KUNST
'Journalisten laten zich
gebruiken door criminelen'
De politiek moet maar kiezen
van tilViiiMiMiu
f
Binnenland
Afgelopen drie jaar 45
advocaten uit ambt gezet
Van onderen!
y
HHKI
UITNODIGING VVD kritiseert plannen
manifestatie staatkundige vernieuwing
september
IJ DAG 29 SEPTEMBER 1995
Algemeen Nederlands Per
CPD Geassociei
1 Reizigers dupe van kapotte leiding
-vtrRECHTEnkele duizenden treinreizigers hebben gisteravond
Jen vertraging van ten minste een half uur opgelopen doordat
ra het traject Utrecht-Amersfoort en Utrecht-Hilversum geen
t [einverkeer mogelijk was. Oorzaak was een kapotte bovenlei-
jing bij Utrecht-Overvecht. De NS hebben bussen ingezet.
'iDrugs voor seropositieve hoeren'
ien haag De PvdA-fractie in de Haagse gemeenteraad wil aan
ejerslaafde seropositieve prostituées harddrugs gaan verstrekken.
nlij hoeven dan niet langer als 'levende tijdbom' te blijven wer-
1W zo schrijft de fractie aan burgemeester Havermans. De
laJtichting Prostitutieprojecten Den Haag verwacht dat de vrou
wen de prostitutie dan zullen opgeven.
politie jaagt op serieverkrachter
i |{trecht De politie maakt verwoed jacht op een serieverkrach-
liCrdieal een paar weken de fietspaden tussen Zeist, De Bilt,
uitrecht, Houten en Bunnik onveilig maakt. Er is inmiddels een
;nkrintig man sterk rechercheteam op de zaak gezet. De nog on
bekende dader heeft sinds eind augustus vier vrouwen verkracht
io(n evenzoveel pogingen daartoe ondernomen. Behalve de twin-
ta|g rechercheurs patrouilleren tientallen agenten in het werkge-
t qied van de verkrachter. Af en toe zet de politie ook een helikop-
nj
b'^Jnie BLHP stelt looneis van 3 procent
eïE)UTfN. De inkomens moeten voigend jaar met minstens drie
irocent omhoog. Dat stelt de Unie BLHP, de vakbond voor ad
ministratief, technisch en commercieel personeel. De meeste
ïidere vakbonden hanteren de drie procent als plafond in hun
(J>oneisen. De eis van de Unie zal 'aanmerkelijk' stijgen als werk
gevers in het CAO-overleg niet willen meewerken aan afspraken
aljie de werkgelegenheid moeten bevorderen,
ïle
Kamer wil schriftelijk verslag Euro-top
nfn haag De Tweede Kamer wil van premier Kok een schrifte-
,v^k verslag hebben over de informele Euro-top die vorig week-
?ninde op het Spaanse eiland Mallorca werd gehouden. Daar zijn
Ar^ilke belangrijke dingen besproken dat de premier niet kan vol-
rjfaan met een mondelinge rapportage, vindt de Kamer. Het ka-
rginet buigt zich binnenkort over de eis van de Tweede Kamer,
vejdus staatssecretaris Patijn (Europese zaken).
T
Dijkverzwaring veel duurder
"en haag De verzwaring van de dijken langs de grote rivieren
'jakt fors duurder uit dan was geraamd. Een aantal dijkgraven
"prmoedt dat de aannemers door de tijdsdruk en het vele werk
prijzen hebben opgedreven. De uitvoering van de Deltawet
TSirote Rivieren komt daardoor enkele tientallen miljoenen gul-
'pens hoger uit dan de geraamde 750 miljoen.
Wan achtervolgt vrouw vanuit inrichting
^poGEZANDEen 45-jarige man die sinds enige tijd in een psy-
0^iiatrische inrichting zit omdat hij jarenlang een vrouw heeft
iaistig gevallen, achtervolgt zijn slachtoffer nu vanuit de inrich-
n]ng. Hij is erin geslaagd het telefoonnummer van de vrouw te
jjlphterhalen en valt haar telefonisch opnieuw lastig. De man
Qchtervolgt de vrouw uit Hoogezand-Sappemeer al vijfjaar. Hij
n egt zeer verliefd op haar te zijn.
