Eerste rock 'n roll-museum open
Jong Leids talent zingt
over triest lot hond Bello
OOtirtUOOS dronkemans^elal Hall of Fame' ill Cleveland: hard rock café zonder comswnpties
Keulemans
directeur
De Balie
Ifang Bondi
in de Waag
Cultuur Kunst
IRDAC 2 SEPTEMBER 1995
TONEEL
StPiTECENSIE HOMME 5IEBENGA
i van Anton Tsjechov; door Toneel-
Amsterdam; regie; Jürgen Gosch,
ta. Pierre Bokma, Marieke Heebink
p Admiraal; gezien: 31 aug. Stads-
t inganwburg Amsterdam. Daar nog te
ienstrep m 16/9' 5 m 8/10 en 18 t/m
r)i*i<5Q«v'erc'eroa: 17/9Schouwburg, Rot-
r", 18/9 Kon Schouwburg, Den
Elf' Haag
bracht!
Hanj
aartnfJrsne(^en depressiviteit is
sten op* verveler,d en dus uit
n venrfadsc^ 008Punt een uiter-
den o\l lasti8e emotie voor een
Ir. Pierre Bokma worstelt
3 Düssl*331 met dat Pr°bleem
i nu 0I4r°'sPeler Ivanov van
b 340 vk°v- V°or aUe duidelijk-
hij is doorgaans als geen
iele Sa^ 'n staat om 'n een g1001
en doM'le a^e aandacht naar
end vlt0e te zui8en- Hij kan tot
ibele liF10 h00^11 stijgen in rol-
mde ifet een ^se dosis schofte-
fid en hypocrisie. En dat
precies de kruidige ka-
hun ajrtrek*en waaraan het deze
vPv 8eheel ontbreekt.
rkpelerfldendigheid en verveling,
aar inlnde elementen uit de klas-
juist srre stLddcen van Tsjechov
Kersentuin, De Meeuw,
i Wanja), vieren ook in
pv hoogtij. Als eerste opge-
,pr de stuk van Tsjechov - in
tl dagen op 27-jarige leeftijd
hreven - bevat het in de
ims al vele bekende thema's
erhaalelementen. Landeige-
Ivanov wordt op zijn 35ste,
en ontstuimige jeugd, over-
nUjn door een onverldaarbare
""irgie. Balancerend op de
Ivan een faillissement, is hij
,in staat zijn bedrijf te red-
.1 Zijn huwelijk is een kwel-
Vla omdat hjj zjjn yj-Qyvv, die
vfn jinale tuberculose heeft,
'erkt.jneer liefheeft.
Mvlf van oorsProng Oostduitse
rr'vi?seur Jdrgen Gosch, die met
WölM re8e'maat te gast is in de
lfstan^.
Nederlandse theaters, behan
delt Ivanov respectvol als reper
toirestuk, onverkort (3,5 uur).
Wat decor betreft moeten we
het doen met muren van rode
baksteen, maar in de
kostumering en rekwisieten
wordt wel degelijk een Russi
sche plattelandssfeer eind vori
ge eeuw opgeroepen en de tekst
volgt het origineel op de voet.
Met zo'n handzame klassieker
kun je rustig door Nederland
reizen.
Om de hoofdpersoon heen
krioelt het van de personages
die van Tsjechov in veel geval
len uitgesproken kluchtige trek
ken hebben meegekregen.
Vooral de feestscènes met veel
gezuip en het gekonkel over het
koppelen van huwelijkskandi
daten worden door de acteurs
gretig aangegrepen. Joop Admi
raal als de oude graaf Sjabelsky
die op geaffecteerde wijze ie
dereen voor schoft uitmaakt, le
vert komediespel van grote
klasse. Ook Hans Kesting als de
proleterige, maar energieke
rentmeester/oplichter Borkin,
bespeelt - wat de humor betreft
- de zaal virtuoos.
Binnen die bekrompen plat
telandssamenleving is de ener-
gieloze tragiek van Ivanov een
onbegrijpelijk en peilloos diep
zwart gat. Marieke Heebink, die
de vrouw van Ivanov speelt,
maakt dat bij vlagen prachtig
voelbaar doordat ze in haar ra
deloosheid de controle over
haar zwaaiende armen en
krommende lichaam lijkt te ver
liezen. Maar de diep zuchtende
Ivanov is wat karakter betreft zo
zonder ontwikkeling en zo wei
nig invoelbaar, dat hij geen
greintje medegevoel of begrip
opwekt. Die emoties van het
publiek worden opgeëist door
ettelijke veel sympathiekere
tobbers.
