Parijs
ook leuk voor volwassenen
Toerisme
Nagebouwde oude remise moet direct museum in
TERDAG 18 NOVEMBER 1995
REDACTIE ROB VAN DEN DOBBELSTEEN
Parijs? Dat is
ch een soort super-
typisch iets voor een
zin met jeugd in de Donald
uck-leeftijd? Dat is toch
en bestemming voor een
htpaar zonder kinderen
er in het naseizoen nog
een paar dagen
wil? Een misvatting
Het tegendeel is waar.
isneyland Parijs is juist wèl
uk voor volwassenen.
TER SMIT
opvatting die wordt onder-
door de vele landge-
die inmiddels in dit su-
attractiepark hebben
Zij vertellen en-
ousiast hoe ze zich in no time
:ten overrompelen door Dis
y's overvloed aan uitgekiend
nusementsgeweld. En dat al-
maal gebaseerd op een for-
die de afgelopen tiental-
n jaren in de Amerikaanse
isneyparken werd ontwikkeld
daarna steeds verder is ge-
De eerste jaren van Disney-
Parijs verliepen op z'n
ichtst gezegd moeizaam. Eu-
ipa stond lang niet zo massaal
jor de poort als werd ver
acht. Dus gingen de en-
eeprijzen omlaag, werd toege-
dat er in de restaurants
en bier verkrijgbaar was (in
Amerikaanse parken een on-
en werd de naam
Disney gewijzigd in Dis-
Paris.
Deze veranderingen en ingrij-
pnde herstructureringen heb-
;n inmiddels geleid tot hogere
teoekersaantallen en een klei-
winst. De geplande elf mil-
ïn bezoekers per jaar worden
)g niet helemaal gehaald
fgelopen jaar werden de lo-
:tten gepasseerd door tien
iljoen bezoekers), maar niet-
min kwam er een eind aan het
kort van vele tientallen mil-
enen. Over het laatste boek-
ar (zo maakte het concern
oensdag bekend) werd zelfs
n rendement behaald van bij-
i veertig miljoen dollar.
rrangementen
aartoe heeft het feit dat Dis-
:yland Parijs op alle mogelijke
anieren probeert het de gast
)k buiten het zomervakantie-
izoen naar de zin te maken,
el bijgedragen. Neem het na
ar. Een periode waarin veel
udere) echtparen zonder
Space Festival blijft tot juni
Het Space Festival blijft tot juni volgend jaar in Disneyland
Parijs. Aanvankelijk zou de ruimtevaarttentoonstelling tot begin
deze maand duren, maar volgens een woordvoerder van het
attractiepark is de belangstelling zo overweldigend, dat is
besloten de expositie met zeven maanden te verlengen. De
collectfe verhuist wel naar een andere plek in het park.
Het Space Festival toont hoogtepunten uit het Amerikaanse,
Russische en Europese ruimtevaartprogramma. Naast tientallen
ruimtevaartuigen op ware grootte en op schaal zijn tal van
originele voorwerpen te zien, bijvoorbeeld ruimtekleding,
speciale slaapzakken, de thermische tegels van de Space Shuttle,
de zwartgeblakerde deur van de Apollo 12, de 'navelstreng' die
John Young tijdens een ruimtewandeling in 1972 in leven hield,
een ruimtedouche, boordcomputers, ruimtevoedsel, de Coca-
Cola-automaat uit de Challenger (compleet met dieet-coke), een
ruimte-wc, speciale space-luiers, de startsleutels van de
Soyuz/MIR, logboeken en een echte, 3,9 miljard jaar oude
maansteen. Amerikaanse en Russische videofilms laten
ruimtereizen naar de maan, Venus en Mars herleven.
schoolgaande kinderen profite
ren van rustige vakantiebestem
mingen en lagere prijzen. Dis
ney biedt aantrekkelijke off-sea-
son arrangementen aan, waarin
ook de stad Parijs een belangrij
ke plaats heeft. Want als je een
paar dagen of meer naar Dis
neyland gaat, waarom zou je
dan niet een halve of hele dag
in de Franse hoofdstad mee
pakken? Met bijvoorbeeld een
rondvaart door Parijs. Of een
tour waarbij de stad via bezoe
ken aan onder meer de Eiffelto-
ren en de Notre Dame 'vanuit
de hoogte' wordt bekeken.
Dit Parijs 'vanuit de hoogte' is
natuurlijk peanuts voor de toe
rist, die in Disneyland de
nieuwste attractie Space Moun
tain heeft aangedurfd. Wie zich
per raket uit een kanon naar de
top van de Ruimteberg liet lan
ceren, heeft het hoogtepunt in
dit genre al ervaren. Hij lift non
chalant naar de allerhoogste
verdieping van de bijna drie-
Space Mountain, een grensverleggende sensatie.
honderd meter meténde Eiffel-
toren en laat zich daar slechts
een achteloos 'leuk uitzichtje,
toch wel' ontvallen.
