Voorrang aan toenadering Syrië
-F
nu dialoog met regering
Burgeroorlog Tsjetsjenië steekt kop weer op
Buitenland
Jakarta Een Hof van Beroep in Jakarta heeft het oordeel van
l?en lagere rechtbank bekrachtigd dat de Indonesische regering
Inhet populaire opinieweekblad Tempo niet had mogen verbie-
)sy|len. Het ministerie van informatie deed dat vorig jaar juni om
baat het blad artikelen zou hebben gepubliceerd die de stabiliteit
In het land in gevaar zouden brengen. Het verbod leidde tot pro
lesten van studenten en mensenrechtengroeperingen.
Fransen hebben spijt
Jat ze Chirac kozen
Greenpeace geeft niet op JTJS erkent ZérOUal en wil
VIkapa uitgeroepen tot
president van Tanzania
NDERDAG 23 NOVEMBER 1995
—Duitse minister ongedeerd na aanslag
ltagdeburgOnbekenden hebben de afgelopen nacht een aan-
pag gepleegd op de minister van binnenlandse zaken van de
TJuitse deelstaat Sachsen-Anhalt, Manfred Püchel. De politicus,
t lid van de sociaaldemocratische SPD, is volgens de politie onge-
B Heerd gebleven. De daders gooiden een molotovcocktail naar de
dienstauto van de minister. Het projectiel miste zijn doel.
Opnieuw treinstaking in België
inl
ipr)BRUssELInternationale treinverbindingen met België zijn van-
us.Baag en morgen zwaar getroffen door een 48-uursstaking van
canfiet personeel van de Belgische spoorwegen. Men protesteert
n daarmee tegen een bezuinigingsoperatie bij de spoorwegen. Er
Al^ijden geen treinen in de provincies Antwerpen, Limburg en He-
n t^iegouwen. Morgen wordt ook in Brussel gestaakt. Morgenavond
oppm tien uur wordt het treinverkeer hervat,
tari
Ttose West krijgt tienmaal levenslang
^Winchester Rosemary West (41) heeft gisteren tien maal levens-
s1ang gekregen wegens tienvoudige moord. Rechter Charles Man-
ie jell zei dat mevrouw West als het aan hem ligt nooit meer
°p frïj komt. Volgens haar advocaat blijft West volhouden dat ze
"Onschuldig is en zal ze in hoger beroep gaan. Gisteren verklaar-
)orpe de jury haar al schuldig aan drie moorden. Rose West had alle
?I\tnoorden toegeschreven aan haar man Frederick, die zich op
"^nieuwjaarsdag in zijn cel verhing.
i Indiase regering: Bombay heet Mumbai
qMiew delhi De Indiase regering heeft gisteren ingestemd met de
,rs Wijziging van de naam van de stad Bombay in Mumbai, naar de
tej|lindoe-godin Mumbaidevi. De federale regering heeft besloten
vejle naam Mumbai te zullen gebruiken op vliegvelden en open-
,j(® are gebouwen. Tegenstanders beschouwen de naamswijziging
^0j als verraad aan het kosmopolitische karakter van de stad.
aai
-■VS eisen vrijlating Chinese dissident
?wtyvASHiNGTONDe Verenigde Staten eisen de onmiddellijke vrijla-
I oRing van de Chinese dissident Wei Jingsheng. De 45-jarige advo-
tisjcaat werd dinsdag in Peking aangehouden omdat hij uit zou zijn
te t>p omverwerping van het regime. Volgens een woordvoerder is
teltdie eis bij de Chinese ambassadeur in Washington op tafel ge
legd,
geil
Setlof Jakarta verwerpt verbod op Tempo
"President wil Guevara begrafenis geven
la paz» De Boliviaanse president De Lozada heeft gisteren zijn
leger opdracht gegeven de stoffelijke resten van Ernesto 'Che'
Guevara op te graven. De Lozada liet weten dat Guevara een
Christelijke begrafenis moet krijgen of dat zijn resten aan zijn fa
milie worden overgedragen. Guerrillaleider Che Guevara werd in
1967 in Bolivia door het leger geëxecuteerd. Een gepensioneerde
pjeneraal vertelde deze week dat hij begraven ligt onder een lan
dingsbaan in Vallegrande in het zuiden van Bolivia,
op
m Doebinin wordt president Russische bank
gde
bei/iQSKOUHet lagerhuis van het Russische parlement, de Doema,
gdtieeft gisteren ingestemd met de benoeming van ex-minister van
ïr financiën Sergei Doebinin tot president van de centrale bank.
