van
De nieuwe, zachte hand
de Leidato 1
I
'Christenen weten het beter'
LEIDATn
Leiden
Ossendrecht
maakt zich
op voor
bedevaart
Kerk Samenleving
Logos II in
Nederland
TJ
fc
DONDERDAG 7 SEPTEMBER 1995
CHEF HENNYVAN ECMONO. 071-356414. PLV -CHEF HANS KOENEKOOP. 0
ossendrecht anp
In het jaar 1745 teisterde de
pest het Brabantse dorp Os
sendrecht. Radeloos riep de
bevolking de hulp in van On
ze Lieve Vrouw van den Ha-
gelberg in het Belgische Be-
rendrecht, met de belofte
van een jaarlijkse bedevaart.
Tot op de dag van vandaag
hebben de Ossendrechters
zich aan die belofte gehou
den.
Vrijdag is de 'begankenis'
naar de Troosteres der Be-
rukten voor de 250ste keer.
Honderden dorpelingen, van
jong tot hoogbejaard, lopen
dan zingend en rozenhoed
jes biddend achter kruis
beeld en vaandels de tocht
van ruim acht kilometer naar
Berendrecht. Daar voegen
zich vele anderen die de reis
per bus of auto maken, bij de
groep. In het Belgische
plaatsje verwelkomt de be
volking de bedevaartgangers
jaar in jaar uit met Maria-
beeldjes, devotielichtjes en
bloemen in de vensterbank.
De kapel van Onze Lieve
Vrouw van den Hagelberg
kreeg al kort na de ingebruik
name in 1732 door merk
waardige gebedsverhoringen
een religieuze aantrekkings
kracht, weet processievader
drs. A. van Gils te vertellen.
,,Ik sta er nuchter tegenover,
maar ik geloof dat er werke
lijk heel wonderbaarlijke din
gen zijn gebeurd. Toen mens
en dier als ratten aan de pest
stierven, wist niemand hier
raad. De mensen zocht hun
toevlucht in Berendrecht. De
pest hield daarna op." Van
Gils: „De belangstelling blijft
tegenwoordig stabiel; er
komt steeds weer jonge aan
was. Mensen hier geven een
traditie niet gauw prijs. De
begankenis zit hen in het
bloed; ze willen, zullen en
moeten dat. Als dat erin zit
gaat het niet meer over. Ook
al heerst de pest niet meer,
tegenwoordig hebben we
AIDS, kanker en gezinspro
blemen. Ieder heeft zijn ei
gen beweegreden.
DE ROEPING
Ook predikanten van de Gereformeerde Bond kunnen in een ge
loofscrisis raken. Dit ondervond ds. J. Geene (1956) tijdens zijn
studie in Brussel, Leiden en Groningen.
Omdat hij alleen HAVO had kon Geene geen theologie in Ne
derland studeren en hij besloot staatsexamen gymnasium in
België te doen. Zo bleef hij in Brussel waar hij in 1975 aan de
protestantse theologische universiteit ging studeren. Naast zijn
studie had Geene zo'n drie jaar een baan als godsdienstleraar
aan de Europese school. In 1980 werd hij door de Inwendige
Zendingsbond (IZB) gevraagd evangelisatiewerk te doen in Ou
de Pekela. Geene, die zich tot dit werk geroepen voelde, voldeed
hier graag aan. In 1990 deed hij zijn kerkelijk examen in Gro
ningen en Leiden en werd een jaar later beroepen in de ge
meente Zetten-Andelst in de Betuwe. Sinds 9 juli 1995 is Geene
predikant van de Katwijkse Pnielwijk.
„Het was een openbaring om
naar Brussel te gaan. Ik was ne
gentien en een nakomertje uit
een groot Gereformeerde
Bondsgezin. Studeren was alles
behalve een traditie in het
milieu waar ik vandaan kwam.
Alleen al het feit dat ik naar een
middelbare school ging, was al
bijzonder. Op de universiteit in
Brussel ontmoette ik voor het
eerst mensen die de Bijbel niet
als het woord van God zagen,
maar meer als een boek met
mooie verhalen. Ik had nooit
geweten dat je ook zo tegen het
geloof kon aankijken. Het ver
oorzaakte voor het eerst in mijn
leven een geloofscrisis in mij
zelf. Wat geloofde ik nou eigen
lijk? Was die Bijbel wel zoals ik
het altijd geleerd had? Een
schande vind ik dit allerminst.
