'The white, white Rolls of Tom'
U
r
Huisman
Weg en wiel
'Busje komt niet...'
Batavus voor dames èn heren
ZATERDAG 11 NOVEMBER 1995
PJBOEKEN
>ari laarboek A/itoWeek
AVederom brengt het blad Auto
Veek een bundeling van tests
deiiit. nu onder de naam Autawe-
»k laarboek 1996. Vorig jaar wa-
tn het er 150, de omvang is nu
uitgebreid naar 165 tests, waar-
i d Joor de prijs met twee gulden is
iel jestegen tot 14,95.
n tegenstelling tot andere jaar-
toeken is het geen overzicht
van de Nederlandse automarkt,
jiaar puur een verzameling
n ests die AutoWeek eerder pu-
ag iliceerde, zij het aanzienlijk
ne nooier afgedrukt dan in het
ilad zelf.
het let aanbod van behandelde au-
grj o's is zeer gevarieerd. Natuur-
)m ijk staan de meeste gangbare
rv» nieuwe) modellen erin, maar
oo tok buitenbeentjes als de Aston
K ,1artin DB7, de Ferrari's 456 GT
;n F50, de nieuwe MGF van Ro
er en de 'nieuwe oude' Kever
bd600i.
tchterin staan de technische
w jegevens, prijzen, een omre-
(entabel van kW naar pk en een
Dverzicht van uitgegeven kente-
:ens.
let jaarboek van AutdWeek
verschijnt in december ook op
"D-ROM, in een nieuwe op-
naak voor het Windows-pro-
V. jtamma, Deze variant is niet in
A trijs verhoogd en kost derhalve
jederom 29,95.
Renault levert
elektro-Clio's
aan Zweden
STOCKHOLM «ANP
De Franse autoproducent Ren
ault heeft 150 elektrische auto's
van het model Clio verkocht
aan Nutek, een Zweedse over
heidsorganisatie die zich bezig
houdt met energiebesparing.
Volgens de zakenkrant Financi
al Times spreekt Renault van de
grootste order in zijn soort.
Wat aantallen betreft, zijn er wel
grotere orders voor elektrische
auto's geplaatst, maar dan ging
het meer om bijvoorbeeld vuil
niswagens en stadsbestelauto's.
De elektrische Clio is een gewo
ne personenwagen.
Nutek gaat de auto's testen en
zegt er mogelijk duizend van te
bestellen. In Zweden moet de
wagen 200.000 kroon 48.000)
kosten. Nutek geeft een subsi
die van 15.000 kroon 3.600).
De order betekent een aardige
opsteker voor Renault, en ook
voor de Franse overheid.
De laatste voert op het ogenblik
een campagne voor de verkoop
van auto's met een elektromo
tor, waarvoor een subsidie geldt
van 15.000 frank 4.850). Het
is de bedoeling dat tegen het
jaar 2000 er in Frankrijk 100.000
elektrische auto's rijden.
Auto belangrijk voor Amerikanen
Van elke vier Amerikaanse automobilisten zouden er zeker drie
van slag zijn als ze maar één dag per week niet over hun auto
zouden kunnen beschikken. Uit een onderzoek is gebleken dat
maar liefst een derde van de automobilisten zelfs noodzakelijk
onderhoud uitstelt omdat de auto niet kan worden gemist.
De meeste Amerikanen zouden nog liever zien dat hun telefoon
werd afgesloten (60%), dat ze 's ochtends hun kopje koffie
misliepen (73%) of dat het televisie-toestel de deur uitging (71%
dan dat ze één dag per week hun auto zouden moeten missen.
Ondernemer bouwt zelf motorfiets
m De Apeldoornse ondernemer
1 tyenk van Norel (42) van Moto-
:ity heeft een eigen motorfiets
injop de markt gebracht onder het
ni nerk Norelli. In eerste instantie
tvil Van Norel honderd exclusie-
n ie exemplaren van het type
na x>ng Rider en tweehonderd van
iet type Fourty Two (jaren vijf-
h0 ig stijl) verkopen.