Doebinin was vorige week door president Jeltsin voorgedragen
ha het ontslag van de vorige bankpresident, Tatjana Paramono-
inlra. De 44-jarige econoom geldt als een voorstander van econo-
geipiische hervormingen.
Socialist Jospin zou nu meerderheid halen
irus ap-anp-afp
(e Fransen hebben er spijt van
ir? kt zij in mei Jacques Chirac tot
Jeün president gekozen te heb-
e"pn. Dat blijkt uit een opinie-
eiling die een Frans bureau
juidaag publiceerde.
Als ze het nog een keer kon-
in overdoen, zou 51 procent
n de kiezers op de socialist
[onel Jospin stemmen, tegen
procent op Chirac. In mei
n Chirac de verkiezing met
,6 procent, tegen 47,4 procent
or Jospin.
Vooral het bezuinigingspro-
amma dat Chirac in oktober
esenteerde om het overheids-
ikort terug te dringen, zit de
leeste Fransen dwars. Morgen
aakt het overheidspersoneel
it protest tegen de bezuini-
ïgspolitiek. Die staking zal
k gevolgen hebben voor het
iternationale trein- en vlieg-
R es salaam Rtr
pnjamin Mkapa van de rege-
fngspartij CCM is gisteren uit-
feroepen tot president van Tan-
knia, nadat hij met 61,8 pro-
pnt van de stemmen was geko-
pn. Dit maakte de voorzitter
ön de kiesraad bekend.
Mkapa, een voormalig jour-
Mist, minister van buitenland
zaken en ambassadeur, ver-
oeg Augustine Mrema, die
iet zijn campagne tegen de
)rruptie 27,8 procent van de
lemmen behaalde.
De nieuwe leider volgt presi-
ent Ali Hassan Mwinyi op, die
a tien jaar aftreedt als hoofd
m de Partij voor de revolutie
•CM), de partij die Tanzania
>t deze verkiezingèn in een
én-partij-systeem regeerde.
De verkiezingen verliepen
ïaotisch en veel mensen kon
en op 29 oktober hun stem
iet uitbrengen tijdens de eerste
residents- en parlementsver-
lezingen sinds dertig jaar
Nieuwe Israëlische premier Peres onthult hoofdpunten van zijn beleid
De nieuwe Israëlische premier, Shimon Peres, rust even uit in de bankjes van de Knesset alvorens zijn nieuwe kabinet wordt goedgekeurd.
jeruzalem afp-dpa-ap
Toenadering tot Syrië wordt een van de hoofdpunten van
de politiek van de Israëlische premier Shimon Peres. De
nieuwe regeringsleider beklemtoonde dat gisteren tij
dens een toespraak waarin hij het beleid van zijn rege
ring schetste.
vredespolitiek in het Midden-
Oosten voort te zetten. Hij be
loofde extra inspanningen om
ook met Syrië tot een vredesak
koord te komen. De gesprekken
met de regering in Damascus
liggen sinds enkele maanden
stil. In een eerste reactie be
groette Syrië de houding van
Peres.
In zijn rede richtte Peres zich
Het Israëlische parlement keur
de kort daarna de nieuwe rege
ring goed, waarop de opvolger
van de begin november ver
moorde Yitzhak Rabin tot
twaalfde premier van Israël
werd beëdigd.
Peres kondigde aan de door
voorganger Rabin begonnen
nadrukkelijk tot de Syrische lei
der Hafez el-Assad: ,,Ik wil de
Syrische president Assad zeggen
dat de logica van oorlog tussen
ons is weggenomen. Om een
einde te maken aan de strijd in
het Midden-Oosten, zijn de res
terende meningsverschillen op
te lossen door middel van on
derhandelingen in wederzijds
respect", aldus Peres tot de
Knesset. Volgens hem kan een
akkoord tussen Israël en Syrië
tot een historische vrede in de
hele regio leiden.
