Ritzen moet
van rechter
naar Kamer
V10 GOLD
Jeugd somber over vinden van werk
Advocaten betrokken bij misdaad
Binnenland
Nog geen akkoord over
aanpak mestoverschot
Indië-veteranen herdenken
De Zwarte Piet ligt in Kennemerland
8 SEPTEMBER 1995
ANP Algemeen Nederlands Persbur
CPD Geassocieerde Pers Diensti
-^üje doden bij ongeval op A50
L, Bij een ongeval op de autosnelweg A50 van Den Bosch
frnhem ter hoogte van Nuland zijn vanmorgen twee men-
•Mgekomen. De ravage was enorm. Door nog onbekende
•k botsten enkele vrachtwagens op elkaar. Daardoor werd
l iaan richting Arnhem helemaal geblokkeerd, aldus een
'^moerder van de politie.
A-drecteur Van Stiphout overleden
veri ig; Naar nu bekend is geworden is woensdag dr. H. van
ers, ut onverwacht overleden. Van Stiphout was vanaf 1983
de K ur van de Stichting Organisatie voor Strategisch Arbeids-
Ziji jnderzoek (OSA). Hij werd 61 jaar. De voormalige Philips-
1 Vei verker maakte in 1968 de overstap naar het wetenschap-
bureau van de PvdA, de Wiardi Beckmanstichting. Hij ver
ger lar in 1975 als directeur,
st. n
ige obom in Breda
In een auto in Breda is gistermorgen een bom ontploft,
.of' raa^te gewond. De politie gaat uit van een aanslag. De
aan' as ^et e'8end°m van een 35-jarige man uit Breda die in
at zes jaar cel was veroordeeld wegens enkele bankover-
1Buurtbewoners denken dat het om een wraakactie in het
iele milieu gaat.
li
jee doden bij schietpartij disco
dam» Bij een schietpartij in een discotheek in Rotterdam
ami nmorgen twee doden gevallen. Een derde slachtoffer
redt gewond en is opgenomen in het ziekenhuis. Over de toe-
;kei tvan de schietpartij, die omstreeks zes uur plaatshad, is
de aiets bekend.
terie in drinkwater Delft
Het water van zo'n negenduizend huishoudens in de
e wijk Tanthof is besmet met de coli-bacterie. De bacterie
voor in uitwerpselen van mensen en dieren en veroorzaakt
ni e en maag- en darmproblemen. Het is nog onduidelijk hoe
cterie in het leidingnet is terechtgekomen. Watermaat-
pij Delfland vermoedt dat dit is gebeurd tijdens werk-
jheden. Het bedrijf raadt de bewoners aan om het water
:onsumptie eerst drie minuten te koken.
^betaalde arbeid voor buskaper
r nipCHT* De 43-jarige man die in mei een Dordtse stadsbus
;en je, is gisteren veroordeeld tot 240 uur onbetaalde arbeid en
rgjaanden voorwaardelijke celstraf. De officier van justitie
oojrie jaar cel geëist. De man kaapte de bus in Dordrecht en
trtaigde bestuurder naar Rotterdam te rijden. Vervolgens zette
aji koers naar Antwerpen. In Breda werd de man overmees-
is_ïlij was van plan geweest zichzelf met de bus te pletter te
opji maar hij kreeg het voertuig niet aan de praat.
Studenten eisen spaarregeling studiepunten
Minister Ritzen (onderwijs) moet van de rechter voor
eind oktober aan de Tweede Kamer uitleggen waarom hij
studenten niet wil toestaan hun studiepunten te sparen.
Dat bepaalde de Haagse rechtbank gisteren in een kort
geding dat studenten hadden aangespannen.
den haag anp
Studenten moeten vanaf dit jaar
ten ministe vijftig studiepunten
halen om te voorkomen dat
hun beurs wordt omgezet in
een lening. De Kamer stemde
hiermee in, maar wilde wel een
of andere vorm van spaarrege
ling. Ritzen beloofde dat maar
zei niet hoe die regeling er uit
komt te zien of wanneer die
wordt ingevoerd.
