Magnetron is meer dan een handige opwarmdoos Consument Roestvrijstalen carrousel als spil van de keuken te DINSDAG 31 OKTOBER 1995 REDAC TIE SASKIA STOEIiNGA 023 -5150228 Ooit wilden futurologen ons laten geloven dat de mens op den duur geen aardappelen, vlees en groenten meer zou eten, maar gewoon een pil zou slikken om de maag te vul len. Hoe saai. Het enige voordeel is dat er weinig valt af te wassen. Natuurlijk zijn er mensen die uitsluitend eten om te leven, maar voor de mees ten is eten ook een sociale en gezellige bezigheid. Ook al veranderen eetge woonten, koken zullen we blijven doen. Dus blijven er keukens nodig. Met op bergruimte en apparatuur. Futuristisch leek het pro totype van de Keuken van de Toekomst dat ruim zes jaar geleden op een beurs werd gepresenteerd. Het concept paste perfect in het Huis van de Toekomst, maar weinig mensen kon den het in gedachten ver plaatsen naar het eigen huis. Toch komt dat binnen be reik. Dat geldt althans voor de spil van dit revolutio naire ontwerp: de centrale carrousel. De Keuken van de Toekomst kwam inder tijd tot stand door een nauwe samenwerking van keukenfabrikant AJmano- va en ontwerper Frank de Blok. Al gauw werd ook apparatuurfabrikant Atag hierbij betrokken. Ontwerper en fabrikanten hebben goed geluisterd naar de uiteenlopende meningen die sinds de in troductie zijn geventileerd. En ze hebben er hun con clusies uit getrokken. Op de laatste Woonbeurs in de RAI was de centrale carrousel van het oor spronkelijke ontwerp uit gewerkt tot een functio neel keukenmeubel voor de keuken van vandaag. In het proto type was de koelkast in de draaiende onderkast met werkblad onderge bracht. Dit idee heeft men nu nog niet doorgevoerd. De elektrisch roterende ondercarrousel biedt bergruimte aan pannen en schalen. Aan de bovenzijde is deze draaikast af gewerkt met een houten werkblad. Blad en kast zijn elektrisch in hoogte verstelbaar. Het geheel draait namelijk rond een centrale cilinder. De bedie ning voor verlichting, verdraaien en in hoogte verstellen bevindt zich in de lijst onderaan de drie bovenkasten, waarin bergruimte is voor levensmid delen, kruiden, serviesgoed en derge lijke. Rond de cilinder in het midden zijn bij het werkblad bekerhouders voor keukengerei en een messenblok aangebracht. Aangezien ook het werk blad zelf via een druk op de knop draaibaar is, kan men de snijplank op zij draaien als men hem even niet no dig heeft. I let spreekt voor zich dat men er met deze voorbereidingsplaats alleen in de keuken niet is. En dat de centrale plaatsing ervan gevolgen heeft voor in deling en plaatsing van de overige keu kenelementen. zoals kook- en spoel- centrum. Aangezien een moderne keuken maatwerk is, afgestemd op de beschikbare ruimte en op de wensen en eisen van de gebruikers, kunt u zich voorstellen dat er legio mogelijkheden zijn voor de verdere keukeninrichting. I let behoeft evenmin betoog dat deze roestvrijstalen carrousel, mede door de technische snufjes, niet voor iedereen is weggelegd. Maar dat was ook niet het geval met de allereerste luxe in- bouwkeukens. Inmiddels echter heeft het keukenblok uit de jaren vijftig en zestig in de meeste woningen plaats gemaakt vooreen moderne keuken. Zoals uit NIPO-onderzoek blijkt be schikte eind 1993 één op de drie huis houdens overeen nieuwe, moderne keuken. THEA WAMELINK GPD De magnetron heeft zich definitiefin de Nederlandse keuken genesteld. Vorig jaar werden er rond de 280.000 verkocht, in 1986 nog slechts 40.000. De prijzen zijn flink omlaag gegaan sinds de fabrikanten vijftien jaar de markt begonnen te bestoken met wat toen nog als een 'Amerikaans' snufje werd