Leidsch
Dagblad
3 I
2b
hal
et;
len
ale
n.
19
«Nederland kruitvat
illegaal vuurwerk
Oma Van Dam (108) uit Leiden
heeft het niet op bejaardenhuizen
Kwasniewski verrassend
nieuwe president van Polen
1
Arafat eindelijk terug in Jenin
BEL: 071-5128030
7
Cfl Stokbrood,
Seksbellers jagen ziekenhuis op kosten
'Bernhard in
1937 nog lid
van NDSAP'
hypotheek
GOED NIEUWS
^vlAA
NDAG 20 NOVEMBER 1995
OPGERICHT 1 MAART 1860
i Binnenland
Buitenland
Verpleeghuis in de
3 ban van
salmonella
Israël zet de
aanval in op
extreem-rechts
Cultuur en Kunst
Popster David Bowie
8 blijkt zijn mid-life crisis
te boven
iSport
Punten voor Quick
Boys belangrijker
dan goede wedstrijd
Zwaan zorgt voor
chaos op rijksweg
sassenheim wim van wanrooy
Een zwaan die op de rijksweg
A44 de linkerrijstrook in de rich
ting Amsterdam had uitgekozen
6 om even te rusten, zorgde zater
dagmiddag rond vijf uur voor
d {consternatie en chaos. Een au
uit Hillegom kon de
igzwaan net ontwijken, maar
inkwam door een slippartij wel
u achterstevoren op de rijbaan te
>e staan. Hij stapte ongedeerd uit.
m Een 36-jarige bestuurder uit
,e Vreeland reed vervolgens met
inzijn auto achterop de wagen
evan een 41-jarige man uit
Oegstgeest, die op zijn beurt
"remde voor de geslipte auto.
Beide bestuurders werden met
nekklachten naar het Acade-
Ziekenhuis in Leiden ge
bracht.
Na het ongeval onstond een
waarbij nog eens twee au-
op elkaar botsten.
leiden marieta kroft
Een terechtwijzing volgt als 'Oma Van
Dam' een dag voor haar 108ste verjaardag
wordt gefeliciteerd. ,,lk ben nog niet jarig
hoor. Morgen pas", zegt ze lachend. Van
daag viert deze oudste bewoner van Zuid-
Holland - en de op vier na oudste inwoner
van Nederland - temidden van haar fami
lie, vrienden, buren en burgemeester Goe-
koop haar verjaardag. Met een Hollandse
nuchterheid laat ze de te verwachten
drukte op zich afkomen. ,,Ik blijf toch zit
ten", neemt ze zich voor.
De hoogbejaarde Leidse kijkt er al niet
meer van op dat ze wordt geïnterviewd.
Spontaan begint ze te vertellen over de
achterliggende jaren. Tien kinderen, 18
kleinkinderen, 24 achterkleinkinderen en
twee achter-achterkleinkinderen kreeg ze.
Mooie, maar ook verdrietige tijden kende
oma Van Dam-Groeneveld omdat ze ver
schillende voor haar dierbare personen
heeft zien sterven. Sinds 1958 is ze al we
duwe en drie van haar tien kinderen zijn
er niet meer.
Even is ze stil, maar dan komt de glim
lach weer terug. „Ik heb niet stilgezeten
hoor. Ik heb wat afgewerkt met tien kinde
ren. Ze hebben allemaaÉ een goede, chris
telijke opvoeding gehad." Ze vertelt hoe
gelovig ze is. Tot haar 91ste, toen ze als
gevolg van een beroerte iets minder goed
ter been werd, ging ze elke zondag naar de
kerk.
Oma Van Dam, zelf Néderlands Her
vormd, trouwde in 1911 met een rooms-
katholieke man. Dat gaf volgens haar nau
welijks problemen. „Ik heb wel ooit eens
de pastoor op bezoek gehad. Die wilde dat
ik overstapte naar het katholieke geloof. Ik
zei meteen: nee, dat doe ik niet. Dat kan ik
mijn ouders niet aandoen."
Oma Van Dam straalt nog veel levens
lust uit. Een dikke streekroman ligt naast
haar. Ze heeft weken dat ze er twee uit
leest. En ook buiten de deur komt ze nog
graag. Ze vertelt over de nieuwe tunnel en
alle andere veranderingen bij het Leidse
station.
