JEIDEN
Parkeren
roept meeste
irritatie op
'Emoties hebben zwaarder gewogen dan gerechtigheid'
onflict over kleur van kozijnen
piritueel symposium
oor zoekende mensen
Muurschildering
TERDAG 14 OKTOBER 1995
'5 occi
r"
mng in universiteitsbibliotheek
pen» 'Oostenrijk en de Europese identiteit'is het onderwerp
ui een lezing van dr. Hans Marte in de Leidse universiteitsbi-
-:'cA iotheek (UB). Marte is directeur van de Oostenrijkse Nationale
L—bliotheek en praat over de veranderende plaats van Oostenrijk
[Europa. De lezing wordt op donderdag 19 oktober gehouden
de grote vergaderzaal van de bibliotheek aan de Witte Singel:
,15-15.00 uur. Na afloop is er een CD-i-presentatie van de ge-
iedenis, het gebouw en de collecties van de Oostenrijkse Na-
lale bibliotheek.
redoctoraat Leidse professor
Professor A. van de Beek, kerkelijk hoogleraar aan Leidse
:ulteit Godgeleerdheid, heeft een eredoctoraat gekregen in
nenië. De Roemeense universiteit van Cluj (IGausenberg)
e hem belonen voor zijn inspanningen voor de samenwer-
g tussen gereformeerde dogmatici in Oost-Europa. Van de
tek doceert in Leiden 'christelijke dogmatiek in de kerkelijke
leiding'.
JNO 1895
BJJi
Maandag 14 October
«3*
gelegenheid van het 40-jarig huwelijk van den heer Zaalberg,
hedenochtend om halfnegen met een extra-trein de ar-
iders zijner fabriek naar Amsterdam, alwaar de Tentoonstel-
het Panopticum en het Rijksmuseum zouden bezocht ^vor-
n. Elke werkman boven de 16 jaar ontving bij deze gelegen-
id 3 en die daarbeneden 1.50.
JNO 1970
woensdag 14 oktober
jeugdige chansonnier-cabaretier-muzikale clown Herman
i Veen is weer terug in Leiden. Moest hij het bij de serie voor-
llingen in het vorig seizoen stellen met een zeer schamel be
te zaal, ditmaal was de schouwburgzaal bijna tot de laatste
s aats bezet. In de begeleidingsroep blonk vooral pianist Lau-
is van Rooyen uit. Van Veen bracht enkele bekende nummers
'Suzanne' en 'Liefde van Later' maar vooral vele nieuwe lied-
Het werd in de Schouwburg een complete muzikale happe-
ig met als uitsmijter een onvervalste polonaise.
- 6i:
Royal
chool
J0175
skis
:ri
folg voorpagina
hoteir de Leidse studente Ni-
en Kok is het de eerste keer
deelneemt aan het ver
arde Veersymposium in Lei-
toor haar dè kans
t te komen met be
smakers, politici, weten-
appers en andere belangrij-
f 39pensen uit de samenleving.
6- ir ze ziet het symposium
85 als een verrijking van haar
mir'cu^um l'itae. .-Het is abso-
i t geen baantjesjagerij en
IJ r ben ik heel blij om. Je kunt
naar hartelust discussiëren
7 km r van aiies en dat js echt ge-
chiig. Het is bovendien een ver-
2pe|ing voor je eigen ideeën."
sne iicolien Kok studeert rechten
kunstgeschiedenis in Leiden
s een van de 200 genodigde
lenten. „Ik had al veel over
b Veerstichting gehoord en
Ie er graag een keer bijzijn.
Jhet symposium is nog leuker
ik dacht. Ik was bang dat
vooral veel 'handjes schud-
keuzef' zou zijn, maar dat is abso-
nogi tn'e'zo-
3ijk. k Gisteravond hebben we met
onze iderden mensen gegeten in
igdei Pieterskerk. Dat was heel in-
40-24 ikwekkend: studenten en be-
m smakers zaten om en om
i lange tafels. Bij kaarslicht
rprj )ben we over van alles en
IlLu wat gepraat: ik zat naast
'i j l i psychiater, een directeur
Heineken en een rechter.
hoi
Ap
We hebben over Mandela ge
discussieerd!"
