Bakboord
De wijze lessen van Dik Wansink
Sluiswachter op elleboogstroom
R'Mli M» ri il IJ a a m a j« i iiifi r4 r/ifii
'A
Zomermoe
'We schieten soms kluiten
maden aan boord'
ETTEN
HUK
JAN KRUIDER:
WONINGINRICHTER
RIJDAG 25 AUGUSTUS 1995
Donderdag 24 augustus. Oude Rijn.
Zelf had ik er nog geen woord voor verzonnen, maar een
strandpaviljoenhouder uit Zandvoort wel. Zijn klanten wa
ren 'zomermoe', las ik deze week in de krant. De aandoening
wordt veroorzaakt door een (te) lange periode van stabiel,
mooi zomerweer, waardoor verzadiging in de hersenen op
treedt.
Het is altijd beangstigend om aan een ziekte te lijden die je
niet kunt definiëren. Het maakt je zo weerloos. Al weken zak
ik direct na het avondmaal (en voor de afwas) onderuit op de
bank, geestelijk niet in staat om tv-program ma's van een ho
ger niveau te bekijken dan 'The making of the Leontien Ruij-
ters-kalender'. Deze periodes van half-slaap wisselen zich af
met volledige narcoses. Mijn huisgenoten zien hierin het logi
sche vervolg van een ontwikkeling die zich al geruime tijd ge
leden heeft ingezet. Pappa wordt ouder. Maar zelf weet ik in
middels beter. Ik ben zomermoe.
Bijna zes weken nu zwerven we als letternomaden over de
Zuidhollandse plassen, tien tot tivaalf uur per dag blootge
steld aan frisse lucht en onbarmharige zonnestralen. In Kat
wijk aan den Rijn staan ze inmiddels op de schaats, tussen
Winschoten en Nieuweschans rijden door blikseminslag geen
treinen, maar ik, ik ben al blij als een brugdek het zicht op die
koperen ploert even ontneemt. Zomermoe, dat ben ik.
Vandaag vertrekken we pas tegen half twee in de middag
met de Mistral vanaf het vertrouwde plekje bij de krant. Een
rondje Leiden-Katwijk maken we, over de Vliet, de Oude Rijn,
het Oegstgeester Kanaal, de Leede, het Joppe en de Zijl. De re
dacteur-matroos die mijn collega-kapitein eerder deze week
heeft leren sturen, krijgt al na enkele ogenblikken het roer
aangeboden. Ik ben, nou ja, u weet wel.
Glazig voor me uit kijkend zit ik op het achterdek. Wat ik
mankeer moet al vanaf grote afstand te zien zijn, want het
medeleven dat van passerende schepen over me wordt uitge
stort is hartverwarmend. ,,Het zit er bijna weer op hè?", be
moedigt de opvarende van de 'Helena' uit Katwijk. Bij de To
renvlietbrug (die de Provincialeweg S4 over de Oude Rijn
leidt) springen vijf opgeschoten jongens links en rechts van de
boot in het water. „Kunnen jullie geen foto van ons nemen als
we vanaf het brugdek een salto achterover maken?", willen ze
weten. O nee, laat maar. Zomermoe-zeker?"
Op Het Joppe keert een politic-speedboot zodra we langsva-
ren met vliegende vaart om en zet de achtervolging in. Mijn
collega - vroeger geen heilig boontje - haalt nerveus de gas
hendel naar achteren. Maar het is goed volk. Diender Frans
'Leidse'
vismarathon
geprolongeerd
Dik Wansink en de
FOTO BEN DE BRUYN
Vink is getrouwd n
is hij weer op weg i,
vroegere buurmeisje. Met zijn maat
ar de thuishaven in Warmond, na een
dag waarop alleen de mysterieuze
diefstal van een ankerlier tot klaar
heid kon worden gebracht. Verder
was het rustig op het water. „De
mensen zijn..., nou ja, dat hoef ik jou
niet meer te vertellen", beaamt Frans,
voordat hij tussen twee watergordij
nen richting De Leede verdwijnt.
