Nieuwe conferentie
over Noord-Ierland
Nederlandse vrouwen eisen
Haags protest bij Chinezen
De tranen van -
MyrnaGoossen-
Buitenland
r
Belfast staat stil bij doden
Weer aanslag in Algiers
Twee van de drie Fransen
zijn tegen kernproeven
Vermiste EU-waarnemers
op weg naar Belgrado
!.;|e siklls Spraakmakender dan ooit!
premier 1
njab MARCO VAN BASTEN
Crisis br
WILU
enSOR
bii elkaar!
lad Privé
Druk op Bosnische Serviërs was nog nooit zo groot
ir na overgave Japan
9p Hawaiï herdenken de Amerikanen de komen-
ficiële einde van de Tweede Wereldoorlog, dat op
■j45 kwam met de ondertekening van de overgave
ers aan boord van de Amerikaanse oorlogsbo-
i de baai van Tokyo (foto boven: de Geallieerde
lier generaal MacArthur tekent het document),
pn en zijn vrouw Hillary zijn gisteren op Hawaiï
[>e First Lady had problemen met de wind en wist
I haar hoed op te houden. foto's reuter
voor journalisten Indonesië
echtbank in de Indonesische hoofdstad Jakarta
-disten Achmad TauFik en Eko Maryadi elk tot
fht maanden celstraf veroordeeld. De twee voor-
en van de onofficiële Alliantie van Onafhankelijke
§JI) werden schuldig bevonden aan het prediken
^ndschap tegen de Indonesische regering. Tegen
week vier jaar geëist. AJI is een jaar geleden op-
ie officiële journalistenbond PWI had geweigerd
ijte protesteren tegen het verschijningsverbod van
jeekbladen.
jenoemt nieuwe premier
^ident van Rwanda heeft Pierre-Celestin Rwige-
Hutu, gisteren benoemd tot nieuwe Ruandese
Weidde de staatsradio'. Rwigema, die minister van
D< volgt Faustin Twagiramungu op. Diens ontslag
vr^rnstige politieke en etnische crisis in de hoofd-
Riigema is econoom en als gematigde Hutu lid van
34als Twagiramungu.
iar Nicolaas II geïdentificeerd
De stoffelijke resten die in 1991 werden gevonden
Ekaterinburg in de Oeral, zijn van Nicolaas II, de
phe tsaar. Dat hebben Amerikaanse en Russische
i bevestigd. Het DNA uit het gevonden skelet, de
ügerafdruk', is vergeleken met dat van George Ro
tste broer van de Russische keizer. Diens resten
r opgegraven uit de keizerlijke crypte in St. Pe-
e identiteit van de resten wetenschappelijk is vast-
Nicolaas en zijn gezin eindelijk officieel worden
13 'ïisstraf dreigt voor zoon Walesa
iwomijr Walesa hangt een gevangenisstraf boven
officier van justitie in Warschau heeft een strafver-
[ïem ingesteld, nadat hij woensdag bij een stop-
Vagen op de auto voor hem was gebotst. Uit een
Pjek dat Walesa een alcoholpromillage van 2,7 had
j is een promillage van 0,2. Bovendien had de zoon
Int geen rijbewijs. Dat is hem in 1992 voor vier jaar
dat hij in Gdansk de macht over het stuur had ver-
figereden op een kleuterleidster. Hij kreeg toen
T^vaardelijke gevangenistraf.
D
doden bij mijnongeluk
sontploffing in een kolenmijn in Mieres in Noord-
isteren al aan veertien mensen het leven gekost:
Tirden, vier Tsjechen en een Portugees. Directeur
Ba van de mijnbouwmaatschappij Hunosa zei dat
Brzaakt was door het ontploffen van mijngas. Van-
anijnen van Spanje het werk neergelegd ter nage-
jflde slachtoffers.
