Geniet, maar
betaal met mate
NAVO wil aanvallen
Bosnië nog opvoeren
Buitenland
Aardappelpatrouille slaat toe
Landelijk protest
tegen kernproeven
Onthulling brengt premier
Spanje verder in het nauw
28,95
8,95
18,95
20,95
gallugall
Patiënten moeten weg uit ziekenhuis Soweto
Rode Kruis platzak, hulpacties in gevaar
«DAG 7 SEPTEMBER 1995
dse werknemers minder ziek
Het ziekteverzuim onder Zweedse werknemers is
:9 met de helft afgenomen, waardoor zij het predikaat
n de wereld' kwijt zijn. Het Zweedse Verbond van
ters schreef de daling grotendeels toe aan een wijziging
IBctewet in 1992, waardoor het loon van een werknemer
■:e niet langer voor 100 procent wordt gecompenseerd.
fjdentsverkiezingen in Polen
In Polen wordt op 5 november een nieuwe presi-
fözen. Volgens voorzitter Jozef Zych van de Sejm, het
|nt, wordt twee weken later een tweede ronde gehouden
>en van de kandidaten bij de eerste ronde een absolute
[heid behaalt. De huidige president Walesa streeft naar
:de ambtsperiode. Zijn belangrijkste rivalen zijn de
pige communist Kwasniewski en de katholieke presiden-
|e centrale bank, Hanna Gronkiewicz-Waltz.
oord over terugkeer vluchtelingen
Het Hoge Commissariaat voor de vluchtelingen van
Naties (Unhcr) en Zaïre zijn het eens over de te-
|van de Rwandese en Burundese vluchtelingen naar hun
land. Dit heeft commissaris Sadako Ogata gezegd na een
aan Zaïre. De operatie begint heel spoedig, aldus Ogata.
|jj ingenis voor Divine Brown
les» De Hollywood-prostituee Divine Brown, die eind
i gearresteerd wegens onzedelijk gedrag met de Britse
ur Hugh Grant, moet maximaal 180 dagen de cel in. Een
ik in Los Angeles veroordeelde haar gisteren wegens
ng van een voorwaardelijke straf uit een vorige zaak.
Sandoval voegde 90 dagen toe aan de 90 dagen die ze
rwaardelijk had staan na een eerdere veroordeling we-
ititutie.
sche kernreactoren naar Iran
j Rusland heeft gisteren aangekondigd onderdelen aan
jjaan leveren voor de bouw van twee kernreactoren. De
«legeren hiermee protesten van de VS, die vrezen dat het
ische Iran hierdoor in staat zal zijn een eigen atoombom
"ikelen. Rusland leverde begin dit jaar voor een bedrag
11,2 miljard gulden al een reactor voor Bushehr in het
Jvan Iran.
fijnen vermist na overstromingen
Mogelijk 500 mensen worden vermist nadat
Jnge overstromingen verscheidene dorpen bij een vul-
jihet zuiden van de Filipijnen hadden getroffen, hebben
llijke functionarissen vandaag gezegd. De overstromin-
l4teravond laat, zijn vermoedelijk veroorzaakt door een
;chuiving waardoor tonnen puin in een meer in de kra-
Ide vulkaan terecht kwamen. Van zeker veertien mensen
ist dat ze dood zijn.
lité wil uitstoting senator VS
De commissie voor ethische zaken van de Ameri-
JSenaat heeft gisteren aanbevolen dat de Republikein Bob
iod, die al jaren lid is van dit college, wordt geroyeerd. De
gon afkomstige Packwood wordt ervan beschuldigd dat
dmtien vrouwen, vooral ex-medewerksters, seksueel heeft
jevallen. De commissie stelde verder vast dat Packwood in
^boeken heeft geknoeid om de feiten weg te werken. Voor
sTement moeten twee-derde van alle 100 senatoren stem-
jgeen nieuwe CAO Volkswagen...