Alleen het dierenrijk lijkt zich niets
van de extreme temperaturen aan te
trekken. Met een enthousiasme een
betere zaak waardig zijn eenden en
meerkoeten aan hun tweede legsel be
gonnen en de oevers leven weer van
het jonge gevogelte.
Ik voel het laatste restje energie uit
mijn lijf stromen. Een woerd hoeft er
niet mee aan te komen, maar ik pro
beer 'm vanavond nog een keer: Nee
schat, geen hoofdpijn. Ik ben zomer
moe.
DICK VAN DER PLAS
Als je zelf dertig jaar op het water zit en een meer
dan normale belangstelling hebt voor waar je
mee vaart en hoe je dat doet, is het op gegeven
moment logisch dat de minder ervaren liefhebber
naar je toe komt. Althans, als je daarvoor open
staat natuurlijk.
Welaan, bij Dik Wansink was dat zeker het ge
val. Voor een glas hier en een flesje daar verstrek
te de Leidenaar links en rechts adviezen over het
aankopen en verkopen van boten of over de in 's
en out'svan het varen. „Dat ging zover, dat ik ge
makkelijk alcoholist had kunnen worden", refe
reert hij aan de vele blijken van dankbaarheid die
hij in de loop der jaren mocht ontvangen, veelal
in liquide vorm dus. „Ik dacht, dat moet profes
sioneler aangepakt worden.
Niet dat hij van plan was een café te beginnen
of zo, nee, hij bedoelt daarmee te zeggen dat er
zijns inziens binnen de watersport behoefte was
aan goede en praktische informatie. „Op die ma
nier ben ik twee jaar geleden gestart met
scheepsbemiddeling en vorig jaar met het geven
van vaarcursussen en marifoonlessen. Dat laatste
doe ik overigens samen met Han Lacourt, in deze
omgeving vooral bekend vanwege zijn rijschool."
Scheepsbemiddeling, wat houdt dat in, is dat
net zoiets als wat een makelaar doet met huizen?
„Zo zou je het ongeveer kunnen zien, ja, met dien
verstande dat ik mezelf geen makelaar noem. Die
zijn er op dit gebied ook, maar dan praat je over
echte grote schepen. Bij mij gaat het van roeibo
ten tot kajuitjachten met een maximale lengte
van een meter of twaalf. Mijn rol is het om louter
te bemiddelen."
Dat je ook gewoon een advertentie kunt zetten
als je je boot kwijt wilt, dat snapt Wansink ook
wel. „Natuurlijk, daar ben je vrij in. Maar hoeveel
mensen hebben, als ze een tweedehands auto ko
pen of verkopen, nu waarlijk verstand van die
dingen. En halen ze dan, van twee kanten, het
optimale er uit? Zo is het ook bij schepen. Ik heb
een behoorlijke expertise opgebouwd in die ja
ren. Die bied ik aan. Vraagt iemand mij zijn boot
te verkopen, dan ga ik dat hele schip na. Leg een
lijst aan met plus- en minpunten. Zet daar een
prijs tegenaf. Op die manier krijgt zowel de koper
als de verkoper het maximale rendement."
Dat doet hij uiteraard niets voor niets. „Nee, ik
vraag een percentage. Zit altijd bij de kosten in
begrepen. Valt heus mee, hoor. De misvatting be
staat nog altijd dat varen louter voor rijke r
is weggelegd. Nonsens. Als je een beetje handig
bent en je een beetje verdiept in de materie, dan
kan je heel veel zelf en blijven de kosten binnen
de perken. Enfin, zo ben ik destijds zelf begonnen
en zo gaat dat met mijn zoon ook."
