Leiden bespaart miljoenen
Helène en Piet moeten betalen voor hun bootje
Leiden
AZL: meer inkomsten
dan uitgaven in 1994
Zandlaag beschermt
tegen teero verlast
leescentrale verliest
gevecht om slagerijen
r kTassendieven
Uitzicht op Korte Vliet
eiden hans i
/ERVOLG
leiden caroline van overbeeke
Het Academisch Ziekenhuis
Leiden (AZL) heeft 1994 afgeslo
ten met een positief resultaat
ondanks stijgende kosten en
een gelijkblijvend budget. Dit
blijkt uit het jaarverslag van het
AZL over 1994. Het bedrijfsre
sultaat steeg met een kleine vijf
miljoen gulden naar bijna 14
miljoen gulden. Het ziekenhuis
had over 1994 meer inkomsten
dan uitgaven.
Het gemiddelde aantal opna-
medagen van patiënten nam af
van 9,2 in 1993 tot 8,8 in 1994.
In vergelijking met de gemid
delde opnamecijfers van andere
academische ziekenhuizen is
dit aantal laag. Het AZL streeft
ernaar zoveel mogelijk patiën
ten poliklinisch te behandelen
zodat het aantal opnames be
perkt blijft, zo schrijft bestuurs
voorzitter O. Buruma in het
jaarverlag.
Ook wetenschappelijk gezien
scoort het AZL hoog. Het pa
tiëntgebonden onderzoek werd
door de Koninklijke Nederland
se Academie voor Wetenschap
pen over de gehele linie als
goed beoordeeld. Het AZL be
hoort tot een van de beste me
dische onderzoekscentra. Het
ziekenhuis deed in 1994 tien le
ver- en tien nier-pancreastrans
plantaties.
Wel waren vorig jaar een flink
aantal onderdelen van het zie
kenhuis betrokken bij reorgani
saties: het Centrum Eerste
Hulp, het Operatie Kamer-com
plex, het facilitair bedrijf, de
Centrale Dienst Informatievoor
ziening, de Lindenhof en de af
deling Longziekten.
Het AZL onderhandelt nog
steeds met het ministerie van
onderwijs, cultuur en weten
schappen over de sloopkosten
van de oude AZL-gebouwen.
Deze bedragen naar schatting
tussen de elfen vijftien miljoen
gulden. Het AZL wordt de ko
mende jaren geconfronteerd
met door de overheid aange
kondigde bezuinigingen van 30
miljoen per jaar op de budget
ten van de academische zieken
huizen.
Paterbrug opnieuw aangepakt
De Paterbrug wordt weer 'in de
steigers' gezet. Voetgangers die
gebruik maken van de houten
brug bij de Witte Singel, krijgen
daardoor dit najaar opnieuw te
maken met overlast. De ge
meente Leiden begint binnen
enkele weken met het aanbren
gen van een anti-schimmelmid
del dat de houten brugleunin
gen moet vrijwaren van padde-
stoelengroei. Bovendien ver
vangt de fabrikant van de vorig
jaar geheel vernieuwde brug, de
gebrekkige deklaag. Dat bete
kent dat voetgangers gedurende
een of twee dagen van een an
dere oeververbinding gebruik
moeten maken.
De smeltende lijm- en teerla
gen hebben de universiteitsbi
bliotheek aan de Witte Singel
deze zomer flink wat overlast
bezorgd: de teervlekken in het
tapijt zijn ondanks schoon-
maakpogingen nog zichtbaar.
De gemeente Leiden heeft in
middels een zandlaag over de
Paterbrug aangebracht: dat
biedt een tijdelijke oplossing te
gen struikelgevaar en teervlek
ken aan de schoenen.
T. Lammersen, hoofd brug-
gen-onderhoud: „De fabrikant
heeft destijds een gebrekkige
deklaag aangebracht. Door de
hitte van de afgelopen weken
smolten teer- en lijmlagen van
de brug en krulden delen van de
deklaag om. Dat leidde tot
klachten van de universiteitsbi
bliotheek: bezoekers kwamen
met teer aan hun schoenen bin
nen en maakte vlekken op het
tapijt. Bovendien leverde het
loslaten van de deklaag struikel
gevaar voor voetgangers op. En
we konden die deklaag niet
meteen laten vervangen wegens
de bouwvak."
