Kleine gemeenten
zijn Melkert zat
Politie staat machteloos tegenover illegale voetbaltoto
Randstad
Spelregels over praten in 'Vilder ga te'
Militaire Fokker 60
maakt eerste vlucht
Leiden wil meedoen:
met grote stedenbele
Bollie's Park in wording
VRIJDAG 3 NOVEMBER 1995
'Opstand der Kleine Luydenin Den Haag
Veel kleine en middelgrote gemeenten tot 100.000 inwo
ners in heel Nederland zijn het beleid van PvdA-minister
Melkert (sociale zaken en werkgelegenheid) spuugzat.
Dat de zogeheten Melkert-banen in overgrote meerder
heid naar de grote steden gaan, is evenzeer verkeerd ge
vallen als de zware tol die de bezuinigingen op de ar
beidsbureaus eisen van vooral kleinere gemeenten.
zijn originele en succesvolle
aanpak van zijn werkloosheid,
wilde aandacht voor de moeilij
ke positie waardoor het door
Melkerts beleid in terecht dreigt
te komen.
Het protest wordt vurig on
dersteund door congresvoorzit
ter en oud-staatssecretaris Hlske
ter Veld. „Zoals de zaken nu lig
gen, blijven tien miljoen Neder
landers verstoken van Melkert-
banen. Dat is een onaanvaard
bare scheefgroei. En dat terwijl
kleinere gemeenten door de
kortere communicatielijnen en
hun kleine, efficiënte organisa
tie juist veel slagvaardiger kun
nen werken", betoogt de PvdA-
senator.
Wethouders uit het hele land
tonen aan dat ze dubbel gepakt
worden door de bezuinigingen
op de arbeidsbureaus. Steunen
die arbeidsbureaus hun werkge
legenheidsproject niet meer,
dan komt er ook geen geld meer
van het Europees Sociaal Honds.
En allemaal voelen ze zich het
slachtoffer van de dikke vinger
LEERDAM/DEN HAAG CPD
Als Melkert het roer niet radi
caal omgooit, bestaat de kans
dat wat nu nog typische grote-
stadsproblemen zijn zich in de
toekomst voornamelijk voor
doen op het platteland. Dat
rechtbreien zal dan waarschijn
lijk een uiterst kostbare en
moeizame aangelegenheid blij
ken.
Het Haagse Nieuwspoort
stond gistermiddag bol van der
gelijke geluiden. Het perscen
trum zat vol met wethouders en
arbeidsmarktdeskundigen uit
het hele land, die waren afgeko
men op een congres over 'klei
nere gemeenten en activerend
arbeidsmarkt'.
Het congres was op poten ge
zet door de gemeente Leerdam
en de Zuidhollandse stichting
Vrijbaan. Vrijbaan, een bureau
dat werkgelegenheidsprojecten
ontwikkelt, wilde op deze ma
nier z'n vijftienjarig bestaan vie
ren. Leerdam, dat bij tijd en wij
le landelijk opzien baart met
die de grote steden in de pap
hebben. „Het geld wordt niet op
inhoudelijke gronden verdeeld,
maar op basis van lobbyen".
Maar wie luistert er naar de
kleintjes? Bij de eerste inleidin
gen en discussieronde laat zich
geen Kamerlid zien. De fractie
specialisten van 'paars' plus
CDA zitten voor overleg uitgere
kend bij minister Melkert.
Jawel hoor, roepen de vier na
de pauze opgedoken Kamerle
den om het hardst, verrast door
de broeierige sfeer. „Bij werkbe
zoeken laten gemeenten altijd
alleen maar de positieve dingen
zien. Over dit soort problemen
gaat het dan nooit", zegt Ella
Kalsbeek (PvdA) verbaasd. En
net als haar VVD- en D66-colle-
ga's erkent ze dat de kleinere
gemeenten de komende jaren
ook uit de ruif met Melkert-ba
nen moeten kunnen eten.
Geattaqueerd door boze Leer
dammer Beumer („Aan de ene
kant wil het kabinet vitale ge
meentes en aan de andere kant
krijgen we geen enkele kans
meer een eigen werkgelegen
heidsbeleid te voeren") doet
Kalsbeek zowaar een harde toe
zegging. Ze gaat ogenblikkelijk
kijken of de pijn van de bezuini
gingen op de arbeidsbureaus
niet wat eerlijker over groot en
klein verdeeld kan worden.
AMSTERDAM GPD
Al acht jaar speelt de zaak die inmiddels de ge
schiedenis is ingegaan als de 'Vildergate-affaire'.
