Geweldig skigebied in 'ltOSOCpkOTÏl
Toerisme
Madurodam krijgt 'n nieuw gezicht
fERDAG 7 OKTOBER 1995
166
REDACTIE ROB VAN DEN DOBBELSTEEN
Mont-Blanc massief.
In Flaine komt wintersporter volledig aan zijn trekken
t eerste gezicht maakt Flaine nu niet di-
een vrolijke indruk. In Flaine Forêt, op
0 meter hoogte, staan links en rechts
ivve betonnen appartementengebouwen,
iderd meter lager in Flaine Forum weer
rij hoge flats plus een trits lagere pandjes,
accommodaties hebben allemaal hetzelfde
rlijk: kaal, koel en zakelijk. Résidences wor
de betonblokken genoemd en dan lijkt
al heel wat meer. Verder in het dorpje:
winkelcentra met supermarkt, veel
tshops en maar liefst vier makelaarskan-
n.
aine is ruim twintig jaar geleden uit de
id gestampt. Net als kunstmatige plaatsjes
/al Thorens, Tignes, les Menuires en les
werd het gekozen om de zonnige ligging,
oede sneeuw en een reliëf dat geschikt is
alle skiërs. Het ligt in de noordelijke Al-
van het departement Haute Savoie. Het
irgte wordt aan de noordzijde begrensd
het Meer van Geneve en loopt aan de
ant langs de grens met Zwitserland en
Résidence de la Forêt is het - als wè er za-
lagmiddag tegen drie uur aankomen -
als in de vertrekhal van Schiphol. Ook de
bar is vol. Overal stapels bagage. In de
de mensen die nu aankomen; in de bar de
isen die na een weekje wintersport straks
met de bus vertrekken. De meesten van
-laarfzitten er al uren. Vrouwen zijn in de weer
nivo 'jengelende kinderen; mannen slapen. De
ning "aal is Engels en dat ligt voor de hand,
:t 80 procent van alle wintersporters komt
ilbion. Duits wordt niet of nauwelijks ge
il ook Nederlanders lijken Flaine te ont
ijlen.
e melden ons bij de mevrouw van de re
de. Ze bekijkt de uitgeschreven voucher en
moeten, net als bij de slager en de bakker,
nummertje trekken. Het wordt 89 en
nmer 43 is aan de beurt. Een klein uur ho-
ook wij bij de in-de-hal-rondhangers. We
gen een enveloppe met daarin een com-
in het Frans gestelde inventarislijst van
studio. We moeten straks alles goed na-
i en controleren, zegt de juffrouw. En of
maar even een waarborgsom van 2.000
c willen storten, zeshonderd gulden. Ken-
is men door de in de studio's en appar-
ïnten aangerichte schade wijs geworden,
ivijf uur mogen we de sleutel komen ha-
E I S B ERICH TEN
Flaine is helemaal omgeven door skihellingen.
len. Het smalle straatje voor de résidence staat
inmiddels vol auto's. Iedereen loopt met kof
fers, tassen en ski's. Nederlanders sjouwen
dozen met etenswaren in de liften. Struiken
boerenkool, zakken aardappelen, gesneden
bruin brood en pakken koffie komen langs.
Tegen zes uur is de rust weergekeerd. Ook alle
automobielens staan dan op de parkeerplaat
sen. Flaine is weer een week léfng autovrij.
De onderkomens zijn functioneel maar
klein. Een studio voor vier personen meet 22
tot 25 m2; een tweekamer appartementje voor
zes personen 36 m2. De prijzen zijn helaas
niet klein. Een studio (zuid) met 2-4 slaap
plaatsen kost duizend gulden per week, in het
hoogseizoen (half februari tot half maart) nog
eens driehonderd meer. De. appartementsge
bouwen stammen vrijwel allemaal uit 1969-
1972. We laten ons vertellen dat nog dit jaar
zal worden begonnen met de renovatie van
appartementen.
Vooral jonge mensen en gezinnen met kin
deren lijken overigens geen enkel probleem te
hebben met de toch wat krappe leefruimte.
