Vis onmisbaar in voedselketen Braziliaan Populaire paus treft in VS verdeelde Kerk aan Schoolverzuim daalt ie£ü maar problemen groeiE' In retraite Leiden Open dag dierentehuis Stevens! D66-avond over snel£C rs< Kerk Samenleving al Ruim 2100 handtekeningen tegen ontslag van pater F J. Vervooren XerfcjpCacC^ Kerkbode SkayralÉllMÉm!; ol WOENSDAG 4 OKTOBER 1995 AG 4 CHEF HENNY VAN EGMOND 071 -356414. PLV -CHEF HANS KOENEü Leidse bioloog Muiisze onderzoekt bedreigde soorten in Amazone u n 'ie^stz leiden caroline van overbeeke Vissen met enorme lippen, gifti ge pijlstaartroggen en vraat zuchtige piranha's. Zeven maanden speurt de Leidse bio loog Bie Muusze naar gevaarlij ke en ongevaarlijke vissen in de Braziliaanse Amazone. De die- I ren worden gevangen, in een zelfgemaakte zuurstofmeter ge zet en aan een nauwgezet stof- wisselingsonderzoek onderwor pen. Doel: kijken hoe de vissen zich aanpassen aan ingijpende veranderingen die hun leven bedreigen. Belangrijk werk, want zonder vis hebben de in dianen en stedelingen geen eten. Muusze (26) is inmiddels naar Brazilië vertrokken. Hij was nog niet eerder in dit ge bied en hij heeft zich zo goed en zo kwaad als het ging voorbe reid op het leven in de jungle. Hij volgde een spoedcursus Bra ziliaans en las de afgelopen maanden een flinke stapel boe ken over het gigantische na tuurgebied. Vooral het verhaal van de schrijver Redmond O'Hanlon staat hem nog helder voor de geest. „Kleine, parasitaire visjes dringen in de urinebuis van een avonturier die op een vlot de ri vier is afgezakt. De man staat in het water te plassen zodat de beestjes bij hem naar binnen kunnen zwemmen. De visjes haken zfch goed vast en moeten vervolgens uit het geslacht van het slachtoffer worden gesne den. Aj!" „En natuurlijk ken ik de talrij ke verhalen over scholen uitge hongerde piranha's die als le vende vleesmolens mensen met huid en haar opvreten, grote roofvissen die zwemmers de be nen afbijten en de supergiftige pijlstaartroggen. Nee, als je een wondje hebt of menstrueert, moet je zeker geen duik nemen in dat water." Muusze relativeert die gru welverhalen. Zelf hoeft hij het water niet in en hij zal zich in drijvende laboratoria bezighou den met het bestuderen van de gevangen vissen. Het onderzoek naar de stofwisseling van de beesten in de Amazone is van groot belang voor de plaatselij- leiden wim koevoet Het schoolverzuim in Leiden neemt iets af maar de oplos singen voor 'de harde kern' worden steeds minder eenvou dig. Scholen en de gemeente raken door hun middelen heen om hardnekkig schoolverzuim te bestrijden. Een en ander komt naar voren in het rapport van het bureau leerplichtzaken over het schooljaar 1994-1995. Onderwijswethouder H. Koek (PvdA): „We moeten reëel zijn over de kansen van de jonge ren die structureel verzuimen. We moeeten ophouden te doen alsof we ze allemaal in de formele circuits terugkrijgen." Haar uitspraak betekent niet dat ze de strijd staakt. „Van opgeven is geen sprake, hoog stens van een bijstelling van het ambitieniveau." Extra probleem bij de be strijding van schoolverzuim is dat instellingen die jeugdhulp bieden met wachtlijsten wer ken en er op scholen voor kin deren die moeilijk op te voe den zijn geen plaats meer is. Jongeren blijven zodoende lang zonder hulp thuis zitten. Leiden telt 14.000 leerplich tige jongeren. In het afgelopen schooljaar ontving het bureau leerplichtzaken 332 meldingen van schoolverzuim. In de vori ge