Magnetron is meer dan
een handige opwarmdoos
Consument
Roestvrijstalen carrousel
als spil van de keuken
te
DINSDAG 31 OKTOBER 1995
REDAC TIE SASKIA STOEIiNGA 023 -5150228
Ooit wilden futurologen
ons laten geloven dat de
mens op den duur geen
aardappelen, vlees en
groenten meer zou eten,
maar gewoon een pil zou
slikken om de maag te vul
len. Hoe saai. Het enige
voordeel is dat er weinig
valt af te wassen.
Natuurlijk zijn er mensen
die uitsluitend eten om te
leven, maar voor de mees
ten is eten ook een sociale
en gezellige bezigheid.
Ook al veranderen eetge
woonten, koken zullen we
blijven doen. Dus blijven
er keukens nodig. Met op
bergruimte en apparatuur.
Futuristisch leek het pro
totype van de Keuken van
de Toekomst dat ruim zes
jaar geleden op een beurs
werd gepresenteerd. Het
concept paste perfect in
het Huis van de Toekomst,
maar weinig mensen kon
den het in gedachten ver
plaatsen naar het eigen
huis.
Toch komt dat binnen be
reik. Dat geldt althans voor
de spil van dit revolutio
naire ontwerp: de centrale
carrousel. De Keuken van
de Toekomst kwam inder
tijd tot stand door een
nauwe samenwerking van
keukenfabrikant AJmano-
va en ontwerper Frank de
Blok. Al gauw werd ook
apparatuurfabrikant Atag
hierbij betrokken.
Ontwerper en fabrikanten
hebben goed geluisterd
naar de uiteenlopende
meningen die sinds de in
troductie zijn geventileerd.
En ze hebben er hun con
clusies uit getrokken. Op
de laatste Woonbeurs in
de RAI was de centrale
carrousel van het oor
spronkelijke ontwerp uit
gewerkt tot een functio
neel keukenmeubel voor
de keuken van vandaag. In het proto
type was de koelkast in de draaiende
onderkast met werkblad onderge
bracht. Dit idee heeft men nu nog niet
doorgevoerd. De elektrisch roterende
ondercarrousel biedt bergruimte aan
pannen en schalen.
Aan de bovenzijde is deze draaikast af
gewerkt met een houten werkblad.
Blad en kast zijn elektrisch in hoogte
verstelbaar. Het geheel draait namelijk
rond een centrale cilinder. De bedie
ning voor verlichting, verdraaien en in
hoogte verstellen bevindt zich in de
lijst onderaan de drie bovenkasten,
waarin bergruimte is voor levensmid
delen, kruiden, serviesgoed en derge
lijke. Rond de cilinder in het midden
zijn bij het werkblad bekerhouders
voor keukengerei en een messenblok
aangebracht. Aangezien ook het werk
blad zelf via een druk op de knop
draaibaar is, kan men de snijplank op
zij draaien als men hem even niet no
dig heeft.
I let spreekt voor zich dat men er met
deze voorbereidingsplaats alleen in de
keuken niet is. En dat de centrale
plaatsing ervan gevolgen heeft voor in
deling en plaatsing van de overige keu
kenelementen. zoals kook- en spoel-
centrum. Aangezien een moderne
keuken maatwerk is, afgestemd op de
beschikbare ruimte en op de wensen
en eisen van de gebruikers, kunt u zich
voorstellen dat er legio mogelijkheden
zijn voor de verdere keukeninrichting.
I let behoeft evenmin betoog dat deze
roestvrijstalen carrousel, mede door de
technische snufjes, niet voor iedereen
is weggelegd. Maar dat was ook niet
het geval met de allereerste luxe in-
bouwkeukens. Inmiddels echter heeft
het keukenblok uit de jaren vijftig en
zestig in de meeste woningen plaats
gemaakt vooreen moderne keuken.
Zoals uit NIPO-onderzoek blijkt be
schikte eind 1993 één op de drie huis
houdens overeen nieuwe, moderne
keuken.
THEA WAMELINK GPD
De magnetron heeft zich definitiefin
de Nederlandse keuken genesteld.
Vorig jaar werden er rond de 280.000
verkocht, in 1986 nog slechts 40.000.
De prijzen zijn flink omlaag gegaan
sinds de fabrikanten vijftien jaar de
markt begonnen te bestoken met
wat toen nog als een 'Amerikaans'
snufje werd gezien. Tegenwoordig is
er voor een paar honderd gulden al
een prima magnetron te koop.