FOTO'S ANNELEEN WAIBOER
Begrijpelijk. Er staat wel wat tegenover; een
geweldig familieskigebied waar iedereen uit
de voeten kan. Flaine ligt hoog (1.600 meter)
en is daardoor sneeuwzeker. Vanuit de appar
tementen kun je de liften lopend of op de ski's
binnen twee minuten bereiken. Het plaatsje
ligt als het ware in een grote soepkom, waarbij
de wanden de skipistes zijn, die vanaf een
hoogte van 2.500 meter naar beneden komen.
Midden in die kom ligt het skidorp. En daar
kom je dus altijd weer uit.
De liften zijn oud. Elders in de Alpen zouden
ze een curiositeit zijn. Er zijn heel veel van die
'deksels aan een stangetje' téléskij. Panne-
koek lussen je benen en... zzzwiep, met een
enorme ruk word je in beweging gebracht. De
eerste keer dat je zo'n ding lussen je benen
stopt, ga je - omdat je niet verdacht bent op
de ruk - gegarandeerd onderuit. Verder draait
er een aantal oude stoeltjesliften télésiegedie
je knarsend, schuddend en piepend - maar
wel veilig - naar boven brengen.
Er zijn twee kabineliften. De ene bij Flaine
Forum (Télécabine de l'Aup de Véran) is -
denk ik - een van de oudste in de Noord-Al
pen. Hij ziet er uit als een paasei en is be
stemd voor 4 personen. Maar daarvoor is-ie
eigenlijk te klein. Het bakje scharrelt ramme
lend langs de kabel halfweg naar Tête des Lin-
dars. In de Flainer volksmond heeft het eitje
de bijnaam Le Cliqueteur, de rammelaar, ge
kregen. In Flaine Forêt is één moderne cabi
ne: de Télephérique des Grandes heeft plaats
voor 25 passagiers die in enkele minuten naar
een plateau op 2.500 meter hoogte worden
gebracht. Het uitzicht op de Mont Blanc is
vanaf dit punt adembenemend.
Het skigebied is zo groot en zo goed ver
deeld over de hellingen dat het er nooit echt
druk is. Logisch eigenlijk, want als alle bedden
in Flaine worden beslapen, heb je het over
maximaal negenduizend wintersporters. Wei
nig als je dat vergelijkt met wintersportplaat
sen als bijvoorbeeld Chamonix (56.000 bed
den), Alpe d'Huez (32.000) Tignes/Val d'ISere
(56.000).
Voor ons was het skiën in Flaine een aange
name verrassing. Zeker veertig verschillende,
relatief lange afdalingen met een totale lengte
van ruim 120 kilometer. In het algemeen zijn
de pistes niet moeilijk en erg breed. Geen
nood als het je niet lukt een bocht te halen. Je
hebt ruimte zat om het nog een keer te probe
ren.
Dat wil echter niet zeggen dat alle afdalin
gen een fluitje van een cent zijn. Ze hebben
namen als Serpentine, Belzebub, Lucifer, Dia-
ble, Faust. Sommige van die afdalingen zoals
bijvoorbeeld de Faust is met zijn buckets best
pittig. Om van de zwarte Diamant Noir maar
niet te spreken. Je hóeft hem echter niet te ne
men. Er is altijd een andere en gemakkelijker
route als bijvoorbeeld de 6 kilometer lange
blauwe Serpentine.
INFO FLAINE
Afstand Amsterdam-Flaine:
1.100 km.
Hoogte: 1.400 tot 2.700 me
ter.
Aantal bedden 9.100.
Liftinstallaties: 31 liften plus
nog eens 40 in aansluitend
skigebied.
Pisten: Eigen skigebied 36
(120 km). Aansluitend gebied
nog eens 80 (210 km).
Moeilijkheidsgraad: Echt fa
milie skigebied. Afdalingen
vrijwel allemaal rood en blauw
en slechts 3 zwarte pisten.
Wachttijden: Niet of nauwe
lijks.
Langlaufmogelijkheden: Voor
langlauf zijn er nauwelijks mo
gelijkheden (7 km).
Kinderopvang: In hotel Les
Lindars.
Prijspeil: Maaltijden redelijk.
Ook afhaal-mogelijkheden bij
pizzeria's en dergelijke.
Drankjes duur (glas - 25cl -
bier vijf gulden). Zesdaagse
liftpas gehele gebied circa
270 gulden.
Après-ski: 20 restaurants, tien
cafés, een disco en een bio
scoop.
