'Gemeente moet zorg
voor werk overnemen'
Alle heil komt uit Amsterdam
Binnenland
évrijdingsdag moet anders'
Bernhard eredoctor Nijenrode
Onderzoek naar giftigheid van GFT-bak
Nu is de vraag:
wat betaal je wel niet
voor een
mobiele telefoon?
Binnenkort is de vraag:
wat, betaal je maar
zo weinig voor een
mobiele telefoon?
'Milieu kan helemaal
meetellen in economie'
Rottenberg: Kritiek Kok
op Kalma vooral reflex
AG 12 SEPTEMBER 1995
gen verongelukt onder trein
haken 17-jarige jongen uit het Brabantse Heeze is gisteren
^woonplaats onder een trein terecht gekomen. Het onge
il s~\ beurde op een spoorwegovergang, waar het slachtoffer sa-
I Jket enkele anderen stond te wachten. Het is niet duidelijk
[precies is gebeurd. De politie onderzoekt dat nog. De
jwegovergang is beveiligd.
mpentjestatie dubbele moord Sneek
"n ïTKjnii politie heeft gisteren een 41-jarige Groninger aange-
groefn we8ens moord op een echtpaar uit Sneek. De ver-
d aL(di 1® 's ex~man van de schoon maakhulp die het echtpaar
je hebtrt33111 Het ec^ltPaar scheidde drie jaar geleden. De man
bezuinP^s^en 8eruime tijd in de gevangenis wegens bedreiging
jiestijjlfkrachting van zijn voormalige echtgenote. De politie is de
bene^ ïchte op het spoor gekomen na getuigenverklaringen en
le Lins #00t aanta^ hps dat was binnengekomen na een oproep op
iij. pvisie.
vooii >er beroep AH-schutter september
en°Di>mi Het Arnhemse gerechtshof maakt op 27 september een
g moet J^et behandeling van het hoger beroep van de Bus-
moet#er' c'*e beeh bekend heeft in mei 1990 twee personeelsle-
Hijk blijf311 bet AH-filiaal in Oosterbeek in koelen bloede te hebben
je penj°°rd. Hij werd in april tot levenslang veroordeeld. Zijn ad-
otF 0pnieuw de destijds gevolgde uitleveringsprocedure
vaakpl' aanvechten plus de politie-infiltratie in de Bussumse Je
«-gemeenschap. Daar bekende de schutter de gruwelijke
tot ajden aan Z1in geloofsgenoten.
waars?
servunjnsulaat bezet tegen kernproeven
[elijkheklüi Het Franse consulaat in Nijmegen is gisteren na een
;eld v(x tting door het comité 'Stop de Franse kernproeven' ont-
jaren i d door de politie. De bezetters lieten zich door de Mobiele
eid zonder verzet wegslepen. Aanhoudingen werden niet
homm cht. De actievoerders wilden het pand pas verlaten als de
kunt^ul De Bruijn zich openlijk tegenstander zou verklaren van
>or dei ranse kernproeven. De consul weigerde op die eis in te
n mee "Mijn taak is beperkt tot het vertegenwoordigen van de
laten! se belangen in Nederland", aldus De Bruijn.
aar dat
Ttgeii idhovense CD'ers stappen op
Een
iQVENDe twee leden van de Eindhovens CD-raadsfractie
)en het lidmaatschap van hun partij opgezegd. Aanleiding is
sranderde ideologische instelling van de Centrumdemocra-
en di aldus raadslid Schoonbeek. De recente deelname van de CD
hun tyde Ijzerbedevaart in het Belgische Diksmuide was de drup-
mijn t( lie de emmer deed overlopen. Het tweetal is vanaf de ver-
bane ing vorig jaar in de raad getolereerd, maar meer ook niet.
bane tacten met raadsleden van andere partijen zijn niet of nau-
t mee jks. Burgemeester Welschen sloeg hen ook over toen hij alle
hl ere raadsleden uitnodigde voor een informele bijeenkomst
jn woning,
ïögi
Int ..«staties moord koffieshophouder
ïoeteyiNGENDe politie heeft twee Groningers van 36 en 44 jaar
mtehouden wegens de ontvoering van een Groningse koffie-
aphouder, wiens lijk begin augustus in de buurt van Bremen
Elkejd gevonden. Of er binnenkort nog meer aanhoudingen wor-
betaverwacht, kon officier van justitie Daverschot niet zeggen.
