Kamer sceptisch over
troepenmacht Bosnië
Gratis: top-amusement op video!
L
Proefproces tegen oorlogsmisdadiger uit ex-Joegoslavië
Bel 035-6711911
P'
Ïleer dwangsommen bij
ertreding milieuwet'
Binnenland
Strafzaken jongeren
sneller voor rechter
Flessepost voor minister
Iraanse vluchtelingen
mogen worden uitgezet
_J5AG
3 NOVEMBER 1995
dngsleider Leen van Os overleden
Oud-vakbondsbestuurder Leen van Os, die met de
e havenstaking van 1970 de '400 gulden-golf in Nederland
segbracht, is op 84-jarige leeftijd in Rotterdam overleden. De
Bng bracht een beweging op gang die ertoe leidde dat bijna
Jwerknemers een uitkering-ineens kregen van 400 gulden.
Os leidde in 1938 zijn eerste staking in de Rotterdamse ha-
I De grote havenstaking van 1970 was tevens zijn laatste voor
-jpensionering.
ïilnismannen krijgen hepatitis-B prik
De gemeentereiniging van Utrecht (RHD) wil alle 200
lismannen en straatvegers gaan inenten tegen hepatitis-B.
:ht is de eerste grote stad die een dergelijk vaccinatiepro-
ima invoert. De maatregel moet ervoor zorgen dat de vuil-
lalers niet besmet raken door de vuile drugspuiten waar ze
soms aan prikken. Het virus hepatitis-B verspreidt zich on-
neer via bloed-bloedcontact. Geïnfecteerden kunnen er
in. (zucht, leverontsteking of uiteindelijk leverkanker door oplo-
De RHD zegt tot de aanpak besloten te hebben op 'dwin-
;kt)d' advies van de Arbeidsinspectie.
vee doden bij verkeersongeval A58
jtSDORPEen verkeersongeval heeft gisteren op de A58 ter
igte van Baarsdorp (Zeeland) aan twee inzittenden van een
konenauto het leven gekost. De auto, met daarin vier perso-
belandde door nog onbekende oorzaak in de middenberm,
(voertuig vloog vervolgens over de vangrail en kwam onder-
ioven op de andere weghelft terecht.
•oer verdacht van doden zus
De man die door de politie enkele dagen geleden is
;ehouden in verband met de gewelddadige dood van een
Jarig meisje uit Vlijmen, blijkt haar 19-jarige broer te zijn. Een
ja^rdvoerster van justitie heeft dit meegedeeld. Over het motief
»aajhet misdrijf is nog niets bekend. Het meisje is vorige week
er^dag dood aangetroffen in de ouderlijke woning.
iljembanden honden doorgesneden
mn_i De landelijke inspectie Dierenbescherming heeft giste-
t*e*bij een hondenfokker in het Brabantse Hapert beslag gelegd
jj J2 honden waarvan de stembanden zijn doorgesneden. Zon-
IP^zijn bij dezelfde fokker om die reden al 12 honden in beslag
jg-jomen. De Dierenbescherming verdenkt de man er ook van
bghij de afgelopen twee jaar honderden honden heeft gefokt en
I Jlocht, zonder dit in zijn boekhouding te melden.
'oli
;-jjDokolie uit oud wrak gepompt
'Ringen» Bergingsbedrijf Van den Akker uit Vlissingen heeft
^s'feren zo'n 5.000 liter stookolie gepompt uit een 30 jaar gele-
^jgezonken schip. Vandaag worden de laatste restjes, onge-
1 1.000 liter, naar boven gehaald. Het bergingsbedrijf begint
^g^r verwachting maandag aan het leegpompen van een tweede
mgitank in het wrak op de bodem van de Westerschelde.
dei
^Jfnbudsman ook voor universiteiten
e 'haag Openbare universiteiten en hogescholen vallen vanaf
3atövember 1995 binnen het werkterrein van de Nationale Om-
,enlsman. Mensen kunnen bij het instituut klagen over het tem-
>erian wer^en> de bereikbaarheid, de administratieve nauwkeu-
jerjeid en tekortkomingen in de organisatie van het onderwijs.
