Televisie van vandaag is kiosk van morgen
Paarse mediadames over hun voorkeur op de buis
WOENSDAG 13 SEPTEMBER 1995
VECAI-x'oorzitter: verkopen, dat kabelnet - en snel
Veronica, SBS 6, TV 10 Gold, The Music Fac
tory. 'Plotseling' zat de kabel vol. MTV dan
maar inruilen? Super Channel eraf gooien?
Eurosport? De kabelbedrijven links en rechts
ingehaald, daar zat de televisiekijker niet op
te wachten. Die hoeft niet alles te zien, maar
wil liefst wél alles kunnen ontvangen. (Voor
zo min mogelijk geld.) Het wordt allemaal
anders: méér en duurder. Als de kabelnetten
eenmaal verkocht zijn, kan het hard gaan.
,,Een verplicht pakket van twintig program
ma's? Waanzin".
HILVERSUM TON DE JONG
„Wacht, dan maak ik even een kopie".
De burgemeester van Voorburg rept zich even de
gangen in en komt terug met een kopietje van de
brief die hij als voorzitter op 4 juli aan de 130 leden
van de VECAI de club van kabelexploitanten
richtte.
„Het is een soort cri de coeur", bekent hij.
In de brief doet Bas Eenhoorn 'een persoonlijk be
roep' op de kabelbazen van Nederland: 'Laat de be
schikbare capaciteit in onze branche niet de beper
kende factor zijn. Laten de kabelexploitanten onver
wijld de investeringen ter hand nemen die nodig
zijn om onze netten in de vereiste moderne toe
stand te brengen'.
Hij heeft wel eens becijferd dat in Nederland mo
menteel voor ongeveer vijf miljard gulden aan ka
belvoorzieningen in de grond ligt. Om met de tijd
mee te gaan, zou er nog eens voor twee miljard bij
moeten, schat hij. Maar welke gemeente met belan
gen in een kabelbedrijf brengt die miljoenen nog
op?
„Dat is ook geen taak voor een gemeente, vind ik.
Dat een kabelbedrijf rendement oplevert, interes-
séért de kijker niet. Die heeft alleen belang in wat hij
op zijn televisie kan ontvangen. Dus zeg ik: verko
pen, dat kabelnet. Dit jaar zou het grote afscheid
moeten zijn. Juist vanwege die grote investeringen
die voor de deur staan. Die mix van politieke over
wegingen en bedrijfspolicy, daar wil ik vanaf. De
'core business' van een gemeente zit in zaken als lo
kale zorg en woonomgeving, niet in telecommuni
catie. Laat die dan aan de commercie. Wees verstan
dig, en trek je terug op dat terrein."
Beperking
Amsterdam en Utrecht hebben de toon gezet. Die
deden dit jaar voor ettelijke miljoenen hun kabelnet
(inclusief machtiging) van de hand. Goed voor de
gemeentelijke cashflow, en geen investeringen meer
in dure glasvezelapparatuur. Den Haag treuzelt met
verkopen, en voor je het weet loopt het dan fout,
volgens Eenhoorn. Dan moet je als gemeente bin
nen afzienbare tijd alsnog flink investeren om bij te
blijven, of je wilt op enig moment zo graag van je
kabelnet af, dat je er (miljoenen) te weinig voor
beurt: „Dan zitje aan de verkeerde kant van de
markt. Nu, met de verkopen van Amsterdam en
Utrecht, zit die op z'n top."
Wat maakt die kabelnetten nou zo interessant wan
neer ze met 28 a 30 televisiezenders al 'vol' zitten? In
die beperking zit 'm nu precies de winst. Sommige
kabelbedrijven, zoals in Alkmaar, Gouda, Helmond
en Leeuwarden, zijn tot dusver redelijk bijgebleven
door al in glasvezelkabel te investeren. Elders wordt
de traditionele, koperen kabel (met Vn beperkte ca
paciteit) inmiddels stukje bij beetje óók vervangen.
En dat schept mogelijkheden.
