Fasten your wet belts'
Gezondheid
MAANDAG 4 SEPTEMBER 1995
Denemarken:
Herfstachtig weer met veel
regen en vandaag van tijd
tot tijd veel wind. Middag-
temperatuur ongeveer 14
graden.
Engeland, Schotland, Wales en Ierland:
Wisselvallig weer met tamelijk veel be
wolking en van tijd tot tijd regen of en
kele buien. Mogelijk ook onweer. Van-
l in Schotland en langs de Engelse
oostkust veel wind. Middagtemperatuur
tussen 14 en 18 graden.
België en Luxemburg:
Vandaag wolkenvelden en plaatselijk re
gen. Veel wind. Morgen rustiger weer
met enkele opklaringen, maar ook een
bui. Middagtemperatuur vandaag onge-
r 16 graden, morgen iets hoger.
Noord- en Midden-Frankrijk:
Vandaag af en toe zon, maar vooral in de
noordelijke departementen ook wolken
velden en plaatselijk regen. Morgen ver
anderlijk bewolkt en enkele verspreide
buien, waarvan sommige met onweer.
Middagtemperatuur vandaag rond 18,
morgen circa 20 graden.
Portugal:
Vandaag perioden met zon, maar vooral
i het zuiden ook kans op een regen- of
onweersbui. Morgen vooral in het noor
den enige tijd regen of motregen, in het
zuiden waarschijnlijk droog en perioden
met zon. Middagtemperatuur van 20
graden bij Porto tot 25 graden in het
zuiden en oosten.
Madeira:
Perioden met zon en vandaag eerst nog
kans op een regen- of onweersbui. Mid
dagtemperatuur circa 25 graden.
Spanje:
Vandaag eerst vrij zonnig, later vooral in
het zuiden en oosten kans op onweer.
Morgen aan de oostelijke Costa's eerst
nog kans op regen of onweer. Verder pe
rioden met zon, maar in het noordwes
ten toenemende bewolking, gevolgd
door regen. Middagtemperatuur tussen
25 en 30 graden, in het noordwesten
circa 20 graden.
Canarische Eilanden:
Perioden met zon en vandaag nog kans
;en regen- of onweersbui. Middag-
temperatu u r ongeveer 2 7 graden
Marokko:
Westkust: vandaag veranderlijk bewolkt
i kans op een stevige regen- of on
weersbui. Morgen droog en wat meer
zon. Middagtemperatuur dalend naar
ongeveer 24 graden.
Tunesië:
Flinke perioden met zon, ook enkele
wolkenvelden en kans op een regen- of
onweersbui. Middagtemperatuur aan
zee ongeveer 33 graden, landinwaarts
circa 40 graden.
Zuid-Frankrijk:
Jaag af en toe zon, ook nu en dan
bewolking en eerst nog kans op een bui.
In de Provence, Cevennen en aan de
Middellandse Zee zonnig, maar ook een
fikse Mistral. Morgen snel afnemende
vind. Verder eerst vrij zonnig, in de loop
ran de dag toenemende kans op enkele
stevige regen- of onweersbuien. Middag
temperatuur ongeveer 22 graden.langs
de kusten van de Middellandse Zee iets
hoger.
Mallorca en Ibiza:
Vandaag perioden met zon en tot in de
avond droog. Daarna meer bewolking en
kans op enkele, mogelijk zware, regen
onweersbuien. Middagtemperatuur
ca 29 graden, morgen koeler.
Italië:
Vandaag eerst enkele verspreide regen
onweersbuien en plaatselijk veel
wind, later meer zon en rustiger weer.
Morgen vrij zonnig, in de avond opnieuw
enkele regen- of onweersbuien. Middag
temperatuur uiteenlopend van' 22 gra
den in het noorden tot 30 op Sicilië en
langs het zuidelijk deel van de Adriati-
sche kust.