Can Norel is van huis uit een
j louwondernemer, gespeciali
seerd in hallenbouw, naar eigen
intwerp en bouwmethode.
fToen in 1994 een naburige mo-
v'torfietsenhandel failliet ging,
waar Van Norel financieel bij
de betrokken was, nam hij de zaak
o over om nog iets van zijn geld te
CTedden.
>e ondernemer zag het afgelo-
pen jaar zijn omzet verdubbe
len en behoort naar eigen zeg
gen tot de top vijf van Neder-
D* land. Met gebruikmaking van
de techniek van Suzuki heeft hij
nu een eigen chopper, zoals dat
in vakkringen heet, op de markt
gebracht. Zoals Fokker de mo
toren van elders-betrekt en ver
der een eigen toestel ontwikkelt,
zo zet Van Norel zijn eigen ma
chines op de markt. ,,lk vind het
leuk een eigen merk op de
markt te brengen. Een eigen
ontwerp met gebruik van be
staande techniek. Een kwali-
teitsprodukt dat uniek en be
taalbaar is."
De motoren (in prijs variërend
van 29.450 tot 36.650) wor
den naar specificaties van de
klanten gemaakt en hebben een
levertijd van zes weken. In Ne
derland is nog een 'fabrikant',
die gepecialiseerd is in Harley-
Davidson-techniek. „Wij heb
ben vanwege de betrouwbaar
heid voor de Japanse mo
tortechniek gekozen. De be
langstelling op de MotorRai was
aanzienlijk. Inmiddels zijn de
eerste twaalf machines ver
kocht. Wanneer wij vijftig moto
ren hebben verkocht zijn we uit
de ontwikkelingskosten."
WEGWERKZAAMHEDEN
Overzicht van werkzaamheden waarbij vertraging kan optreden,
samengesteld door ANWB, politie en Rijkswaterstaat. Wijzigingen
via ANWB-infonummer: 06 - 9622 (75 ct/min). De werkzaamheden
zijn dag en nacht en in beide richtingen, tenzij anders vermeld.
Leiden - Bodegraven (Nil)
Tussen Alphen aan den Rijn en Bodegraven, avond en nacht.
Apeldoorn richting Hengelo (A 1)
Tussen Twello en Bathmen, avond en nacht.
Eindhoven richting Maastricht (A 2)
Tussen Maasbracht en St. Joost, overdag.
Utrecht richting Den Haag (A 12)
T.h.v. Bleiswijk, overdag.
Amersfoort richting Zwolle (A 28)
T.h.v. knooppunt Hoevelaken, avond en nacht.
Den Bosch richting Waalwijk (A 59)
Tussen Heusden en Drunen.
Tussen Raamsdonk en Waalwijk, overdag en avond.
Waalwijk richting Den Bosch (A 59)
Tussen Waalwijk en Drunen, overdag.
Zevenbergen richting Waalwijk (A 59)
Tussen Raamsdonk en Waalwijk, overdag en avond.
Nijmegen - St. Joost (N 271)
Tussen Venlo en aansluiting A67, overdag en avond.
Zeeland - Kessel (N 277)
Tussen Vredepeel en IJsselstein.
Zutphen - Hengelo (N 346)
T.h.v. Goor bij Weldammerbrug.