Bij glasvezel wordt een technisch signaal namelijk
omgezet in een optisch (laser)signaal. Zo ontstaat er
meer ruimte in het kabelnet, en die kan gebruikt
worden voor allerlei vormen van telecommunicatie,
inclusief telefonie. De doorgifte van vijftig, zestig te
levisiezenders vormt dan ook geen probleem meer.
„Glasvezel is duur. maar heeft een hele grote capaci
teit", vertelt Gerard Lieverse, hoofd netbeheer bij
kabelexploitant Casema in Rijswijk (landelijk:
900.000 aansluitingen). „Als techniek is glasvezel
niet nieuw, maar ze is de laatste jaren stukken beter
én betaalbaarder geworden."
Versterkers
Op zich zou een kabelbedrijf via de koperen kabel
óók wel meer dan dertig kanalen kunnen doorge
ven, maar daar wordt het televisieplaatje in de huis
kamer niet beter op. Kwalitatief onacceptabel, heet
het. Om het televisiesignaal van een zendstation via
een verdeelpunt in een wijk bij je voordeur te krij
gen, zijn onderweg namelijk versterkers nodig. Hoe
verder je van het hoofdstation verwijderd raakt, des
te meer versterkers komen er aan te pas. En verster
kers hebben de eigenschap het beeld (verder) te
'verknoeien'.
Wanneer een kabelnet nu tot aan de wijkverdeelsta-
tions 'verglaasd' kan worden, zijn er minder verster
kers nodig. Vanaf de wijkstations kan de koperen ka
bel dan gewoon blijven liggen: iedere abonnee zijn
eigen glasvezelkabel zou een beetje te duur worden.
Bovendien zouden dan alle straten van Nederland
tot aan elke voordeur opnieuw opengegraven moe
ten worden.
De Casema (sterk vertegenwoordigd in Midden-Ne
derland) heeft momenteel ongeveer in 25 procent
van de gevallen reeds glasvezelkabel in de grond lig
gen, in de omgevingZeist/Driebergen/Leersum bij
voorbeeld. Daar is het net met de komst van nieuwe
zenders als Veronica en SBS ook nog niet 'vol', in te
genstelling tot een stad als Utrecht, waar eind deze
maand een kanaal zal moeten wijken voor Veronica.
De keus is op RTL Plus gevallen. „Dat blijft tenmin
ste binnen hetzelfde concern", volgens Lieverse, „en
er waren vier Duitstalige programma's. Dan moet
eentje minder wel kunnen".
Ook in Amsterdam, dat toch een vrij modern kabel
net heeft, moet RTL Plus wijken. Daar moeten per 1
januari bovendien Eurosport, Cartoon/TNT en NB-
C/Super Channel plaats maken voor TV 10 Gold,
QVC en de Spaanse zender TVE. Schipperen in 'een
overgangsfase', benadrukt Eenhoorn, want in de
toekomst hoeft er niets meer ingewisseld te worden.
Dan zal de capaciteit van het kabelnet groot genoeg
zijn om in principe 'alles' door te geven en komt het
moment dat de kijker daadwerkelijk zelf gaat bepa
len wat hij of zij nog aan zenders in huis wil halen.
„Televisie wordt een 'winkel' waarin de consument
kan grasduinen en zijn eigen 'wereld' kan samen
stellen", zei Huib Boermans, directievoorzitter van
Holland Media Groep in mei. Hij verwachtte 'bin
nen enkele jaren' een aanbod van liefst vijfhonderd
TV-kanalen. zowel gratis als betaald.
Pakketten
Kabelbedrijven is wettelijk voorgeschreven alleen al
le Nederlandstalige publieke zenders door te geven.
Dat zijn dus Nederland 1,2 en 3, en België 1 en 2.
VECAI-voorzitter Eenhoorn kan zich goed voorstel
len dat die vijf zenders in de nabije toekomst het ba
sisaanbod gaan vormen, en dat kabelabonnees zelf
Zappen, zappen en nog eens zappen.
de rest uitzoeken in de vorm van 'pluspakketten'.
Tegen betaling, wel te verstaan.
„Een verplicht pakket van twintig zenders, zoals nu?