i sociman werd begin augustus in zijn woonplaats"Groningen ont-
'ing i|d. De ontvoerders eisten een losgeld van anderhalf miljoen
len. Hoewel er geld is betaald, werd hij niet vrijgelaten. In de
van de Duitse havenstad Bremen werd zijn stoffelijk over-
chtefct aangetroffen. De man bleek op gruwelijke wijze vermoord,
iragsonderzoek 'engel des doods'
Justitie in Groningen onderzoekt de mogelijkheden van
rgédragsdeskündig oiiderzoek voor de 42-jarige ziekenver-
ijeens-gster die zeven en mogelijk meer bejaarde bewoners van het
diifpleeghuis Vliethoven in Delfzijl om het leven heeft gebracht
it vaijt een insuline-injectie. Op een gedragsonderzoek is aange-
Dat ngen door advocaat Anker van de vrouw. De rechter-com-
maaiisaris beslist morgen over een verlenging van het voorarrest
vera de Delfzijlse 'engel des doods'die zegt te hebben gehandeld
e wa mededogen met het ondraaglijk lijden van de aan haar zor-
toevertrouwde bewoners.
ïnzij
-ft^fopzet van de nationale do-
lrn herdenking op 4 mei hoeft
eat te worden veranderd, maar
iering van de bevrijding op
*no ei
moet na vijftig jaar vrij-
™J I worden aangepast. Vol-
s het Nationaal Comité 4 en
lei moet de bevrijdingsdag
bh) er op jongeren worden
en 'meer reliëf krijgen. De
inning op vrijheid houdt
top bij onze landsgrenzen'
remier Kok had het comité
raagd om gedachten over de
ienking van het einde van
Iweede Wereldoorlog op pa-
Econoom Bomhoff wil banenplannen en vouchers voor werklozen
den haag anp
De gemeenten moeten een centrale rol krijgen bij de be
strijding van de langdurige werkloosheid. Zij kunnen be
ter dan de arbeidsbureaus, bedrijfsverenigingen of de
rijksoverheid werklozen met banenplannen of subsidies
aan de slag te helpen.
voor werkgelegenheidsbeleid.
De gemeente helpt iedere uitke
ringsontvanger die op eigen
kracht niet aan de bak komt,
aan werk bij overheid of be
drijfsleven.
Bij de overheid wordt werk
geschapen door banenplannen.
Deelnemers daaraan ontvangen
een bedrag ter hoogte van hun
uitkering en een extraatje van
gemiddeld 20 procent. Daarbij
gelden werkweken van 32 uur.
Wie weigert, wordt gekort op
zijn uitkering.
Iedereen die langer dan zes
maanden zonder werk zit, krijgt
verder een 'voucher' of banen-
cheque thuis gestuurd ter waar-
Dat stelt Nyfer, het instituut
voor economisch onderzoek
van de universtiteit voor be
drijfskunde Nijenrode, vandaag
in een onderzoek. Nyfer werd
eerder dit jaar opgericht door
hoogleraar Bomhoff als tegen
hanger van het Centraal Plan
bureau (CPB). Bomhoff staat te
boek als een fel criticus van dit
officiële rekeninstituut van de
rijksoverheid.
Het voorstel van Nyfer houdt
in dat de gemeenten alle uitke
ringen verstrekken die met
werkloosheid te maken hebben.
Zij mogen dat geld gebruiken
de van 11.500 gulden. Een be
drijf dat een werkloze in dienst
neemt (tegen een salaris vol
gens de CAO), kan die cheque
verzilveren.
Nyfer kiest voor een centrale
rol van de gemeenten omdat
daar de democratische controle
het grootst is. Slecht beleid
wordt onmiddellijk afgestraft
doordat de lokale heffingen om
hoog moeten of doordat er be
zuinigd moet worden op ge
meentelijke voorzieningen. Het
gebrek aan democratische con
trole is volgens het rapport al
tijd het zwakke punt geweest bij
bedrijfsverenigingen en ar
beidsbureaus.
