Boek Smalspoor aan de is
bestemd voor leek en liefhebber
Randstad
Gemeenten verwaarlozer
lokaal gezondheidsbeleid
KLM wil meer dure
vliegtickets verkopei
WOENSDAG 1 NOVEMBER 1995
975
VALKENBURG ARJAN VAN PUK
'Een boek voor leek én liefhebber', zo ken
schetst Pieter van der Ham zijn boek 'Smal
spoor aan de kust'. Het boek beschrijft de
geschiedenis van de Nederlandse Smal-
spoorweg Stichting (NSS), die deze maand
vijfentwintig jaar bestaat. De NSS beheert
de collectie van het Nationaal Smalspoor
museum in Valkenburg. De titel 'Smalspoor
aan de kust' slaat op de locatie van het mu
seum: tot voor enkele jaren lag het in de
duinen van Katwijk en tegenwoordig is het
museum aan het Valkenburgse meer te vin
den.
Van der Ham is sinds haar oprichting bij
de NSS betrokken. „Als jochie van veertien
scharrelde ik al rond twssen de locomotie
ven. I let smalspoor heeft een groot deel van
mijn leven bepaald. Daarom vind ik het
leuk om één en ander in boekvorm vast te
leggen. Het 25-jarig bestaan van de NSS
biedt daarvoor een mooie gelegenheid", al
dus Van der Ham, die in dit verband van
een 'uit de hand gelopen hobby' spreekt.
'Smalspoor aan de kust' bestaat uit twee
delen van in totaal zestien hoofdstukken.
Het eerste deel gaat over de geschiedenis
van de NSS en behandelt vragen als 'Wat is
smalspoor' en 'Wanneer verdween het
smalspoor uit Nederland'. Dit deel is vol
gens Van der Ham het leukst voor leken.
„Het is zo opgezet, dat je er vlot doorheen
kunt lezen. Je kan het in de kast zetten en er
nog jaren plezier van hebben. Vooral voor
mensen uit de omgeving is het leuk om
over onze belevenissen te lezen", zegt Van
der Ham.
Het tweede deel is misschien iets meer
voor de liefhebber, denkt de schrijver.
Hierin staat een complete beschrijving van
het materieel van het smalspoormuseum,
waaronder tachtig locomotieven. Alle ver
haaltjes zijn voorzien van zwart-wit foto's,
tekeningen en technische gegevens. „Je zou
het als een soort catalogus van het museum
kunnen beschouwen", zegt Van der Ham.
„Samen met de materieellijst achterin het
boek heb je een compleet overzicht van on
ze verzameling."
Maar wat houdt de term 'smalspoor' nu
precies in? „Smalspoor geeft aan dat de
spoorstaven wat dichter bij elkaar liggen
dan normaal. De Nederlandse Spoorwegen
rijden op normaalspoor. Wij doen het met
de helft. Vandaar dat ons materieel een slag
kleiner is. Daardoor is het goedkoper in de
aanleg, makkelijker te onderhouden en ui
termate geschikt voor de industrie en op
het platteland. Ook in de mijnen maakte
men voor het vervoer van kolen en perso
nen dikwijls gebruik van smalspoor", legt
Van der Ham uit.
Tegenwoordig hebben vorkheftrucks en
vrachtwagens de plaats van de kleine trein
tjes ingenomen. Sinds het sluiten van de
laatste mijn is het smalspoor vrijwel uit Ne
derland verdwenen. In bergachtige streken
rijden echter nog steeds smalspoortreinen,
omdat daardoor veel geld op de aanleg van
onder meer tunnels kan worden bespaard.
Een bekend voorbeeld is de Rhatische Bahn
in Zwitserland.
'Smalspoor aan de kust' telt 140 pagina's
(gebonden) en 150 zwart-wit foto's. Het
boek, dat wordt uitgegeven door Uitgeverij
All In/Verhagen, gaat rond de veertig gul
den kosten en zal behalve in het museum
ook in de boekhandel verkrijgbaar zijn. Za
terdag 4 november om 15.00 uur neemt
mevrouw A. Hommes, burgemeester van
Valkenburg, het eerste exemplaar in het
smalspoormuseum in ontvangst.
