Meer leergierige ouderen in Leiden
Leertouwer hekelt beleid Ritzen
Zorgen over verloedering Haarlemmerstraat
Leiden
Doornappels maakten de
meisjes vroeger 'willig'
Nog te veel
gokkasten
in centrum
van Leiden
Slang is niet alleen
stokdoof, ook kippig
'OENSDAG 23 AUGUSTUS 1995
negmond. 071-356414, plv -chef
s koenekoop, 071 -356413
Motorrijder gewond aan hoofd
leiden Een 30-jarige motorrijder uit Oegstgeest is gistermiddag
gewond geraakt aan zijn hoofd en nek bij een botsing op de
kruising van de Willem de Zwijgerlaan en de Kooilaan. Hij reed
daar een 71-jarige Leidse fietser aan, die waarschijnlijk het rode
verkeerslicht negeerde. De Oegstgeestenaar is overgebracht naar
het Academisch Ziekenhuis Leiden. De fietser is met lichte ver
wondingen naar het St. Elizabethziekenhuis gebracht.
Oplichter actief in Leiden
leiden Een 74-jarige inwoner van de Spaarnestraat is gistermid
dag opgelicht door een man die zich uitgaf voor controleur van
het energiebedrijf. De man controleerde de meter en stelde vast
dat er 40 gulden moest worden bijbetaald. Voor nog eens 100
gulden zou de Leidenaar voorlopig van bijbetaling verschoond
blijven. Toen die argwaan kreeg en om legitimatie vroeg, zei de
oplichter dat hij zijn pas uit de auto moest halen. Het geld nam
hij vast mee. De 'controleur' kwam niet meer terug. De man is
naar schatting 22 jaar en heeft blond haar met een opstaande
ANNO 1895
Vrijdag 23 Augustus
Wegens de tropische hitte (28 C.), welke heden heerschte, ble
ven of werden van middag eenige scholen gesloten.
Men schrijft uit Warmond: Aan een herhaaldelijk geuit verlan
gen van vele inwoners dezer welvarende gemeente wordt eer
lang voldaan, daar thans een aanvang is gemaakt met den aan-
lleg der telephonische verbinding met de gemeente Noordwijk
ssenl Binnen.
ANNO 1970
zaterdag 22 augustus
Advertentie. Te huur: Winkelpanden Haarlemmerstraat, 200 [j
ierkante meter,huurprijs 50,per vierkante meter per jaar.
Met overname inventaris. Inl.tel. 53912.
De chauffeur van de Nieuwkoopse vuilnisauto vergiste zich I
gisteravond, toen hij vanaf de Nieuwveenseweg achteruit de li
brede betonnen brug over de wetering wilde oprijden. Hij schat- j
:lasse te de afstand tot de rand van de brug meer. Het gevolg was, dat
vol beladen wagen totaal gewicht bijna 20 ton van de 1
brug in de wetering kantelde. De chauffeur kwam er behoudens
enkele builen en schrammen goed af.
tot 2
leiden caroline van overbeeke
Schandelijk, immoreel en niet
consistent. Zo noemt rector
magnificus van de Leidse Rijks
universiteit, prof. dr. L. Leertou
wer, het studentenbeleid van
onderwijs-minister J. Ritzen.
Leertouwer geeft in harde be
woordingen te kennen het vol
strekt oneens te zijn met Rit-
zens besluit om het zogeheten
spaarpuntenplan in te trekken.
Volgens dit plan konden stu
denten die in het verenigingsle
ven actief zijn of een tijdje naar
het buitenland willen, in één
jaar meer studiepunten halen
dan nodig. Deze extra studie
punten zouden de studenten
het jaar daarop extra tijd geven
voor andere activiteiten. De mi
nister heeft dit plan overboord
gezet omdat de Eerste Kamer
niet akkoord is gegaan met het
verhogen van de studienorm
van 50 naar 70 procent. Volgens
Ritzen biedt de huidige tempo
beurs waarbij studenten mini
maal 50 procent van hun stu
diepunten moeten halen hun
nog voldoende ruimte dingen
naast hun studie te doen.
