Catherine Keyl goes Oprah Winfrey
'Ik denk niet gauw gunstig over mensen
In radioland is es
nog geen vrede
RtvShow
MAANDAG 18 SEPTEMBER 1995
'Na vijf jaar 5 Uur Show wil je wel eens wat anders
Catherine Keijl: dichter bij Oprah Winfrey dan bij Ricki Lake.
Nederland heeft een nieuw fe
nomeen: de dagelijkse middag
talkshow. Overgewaaid uit de
USA. Na Engeland, Duitsland en
Israël was Nederland aan de
beurt, vond de Amerikaanse
talkshowproducer Multi Media
Enterprices. Catherine Keyl goes
Oprah Winfrey. Een complete
studioruimte werd er voor vrij
gemaakt, waarin een honderd-
koppig publiek dagelijks
plaatsneemt als onderdeel van
een dagje uit.
HILVERSUM FRED VAN GARDEREN
Toen Catherine Keyl voor de eerste
keer de Nieuwe Havenweg in Hilver
sum opreed en bij nummer tien halt
hield, wilde ze eigenlijk meteen
rechtsomkeert maken. Boven de in
gang van de dependancestudio van
RTL stond levensgroot haar naam.
CATHERINE, geschreven in een logo.
„Toen ik dat zag, schrok ik zo ver
schrikkelijk. Ik dacht: ik ga weg".
Maar Catherine bleef. „Het is ook
een grote eer om je naam te verbin
den aan een programma waar je zin
in hebt. Na 5 jaar 5 Uur Show wil je
wel eens wat anders. Daarin passeer
den vele onderwerpen de revue. In
deze talkshow is er dagelijks één ge
spreksonderwerp. En ik heb er ook
een goed gevoel over. Tijdens de
proefopnamen merkte ik dat de gas
ten op de tribune zich op hun gemak
voelden. Dat vind ik voorlopig het
grootste compliment.
Catherine werd de eerste dagelijkse
middagtalkshow in Nederland. De kij
kers kunnen al dagelijks genieten van
Oprah Winfrey en Ricki Lake, maar
zo'n show gepresenteerd door een
Nederlandse, met Nederlandse onder
werpen en Nederlandse mensen op
de tribune was er nog niet. Op RTL4,
16.10 uur, brandt Catherine dagelijks
los. Op haar eigen wijze, maar zich
strikt houdend aan het Amerikaanse
modél.
Zo'n twee jaar geleden werd produ
cer Hans Dekker van TéVé Holland,
dat al jaren de produktie doet van
RUR, gebeld door Multi Media Enter
prices (MME). Het Amerikaanse be
drijf vroeg zich af of de Nederlandse
TV al toe was aan een eigen middag
talkshow. Het bedrijf, dat in de Vere
nigde Staten met verscheidene talk
shows meedoet aan de moordende
concurrentiestrijd om de middagkij
ker, had wel een 'format' beschikbaar
en wilde graag helpen bij het opzetten
ervan.
Dekker benaderde RTL en van het
een kwam het ander. Keyl, uitgekeken
op de 5 Uur Show, bleek de ideale
kandidaat om het programma te gaan
presenteren. Dekker: „Catherine is ie
mand die van nature interesse heeft
voor het onderwerp en nieuwsgierig
is. Verder heeft ze de professie om op
een juiste wijze in te gaan op onver
wachte gebeurtenissen. De presenta
toren met een combinatie van die
vaardigheden zijn dun gezaaid in Ne
derland."
Catherine ging op cursus in Ameri
ka. Aan de hand van Sally Jessy
Raphaël, een van de talkshowmasters
van MME, leerde ze de kneepjes van
het vak. Keyl: „Ik ben er een week ge
weest en dacht dat ik niet zoveel meer
kon leren. Dat bleek niet te kloppen.