Niettemin stond er vorig jaar
in Uitleg, het blad van het mi
nisterie dat er een regeling zou
komen. Als een student meer
dan tachtig punten haalt, mag
hij het 'teveel' meenemen naar
het volgend jaar. Landsadvocaat
De Groot stelde gisteren dat het
betreffende artikel geen officiële
mededeling was.
Ritzen hoeft dan ook geen
spaarregeling voor studiepun
ten op te stellen, zoals het Inter
stedelijk Studenten Overleg
(ISO) wil, zo stelde De Groot.
Volgens hem heeft Ritzen een
toezegging voor een spaarrege
ling gedaan aan de Tweede en
Eerste Kamer en niet aan het
ISO. De uitlatingen zijn wette
lijk dan ook niet bindend.
Het ISO eist een spaarrege
ling. Ritzen liet echter van de
zomer weten van de regeling af
te zien, omdat de Tweede Ka
mer een voorgenomen verho
ging van het aantal punten dat
studenten moeten halen dwars
boomde. Daarmee verviel vol
gens de bewindsman de nood
zaak van een spaarregeling.
De minister heeft een spaar
regeling beloofd en hij heeft de
ze belofte na te komen, aldus de
studentenbond bij monde van
advocaat mr. P. Petit. Als direct
gedupeerden van het niet door
gaan van de spaarregeling tra
den de twee studenten Maayke
Cooymans en Ido van der Meu-
len als eisers op.
Zij hebben zich verplicht het
komende studiejaar respectie
velijk in een wetswinkel te wer
ken en een bestuursfunctie bij
de Jonge Democraten te vervul
len. Petit betoogde dat zij deze
verplichtingen niet meer onge
daan kunnen maken. De
landsadvocaat vond echter dat
studenten nu eenmaal prioritei
ten moeten stellen.
Ife dag
ENSATIONELE ITALIAANSE MAFFIA SERIE. SPANNING Bij jou nog niet
IE NIET MAG MISSEN! OOK OP TV 10 GOLD ALLE NOG op de kabel?
IERDER IN NEDERLAND UITGEZONDEN AFLEVERINGEN. V«a9 erom bij
je Gemeente of
Ministers eens over inkrimping veestapel
De twee ministers vinden dat
er een apart fonds van zo'n half
miljard gulden moet komen
voor steun aan boeren die als
gevolg van strengere mestnor-
men in financiële problemen
raken. Betwijfeld wordt echter
of daarvoor binnen het kabinet
voldoende steun bestaat.
Veel boeren stoppen momen
teel veel meer mest in het land.
Voor het jaar 2000 zou de be
mestingsnorm 30 kilo fosfaat en
250 kilo stikstof per hectare
moeten zijn. De Boer verwacht
dat bij die norm zo'n tweedui
zend varkensboeren het bedrijf
voor gezien houden. Volgens de
milieuminister moeten boeren
hoe dan ook op termijn worden
gedwongen niet met meer dan
20 kilo fosfaat en 180 kilo stik
stof extra per hectare te bemes
ten dan het betreffende gewas
nodig heeft.
den haag gpd
De ministers De Boer (milieu)
en Van Aartsen (landbouw) zijn
elkaar dicht genaderd in de on
derhandelingen over het toe
komstig mestbeleid. ,,Maar van
overeenstemming is nog geen
sprake", aldus een woordvoer
der van minister De Boer van
morgen.
Beide ministers verschillen al
maanden van mening over de
juiste aanpak van het mestover
schot. Gisteren is een door de
ministers opgesteld stuk naar
het kabinet gestuurd, waarin
echter de belangrijkste getallen
over fosfaat- en stikslofverliezen
zijn opengelaten. Wel zijn De
Boer en Van Aartsen het eens
over de noodzaak van inkrim
ping van de veestapel; met na
me de varkenshouderij moet in
leveren, met minimaal vijftien
procent.