Waanzin. Je moet inspelen op wat de consument
wil. Moet ik bijvoorbeeld Italiaanse of Arabische
programma's zien? Maar ik betaal daar intussen wél
voor. Van de 25 zenders die ik hier in Voorburg kan
ontvangen, interesseert de helft me niet. Bied daar
om die vijf verplichte zenders aan voor vijf gulden,
en stel daarnaast pakketten samen die ik tegen
meerprijs afkan nemen.
Stel dat ik momenteel vijftien gulden in de maand
betaal, en ik ben straks vijf gulden kwijt aan dat klei
ne minimumpakket, dan heb ik nog tien gulden te
besteden aan andere pakketten. Wil ik daarnaast
nóg meer zien, dan ben ik misschien duurder uit
dan nu, maar dan is dat wél m'n bewuste keus".
Kiezen kost altijd geld, zegt Gerard Lieverse van Ca
sema. Als iedereen met de bus zou rijden, zouden
we minder kosten aan wegenonderhoud hebben
dan wanneer we allemaal zo nodig onze eigen auto
voor de deur willen. „Dat is gewoon zo".
Zelf begint Casema dit jaar in de regio's Den Haag
en Utrecht met 'conditional access': de moderne
technologie wordt gebruikt om de televisiekijker zijn
eigen keuzes te latep maken. In eerste instantie via
pay-per-view (waarbij men via de kabel 'verzoek-
films' kan bestellen), en in de verdere toekomst om
eenieder zijn eigen pluspakketje te laten samenstel
len. Een decoder bij de buis, en alles valt eenvoudig
te registreren.
Lieverse: „Gerichte verspreiding, daar gaat het om.
In feite komt nu alles via die grote pijp gewoon de
voordëur binnen
Kiosk
En dan is het digitale tijdperk niet eens ver meer.
Casema gaat nog dit jaar een tweede proef doen met
digitaal aangeleverde televisiebeelden. Die techniek
moet het mogelijk maken om liefst zés signalen
door te geven per PAL-kanaal, waar zo'n kanaal nu
maar één signaal kan verwerken. Dus als je met
glasvezelkabel zo'n vijftig kanalen in huis kunt ha
len, en je vermenigvuldigt dat met zes signalen, dan
zou dat betekenen dat we in de toekomst via de ka
bel naar driehonderd televisiezenders zouden kun
nen kijken?
Lieverse: „Nou, zet dat maar niet in de krant. We
zullen een deel van die extra capaciteit namelijk ook
voor andere dingen moeten gebruiken. Als we straks
met pay-per-view starten, willen we bijvoorbeeld
dat een geprogrammeerde film ieder kwartier start,
zodat je nooit lang op het begin hoeft te wachten.
Dat soort maatregelen vreet capaciteit. Dus van die
pakweg 300 kanalen hebben we er ook een aantal
nodig om het aanbod op maat te snijden, zeg
maar".
Maar tussen de 150 en 200 zenders, dat moet er toch
wel in zitten, denkt Lieverse. „Ik zie het zo: als je nu
in een kiosk kijkt, zie je daar 100, 150 tijdschriften, in
prijs variërend van 2,50 tot 25, ieder gericht op
een andere doelgroep. Met televisie gaat het ook die
kant op. Misschien komt er straks wel een kunstzen
der, waar je je voor 25 per maand op kunt abonne
ren. Nou, misschien heeft die doelgroep dat er wel
voor over? De televisie als kiosk. Segmenteren".
Betalen/betaald worden
Dat televisie kijken doordat opsplitsen duurder
wordt, staat buiten kijf. In de rest van Europa is tele
visie kijken bijna overal al duurder dan in Neder
land. Dat is nog een overblijfsel uit de tijd dat Ne
derland een reputatie genoot als het dichtstbekabel-
de land ter wereld en de eerste commerciële zen
ders, zoals Sky Channel, in verband met dat grote
bereik dolgraag op de Nederlandse kabel wilden.
Ook nu nog nemen aanbieders als RTL, Veronica en
SBS geld mee, ze betalen een afgesproken bedrag
VER!
per aansluiting, maar ook die situatie is eindig,
zekeren Lieverse en Eenhoorn.