Volgende week woensdag in Engeland
John Major en Jon Bruton komen woensdag bij elkaar in
het buitenhuis van de Britse premier, Chequers. Daar
zullen de Britse en Ierse regeringsleider praten over het
vredesproces in Noord-Ierland. Een woordvoerder van
de Britse premier heeft dat gisteren bekendgemaakt.
vredesproces in Noord-Ierland
is een jaar nadat de IRA akkoord
ging met een bestand in het
slop geraakt na eisen van de
Britse regering dat de republi
keinse gewapende groep de wa
pens inlevert. Pas daarna zou
den besprekingen tussen alle
Noordierse partijen over de toe-
londen AFP-Rtr
De aankondiging lijkt aan te ge
ven dat Londen en Dublin tij
dens intensief overleg de afgelo
pen weken nieuwe stappen zijn
overeengekomen om uit de im
passe te geraken over de geëiste
ontwapening van de IRA. Het
komst van de provincie worden
georganiseerd.
De leider van de IRA-partij
Sinn Fein, Gerry Adams, zei gis
teren in Belfast ter gelegenheid
van de eerste verjaardag van het
IRA-bestand dat de 'strategie
van de vrede de juiste strategie
is'. Maar, zei hij tijdens een
persconferentie, 'deze strategie
moet nu eindelijk worden uitge
voerd. „Ontwapening dient een
doel te zijn en niet een obstakel
of een voorwaarde, zoals de
Britse regering ervan heeft ge
maakt.'
Belfast Bevrijd van hun jaren
lange angst staan de Noordieren
dezer dagen stil bij de slachtof
fers die tijdens het 25 jaar du
rende bloedige conflict zijn ge
vallen. Gewone burgers, Britse
soldaten, politiemensen, IRA- en
protestantse strijders: 3.173 na
men rollen van donderdag tot
vrijdagnacht over een groot
scherm in het centrum van de
hoofdstad Belfast. Het zijn de
namen van de doden in het con
flict: zij die het bestand niet
meemaken.
H.P. McNamee, P. Finnucane, K.
Graham, L.M. Robinson, G. Sta-
rett. Bondgenoot of vijand, kin
deren of moordenaars, geen
slachtoffer van wat eufemistisch
'de onrust' wordt genoemd ont
breekt. De eerste naam is Francis
McCloskey, een katholiek die op
14 juli 1969 stierf aan hoofdlet
sel na botsingen met de politie
in Londonderry. De laatste, poli
tieman James Seymour, overleed
in maart 1995 op 55-jarige leef
tijd na een coma van 22 jaar als
gevolg van een IRA-aanslag.
FOTO EPA MARTIN McCULLOUCH
Algiers Een aanslag met een autobom
heeft gisteren in Algiers negen mensen ge
dood en honderd verwond. De bom ontplofte
op een plein (foto) tegenover het hoofdkwar
tier van de Algerijnse veiligheidsdienst. Het
was al de vijfde aanslag met een autobom
deze maand. Nog niemand stelde zich ver
antwoordelijk, maar de Algerijnse president
Zéroual hield het op 'terroristen', zoals de of
ficiële benaming voor radicale moslims luidt.
De afgelopen weken voerden militante mos
lims soortgelijke aanslagen uit als protest te
gen de aangekondigde presidentsverkiezin
gen. De regering wil die in november hou
den. FOTO EPA HOCINE ZAOURAR
parus-papeete ap-anp
Demonstranten Tahiti slaags met politie
kan beginnen. De confrontatie
vond plaats toen de politie eer
einde maakte aan de bezetting
van de startbaan van het inter
nationale vliegveld van Papeete
Aan de bezetting namen enige
tientallen mensen deel, voorna
melijk oudere vrouwen. Eerdei
was in de straten van Papeete a
tegen de kernproeven geprotes
teerd.
In Duitsland overhandigde
plaatsvervangende voorzittc
Herta Dauber-Gmelin van de
oppositionele SPD gisterei
100.000 protesthandtekeningei
bij de Franse ambassade.
Frankrijk staat tot nu toe oj
de derde plaats wat betreft he
aantal atoomproeven. Tot et
met gisteren deden de Amerika
nen 1.027 proeven, de Russet
715 en de Fransen 192. De Brit
ten beproefden het kernwapei
45 maal, de Chinezen 43 keet
Kleinere kemmogendheden zijt
India, Pakistan, Zuid-Afrika ei
Israël. Het preciese aantal kern
proeven van deze landen is on
bekend, maar zeer klein.