Ik heb er veel geleerd. Bijvoorbeeld
om in de voorbereiding niet bij elk
onderwerp betrokken te zijn. Toen ik
dat hoorde, zag ik dat niet zitten. Ik
ben tot nu toe gewend geweest om
een onderwerp van begin tot eind te
volgen. Maar als je dagelijks een talk
show doet, is dat niet meer mogelijk.
Daar is een redactie voor. Sally heeft
me daar over ingelicht."
En die redactie is inmiddels geïn
stalleerd. Vijftien man sterk. Jong en
dynamisch, ondergebracht in een
krappe ruimte in het gebouw. Opge
stapeld achter grijze bureaus met
daarop een oplichtende computermo
nitor, geladen met Windows, beden
ken zij de onderwerpen en werken ze
uit. Van 'Is homofilie te genezen' tot
'Wiegedood'. Maar ook actuele pro
gramma's.
Catherine: „Het is al een paar
maanden geleden, maar die tweeling,
de één gekleurd en de ander blank,
ontstaan door kunstmatige insemina
tie, dat zou een onderwerp kunnen
zijn. Hebben we ook geprobeerd,
maar dat is niet gelukt, want die men
sen vroegen ongelooflijk veel geld.
Maar neem een Bijlmerramp, dan zou
de volgende dag hier "de studio vol
kunnen zitten met Bijlmerbewoners."
Catherine is actueel, maar niet 'live'.
Catherine wordt opgenomen, maar
ongemonteerd uitgezonden. Dekker:
„De afleveringen worden vier dagen
tot één week voor uitzending opgeno
men. Dat heeft te maken met de pro
mo's die in en voor het programma
worden uitgezonden. Maar het is mo
gelijk om een programma al een dag
na de opnamen uit te zenden."
Al vanaf begin juni werkt de redac
tie en de 25-koppige crew aan de
techniek die het Amerikaanse format
voor ogen staat. MME stuurde Alexan
dra Jewett om een oogje in het zeil te
houden. Strak is het devies; discipli
nair de stelregel.
Dekker: „In het begin vielen er nog
wel eens krachttermen op de vloer,
maar op een gegeven moment be
greep iedereen dat een dagelijkse
show discipline eist. MME heeft met
die formule 30 jaar ervaring. Met hun
kennis behoed je jezelf voor blunders
van een beginneling. Dat betekent
niet dat we aan het format vastzitten.
We kunnen het aanpassen aan Neder
land. Maar het format is zo doordacht,
dat we tot nu toe nog niet de behoefte
hebben gehad om de gang van zaken
bij te stellen. Maar dat is geen wet."
Keyl: „Daar wil ik wel aan toevoegen
dat één aspect volstrekt anders is. En
dat is de behandeling van de presen
tator. In de VS krijgen die een VIP-be-
handeling. Ongelooflijk! Die worden
ingereden met een limousine." Dek
ker: „Ja, en bij ons komen ze op de
fiets."
Catherine is tot eind 1996 op werk
dagen op RTL4 te zien. Daarna wordt
gekeken of men er mee door wil gaan.
Keyl zal er alles aan doen om Catheri
ne te laten slagen. „We gaan heel ver.
Het wordt leuke TV, maar wel fatsoen
lijk. Ik doe het zoals de mensen mij
kennen. Dat betekent dichter bij Op
rah Winfrey dan Ricki Lake."
Ton Lathouwers: We zijn voorzichtig.
AMSTERDAM MONIQUE BRAND
Het is dan toch gebeurd. Sinds
15 september zendt Sky Radio
haar programma's via de ether
uit. Onder de nieuwe naam:
'Sky Radio 100.7 FM', maar vol
gens dezelfde formule: soft pop
muziek, niet onderbroken door
discjockeys, voornamelijk be
stemd voor vrouwen tussen de
20 en 49 jaar.