Ondanks een lichte toenadering tussen de partijen
de CAO-onderhandelingen bij het Duitse autoconcern
agen nog geen resultaat opgeleverd. De gesprekken zijn
n verdaagd tot maandag. Op de belangrijkste punten
een doorbraak bereikt. Vooral de eis van VW dat er per
,4 uur meer moet worden gewerkt zonder extra betaling,
eilijk bij de vakbond.
iar wel bij Opel
ver» Bij VW zijn ze er nog niet uit, bij Opel is dat anders,
rerden gisteren de handtekeningen gezet voor de flexibele
an personeel. De werkuren-kunnen bij de dochteronder-
g van de Amerikaanse General Motors worden aangepast
produktie. Deskundigen spreken van een doorbraak in
;ens hen starre arbeidsverhoudingen in Duitsland.
NARO-FOMiNSKTwee bereden Russische militairen brengen een man op, die betrapt was bij het stelen van aardappelen. Aardappeldiefstal op
het Russische platteland is voor de boeren een dermate ernstig probleem aan het worden, dat speciale bereden patrouilles is opgedragen de
akkers te gaan bewaken. foto epa andrei filatov
Serviërs blijven halsstarrig weigeren wapens terug te trekken
Het einde van de NAVO-luchtaanvallen tegen Bosnisch-
Servische doelen lijkt nog lang niet in zicht. De Serviërs
blijven weigeren al hun zware wapens uit de zone van 20
kilometer rond Sarajevo terug te trekken. Volgens de New
York Times van vandaag heeft de NAVO besloten de aan
vallen te intensiveren en het aantal doelen te verdubbe
len. Vanochtend werden opnieuw bombardementsvluch-
ten uitgevoerd.
aanvallen. Maar tegen de Ame
rikaanse televisiezender CNN
zei hij tevens dat ervan een ver
dere terugtrekking van zware
wapens rond Sarajavo geen
sprake kan zijn. „We kunnen
niet meer wapens terugtrekken
dan we al hebben gedaan", zei
hij. Karadzic beklaagde zich
verder over het feit dat de
NAVO de Serviërs bombardeert
„op een schaal die zich sinds de
Tweede Wereldoorlog in Europa
niet meer heeft voorgedaan".
Volgens de NAVO beperken de
aanvallen zich echter tot zorg
vuldig uitgezochte militaire
doelen.
Volgens de Verenigde Naties
hebben de Serviërs, ondanks
het harde ultimatum dat hen
zondag werd gesteld en de
BOEDAPEST HANS GERTSEN
CORRESPONDENT
Gisteravond, na een onderbre
king wegens slecht weer, voer
den NAVO-vliegtuigen opnieuw
drie series bombardementen uit
op Servische militaire installa
ties in diverse delen van Bosnië.
De uit Fransen, Britten en Ne
derlanders bestaande snelle re
actiemacht kwam vannacht ook
in actie. Dat gebeurde nadat
Servische artillerie de weg over
de berg Igman bij Sarajevo on
der vuur had genomen. De
snelle reactiemacht beschoot
daarop Servische .artilleriestel
lingen.
De leider van de Bosnische
Serviërs, Karadzic, riep gisteren
op tot het stoppen van de lucht-
daarop volgende luchtaanval
len, pas een klein deel van hun
meer dan 300 zware wapens uit
de omgeving van Sarajevo te
ruggetrokken.
De wisselende reacties van de
Bosnische Serviërs op de
NAVO-luchtaanvallen lijken er
op te wijzen dat de machtsstrijd
in Pale, het hoofdkwartier van
de Bosnische Serviërs, opnieuw
is opgelaaid. Hun politieke lei
der, Karadzic, leek agelopen
maandag bereid de eisen van de
Verenigde Naties in te willigen,
maar de opperbevelhebber van
de Bosnisch-Servische strijd
krachten, generaal Mladic, zou
geen millimeter willen toege
ven.
Tussen Mladic en Karadzic
botert het al langer niet. Karad
zic zette Mladic vorige maand
aan de kant, maar moest hem
onder druk van de legertop
weer aanstellen. Mladic stond
tot voor kort te boek als een ver
trouweling van de Servische
president Milosevic, en Karad
zic als de man van de harde lijn.