Leertouwer is woedend om
dat volgens hem de minister de
gemaakte afspraken met stu
denten niet nakomt. „De stu
denten zijn misbruikt. Ritzen
heeft twee jaar lang de studen
tenorganisaties voor zijn poli
tieke karretje gespannen. Hij
heeft verwachtingen gewekt,
maar komt zijn beloftes nu niet
na. Zo doe je dat niet! Boven
dien maakt hij zijn besluiten
bekend in een tijd dat iedereen
met vakantie is en niemand de
kans heeft te reageren. Dat is
natuurlijk geen toeval. Het is
politiek heel handig maar niet
bepaald netjes. Daarom ben ik
Rector magnificus prof. L. Leertouwer v
„De studenten zijn misbruikt."
boos."
„Daarbij komt: wij hebben
ons als universiteit sterk inge
spannen voor de mogelijkheid
studiespunten te sparen. Voor
studenten is het belangrijk dat
zij naast hun studie andere acti
viteiten kunnen ontwikkelen.
Het is toch de bedoeling dat
studenten straks verder kijken
dan hun diploma: wij eisen dat
van academici. En nu ontneemt
de minister hun die mogelijk
heid en komen juist de meest
initiatiefrijke studenten in de
problemen. Het argument van
minister Ritzen dat zij aan
spraak kunnen maken op afstu
deerfondsen, vind ik zwak."
Leertouwer vindt dat Ritzen
met zijn beleid studenten en
universiteiten tegen elkaar uit
speelt. „Het gevolg van de
moordende bezuinigingen is
dat de studenten in een fuik
worden gelokt. Ritzen geeft hun
de keus: of ik pak je in je porte
monnee of in de kwaliteit van je
opleiding.
Minister Ritzen heeft geïrri
teerd gereageerd op de uitspra
ken van Leertouwer. Volgens de
bewindsman heeft de Leidse
rector magnificus 'de stukken
niet gelezen'. „Er is een voorzie
ning voor studenten die door
bestuurswerkzaamheden of
ziekte in de problemen komen:
het afstudeerfonds. En boven
dien: het kan nooit zo zijn dat
een student die gewoon zijn
werk doet en 100 procent van
zijn punten haalt, het jaar daar
op kan zeggen: nu gaan we een
jaar op vakantie. Dat zal de
overheid nooit toestaan."
Ritzen is verbaasd over de uit
spraken van Leertouwer. „Ik
vind het bevreemdend en het
raakt me. De rector hoort deze
zaken rechtstreeks in een ge
sprek met mij over te brengen.
Ik had onlangs nog een gesprek
met hem maar toen heeft hij op
geen enkele manier daarvan
blijk gegeven."
De studentenbonden hebben
aangekondigd een kort geding
tegen de minister aan te span
nen waarin zij eisen dat de mi
nister het spaarpuntenplan als
nog uitvoert.
leiden monica wesseling
Bij de politie hadden ze er nog
nooit van gehoord, maar bor
deelhoudsters uit vroeger tij
den kennen haar maar al te
goed: de doornappelplant. Vo
rige week werd deze, in de na
tuur zeer zeldzaam en dan nog
alleen in Zuid-Limburg voor
komende giftige plant, aange
troffen in een plantsoentje aan
de Henriëtte Roland Holst-
straat in Leiden.
De plant werd vroeger ge
bruikt om nieuwe meisjes in
het bordeel 'willig' te maken,
vertelt een deskundige van de
Leidse Hortus Botanicus. De
plant is in bepaalde concen
tratie zwaar giftig en werkt
zoals dat heet 'geestverrui
mend'. De jonge meiden raak
ten daarmee hun eigen willetje
kwijt. Bovendien maakt de
doornappel, zo meldt de des
kundige, seksueel opgewon
den.
De plant mag niet door tuin
centra verkocht worden, juist
omdat deze zo zwaar giftig is.
De plant is echter via zaad
zeer makkelijk te vermeerde
ren en wordt in de natuur
daardoor makkelijk verspreid.
De plant in het plantsoen
werd herkend door een senior
tuinman, J.J. van der Blom.
„En ik was meteen argwa
nend. Kijk, we schoffelen wel
vaker zo'n plantje om, maar
deze stonden wel erg netjes in
een rijtje geplant. Dan ga je
toch denken". Van der Blom
noemt het een kwalijke zaak
dat een zó giftige plant in de
buurt van kinderen staat. „Je
weet gewoon dat ze geen dok
ter meer nodig hebben als ze
niet voorzichtig zijn met die
planten."
