ejaagd door de Olympische Spelen
niuimmmMW
Extra
7 OKTOBER 1995
reen maand
en dan begint
Imerikaanse
|e eeuwviering
moderne
y ^he Spelen. De
b egen zweten
i - zoals altijd
ympische stad
de klok op.
r het komt
nl wel goed',
ha heeft de
Istraks meer te
i dan alleen
^ir sport.
•ever Karei
\isen op
kkingsreis.
Atlanta maakt zich op voor twee miljoen bezoekers
Het Olympisch dorp van Atlanta in aanbouw. De accommodatie ligt pal naast het Olympisch zwembad.
ispUp"
;els zijn heilig in Amerika. Vijf-
inderd dollar boete als je een
;aret opsteekt waar dat niet
igentig dollar voor een werkvi-
niet wist dat die aangevraagd
rorden. Gepast geld graag en
ten. 'Anders keert u maar terug
jan komt'. De regels worden
liet voor niets gemaakt,
h de zoveelste bevestiging geen
izing meer. Slechts een zucht
2ls toegeslagen vermoeidheid
SITlbg. We rijden in de huurauto
rd, een gehucht in de staat Ge-
wartier ten zuiden van Atlanta
juli tot 4 augustus volgend jaar
^:he Spelen worden gehouden.
>p duur 's middags, 35 graden,
- ^oncord is verlaten. De lokale
oekt binnen verkoeling bij de
II rq(ensen ziKen op dat moment al
leen in de wolkenkrabbers van
.vonds zullen ze pas terugkeren,
Jilte van Concord je bijna bui-
rjemoet.
n dorp waar je een politiewagen
1 kunt verwachten voor de snel-
>le. Regels zijn nu eenmaal re-
domd, mijn mede-passagiers
'poken te zien', 'Niet gaan over-
- en ik zijn nog niet uitgelachen
seren we 'm. Diep verscholen in
truikgewas. Pas zichtbaar als je
ent. Grote ster op het portier,
st: 'Marshall Concord County',
gen onze ogen naar de snel-
Het zal toch niet waar zijn...
2 zwaailichten blijven uit. De
snelheid bedraagt 35 mijl per
len er 22. Het gebeurde automa-
2r erbij na te denken. Je leert het
je er een paar dagen bent. In het
Amerika, waar regels regels zijn
1 verder discussieert over de zin
arvan.
r museum
u eenmaal veel mensen in the
:es", zegt K.C. Bassham een
later. „Dus moet je wel regels
i die allemaal in de pas te laten
ïrijn er aan gewend. En jullie zul-
yian wennen, als je hier wat lan-
(aak je niet druk, zeggen wij hier
Sn. Er is nog zoveel moois om
eten." Ze lacht een gulle lach.
outhern' hartelijkheid. K.C.
uk op de mensen die haar be-
-oncord. Niet in de laatste plaats
gestudeerde verschijning in het
Hf Ihaar majestueuze landhuis, zo
1 lijkt het, uit de Amerikaanse
inigibg. Dat doet ze steevast gekleed
linneglanzende jurk, borsten vooruit
'how are you today' die zuidelij-
delijk klinkt. 'Welcome Inn Scar-
teps'. Welkom, wil ze zeggen, in
IÏK Een ode aan de film 'Ge-
de wind', de met Oscars bejubel-
opgenomen in 1939 maar
HHassham nog zo actueel-als de
e Spelen van volgend jaar.
vas het een jeugddroom. Om
3t ppdhuis in het zuiden te kopen en
touwen tot een museum van
the Wind'. Hoofdrolspeler Clark
in!ter Vivian Leigh als middelpunt
Hara en de uit Atlanta afkomstige
het boek, Margaret Mitchell
ts op haar zijn geweest als ze het
renl£ec*en °P8e'everde resultaat met
hadden kunnen aanschouwen,
(dir.l staat een huis dat de film elke
220houdt. Je kunt er zelfs blijven
71-3ar dat is voor de echte die-hards,
iding volstaat deze dag. En een
./telijke lunch, die de nuchtere
er wat zwaar op de maag valt.
te-vlees met een diepe zuidelijke
twijfel. Vooraf kun je een kijkje nemen in
het CNN-museum, waar nogal pronkend
uit de doeken wordt gedaan hoe de man
nen van Ted Turner aan al het nieuws ko
men. In de vele vitrines hangen de attribu
ten waarmee dat bij tijd en wijle is gebeurd.