Twijfelen is het leven van alle
dag, het wezen van het gerefor
meerde geloof is immers door
crisis tot stand gekomen. Wat ik
in Brussel geleerd heb is dat
twijfel geldt als maatstaf in de
theologiestudie. Twijfel is een
botsing tussen het gelovig na
denken en het ongeloof. Dat
mensen denken dat wij van de
Gereformeerde Bond het alle
maal zo goed weten is gewoon
een karikatuur.
Toch heb ik nooit getwijfeld
over mijn roeping. Het ging er
meer om hoe ik het geloof moest verkondi
gen aan mensen, op welke manier ik het ze
het moest vertellen. Ik herinner me dat ik in
die tijd eens op een camping evangelisatie
werk deed. Op een gegeven moment raakte
ik in paniek. Ik moest een dienst leiden en
wist echt niet wat ik de mensen moest ver
tellen, alles was een groot vraagteken. De
geloofscrisis duurde twee jaar, toen heron-
dekte ik het geloof. Het verhaal van de in
name van Jericho heeft hier een belangrijke
rol in gespeeld. De Israëlieten moesten ze
ven dagen met de tabernakel rond de stad
lopen en toen vielen de muren. Hieruit
Ds. J.
spreekt de macht van God. Natuurlijk vielen
die muren niet om omdat die mensen er
zeven keer omheen hadden gelopen. Het
was God die het wilde en die een enorme
invloed op het leven van de mensen heeft.
Ik ontdekte wat ik allang wist: God doet
dingen en hij gebruikt de mensen ervoor.
Ook mij gebruikt hij, ik moet het Woord uit
leggen. Bij evangelisatie probeer je mensen
te bereiken die niets van God weten. Wat is
er dan van zo'n levensbelang voor hen dat
ze over het geloof horen? Ik kan ze dat niet
uiüeggen, dat kan alleen God. En God doet
dat door middel van mensen, net als in het
Jericho-verhaal. Maar Hij is niet
van ze afhankelijk, Hij bewerk
stelligt ook dingen zonder de
mensen. Dit besef is een door
braak geweest in mijn houding
tegenover het geloof.
Geloven doet ieder mens, al is
het alleen maar dat het morgen
gaat regenen. Maar hoe geloof
je? Wat is het bijzondere aan het
geloof in Jezus? Dat is de verzoe
ning. Het feit dat God naar de
mens omziet, de opstanding van
Jezus.
Ik vind niet dat je allerlei gekke
dingen moet doen om mensen
tot God te brengen. Zoals to
neelstukjes of mime. Het gaat
erom dat je door de Bijbel zelf
geraakt wordt, niet door de din
gen er om heen. Een christen die
het geloof als enige houvast en
als levensdrang heeft, kan dat
veel beter overbrengen. Ik kan
op straat wel tegen iemand zeg
gen: Kent u Jezus? Dan zegt de
aangesprokene nee en loopt ver
der. Maar als het mijn buurman
is, dan weet hij ook hoe het ge
loof mijn leven beïnvloedt en
dan krijg je een heel ander resul
taat.
Een christen is niet meer bijzon
der dan iemand die niet gelooft.
Maar het is zijn plicht om ande
ren tot het christelijke geloof te
brengen. Hoewel ik respect heb
voor mensen die andere opvat
tingen hebben, bijvoorbeeld joden, zou ik
nooit kunnen beloven hen niet te bekeren.
Want ik weet beter dan de mensen zelf wat
goed voor ze is. Dat klinkt heel hautain
maar iedere christen moet dit zeggen. Het
is noodzakelijk dat iedereen het Woord van
God kent, ook al schreeuwen veel mensen
nog zo hard dat ze er geen behoefte aan
hebben. En dan maakt het niet uit of je in
de Tros, Allah of Boeddha gelooft, christe
nen weten het gewoon beter".
carine damen
De Logos II, een internatio
naal evangelisatieschip met
195 jonge vrijwilligers aan
boord, is in Nederland. De
bemanning, die uit meer dan
vijfendertig nationaliteiten
bestaat, zal de komende da
gen allerlei culturele optre
dens en seminars aanbieden.
Hierbij staat de christelijke
boodschap van vrede cen
traal. Aanstaande zaterdag is
er een 'International night'
met muziek, sketch en dans
en zondag houdt het schip
open huis. Tevens zijn er
christelijke en andere boeken
te koop, kan de koffïe-Iounge
worden bezocht en zijn er al
lerlei activiteiten te beleven,
onder andere voor studen
ten, wouwen en 55-plussers.
