Bakker
Openhartige bloemen lachen je toe
Tuinieren
Kamerplanten
ZATERDAG 7 OKTOBER 1995
TUINBLADEN
Onze Eigen Tuin (Mien Ruis
cs), heeft in het herfstnummer
een beschouwing opgenomen
van Carl Koch over de tuin van
de toekomst. Potten, tegels,
houtwerk en andere trendy
tuinrekwisieten zijn volgens
hem van voorbijgaande aard.
De tuin van straks zal weer vol
planten en bloemen staan. De
planten zullen het ook beter
doen, omdat de bodem op de
juiste wijze schimmelig is ge
maakt. De kennis en invloed
van de juiste grondsamenstel-
ling zal zijn effect op de kwali
teit van de eigen flora niet mis
sen. Door het aanbrengen van
geënte aarde zal zelfs de kweek
van eigen oogstbare paddestoe
len mogelijk worden.
Een bloembollenkweekster uit
de kuststreek vertelt over 'de
herenakkoorden' waardoor de
3300 bollenboeren zich beter
houden aan de milieuafspra
ken, en steeds minder de gif
spuit hanteren. Ook een artikel
over de Bijlmer als eldorado
voor de tuiniers. ,,(...)Niet het
Las Vegas van het socialisme,
maar het Puongyang van het
anarchisme".
Grasduinen bezoekt de kasteel
tuinen in Arcen, waar tientallen
rozen, modeltuinen, vijvers, een
bamboebos, een 'canyon' en de
Graduine-tuin te zien zijn.
Vooral veel aandacht voor de
rozentuinen. Nergens is nog iets
van de ravage te zien die de
overstromingen hebben aange
richt, stelt verslaggever Nico
Vermeulen vast. Het natuur
cultuur-tijdschrift heeft een ei
gen 'van Kaap tot Kaap-tuin' op
Arcen, met kuipplanten vanuit
verre oorden bij elkaar gezet.
Meer aandacht is er voor de
vrije natuur met drie 'eindeloze'
najaarwandelingen in de Belgi
sche Leie, het Drentse bagger-
veen en het Zuidhollandse Goe-
Recidence van
september/oktober heeft een
verhaal over het nieuwe optrek
je dat architect Jan de Bouvrie
zich hoog op een heuvel bij
Saint Tropez heeft aangeschaft.
Ook uit Frankrijk een reportage
uit het ongerepte Yvelines, waar
Marie-Luceen Peter Townsend,
met behulp van een serre, hun
tuin op een bijzondere wijze bij
het interieur hebben betrokken.
Puur en ongerept zijn de kwali
ficaties voor de tuin van me
vrouw De Visser-Schröder in
Bilthoven. Dertig jaar geleden
legde ze de basis voor deze
-7C
GREET BUCHNER
geeft antwoord op
al uw tuinvragen
Brieven naar:
POSTBUS 507
3002 PA HAARLEM
heemtuin, die als vanzelf over
gaat in de vrije natuur. De men
senhand is meer herkenbaar
aanwezig in de tuinen die schuil
gaan achter bekende Amster
damse grachtenpanden, die wij
als voorbijganger alleen van
aangezicht kennen. Vaak diepe
weelderige tuinen. Met prachti
ge oude bomen en sierlijke ont
werpen. Recidence heeft een
boottocht georganiseerd, die de
lezers naar de achtertuinen bin
nen de grachtengordel voert. De
excursie wordt waardig afgeslo
ten met een afternoon tea in het
Amstelhotel. Apart uitje voor
verloren zondagmiddag. Kost
wel f 125 per persoon.
Bloemen Planten heeft Rob
Verlinden (bekend van tv) als
nieuwe medewerker in huis ge
haald. Hij zal elke maand bij
een bekende en bij een onbe
kende tuinliefhebber op bezoek
gaan. Verlinden is vooral op
zoek naar de emotioenel band
die mensen met hun eigen
stukje natuur hebben. In het
oktobernummer bezoekt hij de
tuin van zijn collega-presenta
tor klusjesman Nico Zwinkels.