Van der Blom herkende de
plant direct: „Ja, op giftige
planten zijn we wel gespitst.
Die moeten gewoon weg." De
senior-tuinman heeft overi
gens niet zelf de planten om
gehaald, maar de politie erbij
gehaald. „Als mensen zien dat
ik die giftige planten uittrek,
dan zouden ze kunnen den
ken, wat doet die man met die
planten?"
Voorlichter C. Jongh van de
politie Hollands Midden laat
weten dat de doornappel nog
nooit eerder in de politieregio
is aangetroffen. De planten
zijn na de vondst vernietigd.
Illegale collecte
In de buurt van de Leidse Hout
hebben gistermiddag verschil
lende jongens illegaal gecollec
teerd. De jongens belden zeiden
voor de Wilhelminastichting of
het Beatrixfonds te collecteren.
Daarvoor is echter geen vergun
ning afgegeven. De politie
speurde de omgeving af, maar
kon het duo niet achterhalen.
Gouden speld voor
oud-burgemeester
van Oxford
leiden
leiden hans koenekoop
Snackbarhouders en café-ei
genaren lichten massaal de
hand met de nieuwe regels
o7i-3^voor gokkasten in Leiden. Bij
een controle in 68 zaken
heeft de politie ontdekt dat
in 22 daarvan nog te veel
gokautomaten of behendig
heidsspelen staan. De con
trole werd uitgevoerd in de
Leidse binnenstad. De politie
heeft geen boetes opgelegd.
Er zijn alleen waarschuwin
gen uitgedeeld.
Vanaf 1 maart van dit jaar
geldt een streng gokkasten-
beleid in de stad. Cafés mo
gen als enige horecagelegen
heid nog een gokautomaat
hebben waar geld mee te
winnen valt. In snackbars,
shoarmazaken, sporkantines
en clubhuizen zijn de zoge
heten fruitautomaten verbo
lden. Daar mag alleen een be-
iperkt aantal behendigheids
spelen, zoals flipperkasten,
jstaan.
Ruim vier maanden na het
[ingaan van de nieuwe regels
blijkt dat een derde van de
horecazaken in de binnen-
jstad zich niets aantrekt van
het verbod. Toch treedt de
[politie nog niet zo hard op
dat gokkasten onder dwang
orden verwijderd. Zelfs als
[bij een volgende controle de
zaak nog niet in orde is, ge
beurt dat niet onmiddellijk.
De gemeente kan dan be
stuursdwang toepassen: elke
[dag dat café of snackbar on
rechtmatig een gokkast heeft
Staan, kost de eigenaar 1000
gulden.
Burgemeester Goekoop is
niet hevig geschrokken van
het aantal overtreders, zo
zijn woordvoerster we-
Hij had wel verwacht dat
iedereen de nieuwe re-
meteen zou gehoorza-
Een groot aantal eige
naars van cafés en snackbars
heeft namelijk bezwaar ge
maakt tegen de nieuwe re
en haalt uit protest de
fruitautomaten niet weg.
Hun bezwaren worden tij
dens een zitting op vrijdag 15
[september behandeld door
gemeentelijke commissie
beroep- en bezwaar. Tot die
tijd zal de gemeente ook
geen gerichte actie onderne
men.
Controle
zus i Overigens blijft de politie ge
woon doorgaan met contro
les. „Die afspraak is nu een
maal gemaakt met gemeep-
te."
ts en Ook cafés en snackbars in
izame de Leidse buitenwijken kun-
eisjes nen binnenkort een bezoekje
r de I verwachten van controleurs,
jen zf
kt.
De Rijksuniversiteit Leiden (RUL) is zeer in trek bij vijftig
plussers, die een studie op niveau willen volgen. De uni
versiteit startte vorig jaar met 60 leergierige ouderen. In
middels heeft de RUL er meer dan 200. Ze verwacht in
september, als de cursussen beginnen, dat er tenminste
250 oudere studenten staan ingeschreven.
leiden jan westerlaken
Een explosieve groei in een pe
riode waarin het gewone uni
versitaire onderwijs steeds min
der nieuwe studenten trekt.