Vorig jaar besloot de aan het water van het
Utrechtse Jaagpad wonende Wansink - trotse ei
genaar van motorkruiser de Argo - nog een stapje
verder te gaan met zijn serviceverlening. Samen
met rijschool Han Lacourt leidt hij op tot het
vaarbewijs 1 en 2 en geeft hij cursussen vaarkun-
de en motortechniek.
„Elke beginner mag met een schip van 14 me
ter en 98 centimeter zomaar het water op. Pas
daarboven heb je een vaarbewijs nodig. Dat is ei
genlijk toch gek. Want of je nu een Suzuki Alto of
een enorme Cadillac bezit, wil je er mee rijden
dan heb je een rijbewijs nodig. Ook mensen met
kleinere schepen zijn gebaat bij zo'n cursus. Het
is toch noodzaak dat je op het water, waar huiten
de beroepsvaart nog eens zo'n 400.000 geregi
streerde zeil- en kajuitjachten rondvaren, weet
wat je doet."
AD VAN KAAM
't Begon als een grapje. „Wij willen best een keer
tje voor sluiswachter spelen." Bep Serne liet zich
dat geen twee keer zeggen. „En nu zitten we hier
drie weken", zegt Jan van der Vorst uit Krimpen
aan de Lek. „Hartstikke leuk. Zien we de water
sport ook een keer van de andere kant. Al die
angstige gezichten die aan je voorbij trekken..."
Meestal brengen ze hun vakantie in de boot
door, maar deze zomer blijven ze op de wal. Het
echtpaar Van der Vorst heeft voor drie weken in
trek genomen in een sluiswachtershuisje in de
Woerdense Verlaat. De vakantie wordt doorge
bracht met het schutten van plezierjachtjes naar
en van de Grecht. „We verdienen er niets mee,
maar we wilden de familie Serne best een paar
weekjes vervangen zodat zij ook een keer op va
kantie konden."
Het contact werd gelegd tijdens een vaarvakan
tie. „Twee weken na Pinksteren kwamen we hier
met onze boot langs. Het was ontzettend slecht
weer en we maakten bij deze sluis een praatje
met mevrouw Serne. Een beetje kankeren over
het weer en zo. Toen zei zij: wees nou maar blij
dat jullie op vakantie zijn. Wij kunnen helemaal
niet weg, want we hebben geen vervanger voor
het bedienen van de sluis. Een vriend van ons
antwoordde gekscherend: daar moet je een vutter
voor vragen en hij wees op mij. Afijn, al varende
hebben we de adressen uitgewisseld en een paar
weken later belde ze op."
Het Krimpense echtpaar ging een paar keer op
'stage' en werkt nu als onbezoldigd sluiswach
tersechtpaar in de Woerdense Verlaat. „Twee da
gen zijn we komen kijken hoe het moet. Ach, ik
had 27 jaar vaarervaring, dus ik wist het wel zo'n
beetje."
De praktijk viel toch nog tegen, met een gemid
delde van zestig boten per dag. „Het is vrij zwaar
werk en je gebruikt louter elleboogstroom. In het
begin waren we ongeduldig. Dan openden we de
sluisdeuren te snel en dat kost veel te veel ener
gie. Je moet even een manier vinden om het werk
makkelijk te maken. Nu laten we het water bijna
al het werk doen."
Nu ze hun draai gevonden hebben bevalt de
vakantie prima. „Het is hier hartstikke mooi, al
zou ik hier in de wintermaanden niet willen zit
ten. Er is hier niets, zelfs geen winkel. Voor de
boodschappen moeten we naar Noorden. Van
ochtend kwam hier een mevrouw langs die een
kopje koffie wilde drinken. Ze vroeg naar een ca
feetje. Nou, ik denk dat ze dat woord hier niet
eens kennen."
