Spontane manifestatie Greenpeace Amsterdam
'Ik wil door het geloof geluk brengen'
-F
Kerk Samenleving
Randstad
Delft gekozen tot
Jongerenwoonstad 199
Zuid-Holland kon
ruimer in het geld
DONDERDAG 24 AUGUSTUS 1995
BUITENLAND KORT
DE ROEPING
Patriarch
Ruim 3000 gelovigen en aan
hangers van extreem-rechts
hebben gisteren in Kiev ge
demonstreerd voor het graf
van patriarch Vladimir van
de Oekraïens-Orthodoxe
kerk. Zij eisten dat de kerk
vorst, die veertig dagen gele
den op raadselachtige wijze
om het leven kwam, alsnog
een plaatsje krijgt in de So-
fiakathedraal. Het stoffelijk
overschot van Vladimir ligt
sinds 18 juli in een proviso
risch graf in het trottoir voor
de elfde-eeuwse kathedraal.
Op die dag poogden zijn
aanhangers de patriarch in
de kerk te begraven. De
plechtigheid werd echter ver
stoord door veiligheidstroe
pen. De minister van justitie
diende daarvoor een week
later zijn ontslag in. De drie
orthodoxe kerkgenootschap
pen die de Oekraïne rijk is,
twisten sinds de ineenstor
ting van het communisme
over het eigendom van de
kathedraal.
Kerkbelasting
De meerderheid van de Duit
sers is tegen inning van de
kerkbelasting (Kirchensteu-
er) door het ministerie van fi
nanciën. Ruim zestig procent
heeft bezwaren tegen de hui
dige regeling. Dat blijkt uit
een enquête in het blad Die
Woche. Dertig procent is
voor handhaving van de hui
dige praktijk die de afgelo
pen jaren onder grote kritiek
staat. Zo opperde de liberale
FDP vorig jaar de kerkbelas
ting af te schaffen en te ver
vangen door een systeem
waarbij de kerken zelf de bij
dragen van hun leden bin
nenhalen. Het voorstel kreeg
alleen steun van de Groenen.
Bondskanselier Kohl is voor
handhaving van de Kirchen-
steuer. Hij noemde vorig jaar
het voorstel van de liberale
regeringspartij 'nog geen mi
nuut het overdenken waard'.
Een serieuze discussie over
afschaffing van het systeem
was volgens hem onaccepta
bel. Ook de twee grote ker
ken, de Evangelische Kerk in
Duitsland (EKD) en de
Rooms-Katholieke Kerk,
koesteren het systeem. „Wie
de kerkbelasting aanvalt, valt
de kerk aan", zei de protes
tantse bisschop van Lübeck,
Karl Ludwig Kohlwage.
Als balling ging V. Rakic theologie studeren in Parijs, gedeeltelijk
uit heimwee naar zijn geboorteland Joegoslavië. Hij werd in 1923
in het Servische Crnoljevica geboren maar moest deze plaats
ontvluchten toen de communisten er in 1945 de macht grepen.
Via Italië kwam Rakic in 1948 in Parijs terecht waar hij het 'Insti-
tut de théologie orthodoxe' bezocht, een seminarium dat pries
ters en leraren voor de Oost-orthodoxe kerk opleidt. In 1954 stu
deerde hij af en promoveerde hij. Inmiddels had hij ook diplo
ma's in de politicologie en handel gehaald en werkte hij in Parijs
als accountant. Toen Rakic zijn Nederlandse vrouw ontmoette
volgde hij haar in 1965 naar Voorschoten. Sindsdien onderhield
hij contact met de Servisch-orthodoxe kerk in Himmelstiir
(Duitsland). Echter pas na zijn pensionering in 1983 vroeg de
bisschop hem priester te worden en een gemeente in Brussel te
stichten. Rakic stemde toe en werd in 1988 tot priester gewijd.
Sindsdien bestuurt hij deze gemeente vanuit Voorschoten. Bin
nenkort verhuist de priester met zijn wouw naar Brussel om nog
meer tijd aan het pastorale werk te kunnen besteden.
BEROEPINGSWERK
GEREF. KERKEN VRIJGEMAAKT
Beroepen: te Bedum: D.T.
Vreugdenhil te Emmen.
