"I"
Europa wil beter kustngi licu
Natuur Milieu
Boekje Nol Binsbergen uitgegeven
Noord-Holland rijk aan vleermuizen
WOENSDAG 22 NOVEMBER 1995
redactie: bert de jong 072-5196276
De Europese Commissie wil de kuststaten
warm zien te krijgen voor een effectiever
en milieuvriendelijker beheer van de kust
gebieden. Brussel heeft daartoe een de
monstratieprogramma ontwikkeld dat
over een periode van drie jaar moet leiden
tot voorstellen voor een meer geïntegreer
de en duurzame aanpak van de proble
men waarmee deze regio's kampen.
Uit onderzoek van de Commissie blijkt dat sinds
de jaren zestig 75 procent van het duingebied in
de'zuidelijke staten van Europa verloren is ge
gaan. In de meeste riviermonden is het ecolo
gisch evenwicht verstoord en kuststaten krijgen
steeds grotere problemen met olievervuilingen
algengroei.
De kustlijn van Europa is circa 89.000 kilometer
lang. En bijna de helft van de totale bevolking is
geconcentreerd in een gebied binnen vijftig kilo
meter van de kust, stelt de Commissie. Het is
daarom hoog tijd een einde te maken aan de ne-
gatieve ontwikkeling rond het kustmilieu.
Brussel wil dat bereiken via een vier stappenplan.
Eerst moet de toestand van het milieu in de ver
schillende gebieden worden geïnventariseerd,
alsmede de bestaande maatregelen voor bescher
ming en verdere ontwikkeling van kustregio's. In
de volgende fases moeten via analyse en onder
linge afstemming van betrokken instanties en
overheden lessen getrokken worden voor beter
en efficiënter beheer van de kustzones.
Een particuliere natuurbeschermingsorganisatie
als de European Union for Costal Conservation
(EUCC) pleit al jaren voor een betere bescher
ming van de Europese kusten.
Watervleermuizen, overwinterend in een oude bunker. De watervleermuis is een 'echte' Noordhollandse
soort. foto martun de jonge
In Noord-Holland leven meer
vleermuizen dan eerder werd
verondersteld. Ook het aantal
plaatsen waar zich vleermuisko-
ionies ophouden is veel groter
dan werd gedacht. De provincie
biedt onderdak aan vijftien
soorten. Acht soorten planten
zich in Noord-Holland voort.
Met name de laatvlieger en de
meervleermuis zijn echte
'Noordhollandse' vleermuis
soorten, sterk gebonden aan
waterrijke polderlandschappen
die (nog) rijkelijk voorhanden
zijn.
Andere veel voorkomende
vleermuissoorten in onze pro
vincie zijn de rosse vleermuis en
de dwergvleermuis, liefhebbers
van oude bossen op landgoede
ren in het Gooi en binnenduin-
rand. Een en ander blijkt uit een
onderzoek dat is uitgevoerd on
der auspiciën van de provincie
Noord-Holland.
De resultaten van het onder
zoek staan in het boek 'Vleer
muizen in het landschap', dat
vanmiddag is gepresenteerd.
Auteur van het boek is drs Kees
Kapteyn, ecologisch onderzoe
ker bij de dienst ruimte en
groen van de provincie Noord-
Holland. Het onderzoek duurde
zeven jaar, er werkten ruim
veertig vrijwilligers aan mee.
Het werk werd vooral 's nachts
uitgevoerd, met behulp van mo-
derneopsporingsapparatuur.
Assistentie werd ook verleend
door de stichting het Noordhol
lands Landschap en de Noord-
hollandseZoogdierstudiegroep.