„De mensen hier - directeu
ren, managers, het maakt niet
uit wat ze zijn - zijn echt geïnte
resseerd in onze mening. En ze
zijn aanspreekbaar: het gaat
hier absoluut niet stijfjes of for
meel aan toe." Ze heeft onder
meer een werkgroep van ruim
tevaarder Wubbo Ockels bijge
woond. „Dat was erg leuk: we
zijn bij Estec in Noordwijk ge
weest. De meeste lezingen zijn
interessant, sommige wat min
der, maar gelukkig valt er ook
veel te lachen."
Organisatiedeskundige Paul
Nyst is ook voor het eerst op het
symposium. „Het thema van
daag is 'buitenspel'. En regel
matig buitenspel staan vind ik
erg interessant: discussiëren en
filosoferen is verfrissend en es
sentieel voor mijn werk. Dit
symposium is echt spiritueel:
het zijn allemaal zoekende
mensen in de positieve zin van
het woord. Mensen die Vragen
stellen zonder onmiddellijk de
antwoorden te willen hebben.
Het is weer eens wat anders dan
alleen maar werken, werken,
werken."
„Het leuke vind ik ook dat de
studenten hier zo actief en be
trokken zijn. Dat is tijdens mijn
gastcolleges in Rotterdam wel
eens anders. Daar zijn ze van
een heel andere soort: meer een
soort amoebes zonder mening,
echte onderwijsconsumenten."
Advocaten verwijten politie op wraak uit te zijn
leiden hans koenekoop
vervolg voorpagina
De rechtbank is volgens de advocaten ook nog
eens voorbijgegaan aan de rapporten van het ge
rechtelijk laboratorium en bovenal aan de exper
tise van drie deskundigen die concludeerden dat
het slachtoffer niet door een misdrijf, maar door
een ongeval om het leven is gekomen. „Tot op de
dag van de zitting is met grove schending van alle
beginselen van behoorlijke procesvoering gehan
deld. Onder meer door achterhouding van ontlas
tende stukken door justitie en geknoei door de
politie met steunbewijzen. Emoties lijken in deze
zaak zwaarder te wegen dan gerechtigheid", al
dus de advocaten in een verklaring.
De advocaten doelen hierbij op het feit dat de
enige getuige - de psychologe - bang zou zijn ge
weest voor de man terwijl politie en justitie zich
zouden hebben laten leiden door
revanche-gevoelens. Zij trekken overigens in twij
fel dat de man ooit in therapie bij deze vrouw is
geweest laat staan dat hij een dergelijke uitspraak
heeft gedaan. Ook het feit dat er geen enkel spoor
is van het moordwapen, maakt de uitspraak voor
de advocaten - die op vrijspraak hadden gere
kend - onbegrijpelijk.
De daad van de 25-jarige Leidenaar is lang be
schouwd als de perfecte moord. Een oog sluit
zich na een doorboring weer. Daarom werd niet
direct ontdekt dat de vrouw geen natuurlijke
dood was gestorven. Toen de pen in het hoofd
werd gevonden, was er lange tijd discussie over
de vraag hoe dat kon. Van zelfmoord kon geen
sprake zijn, dus bleven moord of een ongeval
over als mogelijke oorzaken.
Politie en justitie vermoedden zelf dat het
moord was en zochten toen al de dader in de fa
miliekring. Het rapport van B. Cohen, een autori
teit op het gebied van forensische geneeskunde,
gaf uiteindelijk de doorslag. Zou het moord zijn
geweest, dan had de vrouw vooraf bedwelmd
moeten zijn. Aangezien daar geen sporen van wa
ren gevonden, moesten politie en justitie toen
aannemen dat de vrouw was gevallen met een
pen in haar hand. Bij die val zou de balpen pre
cies door het oog zijn geboord.
Begin dit jaar opende justitie de zaak weer. Een
amanuensis van de school waar de Leidenaar
destijds leerling was, verklaarde dat hij scholieren
vlak vóór de dood van de vrouw had horen spre
ken over de perfecte moord. Al snel werd de zoon
aangehouden.
De advocaten Raymakers en Ficq suggereerden
tijdens de behandeling van de zaak twee weken
geleden dat politie en justitie de zaak alleen maar
hadden geopend uit wraak voor het mislukken
van het onderzoek in 1991. Zij beschuldigden de
rechercheurs ervan dat ze gefixeerd waren ge
weest op moord. Een ongeluk hadden zijn niet
eens overwogen.
Marktkooplui
willen niet
verhuizen
Op de afdeling groenten na, wil
len de marktkooplieden die op
woensdag op de Nieuwe Rijn
staan, niet verhuizen naar de
overkant van de gracht. Dat la
ten ze weten in een brief aan de
gemeente, waaronder 15 hand
tekeningen staan.