Verder in B&P een serre en
veranda-special, een inventari
satie van vogels-aantrekkende
hagen, tips voor balkonplanten,
hoe zelf beschermde planten te
kweken en een overzicht van de
werkzaamheden die in oktober
in de tuin moeten worden ver
richt. Plant van de maand is de
tongvaren: die 's winters groen
blijft en zelfs in de donkerste
hoeken van de tuin wil groeien.
Harteloos is een negatief be
grip, openhartig positief. Dit
als het gaat over mensen.
Maar hoe zit dat met bloe
men? Vinden we dan harte
loos minder aardig dan open
hartig? De antwoorden op de
ze vraag zullen verschillen. Er
zijn veel mensen die dol zijn
op harteloze bloemen. Ande
ren hebben een voorkeur voor
openhartig en tot die anderen
reken ik mezelf. De natuur
kent nauwelijks harteloze
bloemen, al zijn er wel een
paar op te noemen zoals bij
voorbeeld de paardebloem.
Maar doorgaans zijn bloemen
in hun oorspronkelijke staat
openhartig. Dat wil zeggen dat
hun meeldraden niet door
manupilatie vervangen zijn
door bloembladen. Ofwel dat
hun piepkleine buisbloempjes
gewijzigd zijn in lintbloemen
zoals dat bij 'dubbele' compo
sieten gebeurt.
Een voorbeeld van een uiterst
harteloze, desondanks gero
mantiseerde en veelbezongen
bloem is de roos. Voor velen
het summum van bloemen-
schoonheid. Maar in mijn
ogen is het simpele bloempje
van het hondsroosje of de
eglantier veel mooier. Deze
soorten kunnen zich ook nog
door zaad vermenigvuldigen,
terwijl de zogenaamd veredel
de rozen uitsluitend door mid
del van stek of ent voort blij
ven leven. Ze hebben immers
nauwelijks nog meeldraden.
Kort gezegd: ik ben dol op
openhartige bloemen die je als
het ware toelachen. Een van
de liefste bloemen in dit soort
zijn de cosmeas, mijn zomerse
lievelingen. Cosmea hoort bij
de zomer en kan, wat mij be
treft, niet vroeg genoeg in
bloei staan. Daarom zaai ik
deze bloem tegenwoordig
vaak in de late herfst, in okto
ber. In het voorjaar beschik ik
dan over kleine, stevige an af
geharde kiemplanten, want ik
zaai buiten.
Hoe het af zal lopen met mijn
herfstzaai als we een een pe
riode van min twintig krijgen
weet ik niet, maar dan heb ik
nog zaad achtergehouden
voor voorjaarszaai.
Overigens heeft ervaring ge
leerd dat ook de eenjarige rid
derspoor (Consolida) de Alys-
sum procumbens, de gouds
bloem en ook de wemesia het
goed doen bij herfstzaai.
Zoek een plaatsje dat redelijk
beschut is, graaf een kistje in
of zaai in de volle grond op
normale wijze, in normale
diepte. Druk zachtjes aan en
zorg er vooral voor dat de
zaaiplaats goed gemarkeerd is.
Anders wordt ons kostbare
zaaigoed bij een grote beurt
gewoon weggewoeld. Zelf leg
ik altijd een glazen plaat op
vier stenen op de zaaiplaats.
Dan zijn de jonge planten
toch iets beschermd. Omdat
het maar een klein plaatsje is
hebben ze voldoende vocht
uit de omgeving.
Als de plantjes in het voorjaar
hanteerbaar zijn, worden ze
eenmaal verspeend voor ze
naar hun uiteindelijke plek
gaan, vaak een plaatsje waar
eerst bollen hebben gestaan.
Voordeel van al dat geploeter:
twee tot drie weken eerder
bloei.