Verdere informatie: Maison de
la France, Prinsengracht 670,
1017 KX Amsterdam, tele
foon 020-62 03 14 1.
Van mug tot
olifant
Dierenpark Amersfoort begint hét
winterprogramma met een aantal
activiteiten rond het thema 'Van
mug tot olifant'. Het onderwerp is
ontleend aan het gelijknamige kin
derboek van Ingrid en Dieter Schu
bert. In de 'Ark' van het dierenpark
is bijvoorbeeld een expositie te
zien, met onder andere reproduk-
ties van de tekeningen uit het boek.
Tot en met 12 november zijn er ie
dere zondag speciale activiteiten
voor kinderen, onder andere voor
lezen (om 12,13.30 en 15 uur),
schminken en knutselen (tussen 12
en 16 uur).
Info: 033 - 46 16 65 8.
Wandelen door
verbrand bos
Tot en met 28 oktober organiseert de VW Kootwijk in samen
werking met Staatsbosbeheer op dinsdag, donderdag, zaterdag
en zondag om 10.30 en 16 uur, wandelingen die de nadruk Ieg-
Tn op verwoesting en lelijkheid. Ze voeren door een gebied bij
itwijk waar een bosbrand in augustus honderd hectare na-
jebied in een troosteloos landschap veranderde. Bij de
ip ging onder meer een zeldzame concentratie jeneverbes-
liken verloren. Deelneming kost vijf gulden per persoon,
fo en reservering: VW Kootwijk, 05 77 - 45 62 77 en de VW
Garderen, 05 77 - 46 15 66.
Winter op IJsland
Vergeten eilanden
PETER PAUL MARUNEN
Verzamelingen
Onder de titel 'Verzameling Ver
zamelingen' toont het Kijk- en
Luistermuseum in Bennekom tot
en met 6 januari een groot aantal
niet alledaagse collecties. Te zien
zijn onder meer broodroosters,
reclame-artikelen, 'Adam en Eva',
accordeonbeeldjes, alles over ca
cao en een menagerie van dieren.
Het museum vult de bonte verza
meling aan met kant uit eigen be
zit.
Info: 03 18-41 46 29.
Bij Icelandair is de nieuwe winterbrochure De tentoonstelling 'Vergeten eilanden; het
verschenen. Daarin staan reizen naar onder mysterie van de Zuidoost-Molukken', die
meer Reykjavik (lang weekeinde) en de tot 25 augustus volgend jaar in het Rijksmu-
poolcirkel waar het Noorderlicht kan wor- seum voor Volkenkunde aan de Steenstraat
den bewonderd. Ook is er een mogelijkheid in Leiden wordt gehouden, is méér dan een
expositie van een willekeurige verzameling
objecten. De vormgeving is zodanig dat de
bezoeker als het ware een tocht door de ge-
dachtenwereld van de Zuidoost-Molukkers
maakt. Met theatrale lichteffecten, foto's,
voorwerpen, geluiden, videobeelden en
stemmen wordt de mysterieuze symbolen
wereld van vroeger en nu ontraadseld. De
tentoonstelling biedt-verder een uitgebreid
activiteitenprogramma van onder meer ver
tellingen, optredens van traditionele mu
ziek- en dansgroepen en rondleidingen
(ook in het Bahasa Indonesia).
Info over openingstijden en dergelijke:
Friesland Fietsland
Geïnteresseerden in het boekje 'Friesland
Fietsland' (besproken op de pagina toeris
me van enkele wegen terug) kunnen dat be
stellen bij de Friese Pers, Postbus 394, 8901
BD Leeuwarden, 058 - 28 45 54 5. Verkoop
prijs: f9,50 gulden.
071 -51 68 80 0.
Kleintje stoom
Tal van modelbouwers komen stoom afbla
zen op het jaarlijkse evenement 'Kleine
Stoom' op landgoed Nienoord in Leek. In
het weekeinde van zaterdag 21 en zondag
22 oktober produceren allerhande stoom
machines kracht uit water en vuur. Er rijden
stoomtreinen (schaal 1:5 en 1:7) die zo fors
en sterk zijn, dat ze passagiers kunnen ver
voeren. Geopend van 9.30 tot 18 uur.
Info: 05 94 -51 22 30.