periode waren dat er 357 en in 1992-1993 377. Van de mel dingen in het vorige schooljaar waren er 143 afkomstig uit het voortgezet onderwijs. Daar weer 42 van betroffen allochto ne jongeren. „Een hoog per centage", meent het bureau leerplichtzaken. Leiden wijkt niet af van het landelijke beeld, volgens Koek. Ze heeft het over een 'overzichtelijke groep, waar echter moeilijk wat aan te doen is.' Jongeren die tot de harde kern moeten worden gere kend, hebben volgens de wet houder al de nodige ervaring opgedaan 'aan de rand van de samenleving'. „Ze hebben al heel veel 'Bril F Dikwijls zijn er dr spel en is de thui^. De terst instabiel.an afg Koek en haar aihonc introduceren in d4c blijkt nieuw wapen tegenaagin zuim, de zogenaaet uitb leerroute. De leuuren weet Koek, biedt den gew leerplichtige jongefij kun dagen per week te)71-81 ken. „Het kind m beeld blijven, vand een aantal dagen school moet wordet-I- fa arin De eerste e aantal jongeren wagenkamp, zijn gend. Voorkomenjica we1 deze wijze dat jongi men blanco in de tfeverb pij terechtkomen'. ieente se reg Groot probleem i van c le leerweg is volgeikemat er nauwelijks werlj Vo te vinden voor dezede wc jongeren. eld-gt leiden monica wesselinc Dierentehuis Stevenshage aan de Kenauweg houdt op zaterdag 7 oktober, in het kader van de landelijke open asieldagen, een open dag. Het bestuur van het asiel hoopt met het openen van de deuren, het beeld dat veel mensen van een asiel hebben, bij te stellen. verg. lijnlai Stevenshage vangt zwerf- en afsta11 anc' en geeft hen alle tijd om op een ni en s wachten. Het asiel heeft ook een peet ve modatie voor de opvang van hond waarvan de baas op vakantie is. De open dag is zaterdag gratis zoekers zijn welkom van 10.00 tot¥ 1 van 14.00 tot 16.00 uur. Bioloog Bie Muusze: „Als je een wondje hebt, moet je zeker geen duik nemen in het water van de Amazone." ke bevolking, die leeft van vis. Muusze: „In de regentijd treden de rivieren buiten hun oevers en loopt het oerwoud gedeelte lijk onder water. Een bizar ge zicht: de vissen, wel driedui zend soorten, zwemmen dan tussen de bomen door en eten hun buikjes rond aan zaadjes. Maar door de rotting van de ve le planten wordt het water op den duur zuurstofarm. Om dit te overleven moeten de vissen een enorm aanpassingvermo gen hebben." „Sommige krijgen hele grote lippen zodat ze de zuurstof aan het wateroppervlak kunnen op nemen, andere ontwikkelen een long, gaan in winterslaap, dui ken onder in de modder of ver trekken gewoon. Wij gaan bekij ken hoe de stofwisseling eruit ziet van vissen die ogenschijn lijk niet over dergelijke aanpas singsmechanismen beschikken. Maar waarschijnlijk verandert er bij deze vissen van alles van binnen. In de natuur hangt alles met alles samen. Het is interes sant om uit te zoeken hoe dat werkt en om kijken hoevéél de vissen kunnen verdragen." Een complicerende factor is volgens de bioloog dat de vis stand wordt bedreigd door de bouw van dammen en de toe nemende vervuiling van het wa ter door de industrie. „We wil len weten of de dieren die toch al onder moelijke omstandighe den moeten overleven, deze stressfactoren aankunnen. Uit eindelijk hopen we met de uit komsten van ons onderzoek de vis beter te kunnen bescher men." Het werk van Muusze en zijn FOTO DICK HOCEWONING begeleider, de Leidse hoogleraar Guido van den Thillart, is ook voor de wetenschap van belang: nog niet eerder is een dergelijk onderzoek uitgevoerd in het