De actie, waarvoor het initia
tief is uitgegaan van de Hilver-
sumse CD-handelaar mevrouw
C. Balk, duidt op interne ver
deeld onder de ambulante han
del. Het voorstel om de woens-
dagmarkt te concentreren op de
Aal- en Botermarkt en de Nieu
we Rijn voor terrassen te ge
bruiken, is namelijk van de am
bulante handel zélf afkomstig.
C. Verplancke, voorzitter van de
Leidse afdeling van de verenig
de marktkooplui, wil ermee
voorkomen dat terrassen tussen
kramen komen te staan.
Het liefst wil de -ambulante
handel helemaal geen terrassen
maar het gemeentebestuur is
voornemens dat idee door te
zetten. „Het is kiezen uit twee
kwaden", zegt Verplancke: „Of
je blijft staan op de Nieuwe Rijn
en je krijgt een terras naast je, of
je steekt over naar een wat min
der goede plek waar je van ter
rassen geen last hebt. Ik heb be
grepen dat de overgrote meer
derheid van de kooplieden een
voorkeur heeft voor het laatste.
Vandaar het voorstel."
Voor de zaterdagmarkt werkt
het plan overigens niet. Dan
zijn er twee keer zo veel kramen
en passen de marktkooplui niet
met z'n allen op de Aal- en Bo
termarkt.
Verplancke verwijt mevrouw
Balk 'dat ze verdeeldheid zaait'
onder de kooplui. Balk meent
op haar beurt dat Verplancke te
snel met een compromis is ge
komen. „De ambulante handel
hoeft op woensdag helemaal
niet te verhuizen voor terrassen
om de «doodeenvoudige reden
dat de meeste horeca-ondeme-
mers aan de Nieuwe Rijn niet
eens terrasplannen hebben. Ik
voorspel dat de omzet van
marktkooplui die op de Aal
markt terechtkomen, zal kelde
ren. De groep achter deze actie
is niet van plan opzij te gaan."
De kunstenaressen Hettie Arens, Judith Karstens
ring op het schoolplein van basisschool De Schakel
Marja de Bock werken aan een grote muurschilde-
tan de Leidse Storm Buysingstraat. De schildering
toont spelende en lerende kinderen. De Schakel heeft zelf de opdracht verstrekt aan de kunstenaars, die
gedrieën de groep Opzet '90 vormen, om het plein te verfraaien. In de herstfvakantie wordt het werk af
gerond. FOTO HIELCO KUIPERS
Enquête onder 1000 Leidenaars
Parkeren is het meest nijpende probleem van Leiden,
vinden Leidenaars. Dat blijkt uit de uitslag van een en
quête van Onderzoek en Statistiek b.v. Dit bureau heeft
net als vorig jaar geïnformeerd naar de belangrijkste pro
blemen waarmee Leidenaars worstelen.
Van de duizend Leidenaars van
16 jaar en ouder die zijn onder
vraagd, noemden 221 stadsge
noten het parkeerprobleem het
belangrijkste probleem. Dat zijn
er twee keer zo veel als vorig
jaar, toen parkeren ook het
meest werd genoemd.
De onderzoekers hebben par
keren samen met verkeersover
last, openbaar vervoer en de be
reikbaarheid van het centrum
in één cluster ondergebracht.
Maar liefst zes van de tien Lei
denaars noemden een onder
werp uit deze groep.
Ook criminaliteit is vaker ge
noemd dan vorig jaar. In 1994
klaagde 19 procent vooral hier
over, dit jaar is dat 26 procent.
Daarmee heeft criminaliteit
de woningnood van de tweede
plaats verdrongen. Woningnood
scoorde vorig jaar samen met
zaken als woonlasten en onder
houd van woningen 32 procent.
Dat percentage is teruggelopen
naar tien.
Onderzoek en Statistiek kan
deze verschuiving niet verkla
ren. Het aantal woningzoeken
den noch hel aantal beschikba
re woningen is noemenswaar
dig veranderd. „Wel is het zo
dat het aantal studenten snel te
rugloopt en onder deze groep
woningnood vrijwel tot het ver
leden behoort", aldus H. Det-
mar van Onderzoek en Statis
tiek.