De leider van de grootste op
positiepartij in het parlement,
Benjamin Netanyahu van de Li
kud, viel de nieuwe premier al
meteen aan. Nu al blijkt duide
lijk dat Peres haast maakt om
concessies te doen aan de Ara
bieren, aldus Netanyahu.
Ondanks de felle kritiek stem
de de Likud-fractie niet tegen
de nieuwe regering. Netanyahu
verklaarde al vaker dat verkie
zingen het politieke landschap
van Israël dienen te bepalen,
niet de kogels van een aanslag.
Peres roerde ook de diepe
verdeeldheid aan die binnen de
de Palestijnen, op grond waar
van Israël zich heeft terugge
trokken uit de Gazastrook en
een groot deel van de Westelijke
Jordaanoever. Hij zei de akkoor
den in de elf maanden die hem
als premier resten tot de vol
gende verkiezingen ten uitvoer
te zullen brengen, maar ook het
contact met de joodse kolonis
ten en andere tegenstanders
van het vredesproces te willen
verbeteren. Militante joden ech
ter zullen hard worden aange
pakt. aldus de premier.
over de vredesakkoor<
ig heei
den m
verkeer. Alle internationale
treinverbindingen vallen uit
met uitzondering van de lijn Pa-
rijs-Londen (door de Kanaal
tunnel). De treinen tussen Am
sterdam en Parijs rijden dus ook
niet.
Zeker eenderde van de Franse
luchverkeersleiders staakt ook.
Dat noopt de KLM volgens een
mededeling van de maatschap
pij tot het annuleren van een
aantal vluchten. Enkele vluch
ten worden vervroegd.
Deze week lieten de studen
ten hun onvrede met de slechte
financiële situatie van het on
derwijs al blijken. Gisteren
kwam de Franse regering in re
actie op de wijdverbreide stu
dentenprotesten met een plan
om de in verval geraakte univer
siteiten op te waarderen. De re
gering wil 800 miljoen franc
(250 miljoen gulden) extra in
vesteren.
dat kernproeven
uitvoerV«kw
rekkem Leden van Greenpeace installeerden gisteren een protestbord
bij de Belgisch-Franse grens. De actie tegen de Franse kemproeven bij
Mururoa was onderdeel van een reeks protestsignalen. Ook in Neder
land werd gedemonstreerd. foto reuters
De verboden Algerijnse opposi
tiebeweging het Islamitisch
Reddingsfront (FIS) heeft presi
dent Liamine Zéroual gisteren
erkend als staatshoofd van Alge
rije en een dialoog voorgesteld.
Daarmee is de hoop opgeleefd
dat de bloedige oorlog die vier
jaar geleden begon, spoedig zal
eindigen.
,,De steun van het volk die u
heeft gekregen vormt, voor de
regering en de oppositie, een
grote kans om de obstakels uit
de weg te ruimen die een natio
nale dialoog tot nu toe verhin
derd hebben", zegt het FIS in
een brief aan Zéroual. Het Front
feliciteert de president met zijn
„vastbeslotenheid om eraan te
werken om alle Algerijnen te
helpen om hun plaats te vinden
in de opbouw van het land".
Het FIS toonde zich voorstan
der van een dialoog met de re
gering om „de oorzaken van de
spanningen in onze maatschap
pij uit te roeien, om de pijn van
onze mensen uit te wissen en
hen toe te staan hun hoop op
vrede, goedheid, rechtvaardig
heid en democratie te verwe
zenlijken om zo de toekomstige
generaties te vrijwaren van
moordende gevechten".
Het FIS werd in januari 1992
verboden nadat het leger de
parlementsverkiezingen die het
Front met overgrote meerder
heid leek te gaan winnen, on
geldig had verklaard. Dat leidde
tot een bloedige opstand door
gewapende islamitische groe
pen waarbij meer dan 40.000
mensen werden gedood.