ERNA STRAATSMA
Geprolongeerd heet dat, ook
in visserstermen. Na het door
slaande succes van vorig jaar
komt er ook ditmaal een
'Leidse' vismarathon. En wel
op 9 september van 's och
tends negen tot 's avonds ne
gen. Wie dan aan negen vis
sen of zelfs aan negen meter
vis genoeg denkt te hebben
om zich tot winnaar te kro
nen, moet eens gaan praten
met Lex Weissman. Die weet
wel beter.
De Voorschotenaar bracht
namelijk de eerste
thon op zijn naam en deed
dat op imponerende wijze.
Tachtig vissen sloeg hij aan de
haak die, indien achter elkaar
gelegd, een lengte van dertien
meter besloegen. En dat alles
in de Korte Vliet, ook ditmaal
weer het strijdperk waar de
sportvissers elkander in de ha
ren zullen vliegen.
Er zijn, bij wedstrijden als
deze, natuurlijk regels. Zo is
deelname alleen toegestaan
met een vaste hengel. Een re
servetopje 'stand-by' is toege
staan. Gemeten wordt voorts
de totale lengte van de vissen.
Alle vis vanaf 15 centimeter
telt mee, uitgezonderd paling
en aal, alsmede snoek en
snoekbaars. Een half uur voor
aanvang dienen de deelne
mers zich te registreren. Daar
na mogen zij peilen en een
voerplaats maken. Een sirene
kondigt vervolgens het begin
van de marathon aan.
Plaats van handeling is,
zoals gezegd, de Korte Vliet.
Of om precies te zijn: het deel
daarvan tussen de Vlietbrug
en de Hoflandbrug aan de
Voorschotense kant op de
dijk, genaamd 'Langs de Korte
Vliet'. Deelname aan de twee
de vismarathon is geheel gra-
Verdere inlichtingen wor
den verstrekt door: Frans van
der Veer, telefoon
02523-76512 en W. van der
Geest, telefoon 071-763780.
AD VAN KAAM
Goede foto,
verkeerde
fotograaf
Die mooie foto van de twee gar-
nalenvissende kinderen die gis
teren op de Waterkrant-pagina
stond was niet van Hielco Kui
pers, zoals eronder stond, maar
van Loek Zuyderduin. En dat
mag iedereen weten, daar heeft
Loek gelijk in.
iziervaart is voor hengelaars
al te vaak verdrietvaart.
hengelaars, die filosofen on-
de sporters, ergeren zich
groen en geel aan langsko-
ide motorjachtjes die met
n kiel het water haastig als
i ritssluiting opentrekken,
oral tijdens viswedstrijden en
incoursen kan het er dan wel
is heetgebakerd aan toe
üor Cornet, in de hengelsport
in doorkneed als zijn deeg, is
rustige man. Maar als hij
t hoe sommige bootbezitters
n vaartuigen welbewust door
lijnen van vissers heen stu-
1, stijgt de woede in hem op
het schuim op een glas bier.
,Neem zeilboten. Die gaan
n laveren. Maar dat doen ze
ik veel te laat, als ze al bijna
de kant zijn. En dan zit je in
problemen, ja. Dan kun je
1 dag zeggen tegen je lijn.
tar met motorjachtjes en
idboten is het nog erger. Ze
ten een beetje van de kant
ijven, maar dat doen ze vaak
Dan laten ze huizenhoge
kgolven achter. Niet normaal
eer. Of je zit ineens met je lijn
hun schroef. We hebben het
meegemaakt met
n viswedstrijd. De vissers
irden zo kwaad dat ze met
iiten maden gingen schieten,
hebben een katapult waar-
i je het voer voor karpers
in het water moet schieten,
ir doe je dan een kluit ma-
in en die schiet je aan
ord. En dan kunnen ze nog
hard rapen, maar op een ge
ven moment hebben ze geen
)tor meer nodig
die boot gewoon vanzelf voor
uit. Door de vliegen."