Corsica en Sardinië:
Maadag droog, vrij zonnig maar veel
wind. Morgen snel afnemende wind.
Verder eerst zon, later op de dag enkele,
mogelijk zware regen- en onweersbuien.
Middagtemperatuur vandaag circa 25
graden, morgen iets warmer.
Malta:
Droog en overwegend zonnig. Maximum
temperatuur ongeveer 31 graden.
Griekenland en Kreta:
Overwegend zonnig, in het noorden en
westen een kleine kans op een regen- of
onweersbui. Weinig wind. Middagtem
peratuur oplopend naar circa 30 graden.
Turkije en Cyprus:
Droog en veel zon. Middagti-
ongeveer 30 graden.
Duitsland:
Vandaag meest bewolkt en v?
noorden veel wind en regen, t
nemende wind, minder regel
zuiden enkele opklaringen. 1^
peratuur rond 16 graden, rr
hoger.
Zwitserland:
Vandaag in het noorden e
nog wolkenvelden en plaats
verder droog en met na
flank van de Alpen periodei
Middagtemperatuur van 16
het noordoosten tot 22 in Tes
Oostenrijk:
Vandaag wolkenvelden en r
gen, in de bergen ook snee
wind. Morgen af en toe zor
meeste plaatsen droog. Midd
tuur vandaag ongeveer 16 gr
gen circa 20.
Polen:
Aanhoudend zeer wisselvallig
van tijd tot tijd regen. Voor
ook kans op onweer en i
en westen veel wind. Midd
tuur tussen 14 en 19 graden.
Stockholm zwaar bew. ono4
Warschau regen z4
Wenen hall bew. zo 2
Zürich regenbui w 2
Bangkok regen z 2
Buenos Aires onbew. ono6
Casablanca zwaar bew zzw 1
Johannesburg licht bew. w s. 0
Los Angeles licht bew. wzw4
New Orleans onbew nno 3
New York licht bew. no 4
Nieuw inzicht
'Zachte weg naar fitnesszorgt voor steeds vollere zwembaden
in ontstaan
van leukemie
Sommige kinderen die worden
behandeld vooreen aangebo
ren tekort aan witte bloedcellen
hebben zeer specifieke fouten
in het DNA, waardoor ze op la
tere leeftijd leukemie krijgen.
Dat concluderen dr. I.P. Touw
en prof. dr. B. Löwenberg, ver
bonden aan de medische facul
teit van de Erasmus Universiteit
en de Dr. Daniël den Hoek Kli
niek, na onderzoek binnen het
instituut Hematologie.
De resultaten van het onder
zoek zijn gepubliceerd in het
Amerikaanse tijdschrift The
New England Journal of Medici
ne. De bevindingen kunnen ge
volgen hebben voor de behan
deling van kinderen met een
aangeboren tekort aan witte
bloedcellen. Bovendien dragen
zij bij tot een beter inzicht in
hoe leukemie ontstaat.
De aanmaak van bloedcellen
vindt plaats in het beenmerg en
wordt gereguleerd door ver
schillende groeistoffen, waarvan
EPO (erythropoietine), de sti
mulator van de rode bloedcel-
vorming, de bekendste is. Bij de
vorming van witte bloedcellen,
belangrijk voor de afweer tegen
infecties, speelt niet EPO maar
de groeistof G-CSF (granulocy-
te-colony stimulating factor)
een belangrijke rol. Deze stof
doet zijn werk door zich via een
zogenaamde receptor aan de
cellen in het beenmerg te bin
den. Vervolgens zet de groeistof
het beenmerg aan tot de pro-
duktie van witte bloedcellen.
Kinderen met de ziekte 'conge
nitale neutropenie' hebben een
aangeboren tekort aan witte
bloedcellen en een verlaagde
weerstand. Daardoor lijden zij
aan zware, vaak levensbedrei
gende infecties. Sinds het eind
van de jaren tachtig kunnen ze
met succes worden behandeld
met de groeistof G-CSF. Som
mige van deze patiënten blijken
echter na verloop van tijd leu
kemie te krijgen.
