'Geen kwestie van liefdadigheid'
j-Mauritshuis zet
5'verzamelaar
>.m de bloemetjes
3
EN
NNM houdt open huis
Ruim 6.400 uitgeverijen
op Frankfurter Buchmesse
Cultuur&Kunst
eEG(j
!fAHq
1
Ö°N0,
VVt
Bolkestein wil Nederlands cultuurcentrum in Brussel
Normaal wil
monument
in Hummelo
lijksakademie viert 125-jarig bestaan
'Kunstinstellingen moeten
jonge kunstenaars begeleiden'
niNSDAG 10 OKTOBER 1995
Prijs voor violiste Floortje Schilt
opn haag De Amstelveense voliste Floortje Schilt (17) heeft af
gelopen weekeinde tijdens een Europees concours voor jonge
muzikanten in Luxemburg de eerste prijs, de Prix Européen de
Musique pour la Jeunesse 1995, gewonnen. Met concurrenten
uit zestien Europese landen kwam zij uit in de sector junioren
(tot en met 17 jaar). Tot het concours worden winnaars van na
tionale competities toegelaten. De Stichting Jong Muziektalent
Nederland had Schilt gekozen omdat zij winnares was van het
Davina van Wely Concours 1995.
Actie in bioscopen tegen racisme
nfn haag In 65 grote bioscopen begint donderdag een landelij
ke actie tegen racisme en discriminatie. In de filmzalen van Pa-
thé Cinemas (vroeger MGM) wordt de clip 'Waar rook is....' ver
toond. De clip laat de vernietiging zien van het racisme door de
verbranding van een hakenkruis dat is gemaakt van lucifers. De
actie is een initiatief van grafisch ontwerper Erwin Siegers en
beeldend kunstenaar Liesbeth van Ginneken. De clip is ontwik
keld met steun van de gemeente Rotterdam en het filmproduk-
tiebedrijf Cineco uit Amsterdam.
)EN HAAG
'articuliere verzamelaars heb-
een belangrijk aandeel in
jet terugbrengen van kunst-
chatten naar Nederland. Vanaf
lidden jaren vijftig is een groot
antal particuliere collecties van
childerijen uit elkaar gevallen
verkocht, maar de laatste ja-
is de Nederlandse traditie
'•fan het verzamelen van Oude
leesters weer in ere hersteld.
Met de tentoonstelling De
jiatkamer van de Verzamelaar
ril dr. Frits Duparc, directeur
an het Mauritshuis in Den
hommage aan de
articuliere verzamelaar bren-
De expositie toont 35 schil-
erijen uit de Gouden Eeuw.
uit de meeste daarvan zijn
de laatste tien jaar naar Ne
erland teruggekeerd, aldus
uparc. De tentoonstelling in
Mauritshuis gaat vandaag
i en duurt tot 7 januari.
De selectie getuigt volgens
uparc van het hoge niveau,
aarop een twintigtal Neder-
inders schilderijen uit de Gou-
en Eeuw verzamelt. De verza
melaar van riu is een andere
jan die van voor de oorlog, toen
k fcü een aantal van hen status
L|en niet onbelangrijke rol speel
tje. Thans speelt om maat-
chappelijke redenen privacy
r en belangrijk rol bij collection-
•jeurs. Vooral de liefde voor het
Mderij is bij hen van door
betekenis. Dat
LEIDEN
Het Nationaal Natuurhisto
risch Museum (NNM) houdt
komend weekeinde van 11.00
17.00 uur open huis en niet
zoals afgelopen zaterdag in
deze krant is gemeld van 10.00
tot 17.00 uur. Het museum
houdt open huis ter gelegen
heid van het 175-jarig bestaan.
Voor de bezoekers is een
wandeling uitgezet door de
gebouwen van het museum
aan de Raamsteeg 2 (dieren)
en de Hooglandse kerkgracht
17 (mineralen en fossielen).
Beginpunt voor de wandeling
is het museumgebouw aan de
Raamsteeg.
tondaag wordt in Frankfurt de
nternationale boekenbeurs ge-
ipend. Meer dan 6.400 uitgeve-
ijen uit alle delen van de we-
presenteren hun nieuwe
titgaven en andere produkten.
toast boeken en tijdschriften
(temen de elektronische media
GBLAE ien steeds belangrijkere plaats
n. Minister van wetenschap en
tnderzoek, Jürgen Rüttgers, de
losten rij kse kanselier Franz
'ranitzky en de Weense roman-
Roy van Sprang, organisator 'Lazy Sunday Concerts
Hij heeft het minzame en nooit opdringerige enthousias
me dat de liefhebber onderscheidt van de fanaticus. Pas
genegen om geanimeerd te spreken als blijkt dat de inte
resse wederzijds is. Hij zit al vijfentwintig jaar in het
Leids popcircuit en is in de loop van die tijd uitgegroéid
tot een autoriteit op het gebied van Leidse popbands.
leiden pablo
blijkt ook uit het feit dat er wei
nig wisselingen in de verzame
lingen optreden. Ook als er veel
geld voor wordt geboden, houdt
de verzamelaar het schilderij
toch liever zelf.