De vorig jaar nieuw opgele
verde Paterbrug die op verzoek
van de buurtbewoners in de ou
de, 'rustiek houten' stijl is gela
ten, heeft de gemeente flink wat
extra werk bezorgd. De gevloch
ten brugleuningen van Frans ei
kehout bleken vorig jaar gevoe
lig voor schimmelgroei. „Het
hout had vóór plaatsing moeten
worden bewerkt en dat is niet
gebeurd. We zijn op zoek ge
gaan naar een schimmelwerend
middel. Dat spul kan het beste
vóór de herfst worden aange
bracht: het hout staat door de
warmte nog open en dan kan
het middel er beter indringen.
We zullen dan hekken langs de
leuningen plaatsen omdat men
sen het spul niet mogen aanra
ken", aldus Lar
Vandaag wordt begonnen
met een proef: een deel van de
leuningen worden ontdaan van
de verf en vervolgens behandeld
met een anti-zwammenmiddel.
Daarna moet er een nieuwe im
pregneerlaag worden aange
bracht. Als de zwammmen in
derdaad wegblijven, wordt de
hele brug behandeld.
De gemeente wilde aanvan
kelijk liever een minder onder
houdsgevoelige brug van staal
en beton tussen de UB en het
Doelencomplex maar ging over
stag voor de wens van omwo
nenden.
de hoogtijdagen werkten
wintig mensen bij de Leidse
lescentrale. H. Hensing, de
de huidige directeur
Hensing, had een bedrijf
dbgebouwd dat
toot bij alle slagers in Leiden
m omgeving. „Service stond
het vaandel.
ïndejVij deden alles voor onze
lanten. En gelukkig hebben
die goede naam tot op de
andaag behouden,
lie steunbetuigingen houden
wel op de been."
Drie jaar geleden keerde het
iark |conomisch tij voor de Vlees-
;geldaentrale. Het bedrijf moest op-
opaoksen tegen nieuwe concur-
ten, maar slaagde daar niet
tijnaP door ongunstige omstan-
)6 totfigheden.
Allereerst lagen de lonen
't sinlolgens de directeur relatief
loog. „Het verloop van perso-
litieljeel is altijd heel klein ge-
WD Veest. In 1986
ent fiatst iemand in dienst getre-
len. Met als gevolg dat ieder-
goed salaris genoot. In
oral (jen slechte tijd drukken die
kliosten extra zwaar", zegt Hen-
lpen.(
Voorts verhinderde de onze-
;re toekomst van het Leidse
achthuis, huisbaas
eescentrale, een opleving.
]V||De laatste jaren is er steeds
Hat getrouwtrek geweest
dan niet verhuizen vai
lach thuis naar de Groenoord-
allen. Dat heeft onze zaak
ien goed gedaan, want wij
isten alsmaar niet hoe lang
'e nog aan de Pasteurstraat
iwelij 31den blijven. Vereiste
voet
kcellefj*
irden
iringen zijn daardoor achter-
ege gebleven."
Ten slotte werkte ook een
aantal klanten niet mee om
het herstel in gang te zetten.
Naar verluidt heeft de vlees
centrale voor een bedrag van
zeven ton aan niet betaalde
rekeningen uitstaan. „Als mijn
klanten niet betalen, kan ik
mijn leveranciers weer niet be
talen. Zo kom je vanzelf in een
negatieve spiraal.
Hensing heeft het afgelopen
jaar getracht een koper te v
den voor zijn bedrijf. Een half
jaar geleden waren er twee ge
gadigden. Allebei haakten af
vanwege de hoge loonkosten.
B. de Lege van de Voedings
bond FNV, die zich inmiddels
het lot van de ontslagen me
dewerkers heeft aangetrokken,
zegt daarover: „Werknemers
weigerden toen - terecht - 15
procent van hun salaris in te
leveren."
Ook De Lege zegt dat faillis
sement het beste is. „Al zou
den nu alle schulden worden
afgelost, dan nog is situatie
uitzichtloos. Het is maar beter
dat de bedrijfsvereniging nu
de lonen voorlopig gaat uitbe
talen en de curator aan de slag
gaat met de schulden."
Wel vindt hij het moment
van sluiting ongelukkig geko
zen. De werknemers krijgen
nu zeker aan het einde van
ze maand geen geld. „En het
valt nog te bezien of de be
drijfsvereniging snel met een
voorschot op de proppen
komt. Die wil de toestand na
tuurlijk eerst grondig onder
zoeken. Ik vrees daarom dat
het nog wel even zal duren eer
die mensen geld zien." Direc
teur Hensing zit vanaf heden
helemaal zonder inkomsten.