Het Rotterdamse onderzoek
heeft uitgewezen dat bij patiën
ten die leukemie krijgen de re
ceptor waaraan de groeistof G-
C8F bindt en die de aanmaak
van witte bloedcelen opstart
een fout bevat en op verkeerde
wijze de vorming van witte
bloedcellen in gang zet. De cel
len vermeerderen zich wel maar
kunnen zich niet meer ontwik
kelen tot de afweercellen die het
lichaam nodig heeft.
Hierdoor worden deze witte
bloedcellen uiteindelijk kwaad-
waardig. Een fout in het DNA in
de beenmergcellen ligt hieraan
ten grondslag. Opsporing is van
belang voor de vroege herken
ning van leukemie bij deze kin
deren en voor het tijdig bijstu
ren van de behandeling.
Het is een hausse.
Aquafitness, de
verzamelnaam van
aquajoggen (waarmee
het allemaal begon),
aquasteps en
aquarobics. En dat is
dan nog maar een kleine
greep uit het zich in de
zwembaden almaar
uitbreidende aanbod
van bewegingsvormen.
De inventiviteit viert
hoogtij zoals blijkt uit de
nieuwste vorm die ook
de jeugd in de ban van
aquafitness moet
krijgen: aquadance.
Bedoeld voor de nog
'vergeten' groep 10- tot
14-jarigen die onder het
motto it's new, it's cool,
it's fun swingende tijden
gaat beleven in de
zwembaden waar
ongetwijfeld meer
vormen van 'aqua-kids'
zullen gaan opduiken.
Een kijkje onder en
boven de aqua-spiegel.
DICK LOMAN GPD
Je ziet al mensen die met
'zwemvliezen' trainen: Hand
schoenen opgevuld met kunst
matige vliezen, zodat er geen
Water meer tussen de vingers
door kan lopen. Zodat je al
aquajoggend in één moeite
door je armen en bovenlichaam
kunt trainen. Wave websheten
die handschoenen. Je hebt ook
cuffs, die los gedragen kunnen
worden om armen, enkels, voe
ten of aan de handen. Of alleen
om voeten of enkels zodat je de
handen vrij hebt voor de dum-
bells, lichtgewicht haltertjes. En
natuurlijk is er de wet belt, die
om het middel wordt gedragen
en de aquasporter in staat stelt
zich in 'het diepe' moeiteloos
staande te houden.
Het heeft er alle schijn van dat
fitness-training nu echt is over
geslagen naar de zwembassins.
Veel fitness-centra hebben in
middels zelf een 'natte ruimte'.
Bovendien is aquafitness voor
(vaak noodlijdende) zwemba
den een plezierige ontwikkeling:
Naar schatting honderd- tot
tweehonderdduizend mensen
trekken jaarlijks extra langs de
kassa.