Een tweede pluspunt is dat
uitkeringsontvangers die mee
werken, er op vooruit gaan. Wie
liever aan de kant blijft staan,
kan daarentegen op een straf
korting rekenen. Ook de loon
kosten van het bedrijfsleven da-
pier te zetten. Hoewel 4 en 5
mei alles met elkaar te maken
hebben, hebben ze toch ook
een geheel eigen karakter, stelt
het comité vast. De lijn van de
laatste jaren, een steeds wisse
lend grondrecht als thema,
moet worden doorgetrokken,
aldus het comité.
Maar de viering van de bevrij
ding moet anders worden opge
zet. Het comité spreekt zich niet
uit over de vraag of de Duitsers
er bij mogen zijn, maar vraagt
wel om meer internationaal
perspectief, waarbij meer jonge
ren moeten worden betrokken.
hollandsche rading De lof die prins Bern
hard gistermiddag bij uitreiking van een ere
doctoraat van de universiteit Nijenrode werd
toegezwaaid, vond hij veel te uitbundig. „Het
klonk een beetje als een grafrede, dan zegje
ook zoiets", aldus de prins. De lofrede die
professor Naert van Nijenrode in Loenen uit
sprak, leek inderdaad op een soort heiligver
klaring. Prins Bernhard kreeg het eredocto
raat van Nijenrode, dat hij zelf mee hielp op
richten, voor zijn 'enorme verdiensten voor
Nederland, het bedrijfsleven en de maat
schappij' en voor de 'voorbeeldfunctie die hij
heeft vervuld voor vele generaties van lei
dinggevenden en die hij ook blijvend zal ver
vullen voor de vele toekomstige generaties
van managers en leiders'.
Prins Bernhard liet het allemaal wat gela
ten over zich heen komen. Hij vond de lof
veel en veel te uitbundig. „Sommige dingen
die over mij worden gezegd, zijn zelfs niet
correct", aldus de prins, die zei dat hij te vaak
de eer krijgt voor dingen die hij niet alleen
heeft gedaan of voor ideeën die van anderen
afkomstig zijn. foto anp marcel antonisse
den haag anp
De ministeries van
volksgezondheid en sociale za
ken gaan de gezondheidsrisico's ken
onderzoeken van GFT-afvalbak
ken in warme zomers. Op ka-
mervragen van de WD stelt
milieuminister De Boer dat er
milieu, normaal gesproken bij een we
kelijkse inzameling van de bak-
risico's zijn. Tweewe-
Het tweede mobiele telefoonnet komt eraan.
Te beginnen in de Randstad, straks in heel Nederland.
LIBERTEL
ledereen bereikbaar, bereikbaar voor iede
kelijkse inzameling tijdens een
warme zomer is echter een an
der verhaal. Bij het composte-
ringsproces zijn verscheidene
bacteriën en schimmels actief,
die afhankelijk van de hoeveel
heid water, temperatuur en
zuurstof giftige stoffen (myco-
toxinen) kunnen produceren.
Een zeer beperkt aantal daarvan
is kankerverwekkend als ie
mand ze binnenkrijgt.
Hoewel de risico's klein zijn,
wil De Boer er bij gemeenten op
aandringen dat in warme perio
den de groenbakken daadwer
kelijk wekelijks worden opge
haald. Hoewel de wet een weke
lijkse inzameling verplicht stelt,
mogen gemeenten daar onder
voorwaarden van afwijken.
Sociale Zaken wil met de af
valbranche overleggen over een
onderzoek naar de risico's voor
de afvalophalers. Vorig jaar
bleek al dat er mogelijk risico's
zijn, al is destijds geen ziekte
verzuim geconstateerd dat in
verband kon worden gebracht
met de gisting in de GFT-bak-
ken.
ANP Algemeen Nederlands Persbureau GPD Geassocieerde Pers Diensti
Milieudefensie schetst weg naar duurzaamheid
den haag anp-gpd
len door het inzetten van ba-
nencheques. De vouchers heb
ben bovendien het voordeel dat
er geen extra stijging van loon
kosten optreedt bij promotie
van laagbetaald personeel. Aan
de plannen van het kabinet om
de loonkosten voor laagge
schoolden met subsidies te ver
lagen kleeft dat bezwaar wel.