Bram van Leeuwen, die voor
deze krant wekelijks een visru-
briek verzorgt, kent het pro
bleem. „Ik vis meestal vanuit
een boot. Die boot zet je dan
met twee stokken vast. En als ze
dan weer eens veel te hard
voorbijkomen in die boten,
word je bijna van de stokken
gevaren. Ik laat altijd wat spe
ling in het touw waarmee ik de
boot vastzet. Maar mensen die
minder bedreven zijn, trekken
ze strak. Als er dan zo'n razende
speedboot voorbijkomt,
stroomt hun boot vol water."
„Ik kan me goed voorstellen
dat sommige vissers woedend
worden. Laatst heeft een henge
laar een steen van een brug af
gekeild, met het gevolg dat er
iemand dodelijk werd getroffen.
Dat moeten we natuurlijk niet
hebben. Er zou een veel betere
controle op de snelheid moeten
komen. Want die controle is
momenteel maar een wassen
neus. Als ze ergens op een krui
sing van vaarwegen zouden
gaan liggen, konden ze de één
na de ander bekeuren. Kijk, het
is niet alleen vreselijk irritant
voor de vissers maar ook nog
eens erg schadelijk voor de na
tuur. Sommige boten veroorza
ken zo'n enorme hekgolf dat de
rietkraag finaal aan flarden
wordt getrokken."
„Het harde varen is vooral
een weekendprobleem. De
mensen willen vrijdagvond zo
vlug mogelijk naar hun vaste
ligplaats en zondagavond ook
zo vlug mogelijk weer terug
naar huis. Maar waarvoor zou je
haast hebben op het water? Die
mensen zien niks."
Hengelaar Eric Koevoet, die
in Noordwijkerhout de afdeling
hengelsportbenodigdheden van
de dierenspeciaalzaak Hano be
stiert, heeft zelf nog niet veel
last gehad van boten. Maar een
vriend van hem wel. „Die
vriend van mij vist op De Kaag.
Hij heeft zich er al helemaal op
ingesteld. Hij vist niet meer met
een dobber maar met lood, zo-
Henk Schreuder, chef-kok van het gerenommeerde Oegstgeester
restaurant De Beukenhof, levert speciaal voor De Waterkrant een
aantal zomerse recepten. Vandaag de zesde en laatste aflevering.
Kabeljauw
au Papilotte
Ingrediënten:
4 x 125 gram kabeljauwfilet
2 dl witte wijn
1 wortel
1 prei
4 takjes tijm
peperen zout
aluminiumfolie
HENKSCHREUDER
Vissers langs de Zijl
dat hij dieper ligt."
Volgens eigenaars Robbers
van Hengelsport Robbers in
Leiden zijn er bepaalde bootbe
zitters die de hengelaars moed
willig zieken. „Ja, en dan wor-
weekendproblei
Bereiding:
foto»loekzuiJDERDUiN Wortel en prei in fijne reepjes (luciferdikte) snijden en goed
den die jongens natuurlijk drukken, zodat hun lijn
kwaad. Ik krijg hier in de winkel
genoeg verhalen te horen. Er
zijn vissers die als ze een boot
zien langskomen gauw het top-
eindje wat verder in het water
spaard blijft. De hengelaars
schieten nu nog met maden.
Maar wat als er straks stenen in
die katapult gaan?"
CEES VAN HOORE
Aluminiumfolie mét boter insmeren en de wortel, prei en vis erop
leggen. Zout en peper naar smaak toevoegen en besprenkelen met
witte wijn. Als laatste er een takje tijm erop.
De aluminiumfolie dichtvouwen en in de oven in ongeveer 10 mi
nuten garen.
Dit gerecht wordt in het foliepakketje geserveerd eventueel met ge
pofte aardappels.
Herensingel 10-11 Leiden Tel. 071 - 21 81 30.
Op maandag gesloten.
Ud Interieur Waarborg Graag tot ziens!
Dé specialist
voor
scheepsaccu's
3 of 41/? uur varen.
Vertrekt uit de
haven van Katwijk