Bij de recente presidentsver
kiezingen mocht het FIS niet
meedoen. Zijn oproep om de
verkiezingen te boycotten vond
echter weinig gehoor.
Zéroual, een gepensioneerde
legergeneraal, werd vorig jaar
aangewezen als leider van de
door het leger gesteunde rege
ring. Deze regering moest net
land in drie jaar weer naar de
democratie leiden.
Zérouals regering ging giste
ren niet onmiddellijk in op de
toenadering van het FIS. Moge
lijk is het Front erop uit de rege
ring in verlegenheid te brengen.
Als Zéroual weigert besprekin
gen te beginnen met de groep
die in 1992 zoveel stemmen in
de wacht wist te slepen, loopt
hij de kans ervan te worden be
schuldigd zijn belofte niet na te
komen om president te zijn van
alle Algerijnen. Als hij ingaat op
de avances van het FIS, kan hij
zich de woede op de hals halen
van zijn bondgenoten in het le
ger die tegen iedere dialoog met
het Front zijn.
Nieuwe man wil corruptie bestrijden
waaraan meer partijen deelna
men. De kiesraad schrapte de
uitslag in de hoofdstad Dar es
Salaam helemaal. Daar zijn af
gelopen zondag nieuwe verkie
zingen gehouden.
Mkapa dankt zijn nieuwe po
sitie aan zijn schone reputatie
in hoge ambten, een kwaliteit
die dun is gezaaid in de hogere
echelons van de regeringspartij.
Hij kreeg de zegen van de eerste
Tanzaniaanse president, Julius
Nyerere.
Hoewel hij sinds 1977 minis
ter of ambassadeur was, had
Mkapa nooit zitting in het
machtige nationale comité van
de partij. De CCM is een socia
listische partij die het verarmde
Tanzania regeert sinds het land
in 1961 onafhankelijk werd.
Mkapa heeft beloofd de cor
ruptie te bestrijden en iets te
doen aan de nauwe vermenging
van politiek en zakenwereld, die
om zich heen heeft gegrepen na
Nyerere's aftreden.
moskou hans hoogenduk
De sluimerende burgeroorlog in Tsjetsje
nië dreigt weer in alle hevigheid op te
laaien nu Moskou heeft besloten dat de
algemene parlementsverkiezingen ook
in deze opstandige deelrepubliek wor
den gehouden.
De aanhangers van de Tsjetsjeense lei
der Doedajev verklaarden prompt dat el
ke Tsjetsjeen die aan de oproep om op
17 december te stemmen gevolg zal ge
ven, een landverrader is en als zodanig
zal worden behandeld. Eerder had de
woordvoerder van Doedajev gezegd dat
„iedereen die de euvele moed heeft ver
kiezingen te organiseren, persoonlijk
verantwoordelijk zal worden gesteld
door het hele Tsjetsjeense volk".
Dat dit geen loos dreigement is, bleek
maandag. Op het konvooi van de nieuwe
pro-Russische minister-president Dokoe
Zavgajev werd een bomaanslag ge
pleegd. Zavgajev raakte, net als enkelen
van zijn begeleiders, licht gewond. Hoe
wel Doedajev liet meedelen geen op
dracht te hebben gegeven en ook Zavga
jev zei dat dit het werk was van mensen
die de oorlog willen voortzetten, is de
aanslag illustratief voor de snel oplopen
de spanning. Vrijwel tegelijkertijd werd
een aanslag gepleegd op een konvooi
van Oleg Lobov, de persoonlijke afgezant
van president Boris Jeltsin. Ixjbov be
vond zich overigens niet in ëen van de
auto's.
Op 6 oktober hadden de opstandelingen
meer succes. Toen bliezen ze de auto op
van de Russische opperbevelhebber in
Tsjetsjenië, generaal Romanov. Hij ligt
nog steeds in coma in een Moskous zie
kenhuis. Sindsdien staat het vredesover
leg in Grozny op een zeer laag pitje. Met
de dag slinken de kansen op een vreed
zame regeling van de nu al bijna een jaar
durende oorlog in deze roerige streek in
de Kaukasus. Grozny staat bol van de ge
ruchten over een op handen zijnde aan
val van Tsjetsjeense strijders. Elke dag
ontploffen er bommen, wordt er gevoch
ten en vallen er slachtoffers. Moskou wil
echter niet dat de oorlog weer in alle he
vigheid losbarst, omdat dit verregaande
gevolgen zou kunnen hebben voor de
stabiliteit in het hele land.