GEREFORMEERDE GEMEENTEN
Beroepen: te Middelburg-Zuid:
P. van Ruitenburgte Dordrecht.
LEIDSCH
(Opgericht
REDACTIE DICK VAN DER PLAS, 071 -3:
DAGBLAD
7 maart 1860)
„De Servisch-Orthodoxe kerk
maakt deel uit van de Oosters-
Orthodoxe kerk. Dat geldt ook
voor de andere orthodoxe ker
ken in Oost-Europa, zoals de
Russische en de Griekse. Ortho
dox betekent gewoon katholiek.
De verschillen tussen de kerken
komen voort uit land- en cul
tuurverschillen. Bijvoorbeeld de
taal, bij ons wordt er natuurlijk
Servisch gesproken tijdens de
dienst. Zo'n vijftien jaar geleden
was de taal in al die kerken nog
Kerk-slavisch, maar dat is in
middels veranderd. Alleen de
liederen worden nog in het
Kerk-slavisch gezongen, die taal
is muzikaler.
Ik had geen speciale reden
om theologie te gaan studeren.
Veel Servische vrienden van mij
deden het ook, misschien zoch
ten we onbewust die traditie
van thuis omdat we ons ont
heemd voelden. We verwacht
ten dat het communisme snel
uit Joegoslavië zou verdwijnen
en meenden onze mensen
straks beter via de kerk te kun
nen helpen. Die hoop vervloog.
Zoals iedereen weet bleef Joe
goslavië tot 1989 communis
tisch.
In de orthodoxe kerk betekent
theologie studeren nog niet dat
je ook tot priester wordt gewijd.
Je kunt ook leraar of voorlichfer
worden. Het celibaat is alleen
verplicht voor mensen die monnik of bis
schop willen worden, priesters kunnen ge
woon trouwen. Het gaat immers om de mo
tivatie van de aankomende priester, en die
kunnen getrouwde mannen evengoed heb
ben. Sterker nog, mensen die het celibaat
niet vol kunnen houden moeten trouwen
omdat ze zich anders niet volledig op hun
werk kunnen storten. Bovendien staat er
nergens in het Nieuwe Testament dat pries
ters niet mogen trouwen. Het priesterschap
is er toch niet om je ziel te redden, het is er
juist om je voor anderen op te offeren.
Bisschoppen worden uit monniken geko
zen en de bisschop beoordeelt op zijn beurt
wie er priester wordt. En hoewel getrouw
den geen bisschop kunnen worden, kunnen
Priester V. Rakic: „Christendom is moeilijk." foto hielco kuipers
weduwnaars dat wel. Alles is gebaseerd op
de vrije wil, zo hoort dat in het christen
dom.
In Nederland wonen zo'n 12.000 Serviërs
en in Amsterdam is een Servisch-Orthodoxe
gemeente. De bisschop in Himmelstur, die
aan het hoofd staat van alle Servisch-Ortho
doxe kerken in West-Europa, vroeg mij ech
ter naar Brussel te gaan en daar een nieuwe
gemeente te stichten voor de ongeveer
3.000 Serviërs die in België wonen. Zij wa
ren altijd naar de Russisch-Orthodoxe kerk
gegaan. Die Serviërs zijn ooit als gastarbei
ders naar Nederland en België gekomen. Ze
werkten in de visindustrie in Katwijk en in
sigarettenfabrieken. Deze mensen gaan
naar de kerk omdat ze andere Serviërs wil
len ontmoeten. Bovendien was
het geloof onder Tito altijd ver
boden, niet officieel, maar kerk
diensten moesten altijd stiekem
gehouden worden. Daarom zijn
uitgeweken Seiviërs altijd blij
als ze hier naar de kerk kunnen.
Hun identiteit en cultuur is on
losmakelijk verbonden met de
ze nationale religie en traditie.
In 1219 is de Servisch-Ortho
doxe kerk onafhankelijk gewor
den van de Oost-orthodoxe
Kerk. De Servische staat is door
de kerk gesticht en de kerk heeft
een rol gespeeld in het Servisch
nationalisme.