De uitgevers Laverman en Van Buuren werden in
1987 voor tien miljoen gulden opgelicht door de
zoon van De Vilder, Robin. Laatstgenoemde
kreeg twee jaar gevangenisstraf en moet het geld
terug betalen. Drie miljoen kreeg het duo tot nu
toe terug, maar naar de rest van het geld kunnen
zij en ook andere gedupeerden vooralsnog flui
ten. Voor het hun aangedane onrecht zochten
Laverman en Van Buuren jarenlang aandacht bij
de media. Ook de betrokkenheid van vader De
Vilder werd daarbij regelmatig tegen het licht ge
houden. De Vilder sr. was dit zo zat, dat hij het
tweetal een spreekverbod liet opleggen.
De zakenlieden W. I overman en van Buuren
moeten levenslang in het openbaar hun mond
houden over de voorzitter van de Amsterdamse
Kamer van Koophandel R. de Vilder. Dat eiste De
Vilder gisteren in een bodemprocedure bij de
rechtbank in Amsterdam. De Vilder kwam tot de
ze opmerkelijke eis omdat hij zich al jarenlang in
opspraak gebracht voelt door het duo.
In juli wist hij al via een kort geding te bewerk
stelligen dat beiden tot 20 januari 1996 over zijn
persoon moeten zwijgen. Die voorlopige voorzie
ning wil de Gooise zakenman nu omgezet zien in
een eeuwig zwijgen.
NOORDWUKDe firma Groeneveld Lindhout, initiatiefnemer van showtuin Bollie's Park in Noordwijk,
laat er geen gras over groeien. Dinsdagavond zette de gemeenteraad definitief het licht op groen, een dag
later worden er al volop bollen beplant. Een kwart miljoen stuks in vijfhonderd verschillende soorten wor
den er de komende weken aan de zorg van Moeder Aarde toevertrouwd. Half maart 1996 opent de show-
tuin op het buitenterrein van zwembad Het Bollenbad voor het eerst zijn poorten. Groeneveld Lindhout
mikt op 20.000 tot 50.000 bezoekers per jaar. foto dick hogewoning
AMSTERDAM GPD
Het is een keurig café, midden in het
stadscentrum van Amsterdam. Buiten
zitten oudere dames op het terras, rus-
lig een kopje thee te drinken. Binnen,
aan een tafeltje achter een kopje koffie
zitten een paar heren. Uit niets blijkt
aan dat je hier kunt wedden op uitsla
gen van voetbalwedstrijden. Toch ge
beurt het, met duels in heel Europa, de
competitie, bekervoetbal en Europa
Cup.
De belangstellende kan zich melden
aan het tafeltje. Een kopje koffie erbij.
De minimale inzet is tien gulden. Er is
geen maximum. Per wedstrijd staat
een 'koers' voor een overwinning van
de thuisclub, een gelijkspel of een
winstpartij voor de bezoekers. Voor
'zekere' wedstrijden, bijvoorbeeld Ajax
thuis, is de winst op elke ingezette gul
den beduidend minder dan bij een
wedstrijd met risico. NEC - NAC bij
voorbeeld.
De échte spelers nemen vijf 'zekere'
wedstrijden en een risicowedstrijd. De
winst van de ene wedstrijd wordt ver
menigvuldigd met de winst bij de vol
gende. Betaalt wedstrijd één voor elke
ingezette gulden 1,10 en is 500 gulden
ingezet, dan wordt 550 gulden uitbe
taald. Is de uitkering bij wedstrijd twee
1,40 op elke ingezette gulden, dan
wordt de rekensom 550 x 1,40: 770 gul
den. Enzovoorts. Na vijf wedstrijden
staat er dan duizenden guldens winst,
en met een goede gok op de risicowed
strijd (die bijvoorbeeld zes gulden be
taalt op elke ingezette piek) wordt dat
tienduizenden guldens. Prijzen die
nergens anders zo gemakkelijk, con
tant in het handje en zwart, zijn te ver
dienen. Zelfs topscheidsrechter Jol zou
voor de verleiding zijn gezwicht. Welis
waar is dat nog niet bewezen, maar
zijn 'werkgever', de KNVB, heeft hem
wel op non-aktief gesteld.
Nadat de speler heeft gekozen en de
inzet heeft bepaald, gaat het geld cash
over de tafel. In ruil daardoor krijgt de
betrokkene een briefje met naam,
wedstrijd en inzet. Meer niet. Het
doorslagje blijft bij degene waar de
weddenschap mee is afgesloten. Als de
klant gaat, wordt aan het tafeltje de
draagbare telefoon uit de binnenzak
gehaald. Even bellen.