Nyfer durft niet te voorspellen
hoeveel extra banen de voorge
stelde aanpak zou opleveren.
Maar volgens de Engelse
econoom Snower, op wiens
ideeën de samenstellers van het
rapport zich deels baseren, zou
een daling van de werkloosheid
met 40 procent mogelijk zijn.
Het instituut meent dat nog be
tere resultaten behaald kunnen
worden als gedeeltelijk arbeids
ongeschikten met behoud van
hun uitkering zouden mogen
werken.
Een uiteindelijke verdubbeling
van de energieprijzen, een lage
re BTW op 'schone' produkten
en een heffing op vliegtickets en
kerosine. Met onder meer die
maatregelen is het volgens de
vereniging Milieudefensie mo
gelijk snel te werken aan een
economie waarin het milieu
volledig meetelt. De voorstellen
kunnen rekenen op een brede
maatschappelijke steun en ze
kunnen vlot een merkbaar ef
fect boeken.
Dat stelt de organisatie in het
vandaag gepubliceerde rapport
'Doel: duurzame economie',
een weergave van vijftien beslo
ten discussies over een
'vergroening' van de economie.
Aan de gesprekken namen 75
vooraanstaande vertegenwoor
digers deel van politieke partij
en, het bedrijfsleven, de weten
schap en de milieubeweging.
Onder hen waren onder meer
oud-premier Lubbers en AKZO-
topman Loudon.
Tijdens die discussies bleek
dat iedereen bereid is om het
milieu meer ruimte te geven. Ie
dereen is het erover eens dat
zowel produktie als consumptie
anders moeten om een duurza
me samenleving mogelijk te
maken. Een economische ont
wikkeling zonder een ongeoor
loofde aantasting van natuur,
milieu en natuurlijke hulpbron
nen is volgens de deelnemers
aan de discussie alleen mogelijk
als er tijdig maatregelen worden
genomen.
Uit de grote reeks voorstellen
die op tafel kwam tijdens de
discussies, heeft Milieudefensie
er tien gepakt die snel resulta
ten zouden kunnen opleveren.
Zo zou de organisatie voortaan
graag zien dat bij beslissingen
over grote infrastructurele pro
jecten bij voorbaat alle milieu
kosten worden meegeteld. Ook
voelt ze er veel voor de op
brengsten van milieuheffingen
te gebruiken voor duurzame en
langjarige projecten in bij voor
beeld de landbouw of de bouw.
Naar aanleiding van het Ne
derlandse project volgen in de
loop van dit jaar nog soortgelij
ke discussiebijeenkomsten in
bijna alle Europese landen.
den haag «anp
tenverlichting (en de daarbijho-
rende bezuinigingen) banen te
scheppen. Zaken als herverde
ling van arbeid en een vergro
ting van de collectieve sector
kwamen daardoor te weinig aan
bod. Ook vindt Kalma dat de
PvdA er onvoldoende in ge
slaagd is evenwicht te vinden
tussen de eisen van de econo
mische groei en het milieu.
Kalma zegt de nota geschre
ven te hebben uit een menge
ling van „onvrede en verbazing.
Onvrede over de verkiezingsne
derlagen van de PvdA en verba
zing over de betrekkelijk gela
tenheid waarmee de sociaal-de
mocratie deze nederlagen in
middels pleegt te ondergaan".
Volgens Kalma gokt de partij te
veel op een succesvol premier
schap van Kok en diens imago
van betrouwbaar bestuurder.
Overigens nam Rottenberg
wel enige afstand van Kalma's
rapport, waarin volgens hem
onvoldoende aandacht is be
steed aan 'doorbraken die in het
paarse kabinet al wel zijn be
reikt'. Rottenberg noemde met
name het uitsluiten van eigen
risico's in de gezondheidszorg
en de nieuwe mogelijkheden
uitkeringsgelden in te zetten
voor het scheppen van werk in
de marktsector.