In de Servisch-Orthodoxe kerk
worden er geen hosties uitge
deeld maar een speciaal brood
je dat gemaakt is van zout, tar
we en gist. Er zit een stempel in
gedrukt met de woorden 'Isos
christos'. Tijdens het zeggen
van het gebed worden in een
glas stukjes van het broodje ver
mengd met wijn. Dit wordt op
gedronken. Mensen die ter
communie willen gaan moeten
van tevoren biechten. Diensten
moeten voor twaalf uur 's mor
gens beginnen en de kerst- en
paasdiensten worden 's nachts
gehouden.
Ik wil door het geloof geluk
brengen. Al is er maar één mens
door geholpen, dat geeft me al
een grote voldoening. Het is
moeilijk om priester te zijn om
dat je alles moet kunnen. Je moet rust uit
stralen, diplomatiek zijn, naar iedereen luis
teren. Christendom is moeilijk. Ik breng
geen vrede maar het zwaard, zei Jezus.
Ik heb geprobeerd mijn geloof op mijn
kinderen over te brengen maar de Servische
cultuur en godsdienst spreekt hen niet erg
aan. Toch geloof ik in het geheim van de
doop, dat straalt altijd uit, ook al zal dat bij
sommigen pas later in hun leven zijn. Zelfs
Voltaire, de grote Verlichter, zei: ik ga dood
met liefde voor God. De structuur van een
kerk kan iemand tegenstaan maar de echte
godsdienst niet. Want daarbij gaat het erom
wat je voelt."
CARINE DAMEN
Paus wil
gesprek met
kerken van
de Reformatie
VATICAANSTAD CIC
Paus Johannes Paulus II wil
een intensievere dialoog met
de kerken van de Reformatie.
Voor dit gesprek bestaat een
solide basis, onder meer om
dat de reformatorische ker
ken de bijbel hoog in het
vaandel hebben, zei het
hoofd van de Rooms-Katho
lieke Kerk gisteren tijdens de
generale audiëntie in het Va-
ticaan.
„Tegelijk bestaan er ernsti
ge verschillen van inzicht
over de verhouding tussen
Heilige Schrift, de traditie en
het authentieke leerambt van
de kerk", aldus de paus te
genover ongeveer 8000 aan
wezigen. De kerken hebben
de doop gemeenschappelijk,
maar 'de doop is' slechts het
begin waarop de wijding en
de eucharistie moeten vol
gen'.
Het is van groot belang de
dialoog over deze theologi
sche kwesties met extra in
spanning voort te zetten, al
dus de kerkvorst. „De weg
naar volledige eenheid is nog
lang. -Hij moet in geloof en
met moed betreden worden,
zonder lichtvaardigheid of
onvoorzichtigheid." Enkele
overeenkomsten over leer
stellige kwesties stemmen de
paus hoopvol.
De dialoog met de refor
matorische kerken, die in
landen als Nederland en
Duitsland met vallen en op
staan wordt beoefend, heeft
het altijd moeten afleggen te
gen het gesprek met de oos-
ters-orthodoxe en anglicaan
se kerken. Met deze veel gro
tere gemeenschappen heeft
de RK Kerk meer gemeen
schappelijk dan met de ker
ken van de Reformatie.
Rooseveltstraat 82 071-356356
Postadres Postbus 54,
2300 AB Leiden
ABONNEESERVICE
Abonnementen 071-128030
Geen krant ontvangen?
Bel voor nabezorging
Ma. t/m/vr. 18.00-19.30 uur en
Zaterdag 10.00-12.00 uur 071-128030
DIRECTIE
B. M. Essenberg,
G. P. Arnold (adjunct), J Kiel (adjunct)
HOOFDREDACTIE
J.G. Majoor, F. Nypels,
H. G. van der Post (adjunct)
PUBLIC RELATIONS
W. H. C. M. Steverink 071-356356
OMBUDSMAN
R.D.Paauw 071-356215
Tel, dag. 9.30 - 11.30 uur of per post.
REDACTIE
G.J Visser, chef redactie nieuwsdienst/kunst
H.W. van Egmond, chef red. Groot Leiden
A.J.B.M. Brandenburg, chef eindredactie regio
F Blok, chef eindredactie algemeen
W.F Wegman, chef red. Duin- en Bollenstreek
W. Spierdijk, chef sportredactie
J. Preenen, chef binnen-, buitenland, eco
Advertenties: 071-32
Familieberichten: 023- 31
023-32
Redactie: 071-32
Hoofdredactie: 071-31
ADVERTENTIES
Maandag t/m vrijdag van 8.30 tot 17
071-3!
