Fasten your wet belts' Gezondheid MAANDAG 4 SEPTEMBER 1995 Denemarken: Herfstachtig weer met veel regen en vandaag van tijd tot tijd veel wind. Middag- temperatuur ongeveer 14 graden. Engeland, Schotland, Wales en Ierland: Wisselvallig weer met tamelijk veel be wolking en van tijd tot tijd regen of en kele buien. Mogelijk ook onweer. Van- l in Schotland en langs de Engelse oostkust veel wind. Middagtemperatuur tussen 14 en 18 graden. België en Luxemburg: Vandaag wolkenvelden en plaatselijk re gen. Veel wind. Morgen rustiger weer met enkele opklaringen, maar ook een bui. Middagtemperatuur vandaag onge- r 16 graden, morgen iets hoger. Noord- en Midden-Frankrijk: Vandaag af en toe zon, maar vooral in de noordelijke departementen ook wolken velden en plaatselijk regen. Morgen ver anderlijk bewolkt en enkele verspreide buien, waarvan sommige met onweer. Middagtemperatuur vandaag rond 18, morgen circa 20 graden. Portugal: Vandaag perioden met zon, maar vooral i het zuiden ook kans op een regen- of onweersbui. Morgen vooral in het noor den enige tijd regen of motregen, in het zuiden waarschijnlijk droog en perioden met zon. Middagtemperatuur van 20 graden bij Porto tot 25 graden in het zuiden en oosten. Madeira: Perioden met zon en vandaag eerst nog kans op een regen- of onweersbui. Mid dagtemperatuur circa 25 graden. Spanje: Vandaag eerst vrij zonnig, later vooral in het zuiden en oosten kans op onweer. Morgen aan de oostelijke Costa's eerst nog kans op regen of onweer. Verder pe rioden met zon, maar in het noordwes ten toenemende bewolking, gevolgd door regen. Middagtemperatuur tussen 25 en 30 graden, in het noordwesten circa 20 graden. Canarische Eilanden: Perioden met zon en vandaag nog kans ;en regen- of onweersbui. Middag- temperatu u r ongeveer 2 7 graden Marokko: Westkust: vandaag veranderlijk bewolkt i kans op een stevige regen- of on weersbui. Morgen droog en wat meer zon. Middagtemperatuur dalend naar ongeveer 24 graden. Tunesië: Flinke perioden met zon, ook enkele wolkenvelden en kans op een regen- of onweersbui. Middagtemperatuur aan zee ongeveer 33 graden, landinwaarts circa 40 graden. Zuid-Frankrijk: Jaag af en toe zon, ook nu en dan bewolking en eerst nog kans op een bui. In de Provence, Cevennen en aan de Middellandse Zee zonnig, maar ook een fikse Mistral. Morgen snel afnemende vind. Verder eerst vrij zonnig, in de loop ran de dag toenemende kans op enkele stevige regen- of onweersbuien. Middag temperatuur ongeveer 22 graden.langs de kusten van de Middellandse Zee iets hoger. Mallorca en Ibiza: Vandaag perioden met zon en tot in de avond droog. Daarna meer bewolking en kans op enkele, mogelijk zware, regen onweersbuien. Middagtemperatuur ca 29 graden, morgen koeler. Italië: Vandaag eerst enkele verspreide regen onweersbuien en plaatselijk veel wind, later meer zon en rustiger weer. Morgen vrij zonnig, in de avond opnieuw enkele regen- of onweersbuien. Middag temperatuur uiteenlopend van' 22 gra den in het noorden tot 30 op Sicilië en langs het zuidelijk deel van de Adriati- sche kust. Corsica en Sardinië: Maadag droog, vrij zonnig maar veel wind. Morgen snel afnemende wind. Verder eerst zon, later op de dag enkele, mogelijk zware regen- en onweersbuien. Middagtemperatuur vandaag circa 25 graden, morgen iets warmer. Malta: Droog en overwegend zonnig. Maximum temperatuur ongeveer 31 graden. Griekenland en Kreta: Overwegend zonnig, in het noorden en westen een kleine kans op een regen- of onweersbui. Weinig wind. Middagtem peratuur oplopend naar circa 30 graden. Turkije en Cyprus: Droog en veel zon. Middagti- ongeveer 30 graden. Duitsland: Vandaag meest bewolkt en v? noorden veel wind en regen, t nemende wind, minder regel zuiden enkele opklaringen. 