Sky Radio, dat al sinds 1988
via de kabel uitzendt, heeft ja
renlang moeten knokken voor
een frequentie, onder meer
middels een lawine aan gerech
telijke procedures. Voorheen
beschermde de overheid de pu
blieke omroep immers zoveel
mogelijk tegen commerciële
nieuwkomers.
Sky en zusterbedrijf Radio 538
ze maken beide deel uit van
News International, de moeder
maatschappij van mediamag
naat Rupert Murdoch voch
ten echter de beslissing aan om
hen geen etherfrequentie te ver
lenen. „Iedereen, zelfs in poli
tiek Den Haag, zei me: 'je hebt
gelijk, maar je zult het niet krij
gen'", aldus Sky-directeur Ton
Lathouwers. Maar Lathouwers
kreeg wél gelijk. „Gelukkig
maar, want hoewel we via de
kabel al jarenlang succes heb
ben, hadden we op den duur
zonder etherfrequentie niet
kunnen overleven.
Directeur Ton Lathouwers
verwacht dat zijn nieuwe stek in
de ether waarmee het station
ook in de auto, op het strand en
de camping te beluisteren is
hem in ieder geval binnen een
maand of drie een verdubbeling
van het aantal luisteraars zal be
zorgen. Als die voorspelling uit
komt is Sky Radio, dat nu een
marktaandeel van 6 procent
heeft, in één klap de nummer 1
van alle commerciële radiosta
tions.
Nu is 'gouwe ouwen-zender'
Radio 10 Gold van Arcade nog
marktleider met een marktaan
deel van 9,9 procent, op de voet
gevolgd door Radio Noordzee
Nationaal (9 procent). En daar
mee is de oorlog in radioland
weer volop opgelaaid.
De partij die in die hevige
strijd om reclamegulden en
luisteraar het meest te verliezen
heeft en ook zal verliezen is Ra
dio 3, zo meent Lathouwers.
„Toen wij in 1988 van start gin
gen, had Radio 3 een marktaan
deel van 65 procent. Nu is dat
aandeel gezakt tot ruim 22 pro
cent. Ik denk dat ze binnen een
jaar of drie zullen uitkomen op
tien tot vijftien procent."
'Oorlog' is een woord dat Lat
houwers overigens zelf niet snel
zal gebruiken .als hij het heeft
over de situatie in radioland.
Temeer omdat een aantal van
zijn concurrenten tevens goede
vrienden zijn. Radio 538-direc-
heel
teur Erik de Zwart, R jen
baas Jeroen Soer en Lal 3edt
zelf stonden ooit san
Ruud Hendriks, tegei
werkzaam in de top va
mol, aan de wieg van h Jenj(
ge Radio 10 Gold. yee
In 1988 kreeg Lathoi j du
kans om Sky Radio op i ,ej g
na een min of meer ti
ontmoeting met Patricl
baas van het toenma
station Sky Channel
Super Channel). „In e<
meel gesprekje zei ikjaar
hij een radiostation zou kte
beginnen. Hij vroeg me it de
een voorstel op papier i roor
en dat werd goedgekeui fme
Sky Radio is volgens svo
wers een station met 1 cam
ten en hoge winsten. D en\
werkt niet met dise de
maar is geheel com eva
stuurd. Er wordt muilkai
draaid die e.en breed de
aanspreekt en die niei >VK i
irriteren. Het 'format' ied<
verformule van de com n all
zender en er wordt iran
strak aan vastgehouden idsi
Dat betekent in het g ten
Sky Radio bijvoorbeeld vot
veel snelle nummers n inki
niet teveel droeve nurn zak
elkaar. Lionel Richie, El t vo
en Mariah Carey is aar
Sky-muziek. André Riet st r<
mogen dan heel goed v was
bij Sky radio zullen ze ite c
te nimmer worden top
„Heel veel mensen hei wa:
bloedhekel aan die mi hij 1
ze zo'n plaat horen, zet late
radio uit of stemmen Jscb
ander station. En zie Is hc
maar eens terug te krij Br, o
risico willen we niet lo ievv;
zijn voorzichtig." >etb
Wat de één voerh
noemt, is volgens d Hoi
doodgewoon saai. Radi ledi
vinden bijvoorbeeld rlan
geen radiostation is, n jde
saaie muziekautomaat. \m:
hangzender. „En ik ze mal
zeven jaar: we zijn da de 1
waar een behangzendf hij f
wel met een heel mooi den
getje." (195
Dat behang is het ex| Enj
méér dan waard, denkf
Sky. Met name Azië sl
in de belangstelling bij i
zender en bij opperbaa
Murdoch van News In
nal. In navolging van
waarmee Murdoch df
sche markt aan het vero
wordt er volgens de
binnen vijfjaar gestart i
Radio volgens de forn
Sky Radio.