RUBRIEKSADVERTENTIES
Maandag t/m vrijdag van 8.30 tot 17 u
071-
ABONNEMENTEN
bijvooruitbetaling:
per maand (acceptgiro) j
per maand (autom. betaling)
per kwartaal (acceptgiro)
per kwartaal (autom. betaling)
per jaar (acceptgiro)
per jaar (autom. betaling)
VERZENDING PER POST
per kwartaal (NL)
LEIDSCH DAGBLAD OP CASSETTEBA
Voor mensen die moeilijk lezen, slechte
hebben of blind zijn (of een andere Ie
dicap hebben), is een samenvatting
regionale nieuws uit het Leidsch Dagb
geluidscassette beschikbaar. Voor infoi
08860-82345 (Centrum voor Gesp'oke
tuur, Grave).
N H U I
ZIEKE
ONGEVALLENDIENST
Academisch Ziekenhuis vanaf zaterdag 13.00 t/m dinsdag 13.00 en \vri;
woensdag 13.00 t/m vrijdag 13.00, woensdag 13.00 uur (DiaconessertBu
en dagelijks St.Elisabeth Ziekenhuis.
BEZOEKUREN
DIACONESSENHUIS
(tel. 071-178178): dagelijks 14.30-15.15 uur en 19.00-19.45 uur.
Kraam- en zwangerenafdeling: buiten de gewone bezoektijden, voor
ners bovendien van 10.30 -11.15 uur en van 19.45-21.00 uur
Special Care Unit: 10 30-11.00 uur, 15.00- 15.30 uur en 19.00-19.301£,
na overleg met de dienstdoende verpleegkundige.
Kinderafdeling: 10.30-19.00 uur, na overleg met de dienstdoende3?''
pleegkundige. zijr
Jongerenafdeling: 14.30-15.15 uur en 19.00-19.45 uur. din
RIJNLAND ZIEKENHUIS vestiging St. Elisabeth
(tel. 071-454545): dagelijks 14.00-15.00 uur en 18.30-19.30 uur, klas:
II daarnaast ook 11.15-12.00 uur.
Kraamafdeling: 14.30-15.30 uur en 18.30-19.30 uur (voor vaders tot
uur).
Kinderafdeling: 14.30-19.00 uur (voor ouders de gehele dag).
Afdeling hartbewaking (CCU)en intensive care (IC): 14.00-14.30 ui
18.30-19.00 uur.
Spoedeisende hulp: dag en nacht geopend
RIJNLAND ZIEKENHUIS vestiging Rijnoord
(tel. 01720-63131): dagelijks 14.00-15.00 uur en 18.30-19.30 uur, kli
en II daarnaast ook 11.15-12.00 uur.
Geen spoedeisende hulp meer mogelijk
ACADEMISCH ZIEKENHUIS
(tel. 071-269111):. alle patiënten (behalve kinderen) 14.15-15.00 uA'ie
18.30-19.30 uur. Jen
Avöndbezoekuur afdeling Verloskunde 18.15-19.00 uur. 19.00-20.00 u(V0l
leen Partners/echtgenoten met kinderen. L
Voor zwangeren: zaterdag en zondag van 10.00 tot 11.00 uur, uitslir
voor partners/echtgenoten en eigen kinderen. Ptra
Kinderafdelingen: voor ouders van opgenomen kinderen is er een ruinfen
zoek mogelijkheid in overleg met de hoofdverpleegkundige. het
Voor andere bezoekers gelden de volgende tijden: keel-, neus- en ooLa-
kunde en neurologie: 14.15-15.00 uur en 18.30-19.30 uur: oogheelkunL
heelkunde 14.15-15.00 uur en 18.30-19.00 uur. jn
Kinderkliniek: zalen voor peuters, kleuters én grote kinderen: lS.lSf^11
uur: babvzaal en boxenafdeling: volgens afspraak. ton
I- ibolkiet
CHEF ADRIAAN BRANDENBURG, 071 -356484, PLV -CHEF DICK V
'Frankrijk maakt zich schuldig aan economische en morele chantage'
AMSTERDAM GPD
„Iedereen heeft al getekend."