De Ibiza 1.4i Conga. Fl. 22.995,-. 0% Rente
Hij kost slechts f. 22.995,-. En moet u zich bij de meeste auto's in deze
prijsklasse behelpen met een simpele 1.0 of 1.1 liter motor, de Ibiza
Conga heeft gewoon standaard een 1.4 injectiemotor. Z'n uitrusting mag
er trouwens ook zijn: getint glas, donkere achter
licht-units, radiovoorbereiding met antenne, van
binnenuit verstelbare buitenspiegels, ruitewissers met interval, wis-was
installatie op de achterruit en speciale wieldoppen om maar wat te noe
men. En dan het allermooiste: u krijgt de laagst denkbare rente op onze
financiering tot 1 januari 1997: nul procent. De Seat Dealer kan u er alles
over vertellen DE IBIZA CONGA. WEL MOOI VAM SEAT.
ALPHEN A/D RIJN, GABO CAR B.V., Kalkovenweg 7, 0172-443301. KATWIJK, Auto Duivelaar, Blokmakerstraat 4 ('t Heen),
071-4027811. LEIDEN, Kamcar B.V., Haarlemmerweg 49a, 071-5214011. LINSCHOTEN, Autobedrijf M. van Eijk (subdealer),
Engherzandweg 13, 0348-415218. NIEUWE WETERING, Autobedrijf Jos van der Meer (subdealer), Achterweg 64,
071-3312688. WOERDEN, Autobedrijf Cees Van Doorn (subdealer) Hollandlaan 14, 0348-410210.
DEN HAAG GPD
Gemeenten en GGD's verwaar
lozen het lokaal gezondheidsbe
leid in ernstige mate. Met name
aan hun preventietaak geven ze
nauwelijks enige uitvoering
meer, zo blijkt uit onderzoek.
„Buitengewoon zorgelijk", is de
reactie van J. Verhoeff, hoofdin
specteur voor de Gezondheis-
zorg.
Verhoeff herinnert in dit ver
band aan een trage reactie van
overheden en GGD's op een re
cente polio-epidemie. „Maar er
is meer. Denk aan de tuberculo
se, die steeds meer de kop op
steekt. En vergeet ook niet de
dreiging van kinkhoest en difte
rie, die via het oostblok op ons
af komt. Je kunt dijken jaren
lang verwaarlozen, maar op een
keer gaat het plotseling mis",
waarschuwt Verhoeff.
Gemeenten en GGD's zijn
blijkbaar nog niet tot dat besef
gekomen, want in het algemeen
is de samenwerking tussen ge
meentebestuurders en directies
van GGD's inhoudsloos. Ge
sprekken tussen hen vinden
mondjesmaat plaats en beper
ken zich in de regel tot bezu
gingsopdrachten. Dat b<
wordt geschetst in het rap|
'Gemeentelijke betrokkenl
collectieve preventie', waar
81 gemeenten en 21 GC
hebben meegewerkt.
Verhoeff: „Ik zeg niet dat
allemaal de schuld is van dè
meente of dè GGD, maar fe
dat ze niet meer goed met
kaar communiceren. Er wor
dikke onvoldoendes geha
over de gehele linie. Door g
en kleine gemeenten, geen
kele uitgezonderd."
Minister Borst van volk;
zondheid deelt de bezorgd!
van de inspectie voor de
zondheidszorg. De bewir
vrouw wil snel een commi
instellen die „een bijdetijdse
sie" moet ontwikkelen op
openbare gezondheidsz
Borst wil dat dè commi
wordt gevoed door 'een br
debat' met alle betrokkenen.
„Met een dergelijke imj
zou de daadkracht van het lc
le gezondheidsbeleid en de
lectieve preventie weer hers
kunnen worden", is haar
wachting.
AMSTELVEEN ANP
Rotterdam steekt 35 miljoen
in opknappen Ahoy'-comple
ROTTERDAM GPD
De weg lijkt vrij voor een grote opknapbeurt die de marktpositi<
de exploitatie van het Ahoy'-complex voor langere tijd moet wi
borgen. De Rotterdamse raad stemde gisteren in met het voot
om voor die opknapbeurt 35 miljoen gulden uit te trekken.
De positie van Ahoy', volgens directeur Schipper het sportps
met de op twee na hoogste bezettingsgraad in Europa, is in vei
Hoewel er enkele jaren geleden al het een en ander aan het c<
plex is vertimmerd, is een ingrijpende verbouwing nu nodig or
voorkomen dat belangrijke beurzen als Femina en Binnenhuis
zen voor andere plaatsen in Nederland.
maatschappij dezelfde weg I
ven bewandelen.
