Avondje
uit voor
mamma's
en pappa's
I
'LIJF en LEED'
in Boerhaave
Van Lugdunum Batavorum
tot modern design
jipfi 11
KUNST
UIT
v o o r b i
seizoen
'95/'96
'Er gebeurt ook nooit wat in Leiden'. Die op
merking kreeg Leo Kamphues de afgelopen
decennia maar al te vaak te horen als hij weer
eens een rondgang maakte langs zijn eigen
horeca-gelegenheden of die van anderen in de
stad. En steevast waren het zijn leeftijdgeno
ten, dertigers en veertigers, die die klaagzang
zongen. De jeugd, ach, die vindt zijn weg toch
wel naar Noordwijk, Amsterdam, Hoofddorp
of Zaandam, daar waar de grote discotheken
hun house en hip-hop muziek uitblaten. Maar
voor die grote groep 'oudere jongeren', om
eens met Van Kooten De Bie te spreken,
daar was inderdaad op uitgaansgebied weinig
meer voor in de stad dan rond te hangen in de
traditionele cafés en restaurants.
Goud van Oud bij In Casa
K
amphues, gepokt en gemazeld in de Leidse
uitgaanswereld, knoopte die opmerkingen
goed in zijn oren. Hield er, toen de plannen
voor zijn nieuwe discotheek In Casa in het
centrum van de stad vaste vormen begon
nen aan te nemen, nadrukkelijk rekening
mee. De studenten, die vier keer per week
in de oude Koets over de vloer kwamen,
zou hij houden, dat was het uitgangspunt.
Maar daarnaast waren er mogelijkheden te
over om in zijn spiksplinternieuwe onder
komen aan de Lammermarkt - geopend in
mei van dit jaar - andere bronnen aan te
boren.
„Uit zakelijk oogpunt, kon dat natuurlijk
ook niet anders", zegt hij, gezeten in zijn
statige pand aan de Herengracht van waar
uit hij zijn horeca-imperium - dat onder
meer Pardoeza, de Hooykist, Le Forestier,
In Casa en nog enkele ondernememingen
omvat - leidt. „Er staat hier", doelend dan
op In Casa, „natuurlijk voor héél veel geld.
Het pand is zwaar geïsoleerd en voldoet aan
de meest moderne milieu-eisen. Zelfs al
zou je vier avonden per week duizend man
binnen hebben, dan kan je daarmee nooit
je investering terugverdienen. Neem alleen
maar het personeel datje binnen en buiten
nodig hebt. En dan daarbij: de zaak heeft de
potentie om die ook vijftig uur in de week te
benutten. Daar is het, qua inrichting en op
zet, allemaal op afgestemd."
Speciaal daarvoor ook is Jacek Berends
aangetrokken, één van de twee bedrijfslei
ders. Afgestudeerd aan de hogere hotel
school ziet hij het als zijn persoonlijke uit
daging om behalve de besloten disco voor
studenten - die wordt gerund door zijn col
lega Geert Meij - In Casa ook op andere
fronten optimaal te exploiteren. „Een
mooie uitdaging omdat we helemaal vanaf
de grond zijn begonnen. De mogelijkheden
foto »pr Rob de Nijs.
hier zijn vrijwel onbeperkt. Een zaak van
deze omvang is in de wijde omtrek niet te
vinden, misschien zelfs wel uniek in Neder
land. Alles kan. Van bruiloften en partijen
tot modeshows en evenementen, van re
cepties voor 50 tot feesten voor 1000 man.
En dat allemaal in een zeer ongedwongen
sfeer."
Intussen is Berends ook aan de slag ge
gaan met het idee van de baas om diens
leeftijdgenoten naar Danssalon In Casa te
lokken. „Eens per maand richten wij ons op
die specifieke vdoelgroep van dertig plussers
en organiseren dan de zogenaamde Gold
Star Evening waarbij we telkens voor een
goede artiest en een avondvullend pro
gramma zorgen. Via mailing en langs per
soonlijke weg hebben we mensen bena
derd. De respons is vooralsnog hoopge
vend. De eerste avond hadden we zo'n 450
man binnen, de tweede ruim 500. Ik heb op
die avonden getracht zoveel mogelijk men
sen te spreken en de reacties waren una
niem positief. Zo van: 'hier hebben we een
tijd op moeten wachten'."
Het concept wat Berends en Kamphues
daarbij voor ogen staat, laat zich nog het
best vertalen in een avondje uit met gelijk
gestemden waar het 'ons-kent-ons-gevoel'
en het 'ouwe-jongens-krentebrood' over
heerst. Ze zeggen het niet met zoveel woor
den, maar gemikt wordt op een publiek dat
zich weet te gedragen en dat wat te verteren
heeft. „Het moet een echte ontmoetings
plaats worden waar je niet omheen kunt.