De officiële lezing is dat het Cleveland was waar discjoc-
key Alan Freed begin jaren vijftig voor het eerst de term
'rock and roll' gebruikte. Er is nauwelijks een andere goe
de reden te verzinnen waarom 's wereld eerste rock 'n
roll-museum juist in deze industriestad gevestigd is. Of
het moet zijn dat de vroede vaderen van Cleveland be
reid waren honderd miljoen dollar gemeenschapsgeld te
steken in dit eerbetoon aan de populaire muziek.
WASHINGTON HANS DE BRUUN
I
Dit weekeinde verzamelt de crè
me de la crème van de popmu
ziek zich in een futuristisch ge
bouw aan het Eriemeer voor de
feestelijke opening van de 'Rock
and Roll Hall of Fame'. Een mu
seum dat in totaal 150 mijloen
dollar heeft gekost en jaarlijks
een miljoen bezoekers moet
trekken.
Meer dan een kwart miljoen
mensen worden dit weekeinde
verwacht, die optredens zullen
meemaken van tientallen topar
tiesten, zoals Bruce Springsteen,
Aretha Franklin, Chuck Berry,
Little Richard, Bon Jóvi en Me
lissa Etheridge. Allemaal naar
Cleveland gekomen om eer te
bewijzen aan hen die de pop
muziek groot gemaakt hebben.
Het idee voor een rock-'n-rol-
lmuseum is al meer dan tien
jaar oud. Amerikanen zijn gek
op 'Halls of Fame'. Maar tot nog
toe waren ze er vooral voor de
groten uit de sport (football,
honkbal, basketbal). De toppers
uit die sectoren worden daar
vereeuwigd, hun levensloop
wordt geschetst en attributen
uit hun carrière worden er ten
toongesteld. Nu is dus eindelijk
de popmuziek aan de beurt. In
1986 werd begonnen met het
opnemen van artiesten in de
'Rock and Roll Hall of Fame',
hoewel er toen nog geen ge
bouw voor was.
Aan het eind van dat jaar
werd Cleveland aangewezen,
maar het duurde tot 1993 voor
dat met de bouw van het muse
um begonnen werd. Intussen
waren al 126 artiesten uitverko
ren voor een speciale plaats in
de 'Hall of Fame', zeven zan
gers, componisten of groepen
per jaar. Voorwaarden voor een
ereplaats in de hal waren dat de
betrokkene een onuitwisbaar
stempel op de populaire muziek
gedrukt had en bovendien dat
zijn of haar eerste werk min
stens een kwart eeuw oud
moest zijn.
Michael Jackson
Vandaar dat in de 'Hall of Fa-
me', een plechtige ruimte op de
zesde verdieping van het muse
um in Cleveland, tal van groten
van de hedendaagse pop nog
ontbreken. Wel Elvis Presley,
geen Madonna, wel Frank Zap
pa, geen Michael Jackson. Maar
vreemd genoeg: ook geen David
Bowie of iemand als Lou Reed,
die zaterdag wel in Cleveland
optreedt. De namen van de 126
te'vefUWE CD'S
or hek
Bei - 'Yin' en Tang1 (Dick Bro-
ieleidi^g ^ie los van
verkrijgbaar zijn maar
ue Beenhejd vormen, heeft Fish
lltieme muziekrecycling uit-
^inden. Na de stortvloed van
op live-
ims komt hij nu op de prop-
met een soort 'The best of.
ze toch onvermijdelijk te
een voor de fans die alles al
iben, heeft hij bijna alle 26
nmers, waaronder ook een
FBA|dvo1 Marillion-stukken, op-
uw gespeeld.
wil hij hiermee nu toch tot
Irukking brengen? Dat de
jinelen hemzelf niet meer
allen? Waarom zijn de ver-
illen dan zo klein? Yin en
,v„de"fe Ping ping, zal hij bedoe-
Benieuwd wat zijn volgende
bevatten. Wellicht live-
sies van de bewerkingen van
HEfriginelen?