„Ik mag mijn hand ophouden
bij de bijstand. Maar dat doe
ik niet, daar draag ik mijn hart
Laatste fase actie Schoon Schip
Man mishandeld
leiden Op de Beestenmarkt is gisteravond een 39-jarige Hage
naar mishandeld. De man, die met vrouw en kind aan het wan
delen was, bemoeide zich met een groep jongens die een terras
stoel tegen een auto en een fiets aangooide. Een van de
groepsleden, een 18-jarige Leidenaar, begon daarop te vechten.
Hij werd al snel geholpen door de andere leden uit de groep. De
Hagenaar kwam er vanaf met een gescheurde lip. De politie
heeft de vechtersbaas aangehouden.
Scooter gestolen
leiden Op het Stadspolderpad is gistermiddag een 17-jarige jon
gen uit Hillegom beroofd van zijn bromscooter. Hij had al vanaf
de Breestraat het gevoel dat hij in de gaten werd gehouden door
twee jongens op een andere bromfiets. Op het Stadspolderpad
blokkeerden zij plotseling de weg en eisten z'n scooter op.
Spelende jongen oorzaak botsing
leiden Een onbekend gebleven jongen, die op een fiets op het
trottoir van de Kooilaan speelde, veroorzaakte gistermorgen een
ongeval. Hij plotseling de rijbaan op. Een 34-jarige Leidse auto
mobilist moest daardoor uitwijken. Hij kwam aan de andere kan
van de weg tegen een lantaarnpaal tot stilstand. De man is met
hoofd- en knieletsel opgenomen in het ziekenhuis.
ANNO 1895
Zaterdag 24 Augustus
- De heeren Wilhelm Schüdel Co. alhier hebben op de ge-
;ondheidstentoonstelling te Genève de gouden medaille be-
ïaald voor hunne gekruide Ceylonkaneellikeur.
Advertentiën, Een Spoorstudent vraagt van 12 tot 2 uren: eene
vrije Kamer met bijlevering van tweede ontbijt. Brieven aan het
ïureel van dit Blad onder No. 5770.
ANNO 1970 maandag 24 augustus
,De vondst van deze eeuw, grandioos en sensationeel", zo om-
ichrijft dr. P. Stuart, conservator van de Romeinse afdeling van
iet Rijksmuseum voor Oudheden te Leiden, de vondst van vier
altaarstukken in de Oosterschelde. Van een diepte van 30 meter
;ijn fragmenten opgevist van het romeinse altaar, gewijd aan go
din Nehalennia, dat zo'n 200 jaar na Christus ter hoogte van Co-
ijnsplaat moet hebben gestaan. Door de vondst heeft men een
aantal belangrijke stukken aan de verzameling van
n Leiden kunnen toegvoegen.
Nieuwe methode om riolering te herstellen
Leiden bespaart de komende jaren miljoenen guldens op
het herstel van lekkende rioleringen. Werd tot voor kort
de straat opgebroken en de buis vervangen, binnenkort
begint Leiden met het inspuiten van twee vloeistoffen in
het riool die samen een ondoordringbare gel vormen. De
nieuwe methode kost 300 gulden per meter. Het vervan
gen van een pijp kost 1.000 gulden de meter.
Drie jaar geleden, op 5 novem
ber 1992 om precies te zijn,
kwam het raadslid Willem Egels
van D66, toen nog oppositie
partij, voor het eerst op de
proppen met het plan. Hij
maakte wethouder T. van Rij
(PvdA) attent op een goedkope,
in Nederland nog nauwelijks
bekende methode voor riool
herstel. „Het heeft lang ge
duurd, ja. Maar goed, ik ben blij
dat men nu bereid is tot een ex
periment", blikt hij liever voor
uit op maandag 28 augustus
dan zich te ergeren aan de vele
vertragingen.
Op die dag begint het riool
stelsel van enkele straten in
Zuid-West volgens de 'metiiode
S', in de Leidse volksmond bin
nenkort wellicht de 'methode
Egels'. „Of het zo lang heeft ge
duurd omdat mij de credits niet
worden gegund? Denk ik niet. Ik
heb begrepen dat het onder
zoek naar de toepasbaarheid in
Leiden veel tijd heeft gekost. De
meeste rioolbuizen in Leiden
liggen in een veen- en kleilaag
en aanvankelijk dachten de
ambtenaren dat de methode S
alleen werkte in buizen in een
zandlaag."