Wethouder T. van Rij (PvdA-
/volkshuisvesting) ziet in de cij
fers geen enkele aanleiding om
zichzelf op de borst te kloppen.
Hij wenst de betekenis van de
enquete te relativeren omdat
deze is gebaseerd op 'een spon
tane mededeling van mensen
die in hun dagelijkse bezighe
den worden gestoord'.
„Wat voorin het hoofd zit,
komt er dan als eerste uit. En de
krant bepaalt wat voorin het
hoofd zit. De media hebben
vooral bericht over verzet tegen
bouwplannen. Woningzoeken-
- den komen in dit soort discus
sies nooit aan bod en worden
dientengevolge ook niet als pro
bleemgenoemd."
„Iets dergelijks geldt voor par
keren. Winkeliers en binnen
stadbewoners hebben het er
nooit over dat de binnenstad
wordt verfraaid, zoals de Oude
Rijn, maar zien alleen maar het
parkeerprobleem
Net als criminaliteit is het on
derwerp 'gemeentelijke heffin-
gen' een snelle Mijger s.in ne
gen naar veertien procent. Vol
gens de onderzoekers bestaat
een evenredig verband lussen
de hoogte van het inkomen en
het naar voren schuiven van de
gemeentelijke heffingen als
grootste probleem van de stad.
Opvallend is voorts dat in
1995 asielzoekers en hoge con
centraties buitenlanders in
lx?idse wijken door bijna nie
mand meer als een probleem
worden ervaren. Vorig jaar, toen
de enquete min of meer samen
viel met de.komst van het asiel
zoekerscentrum in Roomburg,
scoorden deze onderwerpen elf
procent, nu slechts drie.
Pjpneente: karakter buurt gaat teloor
annet van aarsen
li ider
Dtel! chili
n Ca
de Stichting Leid-
itudentenhuisvesting (SLS)
ën over de kleur van de ko-
?n van een studentenhuis
de Johan de Wittstraat. Bij
ec i opknapbeurt van het pand
raamlijsten per abuis wit
lilderd en dat is de ge-
doorn in het oog.
iu* itnekleurige kozijnen
de bewegende
igpelen, stond er in de bouw-
^tnning. B en W dreigen de
ïting nu met een dwangsom
9.000 gulden per week als
wast niet opnieuw ter hand
fdt genomen. Onzin, vindt
intenhuisvesting. Wit was
niet de bedoeling
het misstaat ook niet. Hoe
fout kon worden gemaakt, is
bekend. Gisteren
iifiahdelde de commissie voor
bezwaar het protest
ide stichting.
We zijn ontzettend teleurge-
in de rigide houding van
gemeente", beklaagde i
ijten zich gisteren namens de
„Zoals het pand er nu uit-
detoneert het echt niet met
•mgeving. Er staan meer ge-
uwen met witte kozijnen
lohan de Wittstraat. Als
Meuren zouden moeten
opnieuw
- fors bedrag investeren." Zo-
3301de welstandscommissie, als
;/SGR
EES:
VI '01
nt
door: Henny van Egmond
CHTERGROND
Leidenaars draaien op voor lagere belasting bedrijven
Witte kozijn-
i de Johan de Wittstraat. „Het karakter v
de ambtenaren en het college
van B en W vinden het frisse wit
op de kozijnen 'onaanvaard
baar'. Een vertegenwoordiger
van de welstandscommissie:
„Het karakter van de buurt gaat
op deze manier teloor."
Het lijkt er overigens op dat
de gemeente een vormfout
heeft gemaakt bij het aankondi
gen van de dwangsom. In eerste
instantie werd een brief ge
stuurd waarin gedreigd werd
met bestuurdwang, een tweede
brief kondigde de bewuste
dwangsom aan. Maar de ge
meente zou verzuimd hebben
eerst met de SLS te gaap praten
bij wijze van waarschuwing.
SLS-woordvoerder Luijten
vindt het maar een vervelende
zaak. Eigenaren van omliggen
de huizen met witte kozijnen
krijgen van de gemeente niets
te horen. Die hebben ooit hun
raamlijsten opnieuw in de verf
gezet en daarvoor is geen ver
gunning nodig. „Dat betekent
dus dat er geen haan naar kraait
als we nu de kozijnen in de
kleuren volgens de bouwver
gunning schilderen en we ver
volgens over twee weken de ko
zijnen opnieuw in wit overschil
deren." Hij verwacht overigens
niet dat de SLS naar de rechter
zal stappen, als de gemeente op
haar strepen blijft staan. „We
proberen juist de verstandhou
ding met de gemeente te verbe
teren en dan is het onlogisch
om verder te gaan procederen."
