Sterke maag
vereist bij
expositie
Cultuur Kunst
Haagsche
Kunst- en
Antiekdagen
Bombardement van kleur in Scheveningen
DONDERDAG 17 AUGUSTUS 1995
Politie vindt gestolen Van Dyck
Montreal» De Canadese politie heeft in Montreal een gestolen
schilderij van de Vlaamse meester Antoon van Dyck achter
haald. Het portret uit 1635 van de hertog van York, Jack II, was
bijna zes jaar geleden uit een Berlijns museum verdwenen. Een
undercover-agent bood als geïnteresseerd koper twee miljoen
dollar, waarop de aanbieders van het doek toehapten. Al in 1992
ontdekte de politie van Montreal dat het doek zich in het illegale
kunstcircuit van de stad bevond. De diefstal uit Berlijn was mo
gelijk door de grote verwarring en euforie na de val van de Muur
eind 1989, aldus de politie.
Dichter Schulte Nordholt overleden
wassenaar De dichter en historicus J.W. Schulte Nordholt is gis-
zijn woonplaats Wassenaar overleden na een hartaan-
val. Hij werd 74 jaar. In 1966 werd Schulte Nordholt bij de Rijks
universiteit Leiden hoogleraar in de geschiedenis en cultuur van
Noord-Amerika. Hij debuteerde in 1943 als dichter met de klan-
destien uitgegeven bundel 'Het bloeiend steen' onder hét pseu
doniem W.S. Noordhout. Schulte Nordholt wordt maandag in
Wassenaar begraven.
'Rad van Fortuin' in het LVC
leiden Onder de bezielende leiding van de bekende travestiet
Dolly Bellefleur zullen vanavond op een speciale dansavond in
het LVC via een heus 'Rad van Fortuin' tal van wereldhits de re
vue passeren. Een greep uit het assortiment: De Vogeltjesdans,
Dromen zijn bedrog, Ding a Dong enz. Er worden ook fantasti
sche prijzen uitgereikt. De zaal gaat open om 22.00 uur en het
programma duurt tot 2.00 uur. Entree: f2,50.
Recordbedrag voor spotje Stones
londen De Amerikaanse software-reus Microsoft betaalt 12
miljoen dollar (bijna 20 miljoen gulden) aan de Rolling Stones
voor het gebruik van hun song Start Me Up in de reclamecam
pagne voor de lancering van het nieuwe programma Windows
95. Dat is het hoogste bedrag dat de reclamewereld ooit heeft
betaald voot; het gebruik van een lied. Dat hebben Britse kranten
gisteren gemeld. Het is de eerste keer dat de Stones een van hun
songs ter beschikking stellen voor een reclamespotje.
Tentoonstelling Dali verlengd
amsterdam De tentoonstelling met werk van de Spaanse surrea
list Dali in de Amsterdamse Beurs van Berlage is met tien dagen
verlengd, tot 6 september. De organisatoren hebben dat beslo
ten wegens de Overweldigende belangstelling. Volgens een
woordvoerder komen sinds de opening op 10 juni dagelijks on
geveer duizend mensen om de beelden, illustraties en gouaches
Dali te bekijken.
I> Wereldpremière
I Requiem
!a Der Verzoening
stuttgart «dra
In de Zuidduitse stad Stuttg
art in gisteravond het Requi-
beu' em Der Verzoening, een mu
ziekstuk van veertien com
ponisten uit de hele wereld,
in première gegaan.
jgj Vijftig jaar na het einde
van de Tweede Wereldoorlog
schreven de componisten uit
voormalige oorlogsvoerende
landen gezamenlijk de ni'eu-
[a[ we muziek voor delen van de
Latijnse dodenmis. De uit-
Tpj~j voering van het Requiem was
jn handen van het Filharmo-
aart nisch Orkest Israël onder lei-
1 ding van Helmuth Rilling.
j De bij de wereldpremière
2 aanwezige Duitse minister
li van buitenlandse zaken,
Klaus Kinkel, sprak van een
3 'in de muziekgeschiedenis
i welhaast uniek experiment.'
BIOSCOPEN
13 n
- 2413Ó/Ï33210, Steenstraat 39.
IDOl
Congo 12 jr., dag. (beh. za) 14.15,
18.45,21.15.