Ondanks de lange wachttijd
heeft Leiden de primeur van de
Randstad en wijde omgeving.
Met een tankwagen worden
maandag de lekke buizen in
César Frankstraat, Schubert-
laan, Handelstraat, Mahlerstraat
en Brahmslaan met twee ver
schillende vloeistoffen gevuld.
De vloeistoffen vormen een on-
doorlatende gel.
„Dat is alles. Er hoeft niet een
steen de straat uit, er is vrijwel
geen overlast en het scheelt mil
joenen guldens", zegt Egels. Hij
is hoofdredacteur van Cobouw,
het dagblad voor de bouwwe
reld. De technische redactie van
zijn krant kwam de in Hongarije
al vele jaren toegepaste metho
de op het spoor.
P. Haanstra van de afdeling
rioleringen zegt dat hij erop ver
trouwt dat de methode succes
vol is. „Anders zou ik er niet aan
beginnen." Hij bevestigt dat de
methode aanzienlijk goedkoper
is. Riool vernieuwen kost dui
zend gulden per meter, het aan
brengen van de ondoorlatende
gel 300 gulden per meter. Wel is
het zo dat een nieuw riool ruim
tien j aar langer meegaat.
Egels: „Klopt. Die rioolbuis
gaat zo'n dertig tot veertig jaar
mee en de gel houdt zo'n twin
tig jaar stand. Maar tegen die
tijd zien we wel weer verder.
Wie weet wat er dan allemaal
aan nieuwe systemen bestaat.
Ik hoop dat door deze primeur
het rioolstelsel een politiek item
wordt. Dat is het nooit geweest
terwijl riolen geldverslindend
zijn. Als de 1200 meter in Zuid-
West waren veivangen had dat
1.2 miljoen gulden gekost. Met
die gel ben je maar eenderde
van dat geld kwijt."
Niet alles
Haanstra wijst erop dat met de
gel niet alle 300 kilometer riool
buis kunnen worden opge
knapt.
Ongeveer de helft is de laatste
jaren reeds vernieuwd. Daar
voor komt de gel dus te laat.
Van de andere helft moet 30 ki
lometer buis voor 2003 worden
veivangen. Met de rioolgel kun
nen de gebreken van deze ge
deeltes niet worden verholpen.
Er liggen zoveel bootjes in de
Leidse wateren waarvoor nog
geen liggeld is betaald, dat de
actie Schoon Schip de gemeente
op jaarbasis een bedrag ople
vert van ongeveer 50.000 gul
den. Maar dat is niet het be
langrijkst. „De basistaak van de
overheid is er op toe te zien dat
regels worden nageleefd. Wie
regels opstelt, moet regels
handhaven", zegt wethouder T.
van Rij kort voor zijn eerste offi
ciële handeling na zijn langdu
rige afwezigheid.
Hij neemt vervolgens plaats
in een graafmachine, die spe
ciaal voor deze gelegenheid een
paar stevige kettingen om zijn
kaken heeft gekregen en vist
glimlachend het eerste illegale
bootje uit het water van de
Morssingel. Geen schoon schip,
maar een smoezelig bootje ge
naamd He-Pi. „Helène en Piet?
filosofeert Van Rij.
Daarmee luidt hij eigenhan
dig de laatste fase van de actie
Schoon Schip in: het verwijde
ren van bootjes waarvoor de ei
genaars geen liggeld hebben be
taald. De komende weken zul
len medewerkers van de ge
meente nog meer van dit soort
scheepjes uit het water takelen
of, als het grotere boten betreft,
wegslepen. De eigenaars zullen
dat flink voelen in hun porte
monnee. Ze moeten opdraaien
voor de de verwijdering en de
opslag van de boten. „Dat is in
elk geval een paar honderd gul
den", rekent M. Welsh van de
gemeentelijke havendienst
voor. „Zeker als een boot moet
worden weggesleept. Dat kost
450 gulden."
„En opslag in een jachthaven
Wethouder Van Rij haalde gisteren het eerste illegale bootje uit het water. foto henk bouwman
kost één gulden per meter per
dag", vult Van Rij aan. „Plus
dan nog eens het liggeld. Mini
maal 86 gulden per jaar, afhan
kelijk van de grootte van de
boot. Gemiddeld zal het zo'n
honderd gulden zijn."