Om de schijn van normaliteit hoog te
houden, zijn daarom ook voor de deelre
publiek Tsjetsjenië verkiezingen aange
kondigd. Ook op andere wijzen wordt
geprobeerd de suggestie te wekken dat
de toestand onder controle is. Dagelijks
verspreidt Moskou berichten over de we
deropbouw van Grozny, over voedsel
hulp en over weer functionerende raffi
naderijen en fabrieken.
Het Kremlin kan er echter niet omheen
dat de Tsjetsjeense opstandelingen mili
tair nog niet verslagen zijn en dat ze de
maanden van onderhandelingen hebben
gebruikt om zich te herbewapenen en
hergroeperen. De voorstanders in Mos
kou van een gematigde koers, komen
dan ook steeds meer onder druk te
staan.
Minister van defensie Pavel Gratsjov ver
klaarde afgelopen weekeinde dat het vre
desoverleg natuurlijk door moet gaan,
maar dat parallel daaraan de opstande
lingen op het slagveld verslagen moeten
worden. Daarna dient, volgens hem, uit
Tsjetsjenen een strijdmacht van pakweg
20.000 man te worden gevormd, die de
'overgebleven eenheden bewapende
gangsters moet vernietigen'. Volgens
sommige waarnemers zou dat de totale
burgeroorlog betekenen.
De vroegere Russische parlementsvoor
zitter Roeslan Chasboelatov, een gebo
ren Tsjetsjeen, waarschuwde vorige
week voor het groeiende gevaar van ter
roristische aanslagen door Doedajev en
extremistische veldcommandanten zoals
Basajev. „Ik neem de verklaringen dat ze
desnoods met bacteriologische of nucle
aire middelen op Russisch grondgebied
zullen toeslaan, serieus", zei Chasboela
tov. Hij voegde daaraan toe dat dit voor
al de schuld van Moskou zou zijn. Vol
gens hem probeert het Kremlin de pro
blemen te bagatelliseren als een
Tsjetsjeens intern conflict, terwijl het om
een strijd tussen Russen en Tsjetsjenen
gaat.
Chasboelatov heeft ook een oplossing.
De Tsjetsjenen moeten akkoord gaan
met een Russisch staatsburgerschap,
open grenzen, een gemeenschappelijk
monetair stelsel en geen geregeld leger.
„Alle andere economische en politieke
zaken, inclusief de buitenlandse betrek
kingen, vallen onder de Tsjetsjeense
competentie", aldus Chasboelatov. Maar
daarmee kan Moskou natuurlijk nooit
akkoord gaan, want dan staat er een hele
serie Russische deelrepublieken op de
stoep om hetzelfde te verlangen.
De Russen marcheerden in december
vorig jaar Tsjetsjenië binnen om een ein
de te maken aan de eenzijdig door Doe
dajev uitgeroepen onafhankelijkheid.
Het gevolg was een bloedige oorlog,
waarbij tienduizenden om het leven
kwamen en honderdduizenden huis en
haard verloren. De Tsjetsjenen eisen nog
steeds hun zelfstandigheid, maar Mos
kou wil niet verder gaan dan een bepaal
de vorm van autonomie.
VS zaaien weer
verwarring over
vacature NAVO
BRUSSEL ALV KNOL
correspondent
De Amerikaanse minister van
defensie William Perry heeft gis
teren opnieuw voor verwarring
gezorgd over de benoeming van
de nieuwe topman voor de
NAVO. Nadat het er dinsdag op
leek dat de Spaanse minister
van buitenlandse zaken Javier
Solana op een redelijke mate
van consensus kon rekenen,
sprak Perry gisteren in de Letse
hoofdstad Riga plotseling over
„drie of vier kandidaten", die
nog in de race zouden zijn. Hij
noemde het prematuur ervan
uit te gaan dat Solana de nieu
we secretaris-generaal zou wor
den.