De Logos II, die de afgelopen
jaren in Zuidamerikaanse en
Westafrikaanse wateren voer,
blijft tot 11 september rechts
van de Mullerpier in Rotter
dam afgemeerd liggen. Daar
na zal het schip Amsterdam
aandoen.
Paus naar Clinton
vaticaanstad rtr/afp
Paus Johannes Paulus II zal tij
dens zijn bezoek aan de Vere
nigde Staten besprekingen voe
ren met president Clinton. Dat
blijkt uit het gisteren gepresen
teerde programma van het be
zoek, dat duurt van 4 tot 8 okto
ber. De paus spreekt 5 oktober
de algemene vergadering van
de Verenigde Naties toe. Daarna
bezoekt hij de bisdommen Ne
wark, New York, Brooklyn en
Baltimore. Hij bezocht de Vere
nigde Staten eerder in 1979,
1987 en 1993. De paus ont
moette Clinton drie keer.
BEROEPINGSWERK
NED.HERV.KERK
Beroepen: te Arnemuiden J. van Dijk
te Tholen.
GEREF.GEMEENTEN
Bedankt, voor Rotterdam-IJsselmon-
de C.A. van Dieren te Stolwijk.
LEIDSCH DAGBLAD
(Opgericht 1 maart 1860)
Rooseveltstraat 82 071 -356 356
Postadres: Postbus 54,
2300 AB Leiden
ABONNEESERVICE
Abonnementen 071-128030
Geen krant ontvangen?
Bel voor nabezorging-
Ma. t/m/vr.18.00-19.30 uur en
Zaterdag 10.00-12.00 uur 071-128030
DIRECTIE
B M. Essenberg,
G. P. Arnold (adjunct), J. Kiel (adjunct)
HOOFDREDACTIE
J.G. Majoor, F. Nypels,
H. G. van der Post (adjunct)
PUBLIC RELATIONS
W. H. C. M. Steverink 071-356356
OMBUDSMAN
R.D.Paauw 071-356215
Tel. dag. 9.30 -11.30 uur of per post.
REDACTIE
G.J Visser, chefredactie nieuwsdienst/kunst
H.W. van Egmond, chef red. Groot Leiden
A.J.B.M. Brandenburg, chef eindredactie regio
F. Blok, chef eindredactie algemeen
W.F. Wegman, chef red. Duin- en Bollenstreek
W. Spierdijk, chef sportredactie
J. Preenen, chef binnen-, buitenland, eco
ABONNEMENTEN
bijvooruitbetaling:
per maand (acceptgiro)
per maand (autom. betaling)
per kwartaal (acceptgiro)
per kwartaal (autom. betaling)
per jaar (acceptgiro)
per jaar (autom. betaling)
VERZENDING PER POST
per kwartaal (NL)
LEIDSCH DAGBLAD OP CASSETTEB/
Voor mensen die moeilijk lezen, slecht
hebben of blind zijn (of een andere Ie
dicap hebben), is een samenvatting v
regionale nieuws uit het Leidsch Dagb
geluidscassette beschikbaar. Voor info
08860-82345 (Centrum voor Gesproke
■liI Hill 11 III 111 lllllilllMI II1IIIMU1IIIIIIIUIII1^
ZIEKENH UIZE
ONGEVALLENDIENST
Academisch Ziekenhuis vanaf zaterdag 13.00 t/m dinsdag 13.00 en v
woensdag 13.00 t/m vrijdag 13.00, woensdag 13.00 uur (Diaconessen
en dagelijks St.Elisabeth Ziekenhuis.
BEZOEKUREN
DIACONESSENHUIS
(tel. 071-178178): dagelijks 14 30-15.15 uur en 19.00-19.45 uur.
Kraam- en zwangerenafdeling: buiten de gewone bezoektijden, voor
ners bovendien van 10.30-11.15 uur en van 19.45 - 21.00 uur
Special Care Unit: 10.30-11.00 uur, 15.00- 15.30 uur en 19.00-19.30 u
na overleg met de dienstdoende verpleegkundige.
Kinderafdeling: 10.30-19.00 uur, na overleg met de dienstdoende
pleegkundige.
Jongerenafdeling: 14.30-15.15 uur en 19.00-19.45 uur.
RIJNLAND ZIEKENHUIS vestiging St. Elisabeth
(tel. 071-454545): dagelijks 14.00-15.00 uur en 18.30-19.30 uur, klasse
II daarnaast ook 11.15—12.00 uur.
Kraamafdeling: 14.30-15.30 uur en 18.30-19.30 uur (voor vaders tot 2
uur).