Vraag en antwoord
Door onvoorzien omstandig
heden is het schrijven van
H. de Boer uit IJmuiden on
beantwoord gebleven. Maar
dat halen we nu in, al hebben
de traag groeiende fuchsias nu
zeker genoten van de warme
zomer. Inmiddels kondigt de
winter zich alweer aan en
fuchsias houden niet van Ne
derlandse winters. We moeten
ze dus tijdig binnen halen.
Daarna voor de helft insnoei-
en en op een koele, maar
vooral vorstvrije plaats laten
overwinteren. Hoewel daglicht
niet bitter noodzakelijk is voor
de planten in ruste, is het wel
meegenomen. Maar iets wa
ter, om de drie weken bijvoor
beeld, kan niet gemist worden.
De wortels mogen niet geheel
en al uitdrogen. In de loop van
de winter zullen de planten
het laatste restje blad zeker
verliezen. Dat is niet erg want
in het voorjaar worden ze nog
iets meer ingesnoeid, boven
dien krijgen ze nieuwe, goede
potgrond en daarna vooral
veel warmte en vocht. Zelf be
gin ik half februari al met het
'wakker maken' van mijn
overwinteraars. Die luxe kan ik
me permitteren omdat ik over
een serre beschik. Maar een
lichtgestookte kamer doet het
ook goed. En nu het grootste
probleem bij overwinteren:
een aantal soorten komt heel
slecht de winter door. Alleen
de soorten met een rood rokje,
buis in vaktaal, doen het jaar
op jaar goed. Maar dit soort
wordt in Ierland zelfs als haag
aangeplant. Zijn er onder de
lezers die enige ervaring heb
ben met de kleur van het rokje
en de al dan niet winterhard
heid tijdens verblijf in een
vorstvrije ruimte? Dan hoor ik
dat graag.
Nog een verlaat antwoord en
nu op de vraag van Josephine
E. Neervoort uit Oegstgeest.
Haar asparagus bleek zomaar
ineens meterslange slierten te
maken. Ik vermoed dat het
over de Asparagus sprengen
gaat, de fraaie lichtgroene
hangplant. De slierten zijn
ILLUSTRATIE HAN VAN DER VEN
niets anders dan lange takken
in spe en getuigen van veel le
venslust. Zuinig zijn dus op
die slierten en daarbij beden
ken dat de asparagus een nau
we bloedverwant is van onze
lekkere asperges. Daarvan
eten we ook de spruiten, zij
het dat die aanmerkelijk dik
ker zijn dan de aankomende
takken van de asparagus.
K. Suijk-Hartgens uit
Heemstede meldt vol trots dat
de passiebloem dit jaar vruch
ten draagt. De vraag nu luidt
of deze eetbaar zijn. Wel wis
en waarachtig al zijn ze niet zo
lekker als de zuurzoete vruch
ten van de Passieflora edulis
die speciaal voor de vruchten
wordt gekweekt. Onze passie
bloemen heten in het Latijn
Passiflora caerulea, hebben
geen donkere, maar gelig
groene vruchten en houden
net als de eetbare soort van
veel warmte. Die is er van de
zomer volop geweest, dus zijn
er in menige tuin vruchten
ontstaan. De tweede vraag van
mevrouw Suijk luidt: wanneer
moeten de vruchten geplukt
worden. Hiervoor geldt het
aloude recept: als ze makkelijk
los laten. De natuur heeft een
truukje bedacht. Die vormt
een flinterdun kurklaagje tus
sen vrucht en plant als de
vrucht rijp is en dus af mag
vallen. Maar zodra er vorst
dreigt, zou ik ook alle onrijpe
vruchten plukken en in een
niet te warme kamer na laten
rijpen. Succes met de oogst.
's-Gravendamseweg 49A
Voorhout
Sierhekwerk
Spijlenhekwerk
Schuifhekken
Plantsoenhekken
Gaasafrastering
Sportveldafrastering
Tennisbaanafrastering
Schoorsteenkappen
Oudhollandseverlichting
Een kamer is natuurlijk pas echt sfeervol
met planten, en of die kamer nu groot of
klein is. Bakker heeft kamerplanten die
altijd mooi passen. U kijkt uw ogen uit,
want de prijzen zijn opvallend klein
gehouden.