De nieuwste stap is de
breiding van het aantal bi
ness-class-stoelen ten koste
dè goedkopere economy-cl
Uiteindelijk zullen er op
manier 8 tot 10 procent m
business-class passagiers m
ten worden vervoerd dan
mogelijk is.
Ook maakt KLM het de pai
gier steeds moeilijker om li
van tevoren kaartjes tegen n
verhouding lage tarieven te
pen. De maatschappij gokt e
dat de meeste stoelen een p
dagen van tevoren kunnen w
den verkocht tegen een veel
gere prijs. De weinige plaat
die onverkocht blijven, kuni
dan alsnog goedkoop van,
hand worden gedaan via de j
opgerichte last-minute-b
kingslijn en aan de passagj
met Air Miles. „Wij zijn g|
openbaar vervoer. Wij hoej
niet iedereen te vervoerd
verdedigde Abrahamsen cj
prijspolitiek.
Ook wil de luchtvaartmj
schappij de vloot zo doelm
mogelijk inzetten. Zo is het t
voer op Afrika, een winstgeu
de groeimarkt, uitgebreid, i
gaat bijvoorbeeld ten koste I
het aantal vluchten op Nod
Amerika, waar de concurrel
groter is. KLM groeit op d
markt dan ook veel minder a
„Maar de winstgevendheid
ook hier juist aanzienlijk tol
nomen", aldus Abrahamsen!
KLM wil nog meer dure tickets
verkopen dan nu al het geval is.
Tegelijkertijd streeft de lucht
vaartmaatschappij ernaar de
kosten verder omlaag te bren
gen. De onderneming blijft
hierin de oplossing zien om in
de aanhoudende concurrentie
strijd te'overleven. „Maar het
wordt moeilijker dit eruit te ha
len dan een paar jaar geleden
zei financieel directeur R.
Abrahamsen gisteren tijdens
een toelichting op de halfjaar
cijfers van KLM.
De luchtvaartmaatschappij
zag de nettowinst in de eerste
zes maanden van het gebroken
boekjaar 1995/96 met 39 mil
joen gulden dalen tot 437 mil
joen. Het doorgaans drukke
tweede kwartaal (juli tot en met
september) leverde een netto
winst op van 302 miljoen gul
den, 52 miljoen minder dan in
dezelfde periode in 1994.
KLM is er de laatste jaren in
geslaagd meer te vervoeren ter
wijl de kosten, die het bedrijf
voor iedere vlucht maakt, om
laag zijn gegaan. Hoewel de
marges door de concurrentie
slag aanhoudend onder druk
staan, heeft KLM de winsten
dankzij deze strategie weten te
verhogen. Ondanks kritische
geluiden van de vakbonden bij
KLM over toegenomen werk
druk is volgens Abrahamsen de
kritische grens op dit punt niet
bereikt en moet de luchtvaart-
inprijzen inclusief BTW, exclusief KOSTEN RIJKLAAR MAKEN EN VERWIJDERINGSBIJDRAGE. WlJZICINCEN V
icd intermediair. toetsing en registratie bij B.K.R. in tlel. U financiert een bedrag met een n
januari 1997. De aanbiedinc celdt alleen bij aanschaf van een nieuwe Ibiza/Cordoba/Toledo tot en mi
ORBEHOUDEN, U KUNT TIJDELIJK FINANCIEREN TEGEN 096 RENTE. 'FINANCIERING KOMT TOT STAND.VIA BEMIDDELINC VAN AUTOCASH
XIMUM VAN HFL. 10.000,-. U LOST DIT BEDRAG AF IN VIER GELIJKE TERMIJNEN IN JAN./MEl/SEPT. '96 EN DE LAATSTE TERMIJN IN
30 DECEMBER 1995 EN RECISTRATIE VOOR 10 JANUARI 1996. IMPORTEUR PON CAR B.V., LEUSDEN, TEL.: 033-4951550.
DOODGESCHOTEN - Een 29-jarige Haagse vrouw is inaanj
dood in haar woning aangetroffen. De vrouw is door schoten!
het leven gekomen. Haar 32-jarige vriend is inmiddels aangell
den. Volgens de politie hadden de twee relatieproblemen.
Het Smalspoor zoals het tot enkele jaren geleden door de Katwijkse duinen reed.
ARCHIEFFOTO HENK BOUW.