Waaraan de Rijksuniversiteit
Leiden die groei te danken heeft
weet Laetitia Smit van 'Hoger
Onderwijs voor Ouderen' niet
zo precies. Zij vermoedt dat het
om een groep mensen gaat die
vroeger wel wilde studeren,
maar dat niet deed omdat het
niet wenselijk was. En, zegt ze,
je ziet ook mensen die naast
hun vak een studie als hobby
kiezen.
Een andere belangrijke rol die
meespeelt in de groei van de
vijftig-plussers is het feit, dat er
geen race is naar een tentamen,
maar een kritische verwerking
van de leerstof. Het gaat hier
immers om mensen die uit pure
interesse aan deze vorm van
hoger onderwijs deelnemen.
Doelen als status en een goede
uitgangspositie op de arbeids
markt spelen voor hen meestal
geen rol meer.
De RUL zet, net als andere
universiteiten in het land, de
deur voor iedere vijftig-plusser
open. Aan de vooropleiding zijn
geen eisen gesteld. Volgens
Smit selecteert het zich vanzelf
uit, omdat de studenten de cur
sus zelf moeten voorbereiden
en artikelen moeten lezen. Ze
zegt dat dit de discussie tijdens
de colleges ten goede komt.
De Rijksuniversiteit Leiden
biedt negen cursussen aan, die
zijn afgestemd op de interesse
van de doelgroep. De onderwer
pen bestaan onder meer uit cul
tuur, politieke- en sociale ge
schiedenis en natuurkundige
wetenschappen.
Het Sociaal Cultureel Planbu
reau heeft al eerder becijferd,
dat deelname aan ouderenedu-
catie de komende jaren stijgt
met 160 tot 200 procent. Niet
alleen als gevolg van de toena
me van het aantal senioren,
maar ook vanwege de stijging
van het opleidingsniveau bin
nen deze bevolkingsgroep.
Hoewel er wel eens over de
kosten van de cursussen wordt
geklaagd zijn die niet echt prij
zig, zegt Smit. „Ik denk wel, dat
dit soort onderwijs in de toe
komst duurder wordt. We hou
den in Leiden de landelijke ont
wikkeling nauwlettend in de ga
ten."
Maar wie dolgraag een cursus
wil volgen en de kosten niet kan
betalen, kan een beroep doen
op een fonds van de universi
teit. „Zij kunnen in aanmerking
komen voor een korting van
vijftig procent. Dat is uniek in
Nederland", besluit Smit.
Gordon Woodward, oud
burgemeester van Oxford,
heeft gisteravond uit handen
van burgemeester C. Goe
koop de gouden gedenkspeld
van de gemeente Leiden ge
kregen. Woodward stopt na
34 jaar met zijn werkzaam
heden voor de stedenband
tussen Oxford en Leiden.
Tijdens het traditionele
Leiden-Oxford Cdmmitee
Dinner in het restaurant van
de Groenoordhallen werd
Woodward gehuldigd. Sinds
1961 heeft hij zich verdien
stelijk gemaakt 'in het ont
wikkelen en onderhouden
van de vriendschappelijke
betrekkingen tussen burgers
van Oxford en Leiden en de
gemeentebesturen van beide
steden'.
Woodward werd in 1961
raadslid voor de conservatie
ve partij. Van 1980 tot en met
'81 was hij Lord Mayor, (bur
gemeester) van Oxford.
Hennes en Mauritz opent winkel in Leiden
leiden caroline van overbeeke
Na jaren soebatten over de lo
catie is het eindelijk zover: het
Zweedse modebedrijf Hennes
en Mauritz (H&M) opent een
vestiging in de grootste winkel
straat van Leiden. Donderdag
morgen gaat het nieuwe pand
aan de
Haarlemmerstraat Vrouwen
kerkplein open. Voorlopig ver
koopt H&M Leiden alleen da
meskleding, inclusief grote ma
ten. Als het goed gaat, wordt er
een tweede pand in de Haar-
lèmmerstraat gezocht: voor kin
derkleding. Daarnaast wil H&M
de verloedering van de Haar
lemmerstraat een halt toeroe
pen.
H&M heeft in het Leidse
Roomburg al zijn eigen distri
butiecentrum. Van hieruit wor
den vele miljoenen kledingstuk
ken over de winkels verspreid.
De nieuwe Leidse winkel heeft
met ruim 600 vierkante meter
veel minder vloeroppervlak dan
de bedrijfsleiding voor ogen
had, maar het is een begin. Het
modebedrijf dat een trekpleister
wil zijn voor winkelend Leiden,
maakt zich wel grote zorgen
over de verloedering van de
Haarlemmerstraat.