Naar aanleiding van het onder
zoek en de uitgave van het boek
heeft de provincie een brochure
gemaakt, bedoeld om aan de in
woners voorlichting te geven
over vleermuizen. Voor deze in
trigerende zoogdieren geldt nog
altijd: onbekend maakt onbe
mind. De brochure geeft onder
andere informatie over hoe
men moet handelen als er, bij
voorbeeld in de spouwmuur,
een vleermuizenkolonie wordt
aangetroffen. Eén ding mag in
geen geval: op eigen houtje ver
wijderen. Vleermuizen genieten
volledige bescherming. De
brochure is vanaf maandag 27
november verkrijgbaar bij de
provinciale dienst Ruimte en
Groen. tel. 023-5143573.
Het gaat goed met de lepelaars in ons land. Elk jaar kruipen er meer uit het ei.
foto martun de jonge
Op 25 september 1945 overleed
op Texel de vogelfotograaf en
schrijver van vogelboeken Nol
Binsbergen. Vijftig jaar na zijn
dood is, onder auspiciën van
zijn zoons, alsnog 'De lepelaars
van de Muy' uitgegeven. Een
boekje van 48 pagina's, rijk geïl
lustreerd. De oorspronkelijke
tekst was bedoeld als hoofdstuk
in een standaardwerk over ooie
vaars- en reigerachtigen in Ne
derland. Dat karwei heeft Bins
bergen niet kunnen voltooien.
I lij overleed aan een slepende
ziekte.
Binsbergen, van origine huis-
en decoratieschilder, was (me
de- )auteur en illustrator van tal
rijke vooroorlogse ornithologi
sche uitgaven, zoals 'Zien is
kennen', Vogels van weide en
rietland', 'Uit Neerlands vogel
leven' en Trekvogels'. Met zijn
jmingen (vanuit
schuilhutten) berustende be
schrijvingen, in combinatie met
voor die tijd kwalitatief zeer
goede foto's, wist hij velen te in
spireren. Hij woonde de laatste
periode van zijn leven op Texel.
Ten noorden van De Koog op
Texel bevinden zich in de dui
nen twee meren, de Binnen- en
Buiten-muy. Binsbergen om
schrijft in zijn lepelaarsboekje
vooral de Binnen-muy als een
'schilderachtig en wildbegroeid
landschap, een natuurmonu
ment van de eerste orde'., Ge
lukkig is dat nog altijd zo.
In de periode die Binsbergen
beschrijft broedden er in De
Muy ongeveer 100 paar lepe
laars. ongeveer een kwart van
de totale populatie. Door
milieuvervuilingincasseerden
de lepelaars na 1960 zeer zware
klappen, net als andere viseters
zoals reigers en stems. Eind ja
ren zestig broedden er nog
slechts twaalf paar op het scha
peneiland.
Tegenwoordig gaat het weer
goed met de sierlijke witte vo
gels. Het aantal broedparen
wordt geschat op ruim 700. Op
Texel zijn inmiddels drie kolo
nies: De Muy (31 paar), De Geul
(39 paar) en buitendijks op De
Schorren (54 paar). Strikte be
scherming, verbetering van de
fourageermogelijkheden en rea
lisatie van nieuwe broedgebie
den moet er voor zorgen dat
ons land in 2010 zo'n duizend
paar lepelaars telt.
'De lepelaars van de Muy' is een
uitgave van 'Open Boek' op
Texel en kost 17,50 gulden. IS-
BN-nummer 90 70202 23 9.
Protest tegen
moerasplannen
Het plannen voor een groot moeras in de kop
van Overijssel blijft op protesten stuiten van de
lokale bevolking. Bij het provinciebestuur is een
petitie met 6.200 handtekeningen tegen moeras
vorming in ontvangst. Het is de bedoeling dat de
komende dertig jaar ongeveer tweeduizend hec
tare landbouwgrond wordt teruggegeven aan de
natuur.
Onder andere door verdroging is met name de
oppervlakte natte natuur in ons land enorm af
genomen. Op de rode lijst van met uitsterven be
dreigde dieren- en plantensoorten staan daarom
heel veel 'species' die gebonden zijn aan moe
rassen.