Lieverse: „De nieuwe aanbieders betalen nu on
de kabel te komen, maar ik denk dat ze over ee nd
paar jaar de rollen omdraaien en voor hun
deerde) signaal geld gaan vragen. Zoals nu al irljoei
Discover}' Channel gebeurt. En zoals MTV dati t bl
elders in Europa al doet." p;
Eenhoorn: „Veel machtiginghouders (meestal: de I
gemeenten, red.) hebben de afgelopen jaren bi gr
een schaarstepolitiek bedreven. Ze hielden dec it.
citeit van hun kabelnet beperkt, om die voor et rair
aardige prijs te kunnen verkopen. Daardoor zij ee;
nu met de komst van die paar nieuwe Nederlai ieei
commerciële zenders in verlegenheid gebrachl A
hebben zich in feite laten verrassen, ja. Maaro[ gel
manier hebben ze wel jarenlang het tarief laag yin
nen houden." Us,
Dat een zender zich op de markt inkoopt, en d;
ter geld gaat vragen, kan Eenhoorn wel billijker
werkt het toch? Ergens met geld binnenkomen
dan zorgen dat de consument je niet meer kwij
wil." j
Lieverse denkt dat het eigenlijk vrij simpel is: 1
discussie over betalen of betaald worden ligt st< f
heel anders. Als je zegt: Ik wil één gulden per ai
sluiting voor het doorgeven van mijn programi
kom je gewoon niet in het basispakket. Dat lijk s
eigenlijk best logisch."
Olifanten K
Op die manier zal het ook niet zo snel meer gel vü
ren dat een gemeentelijke programma- of advii
raad bepaalt wat er op het lokale kabelnet won ri
doorgegeven. Dat heeft met name op plaatsen k i
de populaire muziekzender MTV recent van de lei
bel werd gegooid (c.q. werd ingeruild tegen Thi dd
sic Factory) onder de jeugd al voor de nodige o y 2
schudding gezorgd. 1st
Die situatie is met name de VECAI-voorzitter a rir
een doorn in het oog: „Er worden keuzes gema ee
vóór de consument, maar wat voor afwegingen ta;
het eigenlijk? Wat moetje straks, als programm jji
raad? Nee, ik kan me hooguit voorstellen dat ei np
programmaraad dan nog meepraat over de san Ui
stelling van de pluspakketten." ie
Dus, bijvoorbeeld: TV 5 en RAI Uno als pakketji idi
voor 2,50 per maand. Of BBC 1BBC 2 en Cto e
Four voor 4,50. id
Voor zo ver we ons nog moeten vastklampen ai r
het traditionele beeld van een avondje televisie >el
ken, tenminste. Eenhoorn rekent al op 'intelligt n
beeldontvangers', die bijvoorbeeld een selectie ar
alle nieuwsuitzendingen voor je kunnen maker et
Beeldontvangers, die je kunt programmeren o[ n
fanten (omdat olifanten toevallig je grote intere 15
hebben) en in de loop van de dag alle beeldfraj D
menten-met-olifanten bewaren die er op de dir s
kanalen te zien waren. Als je 's avonds thuiskoi
spoel je die fragmenten op het gemak nog even
door.
Eenhoorn beseft dat zoiets moeilijk voor te stellft]
wanneer het gros van de Nederlandse huishoui
nog niet eens een decoder in huis heeft: „Het li 2
straks niet meer op waar we nu mee bezig zijn
zijn hard op weg naar een totaal andere inforn
maatschappij, waarin telecommunicatie en
ook televisie de wijze beïnvloedt waarop we
menieven. Daarom vind ik wel eens dat er veel
veel geredeneerd wordt vanuit de huidige situa e
Maar het is gewoon heel erg moeilijk om uit tej0
van watje niet hebt."
DEN HAAG«WILFRED SCHOLTEN
Ze kijken niet naar The bold
and the beautiful, maar na
tuurlijk wel elke dag naar No
va. De mediawoordvoerders
van de paarse partijen PvdA,
WD en D66 zijn ook nog eens
alle drie vrouw, lid van de
VPRO en gek op Paul de
Leeuw. Maar daar houdt de
overeenstemming wel zo'n
beetje op. leitje van Nieuwen-
hoven (PvdA), Sari van Heems-
kerck Pillis-Duvekot (WD) en
Marijn de Koning (D66) over
de Nederlandse televisie.
