Denksport
111
III
M
111
ft
ill!
III
ill
i1
III
IÖI
a
DAG 9 SEPTEMBER 1995
jns de Vries toernooi is dit jaar ge-
>n door het team van Jouko Renq-
jarjolein Debets, mevr. Speelman
Uissen. Aanvankelijk stond het
wan Hans de Vries zelf bovenaan,
Jater was het team van de bekende
'|«ska|^patieke Fin Jouko Renqvist niet
or hetjjn te halen. Het toernooi laat elk
belaLr veel strijd zien en mooie spel-
P* wee prachtige próbleemspellen uit
Èrnooi zagen er zo uit:
:oachii
ations West Oost
oordwi
opening met 2 SA was Oost in 6 SA
Wand en Zuid kwam uit met sch 6.
hoet de leider het spel afspelen?
ieen eenvoudig spel als de leider
laverenslagen weet te maken. Stan-
is een kleine klaveren naar het aas
in kleine klavereq na. Aan tafel 1
le Oost ook zo en was meteen
ereidii
vooi
met
mal
Jiager,
in dos. Maar wat is er op tegen om in
met kl 7 vanuit Oost te beginnen?
aren over en weer genoeg aanko-
om niet in problemen te komen,
der geval was dat de winnende
wijze, die aan tafel 2 werd gevon-
Want in de allereerste klaverenslag
ide Noord niet meer!! Aan tafel 1
Zuid de eerste drie klaverenslagen
En hoe de leider ook speelde, hij
niet meer tot 12 slagen. Als Zuid
egemtir vroegtijdig kl V met de heer
it, ontstaat in de eindfase dezelfde
gpositie als aan tafel 2. Aan tafel 2
Zuid twee opties, die beide tot ver
bidden. De eerste was om de eerste
renslag te laten lopen. De leider kan
twee klaverenslagen maken. Hij liet
>m een kleine ruiten spelen, die via
ondenfvoor de 9 was. Klaveren door bracht
lan slag.
de ruitens zaten 3-3 en de leider
12 slagen. De tweede optie was om
renheer meteen te nemen. Ook dan
Oost 12 slagen. Weliswaar kan de
nkleur niet meer ontwikkeld wor
maar als Zuid na klaverenheer kla-
doorspeelt (of een andere kleur)
de leider al zijn slagen mee tot al-
de onderstreepte kaarten nog over
a 65
V2
V 9 3
H 108642
Diagram 2.
sch H van Oost kan Zuid alleen een
ten weggooien. Oost speelt ru 5 bij en
ord kan niet anders dan een ruiten
ijt. Dan volgt ha A en ha B, die wordt
jrgenomen met de heer. En ook Zuid
tedwongen om een ruitentje te laten
in. Tot slot maakt Oost nog zijn drie
ens, waaronder ru 10: een prachtig
In het tweede spel waren er genoeg
wijzingen uit het bieden met Oost
er en niemand kwetsbaar:
1 kl (echte kleur): Zuid pas; West 1
Noord 1 ha; Oost 1 sch; Zuid 2 kl
1, geeft steun aan in harten):
st 3 sch; Noord pas; Oost 4 sch. Zuid
am uit met ha 2, van een driekaart
ten.
West
Oost
V 10 6 5
A A B 9 3
V 74
103
H 9 8 5 4
AB 10
2
A A 6 5 3
ord nam met de boer en vervolgde
ru 6, kennelijk een singleton. De
er mocht de slag maken. Hoe verder?
leider heeft drie opties: 1. Schoppen
nen schoppen na (wint als Noord een
ubleton heeft, hetgeen onwaarschijn-
is).
Gaverenaas, klaveren getroefd, de snit
schoppenheer en na twee troefrondes
itruitenaas vervolgen.