tweewieler bv
Gazelle
Batavus
Union
Levendaal 76 Leiden Tel: 5 13 15 15
Studebaker kwam uit een diep dal, maar was vlak
voor de Tweede Wereldoorlog weer een redelijk
goed lopend Amerikaans merï dat met allerlei
technische vernieuwingen steeds weer de klanten
wist te interesseren. Het paradepaardje was in die
dagen het type President, boven de Commander en
het 'instapmodel' Dictator. Die laatste werd overi
gens om begrijpelijke redenen in West-Europa al
gauw omgedoopt tot Director. De President van
1937 (foto) had zijn reservewiel prominent aan de
zijkant hangen. Eerst deed men dat omdat er ach
terin gewoon geen ruimte voor was, maar later
kreeg dit vijfde wiel aan de wagen steeds meer een
decoratieve functie. Bij deze President zit het bij
voorbeeld verpakt in een chique metalen carrosse-
riekleurige doos (side mount). foto archief
Het Brabantse vervoersbedrijf
BBA en de Zweedse busfabri
kant Volvo hebben onlangs in
Tilburg een revolutionaire
bus gepresenteerd. Het proto
type (kosten 8 miljoen) is zeer
milieuvriendelijk en wordt
vanaf 1996 in het verkeer ge
test. Van de zeven te bouwen
testexemplaren, komt er een
naar het BBA, dat in Den
Bosch reeds achttien milieu
vriendelijke LPG-bussen heeft
rijden.
Het nieuwe type bus heeft
een aantal verrassende eigen
schappen. Zo wordt nauwe
lijks geluid geproduceerd en
is het voertuig in staat, van
wege vier bestuurbare wielen,
zijwaarts naar de bushalte te
rijden.
Zeer bijzonder aan de ECB
(Environmental Concept Bus)
is verder dat de aandrijfas is
verwerkt in het dak. Daar be
vinden zich ook de accu's, die
de bus in staat stellen om 5
kilometer te rijden zonder
enige uitstoot van uitlaatgas
sen. Tijdens langere ritten
dient een achterin gemon
teerde gasturbine in combi
natie met een hoogtoerental-
dynamo als krachtbon. De
turbine is geschikt voor prak
tisch alle vloeibare en gasvor-
MIUONAIRS
NISSAN
Nissan heeft in Engeland zijn
miljoenste motor geprodu
ceerd. Precies elke 58 secon
den rolt in de bij Sunderland
gelegen Wearside-fabriek een
krachtbron van de band, in
totaal meer dan 1.000 per
dag, in 53 verschillende varia
ties. De meeste verdwijnen in
het vooronder van de in En
geland gebouwde Nissans
Primera of Micra en een aan
tal motoren gaat naar Spanje
voor de ruimtewagen Serena.
RENAULT
Sinds de lancering in april
1993 zijn er meer dan een half
miljoen exemplaren geprodu
ceerd van het 'mini-ruimte
wagentje' Renault Twingo.
Bijna de helft van dit aantal
werd verkocht in Frankrijk
zelf. De Twingo staat momen
teel derde op de Franse ver
koopranglijst met een markt
aandeel van 6,3%. In Neder
land zijn tot nu toe een dikke
18.000 Twingo's verkocht.
mige brandstoffen. Bij de pre
sentatie reed de bus, voor de
gelegenheid, op alcohol uit
Spaanse wijn. De brand
stoftanks zitten ook in het
dak.
De nieuwe bus oogt, zowel
van binnen als van buiten,
zeer futuristisch. De chauf
feursplaats, geheel afge
schermd van de passagiers,
bevindt zich helemaal voorin,
in het midden. Passagiers be
talen elektronisch. De bus
heeft geen enkele spiegel. Ca
mera's en monitoren aan de
zijkanten en aan de achterzij
de zorgen voor een goed
overzicht, 's Avonds en bij
slecht zicht kan bovendien
worden overgeschakeld op ul
traviolet licht, waar tegenlig
gers geen last van hebben.
Door de plaatsing van de aan-
drijflijn en de accu's bovenin,
is de bus topzwaar, maar dat
wordt gecompenseerd door
eeri 'actieve' vering. De bus
kan helemaal zakken, tot aan
de stoeprand, zodat instap
pen voor niemand een pro
bleem is.
Volgens Volvo is het niet de
bedoeling de 'StarTrek'-bus
commercieel te gaan produ
ceren, maar is het project
voorlopig alleen bedoeld om
te laten zien hoe de ideale bus
eruit kan zien.