Teddy berendag
In Artis wordt donderdag 19 oktober, van 9 tot 17
uur, de Teddyberendag gehouden. Aan het evene
ment (de achtste in de jaarlijkse reeks) wordt deel
genomen door honderden berenliefhebbers, die
naar de hoofdstedelijke dierentuin komen om daar
met hun lievelingsknuffel een gooi te doen naar on
der meer de titel Liefste Beer van Nederland'. Hét
spektakel biedt ook theatervoorstellingen, een be-
enmarkt en een spreekuur van de berendokter.
Info: 020 - 52 33 40 0.
Zes maanden zijn ervoor uitge
trokken om Madurodam een
geheel nieuw gezicht te geven.
Veel voorbereidend werk is al
verricht, maar vanaf nu krijgen
zowel de 'gewone' bouwers als
de miniatuurspecialisten pas
echt alle ruimte om de gedaan
teverwisseling volgens een strak
tijdschema af te ronden. Door
de vroegtijdige sluiting voor het
publiek bleef de teller van het
aantal bezoekers dit jaar steken
op ongeveer 700.000. Daarnaast
heeft ook de warme zomer de
belangrijkste toeristische attrac
tie in Den Haag onmiskenbaar
parten gespeeld in de concur
rentiestrijd met het strand en de
zee van het nabije Schevenin-
gen.
Voorheen was het vele seizoe
nen achtereen gebruikelijk dat
de een miljoenste bezoeker al
vóór de sluiting kon worden
verwelkomd. Die tijden keren
volgens de directeur van de mi
niatuurstad, G. Bierens, terug
als het vernieuwde Madurodam
vanaf 1 april twaalf maanden
per jaar geopend zal zijn.
Bijna alles wat in Madurodam
in d$ afgelopen 43 jaar op ware
grootte is gebouwd, gaat tegen
de vlakte. Binnen een half jaar
zullen de nieuwe kantoren, win
kels en horecavoorzieningen
verrijzen op het voormalige par
keerterrein. De ontwerpers van
het Rotterdamse architectenbu
reau Kuiper hebben hiervoor
een typisch Hollandse aankle
ding bedacht. De gebouwen
worden ingepast in een zomer
en een winterdijk die bij de
hoofdingang met elkaar worden
verbonden door een dak in de
vorm van een symbolische wa
tergolf. Op de kop van de hoge
winterdijk zal een vuurtoren als
baken fungeren. De hele mo
dernisering kost ruim 36 mil
joen gulden.
Spoornet
Achter de artistiek beschilderde
bouwschutting zullen ook Ma-
durodams technische mede
werkers hun handen vol hebben
aan de herinrichting van het
terrein. De ruimere opzet maakt
het mogelijk een geheel nieuwe
indeling te maken. Een logische
route moet de bezoeker het ge
voel geven dat er een reisje door
de tijd wordt gemaakt. Van de
oudste vaderlandse monumen
ten leidt de wandeling uiteinde
lijk naar 'de wijk en het huis van
de toekomst'.
Bij de heropening in april zul
len er nog diverse andere nieu
we attracties te zien zijn. Zo
gaan de gebouwen van de Am
sterdamse School eindelijk hun
opwachting maken en wordt
het bestaande spoornet ver
lengd met anderhalve kilome
ter. Daarbij is onder meer een
plek ingeruimd voor het station
Rotterdam Blaak en de Dordtse
Hefbrug. De Erasmusbrug en de
Van Brienenoordbrug verster
ken nog eens de inbreng uit de
Maasstad. Zelfs met een schaal
van 1 op 25 zijn deze oeverver
bindingen straks groot genoeg
om er overheen te kunnen lo
pen.
Een andere aanvulling betreft
de bouw van een hal waarin de
bouwers van zandkastelen zich
kunnen gaan uitleven. Het eer
ste jaar zal in de nieuwe hal een
tentoonstelling te zien zijn van
zandpanorama's die de eeu
wenlange Nederlandse strijd te
gen het water in beeld brengen.
Directeur Bierens heeft er hoge
verwachtingen van, te meer
daar de bezoekers ook zelf de
gelegenheid krijgen met de
zandkorrels te knutselen. Ge
heel volgens de toeristische nor
men van deze tijd kan Ma
durodam waar niemand met
zijn vingers aan de treintjes of
de molentjes mag komen
straks dus ook bogen op een ei
gentijdse, interactieve attractie.