De tegenstanders stellen dat het ambitieuze na
tuurontwikkelingsproject zal leiden fot banen
verlies in de landbouw, en dat dat verlies nauwe
lijks gecompenseerd zal worden door nieuwe
werkgelegenheid in de groene en toeristische
sector. Boeren vinden dat er te veel landbouw
grond wordt onttrokken.
Het project strekt zich uit over de gemeenten
Steenwijk, IJsselham, Brederwiede en Zwartsluis.
Naar verwachting zal de provincie Overijssel be
gin volgend jaar de knoop doorhakken.
Plassen weer met
elkaar verbonden
In Flevoland zullen vermoedelijk volgend jaar
al het grote natuurreservaat De Oostvaarders-
plassen en de 2,5 kilometer verderop gelegen
kleinere Lepelaarsplassen weer met elkaar wor
den verbonden via een zogeheten 'ecologische
verbindingszone'. Voorheen vormden de twee
moerasgebieden één geheel. Tot de strook
grond tussen groengebieden in een bestem
ming kreeg als industriegebied (ten behoeve
van Almere) en werd ontgonnen.
Maar het liep niet storm met bedrijven, en een
flink gedeelte van het bedrijventerrein ligt nog
braak. Dat maakt het mogelijk langs de voet
van de Oostvaardersdijk (die een functie krijgt
als natuurboulevard) een brede verbindingszo
ne tussen Oostvaarders- en Lepelaarsplassen
aan te leggen.
Uit studies blijkt dat geïsoleerd liggende na
tuurgebieden -voor kleinere reservaten- aan
waarde inboeten als ze als groene eilanden te
midden van stedelijke en/of industriegebieden
liggen. Door de groenenclaves met elkaar te
verbinden worden natuurwaarden juist ver
sterkt. De koppeling in Flevoland past in het
Natuurbeleidsplan. Zowel de Oostvaarders- als
de Lepelaarsplassen hebben de status van na
tuur-kerngebied.
PUZZEL
123456789
OPGAVE
OPLOSSING
KRUISWOORDRAADSEL
Horizontaal:
1. rookgerei, vaarwel; 2. katholiek;
3. gastenverblijf in een klooster; 4.
neon, deel v,h. oor, toets alleen (It.);
5. rivier in Italië, communicatiemid
del; 6. Japanse gordel, gegroet; 7.
drek, jongensnaam; 8. titel, loopvo
gel, met parkeren (afk.); 9. beroep;
10. gezicht; 11jong dier, graafdier-
tje.
Verticaal:
1. onmeetbaar getal, meisjesnaam,
voorzetsel; 2. logement; 3. voor,
muurholte, loofboom; 4 Europese
hoofdstad, slaginstrument; 5. pep
middel, overal; 6. inwendig orgaan,
lelieachtig plantengeslacht; 7. Noor
se godheid, bloeiwijze, loofboom; 8.
bevestiging; 9. kippeprodukt, afhan
gend deel v.e. kleed, reeds.
SLEUTELWOORD
Horizontaal:
1. revolver; 2. overhemd; 3.
directie; 4. elleboog; 5. klas
siek; 6. opticien; 7. open
baar; 8. lunapark.
De woorden op de eerste en
derde verticale regel zijn: RO
DEKOOL en VERLATEN Het
sleutelwoord luidt: SCHIP
BREUK
TOM POES
Heer Bommel en de toornviolen
Heer Bommel rukte enige tijd onder
woedende uitroepen aan het hek
werk.
,,Ik wil mijn pippeling terug!" riep hij
met overslaande stem. ,,Doe open,
schurk, ik moet de mir over het woud
verspreiden!" Sickbock schonk geen
aandacht aan zijn getier. Rustig be
woog de geleerde zich door zijn labo
ratorium, hier een slangetje aan een
retort bevestigend en daar met glas
werk rinkelend.