Premier Kok en fractievoorzitter
Wallage zijn 'volledig bereid' de
nota van Paul Kalma, directeur
van het wetenschappelijk bu
reau van de PvdA, binnen de
partij ter discussie te stellen.
Dat zei PvdA-voorzitter Rotten
berg gisteren bij de officiële pre
sentatie van het rapport 'De
wonderbaarlijke terugkeer van
de solidariteit'.
De irritatie van Kok en Walla
ge over dat rapport, dat de
PvdA-inbreng in het paarse ka
binet scherp kritiseert, noemde
Rottenberg „een begrijpelijke
psychologische reflex. Als je kri
tiek krijgt, reageer je in je eerste
impuls defensief. Als je er dan
verder over nadenkt, zie je pas
dat die kritiek ook nuttig kan
zijn".
Kalma schreef zijn nota op
verzoek van het partijbestuur
voor het congres in februari
1996 over de inbreng van de
PvdA in het paarse kabinet. De
wetenschapper kritiseert de do
minantie van het financiële be
leid in de Nederlandse politiek,
waaraan de PvdA mede debet
is. Volgens Kalma heeft zijn par
tij de afgelopen jaren te weinig
alternatieven aangedragen voor
de strategie om vooral via las-
aikmaar anp
Alkmaarder eist geld van politie
handelde. De politie arresteerde
drie verdachten, van wie er één
nog een oude straf moest uitzit
ten. Zijn vrienden eisten vervol
gens geld van de bootbewoners
om de detentietijd te verlichten.
Volgens het slachtoffer zou
den ze op 17 juli duizend gul
den komen halen. De agent die
zijn aangifte van afpersing op
nam, zou hebben toegezegd de
boot te bewaken om de daders
te kunnen aanhouden. Toen op
17 juli brand werd gesticht in de
ark, schitterde de politie door
afwezigheid. Politie-advocaat
Boom stelde gisteren dat het
korps 'geen particuliere, koste
loze bewakingsdienst is'. Vol
gens hem heeft de politie ook
niets toegezegd.
Twee bewoners van een woon
boot in Alkmaar hebben giste
ren voor de rechtbank 30.000
gulden geëist van de Staat en
van de gemeente Alkmaar als
voorschot op een schadever
goeding. De politie zou toezeg
gingen over bewaking van de
woonboot na dreigementen uit
het drugmilieu niet zijn nageko
men. De boot ging op 17 juli na
brandstichting in vlammen op.
De booteigenaar werd op Ko
ninginnedag zwaar mishandeld
door de vriend van zijn jongere
zus en diens vier handlangers.
Het slachtoffer had getracht zijn
zus 'los te weken' van haar
vriend, omdat deze in drugs
Wie zich in dit knusse landje beschermd
denkt door politie en justitie, zich rustig
omdraait en verder slaapt, kan flink be
drogen uitkomen. De organisatie en het
beleid bij politie en justitie zijn één grote
bende. Zoveel bleek gisteren tijdens de
derde dag van de openbare verhoren van
de commissie-Van Traa.
Een uiteenlopend kwintet deskundigen
mocht plaatsnemen op de verhoorstoel
in de gerestaureerde vergaderzaal van de
Eerste Kamer. Gezamenlijk vertrouwden
zij de commissie zoveel ongerijmdheden
toe, dat slechts één algemene conclusie
mogelijk is: elk vertrouwen in politie en
justitie is op dit moment op niets geba
seerd. Beleidsmatig deugt er van alles
niet, de wet laat te wensen over, bazen
zijn niet op de hoogte van wat onderge
schikten doen en het ministerie van jus
titie bemoeit zich niet met wat de
'dienaren van de wet' allemaal uitvo
gelen. Alleen in Amsterdam gaat alles
naar wens. Alleen daar houden de dien
ders zich aan de wet. Daar alleen gebeu
ren dingen, die het daglicht kunnen ve
len.