Die rollen lijken nu te zijn om-
Ambassade van
Pakistan in
Kabul in brand
Een woedende menigte van
duizenden mensen met stok
ken en staven heeft gisteren de
Pakistaanse ambassade in de
Afghaanse hoofdstad Kabul in
brand gestoken. Daarmee pro
testeerden ze tegen de mogelij
ke betrokkenheid van de
Pakistaanse regering bij ge
vechten in het westen van Af
ghanistan.
Afghaanse functionarissen
meldden dat er bij de aanval
op de ambassade twee doden
zijn gevallen, een werknemer
van de ambassade en een de
monstrant. Woordvoerders in
Pakistan lieten weten dat de
ambassadeur en 24 medewer
kers gewond zijn geraakt. De
verwondingen van de ambas
sadeur worden als licht om
schreven.
De aanval volgde op bewe
ringen van president Rabbani
van Afghanistan dat Pakistan
de islamitische Tali ban-rebel
len in West-Afghanistan
steunt.
Het was de tweede aanval op
de Pakistaanse ambassade in
Kabul. Vorig jaar vluchtten
Pakistaanse diplomaten na
een aanval naar de stad Jalala
bad, ten oosten van Kabul.
DEN HAAG-PARUS GPD-Rtr-ANP
Minister Van Mierlo (buiten
landse zaken) heeft de Franse
ambassadeur gistermiddag op
het matje geroepen. De minis
ter heeft daarbij zijn teleurstel
ling geuit over de Franse kern
proef op Mururoa. Ook drong
hij aan op het vrijgeven van de
twee Greenpeace-schepen en
hun bemanning, die onder Ne
derlandse vlag varen.
Een voorstel van Groen Links
en de SP om het voorgenomen
bezoek van de Franse president
aan Nederland voorlopig uit te
stellen, wijst Van Mierlo van de
hand. Hij wordt daarin ge
steund door een ruime kamer
meerderheid. Partijgenoten van
Van Mierlo in de adviesraad van
D66 roepen, evenals de Jonge
Socialisten, wel op tot een boy
cot van het bezoek. Groen Links
vraagt daarnaast alle Nederlan
ders deze maand geen Franse
produkten te kopen.
Ook diverse partijen in het
Europese parlement spraken
hun afkeuring uit. Namens de
Europese Commissie verklaarde
voorzitter Santer niet op de
kernproeven te kunnen reage
ren.
Bijna honderd betogers de
monstreerden gisteravond voor
het Franse consulaat in Amster
dam. Ze gooiden met tomaten
en flessen Franse wijn. De poli
tie hield één betoger aan die
met een fles gooide. In Den
Haag was een handjevol de
monstranten op de been voor
de Franse ambassade. Het gele
genheidscomité 'Stop Atoom-
proeven Mururoa', bestaande
uit mensen van diverse kleinere
vredesbewegingen en maat
schappelijke organisaties, orga
niseert op zaterdag 30 septem
ber een landelijke betoging in
Amsterdam.
Enkele duizenden mensen
namen gisteravond in Parijs
deel aan een demonstratie te
gen de kernproeven. Zij gingen
in een optocht van de Place de
la Bastille naar de Place de la
Nation. De betoging was geor
ganiseerd door het collectief
'Genoegproeven'.
De woordvoerder van de
Franse president Jacques Chi
rac, Francois Baroin, herhaalde
dat Frankrijk „zich beslist
schrap zal blijven zetten" tegen
het verzet tegen de kernproe
ven. Hij zei dat Parijs „de uiter
ste standvastigheid zal tonen bij
de uitvoering van de kernproe
ven en bij de verdediging van
onze economische en diploma
tieke belangen".
De schrijfster/journaliste Ly-
dia Rood is gisteren op Tahiti
gearresteerd nadat zij uit pro
test tegen de Franse kernproe
ven haar blote billen had ge
toond. Rood liet haar act ge
paard gaan met de uitroep:
'Schijt op Chirac'. Rood woonde
als verslaggeefster voor de
AVRO-radio een persconferen
tie bij van Franse legercom
mandanten, die uitleg gaven
over de eerste kernproef.