„Het mooie is dat
muziek uitzendt en
hebt. De investeringe
dus laag blijven. Je zet
computers neer en kla
Ik hoop dat Sky het
reld-radiostationword
ck
Fred Emmer presenteert voor onvolwassenen bij de VPRO
HILVERSUM GPD
Fred Emmer op archieffoto, als nieuwslezer van het Journaal.
Het is echt puur toeval, maar niettemin: het was
in september precies tien jaar geleden dat Fred
Emmer voor het laatste als nieuwslezer bij het
NOS Journaal voor de camera's zat. Dat wil hij
wel even meteen kwijt. Tien jaar lang heeft Em
mer in de schaduw van de publiciteit gestaan
kort maar hevig haalde hij wel de kranten na de
publicatie van zijn bundel Erotische verhalen
maar sinds begin september is hij tot mei elke
twee weken samen met Britta Hosman te zien in
het VPRO-programma Waskracht.
Emmer, immer keurig en bedachtzaam formu
lerend, presenteert daarin het nieuws voor, zoals
hij dat noemt, 'onvolwassenen'. „Anders zou ik
het niet kunnen zeggen. Ik voel me goed bij deze
formulering." De jongensachtig ogende Emmer
zegt zich buitengewoon goed thuis te voelen in
de wereld van de onvolwassenen. „Toen ik bij de
Wereldomroep werkte zei.ik eens tegen regis
seur/schrijver Willem G. van Maanen: 'Soms ben
ik bang nooit volwassen te worden'. Waarop hij
zei:* 'Dat kan ik alleen maar voor je hopen."
Emmer: „Het curieuze is dat, nu ik in de VUT
zit, een jongerenprogramma mij heeft gevraagd
voor de presentatie." De makers zijn van de oud
nieuwslezer Emmer uitgegaan als senior-presen
tator. Voor het aanstellen van de jonge co-pre-
sentatrice heeft Fred Emmer verschillende scr
eentests gedaan. „Je kunt dus zeggen, dat ik niet
de plaats heb ingenomen van een jonge vent,
want de VPRO wilde juist een oudere man als
presentator." Toen hij enige maanden geleden
tot zijn tamelijk opperste verbazing door de
VPRO werd benaderd, reageerde hij aanvankelijk
nogal terughoudend. „Het woord nee ligt bij mij
altijd vóór in de mond. Ik word wel zes keer per
maand gebeld of ik aan televisiespelletjes of iets
dergelijks wil meedoen. Ik zeg altijd nee. Ik wil
absoluut niet meewerken aan programma's waar
ik zelf nooit naar kijk. En ik kijk niet naar al die
spelletjesprogramma's omdat ik me dan zo ga
vervelen. Ik ben bang om mezelf en anderen te
vervelen. Maar dit bod van de VPRO vond ik wel
aantrekkelijk."
Aantrekkelijk
Bij Emmer speelt niet alleen mee dat hij het aan
bod op zijn zachtst gezegd 'aantrekkelijk'
vond, maar het gaf hem ook een speciaal gevoel.