De tijd verstreek. Heer Ollie's stem
werd zwakker en ten slotte hing hij
slechts nog doelloos en hijgerig aan
de stangen. Met holle ogen staarde
hij naar de doening van de scheikun
dige, die hem geheel vergeten scheen
te zijn. Maar dat was niet waar. Want
nadat hij een fles klaterend had laten
vollopen, wendde hij zich plotseling
tot heer Bommel.
„Ik heb het", sprak hij glimlachend.
„Het is tamelijk eenvoudig wanneer
men er maar even de tijd voor
neemt. Uw mir is niets anders dan
acetomonotacylodiumoleaat. Volgt u
mij?"
,,W-wah?" stamelde heer Ollie.
„Laat maar", hernam de ander. Hij
greep een groot model spuit en reikte
die samen met de gevulde fles over
aan zijn bezoeker. „Is dit mir?!" vroeg
deze, oplevend.
„Het is beter", verklaarde Sickbock.
„Het is wetenschappelijk samenge
steld, vandaar. Uw pippeling is brod
delwerk, vergeleken bij dit oleaat.
Gaat uw gang, mijn waarde." Dat liet
heer Ollie zich geen twee keer zég
gen. Hij greep de fles en de spuit en
spoedde zich naar buiten, de mist in.
„Nu moet ik wetenschappelijk te
werk gaan", dacht hij. „Waar zal ik
beginnen?"
H
W
R
DOOR HANS VAN ES
Meteorologisch gezien zijn de wintermaanden vaak boeiend in dif
dat er dikwijls strijd geleverd wordt tussen het rijk van koning Thial
en de altijd op de loer liggende depressies van de oceaan met hum
uitputtelijke hoeveelheden zachte lucht. In zachte winters spelen
gelijke schermutselingen zich diep in Europa af. De passerende fre
ten zorgen in ons land slechts voor kleine fluctuaties in temperatui
en soms gaat de herfst zo maar over in het voorjaar. De zogenaamd
kwakkelwinter met afwisselend vorst en dooi betekent zowel voor d
vakman als de geïnteresseerde weeramateur soms een belevenis n
dramatische weersveranderingen. Storm, regen, sneeuwen ijzel zi
dan niet van de lucht; het resultaat van een atmosferische oorlog n
steeds wisselende kansen voor beide luchtmassa's. De afgelopen c
gen zagen we hoe het winterse rijk sterk werd uitgebreid op het Eu
ropese continent, compleet met een 'koud' hogedrukgebied. Dinsd
lag ons land juist binnen bereik van de continentale lucht en dat w
voelbaar. Bij een schrale zuidoostenwind haalde het kwik amper 5
graden. Toch vergoedde de zon veel en waren er mooie luchten me
sluierbewolking te zien. De bewolking hoorde bij een langzaam op
dringend front van de oceaan. De eerste confrontatie tussen koude
winterlucht boven het Europese continent en zachte oceaanlucht I
vert nauwelijks enige strijd op. De overgangszone trok vanmorgen
ons land, maar de neerslag heeft niet veel om het lijf. De minder kt
de lucht zal de komende dagen langzaam terrein winnen boven Eu
pa. Echt zacht wordt het echter niet. Daarvoor ontbreekt simpelwei
een sterke westcirculatie boven de oceaan; al weken overigens. De
straalstroom blijft grote slingers naar het noorden en het zuiden m;
ken en tot in het weekeinde ligt ons land binnen bereik van zo'n zu
delijke tak. De luchtsoort, de ons land bereikt is gematigd; een mix
van oceaanlucht en continentlucht. Er wordt in de loop van de wee
een status quo bereikt tussen een (zwak) winters hogedrukgebied I IJ
ven Oost-Europa en een moeizaam bewegende depressie bij lerlan
Regenfronten van het lagedrukgebied schampen ons land of bereil
ons zelfs in het geheel niet. De komende dagen valt er alleen op dol.
derdag mogelijk wat lichte regen in de noordelijke provincies. Voor
het overige wisselen zon en wolkenvelden, elkaar af. Overdag wordt
het circa 9 graden; de nachten blijven voorlopig vorstvrij.
