Kwaliteit basisscholen
loopt enorm uiteen
Chauffeur in de file kost handenvol geld
Binnenland
Auto voor Annemarie
Nederland vijfde op Europese gokranglijst
Procureur eist vrijspraak AH-verdachte
Arie van der Valk, een baas
die zegt geen baas te zijn
li!
HEMA zet geen 'chemisch
afval' meer in schappen
Op het nippertje
Geld voor alternatieven dierproeven
nfn haag I let Platform Alternatieven voor Dierproeven krijgt de
komende vier jaar telkens een miljoen gulden extra voor onder
zoek. Dat is bijna een verdubbeling van het huidige budget van
1,2 miljoen gulden. Staatssecretaris Terpstra van welzijn zei dat
gisteren bij de overhandiging van 30.000 handtekeningen, waar
mee de vereniging Proefdiervrij extra geld bepleitte. Met het ex
tra geld komt Terpstra tegemoet aan de wens van de Tweede
Kamer. Bij de behandeling van de wijziging van de Wet op de
dierproeven is een kamerbreed gesteunde motie aangenomen,
om de bijdrage aan ontwikkeling van alternatieven substantieel
te verhogen.
Kinderbijslag 25 gulden omhoog
pen haag Het kabinet heeft gisteren besloten de kinderbijslag
per 1 januari 1996 met gemiddeld 25 gulden per kind per jaar te
verhogen. De kinderbijslag wordt tevens volledig aangepast aan
de ontwikkeling van de prijzen. Het geheel kost naar verwach
ting 91 miljoen gulden. Volgens het kabinet past de verhoging in
het streven om de koopkracht van sociale minima met kinderen
heondersteunen.
Wallonië boos op Nederland
brussel De nieuwe Nederlandse regeling voor het vrachtvervoer
per binnenschip is in het Franstalig deel van België volledig ver
keerd gevallen. De Waalse minister president Collignon zal zijn
beklag doen bij premier Kok over het 'rampzalige, discrimine
rende' wetsvoorstel van minister Jorritsma. Zij wil per 1 januari
slechts een deel van het vrachtvervoer via de binnenvaart libera
liseren. De rest valt nog tot de eeuwwissseling onder het toer
beurtsysteem. Met name het staalbedrijf Cockerill-Sambre, met
vestigingen in Luik en Charleroi, heeft al fel geprotesteerd. De
onderneming zou voor het vervoer van ijzer en steenkool 30
procent meer gaan betalen dan concurrent Sidmar.
den haag Indachtig
de uitlating van ver
keersminister Jorrits
ma dat ministers een
auto moeten kunnen
rijden die (ook) de
eerste de beste pooier
zich kan veroorloven,
togen gisteren
prompt actievoerders
van de Socialistiese
Partij naar het Bin
nenhof. De SP-jonge-
ren brachten een ou
de Cadillac en een
bord 'Auto voor An-
minister te attende
ren op hun aanbod
om haar na afloop
van de ministerraad
naar haar woonplaats
Bolsward te brengen.
De minister verkoos
echter haar eigen,
wat minder spectacu
lair ogende dienstwa
gen.
FOTO ANP RUUD
HOFF
Topman Wooldrik van
Justitie naar parket
den haag «anp
Directeur politie Wooldrik van het ministe
rie van justitie wordt per 1 februari hoofdof
ficier van justitie in Zutphen. De topambte
naar Wooldrik was als beleidsambtenaar
nauw betrokken bij de aanpak van de zware
georganiseerde criminaliteit.
Hij werd als zodanig twee keer verhoord
door de parlementaire enquêtecommissie
die de opsporingsmethoden onderzoekt.
Tijdens het verhoor van Wooldrik op 11
september van dit jaar toonden leden van
de commissie zich niet erg onder de indruk
van de werkzaamheden die de topambte
naar vooral onder het bewind van de vorige
minister van justitie, Hirsch Ballin. op dit
terrein heeft verricht.
Volgens de woordvoerder van het minis
terie heeft de benoeming 'helemaal niets' te
maken met het functioneren van Wooldrik
als beleidsambtenaar. Wooldrik heeft vol
eens de woordvoerder al anderhalf jaar ge
leden aangegeven terug te willen keren naar
het openbaar ministerie.
Hij was eerder officier van justitie in Am
sterdam. In maart 1991 ging hij werken op
het ministerie.
Vanuit de Tweede Kamer klonk deze
week tijdens de behandeling van de justitie
begroting kritiek op het functioneren van
de ambtelijke top. Naar verwachting zal ook
de parlementaire enquêtecommissie in
haar eindrapport oordelen over het functio
neren van het departement.