Het lijkt allemaal heel normaal. Een
buitenstaander ziet en merkt niets. De
mannen in het café zijn dan ook maar
stromannen. Onderdeel van een veel
grotere organisatie waarvan de top al
tijd buiten schot blijft. Elke stadswijk
kent wel een tiental stromannen. Niet
alleen lieden die in een café zitten
maar ook winkeliers en eigenaren van
cafetaria's, snackbars en koffiehuizen.
Bij talloze amateurclubs in het voetbal
zijn de bookmakers kind aan huis.
Elke stroman is, bij een goede orga
nisatie, goed voor 1000 klantjes per
week. In een stad van enige omvang
gaat zo elke week minstens een mil
joen gulden om in de illegale voetbal
toto. Tientallen miljoenen guldens per
jaar. In elke stad zijn er wel een hand
vol organisaties die zich met dit soort
praktijken bezighouden. Landelijk ge
zien komen de touwtjes in de regio
Utrecht-Hilversum bij elkaar. Daar zit
de absolute top van het wereldje, zo
weten kenners.
Elke stroman krijgt 20 procent van
de omzet als 'premie'. De 'bazen'
spreiden de risico's onderling. Meestal
is dat niet nodig. Van de 1000 wedden
schappen hoeft maar in 40 procent
van de gevallen uitbetaald te worden.
De rest is het geld gewoon kwijt omdat
de verkeerde gok werd gemaakt. Goud
geld wordt door de organisatoren ver
diend bij verrassende uitslagen. Ajax
dat in Zürich gelijkspeelt tegen
Grashoppers of Real Madrid dat het
zelfde doet tegen Ferencvaros.
Politie en justitie staan machteloos.
„Het komt voor. Als wij er tegenaan lo
pen treden we op maar het is allemaal
achterkamertjes gedoe. Dat is erg
moeilijk", aldus woordvoerder Geelof
van de Rotterdamse politie. „Het is
een 'celgebeuren' zoals wij dat noe
men. Ophalertjes. Kleine klantjes die
dingetjes afleveren. Tot de top dring je
niet door. De organisatoren lopen echt
niet met een lijst van deelnemers door
de stad".
In Utrecht meldt politiewoordvoer
der Kramer over het illegaal gokken:
„De aanpak heeft geen prioriteit. We
weten dat het gebeurt maar we heb
ben geen gegevens dat het op grote
schaal voorkomt. Het is nu eenmaal il
legaal." Zijn Amsterdamse collega Van
Zandbergen: „Ik zie het nooit in de
rapporten staan. We weten dat het be
staat, maar dat is ook alles. Gerichte
acties houden we niet."
In Den Haag van hetzelfde laken een
pak: „Wij hebben er weinig zicht op. Er
speelt wel het een en ander maar daar
doen wij weinig aan. Er zijn ook geen
aangiften omdat er geen gedupeerden
zijn. De omvang van het circuit is ons
niet bekend. Ooit hebben wij wel eens
een toto ontdekt met vertakkingen
naar Oostenrijk. Toen stonden we he
lemaal machteloos", meldt een woord
voerder.
De centrale recherche informatie
dienst (cri) laat het ook afweten. „Wij
letten alleen op de zware, georgani
seerde misdaad", wordt gemeld. „Die
zullen er best ook in zitten maar gege
vens hebben wij niet."
Bij de stichting nationale sporttotali-
sator (sns), de instantie die de legale
voetbaltoto runt, is nooit gericht on
derzoek gedaan naar de illegale tegen
stander. Toch weet men: „Er gaan be
hoorlijke bedragen in om. De schattin
gen zijn 750 miljoen tot 1 miljard gul
den per jaar alleen al in de Randstad.
Maar dat is dan alles, ook de illegale
lotto. Politie en justitie doen niets. In
de nota over kansspelen van het kabi
net wordt wel gezegd dat het illegale
circuit een bedreiging is en dat er iets
aan gedaan moet worden, maar alleen
als dat binnen de prioriteitenlijst past.
Dan weet u het wel. Als wij het consta
teren doen we aangifte, maar ver
der...", reageert een zegsvrouwe.
Het illegale circuit zelf is zo gesloten
als een pot. Weliswaar kan eenieder
die wil wedden de stromannen berei
ken, via mond- op mondreclame of
gewoon door de ogen goed te gebrui
ken, maar daarna is het mondje dicht.
De top is keihard. Voor moord wordt
niet teruggedeinsd. Zo groot zijn de
belangen.
Toestel is voor Koninklijke Luchtmacht
SCHIPHOL BILL MEYER
Fokkers nieuwste vliegtuigtype,
de Fokker 60 Utility, heeft giste
ren een succesvolle eerste
vlucht gemaakt. Tijdens de vier
uur durende testvlucht werden
de vliegeigenschappen en de
werking van de belangrijkste
systemen beproefd. Het militai
re transportvliegtuig is besteld
door de Koninklijke Lucht
macht.