Want Space Mountain, de dit
jaar geopende attractie van Dis
neyland Parijs, biedt grensver
leggende sensatie. De rakettrein
scheurt door een sterrenwereld
met snelheden tot zeventig kilo
meter per uur, maakt verschil
lende loopings en biedt de inzit
tenden zicht op allerlei ruimte
taferelen. De reizigers onder
gaan diverse speciale effecten,
zoals het geluid aan boord dat
synchroon loopt met de ruimte
reis.
Themaparken
Space Mountain maakt deel uit
van Discovery land, één van de
vijf themaparken, die samen
Disneyland vormen. Daarin
schuilt ook het verrassingseffect
van een bezoek aan het park,
namelijk dat er zoveel méér valt
te zien dan alleen maar tafere
len uit de door Disney verfilmde
sprookjes en rondwandelende
figuren uit Disneystrips. Een
mini-enquête in eigen omge
ving bevestigt dat dat toch bij
velen het geijkte beeld is.
Daarom toch nog maar weer
eens een korte, en dus onvolle
dige, beschrijving van de
themaparken. Het al genoemde
Discoveryland is het land van de
toekomst met science-fiction-
achtige attracties, geïnspireerd
op verhalen van Jules Verne en
anderen. De Afrikaanse jungle
en tropische eilanden ontmoe
ten elkaar in Adventureland
met Robinson Crusoë. Alladin,
Indiana Jones en de prachtige
attractie 'Piraten van de Ca
riben'.
Cowboys en Indianen be
heersen Frontierland, met een
wild-weststadje als decor. Je
kunt er varen met een ouder
wetse raderboot of aan boord
stappen van een mijnwerkers
treintje voor een rit over en
door de Big Thunder Mountain.
Dan is er natuurlijk Fantasyland
waar zich de echte 'Disneyaan-
se' publiekstrekkers bevinden.
Daar kun je naar het kasteel van
Doornroosje, naar Sneeuwwitje,
Peter Pan, Pinokkio en al die
andere sprookjeswereldfiguren
waarmee Disney beroemd is ge
worden.
Ten slotte Main Street USA,
dat de sfeer ademt van aan
Amerikaanse stadje en dienst
doet als hoofdtoegangsstraat
naar de andere parken. De
commercie, die je nergens in
Disneyland kunt ontlopen, is
hier het overduidelijkst aanwe
zig. Aan beide zijden van Main
Street vind je een aantal restau
rants en veel winkeltjes, die
werkelijk alles op Disneygebied
Disneyland Parijs hult zich de ko
mende weken in een typische
Amerikaanse kerstsfeer.
te koop aanbieden, tegen nog
steeds forse prijzen. De grootste
attractie van Main Street is
deze maanden alleen om 15
uurde beroemde Disney -
sprookjesparade met praalwa
gens, muziek en stripfiguren.
Vanaf vandaag tot en met 7
januari hult Disneyland Parijs
zich in kerstsfeer, ook de Dis-
neyparade wordt een speciale
kerstparade. In Videopolis
speelt een show van 'The Beau
ty and the Beast' en om nog
maar een krent uit de pap te ha
len, Mickey Mouse is de ster in
een kerstshow. In de komende
maanden sluit het park zijn
poorten meestal om 18 uur,
maar op hoogtijdagen zoals
rond de kerst wordt dat 20
uur en rijdt er als het donker is
ook nog een adembenemende,
met duizenden lichtjes versier
de 'Elektrische Parade' door
Main Street.
In de avonduren verplaatst de
drukte zich naar het terrein van
Festival Disney (net buiten het
park), met restaurants, bars,
winkels en amusement zoals de
dagelijkse Buffalo Bill's Wild
West Show (inclusief diner), ge
baseerd op de tournee die de le
gendarische cowboy aan het
begin van deze eeuw door Eu
ropa maakte.
Winterprijzen
De wintertoegangsprijzen van Disneyland Parijs zijn 50 gulden
voor volwassenen en 40 gulden voor kinderen. Hij het park
vindt men zes hotels, van eenvoudig tot luxueus, een
bungalowpark en een camping. Hotelkamers, geschikt voor
vier personen en alleen logies, zijn er vanaf ongeveer 100
gulden per nacht, tot een veelvoud daarvan. Voor meerdaagse
bezoeken bieden reisbureaus allerlei arrangementen aan, die
voordeliger zijn en waarin ook ontbijt, maaltijden en excursies
van te voren kunnen worden geregeld.