De vele handtekeningenjagers
die de milieuorganisatie Green
peace gisteren in Amsterdam
inzette om het protest tegen de
voorgenomen Franse kernproe
ven 'body' te geven, weten het
aan het eind van de middag ook
niet meer. De weerzin tegen de
Franse voornemens is unaniem
en vrijwel iedereen die ze aan
schieten, heeft al steun betuigd.
Al is niet duidelijk of het beoog
de half miljoen handtekeningen
wordt gehaald.
Keiharde popmuziek lokt
volop mensen maar weet ze op
deze warme zomerdag niet echt
vast te houden. Steeds zijn er
enkele honderden op de Dam
bij elkaar. Het zijn echter de
sprekers die het internationale
en vooral jonge publiek verdrij
ven. Lang niet iedereen is het
Nederlands machtig, maar de
geharnaste taal van CNV-
woordvoerster G. Verburg -
„Frankrijk belooft werkgelegen
heid op Mururoa en maakt zich
schuldig aan een moderne
vorm van economische en.mo
rele chantage" - en de exegese
van advocaat Ph. von den Bies-
sen over de juridische mogelijk
heden de republiek aan te pak
ken, zorgen voor een flinke
doorstroming want zoveel ge
duld heeft het publiek niet.
Greenpeace lijkt er niet rouwig
om 'want zo komen er weer an
deren'.
De handtekeningen stromen
binnen. Toeristen uit Italië, En
geland en de VS maar ook uit
Frankrijk, tekenen zonder aar
zelen. Hetzelfde geldt voor dag
jesmensen uit Zwolle en Gro
ningen. Greenpeace is tevreden
met de belangstelling voor de
inderhaast georganiseerde ma
nifestatie, die vooraf gaat aan
het uitwuiven van het actie
schip Sirius dat de handteke
ningen naar Frankrijk brengt.
Doelwit
Burgemeester S. Patijn van Am
sterdam heeft weining woorden
nodig. „Ik ben tegen want ste
den zijn altijd doelwit van kern
bommen." Harde woorden ko
men van FNV-voorzitter J. Ste
kelenburg. Bruingebrand meldt
Het uitbreiden van het wo
ningaanbod voor jongeren in
de Randstad met veel werkge
legenheid en uitgaansmoge
lijkheden, heeft Delft de prijs
van de beste woonstad voor
jongeren 1995 opgeleverd. Het
vergroten van het woonaan-
bod voor jongeren was bij de
toekenning van de prijs het
doorslaggevendst.
Delft besteedt een belangrijk
deel van de volkshuisvestings-
vi]
subsidies aan het huisve|,en
van jongeren. Daarnaast
beert de stad het woningjj
bod aan te passen aan dei
eenlopende behoefte van d
groep. Zo is er onlangs i
complex van 168 wonir
opgeleverd voor jongeren)-
circa een jaar in de stad v
wonen.
Ook steunt de gemeent
nancieel de kamerwinkel,
tot begin augustus 1995
120 gevallen voor kamers 1
kunnen bemiddelen.
Burgemeester Patijn van Amsterdam tekent een petitie tegen de Franse kernproeven.
hij kramp in de vingers te heb
ben van het plakken van pro
test-stickers op franse munt
stukken. „Arrogantie en cynis
me", verwijt hij president Chi
rac. Dat de proeven in het verre
Mururoa gepland zijn, is een ui
ting van hedendaags kolonialis
me.
Ondertussen gaat ook het ge
wone leven op de Dam voort.
Japanse toeristen fotograferen
elkaar temidden van de duiven.
Meisjes met topjes en mini-rok
jes overleggen of pistacheijs
met stracciatella lekkerder is
dan met hazelnootsmaak. Een
puffende Kerstman - „Ik krijg
warmtetoeslag" - lokt klandizie
voor Christmas World, een win
kel met kerstartikelen, en een
broodmagere bedelaar weigert
een handvol kleingeld omdat
zo'n aalmoes hem te min is.
PvdA-Tweede Kamerlid K.