1^ peratuur rond 16 graden, rr hoger. Zwitserland: Vandaag in het noorden e nog wolkenvelden en plaats verder droog en met na flank van de Alpen periodei Middagtemperatuur van 16 het noordoosten tot 22 in Tes Oostenrijk: Vandaag wolkenvelden en r gen, in de bergen ook snee wind. Morgen af en toe zor meeste plaatsen droog. Midd tuur vandaag ongeveer 16 gr gen circa 20. Polen: Aanhoudend zeer wisselvallig van tijd tot tijd regen. Voor ook kans op onweer en i en westen veel wind. Midd tuur tussen 14 en 19 graden. Stockholm zwaar bew. ono4 Warschau regen z4 Wenen hall bew. zo 2 Zürich regenbui w 2 Bangkok regen z 2 Buenos Aires onbew. ono6 Casablanca zwaar bew zzw 1 Johannesburg licht bew. w s. 0 Los Angeles licht bew. wzw4 New Orleans onbew nno 3 New York licht bew. no 4 Nieuw inzicht 'Zachte weg naar fitnesszorgt voor steeds vollere zwembaden in ontstaan van leukemie Sommige kinderen die worden behandeld vooreen aangebo ren tekort aan witte bloedcellen hebben zeer specifieke fouten in het DNA, waardoor ze op la tere leeftijd leukemie krijgen. Dat concluderen dr. I.P. Touw en prof. dr. B. Löwenberg, ver bonden aan de medische facul teit van de Erasmus Universiteit en de Dr. Daniël den Hoek Kli niek, na onderzoek binnen het instituut Hematologie. De resultaten van het onder zoek zijn gepubliceerd in het Amerikaanse tijdschrift The New England Journal of Medici ne. De bevindingen kunnen ge volgen hebben voor de behan deling van kinderen met een aangeboren tekort aan witte bloedcellen. Bovendien dragen zij bij tot een beter inzicht in hoe leukemie ontstaat. De aanmaak van bloedcellen vindt plaats in het beenmerg en wordt gereguleerd door ver schillende groeistoffen, waarvan EPO (erythropoietine), de sti mulator van de rode bloedcel- vorming, de bekendste is. Bij de vorming van witte bloedcellen, belangrijk voor de afweer tegen infecties, speelt niet EPO maar de groeistof G-CSF (granulocy- te-colony stimulating factor) een belangrijke rol. Deze stof doet zijn werk door zich via een zogenaamde receptor aan de cellen in het beenmerg te bin den. Vervolgens zet de groeistof het beenmerg aan tot de pro- duktie van witte bloedcellen. Kinderen met de ziekte 'conge nitale neutropenie' hebben een aangeboren tekort aan witte bloedcellen en een verlaagde weerstand. Daardoor lijden zij aan zware, vaak levensbedrei gende infecties. Sinds het eind van de jaren tachtig kunnen ze met succes worden behandeld met de groeistof G-CSF. Som mige van deze patiënten blijken echter na verloop van tijd leu kemie te krijgen. Het Rotterdamse onderzoek heeft uitgewezen dat bij patiën ten die leukemie krijgen de re ceptor waaraan de groeistof G- C8F bindt en die de aanmaak van witte bloedcelen opstart een fout bevat en op verkeerde wijze de vorming van witte bloedcellen in gang zet. De cel len vermeerderen zich wel maar kunnen zich niet meer ontwik kelen tot de afweercellen die het lichaam nodig heeft. Hierdoor worden deze witte bloedcellen uiteindelijk kwaad- waardig. Een fout in het DNA in de beenmergcellen ligt hieraan ten grondslag. Opsporing is van belang voor de vroege herken ning van leukemie bij deze kin deren en voor het tijdig bijstu ren van de behandeling. Het is een hausse. Aquafitness, de verzamelnaam van aquajoggen (waarmee het allemaal begon), aquasteps en aquarobics. En dat is dan nog maar een kleine greep uit het zich in de zwembaden almaar uitbreidende aanbod van bewegingsvormen. De inventiviteit viert hoogtij zoals blijkt uit de nieuwste vorm die ook de jeugd in de ban van aquafitness moet krijgen: aquadance. Bedoeld voor de nog 'vergeten' groep 10- tot 