Inmiddels hebben 2,5 miljoen huis
houdens een magnetron. Dat komt
neer op een penetratiegraad van 40
procent. Voorlopig liggen de Ameri
kanen mijlenver voor met een per
centage van 87 en ook de Britten, die
op 62 procent staan. Voor Amerika
geldt dat de daar gangbare cultuur in
het huishouden, voorlopig althans,
de onze niet is. Toch dachten de fa
brikanten vijftien jaar geleden nog
dat de magnetron ook de Nederland
se kookgewoonten drastisch zou
gaan beïnvloeden.
Ze hoopten dat zeker. Ze gaven de
monstraties en cursussen. De mag
netron heette het ei van Columbus te
zijn voor het moderne huishouden
met minder personen, onregelmati
ge eettijden en drukbezette tweever
dieners. Ie kunt trouwens veel met
een magnetron, maar een ei valt er
niet in te koken. Dat zou onherroe
pelijk uit elkaar spatten. De Neder
landers gebruiken de magnetron nog
steeds overwegend als handige op
warmdoos. Hooguit worden er be
paalde groenten in gekookt en vis in
gestoofd. Toch kan een magnetron
veel meer dan ingevroren levensmid
delen ontdooien en het flesje voor de
baby in no-time opwarmen. Men
kan er ook smakelijk en snel in ko
ken en - onder bepaalde voorwaar
den - bakken.
Basis van het apparaat vormt de
magnetronbuis die microgolven uit
zendt. Net als warmtestraling, radio-
en TV-golven zijn dat elektromagne
tische trillingen. Simpel gezegd
werkt het ongeveer als volgt: de mi
crogolven - die ontstaan door de
voortdurende wisselwerking van een
elektrisch en een magnetisch veld -
schieten als het ware heen en weer
door de ovenruimte, worden tegen
gehouden door de wanden maar niet
door het meeste serviesgoed en
etenswaren. Wanneer ze zich door
het voedsel bewegen brengen ze de
(water)moleculen in bewegingen
daardoor ontstaat warmte. Precies
andersom aan het koken op de plaat,
waar eerst de pan en dan de inhoud
van buitenaf worden verwarmd, on-
staat in de magnetron de warmte
van binnenuit in het gerecht.
Zonder draaiplateau passen er ge
makkelijk twee borden of soepkom
men naast elkaar in het apparaat. Er
is sinds kort echter ook een type
waarbij op het - forse - draaiplateau
een rooster op pootjes geplaatst kan
worden om gerechten op twee bor
den boven elkaar tegelijkertijd te
kunnen verwarmen.
In de doorsnee magnetron kun je
opwarmen en koken, maar niet bak-
Magnetron met draaiplateau, ingebouwd boven de kookplaat.
ken. Voor een bruin korstje is een
oven nodig. Toch zijn er magnetrons
waarin zoiets wel lukt. Die hebben
onder de bodemplaat een bijzondere
legering die energie opneemt. Door
op de bodem een speciale plaat van
aluminium neer te zetten en bij de
start op de bijbehorende functie-
knop te drukken, wordt deze plaat
verhit tot 210 graden Celsius. Hier
door worden gerechten aan de on
derkant bruin en krokant. Een derge
lijke magnetron heeft dan ook nog
een grill om de bovenkant van de ge
rechten te bruinen, terwijl een deel
van de microgolven voor het garen
zorgt.
Dan zijn er de combi-magnetrons,
waarin behalve microgolven ook
normale ovenfuncties (hetelucht- of
conventionele verwarming) en een
grill zijn opgenomen. Men kan de
magnetronfunctie afzonderlijk in
schakelen, evenals de ovenfunctie,
maar ook oven of grill met microgol
ven combineren waardoor de berei
dingstijd aanmerkelijk bekort wordt.
De prijzen van combi-apparaten zijn
de laatste jaren eveneens gedaald.
De gemiddelde prijs ligt momenteel
beneden de duizend gulden.
Wat is nu handiger, een magnetron
of een combi? Hangt van uw wensen
en verdere keukenapparatuur af. Be
zit u al een compleet fornuis, dan
wordt meestal een solo-magnetron
gekozen. Hebt u slechts een kook
plaat, dan verdient een combi aan
beveling. Dan kunt u naar wens over
een oven, een magnetron of een
combinatie van beide beschikken. U
kunt ook kiezen voor een duo-oven,
waarbij magnetron en aparte oven in
een inbouwkast worden gecombi
neerd. In de praktijk blijkt voor een
bruin korstje de gewone oven het te
winnen van de combi. Maar het ge
recht is in de combi - door het bij
schakelen van de microgolven - wel
veel sneller klaar.