De volgende voorbeelden gelden bij boekingen voor twee
personen (bij drie of vier personen wordt het goedkoper per
persoon).
Zelf met de auto naar Disneyland Parijs: twee dagen vanaf 134
gulden per persoon, drie dagen vanaf 203 gulden en vier dagen
vanaf 273 gulden per persoon. Alleen logies en inclusief
onbeperkt entree. Voor vier tot zes personen per auto kan een
bungalow op Davy Crocket Ranch voordeliger uitvallen.
Met de bus: twee dagen (onbeperkt entree) vanaf 224 gulden
per persoon, drie dagen vanaf 232 gulden en vier dagen vanuf
286 gulden per persoon. Alleen logies en bij drie of vier dagen
inclusief één dag entree.
Per vliegtuig (voordeelarrangcment): twee dagen vanaf 409
gulden per persoon, drie dagen vanaf 478 gulden en vier dagen
548 gulden per persoon. Alleen logies en inclusief onbeperkt
entree. Voor volwassenen is het voordeligste treinarrangement
ongeveer zestig gulden per persoon goedkoper.
In de periode van 1 januari tot en met 4 april is er voor
gezinnen een speciale kortingsactie. Volwassenen kunnen dan
kinderen in de leeftijd van drie tot en met elf jaar gratis
meenemen naar Disneyland Parijs.
Meer informatie via het gratis Disneynummer 08 - 07 89.
Martinair schrapt Phuket
Martinair schrapt haar vluchten op Thai
land uit het komende zomerschema. Tot
woede van Nederlandse reisorganisaties die
reeds hotelaccommodatie op het vakantie
eiland Phuket hadden ingekocht en ervan
uit gingen dat de Nederlandse chartermaat
schappij normaal zou blijven doorvliegen.
Omdat de touroperators hun passagiers
toch naar Thailand moeten brengen, wordt
gevreesd dat de prijs van een totaal-arran
gement (vlucht en logies) zozeer omhoog-
schiet, dat de toeristen zullen wegblijven.
De reden van de plotselinge manoeuvre van
Martinair moet vooral worden gezocht in
de geweldige toename van het aantal Ne
derlanders dat de Caribbean wil bezoeken.
Tot nu toe boekte de Nederlandse reisbran
che voor de komende winter een 'plus' van
48 procent op bestemmingen als de Neder
landse Antillen, de Dominicaanse Repu
bliek, het Mexicaanse Puerto Vallarta en
ook Florida. Naar verwachting zal deze
trend zich in de zomer van 1996 voortzet
ten. Woordvoerder Udo Buys van Martinair
sluit overigens niet uit dat Martinair de
dienst Nederland-Thailand met ingang van
de volgende winter (1 november) zal her
vatten.
Geschiedenis ABC
Met de tot 21 januari durende tentoonstel
ling 'In het alfabet bekwamen' doet het Na
tionaal School Museum aan de Nieuvv-
markt la in Rotterdam de geschiedenis van
het eerste leesonderwijs uit de doeken. Dat
gebeurt aan de hand van onder meer boe
ken, prenten en ander lesmateriaal. De ex
positie maakt deel uit van een museaal
drieluik. Daarin zijn ook ondergebracht de
exposities over ABC-boeken voor kinderen
van 1830 tot heden in het Letterkundig Mu
seum in Den Haag (8 december-18 maart)
en over het bibliofiele ABC-boek in het
eveneens Haagse Meermanno Westreenia-
num (15 december-20 februari).
Info: Nationaal School Museum, 010 -
40 45 42 5.
Metrische stelsel
Nederland voerde 175 jaar geleden als eer
ste Europese land het metrische stelsel in.
Het schrappen van de Amsterdamse voet,
Haarlemse el, Haagse pond en al die andere
lokale maten en gewichten ging gepaard
met veel strubbelingen. Dat is te zien op de
tot 18 februari durende tentoonstelling
'Meten Wegen, een omwenteling', in het
Museum IJkwezen en Techniek Museum
Delft aan de Ezelsveldlaan 61 in Delft. Ope
ningstijden: van dinsdag tot en met zater
dag van 10 tot 17 uur, zondag van 12 tot 17
uur.
Met karabijn en klewang
Honderd jaar geleden kreeg het Koninklijk
Nederlandsch-Indisch Leger (KNIL) de be
schikking over het moderne repeteergeweer
M95. Dit feit vormt voor museum Bronbeek
aan de Velperweg 147 in Arnhem de kap
stokvoor de tentoonstelling 'Met karabijn
en klewang'. De tot 4 februari durende ex
positie gaat onder meer in op de bewape
ningspolitiek van de jaren twintig en dertig
en de koortsachtige zoektocht naar wapens
kort voor het uitbreken van de Tweede We
reldoorlog in het Verre Oosten.