Haarlem: Westelijke Randweg/hoek Vlaamseweg,
Telefoon 023-243238
Hillegom: Beeklaan 18, Telefoon 02520-78311
PUZZEL
OPGAVE
CRYPTOGRAM
Horizontaal:
1. Promoveer met deze plant!
(6); 7. Gerechtsdienaars (5); 8.
Hij veroorzaakt veel verkeer in de
voorhoede (5); 9. Door een biljar
ter geproduceerd op het scherm
(5); 10. Ontwerp van niveau (4);
11Aan de mast een onduidelij
ke puinhoop (6); 12. Zo plat is
een betoverde vis (6).
Verticaal:
2. Men stille de dorst bij de ri
vier! (5); 3. Hiermee komt een
auto in beweging (6); 4. Door
middel van geld drukken (6); 5.
Ook een man met invloed kan 'm
krijgen! (4); 6. Wat ondernemin
gen doen (8); 10. Dit niveau
hoort bij een boog (4); 11Die
jongen eet vis (3).
OPLOSSING
KRUISWOORDRAADSEL
HEINZ
f&TS//K&EN Wg£&
TERU&, MAN/ NEB EEN ZEE -
/RE/S (SEMAAMT EN Tasv HEB
K QCH/RBREU/C (5EIEPEN
EH TOEN EEN /N OF EEN
osvBEWOOM£> EHANP
AAAÉSESFGEEP
HEEFT EÉN TWEE &£RPM£M N££FT BOOT VUUR
HEEFT &EMAAHT ACASOSTCE ED EMMER.
A MET ZEEMEERMIN HEEFTEE-
TRPUWP MEE AUSOS-
TOMPOES
Tom Poes en de Bommel-legende
Het achterste gedeelte van heer
Bommels tuin grenst aan het Donke
re Bomen Bos. De grond is op die
plek erg vruchtbaar en het licht is er
gedempt, zodat het een goede plek is
om er bloemen te kweken.
Op een mooie dag in het najaar be
woog heer Oliie zich dan ook glimla
chend door de perken om het gewas
te keuren. „Niet slecht, Joost", sprak
hij. „Dit jaar zullen we zeker een prijs
winnen op het Rommeldamse Flora
festival, denk je niet?"
„Zonder twijfel, heer Olivier", gaf de
bediende toe. „Vooral het bed chry-
santemums mag er zijn, met uw wel
nemen. Fraai van kleur, vol van vorm
en rank op de stengel, als ik me zo
mag uitdrukken."
„Dat zou ik ook menen", zei heer
Bommel. Zijn glimlach verdiepte
zich toen hij zich over een bijzonder
grote bloem boog om de geur op te
snuiven. „Men ruikt de herfst", pre
velde hij. „Kruidig, met een zweem
pje van zoet er in en prikkelend in de
neus. De markies maakt dit jaar geen
enkele kans, wat ik je zeg. Nog een
dagje fijntjes bemesten en dan..."
Op dat moment klonk er een kuchje
en toen ze zich omdraaiden zagen ze
de markies van Cantecler de Barne-
veldt achter zich staan. „Zo vroeg
reeds in de weer, amice?" vroeg de
edelman deelnemend. „Ach ja, het
valt niet mee om het onkruid uit de
bloemkoolbedden te houden. Het
boerenbedrijf is zwaar.
„Bl-bloemkoolbedden?" stamelde
heer Ollie, rood aanlopend. „Dit zijn
m-mijn prijsbloemen!" Nu hief de
markies zijn lorgnon omhoog om be
ter te kunnen kijken. „Parbleu!"
sprak hij. „Nu u het zegt. Waaratje!
Het zijn astertjes!"
W
Pa"\
H E T
DOOR HANS VAN ES
Echt warme nazomerdagen hebben we in de achte
ken met mogen beleven; slechts op een enkele sera^j
schreed het kwik de grens van 20 graden. De atmo
een 'depressieve' stemming, waarbij talrijke laged'
konden uitleven boven onze omgeving.