Ze onderbreekt haar verhaal om een
kopje thee aan te bieden. Haar zoon Cor,
met wie ze samenwoont in een huis aan
de Groenoordstraat, staat op. „Hij zorgt
goed voor mij", zegt ze dankbaar. „Als hij
hier niet was, had ik misschien naar een
bejaardenhuis gemoeten. Daar heb ik het
niet erg op. Ik ben er eens wezen kijken.
Maar die kamer beviel me niet. Veel te
klein."
Oma van Dam, de oudste inwoner van Leiden en Zuid-Holland,
viert vandaag haar 108ste verjaardag. foto henk bouwman
Oproep lot nationale aanpak na vondst tonnen illegaal vuurwerk
^Nederland is een kruitvat van illegaal vuurwerk. Impor
teurs en groothandelaren dumpen al sinds jaar en dag
ievoor tientallen miljoenen guldens illegaal vuurwerk
n rechtstreeks op de Nederlandse markt. De 250.000 kilo
:^die zaterdag bij importeur Broekhoff in Dronten in be-
1 islag is genomen, vormt slechts het topje van de ijsberg.
genomen. Om grip te krijgen op
het illegale circuit moeten poli
tie en justitie landelijk gaan sa
menwerken, vindt officier van
justitie A. Speijers. Hij pleit voor
een intensieve jacht op de ille
gale vuurwerkhandel
De inval bij vuurwerkimpor
teur Broekhoff (die met een om
zet van circa twintig miljoen de
grootste importeur van Neder
land is) is het resultaat van een
jaar onderzoek. De importeur
wordt verdacht van handel in
strijd met de vuurwerkregelge
ving, vervalsing van in- en uit-
voerdocumenten en deelne
ming aan een criminele organi
satie.
dronten peter de knegt
Praktisch de gehele Nederland
se vuurwerkhandel verrijkt zich
verboden vuurwerk. Er is
^zoveel verboden spul in omloop
Hdat de prijzen lager zijn dan
Hooit. De omzet in illegaal vuur
werk bedraagt naar schatting
^vijftig miljoen gulden per jaar.
Welingelichte politiebronnen en
Nederlandse en Belgische vuur-
[werkhandelaren hebben dit be
vestigd. „Niemand in deze han-
Idel heeft schone handen", aldus
|een opsporingsambtenaar, die
zegt te verwachten dat komend
I (jaar de hele illegale handel in
{Nederland op de korrel wordt
Bij de inval trof de politie ton
nen vuurwerk aan dat opgesla
gen lag in een krakkemikkige,
brandgevaarlijke loods. „Als
daar een explosie was ontstaan,
waren alle bedrijven in de om
geving vernietigd en alle ramen
uit de 30.000 woningen in
Dronten gesprongen", zegt
Speyer. Ook op zestien andere
plaatsen in Nederland en bij
twee Belgische handelaren zijn
de afgelopen dagen invallen ge
daan. Justitie heeft bij de inval
len driehonderd man ingezet.
Vorige week maakte deze
krant al bekend dat de Neder
landse vuurwerkhandel nauw
betrokken was bij de zoge
noemde België-route. Daarbij
wordt uit China geïmporteerd
vuurwerk legaal geëxporteerd
naar België, vanwaar het door
Vlaamse handelaren weer wordt
terugverkocht naar Nederland.
Jacht op Chinese
doodskoppen.
De voormalige communist
Alexander Kwasniewski (41)
heeft gisteren vrijwel zeker de
zittende president Lech Walesa
(52) verslagen bij de Poolse pre
sidentsverkiezingen. Vanmor
gen vroeg tekende Kwas-
niewski's overwinning zich dui
delijk af. Hij zou ruim 54 pro
cent van de stemmen hebben
gehaald. Pas later vandaag, als
alle stemmen zijn geteld, zal de
finitief duidelijk worden wie de
tweede democratisch gekozen
president van Polen sinds de val
van het communisme wordt.
Tot gisteravond lqat tiptep di
verse opiniepeilers Waiesa als
winnaar, zij het met een geringe
en steeds verder slinkende mar
ge. Pas na elf uur, toen de eerste
prognoses gebaseerd op echte
uitslagen binnen kwamen, sloeg
de balans door in het voordeel
van Kwasniewski, de leider van
de Links-Democratische Allian
tie (SLD).
De opkomst lag met ruim 68
procent boven die van twee we
ken geleden. Walesa scoorde
vooral goed in het traditioneel-
katholieke zuidoosten van Po
len, terwijl Kwasniewski veel be
tere scores haalde in het meer
geïndustrialiseerde noorden en
westen van het land.