Paul van der Weiden is direc
teur van Support, een bedrijf
dat aquafitness-materiaal im
porteert. Vooral voor zwemba
den, want in tegenstelling tot
Amerikanen hebben Nederlan-
P
U
Z
z
E
L
E
N
S
A
A
V
N
E
M
E
O
L
B
U
N
E
P
E
O
R
N
E
N
N
1
B
C
B
O
P
T
H
C
U
L
K
A
B
S
E
B
R
A
A
D
s
L
E
D
E
L
R
B
E
T
E
B
W
B
A
N
K
E
T
A
R
T
R
R
M
E
D
A
D
D
R
B
A
A
R
A
G
N
A
K
R
N
R
R
R
B
B
A
J
U
N
R
K
A
O
A
A
A
R
M
A
L
N
E
1
H
D
N
O
N
A
A
K
V
1
1
E
T
K
D
A
O
B
L
B
E
E
B
E
N
P
N
L
K
B
B
E
L
1
D
N
O
L
E
L
L
O
A
K
Z
E
T
E
B
E
T
N
A
A
R
V
E
E
T
E
B
V
E
C
B
H
O
B
T
E
O
E
O
E
L
F
R
E
N
E
R
E
O
B
B
B
A
T
S
A
B
A
N
D
E
R
O
L
Baard
Basta
Bloemenvaas
Badkamer
Bedevaart
Boerenerf
Baklucht
Benul
Boetiek
Balkon
Betel
Boezelaar
Balpen
Bevel
Bonthandel
Banderol
Bevolking
Boordwapen
Banket
Bierkan
Braadslede
Barbaars
Biljart
Braam
Barbecue
Binnenroepen
Brandnetel
OPGAVE
OPLOSSING
WOORDZOEKER
In deze mengelmoes van letters
zijn al de genoemde woorden ver
stopt. Ze zijn te lezen van links
naar rechts, van rechts naar
links, van boven naar beneden of
omgekeerd of schuin. Sommige
letters worden dubbel gebruikt.
Streep alle woorden door. De res
terende letters vormen dan regel
voor regel van boven naar bene
den nog een woord.
dryver
s-r-a-o-y
paard-l-s
i-a-afzet
nader-i-y
hknal
grutto
a-ie
tassen
door Hans van Es
Het afgelopen weekeinde leefde de depressie-aktiviteit stert
landen rond de Noordzee. Ons land lag zo'n beetje onder he^
punt, waaromheen diverse storingen circuleerden. Dat levert
wisselend weerbeeld op. Temidden van alle atmosferische al
heerste soms een bedrieglijke rust. Zo zat onze regio zaterda
kalmtezone tussen twee fronten, waarin de zon nog even vril*
door het wolkendek brak en de wind vrijwel geheel weg viel.
20 graden leverde dat nog aardig terrasjesweer op, maar bo\|"
waren in de loop van de middag al donkere wolkenbanken te
een actief front.
In de avond braken stevige buien los; op veel plaatsen langs
werd onweer gehoord. Santpoorten Schiphol meldden beide
mm, maar er waren ook uitschieters, zoals in Bloemendaal
waar in de vroege zondagmorgen 26 mm werd afgetapt. Wat
naar het zuiden en oosten bleef de neerslag beperkt; Valken
ving maar 2 mm op.
Zondag overdag waren de massieve buienwolken langs de k4
zichtbaar: hoogreikende bloemkoolvormige structuren, voor?
de bekende verijsde, aambeeldvormige top. In de ochtendurj
het in het binnenland rustig weer met zon en bijna geen wint
mate de zon hoger klom en het kwik steeg, verplaatste de onn
zich van de kust naar het binnenland. Rond het middaguur z
grote buienklonters verspreid over het land, plaatselijk opnif-
onweer.
Een volgende actieve depressie is inmiddels vanuit Polen na
'verzamelpunt' boven de Noordzee getrokken, waarop de wef
flink is aangewakkerd. Een zone met continue regenval is vagu
noorden het land binnengedrongen en levert vandaag vooal iy
noordelijke helft van het land heel wat hemelwater af. n
Het depressie-draaipunt verplaats zich de komende dagen n|
Britse Eilanden. Dat is voor ons wat gunstiger; de wind neenj
krimpt naar zuid, waardoor het kwik wat gaat oplopen. Mooi
weer is niet waarschijnlijk, want er komen nog diverse oceaal]
gen langszij. Morgen worden Noordzeebuien afgewisseld mei
zonnige momenten.
Vanaf woensdag loopt de temperatuur op tot 20 graden of ie{ö
boven. Tegelijkertijd blijft de bovenlucht vrij koud; een onst^v
toestand van de atmosfeer, waarin buien goed gedijen.