Eerst een harten spelen om de com-
micatie tussen NZ te verbreken. Hoe
tmoet, is zelfs nog niet meteen te zien
stopen kaarten:
V1065
v V74
H9854
Diagram 4
u 4-,
in Jeelwijze 1 gaat niet, omdat na het ne-
le en van troefheer Noord zijn partner
^uid aan slag kan brengen met harten
Noord de introever in ruiten te ge-
Speelwijze 2 gaat mis, omdat Noord
itenaas aftroeft en opnieuw klaveren
'speelt: De blinde is verder dood en de
ije ruitens zijn niet te incasseren. Al
en 3. gaat goed. NZ nemen de harten-
ag en spelen harten door of klaveren
eer. In beide gevallen kan Oost met rui-
'naas verder gaan. Noord mag wel troe-
'n, maar West wordt door een introever
'et klaveren aan slag gebracht. Dan pas
°lgt de snit op troef heer, waarna de
oeven worden gehaald. En West houdt
tijd nog een troef over om de vrije rui
ms te kunnen benutten.
uitslag van het Hans de Vries toer-
°oi: A-lijn: l.Team Renqvist 227,
Team Toeset 218, 3.Team Willemsen
B-lijn: l.Team Groen 193, 2.Team
•de Vries 192. C-lijn: l.Team Bink 181.
lijn: l.Team Roderkerk 164.
zondag 1 oktober wordt in IJmuiden
het Maritiem Instituut IJmond voor de
ijfde keer het Zeehaventoernooi georga-
•iseerd. Er wordt in drie groepen ge
teeld naar sterkte. Opgave via 02550-
5659 of 15972.
puzzel
Nummer 36
Horizontaal: 1. genotmiddel; 6. leuk; 12.
onaangenaam koud; 13. brandstof; 14. ge
reed; 16. balk; 18. overschot; 19. sine loco;
20. bovenste dakrand; 22. verdoving; 23.
langs; 24. godin van de vrede; 26. gemeen
schappelijke weide; 28. naar wezen; 29. in-
sekt; 32. kerkgebruik; 33. wreed heerser; 34.
stand der edelen; 35. billijkheid; 37. af en
toe; 38. Ierland; 41. ik verbied!; 43. naam;
46. vlijt; 48. ontzag; 50. rivier in Frankrijk;
51. haarverzorgingsartikel; 52. aanprijzing;
55. cilinder; 56. bijwoord; 57. luizeëi; 58.
konisch; 60. Leger des Heils (Eng. afk.); 61.
vis; 62. bakingrediënt; 64. verkeersplein;
65. compagnon.
Verticaal: 1. hond; 2. Gouverneur Gene
raal; 3. s.v.p.; 4. bouwval; 5. later; 7. be
dwelming; 8. bitterkruid; 9. kern; 10. bij
voorbeeld (Fr. afk.); 11. berustend; 15. ves
ting; 17. deel v.e. trap; 18. Europese hoofd
stads 19. heilige; 21. binnenste; 23. te koop;
25. vitziek mens; 27. plant; 29. harde bui
tenkant; 30. pels; 31. klepper; 36. grote
boor; 37. dierenverblijf; 39. zwijn; 40. gees
telijke; 42. insekteneter; 44. schrijfvloeistof;
45. staat (Fr.); 47. god van de liefde; 49.
smak; 50. houtsoort; 53. zwemvogel; 54.
larve; 57. nieuw; 59. vreemde munt; 61.
meterton; 63. bordspel.
Welke twee woorden worden gevormd
door de letters in <5e volgende vakjes: 51
24 64 13 54 8 56 17 10 36 60
en 44 57 21 13 61 37 58 5 22.
Oplossing nummer35
De twee woorden van de opgave van
vorige week waren: OVENSTAND en
ZADELKUSSEN.
turbine-stroman
h--reerog--a
e-bolus-foyer-v
akon-storm-naar
toneradra
etui-trens-poen
r-steen-schijn-t
airhal
k-alsem-pipet-k
aula-navel-rara
ribzakbar
blut-belet-sont
i-molen-lente-i
e--godneo--n
speaker-stemmig
Winnaars
De winnaars van een luxe potlodenset zijn:
C. Timmer, Beatrixstraat 9, Voorhout
(kruiswoord).
W. Sanders, Oude Rijn 39a, Leiden
(cryptogram).
Oplossingen van de kruiswoordpuzzel en/of het cryptogram, per
briefkaart, dienen uiterlijk woensdag a.s. in ons bezit te zijn. Indien
per post wordt ingezonden, als volgt adresseren: Redactiesecretari
aat, Uitgeversmaatschappij Leidsch Dagblad b.v., Postbus 54,
2300 AB Leiden.
Cryptogram nummer 36
Horizontaal: 5. De actieradius van een insekt (11); 7.