at fhten over het beleid van de onderwijsinstelling en over per-
.eelskwesties behandelt de Ombudsman echter niet.
s IT rolt drugbende op
?lle» Het Interregionaal Recherche Team (IRT) Noord en
st Nederland heeft een drugbende opgerold. De groep impor-
va<jde drugs uit Frankrijk voor de verkoop in Nederland. De po-
1 cl verrichte zes arrestaties.
iaag» a
ministers Sorgdrager (justi-
en De Boer (milieubeheer)
in dat gemeenten en pro-
les eerder dwangsommen
I opleggen aan bij voor-
d bedrijven die milieuwet-
ivertreden. Het zware sanc-
iddel wordt nog onvol-
ide toegepast, mede omdat
(verheden soms te huiverig
izo zei Sorgdrager gisteren
ps overleg met de Tweede
(er. Volgens de ministers
ïen dwangsommen, of de
ting daarmee, zeer effectief
[n de strijd tegen milieude-
n.
fracties van PvdA, WD,
ïen CDA riepen tijdens het
|t in koor dat de huidige
far aan soms zeer ingewik-
e milieuregels vraagt om
3 en doelmatige hand
ig daarvan. Er is weliswaar
m een steeds betere
ioring van 'milieuboeven',
helemaal gesmeerd gaat
nog zeker niet, aldus de
les. Met name Klein Molen-
i (WD) riep de bewindslie-
op meer juridische midde-
n Nrdcrljnds Pervburrau GPD Gcas
Van Mierlo: 'Plantje koesteren en beschermen
den haag anf
De Tweede Kamer blijft aarzelingen houden over de
deelname van Nederlandse militairen aan de implemen
tatiemacht, die in Bosnië toe gaat zien op een definitief
vredesakkoord. De regering heeft de NAVO in totaal
2.060 man aangeboden voor de troepenmacht.
den haag anp
Met name over de opmerking
van minister Van Mierlo
(buitenlandse zaken) tijdens
overleg met de Kamer gisteren
dat de troepen eventueel de uit
voering van het vredesakkoord
met geweld moeten kunnen af
dwingen, verontrustte veel frac
ties. Van Mierlo onderstreepte
dat de implementatiemacht al
leen naar Bosnië gaat als er een
vredesakkoord is.
„Dat plantje moet dan ge
koesterd en beschermd wor
den." De militairen die op de
uitvoering van het akkoord
gaan toezien, moeten niet
„voortdurend tegen de rand van
het mandaat zitten als zij in een
moeilijke situatie optreden." De
implementatiemacht dient met
voldoende geweldsmiddelen
uitgerust te zijn om te kunnen
imponeren en zonodig het ge
drag dat de oorlogvoerende par
tijen hebben afgesproken af te
dwingen.
De fracties constateerden dat
veel zal afhangen van de inhoud
van het vredesakkoord dat de
strijdende partijen wellicht in
Ohio bereiken, het mandaat dat
de troepenmacht krijgt en de
commandostructuur. Alleen het
CDA verklaarde volmondig op
dit moment niets in Nederland
se deelname te zien. De WD wil
in ieder geval niet op dezelfde
voet doorgaan als de afgelopen
driejaar.
De regering moet nog terug
naar de Kamer als zij besluit de
aangeboden troepen of een deel
daarvan daadwerkelijk in het
kader van de vredesmacht naar
Bosnië te sturen.
De ruim 200 Nederlandse
VN-militairen in de zogeheten
Sapna-vinger, ten noordoosten
van Tuzla, keren al deze maand
naar huis terug, zo maakte De
fensie gisteren bekend. Oor
spronkelijk was het de bedoe
ling dat de a-compagnie van de
Limburgse lagers tot eind van
dit jaar in het moslim-gebied
zou blijven.
De terugtrekking vloeit voort
uit het herstructureringsplan
voor de VN-vredesmacht in
Bosnië.