Kringen rond de NAVO begre
pen niet wat Perry met deze op
merking bedoelde. Het leek er
sterk op dat de Amerikanen op
nieuw bezig waren een voor de
Europese NAVO-lidstaten n
ceptabele kandidaat te torpede
ren, zoals eerder met ex-pre
mier Lubbers gebeurde.
Formeel is alleen de Deense
oud-minister van buitenlandse
zaken Uffe Ellemann-Jensen
kandidaat voor de opvolging
van de vorige maand afgetreden
Belg Willy Claes. Hij stuit echter
bij Frankrijk en Griekenland op
verzet.
Dinsdag verklaarde de Spaan
se premier Felipe Gonzalez in
Brussel dat hij overwoog Solana
kandidaat te stellen wanneer
zich in de NAVO 'consensus'
voor hem zou aftekenen. De te
loorgang van Lubbers indachtig,
gingen velen ervan uit dat Gon
zalez deze aankondiging wel
overwogen had gedaan in het
zekere besef dat Solana een
goede kans maakte, ook bij de
Amerikanen.
Aan die theorie maakte Perry
met zijn opmerkingen in Riga
een einde. Op welke 'drie of vier
kandidaten' de Amerikaanse
bewindsman doelde, is in
NAVO-kringen overigens een
raadsel.
De zestien NAVO-anibassa-
deurs, die gisteren opnieuw
over de opvolging van Claes
spraken, bereikten in ieder ge
val geen overeenstemming. Vol
gende week zullen ze wederom
bijeenkomen. Op 29 november
treffen de defensieministers van
de NAVO elkaar in Brussel.
Aardbeving kost
aan zeker tien
mensen het leven
De krachtige aardbeving in het
Midden-Oosten heeft gister
morgen aan zeker tien mensen
het leven gekost in Egypte, Is
raël, Jordanië en Saudi-Arabië.
Zeker vijftig mensen raakten ge
wond door instortende gebou
wen. I)e aardbeving had een
kracht van 7,2 op de Schaal van
Richter.
Seismologen noemen de be
ving zorgwekkend, omdat hij
plaatshad op de breuklijn tus
sen Jordanië en de Dode Zee. In
Bijbelse tijden was dit gebied
berucht om zijn aardbevingen.
Sinds een eeuw is de seismische
activiteit sterk afgenomen. Ge
vreesd wordt dat de beving van
gisteren een voorbode is van
hernieuwde seismische activi-
Tamil-rebellen
schieten toestel
neer bij JafTna
COLOMBO Rtr/AFP
Een transportvliegtuig van de
Srilankaanse luchtmacht met 62
man aan boord is gisteren neer
gestort voor de kust van het
schiereiland Jaffna, in het noor
den van Sri Ixinka. Het toestel is
neergehaald door Tamil-rebel
len. Op zee werd naar overle-
venden gezocht. Dit hebben of
ficiële bronnen meegedeeld.
Het toestel, een Antonov 32,
stortte in zee kort voordat het
zou landen in Palaly, de belang
rijkste militaire basis in het ge
bied. In het gebied woedt al en
kele weken het offensief van het
Srilankaanse leger tegen Jaffna,
het bolwerk van de Tamil Tij
gers.
De luchtmacht verloor zater
dag ook al een transportvlieg
tuig. Dat werd neergeschoten
door rebellen van de Sea Tigers.
Slechts één van de vijf officieren
aan boord overleefde het onge
val.
Vorige maand stortte een an
dere Antonov-32 onder mysteri
euze omstandigheden in zee bij
de hoofdstad Colombo. Daarbij
kwamen meer dan zeventig mi
litairen om het leven.
De Tamil Tijgers schoten in
april twee Avro-transporttoe-
stellen van Britse makelij neer
bij Palaly, waarbij 90 soldaten
omkwamen. De rebellen vech
ten voor een eigen staat in het
noorden en oosten van het
land.