Zonder tussenkomst blijf je arm (11); 10. Arbeid niet
voor de luiaard (8); 11. Om te bevestigen dat er geen
prijzen op vallen (6); 12. Eraan gegeven om te stoppen
(4); 13. Geweldige dorsvloer? (10); 15. Klaar met spelen?
Dat is slim! (10); 17. Bloem in het haar (4); 18. De afne
mers komen er rond voor uit (12); 19. Betreffende het
restant (4); 21. Groenteschip (8); 22. Dat zal goede
vrienden verdriet doen (11).
Verticaal: 1. Milieu-vriendelijk (11); 2. Lawaai bij het
samenvoegen (16); 3. Het boek van een dominee (8); 4.
Het wordt nog leuker als er meer zijn (6); 6. Uitvluchten
maken deel uit van de stad (11); 8. Hij heeft geen bril
nodig (12); 9. Een blad waar lijn in zit (11); 14. Met al
zijn charmes maakt hij een vrouw koud(er) (10); 16. Ge
wricht van het moment (8); 20. Verliest haar glaswerk
(4).
Oplossing
cryptogram 35
Horizontaal: 4. steenworp; 6.
gemeengoed; 9. hijswerktuigen;
12. smakken; 13. missen; 14.
gestrekte draf; 16. blei; 17. roep
naam; 18. landgoed; 19. onmin;
21. nevenzaal.
Verticaal: 1. stoethaspel; 2.
tegensparteling; 3. brio; 5. win-
terkleding; 7. drukmiddel; 8. an
gel; 10. kunstbroeder; 11. ge
spannen; 15. kaaiman; 20. tel;
22. zo.
dammen
Vandaag mag u zich weer eens
buigen over een zestal proble
men. Met de club-competitie
voor de deur is een beetje oefe
ning in het combineren na
tuurlijk nooit weg. Voor al het
slagwerk geldt dat wit aan zet is
en wint. De opgaven zijn niet al
te moeilijk. Niettemin vergen
enkele standen toch wel het
nodige zoekwerk. Mocht u de
oplossingen binnen een uur
gevonden hebben, dan kunt u
het nieuwe seizoen met ver
trouwen tegemoet zien! Zoals
gebruikelijk zijn ter controle te
vens de cijferstanden vermeld.
Veel plezier bij het oplossen!
Cijferstanden:
Diagram 1: wit 23, 24, 27, 28,
29, 33, 34, 42, 43, 49; zwart 7. 8,
9. 12. 14, 15,17. 18. 20 en 25.
Diagram 2: wit 22, 25, 28, 37,
38, 41. 42, 43, 47, 49; zwart 7,
10, 13, 19, 26, 29. 34,35 en 36.
Diagram 3: wit 23, 29, 34, 35,
39. 41. 43, 50; zwart 7. 9. 11, 12,
13, 18, 36 en 45.
Diagram 4: wit 17, 27, 29, 32,
39, 42, 49; zwart 8, 10, 12, 16, Diagram4 Diagrams Diagrarr
18,20 en 30.
Diagram 5: wit 11, 15. 16,17, 30, 40, 48; zwart 1, 4, 14. 19. 32, 33 en 38.
Diagram 6: wit 27, 28,30,32,33,34,37,38, 39. 41, 44, 46, 48, 49. 50; zwart 3, 4, 7.9, 12, 13, 14, 16. 18. 19, 2l„23, 24. 26 en 35.
schaken
Klaas Steijn
Vorige week is de Russische
IGM Lev Poloegajevsky in zijn
woonplaats Parijs overleden. Hij
leed reeds geruime tijd aan een
ongeneeslijke hersentumor.
Poloegajevsky werd op 20 no
vember 1934 geboren in Mogi
lev, een middelgrote stad in
Wit-Rusland. Hij was de jongste
uit een gezin van vier kinderen
maar de enige die door de
schaakbacil besmet raakte. De
oorlogshandelingen deden Lev
in het in de Oeral gelegen Koey-
bisjev belanden alwaar hij in
het Paleis van de Pioniers het
schaakspel leerde en al snel vor
deringen maakte. In 1962 werd
hij door de FIDE tot internatio
naal grootmeester benoemd.