gezien. Tegenwoordig is er voor een paar honderd gulden al een prima magnetron te koop. Inmiddels hebben 2,5 miljoen huis houdens een magnetron. Dat komt neer op een penetratiegraad van 40 procent. Voorlopig liggen de Ameri kanen mijlenver voor met een per centage van 87 en ook de Britten, die op 62 procent staan. Voor Amerika geldt dat de daar gangbare cultuur in het huishouden, voorlopig althans, de onze niet is. Toch dachten de fa brikanten vijftien jaar geleden nog dat de magnetron ook de Nederland se kookgewoonten drastisch zou gaan beïnvloeden. Ze hoopten dat zeker. Ze gaven de monstraties en cursussen. De mag netron heette het ei van Columbus te zijn voor het moderne huishouden met minder personen, onregelmati ge eettijden en drukbezette tweever dieners. Ie kunt trouwens veel met een magnetron, maar een ei valt er niet in te koken. Dat zou onherroe pelijk uit elkaar spatten. De Neder landers gebruiken de magnetron nog steeds overwegend als handige op warmdoos. Hooguit worden er be paalde groenten in gekookt en vis in gestoofd. Toch kan een magnetron veel meer dan ingevroren levensmid delen ontdooien en het flesje voor de baby in no-time opwarmen. Men kan er ook smakelijk en snel in ko ken en - onder bepaalde voorwaar den - bakken. Basis van het apparaat vormt de magnetronbuis die microgolven uit zendt. Net als warmtestraling, radio- en TV-golven zijn dat elektromagne tische trillingen. Simpel gezegd werkt het ongeveer als volgt: de mi crogolven - die ontstaan door de voortdurende wisselwerking van een elektrisch en een magnetisch veld - schieten als het ware heen en weer door de ovenruimte, worden tegen gehouden door de wanden maar niet door het meeste serviesgoed en etenswaren. Wanneer ze zich door het voedsel bewegen brengen ze de (water)moleculen in bewegingen daardoor ontstaat warmte. Precies andersom aan het koken op de plaat, waar eerst de pan en dan de inhoud van buitenaf worden verwarmd, on- staat in de magnetron de warmte van binnenuit in het gerecht. Zonder draaiplateau passen er ge makkelijk twee borden of soepkom men naast elkaar in het apparaat. Er is sinds kort echter ook een type waarbij op het - forse - draaiplateau een rooster op pootjes geplaatst kan worden om gerechten op twee bor den boven elkaar tegelijkertijd te kunnen verwarmen. In de doorsnee magnetron kun je opwarmen en koken, maar niet bak- Magnetron met draaiplateau, ingebouwd boven de kookplaat. ken. Voor een bruin korstje is een oven nodig. Toch zijn er magnetrons waarin zoiets wel lukt. Die hebben onder de bodemplaat een bijzondere legering die energie opneemt. Door op de bodem een speciale plaat van aluminium neer te zetten en bij de start op de bijbehorende functie- knop te drukken, wordt deze plaat verhit tot 210 graden Celsius. Hier door worden gerechten aan de on derkant bruin en krokant. Een derge lijke magnetron heeft dan ook nog een grill om de bovenkant van de ge rechten te bruinen, terwijl een deel van de microgolven voor het garen zorgt. Dan zijn er de combi-magnetrons, waarin behalve microgolven ook normale ovenfuncties (hetelucht- of conventionele verwarming) en een grill zijn opgenomen. Men kan de magnetronfunctie afzonderlijk in schakelen, evenals de ovenfunctie, maar ook oven of grill met microgol ven combineren waardoor de berei dingstijd aanmerkelijk bekort wordt. De prijzen van combi-apparaten zijn de laatste jaren eveneens gedaald. De gemiddelde prijs ligt momenteel beneden de duizend gulden. Wat is nu handiger, een magnetron of een combi? Hangt van uw wensen en verdere keukenapparatuur af. Be zit u al een compleet fornuis, dan wordt meestal een solo-magnetron