De Fokker 60 begint nu aan
een uitgebreid certificatiepro-
gramma. Fokker en de Rijks
luchtvaartdienst (Rl.D zijn
overeengekomen de inspannin
gen in eerste instantie te richten
op civiele certificatie. Daarna
volgt het testprogramma van de
militaire systemen.
In totaal heeft Fokker 100
vlieguren uitgetrokken voor het
testprogramma. Verwacht
wordt dat de RLD in mei vol
gend jaar het typecertificaat
toekent. De luchtmacht heeft
vier vliegtuigen besteld die in
mei en juni worden afgeleverd.
De luchtmacht had behoefte
aan een klein vliegtuig voor het
vervoer van vracht en materieel.
Een andere eis was dat het inte
rieur snel moest kunnen wor
den aangepast voor verschillen
de missies, zoals het droppen
van parachutisten en het ver
voer van gewonden.
De Fokker 60 Utility is 1,62
meter langer dan de standaard
Fokker 50, waarvan het vliegtuig
is afgeleid. Het toestel is voor
zien van een versterkte laad
vloer en een grote vrachtdeur.
De Fokker 60 is verder uitgerust
met speciale militaire appara
tuur voor navigatie, communi
catie en identificatie. Tevens
wordt een systeem ingebouwd
dat het toestel bescherming
moet bieden tegen infrarood-
en radargeleide raketten. Fokker
overweegt ook een passagiers
versie van het toestel op de
markt te brengen.
SCHRIJVENDE LEZERS
Maarten 't Hart en vuilspuiterij
In de column van uw blad van
afgelopen zaterdag schrijft de
heer Maarten 't Hart over 'de
meest geschifte bisschop'. Om
met zijn eigen woorden te spre
ken vind ik als abonnee en lezer
van uw blad deze mijnheer de
meest geschifte van uw mede
werkers. Om met mijn eigen
woorden te spreken vind ik het
artikel in één woord schunnig.
Het artikel is een boulevard
blad waardig en de heer 't Hart
kan zich verder het best beper
ken tot zijn geliefde riooljouna-
listiek. Weet deze mijnheer wel
dat hij hiermee al uw katholieke
lezers heeft beledigd of is hij in
zijn hoogmoed overtuid dat dit
wel mag, want het zijn toch
maar katholieken die in de Paus
nog altijd de plaatsbekleder van
Christus op aarde zien.
Ik dacht dat men in
land niet mocht discrim
maar dat blijkt niet te
voor katholieken. Elke vi
terij is blijkbaar in uw b
oorloofd. Jammer genoeg
aangewezen op uw blad t
het Leidse wel en wee
hoogte te zijn, anders v
blad niet meer welkom.
Overigens zou het van
en fatsoen getuigen als t
blad afstand zou nemen
artikel als gebaar van
voor veel van uw lezers
tuurlijk wel op een opv,
plaats.
P.
Maarten 't Hart en vuilspuiterij
Met grote verontwaardiging heb
ik de column gelezen van de
heer 't Hart in uw krant van za
terdag 28 oktober j.l.
Wat hij schrijft over de paus
en onze bisschoppen is ver be
neden peil en zou je niet ver
wachten van een schrijver met
zo'n reputatie. Ik weet zeker dat
een groot deel van uw lezersbe
stand dit als zeer grievend er
vaart. Na de opheffing van de
Leidse Courant zijn zeer veel
abonnees min of meer gedwon
gen overgegaan op het Leidsch
Dagblad met als gevolg dat een
aanzienlijk deel van het lezers
bestand katholieken zijn. Zou u
daar in het vervolg een
rekening mee willen hi
Als hij de Iman van de
of Marokkanen voor s
zou verklaren zou hij zee
schijnlijk worden aangt
wegens discriminatie, m
het de bisschoppen be
dat de gewoonste zaak
wereld geworden. Treuri
waar. Ik zou u daarom dt i
willen verzoeken dergel
schrijf niet meer in uv
waar ik overigens alle 1(
heb, op te nemen.
W.
Maarten 't Hart en vuilspuiterij
In de krant van zaterdag 28 ok
tober j.l. las ik met verbazing
een artikel van uw medewerker
Maarten 't Hart. Volgens de bij
behorende foto een volwassen
man, maar de inhoud lijkt meer
op het taaltje van de lagere
school.
Je vraagt je af wat deze man
bezielt om dergelijk kinderlijke
kleinzieligheden te schrijven.