1Charlatans - geen titel
™iB,itagalnSam)
^Charlatans uit Manchester
dt al vijfjaar verweten dat
°P det succes van
wjepen als The Stone Roses,
lts hebben ze van zichzelf:
IHammond-orgeltje niet, de
jisbare gitaarpop niet en hun
|r niet want de Rolling Stones
kailüden het zo ook zitten in de
ten:en zeventig. Zelfs de lippen
i zanger Tim Burgess zijn na-
™°|rij: Mick Jagger heeft ook
'3 die dikke.
[titelloze vierde plaat bevat
lalniettemin andermaal van
tbujonweerstaanbare dromerige
djes met een flink stuwende
yj en de uit duizenden her-
'jibare stem van Burgess. Elk
een plaatje van The Charla-
kan geen kwaad.
Koevoet
SIEK
islow: Strijkkwintetten op.
>40. L'Archibudelli Smith-
iiian Chamber Players. Sony
.«arte
Katjals het Holland Festival Oude
ïziek is uitgegroeid tot een
maangevend evenement, zo.
is de Vivarte-reeks in vijf jaar
tijd uitgegroeid tot het vlagge-
schip van de Sony-catalogus.
De grote man achter deze oude
muziekserie is producer Wolf
Erichson, maar het resultaat
zou ondenkbaar zijn zonder het
enthousiasme van o.a. Vera
Beths, Anner Bijlsma en Kenne
th Slowik, drie van de musici
die hier drie strijkkwintetten
van Georges Onslow (1784-
1853) ten gehore brengen. Het
is relatief onbekende maar
schitterende muziek, vol leven
digheid en kleuren, en de uit
voering (op instrumenten van
Stradivarius uit het Smithsonian
Institute in New York) is een
waar feest voor het oor. Extra
interessant wordt de uitgave,
omdat Sony die ter gelegenheid
van het eerste lustrum van Vi-
varte verpakt heeft in een luxu
eus doosje, waarin de koper ook
een (Nederlandstalig) boekje
over Vivarte aantreft, alsmede
een kaart die tot eind maart
recht geeft op vijftien procent
korting op alle Vivarte-cd's.
Paul Korenhof
JAZZ
Janssen-Glerum-Janssen -
'Lighter' (Geestgronden/B-
VHaast)
De muziek van Guus Janssen is
altijd conceptueel geweest,
maar dan in de goede zin van
het woord. De pianist/compo
nist onderzoekt in zijn solo- en
triorepertoire de structuur en de
vorm van de muziekgeschiede
nis, meest jazz en populaire
muziek. Soms is dat komisch,
zoals in 'One Bar' waar in een
deel van het thema eindeloos
lijkt te blijven op één noot,
maar altijd is het op de een of
andere manier spannend. Op
deze cd is veel aandacht voor de
jazzgeschiedenis in de brede zin
en het werk van Lennie Tristano
in het bijzonder. Dat maakt het
album niet alleen intellectueel
bevredigend - gebruikelijk bij
Janssens muziek - maar in stuk
ken als 'Stomp''en het eerderge
noemde 'One Bar' wordt er ook
nog stevig geswingd, vooral
dankzij de ritmiek van Ernst
Glerum (bas) en Wim Janssen
(drums). Een overtuigend voor
beeld van de vruchtbaarheid
van muziekhistorisch relativis-
Charlie Shavers - 'Charlie Sha
vers and the Blues Singers' (Ti
meless/Munich Records)
Behalve een handjevol swingfa
naten zullen weinigen trompet
tist Charlie Shavers (1917-71)
kennen, maar blijkens deze uit
de archieven opgegraven opna
men van 1938 en '39 is dat ge
heel onterecht. Een groot indi
vidualist was Shavers misschien
niet, maar qua techniek en
swingvermogen was hij in de ja
ren dertig uniek, Armstrong ui
teraard daargelaten. Met de
evenzeer uitstekende klarinet
tisten Sidney Bechet en Buster
Bailey is hij hier te horen als be
geleider van zangeressen als
Trixie Smith, de totaal obscure
Bessie Smith-navolgster Lether
McGraw, Rosetta Howard en Al
berta Hunter. Voor het gemak
wordt er van blueszangeressen
gesproken, maar in feite hebben
we het over vaudeville-vocalis-
ten met veel blues-feeling. De
bekendste, Alberta Hunter, is
qua zeggingskracht ook de
sterkste, maar over het alge
meen hebben de zangeressen
de tand des tijds redelijk door
staan. Meer nog geldt dat voor
het instrumentale solowerk dat
noodgedwongen zeer beknopt
is, maar vaak onverwachte
hoogstandjes bevat. De goed
verzorgde uitgave overstijgt
muzikaal gezien zijn hoge do
cumentaire waarde.