Iraanse minister
is niet welkom
den haag anp
Minister Van Aartsen van land-
iouw heeft een bezoek afge-
egd dat zijn Iraanse collega
(alantari aan Nederland zou
irengen. Door de 'schokkende
litspraken' van de Iraanse pre-
ident Rafsanjani na de moord
ip premier Rabin van Israël be-
itaat momenteel 'niet het juiste
at om een goed gesprek te
voeren', zei Van Aartsen giste-
n voor de radio.
Rafsanjani noemde de moord
op Rabin daags na de aanslag
helder voorbeeld van een
goddelijke wraak op onderdruk
kers en een toonbeeld van god
delijke kracht'. Kalantari zou
Nederland op 4 december be-
toeken voor handelsbesprekin-
met zijn Nederlandse
ambtgenoot. Na overleg met
ninister Van Mierlo van buiten -
andse zaken heeft Van Aartsen
bezoek afgezegd. Het is ove-
ns niet uitgesloten dat het
jezoek van Kalantari op een la
ter tijdstip alsnog doorgaat.
Soms jaar niveauverschil tussen zelfde groepen verschillende scholen
de Raad voor het Casinobeleid
per Nederlander neer op 250 gulden per ja
gegevens van het Nederlands Instituut v<
Kansspelonderzoek (N1KO) maakte staatssecre
ris Schmitz van justitie gisteren bekend op c
bijeenkomst
in Den Haag.
Nederland komt op de ranglijst na Spanje,
Zweden, Hngeland en Frankrijk, maar boven lar
i 3,5 miljard komt nog eens 200 miljoen gul
den door deelname aan buitenlandse kansspelen.
Naar schatting gaat eenzelfde bedrag rond in het
illegale gokcircuit.
Nederland staat momenteel vijfde op de Europe
se gokranglijst. jaarlijks wordt er 3,5 miljard gul
den uitgegeven aan legale kansspelen. Dat komt den als Duitsland en België. Bovenop het bedrag
De kwaliteitsverschillen tussen de basisscholen in Neder
land zijn groot. In sommige gevallen bestaat er tussen
dezelfde groepen van verschillende scholen een niveau
verschil van maar liefst een leerjaar. Ook de leerlingen
onderling lopen wat niveau betreft uiteen: het peil van de
slechtst presterende leerlingen uit bij voorbeeld groep
acht ligt dicht bij dat van de beste uit groep zes. Verschil
len van een leerjaar komen dus ook in één klas voor.
delft anpHet onderzoek is gehouden is
onder 80.000 leerlingen van 800
scholen.
Netelenbos wil dat ouders via
een kwaliteitsgids zelf een goe
de school kunnen uitkiezen
voor hun kinderen. ,,Het grote
verschil tussen de scholen geeft
wel te denken. Ik vind dat we zo
Dit blijkt uit het eerste deel van
een onderzoek naar primair on
derwijs van het Instituut voor
Onderzoek van het Onderwijs.
Gisteren werden de resultaten
van het onderzoek aangeboden
aan staatssecretaris Netelenbos.
Procureur-generaal Denie bij
het gerechtshof in Arnhem
heeft gisteren vrijspraak geëist
voor een 31-jarige man die
eerder tot negen jaar was ver
oordeeld voor zijn aandeel bij
de dodelijke overval op een AI-
bert-Heijnwinkel in Ooster
beek. Daarbij kwamen in mei
1990 twee personeelsleden om
het leven. Een derde raakte in
valide.
De door Chili uitgeleverde
en tot levenslang veroordeelde
29-jarige hoofdverdachte heeft
echter enige tijd geleden ver
klaard dat niet de 31-jarige
veroordeelde, maar een ande
re vriend van hem bij de over
val betrokken was. De 31-jari
ge man vergezelde hem wel
bij een overval op een AH-fili
aal in Baam. Volgens justitie is
er voldoende bewijs om de
man voor de Baarnse zaak tot
5,5 jaar cel te veroordelen.
Pleidooien -van zijn raads
man en de verdachte zelf voor
vrijlating ten spijt, besloot het
Hof gisteren de man, die in
middels twee jaar vast zit, in
afwachting van het het proces
wegens de overval in Baam in
de gevangenis te laten zitten.
Heeft topman Arie van der Valk
feitelijk de leiding van de ver
schillende Toekan-vestigingen
die zijn zoons en neven runner.?