De kunstwerken van particu
liere verzamelaars zijn voor het
publiek zelden meer te zien. De
iaatste tentoonstelling die ge
heel uit belangrijke werken uit
particuliere collecties bestond,
dateert van 1982.
Een van de topstukken van de
expositie in het Mauritshuis is
het Portret van een Geestelijke,
dat Frans Hals rond 1660 heeft
geschilderd. Het wordt als een
van de mooiste portretten uit
Hals' late periode beschouwd.
Overigens verzamelen parti
culieren naar verhouding wei
nig portretten. Zij concentreren
zich eerder op landschappen en
stillevens, die dan ook het me
rendeel van de tentoonstelling
vormen. Zo zijn er twee land
schappen van Jan van Goyen en
drie van Salomon van Ruysdael,
waaronder het Rivierlandschap
met Veerpont uit 1649, te zien.
Rembrandt is vertegenwoor
digd met Drie Zangers (Het Ge
hoor) en Jan Steen met De Te
kenles en met Rederijkers. An
dere schilders die op de exposi
tie zijn te zien, zijn onder ande
ren Avercamp, Backhuysen, Ter
Borch, Dou, Hobbema, Van
Mieris de Oude, Saenredam,
Van de Velde de Jonge, De Witte
en Wouwerman.
Je zou Roy van Sprang een vete
raan kunnen noemen, ware het
niet dat zijn voorkomen daar in
het geheel geen aanleiding toe
geeft. Half schertsend veront
schuldigt hij zich bijna met de
uitspraak dat sex, drugs rock
'n' roll je vanzelf jong houden.
De term jonge nestor van de
Leidse popscene vindt hij mis
schien wat voorbarig. Maar de
korte stilte na het luchthartig en
bescheiden weglachen van die
opmerking verraadt een zekere
combinatie van gevleid zijn en
licht ongemak die mensen ten
toon spreiden als ze gecompli
menteerd worden over hun ui
terlijk.
„Als je zo lang als ik meeloop
in het circuit dan leer je vanzelf
veel mensen kennen die bevlo
gen bezig zijn met muziek. De
baan die ik had bij het centrum
voor beeldende kunsten in de
Waag en als organisator van on
der andere de Leidse Jazzweek
kon ik dan ook gemakkelijk
combineren met mijn eigen in
teresse in muziek."
Nog steeds actief in de Waag,
zij het in een iets andere hoeda
nigheid, organiseert hij geheel
op eigen initiatief en met de
hulp van een handvol vrijwilli
gers ruim een maand al de 'La
zy Sunday Concerts'. Een actie
die voor beginnende en 'halfge
vorderde' bands als een zegen
uit de lucht moet zijn komen
vallen. De lichtapparatuur en de
p.a. worden geheel belangeloos
beschikbaar gesteld en de
bands krijgen de kans om zich
in een professionele sfeer te
presenteren. Alleen de publici
teit verzorgen ze zelf èn indirect
hun gage door het werven van
publiek.
„Hoe ze dat doen is hun per
soonlijke verantwoordelijkheid.
Een groot deel van het publiek
bestaat dan ook vaak uit familie,
vrienden en kennissen, maar
het is geheel aan hen of ze ook
contacten aanleggen met con
certpromotors of andere hoge
heren in de"muziekbusiness die
hen verder zouden kunnen hel
pen in hun carriere. Het is geen
kwestie van liefdadigheid."
Een van de doelstellingen is
dat de gevraagde bandjes wat
van het optreden en alles wat
daaromheen hangt opsteken.
Van elk optreden wordt een vi
deo-opname gemaakt die ze
mee naar huis krijgen.
„Eén band is later nog bij me
langs geweest om te vertellen
dat ze nogal geshockeerd waren
door hun eigen podiumpresen
tatie. Na het bekijken van de vi
deo waren ze plechtig met el
kaar overeengekomen daar zo
snel mogelijk iets aan te veran
deren."