Van Traa krijgt dossier vertrouwelijk ter inzage
den haag gpd-anp
Verschillende journalisten laten zich gebruiken door cri-
minele organisaties. Die verspreiden via de media mislei
dende informatie om zand in de justitiële en politiële
machine te gooien. Officier van justitie Gonzales en poli
tiechef Dros van het Kernteam Randstad Noord-Midden
zeiden gisteren tegen de parlementaire enquêtecommis
sie opsporingsmethoden over dergelijke aanwijzingen te
beschildcen.
gelden' een stuk in de krant
komt, is die man de dag erna
niet aan het werk, maar zit hij
bij de rijksrecherche", aldus de
politieman.
Volgens officier Gonzales
heeft een tip dat enkele journa
listen op de loonlijst van een
bende stonden, niets opgele
verd. Onderzoek naar belasting
papieren wees uit dat hun le
vensstijl in overeenstemming
was met hun officiële inkomen.
Gonzales houdt wel vol dat de
betrokken journalisten 'niet
brandschoon'zijn.
Als voorbeeld noemde Gon
zales verhalen over de voorma
lige Haarlemse CID-chef Lan-
gendoen. ,,Die wordt in een
vervolg van voorpagina
Dros weigerde de commissie te
vertellen om welke journalisten
en artikelen het gaat. ,,Dan is
direct bekend welke zaken wij
onderzoeken." Wel zegde de
Haarlemse politiechef voorzitter
Van Traa toe een aangelegd
dossier vertrouwelijk naar de
commissie te sturen. Die zal de
stukken in haar eindrapport
kunn,en gebruiken.
Volgens Dros maken crimine
len systematisch gebruik van
journalisten om justitie- en po
litiewerk te ontregelen. ,,Als on
der de kop 'Teamleider ver
dacht van malversatie met tip-
krant (De Telegraaf, red.) steeds
in verband gebracht met een
moord in Alkmaar. In zo'n stuk
staat dan niet dat een onder
zoek door de rijksrecherche
aantoonde dat dit niet zo is."
Secretaris H. Verploeg van de
Nederlandse Vereniging van
Journalisten (NVJ) zegt in een
reactie dat Dros met keiharde
bewijzen moet komen. Die be
wijzen moeten niet vertrouwe
lijk naar de commissie maar in
de openbaarheid, zodat de me
dia zich kunnen verdedigen.
Verploeg vindt dat Dros nu alle
journalisten over één kam
scheert. Verploeg noemt het
niet bij voorbaat verwerpelijk
wanneer journalisten illegaal
verkregen informatie gebruiken.
„Redacties moeten zich elke
keer opnieuw afvragen of het
gebruiken van dit soort infor
matie opweegt tegen het belang
van de zaak. Soms is het gebrui
ken van dit soort gegevens inte
ressant en essentieel om het
functioneren van politie en jus
titie aan de kaak te stellen."
Intussen hoopt de Amster
damse politie met de aanhou
ding van acht personen, eerder
deze week, de daders op het
spoor te zijn die vorig jaar met
telefoontaps, inbraken en be
dreiging het proces tegen drug
baron Charles Zwolsman
trachtten te frustreren.
Dat vertelde chef W. H. Woel-
ders van het Kernteam (IRT)
Amsterdam-Amstelland/Gooi-
en Vechtstreek gisteren tegen
de parlementaire enquêtecom
missie opsporingsmethoden.
Volgens Woelders was het niet
toevallig 'welke zaken op welke
momenten ter zitting kwamen'.
Hij meent dat mensen in de or
ganisatie van Zwolsman de za
ken naar buiten brachten om
een veroordeling van hun baas
te voorkomen.
Hoofdverdachten in de zaak
zijn een 31-jarige Almeerder en
een 29-jarige Amsterdammer.