De commandant van de VN
in Bosnië, generaal Janvier,
heeft in juli niet doelbewust
luchtsteun van de NAVO tegen
gehouden voor Srebrenica, om
dat hij in feite de enclave wilde
opgeven. Minister Voorhoeve
heeft tegen buitenlandse jour
nalisten verklaard dat die be
schuldigingen ongegrond zijn.
De Britse krant The Indepen
dent schreef maandag dat Jan
vier in mei de oostelijke veilige
gebieden in Bosnië al wilde op
geven omdat hij de situatie daar
onaanvaardbaar achtte.
Het openbaar ministerie gaat
strafzaken tegen jongeren
sneller voor de rechter bren
gen. Een landelijke opzet van
de jeugdreclassering moet er
voor zorgen dat de begeleiding
van jeugdige delinquenten in
tensiever en minder vrijblij
vend wordt. Deze maatregelen
kondigt staatssecretaris
Schmitz van justitie aan in de
Notitie jeugdcriminaliteit, die
gisteren naar de Tweede Ka
mer is gestuurd.
De notitie bevat een serie
plannen om de jeugdcriminali
teit aan te pakken. De meeste
maatregelen zijn al eerder aan
gekondigd. Dat geldt bijvoor
beeld voor de invoering van
een geautomatiseerd informa
tiesysteem voor politie, open
baar ministerie, rechters en
kinderbescherming om jonge
criminelen van 12 tot 18 jaar te
volgen. Dat moet het mogelijk
maken tijdig in te grijpen om
te voorkomen dat de betrokke
ne steeds verder wegzakt.
justitie wil ook meer werken
met taakstraffen, waarbij jon-
len uit de kast te halen om de
milieucriminaliteit aan te pak
ken. „Voorlopig lacht de andere
kant zich nog steeds rot", aldus
de liberaal.
Zowel Sorgdrager als De Boer
moest de Kamer nageven dat de
milieuwetten soms zeer inge
wikkeld zijn. Bovendien is er het
probleem dat vele opsporings
instanties (onder meer politie,
douane, inspectiediensten) zich
met de handhaving bezighou
den. Volgens De Boer is er wel
sprake van vooruitgang in de
onderlinge samenwerking en
afstemming.
Het opleggen van dwangsom
men om overtreders van
milieuwetten te dwingen snel
orde op zaken te stellen, sprak
de ministers in elk geval aan.
Beiden wezen er wel op dat bij
voorbeeld kleinere gemeenten
soms 'een psychologische
grens' over moeten om daad
werkelijk fikse bedragen te eisen
en deze ook werkelijk te innen.
De bewindslieden willen in elk
geval in overleg met de andere
overheden aandringen op een
veelvuldiger gebruik van het
sanctiemiddel.
den haag Studenten gooien flessen met SOS-post in de Hofvijver, gericht aan onderwijsminister Ritzen. De minister deed op zijn beurt een beroep op de onderwijsbonden om de
geplande acties niet te laten doorgaan. Maar daar hebben de bonden geen oren naar. Ritzen heeft inmiddels wel beloofd volgende week met een nieuw CAO-bod voor de werkne
mers in het onderwijs te komen. foto anp hans steinmfier
geren als straf nuttige werk
zaamheden voor de samenle
ving moeten verrichten.
Schmitz kondigt als experi
ment veertien projecten aan,
gericht op 12- lot 25-jarigen
die behoren tot de 'harde kern'
van de jeugdcriminelen. De
projecten moeten uitwijzen
welke aanpak in welke situatie
de beste resultaten oplevert.
Daarbij gaat het er ook om te
voorkomen dat 'meelopers' die
in mindere mate dezelfde de
licten plegen zich alsnog ont
wikkelen tot harde jeugdcrimi
nelen.
Volgens een ruwe schatting
plegen ruim 20.000 jongeren
regelmatig delicten zoals in
braken, berovingen of mishan
delingen. Ook het bezit van
wapens en misbruik van aller
lei soorten drugs concentreert
zich binnen deze groepen.
De plannen voorzien verder
in uitbreiding van de capaciteit
van de jeugdgevangenissen.