Supertrio
Eigen ervaring in het muzikan-
tenbestaan heeft hem doen be
sluiten de concertenreeks op te
zetten. Zelf spelend in SDI weet
hij wat het is om als band te
moeten sappelen in een circuit
waar momenteel weinig of geen
gelegenheid is om jezelf ge
hoord te krijgen.
„Er is in het algemeen weinig
ruimte voor optredens van
Leidse bands die een al te ama
teuristische fase al zijn ont-
VV|{
'M
Roy van Sprang: „Het is o
i te beweren dat er geen Leidse bands zijn die de toets der kritiek kunnen doorstaan." foto holvast/marklamfrs
groeid. Bij de jaarlijkse festivals
treden lokale bands op, en het
LVC doet ook wel wat, maar
naar mijn mening te weinig.
Zo'n supertrio-avond waarbij
drie bandjes na elkaar optreden
is op zich een aardig initiatief,
maar kan negatief uitpakken
voor de presentatie van een
band die vindt dat ze het hob
bystadium al achter zich gela
ten hebben. Er is geen mogelijk
heid voor een uitgebreide
soundcheck. En in de luttele
die je resten krijgen
toch een onvolledig
beeld van je bandje."
In De Waag krijgen telkens
twee bands de hele avond de
tijd en ook al schommelt de op
komst van het publiek nogal,
over enthousiasme aan de kant
van de uitvoerenden heeft hij
niet te klagen. Een stortvloed
van groepen heeft zich inmid
dels aangemeld. „Tot in februa
ri kunnen we in elk geval door
gaan met de concerten. En af
hankelijk van de toekenning
van de subsidie kunnen we op
ten verzorgen.
Van Sprang heeft een vast
vertrouwen in de gezondheid
van de Leidse popmuziekscene,
en kan zich een beetje opwin
den over het 'gedoe' rondom
Werfpop, afgelopen zomer. De
beweringen dat Leidse bands
kwaliteit zouden ontberen en
daarom niet in aanmerking
zouden komen voor een plaats
je op het jaarlijkse festival is vol
gens hem volledig uit de lucht
gegrepen.
„Het is onzin om te beweren
dat er geen Leidse bands zijn
die de toets der kritiek kunnen
doorstaan. Mensen staren zich
blind op MTV en vinden dan
kleinere lokale bands minder
waardig. Het is natuurlijk niet
allemaai van hoog niveau, maar
als je bands geen gelegenheid
geeft om zo nu en dan op te tre
den zal er helemaal geen groei
optreden en zal er nooit wat le
ven in het Leidse popwereldje
geblazen worden."
schrijver Robert Menasse zullen
toespraken houden.
Oostenrijk is dit jaar speciaal
onderwerp tijdens de Buchmes
se. Zondag wordt de vredesprijs
van de Duitse boekhandel aan
de Duitse oriëntaliste Annema-
rie Schimmel uitgereikt. Critici
hebben negatief gereageerd op
de keuze van Schimmel omdat
zij begrip zou hebben voor het
doodvonnis dat Iran tegen de
schrijver Salman Rushdie heeft
uitgevaardigd.
amsterdam francoise
Een Nederlands cultureel cen
trum in het bestuurlijke hart
van Europa kan een belangrijke
rol spelen in de verspreiding
van onze cultuur. Daarom moet
er in Brussel een Nederlandhuis
komen. WD-Tweede-Kamer-
fractievoorzitter Frits Bolkestein
lanceerde dit idee gisteravond
in Amsterdam tijdens een debat
van de Boekmanstichting over
de Nederlandse internationale
cultuurpolitiek. Onder voorzit
terschap van SER- en Boek
manstichting-voorzitter Theo
Quené zat hij rond de tafel met
zijn collega-fractievoorzitters
Gerrit Jan Wolffensperger (D66)
en Jacques Wallage (PvdA).