Hogedrukgebieden moesten in de wachtkamer; pa"!
berdagen toonden de weerkaarten stijgende luchtt
ropese continent, al was dat niet voldoende om re^
den op afstand te houden. Maar wat september nit
ber te gaan waarmaken. De komende dagen bouwt
en omvangrijk hogedrukgebied op, dat in grote delj
even de zomer in herinnering brengt. R
Vrijdag kregen we al een aardig voorproefje van he'
men gaat. Met een zuidenwind werd zachte lucht edit
liet zich uitbundig zien en het kwik liep op tot eenfac
loop van de dag werd de invloed van een frontaal sfler
dat via de Britse Eilanden naderbij kwam. De wind:re|
de hemel vertoonde steeds meer sluierbewolking.
Voordat het nazomertje losbarst, krijgt het front va1 0
gang tot ons land. Het neerslaggebied is echter stebei
derhevig. Het blijft waarschijnlijk bij wat licht gespi o
gende wolkendek begint in de loop van de middag^]
Tegelijkertijd komt de aanvoer van subtropische lu
het wat zwoel aanvoelt. Het kwik blijft nog net ondr
Zondag heeft het continentale hoog zich verder vePtd
druk stijgt tot boven 1030 hectopascal. De wind di H
naar zuid en voert warme lucht aan, die via Noord-, aj<
sche Schiereiland en Frankrijk komt aanzetten. De
zodat de zon volop de ruimte krijgt. Vrijwel overal ii
kwik tot 21 a 24 graden. LÜ9!
Na het optrekken van de plaatselijke ochtendmist11
opnieuw zo'n mooie oktoberdag. In de dagen daarryijg:
drukcentra bepalend voor ons weer. De kans op miiiari
ochtend neemt wel flink toe. Overdag is er wellichtofd
Niettemin blijft het erg zacht voor de tijd van het jan d
sies en hun regenfronten nemen een noordelijke rcte 1
een paar dagen droog blijft. dkr.
5?koc
wits
R O RJÜ
Jdkr
u
KNMI
Weersvooruitzicht
Geldig tot en met
zaterdag.
Noorwegen:
Meest bewolkt en van tijd
tot tijd regen. Met name in
het zuiden in de loop van
zondag ook wat zon. Aan
de kust m het zuiden en
westen veel wind. Middag-
temperatuur tussen 9 en
14 graden, zondag in de
omgeving van Oslo circa
18 graden-
Zweden:
Bewolkt en vooral in het
westen regen. Zondag in
het zuiden ook wat zon.
Maxima van circa 8 in het
noorden tot plaatselijk 20
op zondag in het zuiden.
Denemarken:
Bewolkt en van het westen
uit af en toe regen. Zon
dag af en toe zon en
droog. Middagtempera-
tuur ongeveer 16 graden,
zondag enkele graden ho-
Engeland, Schotland, Wales en Ierland:
Tamelijk bewolkt en van tijd tot tijd re
gen en eerst veel wind. Zondag in het
zuidoosten perioden met zon en droog.
Middagtemperatuur van 14 in het
noordwesten tot 22 in de omgeving van
Londen.
België en Luxemburg:
Zaterdag enkele wolkenvelden en op de
meeste plaatsen droog. Zondag eerst
plaatselijk mist. Geleidelijk perioden
met zon. Middagtemperatuur van 19
graden aan de kust., tot 23 graden op
zondag in de Ardennen.
Noord- en Midden-Frankrijk:
Rustig en overwegend droog herfstweer
met in de nacht en ochtend kans op
mist. Verder flinke zonnige perioden,
maar zaterdag langs de kust van het Ka
naal nu en dan ook wolkenvelden. Tem
peratuur uiteenlopend van 18 graden
langs de Kanaalkust tot 24 in het oos
ten.
Portugal:
Droog en vrij zonnig. Stijging van tempe
ratuur-, zaterdag maxima van ongeveer
24 graden in het noordwesten tot dicht
bij 30 graden in het oosten.