Ken Vos
Elvis Presley: wèl in Hall of Fame.
uitverkorenen zijn gegraveerd
in een glazen wand als ware het
een monument voor gevallen
strijders.
Er is ook geen muziek te ho
ren. „Dit is een plaats om te
overdenken wat deze mensen
voor je hebben betekend", zegt
museumdirecteur Dennis Bar-
rie. De hal wordt bereikt via een
spiraalvormige trap die uiter
aard al de 'Stairway to Heaven'
(Led Zeppelin heeft ook een
plaats in de hal gekregen) wordt
genoemd.
De rest van het museum be
vat meer dan vierduizend voor
werpen uit de geschiedenis van
de popmuziek sinds het begin
van de jaren vijftig. Van het kos
tuum dat Elvis droeg bij zijn co
meback in 1968 tot een gitaar
van Jimmy Hendrix, het school
rapport van The Who-drummer
Keith Moon, een jurk van Ma
donna (hier mag zij wel), een
deel van het vliegtuig waarin
Otis Redding zijn dood vond,
Het laatste deel van haar suc
cesstory speelde zich af tijdens
de recente Midzomerfeesten in
Leiden: plotseling mocht zer
vooraf aan het optreden van
Corry Konings, drie nummers
zingen en kreeg een staande
ovatie. Aan Corry Konings werd
gevraagd of dit talentvolle meis
je haar dochter was: „Helaas
niet, maar ik zou er veel voor
over hebben om haar te kunnen
adopteren." Dat meisje is de
Leidse Maria Volkers, 11 jaar,
van wie vorige week een CD-
single is verschenen.
Het liedje op de CD-single
heet 'Bello, (aan een boom ge
bonden)'. Tekst en muziek is
van P.R. Eggenhuizen, wiens
hond de inspiratiebron was.
Toevallig wordt tijdens het ge
sprek net het liedje van Maria
op de plaatselijke radiozender
uitgezonden. Een zuiver stem
metje zingt met veel inzet over
het trieste lot van Bello. Maria
over het totstandkomen van de
CD: „Twee journalisten hoor
den mij zingen en zeiden dat ik
hartstikke mooi zong. Daardoor
zijn we in contact gekomen met
een manager. Daar moest ik
proefzingen en ze riepen:
„Wow!". Toen is er een nummer
voor mij geschreven en hebben
we die opgenomen."
De net uitgebrachte CD-
single is een hoogtepunt uit de
nog korte carrière van het jonge
Leidse zangtalent. Haar vader
komt woorden te kort om er
over te vertellen: „Ze is ooit be
gonnen in het kerkkoor en
kreeg toen al veel complimen
ten na een uitvoering van een
musical. Haar eerste live optre
den deed ze op Radio Noord
zee. Bij Kinderen voor Kinderen
werd ze in de finale tweede.
Maar zet dan ook in de krant
dat ze van de organisatie vlak
voor haar optreden van liedje
Maria Volkers, elf jaar oud, ooit begonnen in een kerkkoor, foto loek
moest veranderen. Henk West
broek zei toen nog dat, als Ma
ria bij het songfestival had ge
zongen, Nederland zeker eerste
was geworden." Een opsom
ming van vele complimenten
van plaatselijke en landelijke
grootheden volgt.
Maria wil graag doorgaan in
de muziekbusiness. „Deze
maand treed ik met drie num
mers op voor radio Noordzee.
zuyderduin
En er is al een idee voor een
nieuwe CD, nu met meerdere
liedjes." „Maar het is een kei
harde wereld", zegt haar vader.
„Voor Maria moet het wel leuk
blijven. Als ze geen zin heeft om
op te treden, hoeft ze niet." Of
ze ooit zo beroemd zal worden
als haar idool, Whitney Hous
ton, is afwachten, maar haar va
der en moeder zijn daafvan
overtuigd.
lOSCOPEN
-flDEN
1,2, 3, 4 en STUDIO tel: 071-
||4130/133210. Steenstraat 39.
e Leeuwenkoning al., dag.,
114.30.