Bij huiszoekingen stuitte de po
litie onder meer op richtmicro
foons, computerapparatuur en
scanners.
Orde wil CRI-lijst louche advocaten
breda gpdder Bunts gegevens werden
voor hem geheim gehouden. De
deken heeft inmiddels minister
Sorgdrager (justitie) schriftelijk
om de dossiers gevraagd. Indien
de advocaten echt banden blij
ken te hebben met criminelen,
zal de orde via de Raden van
Discipline optreden, aldus De
Waard. Dat gaat sneller dan te
wachten op uitspraken in straf
zaken. Ook vanuit Justitie kun
nen de Raden van Discipline
worden ingeschakeld.
De advocaten schaffen met in
gang van 1997 hun vaste uurta
rief af. In plaats daarvan zal elke
advocaat met de klant bij aan
vang van de zaak een tarief af
spreken. Dat wordt ook schrifte
lijk vastgelegd. De advocaten
zullen verder onderling een re
geling ontwerpen voor tarieven
waarvan de hoogte afhankelijk
is van het resultaat dat de advo
caat behaalt.
Verder zal worden geëxperi
menteerd met een systeem
waarbij de advocaat een deel
van de financiële opbrengst uit
een zaak krijgt. Tot slot stellen
de advocaten een speciaal insti
tuut in dat geschillen over de
betaling tussen advocaten en
klanten moet beslechten.
De laatste drie jaar zijn in Ne
derland 45 advocaten, al dan
niet tijdelijk, uit hun ambt ge
zet. Dat gebeurde in een aantal
gevallen nadat was gebleken
dat zij banden met criminelen
onderhielden. Anderen ontvin
gen ongeoorloofde betalingen
of hadden hun boeken niet op
orde.
De deken van de Orde van
advocaten, mr. De Waard,
maakte dit vanmorgen bekend
op de jaarvergadering van zijn
organisatie. De maatregelen te
gen de 45 werden door de be
roepsgroep zelf genomen.
De Waard reageerde op re
cente berichten dat de Centrale
Recherche- Informatiedienst
(CRI) een lijst zou hebben van
'louche' advocaten. Crimino
loog Van der Bunt verklaarde
onlangs tegenover de parle
mentaire enquêtecommissie
Opsporingsmethoden dat er
zo'n 25 advocaten zijn die op
verwijtbare wijze betrokken zijn
bij criminele activiteiten. Hij
baseerde zich ondermeer op ge
gevens van de politie en de CRI.
De Waard heeft het CRI-stuk
alleen mogen doorkijken. Van
den haag gpd
CDA eist taaiexamen voor
verkrijgen Nederlanderschap
bele nationaliteit te dragen: die
van het moederland èn de Ne
derlandse. Op deze manier
krijgt de allochtoon onder meer
het recht mee te doen aan de
Europese en landelijke verkie
zingen. Na een verblijf van drie
jaar in Nederland en een inbur
geringscontract ligt de weg naar
het Nederlanderschap open.
stelt Schmitz voor. CDA-kamer-
lid Verhagen, daarin gesteund
door de WD, vindt echter dat
de termijn vijf jaar moet blijven
en dat een aparte taaltoets no
dig is. De opvattingen van D66
en PvdA op dit punt zijn nog
niet helder.
Allochtonen die het Nederlan
derschap aanvragen zullen in
een examen moeten aantonen
dat zij het Nederlands behoor
lijk spreken, lezen en elementair
kunnen schrijven. Alleen het
doorlopen van een 'inburge-
ringstraject' is onvoldoende.
Deze eis heeft het CDA gisteren
op tafel gelegd in.overleg met
staatssecretaris Schmitz (justi
tie) over de nieuwe wet op het
Nederlanderschap.
Zoals al eerder bekend werd
wil Schmitz het voor migranten
gemakkelijker maken een dub-
\S £GN SOBK
OV<f£R ftQ£^£
MI^ONMR KUNT WOKDGR
OMTGB&xlNN^N
Moery^órÊ^N DUR^
BO£K£N KOP£N.