Waar je, op het balkon, een tafel kunt reser
veren, hapjes geserveerd krijgt en een glas
champagne kunt drinken. Wat niet wil zeg
gen dat we er een softe bedoeling van ma
ken. Het gaat om volwaardige dansavonden
met optredens van goede artiesten en met
verrassende omlijstingen.
Op het programma voor de komende
maanden staan optredens gepland van Mai
Tai, Peter Koelewijn, Rob de Nijs, Jocelyn
Brown en Joe Bourne. Dat laatste duo
treedt op rond Kerst tijdens een speciale ga
la-avond. „In het nieuwe jaar gaan we dan
verder met André Hazes, Gordon en Marco
Borsato. En slaat ons concept echt aan",
zegt Kamphues, „dan komen we volgend
seizoen met goede buitenlandse artiesten
en groepen. Dan wordt het echt goud van
oud."
h'
Het nieuwe Leidse kunstseiij
wordt op 15, 16 en 17 septe
ber ingeluid met een opena j..
lier- en galerieroute. Ruim 9 LI
Lejdse kunstenaars en vrijwj
alle Leidse galeries openen f |l
deze dagen hun deuren voo;
het publiek. De organisatiehr
dit bijzondere kunstevenemr
is in handen van Michelle M
dos van het Centrum Beeldq
Kunst (CBK). „Het is voor hJ
publiek een unieke mogelijk
heid om niet alleen een goeajet
overzicht te krijgen van de bj
dende kunst in Leiden. Ook e
het totale kunstproces, van l|
ontstaan van kunstwerken iiéél
het atelier tot de verkoop in
galerie, van dichtbij wordenpfi
keken. Een atelierroute, zoal
vorig jaar door de Haagweg jhe
organiseerd, wordt vaker ge
houden. Maar het is bijzondfar
dat nu ook de galeries mee
doen." I*16
Het startpunt van de Kunstri
te is De Waag, waar het publi
een gratis boekje kan afhaleiL
waarin de route is beschrevef
Tevens is hier een presentatie
bezichtigen van de deelnemj
de galeries en het werk van
ruim 60 Leidse kunstenaars.
Daarnaast kan de bezoeker Ij.
elke galerie een informatieve!
over de desbetreffende galerjijf
meenemen. Wie al deze veile)
verzamelt, krijgt een aardig l«
overzicht van de beeldende
kunst in Leiden. F'
Het CBK hoopt op een grote j
langstelling voor de Kunstrou
mogelijk zo'n 4000 bezoeken
„Bij de meeste kunstenaars v«
de bereidheid groot om hun
atelier open te stellen, terwijl]
toch een belangrijk aspect vau
hun privéleven wordt blootge
steld," zegt Mandos. „Maar al(
de andere kant profiteren zij,
maar ook de galeries, het CBItl
en eigenlijk heel Leiden, van i
publieke belangstelling."
Alle locaties (De Waag, en del
deelnemende atëliérS'en galaN
ries) zijn tijdens de Kunstrou®
van 12.00 tot 18.00 uur ge-
opend.
ir
SJOERDDEJONG
We weten eigenlijk maar weinig van
ons lichaam. Waar zitten organen als
hart, lever, maag of nieren en hoe
werken ze? Pas als er iets misgaat
neemt bij de meeste mensen de inte
resse in hun lijf toe en blijkt vaak hoe
weinig we er eigenlijk maar vanaf we
ten. De vaak eenvoudige vragen die
mensen zich dan stellen over hun li
chamelijk functioneren zijn het uit
gangspunt geweest voor de tentoon
stelling 'Lijf en leed, het zieke en ge
zonde lichaam' die vanaf 14 oktober
te zien is in het Museum Boerhaave in
Leiden.
Aan de hand van skeletten, prepara
ten, anatomische modellen, histori
sche en nieuwe voorwerpen wordt
duidelijk gemaakt hoe het lichaam is
opgebouwd. Behalve de binnenkant
komt ook de buitenkant aan bod, ter
wijl bezoekers ook zelf met onderwijs
modellen aan de slag kunnen om de
puzzel die het lichaam lijkt te zijn, op
te lossen.
Die puzzel wordt soms verstoord
door ziekte of gebrek of als gevolg van
ongelukken. Sommige daarvan zijn
gekoppeld aan beroemde mensen. De
voetbalknie van Jan Mulder, de doof
heid van Beethoven, de aambeien van
Napoleon. Ook die kanten van het li
chamelijk bestaan komen aan de orde
op de tentoonstelling. Om de exposi
tie ook voor kinderen toegankelijk te
maken wordt nader ingegaan op de
soms eng-ogende preparaten. Die
blijken in heel wat gevallen vergelijk
baar te zijn met voorwerpen uit het
dagelijks leven. Uiteenlopend van
peertjes op sap, via gipsen vazen en
beeldjes tot het leer van onze schoe
nen of het papier maché van poppen
uit grootmoeders tijd.