[Congo al., dag. 19.00,21.15.
03
lasperal., dag. 14.30, 19.00.
jDie Hard with a Vengeance 16 jr.,
dag. 21.15.
lFlodder3 al., dag. 14.15.
((Crimson Tide al., dag. 18.45,
[21.15.
rUDIO
tFree Willy 2 al., dag. 14.30.
First Knight al., dag. 18.40,
21.15.
JXOR tel: 071-121239, Stations-
119.
While you were sleeping al., dag.
19.00,21.30.
TRIANON tel: 071-123875, Bree-
straat 31
French Kiss t/m woe 19.30,
21.45.
Kiss of Death t/m woe 19.30,
21.45
KIJKHUIS tel 071-142895, Vrou
wenkerksteeg 10.
A Bronx Tale t/m woe 19.30,
21.45.
Snake Eyes t/m zo 20.00, 22.15.
Pulp Fiction ma 20.00.
Muriels Wedding di 20.00, 22.15.
Forrest Gump woe 20.00.
LVCtel: 125366, Breestraat66
Lolita vr 20.00.
The Shining za zo 20.00.
DEXtel: 123568, Haarlemmerstraat
52.
Yeelen wo 20.30.
ALPHEN AAN DEN RUN
EUROCINEMA tel: 01720-20800,
Van Boetzelaerstraat 6
Als de kraanvogels overvliegen ma
21.15.
De Leeuwekoning al., vr za zo woe
13.45, zo ook 16.00.
While you were sleeping al., dag.
18.45,21.00
Batman Forever al., dag 13.45,
18.45, 21.30, vr za woe ook
13.45, zo ook 13.30 en 16.00.
Free Willy 2 al., vr za zo woe
14.00, zo ook 16.15.
Flodder III al dag 18.45.
Die Hard with a Vengeance 16 jr.,
dag. (beh ma) 21.30.
Casper al dag. 18.45, vrza zo
woe ook 14.00, zo ook 16.15.
Congo 12 jr., dag. 18 45,21.15.
VOORSCHOTEN
KINDERBIOSCOOP CC tel: 071-
790698, Prinses Marijkelaan 4.
101 Dalmatiërs al., Ned. gespr., vr
za zo woe 14.00.
DeTasjesdief al., Ned. gespr., vr
za zo woe 15.30.
DEN HAAG
ASTA 1 fel: 070-3463500, Spui 27.
Congo 12 jr., dag. 13.15, 16.00,
18.45,21.30.
ASTA 2
First Knight al., dag. 13.15,
16.00, 18.45.21.30.
ASTA 3
Casper al dag. 13.15, 16.00,
18.45,21.30.
BABYLON 1 tel. 070-3471656,
naast Centraalstation.
While yoy were sleeping al., dag.
13.15, 16.00, 18.45.21.30.
BABYLON 2
Carrington 16 jr., dag. 13.15,
16.00, 18.45,21.30.
BABYLON 3
The Madness of King George 16
jr., dag. 18.45, 21.30; ma di ook
13.15, 16.00.
De Leeuwekoning al., vr za zo wo
13.15, 16.00.
METROPOLE 1 tel. 070-3456756,
Carnegielaan 15.
Batman forever al., dag. 13.15,
16.00, 18.45,21.30.
METROPOLE 2
Crimson Tide al,, dag. 13.15,
16.00, 18.45, 21 30.
METROPOLE 3
French Kiss al., dag. 13.15,
16.00, 18.45,21.30
METROPOLE 4
The Lion King al., dag. 13.15,
16.00, 18.45.
While you were Sleeping al., dag.
21.30.
METROPOLE 5
Die Hard..with a Vengeance 16 jr.,
dag. 18.45, 21.30; ma di ook
13.15, 16.00.
Free Willy 2 al., vrza zowo 13.15,
16.00.
MOVIEWORLD Kurhausweg 2. tel:
070-3515738, reserveren tel: 070-
3515778
Flodder 3 al dag. 14.20, 19.30.
Die Hard., with a vengeance 16 jr.,
dag. 16.15,21.10.