Zappen met de afstandsbedie
ning kan ze niet. „Ik weet alleen
de knopjes voor aan en uit te
vinden". Kabeltelevisie heeft ze
niet. „Ik woon te afgelegen. De
aanleg zou me 11.000 gulden
kosten". En een televisie ont
breekt in het kantoor aan de
Amsterdamse Prinsengracht
waar ze (nog maar sporadisch)
media-adviezen geeft.
Marijn de Koning, Tweede-Ka
merlid van D66, geeft het alle
maal onomwonden en gul la
chend toe. De oud-journaalver
slaggeefster is sinds een jaar
woordvoerster mediabeleid van
de sterk uitgebreide fractie van
de Democraten. Ze geniet er
met volle teugen van. Niet in
het minst omdat ze zo van het
medium televisie houdt. „Een
Eldorado, want daar gaat het de
komende tijd gebeuren. De ont
wikkelingen zijn nauwelijks bij
te houden met al die nieuwe
commerciële zenders.
Veronica, SBS, Music Factory,
TV 10 Gold. Met de komst van
deze nieuwe omroepen is de
strijd tussen de 'commerciëlen'
en het publieke bestel pas goed
losgebarsten. De Koning en
haar collega-kamerleden Jeltje
van Nieuwenhoven (PvdA) en
Sari van Heemskerck Pillis-Du
vekot (WD) zullen dat gevecht
nauwgezet volgen. Aan de paar
se mediaspecialisten de zware
taak de komende jaren samen
met staatssecretaris Aad Nuis te
werken aan de toekomst van de
Nederlandse televisie.
Redden de publieke omroepen
het door eensgezinde samen
werking? Of zal de commercie
Sari van Heemskerck: Joop van der Reijden en Joop van den Ende zijn
fantastische zakenmensen. foto gpd
Marijn de Koning: Diewertje Blok, zo'n enige meid.
Jeltje van Nieuwenhoven: Sentimentele onzin, maar heerlijk om naar te
kijken. foto gpd
de reclamegelden en de kijkers
van hen afsnoepen? En wat be
tekenen al die nieuwe technie
ken voor de tradionele buis?
Antwoorden op die vragen wil
len of kunnen ze nu nog niet
geven. Maar wel willen de drie
mediadames kwijt waarom de
politiek zich eigenlijk met de te
levisie moet bemoeien. En wat
ze nu eigenlijk zelf vinden van
de huidige programma's en
omroepen.
Wijzer
Terwijl in het tuinhuis de koffie
geserveerd wordt, vertelt Marijn
de Koning bijna verontschuldi
gend waarom de overheid zich,
ondanks de stortvloed van nieu
we commerciële zenders, met
dit medium moet blijven be
moeien. „We moeten zorgen
dat het publieke bestel een ge
varieerd aanbod biedt aan pro
gramma's waar mensen wijzer
van worden. Dat klinkt mis
schien paternalistisch, maar als
je alleen maar eet wat lekker is,
ontwikkel je jezelf niet meer."
Sari van Heemskerck, media-
woordvoerster van de liberalen
en jarenlang bestuurslid van
Veronica, heeft weinig bood
schap aan de 'opvoedende
waarde' van televisie. „Dat
hoeft voor mij niet", zegt ze ge
decideerd in haar weelderige
stadstuin in een rustige buurt
van Den Haag. „Mensen willen
gewoon vermaak. En als de kij
ker iets niet bevalt, zet hij z'n
toestel wel uit.
De publieke omroepen hebben
een taak door dat te brengen
wat de commerciëlen niet doen,
zoals mooi Nederlands drama.
Ze moeten wat mij betreft dan
ook beide blijven bestaan. Voor
de WD is televisie een doel en
geen middel."