Vanaf 1998 komen er 170 extra
plaatsen bij. Dan bedraagt de
capaciteit 1.375 plaatsen (in
1989 waren dat er 677).
Roerniondse mag
geen lid van
SGP worden
den haag gpd
De rechtbank in Roermond
heeft de eis van mevrouw Y.
Franssen uit Roermond om lid
te mogen worden van de Staat
kundig Gereformeerde Partij
(SGP) afgewezen. De advocaat
van Franssen, mr. A. van Bon,
kondigde gisteren aan tegen het
vonnis in beroep te gaan.
Franssen spande vorig jaar
een civiele procedure tegen de
SGP aan omdat de partij haar
weigerde als lid in te schrijven.
Volgens Franssen was dat om
dat de partij geen vrouwen toe
laat. De SGP stelde zich op het
standpunt dat Franssen te ver
weg woont van de dichtsbijzijn-
de gemeente waar zich een
kieskring van de SGP bevindt.
De rechter was van mening
dat Franssen de grondbeginse
Ïen van de SGP niet onder
schrijft en ook niet serieus van
plan is om lid te worden van de
partij. De eis van de Roermond
se is daarom afgewezen. De
rechter wees erop dat andere
partijen als GPV en RPF wel
openstaan voor het lidmaat
schap van Franssen.
Overigens loopt ook nog een
hoger beroep in een strafzaak
die Franssen eind vorig jaar te
gen de partij aanspande.
Daarbij gaat om aan te tonen
dat de SGP discrimineert door
vrouwen in de partij te weige
ren.
Hoogleraar: 'Serviër kan vervolging met succes aanvechten
DEN HAAG CEES VAN DER LAAN
De Militaire Kamer van de Rechtbank in Arnhem
wil een in Nederland verblijvende Serviër straf
rechtelijk vervolgen wegens oorlogsmisdrijven in
voormalig Joegoslavië. De man wordt verdacht
van twee moorden, een poging tot verkrachting
en medeplichtigheid aan etnische zuivering.
Het zou de eerste keer zijn dat een verdachte op
basis van de uit 1952 daterende Wet Oorlogsstraf
recht (WOS) wordt vervolgd. Of hij daadwerkelijk
berecht zal worden is vooralsnog de vraag, want
jurisprudentie daaromtrent is er niet. Volgens of
ficier van justitie mr. A. Besier van de Militaire
Kamer is de zaak van de Serviër een 'testcase'
voor de toepasbaarheid van de WOS. „Vastgesteld
moet worden of een Nederlandse rechter be
voegd is in deze deze zaak en of de burgerrechter
of de Militaire Kamer de zaak moet behandelen."
De aanklacht tegen de Serviër is tot stand geko
men op basis van verklaringen van vluchtelingen
uit voormalig Joegoslavië die in Nederland ver
blijven. Het begin dit jaar opgerichte Nojo-team
(Nederlands Opsporingsteam Joegoslavische
Oorlogsmisdadigers) heeft het dossier opgesteld.
De Serviër behoort tot een groep van tien ver
dachten uit voormalig Joegoslavië tegen wie het
Nojo-team, ondergebracht bij de Centrale Re
cherche-informatiedienst (CRIbewijsmateriaal
verzamelt.
Het gaat in alle gevallen om in Nederland verblij
vende verdachten van wie de identiteit en de
adressen bekend zijn. Over de dossiers wordt
overleg gevoerd met de aanklager van het Inter
nationaal Oorlogstribunaal in Den Haag.
De Militaire Kamer wil nu een gerechtelijk voor
onderzoek tegen de Serviër openen, waarvoor
toestemming is vereist van de rechter-commissa-
ris. Het is het eerste stapje op weg naar strafrech
telijke vervolging van de man. Als het verzoek
wordt gehonoreerd, wordt de man hoogstwaar
schijnlijk in hechtenis genomen.