E U
KNMI
Weersvooruitzicht
Geldig tot en met
donderdag.
Noorwegen:
Overwegend bewolkt en
langs de kust geruime tijd
regen, in de berggebieden
overgaand in sneeuw.
Morgen stroomt in de loop
van de dag zachte lucht
naar het oosten. Maxima
langs de westkust 7 gra
den. In het oosten van
daag -3 graden, morgen
net boven nul.
Zweden:
Vandaag langs de oostkust
nog perioden met zon. El
ders bewolkt en vooral in
het noorden af en toe
sneeuw of ijzel. Morgen
vanuit het westen overal
sneeuw, overgaand in ijzel
of regen. Middagtempera-
tuur van -5 in het noorden
tot+3 in het zuiden.
Denemarken:
Wolkenvelden en af en toe
regen, in de nacht mogelijk natte
sneeuw of ijzel. Middagtemperatuur
vandaag 4 graden, morgen oplopend
naar 7 graden.
Engeland, Schotland, Wales en Ierland:
Vandaag zon afgewisseld met enkele
buien. Morgen een harde zuidwesten
wind. Verder in het noordelijk deel van
de Britse Eilanden veel bewolking en
enige tijd regen. In het zuidelijk deel
buiige regen en een enkele opklaring.
Middagtemperatuur tussen 9 en 13 gra-
België en Luxemburg:
Zowel vandaag als morgen wolkenvelden
en slechts nu en dan zon. Op beide da
gen af en toe regen of motregen. Mid
dagtemperatuur omstreeks 9 graden, in
de Ardennen enkele graden lager.
Noord- en Midden-Frankrijk:
Vandaag in het westen en noordwesten
wolkenvelden en enkele buien. In de
Bourgogne en in midden-Frankrijk be
halve buien ook nu en dan zon. Morgen
afnemend buiig en vooral later op de
dag meer zon. Middagtemperatuur op
veel plaatsen ongeveer 9 graden, in het
westen enkele graden warmer.
Portugal:
Flinke perioden met zon en overwegend
droog. Vanochtend bij wind van zee ten
noorden van Lissabon kans op mist of
laaghangende bewolking. Middagtem
peratuur rond 18 graden, tijdens even
tuele mist enkele graden lager.
Madeira:
Flinke perioden met zon en droog. Van
daag mogelijk ook enkele wolkenvelden.
Maximumtemperatuur omstreeks 23
graden.
Spanje:
Vandaag in het noorden nog hier en daar
regen of motregen. In Catalomë enkele
stevige regen- of onweersbuien. Morgen
in beide regio's minder neerslag. In de
rest van Spanje zowel vandaag als mor
gen flinke zonnige perioden en droog.
Middagtemperatuur 14 graden in de re-
gengebieden, elders 17 tot 21 graden.
Canarische Eilanden:
Overwegend zonnig en droog. Middag
temperatuur rond 28 graden.
Marokko:
Westkust: overwegend zonnig en droog.
Middagtemperatuur van 23 graden bij
Tanger tot 28 in Agadir.
Tunesië:
Vandaag zon afgewisseld niet wolkenvel
den. Op de meeste plaatsen droog. Mor
gen vanuit het noorden stevige regen- en
onweersbuien. Maximumtemperatuur
omstreeks 20 graden.
Zuid-Frankrijk:
Vandaag wisselend bewolkt en enkele
buien, soms met onweer. In de ochtend
meeste buien in het westen. Morgen af
nemend buiig en meer ruimte voor de
zon. Middagtemperatuur van 9 graden
op het Centraal Massief tot 15 dicht bij
de Pyreneeen.