Dat was de belangrijkste vraag
die de rechters gisteren stelden
het proces tegen zeven leden
van de horecafamilie wegens
systematische verduistering van
omzet tussen 1990 en begin
1994.
Het antwoord van Arie leek
duidelijk: „Iedereen zorgt voor
zijn eigen bedrijf en moet dat
werk goed doen. Ik kom daar
Hoe kan ik die dan lei
ding geven?". Rechtbankpresi
dent Verheij verwees daarop
naar brieven die waren ver
stuurd naar verschillende vesti
gingen en die de verdachte had
ondertekend. „Daar weet ik
niets van. Het interesseert me
niet", aldus de 65-jarige onder
nemer.
Verder verschafte Arie geen
klaarheid in een contract dat hij
met zijn zoon Lucas van weg
restaurant Burgerveen en motel
Haarlemmermeer had gesloten.
Daarin staat dat Lucas zijn aan
delen van de vestiging niet mag
vervreemden zonder de toe
stemming van zijn vader. „De
betekenis daarvan? Ik weet niet
u het over heeft", aldus
Arie. Waarop rechter Verheij
sneerde: „Dus dat betekent dat
u geen benul had van de papie
ren die u ondertekende?"
En hoewel de beklaagde lange
tijd niet inging op de opmerkin
gen van de rechter, waarbij zijn
advocaat Stokman meerdere
keren zijn cliënt tot de orde
riep, sijpelde langzaam door dat
Arie wel degelijk een vinger in
de pap heeft in het concern.
Zo bleek Arie, die zelf de Gou
den Leeuw in Voorschoten be
heert, een soort centraal door
geefluik voor de betalingen aan
de bank en de fiscus. Dat ge
beurde via een rekening-cou
rant waarop 35 Toekan-vesti
ging zijn aangesloten. Arie: „Zij
moeten allen geld storten en
kunnen daar ook geld vanaf ha
len. Maar als er te veel vanaf is
gehaald, kan ik niet betalen."
Dan bleek de topman wel te
kunnen ingrijpen. „Als ze teveel
debet staan, gooi ik ze van de
rekening af en zal de vrachtwa
gen ze geen spullen meer leve-
Arie liet niet veel los over zijn
rol in zijn zilverfabriek in Voor
schoten, waar hij sinds 1986 di
recteur en enige aandeelhouder
is. Ook wist hij niets van de aan
tijgingen werknemers zwart of
grijs uit te betalen. Eerder op de
dag had zoon Lucas (32) ge
bruik gemaakt van zijn recht
om te zwijgen. Hij las slechts
een verklaring voor waarin hij
vooral zichzelf verantwoordelijk
Lucas' vrc
rechtbank
huilen uit
schuer ee
Heertiugowaard
eerlijk moeten zijn de ouders te
laten weten hoe goed of slecht
een school is." Volgens onder
zoekster Van Erp is de kans ech
ter klein dat er zo'n gids komt.
„De gegevens zijn in principe
vertrouwelijk. De scholen mo
gen zelf weten wat zij ermee
doen. Niet iedere school zal de
gegevens willen publiceren."
Het onderzoek zal om de
twee jaar worden herhaald. Hoe
vaak dat nog zal gebeuren is
niet duidelijk, aldus Van Erp.
Sinds 1988 werd er al iedere
twee jaar onderzoek gedaan
naar het basisonderwijs, maar
in tegenstelling tot nu strekte
zich dat niet uit tot het speciaal
onderwijs. Van het speciaal on
derwijs is echter nog niet veel
bekend wegens de onderzoeks-
achterstand van zeven jaar.
Tijdens de bijeenkomst in
Delft, ter gelegenheid van het
tienjarig bestaan van de basis
school, werden nog meer on
derzoeksresultaten bekendge
maakt. De afgelopen week heeft
het ouderplatform onder 27.000
ouders van basisschoolleerlin
gen een enquête gehouden,
waaruit blijkt dat 91 procent
meent dat hun kroost zich op
school prettig voelt. Veel min
der ouders (65 procent) denken
dat hun kinderen voldoende ex
tra aandacht krijgen als het
even minder gaat.
den haag gpd
achtte voor de gang van zaken
in het bedrijf. „Maar ik wil be
nadrukken dat de omvang van
deze fouten bij ons concern
minder omvangrijk zijn dan de
FIOD suggereert."
Alle verdachten probeerden
de aantijgingen af te zwakken.