gekozen. Hebt u slechts een kook plaat, dan verdient een combi aan beveling. Dan kunt u naar wens over een oven, een magnetron of een combinatie van beide beschikken. U kunt ook kiezen voor een duo-oven, waarbij magnetron en aparte oven in een inbouwkast worden gecombi neerd. In de praktijk blijkt voor een bruin korstje de gewone oven het te winnen van de combi. Maar het ge recht is in de combi - door het bij schakelen van de microgolven - wel veel sneller klaar. Een magnetron kan men inbouwen, onder een bovenkastje ophangen (daarvoor is een speciale ophang- constructie verkrijgbaar) of gewoon op het werkblad neerzetten. Een nieuw snufje is de magnetron, opge hangen boven de kookplaat en voor zien van een geïntegreerde afzuig kap. Omdat de magnetron niet al te hoog mag hangen - anders kun je er niet goed bij - kan deze combinatie niet worden toegepast boven een gaskookplaat en bepaalde typen ha- logeenplaten. Daarboven moet een afzuigkap hoger worden gemon teerd. De gasvlam en/of de ontwik kelde warmte zouden brand in de (vette) afzuigkap kunnen doen ont staan. Maar boven een elektrische of glaskeramische plaat kan een derge lijke oplossing veel ruimte sparen. E L 4 5 4 4 8 1 4 4 5 3 5 9 4 4 5 9 9 10 5 4 6 1 2 3 10 4 1 1 4 8 8 4 7 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 OPGAVE OPLOSSING SLEUTELWOORD In sommige vakjes staat een ge tal dat correspondeert met een getal in de balk onderaan. De let ters die ingevuld worden in de vakjes met een getal, kunnen ook op de balk worden ingevuld. Ver ticaal vórmen de letters in de eerste en derde kolom ook een woord. Hoe luidt het sleutel woord? Horizontaal: 1magazijn; 2. onbeweeglijk; 3. fabelachtig dier; 4. mengelmoes; 5. onbeleefd; 6. schot in de nek; 7. meubelstuk; 8. armgewricht. WOORDZOEKER Overgebleven woord: HAVENVAKSCHOOL AIS /K CEZE IE<SE EI£SS£N //V- L£Z££ P£B//C P8SC/£S O&IOES ZOO££W 0ttO0J£ OEZE HE&EEtZ W£ WEL MAAE D/E A/Z- PE&E MOET (K EZEW Z0AEEJZ. TOM POES Heer Bommel en de toornviolen De directeur wierp een korte blik op de stille, verflenste bloemen.Juist", sprak hij met grote zelfbeheersing. ,,Dit zijn dus uw muziekmakende planten. Heel goed, ik weet genoeg." Hij wendde zich om en liep weg met stijve tred. Maar zo kon heer Ollie hem toch niet laten gaan. ,,Het is echt waar", riep hij bijna schreiend. „Toen ik vanmorgen van huis ging waren ze allemaal aan het zingen. De leedaria uit 'De Mosselkwekers', u weet wel. Het was héél mooi. Maar misschien heb ik ze te veel pippeling gegeven - of anders konden ze al dat leed niet verdragen, als u begrijpt, wat ik bedoel. Bertha Valdibari heeft zo'n gevoelige stem, dat mijn bloe men er aan te gronde zijn gegaan..." De directeur antwoordde niet. Hij had de deelnemerslijst te voorschijn gehaald en schrapte heer Bommels naam met zo'n kracht door, dat het tot op het kaftje zichtbaar was. Daar stond de ongelukkige bloemen- kweker nu. Hij begreep, dat hij zich op het flora-festival onmogelijk had gemaakt. Maar toch lag het niet in zijn lijn om zich geheel gewonnen te geven. „Ik strijd toch voor een recht vaardige zaak", prevelde hij met ble ke lippen. „Ik weet toch, dat het echt, eerlijk waar is - en dat zal ik bewijzen ook! Ik weet nu hoe het moet; niet te veel van dat goedje spuiten - en ze toegedekt houden totdat ze mogen zingen. Ik ga verder; eenzaam en on begrepen. Maar eens zal ik zegevie ren!" Zo mompelende haalde hij zijn spuit en maakte zich gereed om een nieuw bed bloemen van injecties te voor zien. Doch helaas; de spuit was leeg... H T W E R N DOOR HANS VAN ES Op de Atlantische oceaan loopt het tropische stormenseizoen Iang2 merhand ten einde. Het is