Adelmund oogst applaus met
haar: „Stop, stop, stop." D66-
vice-voorzitter L. Groenman
pleit voor „psychologische iso
latie van Frankrijk en Chirac"
en CDA'er Esselink stelt dat van
hervatting van de proeven geen
sprake kan zijn. „Zo gaan we in
Europa niet met elkaar om."
Hoewel Greenpeace daar niet
voor is, roept M. Vos, Tweede
Kamerlid voor GroenLinks, op
tot een boycot van franse pro-
dukten. „Niet om de wijnboer
te pakken, maar om een signaal
af te geven." Zelfs de franse les
op school kan in de ban. De
leerlingen kunnen die tijd ge
bruiken om de situatie te be
spreken. Ze kondigt een grote
protestdemonstratie aan „want
Frankrijk is nog niet van ons
af."
Zinloos
De verkopers van 'Stop Hirochi-
rac' T-shirts zijn tevreden. „We
hebben er 200 verkocht, ze
doen het beter dan de petten!"
Een bleke slungelige jongen
overlegt of hij er wel vijftien gul
den voor wil betalen. „Denk je
dat ik hem later kan verven of
de tekst met chloor kan wegha
len?" De standhoudster reageert
geschokt en de jongen mompelt
„dat het er dus niet uit gaat."
De sfeer is uiterst ontspannen
en agenten in hemdsmouwen
tekenen spontaan de petitie die
hen onder de neus worden ge
houden. De Rotterdamse gene
ticus prof. H. Galjaard, kritiseert
de VS. „Ze roepen Frankrijk niet
tot de orde omdat ze zelf ook
verder willen met kernproe
ven." De hoogleraar betreurt
dat het ?o moeilijk is aan te to
nen dat radioactiviteit aangebo
ren afwijkingen bij kinderen,
die normaal ook voorkomen,
sterk doet toenemen.
Cabaretier Youp van 't Hek
weet dat de protestactie geen
effect zal hebben, maar hij wil
graag dat zijn zoon van vijf
straks ook zes wordt, en zeven.
Daarom roept hij de aanwezi
gen toch op 'zinloos bezig te
blijven'.
DEN HAAG MONICA WESSELING
De provincie Zuid-Holland
komt wellicht de komende jaren
wat ruimer in haar financiële
jasje te zitten. Het autopark
blijft maar groeien en dat levert
steeds meer inkomsten op uit
de motorrijtuigenbelasting. Bo
vendien hoopt en verwacht
Zuid-Holland dat de nieuwe
manier van verdeling van het
provinciefonds, zoals nu voor
bereid door minister Dijkstal,
deze provincie geen windeieren
zal leggen.
Er wordt de komende jaren
opnieuw flink bezuinigd op de
kosten om het provinciaal ap
paraat simpelweg draaiende te
houden. Efficiënter werken,
minder bestuurders en minder
vergaderen. Tot de eeuwwisse
ling wordt er zo 11 miljoen gul
den bezuinigd. Zodoende
er op de begroting de ee
mende drie jaar dik vier m
gulden vrij om 'beleid
maken'.
Worden daar de extra ir
sten uit het wagenpark icor
verwachte exira rijksgeldtent
het provinciefonds bij opg ok<
dan stijgt het 'vrije' geld
begroting zelfs van bijna
miljoen gulden in 1996 tol igh
veertien miljoen gulden in Al)
Zuid-Holland heeft sinolgi
statenverkiezing van ma; oog
jaar een nieuwe politiek
ding en dit door de WD
mineerde bestuur kent fcats
aan de economische onti en.
ling waarde toe. Het nieui en
leid is er dan ook vooral ten
richt het midden- en kl{ost<
drijf een handje te helpen.
Kleine renovatie Haags stadhi J
DEN HAAG ANP
lie
Di
ach
Het stadhuis van Den Haag is nog niet geopend of het moet aeen
den gerenoveerd. De plafonds van zestien open spreekcelier
de Gemeentelijke Sociale Dienst (GSD) in het atrium wordenT f
gemaakt. Dit na een waarschuwing van GSD-ambtenaren dieL
den dat passanten kunnen meeluisteren naar vertrouwelijLjni
sprekken. Het euvel werd vlak na de ingebruikname in aprf 1
dekt. Omdat architect Richard Meier houdt van openheid a
licht waren er geen plafonds voor de spreekcellen voorzien. I