Een magnetron kan men inbouwen,
onder een bovenkastje ophangen
(daarvoor is een speciale ophang-
constructie verkrijgbaar) of gewoon
op het werkblad neerzetten. Een
nieuw snufje is de magnetron, opge
hangen boven de kookplaat en voor
zien van een geïntegreerde afzuig
kap. Omdat de magnetron niet al te
hoog mag hangen - anders kun je er
niet goed bij - kan deze combinatie
niet worden toegepast boven een
gaskookplaat en bepaalde typen ha-
logeenplaten. Daarboven moet een
afzuigkap hoger worden gemon
teerd. De gasvlam en/of de ontwik
kelde warmte zouden brand in de
(vette) afzuigkap kunnen doen ont
staan. Maar boven een elektrische of
glaskeramische plaat kan een derge
lijke oplossing veel ruimte sparen.
E L
4
5
4
4
8
1
4
4
5
3
5
9
4
4
5
9
9
10
5
4
6
1
2
3
10
4
1
1
4
8
8
4
7
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
OPGAVE
OPLOSSING
SLEUTELWOORD
In sommige vakjes staat een ge
tal dat correspondeert met een
getal in de balk onderaan. De let
ters die ingevuld worden in de
vakjes met een getal, kunnen ook
op de balk worden ingevuld. Ver
ticaal vórmen de letters in de
eerste en derde kolom ook een
woord. Hoe luidt het sleutel
woord?
Horizontaal:
1magazijn; 2. onbeweeglijk; 3.
fabelachtig dier; 4. mengelmoes;
5. onbeleefd; 6. schot in de nek;
7. meubelstuk; 8. armgewricht.
WOORDZOEKER
Overgebleven woord:
HAVENVAKSCHOOL
AIS /K CEZE IE<SE EI£SS£N //V-
L£Z££ P£B//C P8SC/£S O&IOES
ZOO££W 0ttO0J£
OEZE HE&EEtZ W£
WEL MAAE D/E A/Z-
PE&E MOET (K
EZEW Z0AEEJZ.
TOM POES
Heer Bommel en de toornviolen
De directeur wierp een korte blik op
de stille, verflenste bloemen.Juist",
sprak hij met grote zelfbeheersing.
,,Dit zijn dus uw muziekmakende
planten. Heel goed, ik weet genoeg."
Hij wendde zich om en liep weg met
stijve tred. Maar zo kon heer Ollie
hem toch niet laten gaan. ,,Het is
echt waar", riep hij bijna schreiend.
„Toen ik vanmorgen van huis ging
waren ze allemaal aan het zingen. De
leedaria uit 'De Mosselkwekers', u
weet wel. Het was héél mooi. Maar
misschien heb ik ze te veel pippeling
gegeven - of anders konden ze al dat
leed niet verdragen, als u begrijpt,
wat ik bedoel. Bertha Valdibari heeft
zo'n gevoelige stem, dat mijn bloe
men er aan te gronde zijn gegaan..."
De directeur antwoordde niet. Hij
had de deelnemerslijst te voorschijn
gehaald en schrapte heer Bommels
naam met zo'n kracht door, dat het
tot op het kaftje zichtbaar was.
Daar stond de ongelukkige bloemen-
kweker nu. Hij begreep, dat hij zich
op het flora-festival onmogelijk had
gemaakt. Maar toch lag het niet in
zijn lijn om zich geheel gewonnen te
geven. „Ik strijd toch voor een recht
vaardige zaak", prevelde hij met ble
ke lippen. „Ik weet toch, dat het echt,
eerlijk waar is - en dat zal ik bewijzen
ook! Ik weet nu hoe het moet; niet te
veel van dat goedje spuiten - en ze
toegedekt houden totdat ze mogen
zingen. Ik ga verder; eenzaam en on
begrepen. Maar eens zal ik zegevie
ren!"
Zo mompelende haalde hij zijn spuit
en maakte zich gereed om een nieuw
bed bloemen van injecties te voor
zien. Doch helaas; de spuit was leeg...
H
T
W
E R
N
DOOR HANS VAN ES
Op de Atlantische oceaan loopt het tropische stormenseizoen Iang2
merhand ten einde. Het is een buitengewoon actief jaar geweest,
waarin twee keer het normale aantal stormen en orkanen werd waai
genomen. Enkele dagen geleden verscheen 'Tanya' op de weerkaar 5'
de 19e tropische depressie, die de stormstatus bereikte en dus ree
had op een naam.