Theatergezelschap Pandemonia zet
de expositie luister bij met een spe
ciaal voor de gelegenheid gemaakt to
neelstuk. De uitvoering krijgt een bij
zonder karakter want ze wordt opge
voerd in het anatomisch theater van
het museum.
'Lijf en leed', het zieke en gezonde lichaam':
van 14 oktober tot en met 17 maart in Muse
um Boerhaave, Lange Agnietenstraat 10, Lei
den telefoon 071-214224. Naar aanleiding
van de tentoonstelling verschijnt tevens een
catalogus..
Na de tentoonstelling 'Leids
Goed', gewijd aan de voor Leiden
zo belangrijke textielindustrie,
staat vanaf 1 oktober de hele ge
schiedenis van de stad en haar in
woners centraal in Stedelijk Mu
seum De Lakenhal.
Wasi.iodel van het menselijk lichaam. Frankrijk, 1&50-1900.
Op die dag gaat namelijk de ver
nieuwde historische afdeling van
het museum open voor het pu
bliek. Een emaille petroleumstelle
tje heeft hier met andere voorwer
pen uit het dagelijks leven een
plaats gekregen naast 17de of 18de
eeuwse meesters. Samen vormen
ze de geschiedenis van een typisch
Hollandse stad: beginnend in de
late Middeleeuwen en doorlopend
tot heden: van Lugdunum Bata
vorum tot modern design..
Aan de nieuwe presentatie van
de Leidse geschiedenis is ruim an
derhalf jaar met interne verbou
wingen en verhuizingen voorafge
gaan. De zaal, waarin sinds jaar en
dag de geschiedenis van deze stad
wordt verbeeld, is compleet gere
noveerd. Belangrijkste onderdeel
was het herstel van het oude pla
fondgewelf dat uit fraaie, gebogen
cassettes bleek te bestaan.
Minstens zo ingrijpend was de
verhuizing van het grootste schil
derij dat De Lakenhal rijk is. Het
doek van Van Bree waarop te zien
is hoe burgemeester Van der Werf,
tijdens het beleg van Leiden, zijn
lichaam ter consumptie aanbiedt
aan de hongerende bevolking zal
straks het middelpunt zijn van de
nieuwe presentatie. Tijdens de res
tauratie van de zaal trof men ach
ter de voorzetwanden een uitspa
ring aan, die precies de maat blpek
te hebben van het schilderij. Alles
Het .is geen meesterwerk, dit schilderij van Pieter Cattel, maar wel een bijzonder werk omdat het een beeld geel
de Leidse Aalmarkt ten tijde van het pachtersoproer dat in 1748 in veel Hollandse steden uitbrak. fl
wijst er op dat het doek hier eerder
heeft gehangen. Burgemeester Van
der Werf is dus teruggekeerd naar
zijn 'eigen' plek.
Helemaal nieuw is de wijze
waarop de Leidse collectie wordt
gepresenteerd. Veel historische
presentaties in musea tonen de ge
schiedenis in chronologische volg
orde of aan de hand van bepaalde
thema's. De Lakenhal is een nieu
we weg ingeslagen door het verle
den direct te koppelen aan het he
den.
Rode draad door de tentoonstel
ling zijn foto's die Mare de Haan
heeft gemaakt van historische
plekken in Leiden, zoals die er nu
uitzien. De voorwerpen hierbij illu
streren de geschiedenis vap zo'n
plek, tegen een achtergrond die
aantoont dat kunst en cultuur on
losmakelijk verbonden zijn met het
historisch verloop van de stad.
Leiden heeft een rijke historie:
sociaal, economisch en cultureel.
De Lakenhal zou dat het liefst alle
maal uitgebreid laten zien. Ingrid
Moerman, conservator van de his
torische afdeling, beseft terdege
dat dat niet mogelijk is. Maar er zal
heel veel meer te zien zijn dan
voorheen, belooft ze.
Anders dan in het verleden komt
het accent meer te liggen op de so
ciaal-economische historie van de
stad. Voorheen kregen vooral de
statige koopmanshuizen aan het
Rapenburg, het tafelzilver, de uni
versiteit of portretten van voorna
me Leidenaars volop aandacht. De
nieuwe presentatie toont'ook de
haveloze arbeiderswoning
ooit aan de Waardgracht sl
het serviesgoed van de Grof
rij, het leesplankje van eei
centen schooltje' of het b
smoelwerk van Leidse kern
ten.
Uitgangspunt is de boeien
torie van de stad toegank
maken voor een breed publ
opstelling biedt de museum
ker de gelegenheid straks kr
als het ware zappend, door
schiedenis van Leiden te ga
1 oktober mag dat zonder 'k
te betalen. De Lakenhal zal
hele middag (van 12.00 to
uur) gratis toegankelijk zij
ieder die nieuwsgierig is t
historie en het heden v^n i
Leiden.
jB idg-U, B.