Of ook Bolkesteins coalitie
genoten het een goed idee vin
den een Nederlandhuis in Brus
sel te stichten, bleef onduidelijk
omdat zij niet op zijn suggestie
ingingen. Wallage onderstreep
te wel Bolkesteins opvatting dat
de culturele attachés bij de Ne
derlandse ambassades een be
langrijke taak hebben in de ver
spreiding van Nederlands cul
tuurgoed. „Ik vind overigens dat
de culturele attachés uit de
kringen van het ministerie van
onderwijs, cultuur en weten
schappen (OCW) moeten ko
men. Diplomaten van de bui
tenlandse dienst zijn hier vaak
al te lang weg om nog voeling
met onze cultuur te hebben",
voegde Bolkestein er nog aan
Frits Bolkestein: „Kunstenaars stimuleren van elkaar te leren, moet het
hart van het internationale cultuurbeleid zijn." foto gpd
Met name de WD-voorman
keerde zich tegen actieve 'Hol
land-promotie' zoals dat wordt
voorgestaan ir J
Nota
Herijking Buitenlands Beleid
van minister Van Mierlo. „Een
Japanner gaat niet ineens Ne
derlandse textielprodukten ko
pen nadat hij een Rembrandt
heeft gezien. Het is veel beter
ons te concentreren op verho
ging van de kwaliteit van Ne
derlandse kunst en cultuur. Dat
moet gebeuren door confronta
tie met buitenlandse collega's.
Stuur schrijvers zes maanden
naar Berlijn, laat kunstenaars
meedoen aan de Documenta in
Kassei of de Biennale in Venetië
en nodig buitenlanders hier uit.
Kunstenaars stimuleren van el
kaar te leren, moet het hart van
het internationale cultuurbeleid
zijn."
Uitwisseling
Ook Wolffensperger benadrukte
het belang vaninternationale
culturele uitwisseling. „Neder
land is een ideale ontmoetings
plaats
or kunstenaars. Kijk
maar naar het Holland Festival,
het Festival Oude Muziek en het
Rotterdams Filmfestival. We
moeten een actief uitnodigings-
beleid voeren." De D66-voor-
man wees nog wel op het ge
brek aan financiële middelen:
„Er willen altijd meer kunste
naars naar het buitenland dan
we kunnen betalen."
Wallage deelde de mening
van zijn coalitiegenoten over
het belang van uitwisseling. Hij
wees in dat verband nog op de
rol van het ministerie van OCW:
„De coördinatie van het inter
nationale cultuurbeleid is tot nu
toe onvoldoende geweest. Mede
daarom hebben we bij de kabi
netsformatie tot de vorming van
het nieuwe ministerie besloten.
Ik hoop dat OCW een meer
waarde aan het internationale
cultuurbeleid zal geven."
hummelo gpd
De jubilerende Achterhoekse
rockband Normaal wil een
eigen gedenkteken in Hum
melo. Zanger Bennie Jolink is
geboren en getogen in dit
Gelderse dorp, dat ook in di
verse Normaal-liedjes voor
komt.
Het plan voor de oprich
ting van een Normaal-monu
ment houdt verband met de
receptie die de muzikanten
30 oktober geven ter gele
genheid van het twintigjarig
bestaan. „Normaal krijg je bij
recepties een lading cadeaus,
planten en bloemen. Maai
daar vinden de jongens nu
eenmaal niets aan", aldus
het management van de le
vende rocklegende. „Zo kwa
men we op het idee alleen
enveloppen met inhoud te
vragen."
Het gedenkteken wordt
door Normaal niet gezien als
eigen eerbetoon, maar als
geste naar de 'gewone man
en vrouw', die de platte
landsband en haar dialect-
muziek door de jaren heen
trouw is gebleven.
Burgemet
Bannink v;
Hummelo i
dewerking wil verier
er I'. A. W.
lie gemeente
Keppel (4.382
amiddels bena-
tag üf hij me-
MSTERDAM.
gd
Rijksakademie van beelden
kunsten is jarig. Het instituut
an de Sarphatistraat in Am-
'erdam viert dit najaar zijn
''-jarig bestaan met een te
ententoonstelling, de publika-
van twee boeken en de uit-
*ve van een Prix de Rome-ka-
'nder. Ook andere musea als
e' Rijksmuseum en het Van
°ghmuseum doen mee aan de
«ring.
Het jubileumfeest begint vrij-
ag 13 oktober met de opening
an de tekententoonstelling, die
rank Van den Broeck samen-
Hij koos ruim honderd
«rken van circa 25 kunste
aars die de afgelopen zeven
ar aan de Rijksakademie ver-
onden waren. Het werk is tot
met 5 november in het ge
bouw van de Rijksakademie te
bezichtigen (woensdag- tot en
met zondagmiddag).
Bij de tentoonstelling ver
schijnt ook een boek, getiteld
'De betekenis van het tekenen'.
Staatssecretaris Nuis van cul
tuur neemt vrijdag het eerste
exemplaar in ontvangst.