Leiden incasseerde jaarlijks
de liggelden van zo'n 450 bo-
tenbezitters. Maar na intensief
speurwerk dit jaar bleek de
Leidse vloot uit liefst duizend
boten te bestaan. „Veel meer il
legale bootjes dan we hadden
gedacht", meldt Welsh.
Van Rij: „Het is geen wonder
dat degenen die wel betalen
zich gepakt voelen als hun
buurman dat niet doet. En als je
dan ook nog eens struikelt over
alle bootjes op de kant en de af
deling groen niet eens het gras
langs de kanten kan maaien
omdat daar bootjes in de weg
liggen, ja dan moet er wat ge
beuren."
Daarom bedacht de gemeen
te de actie Schoon Schip. Begin
juni werden stickers geplakt op
bootjes zonder vergunning.
Vriendelijke stickers nog. De
stickers die tijdens de tweede
ronde werden opgeplakt waren
al wat dreigender van toon: 'be
talen, of anders wordt het
bootje weggehaald.'
Begrip
De actie heeft in zoverre al suc
ces gehad, dat veel botenbezit-
ters alsnog hun geldbuidel te
voorschijn haalden. Voor twee
honderd boten is echter nog
steeds niet betaald. „Toch denk
ik dat de meeste mensen, ook
eigenaars van deze boten, deze
actie wel zullen begrijpen", zegt
Van Rij. „Dat was ten minste
ook bij de actie fiets fout fiets
weg. Nadat al die fietsen waren
weggehaald rond het station,
was dat tenminste weer goed
bereikbaar. Dat was voor ieder
een overduidelijk. Ook voor de
eigenaars van de fietsen."
Hoeveel boten de gemeente
uiteindelijk in de komende we
ken zal moeten weghalen, is
nog niet duidelijk, zegt Welsh.
„Er kan nog altijd worden be
taald. Zelfs als de eigenaar zich
meldt als we op het punt staan
zijn boot uit het water te take
len, kan dat nog. Daarvoor heb
ben we speciale formulieren bij
ons. Maar wie een half jaar na
verwijdering nog niet heeft be
taald is zijn boot kwijt. Die zal
dan door de gemeente worden
verkocht."
Van Rij denkt dat het in de
meeste gevallen wel niet zo ver
zal komen. „Voor veel mensen
is hun bootje toch een kroonju
weel. Dat zullen ze niet zomaar
willen kwijtraken."
leiden» Met mooi uitzicht op de Korte Vliet. Zo zal ongetwijfeld de wervende slogan luiden voor dit nieuwe appartementencomplex, dat aan
het Korte Vlietpad in Leiden zal verrijzen. Op de plek waarvoorheen enkele lokalen stonden van school De Horst, komen 29 drie-kamerap-
partementen speciaal voor55-plussers.
Het is een van de laatste complexen in de sociale huursector die Woningbouwvereniging Leiden (WBL) kan realiseren. Doordat de rijks
overheid steeds minder subsidie geeft, wordt het steeds moeilijker betaalbare huizen te bouwen. Dankzij de verkregen subsidie kan de WBL
de huur onder de 900 gulden per maand houden.
De appartementen zijn ontworpen door het Leidse architectenbureau Bik. De bouw zal ongeveer een jaar in beslag nemen. tekening pr
.eiden
Zier Leidse vrouwen zijn gis-
ermiddag het slachtoffer ge-
vorden van tassendieven
oen ze op de Haarlemmer
straat aan het winkelen wa-
ruinten. De politie vermoedt dat
net groepje tasjesdieven be-
°°8taat uit vrouwen, mannen
unpn kinderen. De tassen wer-
5.ïSfW kort na dó roof terugge
vonden in paskamers van
iP-'lkledingzaken, ontdaan van
fle waardevolle inhoud. Een
-jarige Leidse, die haar tas
stoel had gezet
lij het passen van schoenen,
ijftien pasjes, haar
iuissleutels
larige vrouw raakte
pasjes en huissleutels
ijt en bovendien een gou-
slavenarmband;
irige Leidse raakte haar por-
met 1500 gulden
ijt en een 36-jarige
portemonnee met a
astl'ggulden-
ïingd
del