WG-geld mag
lelijk anders
Hrden besteed
ti-^-^
eI eenten mogen het geld dat
doeld voor uitvoering van
10 et Voorzieningen Gehandi-
n n (WVG) ook ergens an-
aan uitgeven. Voorwaarde
t ze de voorzieningen goed
r' en en het geld alsnog be-
baar stellen als in de toe
s' it een groter bedrag nodig
3r uitvoering van de WVG.
ster Melkert (sociale zaken)
jft dit in antwoord op ka-
iragen. Aanleiding was het
n lit van de gemeente Har-
)erg om een deel van het
jet te gebruiken voor het
en van het begrotingste-
Ook andere gemeenten
ïden een deel van het geld
andere zaken dan voorzie-
:P en voor gehandicapten en
Z( iren.
ihandicaptenorganisaties
1 ien woedend gereageerd,
*'lat naar hun mening lang
11 alle gemeenten het gehan-
ptenvervoer en woningaan-
lingen naar tevredenheid
ben geregeld. Zij vinden dat
overschot moet worden ge
kt m de voorzieningen te
'eteren.
elkert zegt het wel voorstel-
te vinden dat gemeenten
hebben overgehouden. ,,Bij
eoordeling van de onderbe-
ing in 1994 moet worden
acht dat sprake was van een
loopjaar. waarin nog niet de
'doelgroep kon worden be-
Hij doelt daarbij vooral
ouderen. Die kunnen sinds
WG van kracht is ook aan
tak maken op de voorzie-
gen die daarvoor alleen voor
andicapten waren bedoeld,
de praktijk blijken 65-plus-
daar echter niet of nauwe-
s gebruik van te maken.
is gegaan.
Gisteren was het de beurt
aan wetenschapper Bruin-
sma om met een fileermes
de zweren van de samenle
ving te ontleden. Een van
die etterpuisten blijkt
Schiphol te zijn. Logisch,
want de luchthaven is een
distributiecentrum. En dus
geschikt voor de in- en
doorvoer van legale èn ille
gale middelen, zoals heroï
ne en cocaïne.
Eens te meer blijkt uit zijn
verhaal hoe gemakkelijk de
geur van geld mensen aan
de verkeerde kant brengt
van de denkbeeldige lijn tussen goed en kwaad.
Er blijkt weinig voor nodig om 'trouwe' wetsdie-
naars van douane en marechaussee te verleiden
tot hulp aan mensensmokkel.
Toch zijn de criminologen terughoudend met
het hangen van het label zware criminaliteit aan
dit soort zaken. Zolang de criminele gedragingen
niet georganiseerd en niet systematisch zijn, valt
het volgens hen allemaal wel mee. Zeker wanneer
er geen geweld en geen corruptie aan de te pas
komt. Toch presenteren ze nu al twee dagen ach
tereen onthutsende cijfers. Gisteren opnieuw.
De omvang van de criminaliteit in Nederland
hangt af van welke krant je leest, zegt men wel
eens. Criminologen werken met een andere defi
nitie. Daarin hangt de omvang van de criminali
teit hangt af van wat je als criminaliteit benoemt.
Hoe scherper de regels, des te meer criminaliteit.
Crimineel gedrag komt bovendien vaker voor
wanneer het financieel aantrekkelijk is om de re
gels te overtreden. Geen wonder dat het smokke
len van drugs verleidelijk is. Vooral wanneer de
pakkans klein is.
Het probleem voor de politie was hoe deze za
ken aan te pakken. Nieuwe, niet door de wet toe
gestane opsporingsmethoden, moesten uitkomst
bieden. En daar ging het fout. Justitie en politie
waren het uiteindelijk niet eens over de ge
volgde aanpak. In de gigantische ruzie die volgde
JAN KUYS
VAN TRAA
roermond Een Indië-veteraan kreeg het gisteren te kwaad tijdens de nationale dodenherdenking Indië-
veteranen bij het Nationaal Indië-monument 1945-1962 in Roermond. Naast tienduizend veteranen
woonden ook premier Kok en defensieminister Voorhoeve de plechtigheid bij. De 6.152 gesneuvelde mi
litairen werden gisteren voor de achtste keer herdacht. foto anp peter schols
Onderzoek Interview Jongeren '95:
OR eist inzage
in gegevens
Dagbladunie
rotterdam anp
Inzage in de bedrijfsgegevens
van de Dagbladunie. Dal is de
inzet van een kort geding dat de
ondernemingsraad van de Dag
bladunie aanspant tegen moe
dermaatschappij Reed Elsevier.