14-jarigen die onder het motto it's new, it's cool, it's fun swingende tijden gaat beleven in de zwembaden waar ongetwijfeld meer vormen van 'aqua-kids' zullen gaan opduiken. Een kijkje onder en boven de aqua-spiegel. DICK LOMAN GPD Je ziet al mensen die met 'zwemvliezen' trainen: Hand schoenen opgevuld met kunst matige vliezen, zodat er geen Water meer tussen de vingers door kan lopen. Zodat je al aquajoggend in één moeite door je armen en bovenlichaam kunt trainen. Wave websheten die handschoenen. Je hebt ook cuffs, die los gedragen kunnen worden om armen, enkels, voe ten of aan de handen. Of alleen om voeten of enkels zodat je de handen vrij hebt voor de dum- bells, lichtgewicht haltertjes. En natuurlijk is er de wet belt, die om het middel wordt gedragen en de aquasporter in staat stelt zich in 'het diepe' moeiteloos staande te houden. Het heeft er alle schijn van dat fitness-training nu echt is over geslagen naar de zwembassins. Veel fitness-centra hebben in middels zelf een 'natte ruimte'. Bovendien is aquafitness voor (vaak noodlijdende) zwemba den een plezierige ontwikkeling: Naar schatting honderd- tot tweehonderdduizend mensen trekken jaarlijks extra langs de kassa. Paul van der Weiden is direc teur van Support, een bedrijf dat aquafitness-materiaal im porteert. Vooral voor zwemba den, want in tegenstelling tot Amerikanen hebben Nederlan- P U Z z E L E N S A A V N E M E O L B U N E P E O R N E N N 1 B C B O P T H C U L K A B S E B R A A D s L E D E L R B E T E B W B A N K E T A R T R R M E D A D D R B A A R A G N A K R N R R R B B A J U N R K A O A A A R M A L N E 1 H D N O N A A K V 1 1 E T K D A O B L B E E B E N P N L K B B E L 1 D N O L E L L O A K Z E T E B E T N A A R V E E T E B V E C B H O B T E O E O E L F R E N E R E O B B B A T S A B A N D E R O L Baard Basta Bloemenvaas Badkamer Bedevaart Boerenerf Baklucht Benul Boetiek Balkon Betel Boezelaar Balpen Bevel Bonthandel Banderol Bevolking Boordwapen Banket Bierkan Braadslede Barbaars Biljart Braam Barbecue Binnenroepen Brandnetel OPGAVE OPLOSSING WOORDZOEKER In deze mengelmoes van letters zijn al de genoemde woorden ver stopt. Ze zijn te lezen van links naar rechts, van rechts naar links, van boven naar beneden of omgekeerd of schuin. Sommige letters worden dubbel gebruikt. Streep alle woorden door. De res terende letters vormen dan regel voor regel van boven naar bene den nog een woord. dryver s-r-a-o-y paard-l-s i-a-afzet nader-i-y hknal grutto a-ie tassen door Hans van Es Het afgelopen weekeinde leefde de depressie-aktiviteit stert landen rond de Noordzee. Ons land lag zo'n beetje onder he^ punt, waaromheen diverse storingen circuleerden. Dat levert wisselend weerbeeld op. Temidden van alle atmosferische al heerste soms een bedrieglijke rust. Zo zat onze regio zaterda kalmtezone tussen twee fronten, waarin de zon nog even vril* door het wolkendek brak en de wind vrijwel geheel weg viel. 20 graden leverde dat nog aardig terrasjesweer op, maar bo\|" waren in de loop van de middag al donkere wolkenbanken te een actief front. In de avond braken stevige buien los; op veel plaatsen langs werd onweer gehoord. Santpoorten Schiphol meldden beide mm, maar er waren ook uitschieters, zoals in Bloemendaal waar in de vroege zondagmorgen 26 mm werd afgetapt. Wat naar het zuiden en oosten bleef de neerslag beperkt; Valken ving maar 2 mm op. Zondag overdag waren de massieve buienwolken langs de k4 zichtbaar: hoogreikende bloemkoolvormige structuren, voor? de bekende verijsde, aambeeldvormige top. In de ochtendurj het in het binnenland rustig weer met zon en bijna geen wint mate de zon hoger klom en het kwik steeg, verplaatste de onn zich van de