Amazone-gebied. De Stichting Wetenschappelijk Onderzoek van de Tropen en Ontwikke lingslanden heeft geld ter be schikking gesteld waarmee Muusze anderhalf jaar aan de slag kan. „We werken boven dien nauw samen met Brazi liaanse onderzoekers om hen de nodige kennis te verschaffen. Zo hebben zij er ook wat aan." Stroom reacties ouderenwoningen leiden aap rietveld Een huis aan huis in de wijken Hoge en Lage Mors verpreide reclamebrief heeft tachtig extra kandidaten opgeleverd voor de 76 ouderenwoningen van de Woningbouwvereniging Leiden aan Opaalstraat en de Turkooi slaan. Na een eerste advertentie in de gemeentelijke Woonkrant bleef de teller steken op vijftig. En zo maakte de WBL voor het eerst mee, dat huizen niet al voor de afronding van de bouw allemaal 'weg' waren. leiden wim koevoet D66-Leiden praat achterban en andere belangstellenden bij over de sneltram. Uitgenodigd is B. Leeuwenburgh van het in deze regio actieve openbaar vervoersbedrijf ZWN. Hij ver zorgt een dia-presentatie. Ook voor D66-wethouder P. Langenberg (verkeer en ver voer) is spreektijd ingeruimd. Hij zal vooral ingaan op de mogelijkheden die de snel tram biedt om het aantal bus sen in de Breestraat terug te dringen. De sneltram iticrietvei komst het (snelle) zorgen van Goudf basi: naar Noordwijk. 'gevin Leiden zijn geric't van ruhe, dat als voonnvers doet en dat al et»l te v reisdoel was van h de 1 rende betrokkeneihool De D66-bijeenljeuws in ook een algeijelen. vergadering is veje plai donderdag 5 oktobrme uur in sociëteit zo re Burgsteeg 14. Eerdiens ter begint de snelelijk c tatie. it me J-iariE redactie dick van dei BUITENLAND KORT Kruisbeelden De christen-democratische regering van de Puitse deelstaat Beieren heeft een nieuw wetsvoorstel gepre senteerd over de gevoelige kwestie van kruisbeelden in openbare scholen. In au gustus bepaalde het Con stitutioneel Hof in Karls ruhe dat de huidige wet, die het ophangen van cru cifixen in alle scholen ver plicht stelt, in strijd met de grondwet is. De uitspraak van het hof heeft in het overwegend rooms-katho- lieke Beieren tot grote op schudding geleid. Volgens het hof moeten scholen de kruisbeelden uit hun loka len verwijderen als leraren, ouders of leerlingen er be zwaar tegen maken. 4 Mensenrechten De anglicaanse geestelijke Barney Pityana is benoemd tot voorzitter van de nieu we Zuidafrikaanse men senrechtencommissie. Die moet toezien op naleving van de mensenrechten op terreinen die niet onder justitie vallen. De activiste voor kinderrechten Shirley Mabusela is tot vice-voor- zitter gekozen. Pityana was tot vorig jaar directeur van het programma ter bestrij ding van racisme van dc Wereldraad van Kerken. Hij gold als kandidaat voor de opvolging van Frank Chika- ne als secretaris-generaal van de Zuidafrikaanse Raad van Kerken maar legde het eind vorig jaar af tegen Brigalia Bam. Pityana is do cent aan de theologische faculteit van de Universiteit van Kaapstad. Burundi Paus Johannes Paulus 11 toonde zich maandag ge schokt over de moord op twee Italiaanse priesters en een vrouwelijke Italiaanse hulpverlener in het zuid westen van Burundi. In een condoléancebrief aan de missie-orde van dc Xaveri- anen, waartoe de priesters behoorden, spreekt de paus van een 'barbaarse moord'. Aan de vooravond van het vierde bezoek van paus Johan nes Paulus II aan de Verenigde Staten maken de souve nirproducenten overuren. Maar de overvloed aan petjes, t-shirts, horloges en