De verwarring bij de gehoorde
getuigen is volgens hen ont
staan door vaste en part-time
werknemers en oproepkrachten
en de wijze van uitbetalen. „Als
we contant uitbetaalden, wordt
dat gezien als zwart. Maar dat is
niet zo. Loonstroken gaven we
om vroegen", hield
at Helena (30) de
oor. Zij barstte in
?n officier Van Ver
verklaring voorlas
getuige stelde- dat
ver zwarte en witte
Leveranciers moeten zware metalen uitbannen
verboden. Ze wijst er echter op
dat het 'in het kader van de
zorgplicht voor het milieu' aan
de koper dient te worden ge
meld wanneer een producent of
verkoper ervan op de hoogte is
dat het produkt te zijner tijd als
chemisch afval moet worden
gekenmerkt.
Het zware, uiterst giftige me
taal cadmium wil de HEMA he
lemaal nergens meer in vinden.
Het metaal wordt onder meer
gebruikt als kleurstof in kunst-
stofprodukten. De HEMA-direc-
tie gaat er echter van uit dat
cadmium al niet meer wordt
toegepast nu het gebruik ervan
in de Europese Unie in hel ge
heel is verboden.
Het warenhuis HEMA weigert
nog langer produkten te verko
pen waar zo veel zware metalen
in zijn verwerkt dat ze te zijner
tijd als chemisch afval zouden
moeten worden verwerkt. De
directie heeft in een brief aan de
leveranciers duidelijk gemaakt
dat dergelijke produkten niet
meer mogen worden geleverd.
Te grote hoeveelheden zware
metalen zijn volgens de HEMA
nog aangetroffen in met name
(delen van)artikelen die uit
PVC of andere kunststoffen zijn
vervaardigd, en in verpakkin
gen. De directie erkent dat pro-
duktie en verkoop van deze
produkten nog niet bij wet zijn
APEIPQORN Waar
schijnlijk in de war
door het tot nu toe
warme najaar was
een Apeldoornse
eend (weer) aan het
broeden geslagen.
Gisteren werd het
dier gesignaleerd in
een Apeldoornse vij
ver. vergezeld door
zestien eendekuikens.
De dierenambulance
rukte uit en haalde de
beestjes op de eerste
echt gure herfstdagen
van dit jaar uit het
water. Joke Hilbrink
gaf een van de beest
jes al direct een voor
schot op het warmere
onderkomen dat de
dierenbeschermers
voor de eenden In
petto hadden.
FOTO ANI' MMtlN
HOLLERING
Bedrijfsleven naarstig op zoek naar oplossing fileproleem
den haag. lex de jong
Helena wel c
Ionen sprak.
Ook bij de grote sommen geld
die de FIOD bij invallen in fe
bruari 1994 vond, ging het vol
gens de familie niet om zwart
geld. Het was een reserve voor
noodgevallen. „Als de bank
moeilijk deed, en die doet dat
altijd, en een Valk rekeningen
moest betalen, konden ze dat
uit deze pot halen", aldus Arie,
bij wie de FIOD thuis vier mil
joen gulden aan contanten geld
aantrof „Dan miste u toch de
rente van dat bedrag". zei de
rechter. „Dat nadeel nemen we
dan maar", besloot Arie.
De hele Randstad heeft het woensdag weer eens kun
nen meemaken: er hoeft maar één ongeluk te gebeuren
en de ganse samenleving raakt ontwricht. Niet alleen
de overheid zoekt naar oplossingen voor het filepro
bleem. Ook uit het bedrijfsleven komen creatieve op
lossingen.
Bij I rancity Koeriers hebben ze er hun buik van vol. Als
het fileprobleem voorzichtig ter tafel komt, is er van
een gesprek in het geheel geen sprake meer. „Het is een
volslagen ramp", roept de woordvoerster van het koe
riersbedrijf verbitterd. Om vervolgens al haar ergernis
sen te ontladen in een lange monoloog die het midden
houdt tussen een scheldpartij en een wanhopige ver
zuchting.
De transportbranche heeft het in ons file-land flink te
verduren. Volgens berekeningen van de belangenorga
nisatie Transport en Logistiek kost het 'langzaam rij
dend en stilstaand verkeer' de Nederlandse vervoerders
zo'n 250 miljoen gulden per jaar. In een uitgebreide en
quête geven de leden van de werkgeversbond te ken
nen dal de financiële schade door de filevorming in
middels hun op twee na grootste kostenpost is gewor
den.