Kinderafdeling: 14.30—19 00 uur (voor ouders de gehele dag).
Afdeling hartbewaking (CCU)en intensive care (IC): 14.00-14.30 i
18.30-19.00 uur.
Spoedeisende hulp: dag en nacht geopend
RIJNLAND ZIEKENHUIS vestiging Rijnoord
(tel 01720-63131): dagelijks 14.00-15.00 uur en 18.30-19.30 uur, kla
en II daarnaast ook 11.15-12.00 uur.
Geen spoedeisende hulp meer mogelijk
ACADEMISCH ZIEKENHUIS
(tel. 071-269111): alle patiënten (behalve kinderen) 14.15-15.00 uu
18.30-19.30 uur.
Avondbezoekuur afdeling Verloskunde 18.15-19.00 uur, 19.00-20.00 i
leen Partners/echtgenoten met kinderen.
Voor zwangeren: zaterdag en zondag van 10.00 tot 11.00 uur, uitslui
voor partners/echtgenoten en eigen kinderen.
Kinderafdelingen: voor ouders van opgenomen kinderen is er een ruime
zoek mogelijkheid in overleg met de hoofdverpleegkundige.
Voor andere bezoekers gelden de volgende tijden: keel-, neus- en oorli
kunde en neurologie: 14.15-15.00 uur en 18.30-19.30 uur; oogheelkund
heelkunde 14.15-15.00 uur en 18.30-19.00 uur.
Kinderkliniek: zalen voor peuters, kleuters en grote kinderen: 15.15-1
uur; babyzaal en boxenafdeling: volgens afspraak.
u i r zal nu nog niet zo
j gek veel van te mer-
ken zijn, maar vol
gend jaar, bij de 35ste aflevering
van de Leidato, waait er een an
dere wind door de Groenoord-
hallen. Dan zal de hand van het
uitvoerend comité, intussen
nog louter bestaande uit wou
wen, in casu de dames Van der
Klugt en De Jong, pas echt voel
baar zijn. De omstandigheden
lieten het eenvoudigweg niet
toe dat het duo al dit jaar zijn
stempel op de najaarsbeurs -
die morgen begint - kon of wil
de drukken.
Debet daaraan was het volko
men onverwachte verscheiden
van de man die de laatste de
cennia het gezicht van de Lei
dato bepaalde. In april van dit
jaar overleed Jan van der Klugt
op 55-jarige leeftijd tijdens het
spelen van een partijtje tennis.
Zijn plotselinge dood liet niet
alleen een groot gat vallen in
zijn gezin, maar ook binnen de
organisatie van de Leidato.
Vijf maanden na dato heeft
zijn vrouw Margré de draad
desondanks weer opgepakt.
„De Leidato", zegt ze, niet zon
der trilling in haar stem, „was
voor Jan heel iets anders dan
zijn andere zakelijke beslom
meringen. Het was zijn hobby,
Vrijdag 8 september
14.00 - 14.40 uur Optreden Rijnsons
14.45- 15.25 uur Modeshow
19.30 - 21.00 uur Officiële opening
20 00 - 20.40 uur Modeshow
21.00 - 21.45 uur Regionale zangwed
strijd
Zaterdag 9 september
14.30 - 15.10 uur Modeshow
19.50 - 20.20 uur Modellenwedstrijd
zijn .geesteskind. Een activiteit
waar hij altijd met bijzonder
veel plezier naar uitkeek. Het is
vooral ook daarom dat ik zijn
werk in deze wil voortzetten.
Uit respect voor hem en voor
wat hij heeft opgebouwd. Ik heb
28 jaar over zijn schouder mee-
gekeken, ik weet dus van de
hoed en de rand. Hij woeg me
ook vaak om advies. Om kri
tisch te kijken en een oordeel te
geven."
Veel invloed op het gebeuren
van dit jaar heeft zij door de
trieste gebeurtenis in haar leven
vanzelfsprekend niet gehad.
„Het is mede om die reden",
zegt Riekje de Jong, de wouw
van Groenoordhallen-directeur
Zondag 10 september
10.30 - 11.00 uur Ontv. standhouders
12.15- 12.45 uur Kinderprogramma
13.00 - 13.40 uur Modeshow
14 00 - 14.30 uur Show kinderkleding
15.00 - 15.45 uur Modeshow
16.00 -16.15 uur Modeprijzen
André en al enige jaren deeluit
makend van het Leidato-comi-
té, „dat het programma van dit
jaar in grote lijnen overeen
stemt met dat van het vorig
jaar. Maar er zijn natuurlijk wel
wat nieuwe dingen ook. De hele
vloer is uitverkocht en er is een
aantal standhouders dat hier
daarvoor nog nooit was. Er is
een middagprogramma, spe
ciaal voor 65-plussers. Die heb
ben gratis toegang. Daarnaast
doen we voor de kinderen iets
aparts op de beide zondagen.