rugzakken met de afbeelding van de Heilige Vader kan niet verhullen dat morele vraagstukken de 56 miljoen Amerikaanse rooms-katholieken diep ver deeld houden. De paus zal ongetwijfeld de gelegenheid aangrijpen om Clinton en Gore nog eens op zijn afkeer van het liberale Ame rikaanse abortusbeleid te wij zen. De Amerikaanse bisschop pen hebben enkele dagen voor het bezoek van hun kerkvorst alvast een herderlijke brief ge publiceerd waarin zij in navol ging van de pauselijke encycliek Evangelium Vitae abortus en euthanasie scherp veroordelen. De paus heeft in de zeventien jaar van zijn pontificaat vrijwel alleen conservatieve bisschop pen in de VS benoemd. De Amerikaanse gelovigen zijn minder eensgezind in hun steun aan de paus. Uit een opi niepeiling in opdracht van het vaticaanstad/new york rtr/afp/cic Het pausbezoek is echter niet alleen een pastorale maar ook een politieke aangelegenheid. De 68e buitenlandse reis van de 75-jarige kerkleider begint van daag in Newark met een ont moeting met president Clinton. Donderdag spreekt hij ter gele genheid van de vijftigste ver jaardag van de Verenigde Naties de algemene vergadering van de volkerenorganisatie toe en ontmoet' hij secretaris-generaal Boutros Ghali. Zondag zwaait vice-president- Gore hem uit. Ontmoetingen met joodse en islamitische leiders staan ook op het programma. weekblad Time blijkt dat 85 procent van de rooms-katholie ken het leiderschap van de paus erkent. Daarentegen vindt 81 procent dat je een goed rooms- katholiek kunt zijn zonder met alle kerkelijke voorschriften in te stemmen. Maar liefst 79 pro cent zegt de paus niet nodig te hebben voor het bepalen van keuzes in ethische kwesties als abortus, euthanasie en geboor- tenbeperking. Verder is een rui me meerderheid voor getrouw de (70 procent) en vrouwelijke (60 procent) priesters. Wanneer de paus woensdag boven de Atlantische Oceaan vliegt, passeert hij een onzicht bare mijlpaal. Sinds zijn aantre den in 1978 heeft hij op zijn binnen- en buitenlandse reizen dan meer dan een miljoen kilo meter ofwel 25 maal de omtrek van de aarde afgelegd. De be manning van het speciale Alita- lia-vliegtuig zal hem ter gele genheid daarvan een taart ser- rest van de parochie op tegen het ontslag te pro testeren. De komst van deken L.A.M. Banning op zondag 27 augustus - die na de mis een toelich ting op het ontslag gaf - was niet voldoende om de verontruste parochianen tot'bedaren te bren- oegstgeest carine damen Ruim 2100 personen, onder wie 1600 parochia nen, zijn tegen het ontslag van pastor F.J. Ver vooren van de Willibrordparochie in Oegstgeest. Tijdens een handtekeningenactie ondertekenden zij een verklaring waarin zij het bisdom Rotter dam vragen Vervooren niet uit zijn functie te ont heffen. De handtekeningen zullen binnenkort persoonlijk aan bisschop A.H. van Luyn worden aangeboden. Sinds pastor Vervooren begin augustus zijn ontslagbrief ontving, heeft een groep, parochia nen zich actief legen deze maatregel verzet. Ze verenigden zich in het Comité Verontruste Paro chianen H. Willibrord Oegstgeest en riepen de gen. De handtekeningenactie is een laatste poging om de bisschop op andere gedachten te brengen. Volgens het comité wil een overgrote meerder heid van de parochianen Vervooren als pastor behouden en is er maar een klein groepje dat te gen de door hen als 'te behoudend' omschreven geestelijke is. Het alleen aanhoren van deze nega tieve geluiden zou duidelijk maken dat