Madeira:
Perioden met zon en en vooral zondag
mogelijk een bui. Middagtemperatuur
rond 24 graden.
Spanje:
Flinke zonnige perioden. Aan de ooste
lijke en zuidelijke costa's kleine kans op
een bui, mogelijk met onweer. Warm
met op veel plaatsen maxima rond 28
graden, in Andalusië plaatselijk boven
30. In Galicië rond 22 graden.
Canarische Eilanden;
Flinke zonnige peuoden en droog. Mid
dagtemperatuur rond 28 graden.
Marokko:
Westkust: flinke zonnige perioden.
Landinwaarts ook wolkenvelden en mo
gelijk een bui. Middagtemperatuur aan
zee ongeveer 26 graden, naar het zui
den toe iets warmer.
Tunesië:
Naast zon ook stapelwolken en kans op
een fikse regen- of onweersbui. Middag
temperatuur circa 27 graden.
Zuid-Frankrijk:
Flinke zonnige perioden en droog. In de
nacht en ochtend plaatselijk kans op
mist. Erg zacht; maxima uiteenlopend
van 24 graden aan de Middellandse Zee
tot 28 graden op zondag plaatselijk in
het binnenland.
Mallorca en Ibiza:
Af en toe zon en kans op een enkele re
gen- of onweersbui. Middagtemperatuur
ongeveer 27 graden.
Italië:
Flinke perioden met zon en kans op een
enkele regen- of onweersbui. In Po-vlak
te in de nacht en ochtend plaatselijk
mist. Middagtemperatuur rond 25 gra-
Corsica en Sardinië:
Half tot zwaar bewolkt en enkele fikse
regen- en onweersbuien. Middagtempe
ratuur ongeveer 26 graden.
Malta:
Perioden met zon en een kans op een
bui Middagtemperatuur ongeveer 26
graden.
Griekenland en Kreta:
Vrij zonnig. Zondag van het westen uit
kans op een bui. Boven de Egeïsche Zee
nu en dan wel veel wind. Middagtempe
ratuur vlak aan zee rond 21 graden,
landinwaarts ongeveer 25, zondag iets
lager.
Turkije en Cyprus:
Veel zon, later in het noorden wolkenvel
den en vrijwel overal droog.Middagtem-
peratuur uiteenlopend van ongeveer 20
graden rond de Dardanellen tot 25 of
meer langs de Turkse zuidkust en op Cy
prus.
Duitsland:
Vrij rustig en overwegend droog
herfstweer met flinke zonnige perioden
maar in de nacht en ochtend wel kans
op mist. Maxima van 16 graden in het
noorden tot 25 graden op zondag plaats
in het binnenland.
Zwitserland:
Rustig en droog weer met flinke zonnige
perioden. In de dalen in de nacht en
ochtend ook kans op mist of laaghan
gende bewolking. Maxima rond 23 gra
den.
ZONDAG 8OKTOBfl
Zon- en maanstaif
Zon op
Maan op 17.5f|
Waterstand
IJmuiden
Hoog 02.58*
Laag 12.56
MAANDAG 9 OKTOH
Zon- en maanstam
Zon op 06.5»
Maan op 18.11
Waterstand
IJmuiden
Hoog 03.39 3,
Laag 11.30*2
Weerrapporten 06P-Rtf
Mi.» ank|
Amsterdam hall benDUni
De Bilt hall be» Mo:
Deelen licht beij^,
fitSJndi
ETS™
licht bedt al
half bec'dt g
half be*
half be*
half be*
Frankfurt
Genève
Helsinki
Innsbruck
Kopenhagen
Las Palmas
Lissabon
Luxemburg
Madrid
Malaga
Mallorca
Malta
Moskou
München
Oslo
Stockholm
Warschau
Wenen
Zürich
Bangkok
Buenos Aires
Casablanca
Johannesburg licht be
Los Angeles half be
Ne* Orleans onheil
New York
lel Aviv
licht be
onbew. I