Een paar kilometer verderop,
midden in de Haagse binnen
stad, woont het PvdA-kamerlid
Jeltje van Nieuwehoven, al meer
dan tien jaar mediaspecialist
van de fractie. De 'verheffing
des volks', een doel van de oude
omroepen van diverse signa
tuur sinds hun oprichting, be
staat volgens haar niet meer. „Ik
zie de toegevoegde waarde van
de publieke omroepen niet
meer. Het maakt niet meer uit
of er een EO-man achter de ca
mera staat of niet. Het gaat nu
om maken van goede, profes
sionele programma's.
Dat kan heel goed door samen
werking, zoals uiteenlopend
clubs als TROS en EO laten zien
in 2 Vandaag. Een prima pro
gramma dat tot stand is geko
men doordat beide omroepen
iets hebben ingeleverd en er iets
moois voor hebben terug gekre
gen. Zo moet het dus."
Bullshit
Voor Van Nieuwenhoven heb
ben de publieke omroepen nog
niet afgedaan. Er is wel degelijk
een groot verschil met de com
merciële zenders. „Als ik Koffie
tijd op RTL zie, weet ik zeker
dat het hele programma puur
gericht is op het aanprijzen van
bepaalde produkten. Reclame
en kijkcijfers, dat is het enige
waar het bij dat soort program
ma's om draait. Bij een TROS-
programma als 'fiets-'m-erin' is
dat niet zo. Dat is lekker ont
spannend. Geen sponsornamen
op die geknutselde fietsen, geen
verborgen boodschappen
Ze verzet zich fel tegen de sug
gestie dat de publieke omroe
pen zo veel gaan lijken op de
commerciëleconcurrenten.
„Bullshit! Het tegendeel is het
geval. De commerciëlen lijken
steeds meer op de publieke om
roepen. Kijk maar naar de pro
gramma's die ze uitzenden. Het
gros lijkt op die van de omroe
pen of zijn ooit door hen uitge
zonden."
Voor Sari van Heemskerck ligt
haar hart bij de nieuwe com
merciële zender Veronica. „De
rest van Hilversum behandelt
de kijkers met dédain". De
drang van de voormalige piraat
om commercieel te gaan, is
juist voor haar reden geweest
bestuurslid te worden.
„Ik steun dat streven naar vrij
heid, weg van de overheidsbe
moeienis, weg van al die regel
tjes. Veronica is de grootste om
roep en zeer creatief. Ze zenden
trouwens ook niet alleen seks
uit. En ze hebben gelukkig niet
van die vreselijke spelletjespro
gramma's. Nee, ik hou van die
club. Gêne, waarom? De spotjes
met die mooie jongens en mei
den en de kreet 'Een Keiharde
ob6sie' is toch prachtig?"
De drie paarse kamerleden zijn
allen lid van de VPRO en daar
naast van de VARA (Van Nieu
wenhoven) en Veronica (Van
Heemskerck). Ondanks hun
specialisme zijn ze geen televi
sie-junks. Alleen het nieuws, bij
zowel de NOS als RTL, en Nova
wordt door hen elke dag beke
ken.
Stompzinnig
Marijn de Koning begint de dag
vanuit haar bed met het zeven
uur-journaal en Ontbijttelevisie.
„Een uitstekend programma.
Met Dieuwertje Blok, zo'n enige
meid! Een snel programma ook.
Ze hebben Hans van Mierlo wél
live op Schiphol, terwijl het
journaal nog vaak oude beelden
uitzendt. Dan denk ik: 'werk
dan toch eens samen'. Alleen
die noodzaak is er nauwelijks,
omdat er zoveel geld is. In mijn
tijd bij het journaal gingen we
met privé-helikopters naar Jor
danië om het reisbudget op te
maken. Schandalig toch."
Na de intro van Lingo („Ik ge
niet altijd van het waanzinnge
enthousiasme van die presena-
tor, het spel zelf is stompzin
nig") gaat de knop om. Pas na
het werk, zo rond tien uur 's
avonds gaat de buis weer aan
voor Nova en natuurlijk 'Den
Haag Vandaag'.