Bijna twee van de drie Fransen
zijn tegen hervatting van de
atoomproeven op het atol
Mururoa in de Stille Zuidzee.
Dat blijkt uit een opiniepleiling
waarvan de resultaten gisteren
zijn gepubliceerd in Parijs.
Verder vindt 65 procent van
de ondervraagden dat president
Chirac niet zonder parlementair
debat of een referendum kan
beslissen over de hervatting van
de proeven. De peiling is ver
richt in opdracht van de Green-
peace-krant Observez. Uit het
telefonische onderzoek blijkt
ook dat 78 procent van de on
dervraagden het, gezien de in
ternationale politieke ontwikke
lingen en de val van het Sovjet
communisme, niet nodig vindt
nog atoomwapens te ontwikke
len.
In de hoofdstad van Tahiti,
Papeete, raakten ongeveer der
tig betogers gisteren slaags met
de politie. De demonstranten
betoogden tegen de kernproe
ven die Frankrijk elk moment
Anderen vinden organisatie vrouwenconferentie best in orde
Jury mag slechts
deel racistische
uitspraken horen
brussel gpd
los angeles ap
peking* yvonne van der heijden
correspondent
Boze Nederlandse politievrou
wen vragen van de regering in
Den Haag een officieel protest
tegen de omstandigheden
waaronder de schaduwconfe-
rentie voor vrouwen in het Chi
nese Huairou plaatsvindt. „De
werkomstandigheden zijn der
mate slecht dat het de niet-gou-
vernementele organisaties on
mogelijk wordt gemaakt op effi
ciënte en effectieve wijze hun
taken te verrichten', aldus de
tekst van het verzoekschrift.
De bezwaren richten zich
vooral tegen de slechte onder
komens, de grote afstanden tus
sen hotels en vergaderruimtes
en de chaotische organisatie.
„In appartementen hangen de
elektriciteitsdraden los in de
badkamer. De toiletpotten zijn
niet vastgezet. En ze stoppen
ook nog eens acht mensen in
één appartement, dus twee we
ken lang geen enkele privacy.
Het is ronduit beledigend dat
vrouwen in zulke appartemen
ten worden ondergebracht",
lichtte een verontwaardigde Els
Berger gisteravond de klachten
toe. Zij is een van de tien leden
van de delegatie van het Euro
pean Network of Policewomen.
Opmerkelijk is overigens dat
het de politieagentes gistermid
dag niet lukte de hele Neder
landse delegatie van bijna drie
honderd mensen achter het
verzoekschrift te krijgen. Een
andere Nederlandse deelneem
ster die bij het delegatie-overleg
aanwezig was, zei gisteravond
dat de politievrouwen de pro
blemen wel erg zwaar hebben
aangezet. „Er zijn inderdaad
wel kleine dingetjes waarop wat
valt aan te merken. Bussen
staan niet altijd klaar en dan
moet je wachten. Over het alge
meen loopt eigenlijk alles ge
woon goed. De meeste vrouwen
zijn volgens mij zeer tevreden,
althans niet echt ontevreden",
aldus deze Nederlandse.
De meesten van de deelne
mers aan wie gisteren in Huai
rou werd gevraagd naar hun er
varingen, antwoordden 'zeer
enthousiast' te zijn.
Rechter Lance Ito heeft gisteren
beslist dat de jury die de van
tweevoudige moord beschul
digde voormalige football-ster
O.J. Simpson moet berechten
slechts twee van de 41 racisti
sche uitlatingen van politiere-
chercheur Mark Fuhrman mag
horen. De beslissing van de
rechter is een ernstige tegenval
ler voor de verdediging, die de
kroongetuige te kijk had willen
zetten als een verstokte racist,
die er zijn hand niet voor om
draait met bewijsmateriaal te
knoeien om zwarte verdachten
veroordeeld te krijgen. Intussen
heeft bijna de hele bevolking
van de Verenigde Staten de op
schepperige uitspraken van
Fuhrman tijdens een reeks in
terviews met een scenario
schrijfster kunnen horen.