„Dat is echt zonde: Leiden is
zo'n leuke stad. Maar die Haar
lemmerstraat past daar gewoon
niet in: het lijkt wel een uitdra
gerij. We zullen óns in de win
keliersvereniging inspannen
voor een betere uitstraling.
Maar de gemeente moet ook
meer doen."
Hij noemt zichzelf liever
country-ma nagei' dan direc
teur. „We houden niet van titels
en hiërarchie." Maar het werk
komt op hetzelfde neer. Lex
Keijser geeft leiding aan de 33 H
&M-vestigingen die Nederland
nu telt. Binnenkort komt num
mer 34 - Schiedam - daar al
weer bij. Het Zweedse bedrijf
dat in 1989 de eerste winkels in
Nederland opende, beschikt
over een succesformule. Keijser:
„We willen vooral een menselij
ke en gezellige uitstraling heb
ben en modieuze kleding verko
pen tegen hele scherpe prijzen.
Dat kun je samenvatten met
'modern en Zweeds'. Daarnaast
hebben we een heel snel wisse
lende collectie. Onze etalages
veranderen wekelijks."
Boetieks
Keijser distantieert zich nadruk
kelijk van de werkwijze die boe
tieks - ook in de Haarlemmer
straat - er in zijn ogen op na
houden. „Als je daar binnen
stapt, loop je tegen een muur
van muziek en verkopers aan.
Dat werpt een enorme drempel
op voor de consument. Er zijn
winkels die je alleen binnen
loopt omdat je per se iets wilt
hebben, maar verder heb je er
niets te zoeken. Onze filosofie
is: laat de klant zelf kijken en
kiezen. Dus: zonder opdringere
muziek en verkopers.
Vorige week kreeg het bedrijf
de modeprijs in de RAI uitge
reikt. Daarbij waren er vooral
complimenten voor de 1100
personeelsleden van H&M. Het
bedrijf onderscheidt zich daar
naast met zijn opvallende ad
vertentiecampagnes waarbij
aantrekkelijke dames in weinig
verhullende lingerie de bushok
jes sieren. Vooral de felbegeerde
affiches met Pamela Anderson
hebben H&M geen windeieren
gelegd door de aandacht die dat
opleverde.
Maar toch heeft Keijser wel
wat te klagen. Over de lange he
te zomer bijvoorbeeld. „Dat
doet een kledingbedrijf geen
goed. Geen mens heeft zin de
winkel in te stappen met dit
warme weer." Voor de concur
rentie met de andere modeza
ken in de Haarlemmerstraat is
hij niet bang. Hij vindt wel de
gelijk dat H&M iets toevoegt
aan het gigantische textiel- en
schoenenaanbod in de Leidse
winkelstraat. „Bij ons is de sfeer
prettiger. Het gaat de consu
ment vooral om gezelligheid. En
winkelende mensen willen
graag slenteren en iets hebben
om te kijken. Dat kan bij ons.
Maar ik sta niet te juichen over
het gigantische textielaanbod in
de winkelstraat: er is zovéél, dat
men elkaar de das omdoet. De
detailhandelaars maken hun ei
gen markt kapot door al vroeg
in het seizoen af te prijzen. En
de consument is de lachende
derde."
„Ik vind het jammer dat de
Haarlemmerstraat zo verloe-
De laatste hancj wordt gelegd aan de inrichting van de etalage van het nieuwe Hennes en Mauritz-winkel
pand aan de Leidse Haarlemmerstraat. -
dert: de klanten lopen weg. De
gemeente gaat daar nu wel iets
aan doen: de winkelrekken mo
gen niet meer buiten staan en
er komen bloembakken en sier
bestrating, maar in mijn ogen
moet er veel meer gebeuren. Zo
moet de vestiging voor grotere
bedrijven met een nettere uit
straling makkelijker worden.
Het zou goed zijn als de wat
sjiekere winkels uit de Bree-
straat naar de Haarlemmer
straat zouden komen."
Onaantrekkelijk
De straat is nu absoluut niet
aantrekkelijk voor de consu
ment: al die fietsers en brom
mers die erdoorheen scheuren.