Zoals het jack van verslaggever Peter Arnett,
waarin 100.000 dollar was weggewerkt zo
dat hij zijn werk in Irak naar behoren kon
uitvoeren. Na afloop kun je - uiteraard - een
replica daarvan kopen. In de CNN-souve
nir-winkel... Koffiemokken met CNN-logo,
overhemden, jassen, babykleding, het ligt er
allemaal. En het wordt verkocht, dat ook.
Maar goed, waar je ook komt in Atlanta, wat
je ook bezoekt, 'De Winkel' is een vast in
grediënt. Zelfs het museum van de in Atlan
ta geboren en getogen Martin Luther King
jr. heeft er een. Weer de koffiemokken, fo
to's en buttons van de in 1968 doodgescho
ten voorvechter van gelijke rechten voor
zwart en blank. Zoals je na afloop van het
bezoek aan het Coca-Cola-museum kunt
toeslaan. En na een kijkje genomen te heb
ben in het verleden van ex-president Jimmy
Carter weer die mogelijkheid bestaat. In
zijn souvenir-shop kost een verkiezingsbut
ton van Carter en Mondale drie dollar.
Maar wat te denken van een golfbal met
Carters naam erop. Of een horloge. En een
sleutelhanger. Of...
Verschil
Ach, wat kan er momenteel eigenlijk niet in
Atlanta? Weinig. Een paar jaar geleden
krabden toeristen zich nog af en toe ver
twijfeld achter de oren wat en waar ze
moesten gaan bekijken; met de Olympische
Spelen is het allemaal aan het veranderen.
Heren der verrijzen wolkenkrabbers, uit-
gaanswijken en winkelcentra, alsof het niets
kost. Een echt centrum ontbeert de stad
nog - voorlopig wordt de immens lange
hoofdstraat Peachtrec Street als zodanig be
schouwd - maar ook daar bestaan plannen
voor. Bedenken, financieren en bouwen,
daar draait het allemaal om. Jammer ge
noeg wordt het verschil tussen rijk en arm
daarmee ook alleen maar groter. Je hoeft er
maar een paar honderd meter voor ver
keerd te rijden en de sloppenwijken komen
als na het wakker schieten uit een mooie
droom dreigend op je af. Pure verpaupering
en criminaliteit. Hoe schril is de tegenstel
ling met de wijken van de 'upper-ten' waar
dit soort narigheid buiten de deur worden
gehouden door massale veiligheidsmaatre-
gelen.
De naar verwachting drieduizend Neder
landse supporters en sponsors die Arke en
KLM volgend jaar naar Atlanta transporte
ren zullen er geen last van hebben. Zij wor
den of net buiten de stad neergepoot, of in
het Terrace Garden Inn I lotel in de yup
pen-agglomeratie Buckhead. Een aaneen
schakelingvan exclusieve winkelcentra, res
taurants, bars en sjieke hotels die door ei
gen personeel worden beveiligd. Het Terra
ce Garden Inn is volgend jaar voor een
groot deel afgehuurd door NOC*NSF, dat
daar zijn relaties en sponsors zal huisves
ten. Bovendien dient het hotel tijdens de
Spelen als locatie voor het inmiddels tradi
tionele 'Holland House'.
Iedere Nederlander is - op vertoon van het
paspoort - hier straks welkom. Gratis toe
gang tot de haf waar - zo is de opzet - de va
derlandse sporters hun gezicht na afloop
van de wedstrijden laten zien. Om hel Hol
landse feest nog meer cachet te geven zal in
het zwembad een oer-Nederlandse dijk
worden aangelegd. Aan de rand van het
blauwe water verrijst een heuse windmolen.
En Heineken voorziet de bezoekers van een
vaderlands drankje terwijl ze naar de over
gevlogen stembanden van René Froger en
Gordon luisteren.
1 let enige dat hier lijkt te gaan ontbreken, is
de souvenir-winkel. Maar: wie weet...
Het graf van de in Atlanta geboren en getogen Martin Luther King jr.
saus', had K.C. gezegd. In het vliegtuig terug
naar huis wordt de maaltijd nog opgeboerd.