SEAT
In 1950 begon Seat met de fa
bricage van Spaanse Fiats. De
eerste rolde drie jaar later van
de band. Inmiddels hoort Se
at bij de Volkswagen-groep en
is de 10-miljoenste wagen ge
produceerd. De jubileum-au
to, een Toledo TDi, werd door
de Spaanse prins Felipe van
de montageband gereden.
VOLKSWAGEN
Het regent momenteel pro-
duktiejubilea bij Volkswagen.
Onlangs liep in Wolfsburg de
16 miljoenste Golf van de
band. waarvan de seriepro-
duktie in april 1974 begon.
Daarmee is het achter de VW
Kever (bijna 22 miljoen) de
best verkochte auto aller tij
den. De legendarische T-Ford
bleef destijds op precies
15.007.033 gebouwde auto's
steken. Naar verwachting zal
de Golf zijn succesvolle voor
ganger vlak na het begin van
de volgende eeuw van zijn
troon stoten.
FIETSSTROOK
redactie: Theo van der Kaaij
Bijzondere auto's op Speed Design-beurs
Van 16 tot en met 19 november
biedt de Utrechtse Jaarbeurs
onderdak aan de spectaculaire
autoshow Speed Design. Het
gaat tijdens dit evenement
voornamelijk om de bijzondere
auto's, met de nadruk op sport
en racewagens. Zo presenteert
men een overzicht van 45 jaar
Formule 1maar ook minder
exclusieve takken van de auto
sport krijgen ruim aandacht.
Verder is er veel te doen rond
BLIK IN HET VERLEDEN
het uiterlijk en technisch ver
bouwen van auto's, er zijn dus
talloze stands van accessoire-le
veranciers.
Een breed publiek denkt men
aan te spreken met een giganti
sche car-stereo show. mogelijk
geworden doordat nagenoeg al
le importeurs van autostereo
zich nebben verenigd om de ei
gen branche in de schijnwer
pers te zetten. Voor nog meer
afwisseling zorgt een hal vol ge-
restaureerde klassiekers en
nieuwe superauto's van het slag
Ferrari, Aston Martin etc.
De entreeprijs bedraagt 25,
voorkinderen tot 12 jaar 10,
kleintjes tot en met 3 jaar mo
gen gratis met een begeleider
mee. Op donderdag 16 novem
ber is de show open van 14 tot
22 uur, op vrijdag 17 november
van 10 tot 22 uur, in het week
einde (18/19 november) van 10
tot 18 uur.
Nadat de kluisdeuren zijn
dichtgevallen, laten we ons
in de hemelsblauw lederen
fauteuils in de 'achterka
mer' ploffen. Vanuit die
positie hebben we uitzicht
over de imposante motor
kap, waar aan het eind
vanaf de prachtige Griekse
tempel-achtige radiateur
de beroemde zilverkleurige
flying lady klaar staat om
ons de weg te wijzen.
ZAANDAM
Bij het starten beginnen acht
zuigers zacht suizend op en
neer te dansen. De wagen
schokt een beetje en zet zich
langzaam in beweging. Weldra
glijden we voort over het asfalt,
gezeten in een met de hand ge
bouwd sprookje op wielen, ge
naamd Phantom VI. Deze zeld
zame Rolls-Royce is niet alleen
zelf beroemd, hij heeft ook nog
eens toebehoord aan een be
roemde man, de Engelse zanger
Tom Jones. Een ritje in deze au
to is geen sprookje meer, want
sinds kort is hij gewoon te huur
in Nederland.
De Phantom was tot het begin
van de jaren negentig dé staat
siekoets waarmee alleen de rij
ken en machtigen der aarde
zich voortbewogen. De klanten
kring was dus beperkt, hetgeen
tot uiting komt in het geprodu
ceerde aantal: rond de 300 van
af 1968. In ons land is er nooit
een verkocht.
Naarmate de rit vordert, gaan
we ons onbewust een beetje be
roemd voelen. Buiten op straat
kijkt iedereen onze kant op en
probeert een glimp op te van
gen van de ongetwijfeld belang
rijke lieden die zich achter de
ondoorzichtige ruiten ophou
den. Voorin geeft de chauffeur
met pet geen krimp. Met beleid
sUiurt hij het gevaarte door het
drukke verkeer.