Poloegajevsky kwam zeven keer
voor de USSR uit in de schaako
lympiade en vijfmaal in het Eu
ropees kampioenschap voor
landenteams. Elf keer nam hij
deel aan het kampioenschap
var) de USSR, destijds zo'n
beetje het sterkste toernooi ter
wereld. In 1967 en 1968 won hij
de titel. Van de tientallen toer
nooien waaraan Poloegajevsky
deelnam wist hij er niet minder
dan 23, al dan niet gedeeld, te
winnen, waaronder twee keer
het Hoogovenstoemooi (1966
en 1979) en IBM (1972). Gedu
rende een tiental jaren maakte
Poloegajevsky deel uit van de
wereldtop. Hij nam vijf maal
deel aan het Interzonaal toer
nooi en speelde in de periode
'74-'80 vijf kandidatenmatches.
Twee keer bereikte hij daarin de
halve finale van het WK, doch
beide keren was hij niet opge
wassen tegen Viktor Kortsjnoi.
Poloegajevsky was een vriende
lijk man die dankbaar gebruik
maakte van de glasnost om zich
met zijn echtgenote, die jaren
lang in Moskou les in de Franse
taal had gegeven, in Parijs te
vestigen. Het feit dat hun enige
dochter al in de Franse hoofd
stad werkzaam was maakte de
ze keuze nog eenvoudiger. De
onlangs overleden oud-wereld
kampioen Michael Botwinnik
heeft een grote invloed gehad
1
A
Ai
i
|i
i
i
H
i
i
IkJ
li
IK
HIT
A
0
A
i
A
HI
'inli!
I
1
111
i
11
i
li
i
w
Jl
111
III
III
III!
111
0
i
A
Bl
g
nil
111
I
h
w
a
op de schaakcarrière van
'Poloe'. Op diens advies heeft
hij zich ook aan het schrijven
van schaakboeken gezet en het
moet gezegd worden dat de
schaakwereld hem daar dank
baar voor mag zijn. 'Grandmas
ter Performance', 'Grandmaster
Preparation' en het uit twee de
len bestaande 'The Sicilian La
byrinth', behoren tot de beste
schaakboeken die ooit zijn ge
schreven.
Ter gelegenheid van Poloega-
jevsky's zestigste verjaardag or
ganiseerde zijn trouwe vriend
en bewonderaar Joop van Oos-
terom vorig jaar in het verre
Buenos Aires een thematoer-
nooi waarin het spelen van het
Open Siciliaans verplicht was
gesteld. Een hommage aan de
man die zich zijn leven lang
voor deze boeiende ouverture
heeft ingespannen en met talrij
ke nieuwe ideeën heeft verrijkt,
met als onbetwist hoogtepunt
de ontdekking van de naar hem
genoemde 'Roloegajevskyvari-
ant' van het Najdorfsysteem.
Door zijn ziekte' behoorde
'Poloe' helaas niet tot de deel
nemers aan 'zijn' toernooi doch
was hij nog wel in staat het als
toeschouwer bij te wonen.
Thans is bij de uitgeverij Inter-
chess BV in Alkmaar, bekend
van de New in Chess uitgaven,
een boek verschenen dat is ge
wijd aan dit bijzondere toer
nooi. Deelnemers waren Salov,
Anand, Ivantsjoek, Judit Polgar,
Karpov, Kamsky, Sjirov en Lju-
bojevic. Men speelde tweemaal
tegen elkaar. Alle partijen vin
den we in dit boek terug. Het
vaak uitgebreide commen
taar is of van de betrokken spe
lers zelf afkomstig of van Jeroen
Piket die ter plaatse aanwezig
was en het leeuwendeel van de
analyses voor zijn rekening
nam. Maar dit boek is veel meer
dan een toernooiboek. Het is
een ode aan de jarige en diens
grote liefde: Het Siciliaans. Van
daar de toepasselijke naam 'Si
cilian Love'. Poloegajevsky nam
zelf het eerste hoofdstuk voor
zijn rekening waarin hij zijn 10
meest opmerkelijke Siciliaanse
partijen analyseert. Zijn Franse
schoonzoon, Christophe Guén-
au, tekende voor een uitgebreid
interview dat interessante we
tenswaardigheden bevat. De
zelfde schrijver wijdde een be
langwekkend hoofdstuk aan de
geschiedenis van het Siciliaans
dat zijn oorsprong reeds in de
middeleeuwen vindt. Flet is ver
rassend om tot de ontdekking te
komen dat de uitgangspositie
van de actuele Svesjnikov vari
ant reeds in Londen 1883 op het
bord kwam in de partij Sellman
- Bird!