V
In het Apeldoornse zwembad De Sprenkelaar houden zich dagelijks zo'n 250 mensen bezig met aquafitness.
ders niet de gewoonte om wet
belts, cuffs, dumbells enzovoort
zelf aan te schaffen. Ze lenen de
spullen liever in het zwembad.
Support is meer dan een im
portfirma. Het bedrijf biedt on
dersteuning bij het ontwikkelen
en aanbieden van diverse vor
men van aquafitness. Dit ge
beurt via voorlichtingsmateriaal
en het organiseren van congres
sen en cursussen.
Minder passief
Van der Weiden was er met
Support vroeg bij, toen aquafit
ness de tocht over de Atlanti
sche Oceaan van Amerika naar
Europa maakte. Het verbaast
hem niet dat het aqua-gebeu-
ren zo'n grote vlucht heeft ge
nomen. „Er zijn verschillende
oorzaken. Subtropische zwem
paradijzen raken 'uit'. Het is al
lemaal te passief, terwijl juist in
deze tijd steeds meer mensen
zich beseffen dat ze moeten
gaan bewegen. Zeker 40- en 50-
plussers maar ook dertigers. Ve
len zien in dat bewegen kan be
tekenen dat je op oudere leeftijd
minder lichamelijke problemen
krijgt en dus een betere oude
dag hebt."
De fitnessrage dus. „Dat mag je
zo noemen met alles wat erbij
hoort. Er goed uitzien, slanker
worden. Maar vooral toch de
drang om wat aan je conditie te
doen. Daarbij profiteert aquafit
ness sterk van nieuwe inzich
ten. Het is nog maar kort gele
den dat de sportmedische we
reld er vanuit ging dat mensen,
om meer conditie te krijgen,
minstens drie keer per week
moesten sporten op een vrij
hoog inspanningsniveau. Dat is
ook wel zo, maar op de een of
andere manier was dat een
drempel voor veel mensen. Nu
hoor je steeds vaker, ook van de
sportartsen, dat minder ook
mag en effect heeft. De condi
tionele effecten zijn dan mis
schien niet zo groot, maar je
gaat je er wel fitter door voe
len."
'Zachte weg'
„Het 'zonder pijn geen resul-
taat'-principe raakt uit de gra
tie. Je ziet dat ook bij gewone
fitness. Aerobics zoekt naar
minder belastende vormen,
steps wordt minder agressief.
Aquafitness heeft wat dat,be-
treft het tij mee. Zeker ten op
zichte van bijvoorbeeld hardlo
pen, dat snel conditiewinst
geeft maar ook nogal wat bles
sures oplevert. Bovendien zie je
dat mensen het op prijs stellen
goed begeleid te worden. Ze
vragen daar nadrukkelijk om,"
aldus Paul van der Weiden. Niet
voor niets wordt aquafitness
nogal eens.de 'zachte weg naar
fitness' genoemd. Water heeft
hoe dan ook een heilzame wer-
king.
De uitvinder van de wet belt
was de Amerikaanse Vietnam-
veteraan .(what's in een name?)
J. Glenn McWaters, die aan
het been gewond raakte maar
weigerde zich neer te leggen bij
een leven zonder (loop) sport.
Hij experimenteerde net zo lang
tot hij voor zijn looptraining in
het water een vest had ontwor
pen dat aan zijn eisen voldeed:
'hangend' in het water kunnen
hardlopen. Als revalidatie. Een
voorbeeld dat snel werd nage
volgd, want al voor de Olympi
sche Spelen van Los Angeles in
1984 benadrukten atletiektop-
pers als Mary Decker en Joan
Benoit op die wijze afgerekend
te hebben met hun blessure-el
lende.
Topsporters
Ook in ons land begeven top
pers zich de laatste jaren te wa
ter. Ellen van Langen was een
van de eersten. Inmidcjels zoe
ken veel (top)sportei;s het water
op..Bij een blessure, maar ook
zónder. Ze zien een aquatrai-
ning als vervanging van de altijd
veel meer belastende landtrai-
ning waar, bij hardlopen bij
voorbeeld, het lichaam klappen
krijgt van drie tot vier het li
chaamsgewicht.