De OR besloot tot het wapen
van een kort geding, nadat gis
teravond een ultimatum aan El
sevier om het biedingsprospec
tus voor de verkoop van Dag
bladunie ter inzage te geven,
was verstreken. De OR wil dat
zijn extern deskundige prof. A-
van der Zwan kennis kan ne
men van de inhoud van het bie-
dingsboek zodat hij zich een
goed oordeel kan vormen over
de financiële gegevens van Dag
bladunie. De opdracht van de
OR aan Van der Zwan is een on
derzoek in te stellen naar de
mogelijkheden van financiële
verzelfstandiging van de Dag
bladunie ofwel een minder
heidsdeelneming te zoeken met
een partner die het uitgeven
van kranten als belangrijkste ac
tiviteit heeft.
PvdA: Basisbaan
voor werklozen
den haag gpd
De PvdA wil de 'zelfredzaam
heid en zelfwerkzaamheid' van
langdurig werklozen stimuleren
door de introductie van een 'ba
sisbaan'. Uitkeringsgerechtig
den ontvangen volgens dat
voorstel een gedeeltelijke bij
standsuitkering (van bijvoor
beeld 50 procent), waarboven
zij zelf de vrijheid krijgen geld
bij te verdienen. Ook moet het
mogelijk worden dat zij met be
houd van uitkering vrijwilligers
werk doen of mensen in hun
omgeving verzorgen.
Een PvdA-commissie onder
leiding van partijvoorzitter Rot
tenberg presenteerde gisteren
dit 'plan' dat voorkomt in de
notitie 'De sociale staat van Ne
derland'. De voorzitter beklem
toonde dat het geen concreet
voorstel is, maar meer een 'ge
dachte' die verder moet worden
uitgewerkt. De notitie zal op het
partijcongres in februari wor
den besproken en de basis gaan
vormen van het nieuwe PvdA-
verkiezingsprogram.
amsterdam anp
Jongeren zijn steeds pessimisti
scher over de kans een baan te
vinden. Was twee jaar geleden
54 procent van de twaalf- tot
negentienjarigen het nog eens
met de stelling 'er is werk ge
noeg, als je er maar naar zoekt',
nu is dat 39 procent. Tweederde
van de jongeren denkt dat het
na studie of opleiding moeilijk
is een baan te vinden.
Dat blijkt uit het onderzoek
Jongeren '95, uitgevoerd door
bureau Interview. In het onder
zoek komen onder meer de on
derwerpen school, werk, finan
ciën, normen en waarden, poli
tiek, computergebruik, mode en
muziek aan de orde. Er zijn
3.112 kinderen en jongeren in
de leeftijd van 6 tot en met 24
jaar ondervraagd. Het onder
zoek heeft sinds 1991 om de
twee jaar plaats.
Hoewel de jongeren pessimis
tisch gestemd zijn over hun
kans op werk, is de stemming
niet uitermate negatief, aldus
Interview. De ondervraagden
proberen hun kansen te vergro
ten door opleiding, bijbaantjes,
het aannemen van een baan
onder hun niveau en door te la
ten zien dat ze kunnen doorzet
ten. Vrijwel niemand wil leven
van een uitkering en thuis 'zit
ten niksen'. Meer dan de helft
van de ondervraagden zou een
eigen bedrijfje willen beginnen.
Uit het onderzoek blijkt ook
dat steeds meer jongeren kritiek
hebben op de politiek. De helft
vindt dat politici te weinig voor
hen doen. In 1993 was nog
maar eenderde van de jongeren
die mening toegedaan.