Leiden krijgt jaarlijks zo'n 50 miljoen gul
den binnen via de OZB. De helft van dat
geld wordt momenteel betaald door de be
drijven, de andere helft brengen eigenaren
en huurders van huizen op. Het afgelopen
jaar zijn taxateurs op pad geweest in Lei
den. De precieze uitkomsten van hun werk
zijn nog onbekend, maar de prognoses
voorspellen weinig goeds. De bedrijfsge
bouwen zijn nauwelijks in waarde gestegen,
de huizen daarentegen wel. Daarbij valt op
dat vooral goedkopere woningen - grofweg
met een waarde tot 300.000 gulden - veel
duurder zijn geworden dan de huizen van
meer dan drie ton. De goedkopere wonin
gen stegen zo'n 70 procent, de duurdere
'slechts' dertig procent.
Omdat de totaalopbrengst van de OZB van
50 miljoen in principe niet mag veranderen,
dat heeft de politiek namelijk afgesproken,
wordt de rekening aan de Leidenaars gepre
senteerd. En die nota is gepeperd. Hoe zit
het nu feitelijk? Als het huidige tarief wordt
gehandhaafd, stijgt de opbrengst van de
OZB tot ver boven de 50 miljoen gulden'
omdat het onroerend goed meer waard is
geworden. Dat mag van de politiek niet, dus
volgt er een tariefsverlaging. Die geldt dan
zowel voor de bedrijven als de particulie
ren, omdat er wettelijk geen verschil tussen
In het collegeprogramma stond het zo
mooi. De gemeentelijke lasten zullen de
komende vier jaar slechts worden
verhoogd met het prijsindexcijfer, het
getal waarmee de prijzen gemiddeld in
Nedèrland zijn gestegen. Toch krijgen
burgers van Leiden volgend jaar een
aanslag voor de onroerende-zaakbelasting
(OZB) in de brievenbus die honderden
guldens hoger kan zijn dan dit jaar. Er is
niets aan te doen, laat wethouder Joop
Walenkamp weten. Het is het gevolg van
de gestegen waarde van woningen.
de tarieven gemaakt mag worden.
De Leidse bedrijven kunnen in hun handen
wrijven. Zij profiteren van die lagere tarie
ven. Het bedrijfsonroerend goed is namelijk
niet in waarde gestegen. Dus elke verlaging
van het tarief merken zij direct in hun por
temonnee. Een voorzichtige raming wijst
uit dat het bedrijfsleven een voordeel van
zo'n vijf miljoen gulden kan verwachten,
een verlaging van de OZB met maar liefst
twintig procent.
De Leidenaars zullen de portemonnee
moeten trekken om het voordeel voor de
bedrijven te betalen. Lagere tarieven bete
kent in hun geval hogere aanslagen, omdat
hun woningen wel meer waard zijn gewor
den. En dat kan fors oplopen. Verhogingen
van honderden guldens zijn waarschijnlijk.
Extra wrang is dat eigenaren en gebruikers
van goedkopere woningen dubbel worden
gepakt. De waarde van die woningen - tot
zo'n 300.000 gulden - is twee keer zoveel
gestegen vergeleken met de huizen boven
de drie ton. Juist mensen in goedkopere
woningen, veelal mensen ook met een lager
inkomen, zullen daarom harder worden ge
troffen door de hogere belastingaanslag.
De gemeente Leiden kan de hogere belas
tingaanslag voor huizenbezitters en huur
ders slechts voorkomen door het totale be
drag dat jaarlijks aan OZB wordt geïnd te
verlagen. Verschillende tarieven voor be
drijfs- en particulier onroerend goed zijn
namelijk wettelijk niet toegestaan. Voorals
nog kiest politiek verantwoordelijk wethou
der Walenkamp niet voor een lagere OZB
opbrengst. Zo'n keus leidt onvermijdelijk
tot nieuwe bezuinigingen. En daar heeft hij
geen zin in. Steunt een meerderheid van de
gemeenteraad de opstelling van Walen
kamp dan is de fors hogere OZB-aanslag
voor de burgers onvermijdelijk. En krijgen
de Leidse bedrijven gezamenlijk een dou
ceurtje van pakweg vijf miljoen. Met dank
Leiden.