Brengt de gezondheid ernstige schade toe. Lb. 4.10.1994 Stb.720.
it leek trendsettend te worden voor de parle-
rntaire enquêtecommissie opsporingsmetho
den: Hoge medeburgers uit de top van politie en
titie die aan geheugenverlies lijden. Met gê-
nte verklaringen tot gevolg. Gekonkel en ge-
lai. Het gevoel van plakkerige handen wanneer
letrapt dreigt te worden. Klam zweet op de op-
rhuid bij de ondervraagden.
u Drie getuigen braken gisteren met het optrek-
Ji van rookgordijnen. Functionarissen uit de
-'Igelijkse praktijk. Hun
dracht: Boeven vangen,
vooral grote boeven.
zware jongens, die tot
toe vaak de dans ont-
ingen. Met hart en ziel
i de drie daarmee be-
En dan plots rolt het
ld over hen heen. Want,
is tijdens de IRT-affaire
Dieken, politie en justi-
gebruiken opsporings-
ithoden, die niet in de
t staan beschreven,
niet in de wet staat,
niet. Dus afgelopen
De politiek moet maar
izen', hield een kordate
arlemse officier van justitie, mevrouw
ionzales, de commissie Van Traa gisteren voor.
i£jizen voor een adequate of voor een lamgesla-
v i opsporingsorganisatie. Voor Gonzales is de
ize niet moeilijk. Ze snakt naar meer opspo-
't igsmogelijkheden en ze baalt van alle beperkin-
n, waarmee ze nu moet werken,
jlashelder, onomwonden, ad-rem en vol zelf-
ertuiging schetst ze haar werk als officier van
ititie. „Als ik niet wil dat er iets gebeurt, dan ge
urt 't niet." Ze verlangt een duidelijker leiding
n het openbaar ministerie en treurt over de in
wereldje ontstane onrust. En natuurlijk over
vertragingen van onderzoeken, die daarvan
gevolg zijn. De leiding van het Haarlemse re-
ikorps, gisteren op bezoek bij de commissie-
n Traa, moet haar getuigenis als muziek in de
oren klinken. Eenzelfde fris geluid komt van poli
tieman Dros, de leider van het nieuwe kernteam
Randstad Noord en Midden. Op zich niet ver
wonderlijk, want hij werkt dagelijks samen met
mevrouw Gonzales, die verzekert dat er tussen
haar en de andere leidinggevenden van het kern
team 'geen licht' zit. Dros heeft het echter moei
lijker. Hij wordt 'doorgezaagd' over het grote on
derzoek, waarmee zijn team bezig is.
Met name commissielid Thom de Graaf toont
weinig mededogen. Hij
wenst alles te weten. En
daarom moet Dros vertel
len dat zijn team over en
kele maanden een grote
criminele organisatie
hoopt op te rollen. Een
zware bende, gespeciali
seerd in drugsmokkel, met
veertien dodelijke afreke
ningen in drie jaar, veel
geweldsmisdrijven en ver
gaande vertakkingen in
onroerend-goedbedrijven.
Van Traa heeft zich eer
der al tijdens het verhoor
van de Rotterdamse re
cherchechef lansen laten
ontglippen dat het kernteam Randstad achter de
erven Bruinsma aanzit. Deze groepering was
voorheen voorwerp van onderzoek van de politie
Amsterdam en het IRT Noord-Holland/Utrecht.
Ze ontsnapte eind 1993 de dans door het tragi
sche einde van het IRT. Het einde dat tevens het
begin betekende van het nu lopende parlemen
taire onderzoek.
Omdat de bende zelf superprofessioneel ope
reert (zelfs met een eigen observatieteam, zo
bleek gisteren) en daardoor veel weet, kan tijdens
het verhoor openlijk worden gesproken over de
aanstaande ontmanteling. Toch is het een merk
waardige gewaarwording je te realiseren dat zo'n
ingrijpende beslissing 'live' op televisie wordt
aangekondigd.