Senders tonen TV-beelden
De Bosnische Serviërs zeide
dat ze de doodgewaande waai
nemers uit voorzorg had vastge
zet, om ze te beschermen tege
wraakacties van de bevolkini
De vermiste waarnemers ware
onderweg naar Pale, het hoofd
kwartier van de Bosnische Sei
viërs, toen ze 'zoekraakten'. Z
wilden in Pale proberen een bc
lofte los te peuteren dat de hiï
torische Koratische havensta
Dubrovnik niet (meer) zou woi
den gebombardeerd.
Twee dagen heeft mevrou*
Schoonenwolf doodsangste
uitgestaan over het lot van ha;
man. Gisteravond even vot
acht uur haalde ze opgeluel
adem. Haar 50-jarige echtgt
noot blijkt volgens een fax va
een bevriende collega in Most;
niet bij de NAVO-bombardt
inenten om het leven te zijn gi
komen, maar gegijzeld in Pali
Beelden van de Bosnisch-Serv
sche televisie leveren een ha
uur later het bewijs.
De vijf EU-waarnemers, die
sinds maandagavond werden
vermist, zijn door de Bosnische
Serviërs vrijgelaten en inmid
dels op weg naar Zagreb. Dat
heeft een woordvoerder van de
Europese Commissie vanoch
tend bevestigd. Verdere infor
matie over de vermiste vijf ont
breekt nog. Van de vijf werd
eerder nog gedacht dat ze dood
waren. De vrees bestond dat ze
bij de NAVO-aanvallen om het
leven waren gekomen of dat ze
waren gedood door de Bosni
sche Serviërs.
„We hebben een goed gevoel.
We denken dat het mogelijk is
dat ze spoedig in Belgrado arri
veren". Zo luidden gisteravond
laat al de voorzichtige, diploma
tiek gekozen woorden van het
Spaanse ministerie van buiten
landse zaken over het lot van
vijf waarnemers van de Europe
se Unie. Onder hen de de Ne
derlander Peter Schoonenwolf,
een 50-jarige beroepsmilitair uit
Amersfoort.
.mier van de
t Punjab, is gis-
I. Hij kwam om
'ringsgebouw in
Tiandigfh een
i<n de ai o van
"aderen von-
dc, terwijl dertig
.lVd(. kten. Radi-
iben de verant-
A voor de bom-
Ge
Nd--
cl het persbureau
>eweging Babbar
>h. zelf een sikh,
idat hij de sikh-
heeft verraden",
dertekend door
n Babbar Khalsa
ilitie worden ge-
Dedt sinds de ja-
:n bloedige op-
hs die naar af-
ven. Singh was
injab sinds 1992.
nd om zijn harde
methodes, waar-
tand van zijn ge-
;streed.
TOCH VERZOENl
HET DRAMA VAN HAAR EENZAAMHEID
belgrado dusan stojanovic
In de meer dan drie jaar die de oorlog
nu duurt hebben de Bosnische Serviërs
nooit van zoveel kanten tegelijk onder
druk gestaan. Begin augustus ging hun
enclave Krajina in Kroatië verloren en
het Kroatische leger dreigt bij Dubrov
nik Servisch gebied in Bosnië binnen te
vallen. In Midden-Bosnië biedt het le
ger van Bosnische moslims en Kroaten
de Serviërs harde weerstand. Sinds
woensdag hebben de Serviërs er een
duidelijke vijand bij en worden hun
stellingen in heel de republiek aange
vallen door NAVO-straaljagers. Tegelij
kertijd hebben de Amerikanen een di
plomatiek offensief geopend, waar de
Servische president Slobodan Milosevic
volledig achter staat.
Radovan Karadzic, de leider van de
Bosnische Serviërs, wil de schijn vermij
den dat hij naar de onderhandelingsta
fel wordt gebombardeerd om een vre
desregeling voor Bosnië te accepteren.
Hij sprqk na de aanvallen van harde taal
en verschuilt zich voorlopig achter
Milosevic.
Op het moment dat NAVO-straaljagers
Servische militaire installaties in Bosnië
in de as legden toonde Milosevic zich in
Belgrado enthousiast over het vredes
voorstel dat de Amerikaanse ondermi
nistervan buitenlandse zaken Richard
Holbrooke kwam toelichten. Karadzic
zei meesmuilend dat het Westen met
zijn volk wil praten, maar het ook bom
bardeert.