Een gelukkig gezinsleven, stu
deren, trouwen en klaarstaan
voor anderen zijn voor de jon
geren belangrijker waarden dan
in '93. Inzet voor een beter
milieu en carrière vinden zij van
minder belang.
Zet een half jaar vier criminologen aan het werk kwam de Zwarte Piet bij het regiokorps Kenne-
en de wereld ziet er meteen aanzienlijk somber- merland te liggen.
der uit. De misdaaddeskundigen lepelen zo een Zelfs minister Sorgdrager van justitie beweerde
serie misdrijven op, waarvan een burger het koud deze week, dat het Haarlemse korps de regisseur
krijgt. Liquidaties, smokkel, fraude, afpersing, is van het invoeren van drugs op een grootschali-
martelingen, corruptie. Allemaal meer dan be- ge wijze. Hoewel in Haarlem is besloten niet in te
kende begrippen sinds de parlementaire onder- gaan op de beschuldigingen en aantijgingen, wa-
zoekscommissie Van Traa deze week aan de slag ren de uitlatingen van Sorgdrager burgemeester
denhaag. anp-gpd
Pop te gortig. De minister had beter haar mond
kunnen houden, liet hij on
omwonden weten. Temeer
omdat hij haar vooraf op
het risico van uitlekken van
vertrouwelijke informatie
heeft gewezen.
Pop realiseert zich dat
door dit soort berichten de
positie van hoofdcommis
saris Straver ernstig is aan
getast. Zelfs wanneer Stra
ver niets heeft geweten
(waarvan in Den Haag
Verslaggever Jan Kuys Is
aanwezig bij de openbare
verhoren van de parlementaire
onderzoekscommissie Van Traa.
die zich verdiept in de
opsporingsmethoden van de
politie en justitie.
Onze Haagse redacteur uitgegaan!) van dë
beschouwt en analyseert en geeft Hnnr k-pnBn|mprlanH
A de achtergronden.
door Kennemerland
bruikte opsporingsmetho
de, waarbij met medewe
ten van justitie en politie softdrugs op de markt
zijn gekomen, dan nog is hij verantwoordelijk.
De vraag is dan nog slechts: Kan het gebruik
van de gewraakte methode Kennemerland wor
den aangerekend? De top van justitie was immers
geheel op de hoogte van alles wat in Kennemer
land gebeurde. Tijdens de verhoren van de com
missie Van Traa blijkt deze dagen bovendien, dat
de methode op veel plaatsen in Nederland is toe
gepast.
Tot slot: het kernteam Amsterdam heeft juist
vorige week twee soortgelijke opsporingsmetho
den in 't Gooi stopgezet. Opvallend, want Amster
dam heeft zich altijd fel verzet tegen de Haarlem
se methode. Waarom is de Amsterdamse politie
nu pas met de methode in 't Gooi gestopt? Ómdat
ze 'nu pas' van de inhoud op de hoogte is? Of,
waarschijnlijker: om later niet het verwijt te krij
gen zelf de zo gewraakte methode te hebben ge
bruikt.
Volgende week maandag verhoort de commissie Van Traa
twee ambtenaren van het ministerie van justitie, H. Wool-
drik en P. van der Beek. Voorts hoogleraar politierecht
J. Naeyé, officier van justitie mr. Gerding en B. VVelten,
chef van de recherche in Amsterdam. De verhoren worden
rechtstreeks op de televisie uitgezonden en beginnen om
10.00 uur op Nederland 1. Vanaf twaalf uur gaat het via
Nederland 2 verder.
vervolg van voorpagina
Tenminste 25 advocaten en 12
notarissen zijn 'verwijtbaar be
trokken' bij de georganiseerde
misdaad. Enkele advocaten
doen zelfs dienst als consiglieri,
als rechterhand van misdaador
ganisaties. Dit blijkt uit een on
derzoek dat door de crimino
loog prof. dr. H. van der Bunt is
uitgevoerd.