het bis dom de voorkeur geeft aan een lekenparochie, al dus het comité. NEDERLANDSE HERVORMDE KERK Aangenomen: naar Woudrichem: C. Hendrlksen, kandidaat te Well. GEREFORMEERDEKERKEN Aangenomen: naar Roosendaal: drs W Lolkema te Drachten; naar Andijk: BEROEPINGSWERK dr. S. Alblas te Ten Boer. GERËF. KERKEN VRIJGEMAAKT Bedankt: voor Katwijk i.c m. Valken burg(ZH): P Groen te Bruchterveld. GEREFORMEERDEGEMEENTEN Beroepen: te Leerdam: A. Bac te Bo degraven; te Arnhem: J. Driessen te Woerden, die bedankte voor Rotter- dam-Zuidwijk DE KERKBLADEN Dominee B.E.Th. Rutgers van de Hervormde-Gereformeerde Kerkengemeenschap Leider dorp heeft een week lang ge werkt met de zuster Augustines- sen te Heemstede. „Een ingrij pende en inspireren de erva ring". schrijft hij in het kerk blad 'Ont moeting 1995'. „Aan de hand van de gelij kenissen van Jezus werd ook steeds iets duidelijk van de pro cessen die zich afspe len in de loop van ons leven. Als je daar samen naar kijkt, pijn en vreugde gaat delen, dan is er herkenning en be moediging. Als herinnering aan de gelijkenissen uit Mat- teüs 13 ontving ik een bakje met allerlei kruiden, al Hink in Rijnlandse Kerkbode ONTMOETING ggg PETRUS INFOQQQ Rugers logeerde in het ap partementje van de zoge naamde 'retraite-pater'. „Een stukje privacy, dat ik ook wel nodig had in verband met de nodige voorbereiding en het ontvangen van mensen, een plek met prachtig uitzicht op het veld en het bos achter het klooster." Helaas weten de zusters, schrijft Rutgers, dat hun orde hier (er is een nieuwe loot in Indonesië) zal uitsterven. „Het werkterrein van deze zusters lag op het terrein van de ver zorging en de verpleging. Zij hebben geleerd zich geheel daaraan te wijden. Het is fijn om op te trekken met mensen die hun verantwoordelijkhe den kennen en op zich nemen en zich hebben toegewijd aan hun roeping. Daarin verandert natuurlijk het nodige tijdens je leven. Ik heb ook niet meer dezelfde motivatie tot mijn werk als in de tijd dat ik be gon. Je bent je meer bewust van je eigen ijdelheden, on macht en hebt iets meer dur ven over laten aan het werken van de grote Zaaier." De zusters hebben de grote veran deringen meegemaakt in de zestiger jaren toen onder andere het habijt werd vervan gen door bur gerkleding en de visie op kerk-zijn in grijpend werd gewijzigd. „Het accent kwam meer te liggen op 'Gods volk onderweg' dan op de hi ërarchische structuur die we vandaag op nieuw naar vóren zien komen. Het was fijn een stukje van de weg samen te lopen. Het was voor mij heel spannend, want zoiets had ik zolang in een dergelijke omgeving nog niet eerder gedaan. Het werd een goede week." Telefoontje De Katwijkse predikant J. Gee- ne werd onlangs op een wijk- avond nog eens nadrukkelijk bepaald bij de omvang van de gemeente, waar hij pas sinds kort werkzaam is. „Hoe zal dit herdertje het aangezicht van de schapen leren kennen?", vraagt hij zich af in het kerk blad 'Om de Oude Kerk'. „Hoe zal hij weten of er een schaap in nood is, afgedwaald van de kudde, verstrikt in de doornen of misschien gevallen in een diepe kuil. Mag ik u daarom nog eens op het hart binden om toch vooral gebruikt te maken van de middelen die er tegenwoordig zijn om contact op te nemen. Een telefoontje is- maar een kleinigheid en zo kunnen we van elkaar weten. Maar u kunt ook even langs komen of een briefje door de bus doen, als u dat prettiger vindt." LEIDSCH DAGBLAD (Opgericht 1 maart 1860) Rooseveltstraat 