Maar uiteindelijk wordt niet Karadzic,
maar Milosevic gezien als de leider die
druk kan maken en over oorlog en vre
de kan beslissen. Milosevic steunde im
mers ook de Servische opstand nadat
Bosnië zich in 1992 onafhankelijk ver
klaarde van Belgrado. De Bosnische
Serviërs hadden mede dankzij de steun
van Milosevic een overwicht aan zware
wapens opgebouwd, waarmee zij de
oorlog jarenlang naar hun hand hebben
kunnen zetten. Juist dat belangrijke mi
litaire voordeel lijkt nu door de NAVO-
aanvallen verloren te gaan.
In Washington en andere Westerse
hoofdsteden was er van tevoren reke
ning mee gehouden dat de Bosnische
Serviërs het Amerikaanse voorstel net
zo lang zouden becommentariëren en
heen en weer draaien totdat het net als
eerdere vredesinitiatieven een zachte
dood zou sterven. Slechts door de Ser
viërs op het slagveld te treffen zouden
zij tot concessies kunnen worden ge
dwongen.
In de bloedige granaataanval van de
Serviërs op Sarajevo, waarbij maandag
37 mensen omkwamen, vond de NAVO
de perfecte aanleiding om vergeldings-
aanvallen uit te voeren op Servische
stellingen. Welke Servische eenheid de
granaten heeft afgevuurd of van wie het
bevel kwam is niet bekend. De Serviërs
lijken de massale acties die de NAVO
onderneemt in ieder geval niet te heb
ben ingecalculeerd.
Mogelijk heeft de NAVO een beslissen
de actie ingezet die een einde maakt
aan de strategie van de Serviërs: het
langdurig belegeren van steden zonder
ze in te nemen en daarmee het gijzelen
van Kroatische en moslim-burgers. Of
alle Servische leiders het nog wel met
die koers eens zijn is niet zeker. Tussen
Karadzic en zijn generaal Ratko Mladic
is een machtsstrijd gaande.
Momcilo Krajisnik, een van de belang
rijkste adviseurs van Karadzic, viel zijn
leider woensdag eveneens af en zei dat
er ondanks de NAVO-aanvallen moge
lijkheden tot overleg zijn. Krajisnik
denkt dat de Bosnische Serviërs nu eie
ren voor hun geld moeten kiezen om te
voorkomen dat ze door de NAVO en de
legers van moslims, Bosnische Kroaten
en Kroatië verder worden teruggedron
gen en geen aanspraak meer kunnen
maken op gebied dat ze nu bezet hou
den.
Holbrooke was gisteren in Zagreb om
het plan uit te leggen en het commen
taar van Milosevic over te brengen. De
onderminister moet de toezegging van
Kroatië zien te krijgen dat het land geen
nieuwe eisen gaat stellen of een offen
sief opent, waardoor het vredesplan als
nog ondermijnd zou kunnen worden.
Ook van de Bosnische moslims ver
wacht Washington terughoudendheid.
Voor Milosevic is er een belangrijke
prijs te winnen als de vrede in Bosnië
wordt getekend. De VN-Veiligheidsraad
zou dan de nog resterende economi
sche sancties tegen Belgrado intrekken,
op voorwaarde dat Milosevic Bosnië en
Kroatië als onafhankelijke staten erkent.
De Bosnische Kroaten en Serviërs zou
den dan een confederatie kunnen aan
gaan met Kroatië en Servië. Milosevic
wist eerder een deel van de 3ancties uit
te poetsen door vorig jaar formeel de
materiele steun aan de Bosnische Ser
viërs af te kappen.
Milosevic, die als oorlogsmisdadiger te
boek staat omdat hij de Bosnische Ser
viërs drie jaar geleden tot oorlog ophits
te, blijkt wederom een van de cruciale
gesprekspartners. Hij zou zichzelf aan
het hoofd van een Servische delegatie
hebben gesteld die de handtekening
onder een vredesverdrag kan zetten.
Volgens de Bosnische premier Haris Si-
lajdzic zijn de Bosnische Serviërs totaal
irrelevant geworden. „Wat telt...is wal
het regime in Belgrado zegt", aldus Si-
lajdzic.