MADRID Rtr-ANP
steeds beweerd dat het docu
ment nooit heeft bestaan. De
militaire inlichtingendienst Ce-
sid zou de blauwdruk in 1983
hebben gemaakt.
De publikatie van het docu
ment verzwakt de positie van
Gonzalez verder. Damborenea
heeft de premier ervan beschul
digd dat hij in de jaren tachtig
opdracht gaf tot moord op 27
vermeende ETA-leden.
Gonzólez sprak vanochtend
alle beschuldigingen tegen.
De Spaanse pers heeft vanoch
tend een blauwdruk gepubli
ceerd over de 'vuile oorlog' te
gen de Baskische afscheidings
beweging ETA. Een voormalige
socialistische partijbons, Ricar-
do Garcia Damborenea, over
handigde gisteravond een kopie
van het document aan onder
zoeksrechter Garzón. De socia
listische minderheidsregering
van premier Gonzélez heeft
BRUSSEL PETER DE VRIES
Belgische justitie wil onderzoek
tegen Willy Claes voortzetten
bank van België over de stand
van het onderzoek. Het Belgi
sche parlement beslist volgende
week of justitie toestemming
krijgt voor een vervolgonder
zoek. Het schandaal draait om
smeergelden die de Italiaanse
helipkopterfanbrikant Agusta
zou hebben betaald aan Belgi
sche politieke partijen, waaron
der de sociaaldemocratische
van Claes.
CORRESPONDENT
De Belgische justitie wil het cor
ruptie-onderzoek tegen NAVO-
topman Willy Claes voortzetten.
Maar bewijzen dat Claes des
tijds, als Belgisch minister van
economische zaken, in de Agus-
ta-affaire een scheve schaats
heeft gereden, zijn er niet. Dat
blijkt uit het nog vertrouwelijke
verslag van de hoogste recht-
0.7LJ255
BONUS MILES
Red/White
0.75LSW
1 BONUS MILE
1BL2IL45
0.7L2W5
r maar drink met
Gall bel: 02503 -
Altijd iets bijzonders.
mate. Aanbiedingen zijn geldig tot en met 19 september a.s., zolang de voorraad strekt. Voor uw dichtstbijzijnde
60555. Air Miles en het Air Miles logo zijn geregistreerde handelsmerken van Air Miles International Holdings N.V
Staking is rampzalig voor Zuid-Afrikas grootste hospitaal
KAAPSTAD RUNA HELLINCA
CORRESPONDENT
Een al drie dagen durende sta
king van het verplegend perso
neel in het Baragwanath-zie-
kenhuis in Soweto (bij Johan
nesburg) heeft tot totale chaos
geleid. De kans is groot dat alle
patiënten uit het hospitaal
moeten worden geëvacueerd.
De intensive care-afdeling van
het grootste ziekenhuis van
Zuid-Afrika is inmiddels al ge
sloten en de ernstigste 'geval
len' zijn per legerhelikopter of
ambulance naar andere zieken
huizen overgebracht.
Verpleegsters hebben het ver
zoek van de ziekenhuisdirectie
om op zijn minst een eerste-
hulpdienst in stand te houden,
naast zich neergelegd. In totaal
zijn 43 volwassen patiënten en
111 ernstig zieke baby's intus
sen naar andere ziekenhuizen
overgebracht. Alle zieken voor
wie dat enigszins verantwoord
was, zijn naar huis gestuurd.
Dinsdag stierven in het zieken
huis zeven mensen, maar on
duidelijk is nog in hoeverre hun
dood het directe gevolg is van
de stakingsactie.
Het leger heeft 58 hospiks ter
beschikking gesteld, maar het
grootste deel van de verpleging
wordt momenteel gedaan door
artsen, familieleden van zieken
en medepatiënten. Eigenlijk
zouden meer patiënten naar
andere ziekenhuizen moeten
worden doorgestuurd, maar in
de buurt van Johannesburg zijn
alle bedden inmiddels vol.