In deze eeuw werden alleen in het jaar 1933 meer cyclonen waaru
nomen, namelijk 21. Dat aantal kan dit jaar nog bereikt worden, w;
ook in november kunnen de zg "easterly waves'- golfvormige storin
gen in de oostelijke stroming, die van West-Afrika vertrekken richti
Caribisch gebied - nog uitgroeien tot een cycloon.
Het aantal stormen, dat in deze zone ontstaat, loopt van jaar tot ja<
sterk uiteen. Vorig jaar was een zeer mager jaar met slechts een hai
jevol cyclonen. De grote produktie van dit jaar heeft wellicht te mal
met de hoge watertemperatuur - 1 tot 2 graden boven normaal - in
een groot gebied van de tropische oceaan. Hierdoor hebben de stor
gen zich kunnen voeden met de extra beschikbare hoeveelheden
vocht en warmte.
Ook dankzij de gunstige bovenstroming hebben dit jaar zo veel stor
men het levenslicht gezien. 'Tanya' dobbert de komende dagen ror
in de zeegebieden westelijk van de Azoren. Het hogedrukgebied, d
zijn naam ontleent aan deze eilandengroep is verdreven naar een v
noordelijker positie, nl. tussen IJsland en Schotland.
Door deze ontwikkeling worden de gebruikelijk westenwinden op di
oceaan geblokkeerd en vervangen door een zuidelijke stroming, die
warme lucht naar Groenland afvoert. Ter compensatie wordt de str<
ming boven Europa noordelijk
en dat betekent voor veel landen een gevoelige afkoeling.
Een eerste koufront passeert komende nacht, waarna de lucht onst
bieler wordt. Morgen overdag mag op enkele Noordzeebuien worde
gerekend, afgewisseld door wat zon. Bij een matige noordenwind
loopt het kwik nog tot 10 a 12 graden op. Na de passage van een
tweede koufront - donderdagmorgen - wordt het nog frisser met aai™
voer vanuit het Skandinavisch winterreservoir.
Dankzij de warmtebuffer van Noordzee en Oostzee warmt die luch
onderweg naar ons land nog flink op. Toch kijgen we te maken met.
benedennormale temperaturen met maxima van ca. 7 graden. In d
19
droge lucht keert de zon terug en tijdens heldere nachten zakt het
kwik tot rond of iets beneden het vriespunt.
E U
KNMI
Weersvooruitzicht
Geldig tot en met
woensdag.
Noorwegen:
Veel bewolking en van tijd
tot tijd regen of sneeuw.
Maxima in het noorden en
landinwaarts rond het
vriespunt; langs de kust in
het zuiden en westen eerst
nog rond 9 graden
Zweden:
Overwegend bewolkt en in
het zuiden van tijd tot tijd
regen, elders kans op wat
sneeuw. In het midden
eerst ook flinke opklarin
gen. Maxima variërend
van min 8 graden in
Lapland tot plus 8 in het
zuiden.
Denemarken:
In het zuiden eerst nog
wat zon maar van het
noordwesten uit toene
mende bewolking, gevolgd
door regen. Morgen later
op de dag opklaringen af
gewisseld door buien, mogelijk met
sneeuw of hagel. Middagtemperatuur
ongeveer 9 graden.
Engeland, Schotland, Wales en Ierland:
In de nacht en ochtend kans op mist.
Verder zonnige perioden maar in Schot
land, en later ook in het oosten van En
geland, ook wolkenvelden en kans op
wat regen. Middagtemperatuur ongeveer
12 graden.
België en Luxemburg:
In de nacht en ochtend hier en daar
mist. Overdag zonnige perioden maar
morgen later van het noorden uit meer
bewolking gevolgd door regen Middag
temperatuur ongeveer 10 graden.
Noord- en Midden-Frankrijk:
Vrij rustig weer met overdag geregeld
zon.In de nacht en ochtend plaatseli|k
mist. Morgen later op de dag in het
noordoosten meer bewolking en moge
lijk wat regen. Geleidelijke daling van
temperatuur. Morgen maxima rond 12
graden.
Portugal:
Overwegend bewolkt en enkele fikse
buien, vooral in het zuiden, mogelijk
met onweer en hier en daar veel neer
slag. Middagtemperatuur ongeveer 20
graden.