En met artiesten als Ben Cra
mer, die momenteel succesvol
is in de musical Het Spook van
de Opera, en Imca Marina kan
je voor de dag komen."
Zal aflevering 34 van de Lei
dato, waarvoor de plannen fei
telijk vorig jaar al waren ge
smeed, dus min of meer een
postume hommage zijn aan Jan
van der Klugt, het jaar daarop
moet het duo alleen aan de
touwtjes trekken. En daar kijken
ze eigenlijk toch wel naar uit.
„Niet dat we de zaak rigoreus
gaan omgooien, hoor", heft
Margré van der Klugt direct een
waarschuwend vingertje. „Want
aan de formule van de beurs
mankeert op zich niets. De be
hoefte daaraan is onveranderd
groot. Maar je moet wél mee
gaan met je tijd. Dat zei ik tegen
mijn echtgenoot ook om de zo
veel jaar. Pas op dat je niet in
slaap sukkelt, hield ik hem voor.
PROGRAMMA LEIDATO
Blijf vernieuwen. Waarop hij
steevast riep: 'Ja, d'r moet een
halletje bij'." En daar kan ze
nog best om glimlachen.
„Het detail is belangrijk",
neemt Riekje de Jong over.
„Vrouwen hebben daar toch
meer gevoel voor dan mannen.
Die denken meer in grote lij
nen. Zaken als verlichting,
vloerbedekking, de aankleding,
het zijn allemaal dingen die de
uiteindelijke sfeer bepalen. En
een rode draad door het geheel,
dat lijkt ons wel wat. Ja, we heb
ben daar al over gesproken. Iets
met kinderen doen, bijvoor
beeld. En dat steeds laten terug
keren. Is overigens niet nieuw,
dat gebeurde woeger ook al
eens. Was altijd een succes. Dat
laten we zeker herleven."
De opbouw van de Leidato is inmiddels in volle gang.
De komende tijd zal het
'vrouwen-comité zich breed
gaan oriënteren, zoals dat heet.
„In Frankrijk, Italië en Duits
land heb je prachtige beurzen",
weet Margré van der Klugt uit
ervaring. „Ik ging nog wel eens
met mijn man mee naar de gro
te meubelbeurs van Keulen.
Daar zie je prachtige dingen.
Maar op de Leidato heb je na
tuurlijk meer dan alleen meu
bels. Daarom gaan we ook ver
der kijken. Voor ons staat vast,
dat we willen groeien. Ik heb
lang genoeg in de zakenwereld
gezeten om te wéten dat stil
stand achteruitgang betekent."
Parkeren
kost dit
jaar geld
Tot nu toe is het altijd 21
weest dat bij een bez n
aan de Leidato het pari
op het terrein van de Gi
oordhallen gratis was. I |ji
niet meer. Wie met de
komt, dient 3,50 gulden üi
te tellen om zijn wagi nk
'stallen'. Het afrekeneiDb
schiedt in de hal zelf. ie
Of die maatregel me ig
er van zal weerhoude :is
beurs te bezoeken, trekt di<
vrouw De Jong, lid vaian
organiserende Leidato-c
té, in twijfel. „Bij elke b
bij elke hal moet je voo 1
parkeren betalen. Ga
eens naar de Huishoud! w
in de Rai. En daar vragf
beduidend meer dan hi
Leiden. Nee, dan denk ik j.
der dat zo'n koopzonda ai
hier opeens is ingesteldj0
nadelige invloed zal ziji
het bezoekersaantal. Al -
len we dat moeten afvv
ten. Het weer speelt da
ook een factor. Regent,
bijvoorbeeld, dan zitten.-
;oed."
Aan de entreeprijs is
gesleuteld. Volwassenen
talen 6 gulden, 65-plu!
en kinderen de helft, cl"
doordeweeks middagen it
entree voor 65-plussers
vertoon van hun pas ge"
De openingstijden va^I
34ste Leidato, die wordtti
houden van 8 tot en mejB
september, zijn: yi
Maandag tot en met zjx
dag van 13.00 uur tot 1 'c
uur en van 19.00 uuro
22.30 uur.
Op beide zondagen
11.00 tot 17.00 uur.