Mallorca en Ibiza:
Enkele stevige regen- en onweersbuien,
mogelijk met harde windstoten. Morgen
later op de dag trekken de buien weg.
Middagtemperatuur meest rond 17 gra-
Italië:
Overwegend droog en vrij zonnig. In de
Po-vlakte en in het uiterste zuiden ook
wolkenvelden. Morgen vooral op Sicilië
een enkele regen- of onweersbui. Mid
dagtemperatuur van 10 graden in het
noorden tot 16 in het zuiden.
Corsica en Sardinië:
Vandaag toenemende bewolking gevolgd
door enkele regen- en onweersbuien.
Morgen later op de dag weer droog en
meer zon. Temperatuur in de middag
circa 16 graden.
Malta:
Vandaag zonnige perioden, maar vrijwel
de hele dag droog. Morgen bewolkt en
enkele regen- en onweersbuien, soms
met veel wind. Middagtemperatuur on
geveer 18 graden.
Griekenland en Kreta:
Vooral rond de Egeïsche Zee vandaag
nog enkele regen- en onweersbuien en
af en toe een stevige wind. In het westen
van Griekenland perioden met zon. Mor
gen ook in het oosten zonnige perioden
en afnemend buiig. Middagtemperatuur
7 graden tijdens regen, anders variërend
van 10 tot 14 graden.
Turkije en Cyprus:
Langs de Turkse kusten en op Cyprus
veel bewolking en buien, soms met on
weer. Er waait een stevige wind. Mi
vanuit het westen flinke opklaringe
geleidelijk minder wind en buien, A
ma van 7 graden op de Dardaneller
20 graden op Cyprus.
Duitsland:
Vandaag in de westelijke helft, en l
gen overal, wolkenvelden en wat re"
of motregen, hier en daar voorafgea
door ijzel of sneeuw. In het oosten I
daag flinke perioden met zon. Ma>
vandaag van -2 graden dicht bij de P
se grens tot +6 graden in het wesj
Morgen overal enkele graden warmej,
Zwitserland:
Vandaag vanuit het westen toenemf
bewolking gevolgd door regen. Bj
1300 meter valt sneeuw. Morgen j
name aan de noordkant nog neers
Ten zuiden van de Alpen flinke perica
met zon. Maxima van 5 graden in"
noorden tot 11 in het zuiden.
Oostenrijk:
Vandaag eerst enkele zonnige perioi
In de loop van de dag meer bewolH
in Tirol gevolg door sneeuw, ben®
1400 meter overgaand in regen. Mo
vooral aan de noordkant van tijd tol
regen of sneeuw. Maxima iets bover
vriespunt.
Tsjechië en Slowakije:
Flinke zonnige perioden en droog,
ochtend op enkele plaatsen jnist.
gen later op de dag vooral in Tsjech
en toe sneeuw. Middagtemperatuu
kele graden onder het vriespunt.
DONDERDAG 23 NOVEMBER 1995
Zon- en maanstanden
Zon op 08.13 Zon onder 11
Maan op 08.49 Maan onder 1
Waterstand
IJmuiden Katwijk
Hoog 03.33 15.56 03.06 -
Laag 11.34 .00.00 11.15
Weerrapporten 22 november 07 uui
Amsterdam licht bew.
Twente
Vlissingen
Maastricht
Aberdeen
Barcelona
Berlijn
Boedapest
Innsbruck onbew.
Istanbul regenbui
Klagenfurt onbew.
Kopenhagen licht bew.
Las Palmas onbew.
Luiemburg
19 10
22 15
21 11
licht be
Split
Stockholm
Warschau
Wenen
Bangkok
Buenos Aires licht bew.
Casablanca licht bew
Johannesburg motregen
Los Angeles onbew.
New Orleans onbew.
New York licht bew
Tel Aviv half bew.
Tokyo regen
28 2!
25 li
21 1<
19 12