Wil hij provoceren teneinde Ier
se of Joegoslavische toes
te bereiken? Of is dit voi
man te ver doorgedacht?
Zo ga je toch niet met
demensen om?
Als redactie zou ik zoj
verwijzen naar een j;
krantje. Laat hij maar ttj
men als hij 'groot gegroeij
J.A.A. van Klj-
Leid
DEN HAAG KLAAS SALVERDA
die wel als zodanig erken
Toch was het de Twet
mer gisteren niet duidel j
Pop en de zijnen zichzt
ben geselecteerd. Daarnt
ten meerdere fracties we
vreesd te zijn dat de s
dun wordt als steeds m
meenten moeten delen
miljardenpotje. Zo werd
de vraag gesteld waart
meenten als Apeldoorn,
foort, Venlo, Lelystad t
men zich niet zullen meP
de acht (Alkmaar, t
Dordrecht, Haarlem, Ityi
Leiden, Schiedam en Zaajz
Volgens de Haarlemse
wethouder G. van Vieg#
men de acht, die al tot c
zijn omgedoopt, ine?
geen exclusieve club ma
den zich met het volsti
ook nog andere gem
kunnen aansluiten.
HAAGS REDACTEUR
Enkele grote steden, waaronder
Haarlem en Leiden, zullen de
Tweede Kamer binnen enkele
weken zwart op wit aantonen
dat staatssecretaris Kohnstamm
(Binnenlandse Zaken) hen bij
het grote stedenbeleid ten on
rechte uit de boot heeft laten
vallen.
De Haarlemse, tot voor kort
Alkmaarse, burgemeester J. Pop
(PvdA) meende gisteren op een
hoorzitting in de Tweede Kamer
dat de acht gemeenten al helder
op papier hebben staan waar
om zij ook in aanmerking ko
men voor het omvangrijke
fonds. Uit de verdeling van de
gelden voor onder meer stads
vernieuwing en het aantal mis
drijven dat wordt gepleegd,
blijkt dat de acht in niets afwij
ken van de vijftien grote steden
CDA wil duidelijkheid over j
verkeersknooppunt Den Haij
DEN HAAG ANP
De CDA-fractie in de Tweede Kamer heeft twijfels over de
afgeronde reconstructie van het drukke verkeersknooppunt
Clausplein op de snelweg A12 bij Den Haag. De kamerleder
ma en Van Rooij willen van minister Jorritsma (verkeer)
de miljoenenoperatie wel succescol is te noemen, nu de fild
plein onverminderd tot grote overlast leiden.
De reconstructie, waarvoor eerder deze maand het pleiF
tijd voor alle verkeer werd afgesloten, heeft ten doel het aanf
te verminderen. Onder anderen woordvoerders van de j
Rijswijk en Leidschendam stellen echter dat de verkeerspro|
geenszins zijn verdwenen.
Hagenaars eisen maatregel;
tegen homo-overlast Bosj<
DEN HAAG ANP
De Fokker 60 begint nu aan een uitgebreid certificatieprogramma.
FOTO UNITED PHOTOS DE BOER
Bewoners van de Haagse Archi-
pelbuurt eisen dat de gemeente
over uiterlijk drie weken met af
doende plannen komt om de
overlast van de homo-ontmoe
tingsplaats in de Scheveningse
Bosjes te bestrijden.
In een deel van het bos, met
name op een kinderspeelweide,
wordt herhaaldeijk openlijk seks
bedreven, zo klagen de buurt
bewoners. Het wemelt er bo
vendien van de weggeworpen
condooms en tissues. Boven
dien voelen vele niet-gebruikers
van de 'baan' zich uitdagend of
vijandig bejegend door de con
tact-zoekende homo's.
De kwestie is niet van van
daag of gisteren. De Scheve
ningse Bosjes zijn al jaren een
ontmoetingsplaats voor homo
seksuelen. De Archipel klaagde
al eerder en agenten sunj
den daarop wat vaker, r
tie noemt de zaak nu 1
baar, maar sinds een m<|
doodslag) twee weken f
is de onrust weer hoog f
pen. Inmiddels is geblef
de schietpartij, waarbij j
jarige jongen een 35-jai'
van het leven beroofde?
schijnlijk niets met de ht|
reld te maken heeft.
Die kwestie kwam
avond dan ook niet meef
orde, maar de emoties v
niet minder om. De buui
ners riepen in koor datf"
wilden discrimineren,
ten ze 't als iedereen
woon thuis in bed',
plaus was er voor een b
woner die voorstelde 'i
gedoogzone op het Binj
te creëren, maar zijn f
werd verder niet overgetl