Het begin van Nederland
De tentoonstelling 'Willibrord en het begin
van Nederland' vormt één van de hoogte
punten van de feestelijkheden, waarmee de
stad Utrecht herdenkt dat het dinsdag der
tienhonderd jaar geleden is, dat Willibrord
in de St. Pieter in Rome tot aartsbisschop
werd gewijd en opdracht kreeg de Friezen
te kerstenen. Utrecht diende daarbij als
missiebasis. Op de tentoonstelling in het
Museum Catharijneconvent aan de Nieuwe
Gracht 63 te Utrecht, die tot 28 januari
duurt, zijn onder meer goudschatten en
grafgiften van Friezen en Franken te zien.
Eén van de topstukken is het handschrift
dat Bonifatius boven zijn hoofd hield toen
hij in Dokkum werd vermoord.
Info: 030-23 17 29 6.
Niet de makkelijkste klus: een
compleet gebouw neerzetten,
met slechts een vergeelde foto
als uitgangspunt. Precies wat
restauratiebedrijf Koninklijke
Woudenberg uit Ameide mo
menteel doet. De bouwvakkers
werken op dit moment in het
Openlucht Museum te Arnhem
in vliegend tempo aan een re
plica van een Arnhemse tramre
mise uit het begin van deze
eeuw. „Misschien niet de groot
ste opdracht uit ons bestaan",
zegt directeur D.G. Hoekmeijer
van Koninklijke Woudenberg,
„maar wel eentje met héél bij
zondere kanten."
Bijzonder is het inderdaad.
Wie bouwt er vandaag de dag
nog een geheel nieuw tram
baanemplacement met alles er
op en eraan? Juist in een tijd dat
het er alle schijn van heeft dat
trams geen toekomst meer heb
ben? Het uitvoeren van de klus
is in handen van een aantal
specialistische bedrijven. Struk-
ton Spoorwegbouw uit Maars-
sen bijvoorbeeld legt de rails en
Koninklijke Woudenberg uit
Ameide neemt de
remise/onderhoudsloods voor
haar rekening. Hoekmeijer:
„Het museum heeft eerst geke
ken of nog efgens een oude re
mise stond die op de nominatie
stond te worden afgebroken,
maar dat bleek niet het geval.
Toen kwamen wij in beeld.
Want als het gaat om het met
historisch besef nabouwen van
een historisch pand, dan zijn er
maar een paar bedrijven in Ne
derland die dat kunnen."
De oorspronkelijke remise
van Arnhem heeft maar een
Tekening van de oude remise, zoals die de komende zomer in het Openlucht Museum te Arnhem te bewon
deren zal zijn.
kort leven gekend. Hij werd in en de tekenaars van het Open- meijer: „Als we een onbeperkt
1911 gebouwd, maar tijdens de luchtmuseum de taak om vanaf budget hadden gehad, zouden
Slag om Arnhem in 1944 alweer een foto een nieuwe remise te we de remise natuurlijk het
aan gruzelementen geschoten, ontwerpen die aan de eisen van liefst helemaal van begin tot
Aan Koninklijke Woudenberg de huidige tijd voldoet. Hoek- eind op de historische manier
hebben nagebouwd. Maar dat
zou onbetaalbaar geworden
zijn. Vandaar dat we geen mas
sieve twee-steensmuren metse
len, maar werken rondom een
spouwmuur. Ook voor de kap
constructie worden moderne
verbindingsmethoden gebruikt.
Tsja, vroeger keek men niet
naar draagkracht, of invloed van
de wind. Men bouwde gewoon
op zeker. Dat is nu niet haal
baar: te duur, te onpraktisch."
Al met al is met de bouw van
remise, het leggen van rails en
de constructie van tramstellen
circa vier miljoen gulden ge
moeid. Zo op het oog zal de re
mise in niets verschillen van
een authentiek pand uit 1911.
De bouten en moeren van de
kapconstructie krijgen het aan
zicht van oude klinknagels. De
detaillering wordt voor een flink
deel in écht natuursteen uitge
voerd en slechts waar het niet
anders kan bijvoorbeeld om
dat zware deuren verankerd
moeten worden wordt beton
gebruikt. Dat is echter zó be
handeld dat het niet van na
tuursteen te onderscheiden zal
zijn.
De ambachtslieden van Ko
ninklijke Woudenberg leveren
een ware race tegen de klok.
Ouderwets stucwerk heeft lan
gere droogtijd nodig, natuurste
nen blokken moeten met de
hand worden gemaakt, alles
moet volgens traditionele met
selverbanden worden gemet
seld. Een strenge winter kan
roet in het eten gooien. Maar als
het meezit dan rijdt de histori
sche tram de komende zomer al
over het museumterrein.