De 1.700 stakende verpleeg
sters eisen een loonsverhoging
van 25 procent, gelijke betaling
voor gelijke functies en een
nieuw belastingregime. Ook an
dere ziekenhuizen in het zwarte
woonoord Soweto hebben zich
inmiddels bij de staking aange
sloten of hebben aangekondigd
dat ze actie overwegen. Ver
pleegsters in een ziekenhuis in
de Johannesburgse wijk Hill-
brow gingen in staking om erte
gen te protesteren dat enkele
patiënten uit het Baragwanath-
ziekenhuis naar hun hospitaal
waren overgebracht. Hun ver
zorging beschouwen ze als be
smet werk.
De belangrijkste vakbond
voor verplegend personeel, Ne-
hawu, neemt afstand van de ac
ties, omdat die de officiële on
derhandelingen zouden door
kruisen. Volgens een woord
voerder van de bond is de sta
king georganiseerd door kleine
extremistische groepen die tot
doel hebben de provincie Gau-
teng te destabiliseren.
Artsen hebben op zichzelf be
grip voor de eisen van de ver
pleegsters, al vinden ze deze
staking onaanvaardbaar. Maar
de arbeidsomstandigheden van
verplegend personeel in Zuid-
afrikaanse staatsziekenhuizen is
berucht slecht, met zeer lange
werkdagen en een zeer laag sa
laris. De ziekenhuisdirectie zegt
echter niets te kunnen doen,
omdat salarisonderhandelingen
voor verplegend personeel cen
traal plaatsvinden.
GENÈVE BOB KROON
CORRESPONDENT
Het Internationale Comité van het Rode
Kruis (ICRC) is door de noodsituaties in
voormalig Joegoslavië, Tsjetsjenië, Sri
Lanka, Rwanda en een reeks Afrikaanse
landen in een financiële crisis geraakt, die
zijn wereldwijde activiteiten in onmiddel
lijk gevaar brengt. De Zwitserse leiding
van het ICRC heeft voor het eind van het
jaar 153 miljoen Zwitserse frank (207 mil
joen gulden) extra nodig om zijn hulpver
lenende en beschermende taak te kunnen
voortzetten. Daartoe is gisteren een be
roep gedaan op alle donorlanden. Voor de
Balkan alleen al is 50 miljoen frank nodig.
Christian Kornevall, een ICRC-topfunc-
tionaris, zei dat veel landen het moe zijn
steeds maar geld te geven. Hij noemde dat
begrijpelijk, omdat ook andere hulporga
nisaties steeds meer geld vragen. Hij
roemde overigens Nederland en de Scan
dinavische landen als „trouwste en meest
stipte contribuanten van het Internationa
le Rode Kruis". Daaraan kunnen volgens
hem veel andere landen een voorbeeld
nemen.
De begroting voor dit jaar beliep 511
miljoen frank (690 miljoen gulden), maar,
zei Kornevall, „de oorlog in Tsjetsjenië be
gin dit jaar was niet te voorzien en het
ICRC moest daar in korte tijd een grote
operatie van de grond tillen". De inzet in
Rwanda werd steeds omvangrijker en de
recente ontwikkelingen op de Balkan zijn
ook een onvoorziene extra belasting.
Het hoofd van de operaties te velde,
Jean de Courten, benadrukte dat het Rode
Kruis vaak de enige neutrale organisatie is,
die door alle strijdende partijen wordt ge
accepteerd voor hulpverlening en be
scherming van burgerslachtoffers. Hij
wond er geen doekjes om: „Veel conflicten
zijn in het vergeetboekje geraakt en als
donorlanden daar geen politieke belangen
hebben, krijgen we ook moeilijk bijdragen
los. Dit geldt voor Afghanistan, maar ook
voor landen als Liberia, Angola en de Kau-
kasus".
Donorlanden laten zich vaak ook leiden
door reportages in de media. „Sommige
van onze activiteiten, zoals directe contac
ten met krijgsgevangenen, moeten in alle
discretie worden uitgevoerd en halen dus
nooit de voorpagina's", aldus De Courten.
„Geen schokkende TV-reportages en geen
voorpagina's: dat betekent voor ons: geen
geld."