De Phantom VI is helemaal ge
bouwd op het rijden met chauf
feur. Voorin staat een met oer
sterk glad leer overtrokken bank
met direct daarachter een elek
trisch bedienbare scheidings-
ruit. De chauffeur zit bekneld
tussen het forse stuur en zijn
nauwelijks verstelbare zitplaats.
Veel ruimte om het stuurwiel
snel rond te draaien is er niet en
dat levert al gauw een blauwe
elleboog op. Maar goed, de
chauffeur weet precies hoe je
moet rijden in zo'n kolos.
Achter de scheidingsruit, die zo
wel door de chauffeur als de
passagiers kan worden bediend,
is het veel beter toeven. Daar
bevindt zich de airco-gekoelde
'zitkamer' met een enorme, met
harig blauw tapijt beklede
beenruimte in een nostalgisch
chique ambiance met veel
hout- en chroomaccenten. Tom
Jones heeft er. naast een een
voudig, stoffig stereotorentje,
een kabinet van wortelnoten
hout laten aanbrengen waarin
een TV en een heuse pick-up
met 'anti-bibbernaald' zijn on
dergebracht. Zou hij daarop zijn
'green, green grass of home'
hebben geoefend en waar zou
hij de drank hebben verstopt,
vragen we ons af. Met een
glaasje in de hand, onderuit ge
zakt in het leer naar Goede Tij
den Slechte Tijden kijken, ter
wijl de intredende schemer
langzaam aan de ramen voorbij
trekt, wat kan er mooier zijn?
Naarstig speuren we naar over
blijfselen die aan de beroemde
zanger kunnen hebben toebe
hoord. Een sleutelbosje blijkt uit
mijn eigen broekzak te zijn ge
rold. Verder blijft het bij een
zwarte haar, die tussen de be
kleding wordt opgediept. Zou
die eens op het blozende hoofd
van de zanger gezeten hebben?
Misschien moeten wc er een
DNA-onderzoek op loslaten.
Als we de kristal-witte Rolls par
keren op de Zaanse Schans
worden we bijkans onder de
voet gelopen door een horde Ja
panse toeristen met camera's
die een voor een samen met de
Phantom vereeuwigd willen
worden. Het kost onze fotograaf
aardig wat moeite om de Rolls
zonder Japanner ervoor op de
foto vast te leggen.
Een Rolls-Royce mag dan te
boek staan als de beste auto die
er bestaat, het is maar hoe je
het bekijkt. In feite kun je hem
ook de minst praktische auto
ter wereld noemen. De ruim zes
meter lange, twee meter brede
en 1,75 meter hoge gigant is
nergens te parkeren, de draai-
cirkel bedraagt 16 meter, hij
rijdt één op vier en weegt een
vermogen: 2.750 kilo. Maar
goed. dat zal de eigenaar alle
maal worst wezen. Een Rolls is
nou eenmaal een Rolls en geen
normale auto.
De Phantom VI is technisch net
Het beroemde boegbeeld van Ie
dere Rolls-Royce: de 'flying lady',
ook wel 'spirit of ecstasy' ge
noemd. foto's hans van weel
zo conventioneel als zijn uiter
lijk doet vermoeden. Het 6,23 li
ter V8-blok zit gekoppeld aan
een automatische 4-versnel-
lingsbak met vloeistoflcoppeling
en drijft de achterwielen aan.
Rondom zijn trommelremmen
gemonteerd en de achtervering
bestaat uit bladvcren en van
binnenuit soepeler te stellen
dempers. De enorme wielen
zijn voorzien van banden van
vrachtwagen-formaat. Het lood
zware chassis heeft 21 smeer-
punten die elke 20.000 kilome
ter met de vetspuit moeten
worden behandeld.
Rolls-Royce is altijd zeer terug
houdend wat het vermogen en
de topsnelheid betreft van zijn
auto's. 'Genoeg', zeggen ze dan.