'Sicilian Love' telt 236 blad
zijden en is fraai gebonden. Fo
to's, tekeningen, duidelijke dia
grammen en diverse overzich
ten maken van dit boek een
standaardwerk dat de vele lief
hebbers van het Siciliaans zich
niet makkelijk zullen laten ont
gaan. Info: New in Chess, Tel.
072-127137 (fax: 158234).
De nu volgende partij her
schreef Poloegajevsky speciaal
voor 'Sicilian Love'. Flet paste
niet bij zijn stijl om vroegere
aantekeningen klakkeloos over
te schrijven. Ik beperk me lot
enige opmerkingen. Voor het
uitgebreide en boeiende com
mentaar verwijs ik naar hét
nieuwe boek.
NEZHMETD1NOV - POLOE-
C.AIEVSM
Kampioenschap USSR, Bakoe
1961.
1e4 c5; 2. Pf3 d6; 3. d4 cxd4;
4. Pxd4 Pf6; 5. Pc3 a6. De inlei
ding tot het Najdorfsysteem. 6.
Lg5 e6; 7. f4 b5. Deze zeer
scherpe variant is een ontdek
king van de zwartspeler die dan
ook terecht de naam draagt van
dit concept. Nezhmetdino-v
stond bekend als een geweldig
aanvalsspeler en er was dus
moed voor nodig om deze vari
ant juist tegen hem te spelen. 8.
e5 dxe5; 9. fxe5 Dc7; 10. exf6
De5+; 11. Pe4. Dit gold, ten til
de van deze partij, als een kans
rijke voortzetting. 11. Dxe4+;
12. Pe2 Pc6; 13. Dd2 h6. (Zie
diagram 1) Een belangrijke ver
betering ten opzichte van het
tot dan gebruikelijke 13.Ta7,.
14. Le3 Lb7; 15. Pg3 De5; 16.
fxg7 Lxg7; 17. Ld3 Pb4; 18. 0-0
Pxd3; 19. Dxd3 Td8; 20. De2
h5; 21. Tacl. Een fout die de
balans definitief in het voordeel
van zwart doet omslaan. Beter
is 21. Df2. 21. h4; 22. Df2
Td7; 23. Pe2 h3; 24. gxh3 Txh3;
25. Pg3 Dd5; 26. Lb6 Le5. (Zie
diagram 2) Het begin van de
slotaanval. Gezien het dreigen
de inslaan op g3 moet wit wel
een kwaliteit geven. 27. Txe5
Dxe5; 28. Tel Dg5; 29. Le3
Dg4; 30. Tf 1 f5; 31I.f4 Td I32.
c3 Th4; 33. Lc7 f4; 34. Dxf4
Dxf4. Wit geeft op. Na 35. Lx f4
Txfl+; 36. Pxfl Txf4 staat hij een
toren achter.
filatelie
DUITSLAND heeft zich 6 sep
tember in de rij van landen ge
schaard die postaal '100 jaar
film' herdenkt. Dat gebeurt met
de uitgifte van een velletje van
drie zegels met daarop filmfrag
menten: 80 pf., Metropolus
1925/1927 onder regie van Fritz
Lang; 100 pf., Der Untertan,
1951 onder regie van Wolfgang
Staudte en 200 pf., Der Himmel
über Berlin onder regie van
Wim Wenders. Op het vel een
foto van de eerste filmvoorstel-
ling.
Op 29 oktober organiseren de
Duitse postzegelverenigingen
ter gelegenheid van de 'dag van
de postzegel' tal van tentoon
stellingen, ruilbeurzen, e.d. De
traditionele zegel 'dag van de
postzegel' verscheen echter al
op 6 september. Dit jaar een
200 pfennig-zegel met een bij
slag van 100 pfennig. De bijslag
komt ten goede aan de 'Stich
ting ter bevordering van de Fila
telie en Postgeschiedenis'. Op
de zegel een jonge postbestel-
ster.