K.C. zou er weer om lachen, als ze het wist.
Zoals ze tijdens de tour ook veelvuldig
lacht, wanneer de door haar losgepeuterde
complimenten daadwerkelijk volgen. Alia,
het gebeurt schoorvoetend, we begrijpen de
commotie niet zo, maar dat deert haar niet.
Waardering wil K.C. voor al haar werk. Voor
alle kamers die zijn ingericht zoals ze er in
de film uitzagen, met die van schoonheid
Scarlett O'Hara als stralend middelpunt. Vi
trines vol met boeken over de film, aankon
digingen, posters, ook in het Nederlands.
„Ik verwacht hier volgend jaar veel Europe
anen", straalt de vrouw des huizes toch nog
enige affectie uit voor de Olympische Spe
len. Verder verwacht ze er weinig van. „De
stad zal een hel worden voor iedereen die er
iets van mee wil maken. Verstopte wegen,
verscherpte veiligheidsmaatregelen, een en
al stress. En wij, hier in Concord? Wij zullen
het via de TV volgen. Ons verbazen over de
massa-hysterie. Lekker, in onze eigen om
geving, in de rust die wel typerend is voor
het zuiden. De Spelen? Dat is alleen maar
business, het gevecht om de dollars en
prestige. Yes, surrie."
Twijfel
Ze zal wel gelijk hebben, K.C. Het mega-
evenement ruJct elke vier jaar steeds meer
geld uit de buidels. Maar brengt aan de an
dere kant ook stapels peseta's, roebels en
dollars binnen. Atlanta vormt daarop dus
geen uitzondering. Twee komma zoveel
miljard wordt er geïnvesteerd. Niemand
weet het eigenlijk meer precies, omdat de
allesverlossende persconferentie over de fi
nanciën steeds maar wordt uitgesteld door
het organisatiecomité ACOG, het Atlanta
Committee for the Olympic Games. De 2,7
miljoen inwoners van de stad zal het verder
een worst wezen, als zij er zelf maar geen
dubbeltje in hoeven te investeren. Dat is ze
beloofd, toen Atlanta zich kandidaat stelde.
Het is ze bevestigd toen Juan Antonio Sa
maranch, voorzitter van het Internationaal
Olympisch Comité de wens honoreerde.
En, regels zijn nu eenmaal regels. Hetzelfde
geldt voor afspraken.
Dat geld zal dus wel binnenkomen via de
bezoekers, zeker wanneer die voor een
plaats bij de openingsceremonie al 2300
gulden moeten neertellen. Nee, rondtou-
rend- en wandelend door de opmerkelijk
groene stad bekruipt je andersoortige twij
fel: zullen de nieuwe voorzieningen hier al
lemaal op tijd gereed zijn? Akkoord, het is
een vraag die elke olympische stad in de
aanloop naar de openingsceremonie tot
vervelens toe krijgt gesteld - en tot nu toe
steeds bevestigend beantwoord op de dag
zelf -maar toch: de arbeiders in Atlanta
zweten behoorlijk. Afgezien van bestaande
bastions als de Dome - overdekt en met een
capaciteit van 80.000 toeschouwers! - en de
basketbalhal rijden verder in de stad de
vrachtwagens met zand en specie nog af en
aan. Van het wielerstadion in Stone Moun
tain Park, het nieuwe Olympisch Stadion en
het hockeystadion, waar al wel tweehon
derd paarse kuipzitjes zijn vastgeboord, zijn
vooralsnog alleen de contouren nog zicht
baar. En over ruim negen maanden is het al
zover...
Er is bij de werkzaamheden een dode geval
len: bij de bouw van het Olympisch Sta
dion. Boze tongen beweren dat daarmee
bewezen is dat de organisatie in paniek ver
keert. De werkdruk zou zijn opgevoerd, de
arbeiders onder hoge spanning gezet. Met
dodelijk gevolg dus...
„Niet gaan twijfelen", boort Herman Von-
hof de ontluikende twijfels direct de kop in.
„Dat doen de Amerikanen ook niet. Wat je
nu allemaal hoort zijn indianenverhalen."