FOTO HIELCO KUIPERS
's Avonds rijden er soms zelfs
auto's, 's Avonds even lekker
winkels kijken, is er niet bij.
Mensen voelen zich onveilig.
Leiden is een arme gemeente,
maar kan rijk worden door in de
toekomst te kijken en meer ge
zelligheid te brengen in de
stad."
Slangententoonstelling in Hortus
leiden herman joustra
vervolg van voorpagina
De slang heeft nog steeds een
kwade roep over zich. Deze
diersoort heeft al sinds men
senheugenis het etiketje le
vensgevaarlijk opgeplakt ge
kregen. Zo is onze taal door
spekt met spreuken en uit
drukkingen waarin de slang
een kwalijke rol speelt. Zo
schuilt er soms een addertje
onder het gras en worden lie
den van een bedenkelijk allooi
niet zelden gekarakteriseerd
als slangegebroed Alleen het
slangemens kan vanwege zijn
lenigheid nog op enige sympa-
Üiie rekenen. Wie van slangen
houdt wordt daarom niet zel
den met de nodige argwaan
bekeken.
Serpo
Dat steekt Walter Getreuer, die
al jaren lang door het land
reist met zijn slangententoon
stelling Serpo. De Delftenaar
heeft net tientallen bakken
met slangen naar de Hortus
gesleept om vanaf morgen aan
den volke te tonen. Zijn eigen
slangen. „Wat ik wil is dat de
mensen anders tegen de slang
gaan aankijken. Hoe doe je
dat? Door slangen mee te ne
men waarvan de meeste men
sen de naam kennen. De ratel
slang, de mamba, de python,
de cobra, de boa...Dat soort
slangen. Bij elke bak hangt de
nodige informatie. De juiste
informatie. Want heel veel
mensen dénken van die dieren
wel het een en ander af te we
ten, terwijl er niets klopt van
hun ideeën."
Bezweerders
Neem nou al die verhalen over
slangenbezweerders. Onzin
volgens de liefhebber. „Slan
gen zijn namelijk hartstikke
doof. Op die fluit zitten allerlei
glimmende dingetjes geplakt.
Een slang is vrij kippig en ziet
die dingetjes als ogen. Als je de
fluit dan ook nog eens be
weegt, dan ziet-ie hem als be
lager."
Giftig
Slangen allemaal giftig? Wel
nee, ook dat is uit de duim ge
zogen. „Tien procent van de
2500 soorten is giftig. En dan
nog niet eens allemaal dode
lijk. Meestal is er nog wel wat
aan te doen. Slechts drie pro
cent kan het niet navertellen
als de beet niet wordt behan
deld.".
Misschien dat het uiterlijk
van de slang iets van doen
heeft met al die wilde verha
len, filosofeert Getreuer. „Dat
is eigenlijk hetzelfde bij spin
nen. Die zijn ook niet popu
lair. En haaien. Zo'n film als
Jaws heeft er toe bijgedragen
denk ik. De ratelslangen in
cowboy-films zijn ook niet be
vorderlijk geweest voor de po
pulariteit van het dier."
Getreuer vindt dat jammer.
De dieren zijn gewoon mooi,
hoe moet je dat nou uitleggen.
Als achtjarig jochie ving hij al
een adder met een boterham
zakje. Het dier fascineerde
hem. En nu, 33 jaar later, is die
fascinatie er nog steeds. Van
wege hun schoonheid dus.
„En ze zijn prettig om mee te
werken. Ze zijn te stom om
kunstjes te leren. Ie kunt ze
niet vals maken. Nee, ze ge
dragen zich volgens een be
paald protocol. Heel voorspel
baar. Eerst komt de waarschu
wing, zoals gesis, dan pas de
aanval. En dan moet je het wel
heel erg bont hebben ge
maakt, want normaal gespro
ken zal hij je niets doen. Komt
er niet eens eert waarschuwing
en dus ook geen aanval. Hij
hoeft gewoon niks van men
sen."
Helaas, dat is veelal weder
zijds, zoals Getreuer voor de
zoveelste keer ervaart. Een ar
geloze wandelaarster gruwt
wanneer zij hem zijn Madags-
car grondboa ziet strelen.
„Getsie. Dat beest moet ik niet
in mijn buurt hebben." Arm
boaatje, zal de mensheid ooit
nog van je houden?