een buitengewoon actief jaar geweest, waarin twee keer het normale aantal stormen en orkanen werd waai genomen. Enkele dagen geleden verscheen 'Tanya' op de weerkaar 5' de 19e tropische depressie, die de stormstatus bereikte en dus ree had op een naam. In deze eeuw werden alleen in het jaar 1933 meer cyclonen waaru nomen, namelijk 21. Dat aantal kan dit jaar nog bereikt worden, w; ook in november kunnen de zg "easterly waves'- golfvormige storin gen in de oostelijke stroming, die van West-Afrika vertrekken richti Caribisch gebied - nog uitgroeien tot een cycloon. Het aantal stormen, dat in deze zone ontstaat, loopt van jaar tot ja< sterk uiteen. Vorig jaar was een zeer mager jaar met slechts een hai jevol cyclonen. De grote produktie van dit jaar heeft wellicht te mal met de hoge watertemperatuur - 1 tot 2 graden boven normaal - in een groot gebied van de tropische oceaan. Hierdoor hebben de stor gen zich kunnen voeden met de extra beschikbare hoeveelheden vocht en warmte. Ook dankzij de gunstige bovenstroming hebben dit jaar zo veel stor men het levenslicht gezien. 'Tanya' dobbert de komende dagen ror in de zeegebieden westelijk van de Azoren. Het hogedrukgebied, d zijn naam ontleent aan deze eilandengroep is verdreven naar een v noordelijker positie, nl. tussen IJsland en Schotland. Door deze ontwikkeling worden de gebruikelijk westenwinden op di oceaan geblokkeerd en vervangen door een zuidelijke stroming, die warme lucht naar Groenland afvoert. Ter compensatie wordt de str< ming boven Europa noordelijk en dat betekent voor veel landen een gevoelige afkoeling. Een eerste koufront passeert komende nacht, waarna de lucht onst bieler wordt. Morgen overdag mag op enkele Noordzeebuien worde gerekend, afgewisseld door wat zon. Bij een matige noordenwind loopt het kwik nog tot 10 a 12 graden op. Na de passage van een tweede koufront - donderdagmorgen - wordt het nog frisser met aai™ voer vanuit het Skandinavisch winterreservoir. Dankzij de warmtebuffer van Noordzee en Oostzee warmt die luch onderweg naar ons land nog flink op. Toch kijgen we te maken met. benedennormale temperaturen met maxima van ca. 7 graden. In d 19 droge lucht keert de zon terug en tijdens heldere nachten zakt het kwik tot rond of iets beneden het vriespunt. E U KNMI Weersvooruitzicht Geldig tot en met woensdag. Noorwegen: Veel bewolking en van tijd tot tijd regen of sneeuw. Maxima in het noorden en landinwaarts rond het vriespunt; langs de kust in het zuiden en westen eerst nog rond 9 graden Zweden: Overwegend bewolkt en in het zuiden van tijd tot tijd regen, elders kans op wat sneeuw. In het midden eerst ook flinke opklarin gen. Maxima variërend van min 8 graden in Lapland tot plus 8 in het zuiden. Denemarken: In het zuiden eerst nog wat zon maar van het noordwesten uit toene mende bewolking, gevolgd door regen. Morgen later op de dag opklaringen af gewisseld door buien, mogelijk met sneeuw of hagel. Middagtemperatuur ongeveer 9 graden. Engeland, Schotland, Wales en Ierland: In de nacht en ochtend kans op mist. Verder zonnige perioden maar in Schot land, en later ook in het oosten van En geland, ook wolkenvelden en kans op wat regen. Middagtemperatuur ongeveer 12 graden. België en Luxemburg: In de nacht en ochtend hier en daar mist. Overdag zonnige perioden maar morgen later van het noorden uit meer bewolking gevolgd door regen Middag temperatuur ongeveer 10 graden. Noord- en Midden-Frankrijk: Vrij rustig weer met overdag geregeld zon.In de nacht en ochtend plaatseli|k mist. Morgen later op de dag in het noordoosten meer bewolking en moge lijk wat regen. Geleidelijke daling van temperatuur. Morgen