Ook hij zal wel weer gelijk hebben... Vonhof
moet inmiddels eveneens van de hoed en
de rand weten. Hij is niet voor niets aange
wezen als de olympisch attaché van NOC
*NSF; woont en werkt al vijftien jaar in At
lanta. Vonhof was de stuwende kracht ach
ter hotel Grand Cypress in Florida (achttien
verdiepingen hoog, 750 kamers, inmiddels
verkocht voor 300 miljoen dollar) en gaat
binnenkort ook wat golfbanen aanleggen,
waarvan een zelfs ontworpen door de be
faamde Jack Nicklaus. Daar zal-ie toch ook
niet aan beginnen als de Amerikaanse ar
beider het werk niet aankan. Of het geld
ontbreekt.
„Neem nou van mij maar aan", zegt de oor
spronkelijk uit Enschede afkomstige onder
nemer, „dat Atlanta het gaat redden. Er zijn
problemen ja, dat hoor je mij niet ontken
nen. Maar ACOG is inventief genoeg daar
voor oplossingen te bedenken. Ze zijn nu
druk bezig in het hart van de stad het zoge
heten Centennial Park aan te leggen, waar
tijdens de Spelen elke avond wordt feestge
vierd. Mensen kunnen voor 35 dollar een
K.C. Bassham, museumvrouwe van 'Inn Scarlett's Footsteps'.
steen met hun naam erin gegraveerd ko
pen, die zal worden opgenomen in de bouw
van het Amfi-theater dat daar wordt neer
gezet. Die actie loopt als een trein. En zo
bedenken ze elke dag weer iets nieuws. Het
zal allemaal wel loslopen. De toeristen die
hier volgend jaar bij de Spelen zijn, zullen
een prachtige tijd beleven."
Attracties
Of dat nou in een stadion is of daarbuiten.
Want, eerlijk is eerlijk, Atlanta heeft de twee
miljoen bezoekers die verwacht worden,
meer te bieden dan alleen de olympische
strijd om seconden, meters en punten. At
lanta is en blijft op de eerste plaats de stad
die zich binnen afzienbare tijd omhoog
heeft gewerkt tot alom gerespecteerd za
kencentrum. Je kunt het zo gek niet noe
men, of er zit wel een (hoofd)vestiging van
een multinational. Met als blikvangers ui
teraard de centrale kantoren van Coca-Co
la, Delta Airlines, CNN, AT&T en Bell Tele
phone, Lockheed en IBM, om er maar een
paar te noemen. Het grappige is dat al deze
bedrijven wel een of andere tour door hun
burelen in de aanbieding hebben. Ook weer
zoiets typisch Amerikaans. Feit: de belang
stelling is overweldigend.
Dus melden ook wij ons in down-town At
lanta voor de 'Studio Tour' van CNN, het
grootste nieuwsstation ter wereld, vieren
twintig uur per dag paraat. Het kost je ze
ven dollar om binnen te komen. Daarvoor
krijg je de doorsnee-rondleiding langs de
nieuws-redacties van CNN, Headline News
en CNN International dat wij in Europa
ontvangen. Voor bijna 25 dollar ontstaat ex
tra bewegingsvrijheid en mag je in de per-
soneelskantine zelfs hopen op een ontmoe
ting met Bobby Batista. Wij kiezen voor de
laatste aanbieding.
Nee, Bobby Batista niet gezien. Maar wel de
krappe ruimtes waarin gewerkt moet wor
den en heel even het zeer dwangmatige
CNN-systeem ervaren. Verdwenen is alle
romantiek wanneer blijkt dat de bureaure
dacteur verplicht is drie verhalen in het uur
af te scheiden, gereed voor uitzending. 'Wie
dat niet haalt, kan het moeilijk krijgen', zegt
de immer 'ssst, stil' fluisterende gids. Mis
schien is dat wel de verklaring waarom we
geen glimlach konden ontdekken tijdens de
tour. Grappig is wel te zien dat er daadwer
kelijk geen enkele afscheiding is tussen de
zogeheten 'anchorman- of vrouw' die het
nieuws live voor de camera's voorleest en
de redactieruimte achter hen. 'Een wonder
tje van de techniek', heet het wegfilteren
van overbodig geluid.
CNN maakt deel uit van de Amerikaanse te
levisie-show. Daarover bestaat geen enkele