Van der Bunt zei gisteren bij
de parlementaire enquêtecom
missie dat het zeker niet gaat
om „incidenten. Kantoren van
notarissen en advocaten zijn
een mooie vluchtheuvel, een
dekmantel. Met name de nota
ris heeft een aureool van on
kreukbaarheid." Daar komt bij
dat beide beroepsgroepen een
verschoningsrecht en een ge
heimhoudingsplicht hebben.
De criminoloog meldde ver
der dat zijn onderzoek nog niet
is afgerond. De gegeven aantal
len zijn volgens hem 'de onder
grens'. Van der Bunt noemde
het voorbeeld van een advocaat
die voor zijn cliënt een verdach
te in diens cel bezocht om deze
te bedreigen. „Hij deed daarbij
voorkomen alsof hij de man ju
ridisch wilde bijstaan."
De Notariële Broederschap
heeft inmiddels geschrokken
gereageerd. De Nederlandse Or
de van Advocaten laat in een re
actie weten de berichten 'zeer
serieus' te nemen. „Nimmer
mag de advocaat hand- en
spandiensten verlenen aan de
georganiseerde criminaliteit."
Gisteren bleek opnieuw dat
veel allochtonen betrokken zijn
bij drughandel. Onderzoek van
de criminologen wees uit dat in
Arnhem en Nijmegen 21 pro
cent van de Turkse mannen
meedoet, variërend van simpele
koeriersdiensten tot het organi
seren van drugtransporten.
Woensdag zei Van der Bunts
collega-onderzoeker Bovenkerk
dat in Amsterdam zeker
'tientallen procenten' van de
Turkse mannen hierin is be
trokken. Dit kwam hem overi
gens op zware protesten uit de
Turkse gemeenschap te staan.
Van der Bunt onderzocht ook
de mogelijke betrokkenheid bij
de georganiseerde misdaad van
accountants en belastingadvi
seurs. Hij traceerde twee fiscale
experts en acht accountants die
hand- en spandiensten voor cri
minelen hebben verricht. Het
feit dat zij geen verschonings
recht kennen, verklaart vermoe-
GËN PsycHOLOOGc DBWGGRX
X>ATATVAU£N ZOND£R HiACP VAN
DG PAKTN£R V\\jNA OmOGcEUy, \5.
«ft HB.GTX 6r£lftK, \K N£GM
)OUW ÓTÜK TAAKT WEL
y
Brengt de gezondheid ernstige schade toe. k.h 4.10.1994 Stb.720.
delijk hun geringere populari
teit in de onderwereld.
De vrije-beroepsoefenaren
leggen zich doorgaans toe op
het ontwerpen van financiële
constructies waarmee misdaad
gelden kunnen worden veiligge
steld voor de syndicaten. Vol
gens Van der Bunt bestaat er
geen zicht op de hoeveelheid
misdaadgeld die er totaal in
omloop is en wat er mee wordt
gedaan. Vast staat wel dat het
om vele miljarden guldens gaat.
Volgens Van der Bunt is er
dan ook geen reden om 'gerust
achterover te leunen en te zeg
gen dat het wel meevalt met de
georganiseerde misdaad'. Het
ontbreekt justitie en politie, on
danks verschuivingen in de goe
de richting, aan financiële ex
pertise.
Nieuwe reclame
maakt einde aan
zeeziekte in trein
utrecht gpd
Het is afgelopen met zeeziekte
in NS-treinen. Zowel NS als ad
verteerder Lage Landen zien
voortaan af van het beplakken
van de ramen van treinen. De
Lage Landen blijft wèl adverte
ren. maar via een aangepast
ontwerp waar reizigers geen last
meer van hebben.
De aanpassing vindt plaats
omdat reizigers last hadden van
misselijkheid. Die werd veroor
zaakt doordat de ramen waren
beplakt met een speciaal soort
haifdoorzichtige folie. Reizigers
konden zich daardoor slecht
oriënteren op hun buitenomge
ving, waardoor een gevoel van
zeeziekte ontstond.