Madeira:
Wolkenvelden en enkele buien, mogelijk
met onweer Middagtemperatuur onge
veer 22.graden
Spanje:
Wolkenvelden en enkele regen- of on
weersbuien. vooral in het zuidwesten. In
het noordoosten ook zonnige perioden.
Middagtemperatuur meest tussen 20 en
24 graden.
Canarische Eilanden:
Wolkenvelden en kans op een enkele re
gen- of onweersbui. Op de zuidstranden
meer zon. Maxima ongeveer 26 graden.
Marokko:
Westkust: naast zon ook wolkenvelden
en kans op een regen- of onweersbui.
Middagtemperatuur in het noorden rond
23 graden; in het zuiden nog boven 25
graden.
Tunesië:
Perioden met zon maar morgen van het
westen uit ook enkele wolkenvelden.
Droog. Middagtemperatuur ongeveer 26
graden.
Zuid-Frankrijk:
Flinke zonnige perioden maar in het
oosten eerst ook nog wolkenvelden. Vrij
wel overal droog maar in de nacht en
ochtend wel plaatselijk mist. Middag
temperatuur tussen de 15 en 20 gra-
Mallorca en Ibiza:
Naast zon ook stapelwolken en mogelijk
een regen- of onweersbui. Middagtem
peratuur ongeveer 25 graden.
Italië:
Af en toe zon maar ook wolkenvelden en
enkele buien, mogelijk met onweer en in
het zuiden plaatselijk veel neerslag.
Maxima uiteenlopend van 14 graden in
het noorden tot 23 op Sicilië.
Corsica en Sardinië:
Flinke zonnige perioden en droog. Mid
dagtemperatuur ongeveer 22 graden.
Malta:
Perioden met zon en droog. Middagtem
peratuur ongeveer 24 graden
Griekenland en Kreta:
Flinke zonnige perioden maar in het
westen toenemende bewolking en een
enkele regen- of onweersbui. Middag
temperatuur tussen 17 en 21 graden.
Turkije en Cyprus:
Flinke zonnige perioden. Later in het
zuidoosten en op Cyprus ook stapelwol
ken en mogelijk een onweersbui Mid
dagtemperatuur aan de kust van 17 gra
den op de Dardanellen tot 22 in het
zuidoosten en op Cyprus.
Duitsland:
Vandaag eerst plaatselijk mist; verder
zonnige perioden en vrijwel overal
droog. Morgen van het noorden uit toe
nemende bewolking, gevolgd door re
gen. Middagtemperatuur ongeveer 11
graden.
Zwitserland:
Aan de zuidflank van het Alpenmassief
zonnige perioden en droog. Aan de
noordkant wolkenvelden en mogelijk wat
regen of motregen.In de dalen kans op
mist. Maxima uiteenlopend van 11 gra
den in het noorden tot 15 in het zuiden.
Oostenrijk:
Wolkenvelden en plaatselijk wat re
Aan de zuidflank van het Alpenma;
vrijwel overal droog en meer zoi
kans op mist. Middagtemperatuui
veer 11 graden.
Wolkenvelden en van tijd tot tijd re
vandaag eerst nog in het zuidoos
morgen opnieuw van het noordwe
uit. 's Nachts hier en daar mist. Mid
temperatuur van 6 graden plaatseli
het oosten tot 9 in het westen.
Tsjechië en Slowakije:
Wolkenvelden en hier en daar wat n
of motregen. In de nacht en och
kans op mist. Middagtemperatuur g ,ERS
delijk dalend; op morgen ongevei
graden.
Hongarije:
Vandaag naar het zuidoosten weg S l
kende regen. Verder bijna overal d ie
maar wel kans op mist. Vooral mo lr
ook zonnige perioden. Daling van Iqj
peratuur; morgenmiddag ongeveer
tioi
WOENSDAG 1 NOVEMBER 1995
Zon- en maanstanden
Zon op 07.34 Zon onder 1
Maan op 14.39 MaanonderOf
Waterstand
IJmuiden Katwijk
Hoog 10.15 22.44 23.48 2.
Laag 05.40 17.55 05.21 1
Weerrapporten 31 oktober 0
station weer wind
Aberdeen
Barcelona
Bordeaux mist
Istanbul
Klagenfurt
Kopentiagen
las Pa ras
7 4 tijd
30 20 Or 1
21 17 orr
half bew.
Rome
Split
Stockholm
Warschau
Wenen
Zürich
8ang«c«
Casablanca
27 21 UWS
2A 13 imu
!'r 11