Ritzen bedenkt
spaarregeling
studiepunten
den haag «anp
Minister Ritzen (onderwijs)
komt alsnog met een regeling
voor het sparen van studiepun
ten waardoor studenten een
korting op hun beurs kunnen
voorkomen. Dat doet hij onder
druk van de Tweede Kamer. De
bewindsman had de Kamer af
gelopen zomer laten weten van
zo'n regeling af te zien. Ritzen
stond gisteren tegenover een
eensgezinde Kamer, die vond
dat de PvdA-bewindsman niet
onder een spaarregeling uit kon
omdat hij vorig jaar zowel in de
Tweede als de Eerste Kamer
hierover toezeggingen had ge
daan.
Enige weken terug oordeelde
de Haagse rechter in een door
de studentenvakbond ISO aan
gespannen procedure dat de
Kamer Ritzen aan zijn toezeg
gingen moest houden. Dat de
den gisteren in een debat over
de kwestie alle aanwezige frac
ties, inclusief regeringspartijen
PvdA, WD en D66. „De over
heid moet betrouwbaar zijn en
dat vereist dat er iets gebeurt",
aldus de Kamerleden.
Ritzen ging schielijk door de
knieën. Hij treedt in overleg met
de studenten en komt binnen
kort met een voorstel.
spijk» Met donderend geraas zijn gisteren de schoorstenen van de voormalige Hollands-Duitse steenfa
briek in het Gelderse Spijk tegen de vlakte gegaan. De vier veertig meter hoge kolossen waarvan er op
de foto twee zijn te zien moeten plaats maken voor een moderne steenfabriek.
FOTO ANP HERMAN PIETERSE
JAN KUYS
VAN TRAA
Verslaggever Jan Kuys is
aanwezig bi] de openbare
verhoren van de parlementaire
onderzoekscommissie Van Traa,
die zich verdiept in de
opsporingsmethoden van de
politie en justitie
Onze Haagse redacteur
beschouwt en analyseert en geeft
de achtergronden
KUNSTZINNIG
CONCEPT:
Van Mierlo: partij moet wel meewerken
De bekende kunstenaar
FABRICE exposeert I
met 40 van zijn meest recente werken.
Bovendien zal hij die dag bij Van Til een
•ACTION PAINTING' verzorgen: ter plekke
worden 2 designmeubelen door hem
beschilderd die vervolgens voor een goed
doel zullen worden verkocht!
Dichteres ESTHER VAN ROOYEN verzorgt
die dag met haar 'STAND-UP POETRY'
een boeiend kijk- en luisterspel.
Een FOLKBAND brengt muziek uit diverse
landen op sfeervolle wijze ten gehore.
Een overzichtstentoonstelling van 20
kunstenaars met als thema '50 JAAR
BEVRIJDING'
Alkmaar een bijzondere
kunstmanifestatie
plaats:
new york-den haag» anp
Zaterdag 30 september yyp) heeft stevige kritiek op
I vindt bij Til Interieur in de plannen van het kabinet
voor een correctief referendum.
Burgers krijgen zo de mogelijk
heid besluiten van de regering
terug te draaien. De voorgestel
de aanpassing van het kiesstel
sel, waardoor kiezers zowel op
regionale als op landelijke kan
didaten kunnen stemmen, kan
op nog minder steun van de li-
om deze kunsthappening beralen rekenen. De WD vreest
op de designafdeling dat regionale kandidaten alleen
maar zullen opkomen voor re
gionale belangen.
Vice-premier Van Mierlo
heeft inmiddels vanuit de VN-
vergadering in New York laten
weten dat de WD moreel ver
plicht is fatsoenlijk mee te wer
ken aan de kabinetsvoorstellen
voor een correctief referendum.
De invoering van het referen
dum is immers vastgelegd in
van harte uitgenodigd
(2e etage) bij Van Til
te bezoeken.
Toegang is
gratis.
het paarse regeerakkoord en dat
heeft de WD ook ondertekend,
aldus Van Mierlo. De D66-voor-
man is uiteraard zeer verheugd
over de plannen van het kabi
net, die zijn partij al sinds de
oprichtingnastreeft:
De WD is vooral gekant te
gen het feit dat er 'maar'
300.000 handtekeningen van
kiezers nodig zijn voor het hou
den van een volksraadpleging.