Elke nauwelijks belastende trai
ning is dan winst. In het water
wegen we immers maar één-
tiende van ons 'landgewicht'.
Omdat het water overal om je
heen is en dus weerstand geeft,
worden alle spiergroepen op
een 'vriendelijke' wijze getraind,
verlies je meer calorieën dan op
het land en is er eigenlijk geen
risico op blessures. Inderdaad
dus een 'zachte weg naar fit
ness', ook heel geschikt voor
mensen die met overgewicht
tobben. Al is aquafitness geen
antwoord op botontkalking,
omdat je dan wel grondcontact
moet maken. Maar je kunt niet
alles hebben.
In september beginnen in tal
van zwembaden de aquafit-
ness-cursussèn weer volop te
draaien. „Maar zwembaden
moeten niet denken dat dit dé
simpele manier is om klanten
binnen te halen. Wanneer ze
niet zorgen voor goed opgëleid
personeel met de instelling er
wat van te maken, verdwijnen
de mensen ook weer gemakke
lijk", waarschuwt Van der Wei
den.
De laatste vondst is 'aquasage',
voluit aquamassage, voor men
sen die als gevolg van stress
'vast' zitten. In het Beverwijkse
Sportfondsenbad drijven zij bij
na geheel onder water, ge
steund door een drijfsteun in de
nek en onder de knieën in het
warme water. Muziek en lekker
ruikende oliën versterken de
ontspanning. Ook stress ver
dwijnt dank zij het water, het le
venselixer van de bewegende
mens.
HEINZ
TOM POES Tom Poes en de Bommel-legende
De sterke lichtflits had heer Ollie
even doen schrikken, doch met grote
tegenwoordigheid van geest hervatte
hij zijn gedachten.
"Ik achterlopen?" sprak hij. „Het is
alleen dat ik dieper denk dan de
meesten. Maar als ik wil, ben ik de
snelste heer ter wereld. Ik ben zó
vlug, dat Bulle Bas een slak is, bij mij
vergeleken. Als u tenminste begrijpt,
wat ik bedoel. Uw opmerking was
ongepast, heer Sickbock!"
Hij kreeg geen antwoord en ont
stemd ging hij rechtop zitten. Tot
zijn ontsteltenis bemerkte hij, dat de
omgeving plotseling veranderd was.
Vormloze, gestaag wisselende nevels
trokken langs hem heen en zelfs de
stoèl waar hij op zat was verdwenen.
„Dat is niet gewoon!" prevelde heer
Bommel met bleke lippen. „Alles is
opeens zo vaag. En waar is de profes
sor gebleven?"
Nu, professor Sickbock stond nog
steeds in zijn laboratorium. Hij prut
ste gehaast aan zijn apparaat en zijn
gelaat vertoonde een gespannen trek.
„Ei, ei!" mompelde hij. „Het palletje
van de kalbraan is aan de funerius
blijven hangen! Dat komt van uw
wild gespring, ventje. Ge hebt me af
geleid!"
„Wat is er gebeurd?" vroeg Tom Poes
ontsteld.
„Het uurwerk loopt te snel", legde de
ander uit. „Ik wilde uw vriend drie
eeuwen terugplaatsen. Maar in
plaats daarvan zijn we reeds dertig
eeuwen teruggegaan. En ik kan de
contraptie niet afremmen! Er moet
snel iets gebeuren, want anders zal
de heer Bommel geheel verdwijnen
in de mist der tijden."
„Waar komt die mist toch vandaan?"
vroeg heer Ollie zich intussen af.
„Waar ben ik eigenlijk, als iemand
me begrijpt!"
/?AP/T£/M, HA HA
31 'J cpm M£
tveetz 7Z" Z/BZ/