82 071-356356 Postadres Postbus 5.4, 2300 A8 Leiden ABONNEESERVICE Abonnementen 071-128030 Geen krant ontvangen? Bel voor nabezorging: Ma. t/m/vr 18.00-19.30 uur en Zaterdag 10.00-12.00 uur 071-128030 DIRECTIE B M. Essenberg, G. P. Arnold (adjunct), J. Kiel (adjunct) HOOFDREDACTIE J.G. Majoor, F. Nypels, H. G. van der Post (adjunct) PUBLIC RELATIONS W. H. C M. Steverink 071-356356 OMBUDSMAN RD.Paauw 071-356215 Tel. dag 9.30 - 11.30 uur of per post REDACTIE G.J. Visser, chef redactie nieuwsdienst/kunst H.W van Egmond, chef red. Groot Leiden A.J.B.M. Brandenburg, chef eindredactie regio F. Blok, chef eindredactie algemeen W.F Wegman, chef red Duin-en Bollenstreek W. Spierdijk, chef sportredactie J. Preenen, chef binnen-, buitenland, eco en «al plan op ;emee gerer TELEFAmte c Advertenties: in bi Familieberichten: ;s. D( "aad 1 Redactie: Hoofdredactie naej2 adverted de Maandag t/m vrijdag vanUtOOr i verv RUBRIEKSADVE Maandag t/m vrijdag vanr ABONNEM&vplai bijvooruitbetaling: litbre per maand (acceptgiro) |t noc per maand,(autom. betali per kwartaal (acceptgiro) per kwartaal (autom. betel ind per jaar (acceptgiro) boui per jaar (autom. betaling)-^;er) VERZENDING P per kwartaal (NL) s die leuwl LEIDSCH DAGBLAD OF Voor mensen die moeilijk hebben of blind zijn (of c dicap hebben), is een saC regionale nieuws uit het geluidscassette beschikba' 08860-82345 (Centrum v^N tuur, Grave). N H U I ONGF.VALLENDIENST laf café ussei Academisch Ziekenhuis vanaf zaterdag 13.00 t/m dinsdagen h woensdag 13.00 t/m vrijdag 13.00, woensdag 13.00 uur (D|r er en dagelijks St.Elisabeth Ziekenhuis. oej - BEZOEKUREN JOn8 DIACONESSENHUIS |ar (tel 071-178178): dagelijks 14.30-15.15 uur en 19.00-19.45 lig k Kraam- en zwangerenafdeling: buiten de gewone bezoekti ners bovendien van 10.30 -1115 uur en van 19.45 - 21.00 Special Care Unit 10.30-11.00 uur, 15.00 - 15.30 uur en 19.^^ na overleg met de dienstdoende verpleegkundige uu|-s Kinderafdeling. 10.30-19.00 uur, na overleg met de die pleegkundige. Jongerenafdeling: 14.30-15.15uuren 19.00-19.45 uur. staa idenl RIJNLAND ZIEKENHUIS vestiging St. Elisabeth Zwar (tel. 071-454545): dagelijks 14.00-15.00 uur en 18.30-19.30 II daarnaast ook 11.15—12 00 uur. Kraamafdeling: 14.30-15.30 uur en 18.30-19.30 uur (voorv uur). Kinderafdeling: 14.30-19.00 uur (voor ouders de gehele dac Afdeling hartbewaking (CCU)en intensive care (IC): 14.0' 18.30-19.00 uur. Spoedeisende hulp: dag en nacht geopend RIJNLAND ZIEKENHUIS vestiging Rijnoord (tel 01720-63131) dagelijks 14.00-15.00 uur en 18.30-19|raaf en II daarnaast ook 11.15-12.00 uur. orkn Geen spoedeisende hulp meer mogelijk n grc ACADEMISCH ZIEKENHUIS strc' (tel. 071-269111): alle patiënten (behalve kinderen) 14.liws 18.30-19.30 uur. beelc Avondbezoekuur afdeling Verloskunde 18.15-19.00 uur, 19-ljder leen Partners/echtgenoten met kinderen. ^ij |a Voor zwangeren: zaterdag en zondag van 10.00 tot 11.00rJ voor partners/echtgenoten en eigen kinderen. Ql§e Kinderafdelingen: voor ouders van opgenomen kinderen is (Het c zoek mogelijkheid in overleg met de hoofdverpleegkundige. Drme Voor andere bezoekers gelden de volgende tijden: keel-, naker kunde en neurologie: 14.15-15.00 uur en 18.30-19.30 uur: oLm t. heelkunde 14.15-15.00 uur en 18.30-19.00 uur. Kinderkliniek: zalen voor peuters, kleuters en grote kindei uur; babvzaal en boxenafdeling: volgens afspraak.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1995 | | pagina 14