Volgens officier Besier is de zaak van de Serviër
vooral belangrijk om te onderzoeken of nationale
wetgeving van toepassing is op buitenlandse oor
logsmisdadigers. „De grote zaken, de verdachten
van de A-categorie, kunnen worden behandeld
door het Internationale Oorlogstribunaal. De klei -
nere zaken door de landen zelf. Daarom is het be
langrijk of de Wet Oorlogsstrafrecht van toepas
sing kan worden verklaard. I let Tribunaal heeft
immers geen capaciteit en geld om alle zaken te
behandelden."
Officier Besier is vol vertrouwen dat de rechter
commissaris zichzelf bevoegd acht om zich uit te
spreken over het openen van een gerechtelijk
vooronderzoek. I loogleraar militair strafrecht i.
Coolen van de Universiteit van Amsterdam be
twijfelt echter of de rechter zich wel bevoegd zal
achten. „Dit zal een zaak voor de I loge Raad wor
den", verwacht hij. Volgens de hoogleraar heeft
de Wet Oorlogsstrafrecht (WOS) een ontbindende
clausule en kan de verdachte op grond daarvan
vrijuit gaan.
De geschiedenis van de WOS ligt in de Rode
Kruis-verdragen van 1949, die Nederland heeft
ondertekend. Nederland verplichtte zich toen
mensen voor de rechter te brengen die zich
schuldig hebben gemaakt aan oorlogsmisdrijven.
Dit werd vastgelegd in de WOS van 1952. In arti
kel 1 werd echtereen clausule opgenomen dat
deze wet alleen van toepassing als Nederland bij
de oorlog of het gewapende conflict betrokken is.
Daarmee werd voorkomen dat een Nederlandse
rechter zich moest uitspreken over oorlogsmit»
drijven in bijvoorbeeld een Zuidamerikaans con
flict.
den haag anp
De video is ook te koop. Maak 29,50 over op postgiro 1991
ten name van vara Hilversum, onder vermelding van jubileumvideo.
U hebt uw bestelling binnen drie weken in huis.
Vier het vara-jubileum mee en word
2 lid/abonnee, u ontvangt vara tv magazine
w tot 1 april 1996 voor maar één tientje.
U krijgt ook een fantastisch cadeau: een
jubileumvideo met ruim tweeëneenhalf uur
j tijdloos vara-topamusement. Fragmenten van
dorus, rudi carrell, ja zuster
70 JAAR n£e zuster( wim sonneveld, mies
Uitgesproken bouwman, hadimassa, youp van
wa i? a 't hek, willem ruis, zeg 'ns aaa,
1oppassen!!! nog veel meer!
Twee Iraanse asielzoekers die
van het ministerie van justitie
het land uitmoeten, mogen ook
daadwerkelijk worden uitgewe
zen. De Rechtseenheidkamer in
Den Haag heeft dit gisteren be
sloten. Deze uitspraak is van
betekenis voor alle ruim 2.500
uitgeprocedeerde asielzoekers
uit Iran. De Rechtseenheidka
mer noemt de algemene en
mensenrechtensituatie in Iran
wel zorgwekkend, maar niet zo
danig dat asielzoekers uit Iran
zonder meer als vluchteling in
de zin van het Vluchtelingen
verdrag moeten worden aange
merkt, omdat hun vaderland te
onveilig voor ze zou zijn.
De asielaanvragen van de
twee Iraniërs waren reeds afge
wezen, maar de man en de
vrouw hadden de Rechtseen
heidkamer toch verzocht om
toelating als vluchteling en om
verlening van een verblijfsver
gunning wegens klemmende-
redenen van humanitaire aard.
Ze zijn te bang om terug te ke
ren. Staatssecretaris Schmitz
van justitie weigerde een langer
verblijf. De rechter noemt haar
weigering gegrond. De Iraniërs
in Nederland zagen de twee za
ken als belangrijke proefproces
sen. Velen van hen hadden ge
hoopt dat de rechter wel zou
uitspreken dat Iran een onveilig
land is. In dat geval hadden de
twee, ook als ze helemaal uitge
procedeerd waren, in Neder
land mogen wachten tot de si
tuatie in Iran wezenlijk veran
derd was. Dat zou dan waar
schijnlijk ook voor hun lotgeno
ten kunnen gaan gelden.