maxima rond 12 graden. Portugal: Overwegend bewolkt en enkele fikse buien, vooral in het zuiden, mogelijk met onweer en hier en daar veel neer slag. Middagtemperatuur ongeveer 20 graden. Madeira: Wolkenvelden en enkele buien, mogelijk met onweer Middagtemperatuur onge veer 22.graden Spanje: Wolkenvelden en enkele regen- of on weersbuien. vooral in het zuidwesten. In het noordoosten ook zonnige perioden. Middagtemperatuur meest tussen 20 en 24 graden. Canarische Eilanden: Wolkenvelden en kans op een enkele re gen- of onweersbui. Op de zuidstranden meer zon. Maxima ongeveer 26 graden. Marokko: Westkust: naast zon ook wolkenvelden en kans op een regen- of onweersbui. Middagtemperatuur in het noorden rond 23 graden; in het zuiden nog boven 25 graden. Tunesië: Perioden met zon maar morgen van het westen uit ook enkele wolkenvelden. Droog. Middagtemperatuur ongeveer 26 graden. Zuid-Frankrijk: Flinke zonnige perioden maar in het oosten eerst ook nog wolkenvelden. Vrij wel overal droog maar in de nacht en ochtend wel plaatselijk mist. Middag temperatuur tussen de 15 en 20 gra- Mallorca en Ibiza: Naast zon ook stapelwolken en mogelijk een regen- of onweersbui. Middagtem peratuur ongeveer 25 graden. Italië: Af en toe zon maar ook wolkenvelden en enkele buien, mogelijk met onweer en in het zuiden plaatselijk veel neerslag. Maxima uiteenlopend van 14 graden in het noorden tot 23 op Sicilië. Corsica en Sardinië: Flinke zonnige perioden en droog. Mid dagtemperatuur ongeveer 22 graden. Malta: Perioden met zon en droog. Middagtem peratuur ongeveer 24 graden Griekenland en Kreta: Flinke zonnige perioden maar in het westen toenemende bewolking en een enkele regen- of onweersbui. Middag temperatuur tussen 17 en 21 graden. Turkije en Cyprus: Flinke zonnige perioden. Later in het zuidoosten en op Cyprus ook stapelwol ken en mogelijk een onweersbui Mid dagtemperatuur aan de kust van 17 gra den op de Dardanellen tot 22 in het zuidoosten en op Cyprus. Duitsland: Vandaag eerst plaatselijk mist; verder zonnige perioden en vrijwel overal droog. Morgen van het noorden uit toe nemende bewolking, gevolgd door re gen. Middagtemperatuur ongeveer 11 graden. Zwitserland: Aan de zuidflank van het Alpenmassief zonnige perioden en droog. Aan de noordkant wolkenvelden en mogelijk wat regen of motregen.In de dalen kans op mist. Maxima uiteenlopend van 11 gra den in het noorden tot 15 in het zuiden. Oostenrijk: Wolkenvelden en plaatselijk wat re Aan de zuidflank van het Alpenma; vrijwel overal droog en meer zoi kans op mist. Middagtemperatuui veer 11 graden. Wolkenvelden en van tijd tot tijd re vandaag eerst nog in het zuidoos morgen opnieuw van het noordwe uit. 's Nachts hier en daar mist. Mid temperatuur van 6 graden plaatseli het oosten tot 9 in het westen. Tsjechië en Slowakije: Wolkenvelden en hier en daar wat n of motregen. In de nacht en och kans op mist. Middagtemperatuur g ,ERS delijk dalend; op morgen ongevei graden. Hongarije: Vandaag naar het zuidoosten weg S l kende regen. Verder bijna overal d ie maar wel kans op mist. Vooral mo lr ook zonnige perioden. Daling van Iqj peratuur; morgenmiddag ongeveer tioi WOENSDAG 1 NOVEMBER 1995 Zon- en maanstanden Zon op 07.34 Zon onder 1 Maan op 14.39 MaanonderOf Waterstand IJmuiden Katwijk Hoog 10.15 22.44 23.48 2. Laag 05.40 17.55 05.21 1 Weerrapporten 31 oktober 0 station weer wind Aberdeen Barcelona Bordeaux mist Istanbul Klagenfurt Kopentiagen las Pa ras 7 4 tijd 30 20 Or 1 21 17 orr half bew. Rome Split Stockholm Warschau Wenen Zürich 8ang«c« Casablanca 27 21 UWS 2A 13 imu !'r 11

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1995 | | pagina 8