Tot slot werd 6 september
met een 100 pf.-portretzegel de
80ste geboortedag herdacht van
de vaak omstreden CSU-voor
zitter (sedert 1961) en Beierse
minister-president (sedert 1978)
Franz Josef Strauss (1915-1988).
GROOT-BRITTANNIE heeft
22 augustus twee permanente
zegels met een hoge waarde uit
gegeven. De zegel van 1 pond
waarop het Carrickfergus Castle
staat afgebeeld heeft plaats ge
maakt voor een 1 pond-zegel
(purper/groen) met de beeltenis
van de koningin. De Carrickfer-
gus-Castlezegel is nu uitge
bracht in een waarde van 3
pond (purper). In beide zegel is
in de linker- en rechterperfora-
tie de 'beveilingsinkeping' aan
gebracht.
IERLAND 'Honderd jaar
radio' heeft een zjegelvijfling op
geleverd. Op 8 juni kwam Ier
land namelijk met een 32p-ze-
gel waarop hetzelfde beeld staat
als op de herdenkingszegels van
Duitsland, Italië, San Marino en
Vaticaan: Marconi achter zijn
eerste radioapparatuur. De ze
gel maakt deel uit van een paar
tje. De andere zegel (ook 32p)
toont een oude plaat om zen
ders te zoeken. Oplage: 2 mil
joen paartjes. In Duitsland, Ita
lië, San Marino en Vaticaan ver
schenen de 'beeldgelijke' Mar-
xoni-zegels eveneens op 8 juni.
Verder verschenen op 27 juli
in Ierland:
een 32p-zegel (oplage 1
miljoen) ter gelegenheid van
het 200-jarig bestaan van het St.
Patrick's College in Maynooth
(motief: hoofdgebouw met toe
gangspoort);
een 28p-zegel (oplage 1
miljoen) naar aanleiding van
het 250-jarig bestaan van het
Rotunda Hospital in Dublin
(hoofdgebouw met portret van
de stichter dr. Bartholomew
Mosse);
een 32p-zegel (1 miljoen)
waarmee het einde, vijftig jaar
geleden, van de Tweede We
reldoorlog wordt herdacht (een
lauwerkrans en een doedelzak
speler van de Royal Irish Rifles
voor een kaart van Europa), NB.
voor de Europaverzameling;
een zegel van 52p (500.000
stuks) die het 150-jarig bestaan
markeert van de Geological Sur
vey of Ireland (een 45 jaar oude
geologische kaart van Ierland).
EILAND MAN
Voor de volledigheid
moeten we wat het Ei
land Man betreft nog
terug naar april/mei.
Vooral omdat het om
drie emissies gaat die
thuishoren in motiel-
en themaverzameliii-
gen: Europa, 50 jaar be
vrijding en verkeer/ver
voer (auto/motorsport).
De Europazegels 'vre
de'en vrijheid' (28 aprij)
tonen: 20p, eentmornre
golf met een schuimkuif
waaruit een zwerm duj-
ven opstijgt (op de ach
tergrond de Tower of
Refuge in Douglas Bay)
en 30p, een duif en
prikkeldraad.
De emissie '50 jaar
bevrijding' (8 mei) telt
vier strips: 2 x lOp, 2 x
20p, 2 x 24p en 2 x 40p.
Op de zegels vliegtui
gen, een tank, een vliegden-
schip, troepen, onderschei
dingstekens, vlaggen van Man
en Groot-Brittannië, feestvie
rende mensen, het parlements
gebouw in Londen met de Big
Ben en koninklijk bezoek aan
Man.
Tot slot een serie waar Man
goed in is: zes zegels en een vel
letje gewijd aan autoraces (met
de winnaars): 20p, The Castlq-
town Trophy for Formula Libre
(1951); 24p, The 13th British
Empire Trophy (1951); 30p (The
RAC International Light Car Ra
ce (1936); 36p, idem (1937);
41 p. The 1914 Tourist Trophy
en 42p, The 1934 Mannin Beg
and Mannin Moar. Op het velle
tje met een zegel van 1 pond de
winnaars van de Tourist Trophy
in 1905.