kust naar het binnenland. Rond het middaguur z grote buienklonters verspreid over het land, plaatselijk opnif- onweer. Een volgende actieve depressie is inmiddels vanuit Polen na 'verzamelpunt' boven de Noordzee getrokken, waarop de wef flink is aangewakkerd. Een zone met continue regenval is vagu noorden het land binnengedrongen en levert vandaag vooal iy noordelijke helft van het land heel wat hemelwater af. n Het depressie-draaipunt verplaats zich de komende dagen n| Britse Eilanden. Dat is voor ons wat gunstiger; de wind neenj krimpt naar zuid, waardoor het kwik wat gaat oplopen. Mooi weer is niet waarschijnlijk, want er komen nog diverse oceaal] gen langszij. Morgen worden Noordzeebuien afgewisseld mei zonnige momenten. Vanaf woensdag loopt de temperatuur op tot 20 graden of ie{ö boven. Tegelijkertijd blijft de bovenlucht vrij koud; een onst^v toestand van de atmosfeer, waarin buien goed gedijen. V In het Apeldoornse zwembad De Sprenkelaar houden zich dagelijks zo'n 250 mensen bezig met aquafitness. ders niet de gewoonte om wet belts, cuffs, dumbells enzovoort zelf aan te schaffen. Ze lenen de spullen liever in het zwembad. Support is meer dan een im portfirma. Het bedrijf biedt on dersteuning bij het ontwikkelen en aanbieden van diverse vor men van aquafitness. Dit ge beurt via voorlichtingsmateriaal en het organiseren van congres sen en cursussen. Minder passief Van der Weiden was er met Support vroeg bij, toen aquafit ness de tocht over de Atlanti sche Oceaan van Amerika naar Europa maakte. Het verbaast hem niet dat het aqua-gebeu- ren zo'n grote vlucht heeft ge nomen. „Er zijn verschillende oorzaken. Subtropische zwem paradijzen raken 'uit'. Het is al lemaal te passief, terwijl juist in deze tijd steeds meer mensen zich beseffen dat ze moeten gaan bewegen. Zeker 40- en 50- plussers maar ook dertigers. Ve len zien in dat bewegen kan be tekenen dat je op oudere leeftijd minder lichamelijke problemen krijgt en dus een betere oude dag hebt." De fitnessrage dus. „Dat mag je zo noemen met alles wat erbij hoort. Er goed uitzien, slanker worden. Maar vooral toch de drang om wat aan je conditie te doen. Daarbij profiteert aquafit ness sterk van nieuwe inzich ten. Het is nog maar kort gele den dat de sportmedische we reld er vanuit ging dat mensen, om meer conditie te krijgen, minstens drie keer per week moesten sporten op een vrij hoog inspanningsniveau. Dat is ook wel zo, maar op de een of andere manier was dat een drempel voor veel mensen. Nu hoor je steeds vaker, ook van de sportartsen, dat minder ook mag en effect heeft. De condi tionele effecten zijn dan mis schien niet zo groot, maar je gaat je er wel fitter door voe len." 'Zachte weg' „Het 'zonder pijn geen resul- taat'-principe raakt uit de gra tie. Je ziet dat ook bij gewone fitness. Aerobics zoekt naar minder belastende vormen, steps wordt minder agressief. Aquafitness heeft wat dat,be- treft het tij mee. Zeker ten op zichte van bijvoorbeeld hardlo pen, dat snel conditiewinst geeft maar ook nogal wat bles sures oplevert. Bovendien zie je dat mensen het op prijs stellen goed begeleid te worden. Ze vragen daar nadrukkelijk om," aldus Paul van der Weiden. Niet voor niets wordt aquafitness nogal eens.de 'zachte weg naar fitness' genoemd. Water heeft hoe dan ook een heilzame wer- king. De uitvinder van de wet belt was de Amerikaanse Vietnam- veteraan .