De overwinning van Kwas
niewski zal vermoedelijk van
daag al leiden tot veranderingen
in de Poolse regering. Naar ver
wachting zullen de ministers
van binnenlandse en buiten
landse zaken en defensie, Mil-
czanowski, Bartoszewski en
Okonski, aftreden. Die drie sleu-
telposten in de linkse regering
van premier Josef Oleksy zijn in
maart onder sterke druk van
Walesa door vertrouwelingen
van de nu verslagen president
ingenomen. De Poolse presi
dent heeft volgens de Grondwet
zeggenschap in de benoeming
van die drie posten.
Kwasniewski, die zijn ambt
op 23 december zal aanvaar
den. lijkt niet van plan het par
lement te ontbinden. Zijn partij
beschikt al sinds 1993 over een
meerderheid in de Sejm, het
Poolse parlement.
jenin» De Palestijnse leider Yasser Arafat heeft gisteren voor het eerst in 27 jaar een bezoek gebracht aan
Jenin op de Westelijke Jordaanoever. De stad werd vorige week ontruimd door het Israëlische leger op
grond van Palestijns-Israëlische akkoorden. Arafat hield in het 'bevrijde' Jenin een kabinetsvergadering
van het Palestijnse autonome bestuur. „In de naam van God, in de naam van het Palestijnse volk verklaar
ik Jenin bevrijd, bevrijd, bevrijd", zei hij tegen een enthousiaste menigte vanaf een platform van het
hoofdkwartier van de Palestijnse politie. Tienduizenden Palestijnen hadden de leider na zijn aankomst
met een helikopter uit Gaza toegejuicht. De zwaar bewaakte leider van de Palestijnse bevrijdingsorgani
satie PLO bleef vier uur.
foto anp
Als eerste
Inde
leidse
regio
onderschelden met het
kiuolitelts-certificoQt
ISO - 9001
inneming mij.
ik en breedeveld
tel. 071 -576 15 11
LOSSE NUMMERS 1,65
ZATERDAG ƒ1.85
Nog geen abonnee?
HET WOORD IS AAN
E. Wertheimer
Wanneer men jegens de
mensen medelijden gaat
koesteren, beoordeelt men
hen rechtvaardiger.
Hersman neemt
Usselcup over
van Ritsma
deventer tim brouwer de koning
„Hopelijk wordt hij tweede, in
het ongunstigste geval derde."
Jan Hersman, vader en fanatiek
supporter van schaatser Martin
Hersman, raakt de tel kwijt aan
het slot van de wedstrijden om
de Usselcup in Deventer. De
Sassenheimer slaat de plank in
Deventer inderdaad mis, want
Martin Hersman blijkt na enig
hoger rekenwerk winnaar van
de 34ste IJsselcup.
De voornaamste oorzaak van
de verwarring is de 500 meter,
die alle deelnemers twee keer
moeten afleggen. Slechts één
resultaat telt voor het algemeen
klassement. Dat is niet de ge
middelde tijd, maar de snelste
500 meter. Voor Hersman, der
de op de sprint (39,20 en 39,33),
blijft de eerste tijd slaan.
Voor de grootste verrassing
zorgt de jongste pupil van
bondscoach Henk Gemser ech
ter op zaterdagmiddag. Hij
duikt op de 1500 als enige on
der de twee minuten (1.59,94).
Grootheden als Rintje Ritsma
en Falko Zandstra doen vele tel
len langer over de schaatsmijl.
Alleen Zoeterwoudenaar Jeroen
Straathof blijft in de huurt van
zijn Sassenheimse ploeggenoot
Hersman bevindt zich als eer
ste 'Leidse' winnaar van de IJs
selcup in goed gezelschap. De
21-jarige Sassenheimer volgt
Ritsma op, die vorig jaar zijn
succes van 1991 herhaalde. Ook
de namen van Hein Vergeer,
Hilbert van der Duim, Piet Klei
ne. Harm Kuipers, Hans van
Helden, Kees Verkerk en Ard
Schenk sieren de erelijst.
VANDAAG 26 PAGINA'S
Binnenland
Buitenland
Cultuur
Economie6
Feiten en meningen2
Kerk en Samenleving10
Mode12
Regio9,10,11
RTV/programma's 13
Sport15 t/m 25
Strips
Uitgaan
Leger Sri Lanka
bereikt Jaffna
colombo afp
ff
9" Het Srilankaanse leger is van
daag een voorstad van Jaffna,
het bolwerk van'de Tamil-rebel-
len in het noorden van Sri
Lanka, binnengetrokken. Dat
melden militaire bronnen in de
hoofdstad Colombo.