En gelijk hebben ze, want met
een Rolls dient men keurig te
rijden en zeker niet te jakkeren.
F.n dus zijn vermogen en top
snelheid niet van belang. Dat er
toch heel wat paardekrachten
onder de imposante motorkap
schuilen, wordt duidelijk als de
chauffeur de Phantom even de
sporen geeft. Not done, maar
wel apart.
Als er onderweg een bejaarde
man onvoorzichtig de weg over
steekt, laat de chauffeur de
Rolls-toeter horen. I let lijkt wel
of er een cruise schip door het
Noordzeekanaal vaart. Maar de
boodschap is duidelijk. I)e be
jaarde houdt in en blijft achter
op de vluchtheuvel, terwijl hij
ons beledigd nazwaait met zijn
wandelstok. Kwajongens! Even
later zien we hem terug op de
Zaanse Schans, waar hij op een
bankje vlak bij de Phantom gaat
zitten. Hij herkent de wagen
niet, maar dat komt waarschijn
lijk doordat al die japanners er
voor zijn gaan staan.
I J stoeit
volop met
fietsframes in nieuwe
vormen. Van de vorig
jaar gepresenteerde
toekomstfiets Maxi
mum Double Orange
is het splinternieuwe
model Madison afge
leid dat dit najaar ge
presenteerd wordt.
Het is een stads-toer-
fietsmet als opval
lendste kenmerk de
grote verstelbaar
heid.
Het frame is voor da
mes en heren precies
gelijk, maar op tallo
ze standen in te stellen. Stuur
en zadel zijn over grote afstand
in hoogte verstelbaar, zodat
hetzelfde model geschikt is voor
grote en kleine mensen. Het
model komt overeen met de
framehoögte tussen de 52 en 62
cm van een normaal fietsframe.
Daarnaast is de zitbuis iets naar
voor of naar achter verstelbaar.
Het stuur is in te stellen op
comfortabel rechtop fietsen,
sportief gebogen en daartussen
in.
De Madison is comfortabel
door een rubber veerelement
aan de onderzijde van de zit
buis. Bij het inveren scharniert
de achtervork iets in. De voor
vork heeft geen aparte vering.
Het frame is van aluminium,
waardoor de complete fiets
slechts 16 kilo weegt. De wielen
zijn met 24 inch iets kleiner dan
die van een ATB.
De fiets zit vol handigheidjes,
zoals een vergrendeling van het
stuur. Bij het parkeren op de
standaard valt de fiets daarmee
niet om. Onder het zadel zit een
ringslot opgeborgen, voor- en
achterlicht branden op een ac
cu, de pedalen zijn van het type
anti-slip en er zit een flinke ba
gagedrager op. De bedoeling is
dat er een basis- en een luxe
uitvoering komt.
Het basismodel van de Madison
is uitgerust met de Nexus-vier-
versnellingsnaafvan Shimano
en gaat 1.400
kosten. Het luxe
model heeft de
zelfde naaf met
zeven versnellin
gen en trommel-
remmen, geprijsd
rond de 1.900.
Internet
Batavus heeft zich
als eerste Neder
landse fietsfabri-
kant verzekerd
van een plaatsje
op de internatio
nale elektronische
snelweg Internet.
Liefhebljers vin
den allerlei fiets-
nieuws met toegangscode http:
www.batavus.com. op het
WorldWideWeb. Gezeten achter
het beeldscherm is het mogelijk
een nieuw model fiets uit te
zoeken, de gewenste accessoi
res, de kleur en de dichtsbijzijn-
de dealer.
Batavus verschaft via de com
puter tevens informatie over
fietsverzekeringen, adressen
van instanties die met fietsen te
maken hebben en geeft een
kijkje in het eigen produktiepro-
ces. Gewoon Batavus opbellen
om informatie over fietsen en
adressen van dealers kan ook
met een nieuwe servicelijn voor
20 ct/minuut, 06-8998130 (al
leen op werkdagen van 9-12 u).