Een gevoel van, zoals hij dat omschrijft, een
(zekere vorm) van „rebellie tegen de commerciële
brainwash van het huidige media-spektakel." De
voormalig NOS-nieuwslezer is er een voorstander
van dat de VPRO en EO samen met de NOS een
soort Arte waar hoogstaande culturele pro
gramma's worden uitgezonden vormen. Waar
de beste Nederlandse televisiemensen worden
aangetrokken.
„Vergelijk het met het Nederlands elftal". Dat
wil overigens niet zeggen, dat Emmer gekant is
tegen commerciële stations. „Er mogen van mij
zoveel commerciële omroepen komen als de
markt verdraagt." Hij schrikt van z'n eigen analy
se: „Ach, wat doet het er eigenlijk toe wat ik vind
van het omroepbestel."
In 1967 werd Emmer al door de VPRO bena
derd voor de presentatie van een satirisch televi
sie-programma. Dat werd echter op voorhand
niks. Emmer vreesde dat hij dingen zou moeten
zeggen, waar hij onmogelijk achter kon staan.
Emmer anno 1995 is anders, of misschien is de
wereld om hem heen wel helemaal veranderd.
Hij is niet bang dingen te moeten roepen die
hem niet aanstaan. „Ach, ik word ook bij alles be
trokken als ik dat wil. Dat is al begonnen bij de
montage van de leader en de selectie van de stills
(foto's, red.). Over een aantal zaken hebben ze
mijn mening gepeild", zegt de nog steeds be
dachtzaam pratende Emmer, die zegt dat elke
vergelijking tussen Waskracht en het NOS-Jour
naal volstrekt mank gaat.
Voorbeeld? „Bij de VPRO zijn ze voortdurend
op zoek naar nieuwe wegen." Emmer heeft bij
voorbeeld een presentatietestje moeten doen in
een studio, waar de windkracht een dermate
hoog niveau bereikte, dat de papiertjes door de
ruimte vlogen en tegen zijn gezicht fladderden.
Dat effect was nodig om waskracht (van een was
machine) 'te visualiseren, te suggereren. Bij het
NOS-Journaal liggen de geelkleurige A-4'tjes
doorgaans keurig en stabiel op de desk.
Hij heeft daarbij wel even moeten glimlachen,
maar Emmer de senior met zijn prachtige so
nore stemgeluid is eigenlijk niet zo'n uitbundig
type. Wil hij ook niet zijn in Waskracht. „Ik ben in
het programma gewoon mezelf. Ik acteer niet."
Bovendien heeft Fred Emmer het volste vertrou
wen in het team, waarmee hij inmidd
Waskracht aan de slag is gegaan. „Ik
gauw gunstig over mensen, maar bij de
ze buitengewoon betrouwbaar. Zolang
zen van kiesheid niet worden overschre
gen ze met mij geen problemen."
Emmer, die geen lid is van de VP
vrouw is het jaren geweest"), zegt een
éénling te zijn. Dus nergens lid van,
vond hij al niet passend in zijn Journaal
geen gangmaker in grote gezelschappe
NOS-Journaal heb ik me ook nooit a
bij allerlei clubjes. Ik bleef nooit na,
mee met schoolreisjes (dagtripjes van
personeel worden schoolreisjes genoe
'Maar dan moet je wel gewoon werken
chef dan tegen me." Jaren na dato kan
een beetje om glimlachen. Hij haalt d
kaken strak op elkaar houdend, none
schouders op.
Voor Waskracht heeft voldoende tijd
literaire aspiraties heeft Emmer achter
ten. Hij schreef de bundel Erotische ver
boek dat goed is verkocht) en daarna
de bundel Opstappen. Daar zat geen s
verkocht dus ook stukken minder. Hij
nu en dan nog wel benaderd door uitge
Maar Emmer heeft „geen zin meer
„Ik schrijf nu zoals ik destijds begonnen
de bureaula."