T&L-woordvoerder Koeleman vindt het daarom hoog
tijd worden voor een 'deltaplan' waarin alle mogelijke
maatregelen die het vervoersprobleem kunnen vermin
deren, aan de orde moeten komen. „Alles wat op ver
voersgebied gaat gebeuren, moet in het vervolg zijn ge
richt op het terugdringen van het fileprobleem."
Maar zolang de uitgewerkte plannen van Transport en
Logistiek op het Binnenhof nog niet de brede steun
krijgen die Koeleman graag ziet. zal de transportwereld
moeten roeien met de riemen die ze heeft. In de prak
tijk betekent dat vooral werken met lapmiddelen als het
verschuiven en omgooien van routes om de files zo
goed en kwaad als het gaatle omzeilen.
In moeilijke tijden komen er echter ook meer creatieve
en perspectiefrijke oplossingen bovendrijven. Zo begint
het nachttransport onder invloed van het fileprobleem
aan een opmerkelijke opmars. In de haven van Rotter
dam worden proeven genomen met mega-trucks: enor
me vrachtwagens die 's nachts naar de distributiecentra
in de grote steden rijden.
Ook voorlichter Kroon van Distributietransport Neder
land dénkt dat de toekomst van het beroepsvervoer in
de kleine uurtjes ligt. Op geringe schaal is zijn bedrijf al
volop in de weer met de nachtdistributie van bijvoor
beeld auto-onderdelen. „Een chauffeur die uren stil
staat, kost ons een hele hoop geld. Natuurlijk zijn de
personeelskosten 's nachts noger dan overdag, maar de
snelheid en effectiviteit waarmee wij dan kunnen rij
den, vergoedt dat meer dan voldoende."
Nachtvervoer brengt echter ook zijn eigen moeilijkhe
den met zich mee. Het bedrijf dat 's nachts in een
woonwijk goederen aflevert, kan rekenen op weerstand
van boze buurtbewoners. Bovendien zijn de meeste be
drijven 's avonds dicht en zijn maar weinig gemeenten
genegen de ondernemingen toestemming te geven
voor nachtelijke bevoorrading.
Volgens woordvoerder Jansonius van de Vereniging van
Nederlandse Ondernemingen (VNO) maken deze pro
blemen dan ook deel uit van een veel grotere kwestie.
De Nederlandse samenleving is in zijn ogen op alle
fronten veel te star, waardoor de mobiliteit steevast be
perkt blijft tot de vroege morgen en de late middag. De
openingstijden van winkels en de werktijden in bedrij
ven zouden veel fexibeler moeten worden.
Maar zolang die flexibele samenleving een droom is,
blijft het fileprobleem alleen maar groeien. Ook al doen
nog zoveel bedrijven hun best het gebruik van de auto
terug te dringen. Uit onderzoek blijkt dat ruim veertig
procent van de grote ondernemingen (meer dan vijf
honderd werknemers) maatregelen hebben getroffen
ter stimulering van het openbaar vervoer, het car
poolen of het gebruik van de fiets. Bij middelgrote be
drijven (tussen honderd en vijfhonderd werknemers) is
dat 25 procent. Bedrijven met minder dan honderd
werknemers komen met een score van negen procent
beduidend slechter voor de dag.
Toch zou ondernemend Nederland nog veel meer kun
nen doen aan de bestrijding van de ochtend- en de
avondspits, al vergen sommige maatregelen een flinke
cultuuromslag. Zo begon het ministerie van verkeer en
waterstaat zo'n zes jaar geleden met een aantal proef
projecten op het gebied van 'telewerken' waarbij in
middels ruim driehonderd medewerkers zijn aangeslo
ten. Een aantal dat binnen anderhalf jaar moet zijn ver
dubbeld.
Woordvoerder Alblas is overtuigd van het middel van
telewerken als deeloplossing voor het fileprobleem. „In
absolute zin levert het een flinke mobiliteitsreductic op.
Cijfers wijzen uit dat thuiswerkers toch zeventien pro
cent minder kilometers maken en dat is een goede
zaak."
Goed voorbeeld doel volgen. Zoals bij het Baarnse au
tomatiseringsbedrijf TAS Informatica, dat afgelopen
donderdag de nationale I elewerkprijs in ontvangst
mocht nemen. I let bedrijf laat sinds kort zijn 125 me
dewerkers thuis werken. Uit bittere noodzaak, vindt
manager projecten Van I lamersveld. „Onze medewer
kers en onze klanten zitten door het hele land. En dal
betekende een gigantisch vervoersprobleem dat met de
toenemende filevorming haast onoverkomelijk werd.
Maar gelukkig zijn we daar nu definitief vanaf."