Het was een knap geregisseerde show,
die het Amsterdamse korps in de per
soon van recherchechef Weiten ten beste
gaf. Amsterdam wenst eerherstel. Nord-
holt en zijn stad zijn intens gegriefd door
het oordeel van de commissie-Wierenga,
die de schuld van het uiteenvallen van
JAN KUYS
VAN TRAA
Verslaggever Jan Kuys is
aanwezig bij de openbare
verhoren van de parlementaire
onderzoekscommissie Van Traa.
die zich verdiept in de
opsporingsmethoden van de
politie en justitie.
Onze Haagse redacteur
beschouwt en analyseert en geeft
de achtergronden
het interregionaal recherche team (IRT)
Noord-Holland/Utrecht volledig bij Am
sterdam legt. „Wij zijn beschadigd. Dit
dient te worden gerehabiliteerd," sprak
Weiten vol overtuiging. Om er aan toe te
voegen: „De commissie Van Traa moet
dit duidelijk maken."
Van Traa en zijn commissie zijn nog niet
zover. De kritische vraagstelling richting
Amsterdam wijst daarop. Maar Weiten
geeft geen krimp. De door maatje Fred
Kruijer van de Amsterdamse politievak-
bond gegeven voorzet -in de vorm van
een ingezonden artikel iri De Volkskrant
van afgelopen zaterdag- krijgt tijdens het
verhoor een feilloos vervolg. Het Amster
damse korps doet niets onoirbaars, is
wars van omstreden opsporingsmetho
den, weigert te werken met criminele in
formanten en gruwt van onbetrouwbare
informatie. De Amsterdamse politie is,
zo nam Weiten iedereen de woorden uit
de mond, 'roomser dan de paus'. Pas
sende armgebaren en bijbehorende blik
ken vormen een krachtige ondersteu
ning van zijn zo knap ingestudeerde be
toog.
Zijn slotconclusie komt na al dat posi
tiefs niet als een verrassing. Ondanks alle
sores uit het verleden werkt Amsterdam
nu prima samen met Kennemerland. De
samenwerking met Kennemerland gaat
beter, stelt een zelfverzekerde Weiten, zij
het dat hun nieuwe kernteam voor de
aanpak van georganiseerde criminaliteit
opnieuw in het grootste geheim werkt.
„Tja, dat is daar hun geloofsovertuiging.
Naar mijn idee is dat op termijn niet
succesvol," verzucht de Amsterdammer.
Van belang is dan wel om te weten dat
de bazen van het IRT destijds niet met
Amsterdam wilden samenwerken van
wege het bekende lekken van informatie
uit het Amsterdamse korps naar crimi
nelen.
De heilsboodschap uit Amsterdam kan
deze dag het treurige beeld van andere
getuigen niet verbloemen. Justitiemede
werkers Wooldrik en Van der Beek schet
sen een departement dat zich op ambte
lijke wijze verre houdt van de dagelijkse
sores. Plaatsvervangend hoofdofficier
van justitie Gerding zit midden in die so
res en heeft daarom struisvogelpolitiek
tot hoogste vorm van beleid verheven.
Ofwel: wat niet weet, dat niet deert. We
tenschapper Naeyé, ten slotte, schildert
het beeld van een diepe kloof tussen de
opsporingswerkelijkheid van alle dag en
de schamele regeling daarvan in de wet.
Precies de kloof, waarin de officier van
justitie en de politie hangen. Om die re
den weet de officier vaak niet wat te
doen. Om die reden wil de politie vaak
niet opschrijven, wat ze wel doet.
In dit wetteloze niemandsland is alles
verdacht en niets zeker. In dit schimmi
ge bestaan worden baantjes en status
snel belangrijker dan verantwoordelijk
heid en gerechtigheid. Het is een zootje
in justitiëel Nederland. Behalve in Am
sterdam, uiteraard.
Chef georganiseerde criminaliteit van hel re
giokorps Brabant-Zuid-Oost W. van Amerongen
is de eerste getuige, die de commissie Van Traa
woensdag hoort. Daarna komen de Rotterdam
se commissaris van politie 11. Jansen en officier
van justitie J. Picters uit Den Bosch aan de
beurt. De dagafsluiting vormt liet verhoor van
medewerker a. Kloosterman van de Criminele
Inlichtingendienst Hollands Midden. De com
missie probeert de identiteit van deze getuige te
beschermen.