De inneming bij het ochtend
gloren, volgde op felle gevech
ten van enkele dagen tussen het
regeringsleger en de Tamil Tij
gers. Alleen al gisteren sneuvel
den in deze strijd en bij botsin
gen in het oosten van het land
tenminste 160 Tamils en rege
ringssoldaten. Een zware tegen
aanval van de Tijgers voor de
Bevrijding van Tamil Eelam
(LTTE) zou zijn afgeslagen. Jaff
na was tien jaar lang in handen
van de separatisten.
voorgebakken, Q QQ
3 stuks O.C/O
's Lands grootste kruidenier blijft op de kleintjes letten. QTl
Personeel belt op kosten werkgever 06-lijnen
Kortingsbon voor optreden
van Dansgezelschap Reflex
onder leiding van Patrizia
van Roessel in Schouwburg
De Meerse.
den haag gpp
liet bock 'De affaire-Sanders',
met onthullingen over het
NSDAP-lidmaatschap van prins
Bernhard in de jaren dertig, ver
schijnt begin volgend jaar op de
markt. Volgens de auteurs was
Bernhard op de dag van zijn hu
welijk met Juliana, 7 januari
1937, nog steeds betalend lid
van de NSDAP.
Voordat het Rijksinstituut
voor Oorlogsdocumentatie
(RIOD) het boek uitgeeft, moe
ten de auteurs „het weten
schappelijke gehalte nog even
bijschaven", aldus prof. mr. L.
Schrage, voorzitter van het
RIOD-bestuur.
Het is de eerste RIOD-publi-
katie waarin slaat dat prins
Bernhard lid is geweest van de-
Duitse Nazipartij NSDAP. Te
genover zijn biograaf Alden
Hatch heen Bernhard dit lid
maatschap altijd ontkend. Ook
ex-RIOD-directeur en historicus
Lou de long heeft hiervan nooit
melding gemaakt. Prins Bern
hard heeft altijd beweerd dat hij
in de jaren dertig alleen lid was
van de motorbrigade van de
Reiter-SS, omdat hij anders zijn
rechtenstudie niet had kunnen
afmaken. Na zijn studie, in april
1935, zou hij de SS hebben ver
laten en alle banden met de Na
zi partij hebben verbroken.
nl1megen gpd
Deze aanbieding is geldig t/m zaterdag 25 november a s.
Zeven medewerkers van het
Sint Radboudziekenhuis in
Nijmegen hebben het afgelopen
jaar met grote regelmaat op
kosten van hun werkgever 06-
sekslijnen gebeld. In totaal was
daarmee een bedrag van ruim
25.000 gulden gemoeid. Dat
heeft een intem onderzoek on
langs uitgewezen. Tegen de bel
lers zijn volgens woordvoerder
Jongma van het ziekenhuis in
middels 'passende maatregelen
genomen'.
Het Radboudziekenhuis en
de Katholieke Universiteit
Nijmegen 'beheren' gezamen
lijk een geavanceerde telefoon
centrale waarop alle toestellen
van beide instellingen zijn aan
gesloten. Inclusief de 'variabele
kosten' wordt daarvoor jaarlijks
een bedrag van bijna vier mil
joen gulden aan de PTT overge
maakt.
Bel voor de beste
06-00 66 (gratis)
van Bruggen
Adviesgroep
■HIMMTH
Het afgelopen jaar kwam op
de rekening een bedrag van
150.000 gulden aan gebelde 06-
nummers voor. Jongma:
„Vanuit de universiteit en het
ziekenhuis worden natuurlijk
regelmatig 06-nummers gebeld.
Maar dat zijn zeker niet altijd
sekslijnen."
Onderzoek heeft uitgewezen
dat van dat bedrag in totaal
ruim 40.000 gulden aan 06-
sekslijnen was bestemd. Vol
gens Jongma kwam daarvan
ruim 25.000 gulden voor reke
ning van het Radboudzieken
huis, het restant, ruim 15.000
gulden, kwam ten laste van de
universiteit.
PROEFABONNEMENT 4 WEKEN VOOR MAAR F 13,85.
Ja, dat Is goed nieuws. Dus neem ik nu een proefabonnement.
Nr. bank/giro:
I llandlekening:_
OF BEL 071-5 12 80 30
712141 400114
maandag t/m vrijdag