Die programma's bekijken Sari
van Heemskerck en Jeltje van
Nieuwenhoven ook. Voor hen
echter 's ochtends geen televi
sie, hoewel Jeltje als ze vrij is
overdag nog wel eens wat be
kijkt. „Van tennis ben ik hele
maal gek. Daar kan ik uren naar
kijken." Het liefst valt ze in
slaap met de Amerikaanse soap
As the world turns haar favo
riet. Voor Sari is dat Murder she
wrote, de avonturen van de
schrandere NCRV-detective Jes
sica Fletcher. Op haar lijstje
staan verder Cagney en Lacey
(„prachtige vrouwen die hele
maal 'over the hill' zijn"), New
York Police en Golden Girls.
Maar ook cultuurprogramma's
(„met Adriaan van Dis") en „dat
programma bij de AVRO over
antiek... Kunst of kitsch, ja."
Geen van Sari's voorkeuren is
een Veronica-programma, is
dat toeval? „Wat een selectief
geheugen. Wat ik van Veronica
goed vind zijn de reisprogram
ma's. Mooie beelden met rele
vante informatie, maar niet te
veel gezeur. Hogeschool-televi-
Sentimenteel
Naar TV-series kijkt Marijn niet.
„Daar moet ik niets van heb
ben, want dat bindt je zo. Een
abonnement op onvrijheid."
Liever kijkt ze naar documen
taires, zoals „die man die laatst
zelf met de camera gevangenen
interviewde. Daar wordt een
mens nou wijzer van."
'Goede tijden, slechte tijden'
kent ze wel („Het gaat toch over
het wel en wee van een gezin?
maar ziet ze vanwege het ge
mis van kabel-TV vrijwel nooit.
„Heel riskant om te zeggen.
Misschien moet ik toch eens
een satelliet-ontvanger kopen."
De anderen die wel kabel heb
ben, kijken er overigens ook
nauwelijks naar. 'Onderweg
naar morgen' wordt wel eens
gezien en door de kamerleden
geprezen.
PubliekstopperThe Bold and
the beautiful mag zich niet in
populariteit bij drie parlemen
tariërs verheugen. De Koning:
„Kijken daar twee miljoen men
sen naar? Dat gaat toch over
een lelijke man en een mooie
vrouw? Moet ik dus ook naar
gaan kijken." Van Nieuwenho
ven kent het kijkcijfer van deze
soap vrij nauwkeurig en meet er
altijd aan af of er een verande
ring in het kijkgedrag bij men
sen is opgetreden.
Een rijtje voorkeuren tot slot.
Paul Haenen of Paul de l
Uitslag: 3-0 voor De Leeu
roemen ze allemaal het v n
van Haenen. „Paul de Lei
één van de weinigen op 1
die in staat is een kijker
de bank te laten schatere
de lach", meent Jeltje var
wenhoven.
Bij de keuze tussen All yo
is love of Blinddate roeptr
van Heemskerck: „Allebe
selijk, ik kan ze echt niet;
De anderen zeggen 'geer
deel' (De Koning) of 'no
gezien'. Als ze moeten kil
tussen Joop van der Reijd
(voorzitter Veronica) ofji
van den Ende (Endemol)
Marijn opnieuw geen oor
geven. „Twee commercif
slimme mannen", komt
nigjes uit, terwijl Van Het
kerck ze „twee fantéastisi
kenmensen" noemt. Jeltj
scherp: „Joop van den
want die is tenminste zid
gebleven. Meer zeg ik nie
De keuze tussen Veronic
is voor Sari niet moeilijk,
Van Heemskerck geeft to
die 'Evangelische' wel
ressante boodschap heeft
„want ze trekken toch 29.
jongeren op hun toogdag
beide anderen kiezen voo
EO. Van Nieuwenhoven:
hebben wel eens van die
series: sentimentele onzii
maar héérlijk om naar te
Bovendien is voorzitter A
der Veer één van de wein
die nadenkt over de toekr
van het bestel."
Een gewetensvraag. Wati
ze liever: voor de buis har
toch maar een boek pakki
Van Heemskerck fluistert
trouwelijk: „Toch liever ef
boek. Ik lees alles, liefst ee
aantal boeken tegelijk. Dt
toch mijn voorkeur." De<
bibliothecaris Van Nieuw
ven wil geen keuze maker
blijf voor geen enkel prog
ma thuis, maar TV is natii
wel een venster op de wei
Het is beste is daarom eer
binatie van boek en televi