Op 22 oktober staan ook het
Rijksmuseum, het Van Gogh-
museum, het Amsterdams His
torisch Museum en het Allard
Pierson Museum stil bij het
125-jarig bestaan. Voor de een-
dagsmanifestatie in het Rijks
museum kozen museumcon
servatoren werken van elf deel
nemers van de Rijksakademie,
die volgens hen een band heb
ben met een bepaald kunstwerk
uit het Rijksmuseum. Het Allard
Pierson Museum toont voor één
dag de studiecollectie van gip
sen beelden, die de Rijksakade
mie sinds 1986 in bruikleen
heeft gegeven aan het museum.
De gipsen namen aanvankelijk
een belangrijke plaats in binnen
het kunstonderwijs.
De tentoonstellingen in het
Van Goghmuseum en het Am
sterdams Historisch Museum
(AHM) duren langer. Het Van
Gogh houdt een week lang een
kleine tentoonstelling rond
oud-Akademiestudenten en
winnaars van de Prix de Rome,
Jan Sluijters en Jacobus van
Looy. In het AHM is tot 7 janua
ri 1996 een tentoonstelling uit
de collectie van C.J. Fodor te
zien. Die steenkoolhandelaar en
kunstverzamelaar is van groot
belang geweest voor de Konink
lijke Academie, en dus ook voor
de Rijksakademie.
Op 22 oktober verschijnt ook
een Prix de Rome-jubileumka
lender met afbeeldingen van
werk van kunstenaars die sinds
1870 de belangrijkste staatsprijs
voor jonge kunstenaars won
nen. De Rijksakademie is bij
wet belast met het organiseren
van die prijs.
De presentatie van het boek
'Er is eene Rijksakademie...
Over ruimte voor kunstenaars',
op 6 december, markeert het
hoogtepunt van het jubileum
feest. Het boek beschrijft de ge
schiedenis van de academie en
jjevat ook een bijdrage van oud
student Jan Wolkers. Aanslui
tend houdt de Rijksakademie
op 8. 9 en 10 december open
huis. Tijdens die Open Atelier-
dagen is het werk van de huidi
ge Rijksakademie-deelnemers
te bewonderen.
Rijksakademie
per 1997
zelfstandig
amsterdam anp
De Rijksakademie van beel
dende kunsten in Amster
dam wordt per 1 januari
1997 zelfstandig. Daarmee
volgt het" instituut de Rijks
musea die de afgelopen jaren
verzelfstandigden. Directeur
Janwillem Schrofer is positief
over de operatie. „Het is pri
ma dat je beoordeeld wordt
op wat je doet. Ook is het
goed dat je van onzinnige re
gels af bent." Het ministerie
van onderwijs, cultuur en
wetenschappen blijft de aka-
demie grotendeels financie
ren (jaarlijks 4.8 miljoen gul
den). Ook blijft de naam ge
handhaafd.
erna straatsma
Alle kunstinstellingen, zoals
theatergroepen en orkesten, die
een meerjarige subsidie krijgen,
zouden een deel daarvan moe
ten reserveren voor de opvang,
oefening en begeleiding van ta
lentvolle kunstenaars. Die in
stellingen moeten daar plannen
voor maken, waarover het
Fonds voor de Podiumkunsten
een oordeel zou moeten vellen.
Dat voorstel deed drs. J. Rie-
zenkamp. directeur-generaal
culturele zaken van het ministe
rie van OWC, gisteren in
Utrecht tijdens een conferentie
over de podiumkunsten. De
hoogste ambtenaar van staats
secretaris Nuis van cultuur
vindt dat er voor bestaande in
stellingen een belangrijke rol is
weggelegd om in de vorm van
stage-achtige plaatsen jonge
kunstenaars ervaring te laten
opdoen.
Volgens Riezenkamp bestaat
bij aanstormende kunstenaars
ten onrechte het beeld dat jong
talent voor nieuwe intiatieven
en experimenten vooral is aan
gewezen op de projectenpot
van het Fonds voor de Podium
kunsten en niet op gevestigde
instellingen met een meerjarige
subsidie. En bij die instellingen
vat het idee post, dat zij geen
taak hebben bij de training van
talent, omdat daarvoor de pro
jectsubsidieszijn.
Die beeldvorming leidt ertoe
dat het budget van het fonds
omhoog moet. Riezenkamp ziet
dat niet gebeuren. Het is vol
gens hem ook niet noodzakelijk
om de op vernieuwing gerichte
kunstenaar kansen te bieden.
Hij wees erop dat er in het hele
theater- en muziekbestel de af
gelopen 25 jaar geen steen op
de andere is gebleven. Als er in
die periode iets kenmerkend
voor dat bestel is geweest, is het
wel artistieke expansie en dyna
miek, concludeerde de topamb-