Casper al dag 11.55,14.05,
19.00.
Bad Boys 16 jr., dag. 22.10.
First Knight al., dag. 12.45,
15.30, 18.15.21.00.
Crimson Tide al., dag. 16.10,
18.35,22.00.
Free Willy 2 al., dag. 12.20,
17 00
French Kiss al., dag. 17.20,
19 35.22.35
Congo 12 jr., dag. 14.00, 16.20,
18 45,21 45
Batman forever dag. 13.00,
15.40. 18.25,21.25.
While you were sleeping al., dag.
12.00, 14.20, 16.50, 19.15,
22.20.
De Leeuwekoning al., dag. 13.05,
15.10.
The Lion King al., dag. 11.30,
14.00.
ODEON 1 tel. 070-
3462400/3462401 Herengracht
13.
ODEON 3
French Kiss al., dag. 16.45,
21.30; ma di ook 13.15, 14.00.
De Leeuwekoning al., vr za zo wo
13.15, 16.00
ODEON 4 RIKSBIOSCOOP
Shawshank Redemption 16 jr.,
dag 11 45, 14 45. 17 45,
20.45.
HAAGS FILMHUIS tel. 070-
3656030, Spui 191
Le Buttane 16 jr.. dag. 19.30,
21 45
Clerks 16 jr .dag. 19.30,21.45
Freaks 16 jr., dag. 19.30.
Wallace Gromit 16 jr., dag. (beh.
ma) 21.45.
OMNIVERSUM tel: 070-3545464,
Pres. Kennedylaan 5.
Bevers al., dag. 11.00.
The Living Sea al., dag. 12.00,
14 00. 16.00,21.00.
Destiny in Space al., dag. 13.00,
15.00,20 00.
The Secret of Life al., dag. 17.00.
Is daar Iemand? al., dag. 19.00.
archieffoto pr
gedichtjes die Bruce Spring
steen schreef en een stuk van de
muur die Pink Floyd gebruikte
voor de videoclip van 'The
Wall'. Verder zijn er foto's, pos
ters, oude opnameapparatuur
en videoschermen waarop clips
getoond worden. Het is als een
Hard Rock Café zonder eten of
drinken.
Leidse Els
Snijder wint
Zuidhollandse
kunstprijs
De Leidse kunstenares Els
Snijder is één van de vier
winnaars van de Zuidhol-
Beeldende Kunstprijs
voor Academieverlaters. Voor
het vijfde achtereenvolgende
jaar werd gisteren in Pictura
in Dordrecht de prijs, be
staande uit vier geldbedra
gen van f. 5.000,-, uitgereikt.
De andere drie winnaars
zijn Theo van Meerendonk,
Il.M.J. van Overeem en Zeger
Reijers. De Provincie Zuid-
Holland stelt de geldbedra
gen beschikbaar om jonge
beeldende kunstenaars te sti
muleren.
Els Snijder is afgestudeerd
aan de Koninklijke Academie
van Beeldende Kunsten in
Den Haag, met als specialisa
tie 'monumentale vormge
ving'. Ze doet momenteel
mee aan de Leidse kunstma
nifestatie 'In Vervoering',
waarbij kunstwerken een
aantal regionale bussen
Chris Keulemans wordt per 15
september algemeen directeur
en artistiek leider van het cultu
reel centrum De Balie in Am
sterdam. Carla Broekhuis wordt
zakelijk leider en adjunct-direc
teur. De benoemingen zijn een
gevolg van het terugtreden van
Paul Kuypers als directeur. Kuy-
pers blijft adviseur. Keulemans
is sinds 1991 als programma
maker aan De Balie verbonden.
Hij is een van de oprichters van
Press Now, dat onafhankelijke
media in ex-Joegoslavië steunt,
en oprichter van het Rushdie
Defence Committee Nederland.
De Mandingo-muziek van Ifang
Bondi uit Gambia is zaterdag te
horen in de Waag. Samen met
de Afro-Caraibische band Be-
guine ballade treedt de groep
op in Leiden. Het concert, dat
begint om 21.00 uur, is georga
niseerd door Farley Gene Music
onder de titel 'Lazy Sunday
Concert'. Het is de tweede keer
dat in de Waag een dergelijk
concert wordt gehouden.
i DER PLASj