„Er zijn nogal wat belangenor
ganisaties die hun leden maar
hoeven op te trommelen om
dat aantal al te halen. Studen
tenorganisaties kunnen zo een
referendum vragen over studie
financiering, de ANWB over de
benzine-accijnzen en de consu
mentenbond over prijsverho
gingen. Zo kunnen we wel elke
maand een referendum ver
wachten en daar voel ik niets
voor", aldus WD-woordvoerder
Te Veldhuis.
DESIGNCENTRUM
Boeren zetten
acties tegen
mestbeleid voort
arnhem gpd
De gisteren vrijgelaten boeren
leider Wien van den Brink
neemt de uitnodiging voor een
gesprek met minister Van Aarts-
en (landbouw) aan. „Hij kan me
bellenzei hij. Van Aartsen
toonde zich eerder bereid tot
overleg met de actieleider. Maar
hij is niet van plan als eerste
contact te leggen. „Dat kan hij
vergeten", luidde vanochtend
het commentaar van zijn
woordvoerder.
Van den Brink maakte giste
ren duidelijk dat de varkens
houders zullen doorgaan met
hun acties tegen het mestbeleid
van de overheid. Hij werd dins
dag samen met drie andere ac
tievoerders aangehouden in het
kader van het onderzoek naar
de diefstal van dossiers uit het
Bureau Mestheffingen van het
ministerie van landbouw in As
sen. Ook de drie medeverdach
ten zijn gisteren vrijgelaten. De
dossiers zijn inmiddels terugge
bracht.
De boeren zijn vooral boos
over de financiering van het sa
neringsfonds dat het leed van
met name varkenshouders
moet verzachten. Van Aartsen
en zijn collega De Boer (milieu)
willen 450 miljoen gulden be
schikbaar stellen voor de finan
ciering. De resterende 100 mil
joen zou door minister Zalm (fi
nanciën) op tafel moeten wor
den gelegd. Vooralsnog weigert
hij dat. Bovendien zouden de
boeren zelf 100 miljoen gulden
moeten bijdragen aan het
fonds.
Voorhoeve wist
niet van lijst
gewonde moslims
den haag gpd
Minister Voorhoeve (defensie)
wist niet van het bestaan van
een lijst met namen van 59 ge
wonde Bosniërs, die na de val
van Srebrenica door Dutchbat
aan de Serviërs werd overhan
digd. Maar volgens de bewinds
man eisten de Serviërs altijd al
de namen van degenen die over
hun grondgebied werden ver
voerd. De lijst was daarom
'doodnormaal', zo vertelde
Voorhoeve gisteren een kriti
sche Tweede Kamer.
Oppositie-woordvoerder De
Hoop Scheffer (CDA) noemde
het gisteren 'schokkend' dat
Voorhoeve niet op de hoogte
was van de lijst. De bewinds
man hield hem voor dat er nog
wel meer dingen over Srebreni
ca zijn die hij niet weet. „Het is
mogelijk dat er meerdere lijsten
bestaan, opgemaakt door ver
schillende personen", aldus de
minister.
De betreffende lijst was opge
maakt door een Duitse ver
pleegkundige van Artsen zonder
Grenzen en behalve aan het Ro
de Kruis ook overhandigd aan
mensenrechten-onderzoeker
Mazowiecki. Of Dutchbat de
lijst aan de Serviërs gaf, zal uit
het lopende onderzoek onder
Dutchbat-militairen moeten
blijken. Ook Nederlandse mili
taire VN-waarnemers zullen
worden gehoord.
Het CDA pleitte gisteren op
nieuw voor een onafhankelijk
onderzoek naar de gebeurtenis
sen in Srebrenica. Voorhoeve,
daarin gesteund door de rege
ringspartijen WD, PvdA en
D66, vindt het huidige interne
onderzoek van Defensie echter
voldoende.