(what's in een name?) J. Glenn McWaters, die aan het been gewond raakte maar weigerde zich neer te leggen bij een leven zonder (loop) sport. Hij experimenteerde net zo lang tot hij voor zijn looptraining in het water een vest had ontwor pen dat aan zijn eisen voldeed: 'hangend' in het water kunnen hardlopen. Als revalidatie. Een voorbeeld dat snel werd nage volgd, want al voor de Olympi sche Spelen van Los Angeles in 1984 benadrukten atletiektop- pers als Mary Decker en Joan Benoit op die wijze afgerekend te hebben met hun blessure-el lende. Topsporters Ook in ons land begeven top pers zich de laatste jaren te wa ter. Ellen van Langen was een van de eersten. Inmidcjels zoe ken veel (top)sportei;s het water op..Bij een blessure, maar ook zónder. Ze zien een aquatrai- ning als vervanging van de altijd veel meer belastende landtrai- ning waar, bij hardlopen bij voorbeeld, het lichaam klappen krijgt van drie tot vier het li chaamsgewicht. Elke nauwelijks belastende trai ning is dan winst. In het water wegen we immers maar één- tiende van ons 'landgewicht'. Omdat het water overal om je heen is en dus weerstand geeft, worden alle spiergroepen op een 'vriendelijke' wijze getraind, verlies je meer calorieën dan op het land en is er eigenlijk geen risico op blessures. Inderdaad dus een 'zachte weg naar fit ness', ook heel geschikt voor mensen die met overgewicht tobben. Al is aquafitness geen antwoord op botontkalking, omdat je dan wel grondcontact moet maken. Maar je kunt niet alles hebben. In september beginnen in tal van zwembaden de aquafit- ness-cursussèn weer volop te draaien. „Maar zwembaden moeten niet denken dat dit dé simpele manier is om klanten binnen te halen. Wanneer ze niet zorgen voor goed opgëleid personeel met de instelling er wat van te maken, verdwijnen de mensen ook weer gemakke lijk", waarschuwt Van der Wei den. De laatste vondst is 'aquasage', voluit aquamassage, voor men sen die als gevolg van stress 'vast' zitten. In het Beverwijkse Sportfondsenbad drijven zij bij na geheel onder water, ge steund door een drijfsteun in de nek en onder de knieën in het warme water. Muziek en lekker ruikende oliën versterken de ontspanning. Ook stress ver dwijnt dank zij het water, het le venselixer van de bewegende mens. HEINZ TOM POES Tom Poes en de Bommel-legende De sterke lichtflits had heer Ollie even doen schrikken, doch met grote tegenwoordigheid van geest hervatte hij zijn gedachten. "Ik achterlopen?" sprak hij. „Het is alleen dat ik dieper denk dan de meesten. Maar als ik wil, ben ik de snelste heer ter wereld. Ik ben zó vlug, dat Bulle Bas een slak is, bij mij vergeleken. Als u tenminste begrijpt, wat ik bedoel. Uw opmerking was ongepast, heer Sickbock!" Hij kreeg geen antwoord en ont stemd ging hij rechtop zitten. Tot zijn ontsteltenis bemerkte hij, dat de omgeving plotseling veranderd was. Vormloze, gestaag wisselende nevels trokken langs hem heen en zelfs de stoèl waar hij op zat was verdwenen. „Dat is niet gewoon!" prevelde heer Bommel met bleke lippen. „Alles is opeens zo vaag. En waar is de profes sor gebleven?" Nu, professor Sickbock stond nog steeds in zijn laboratorium. Hij prut ste gehaast aan zijn apparaat en zijn gelaat vertoonde een gespannen trek. „Ei, ei!" mompelde hij. „Het palletje van de kalbraan is aan de funerius blijven hangen! Dat komt van uw wild gespring, ventje. Ge hebt me af geleid!" „Wat is er gebeurd?" vroeg Tom Poes ontsteld. „Het uurwerk loopt te snel", legde de ander uit. „Ik wilde uw vriend drie eeuwen terugplaatsen. Maar in plaats daarvan zijn we reeds dertig eeuwen teruggegaan. En ik kan de contraptie niet afremmen! Er moet snel iets gebeuren, want anders zal de heer Bommel geheel verdwijnen in de mist der tijden." „Waar komt die mist toch vandaan?" vroeg heer Ollie zich intussen af. „Waar ben ik eigenlijk, als iemand me begrijpt!" /?AP/T£/M, HA HA 31 'J cpm M£ tveetz 7Z" Z/BZ/

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1995 | | pagina 12