1! IDO 2
De Leeuwenkoning al., dag.,
14.30.
First Knight al., dag. 18.40, 21.15.
IDO 3
Flodder 3 al., dag. 14.15, 18.45,
21.15.
IDO 4
Casper al., dag. 14.30, 19.00,
21.15.
3 TUDIO
Free Willy 2 al., dag. 14.30,
19.00.
Die Hard...with a Vengeance 16 jr.,
1 j.21.15.
j UXOR tel: 071-121239, Stations
weg 19.
Crimson Tide aldag. 18.45,
21.30, zo ook 14.30.
RIANON tel: 071-123875, Bree-
4 traat 31
French Kiss do t/m woe 19.30,
21.45.
La Reine Margot do t/m woe 20.00.
UJKHUIS tel: 071-142895, Vrou-
'enkerksteeg 10.
Ermo do t/m woe (zo gesloten)
19.30,21.45.
The madness of King George do t/m
woe (zo gesloten) 20.00, 22.15.
;>EX
La Chasse aux Papillons do 20.30.
Husbands and Wives vr 20.30.
Jacquot de Nantes za 20.30.
Oblomov zo 20.30.
Vaarwel Ganzen wo 20.30.
ALPHEN AAN DEN RIJN
UROCINEMA tel: 01720-20800,
'an Boetzelaerstraat 6
Casper al., dag. 14.00, zo ook
Free Willy 2 al., dag. 14.00, zo ook
The Quick and the Dead 16 jr., dag.
21.00.
De Leeuwekoning al., dag. 13.45,
zo ook 16.00.
Die Hard...with a Vengeance 16 jr.,
dag. 18.30,21.15.
Congo 12 jr., dag. 13.45, 18.45,
21.30, zo ook 16.15.
VOORSCHOTEN
KINDERBIOSCOOP CC tel: 071-
790698, Prinses Marijkelaan 4.
101 Dalmatiërs al., Ned. gespr., vr
Congo 12 jr., dag. 13.15, 16.00,
18.45,21.30.
ASTA2
Crimson Tide al., dag. 13.15,
16.00, 18.45,21.30.
ASTA3
Casper al., dag. 13.15, 16.00,
18.45,21.30.
BABYLON 1 tel. 070-3471656,
naast Centraal Station.
First Knight al., dag. 13.15, 16.00,
18.45,21.30.
BABYLON 2
The Madness of King George 16 jr.,
dag. 13.15, 16.00, 18.45, 21.30.
BABYLON 3
A Bronx Tale 12 jr., dag. 18.45,
21.30.
De Leeuwekoning al., dag. 13.15.
METROPOLE 1 tel. 070-3456756,
Carnegielaan 15.
French Kiss al., dag. 13.15, 16.00,
18.45,21.30.
METROPOLE2
Crimson Tide al,. dag. 13.15,
16.00, 18.45,21.30.
METROPOLE3
The Lion Kingal., dag. 13.15,
16.00, 18.45,21.30.
METROPOLE4
Free Willy 2 al., dag. 13.15,
16.00, 18.45,21.30.
METROPOLE5
Die Hard..with a Vengeance 16 jr.,
dag. 13.15, 16.00, 18.45, 21.30
MOVIEWORLD Kurhausweg 2. tel:
070-3515738, reserveren tel: 070-
3515778
Flodder 3 al., dag. 11.00, 13.45,
16.25, 19.05,22.15.
Die Hard., with a vengeance 16 jr.,
dag. 15.35, 18.20,21.00
Casper al., dag. 11.40, 13,50,
16.00, 18.10,20.45.
Bad Boys 16 jr., dag. 22.00.
First Knight al., dag. 13.00, 15.45,
18.30,21.15.
Crimson Tide al., dag. 13.15,
16.10, 18.50,21.45.
Free Willy 2 al., dag. 11.30,
13.40, 15.55, 18.00,20.00.
French Kiss al., dag. 11.50, 14.10,
16.45, 19,25,22.30.
Congo 16 jr., dag. 11.20, 14.00,
16.20, 18.40,21.30.
ODEON 1 tel. 070-
3462400/3462401. Herengracht
13.
French Kiss al., dag. 18.45, 21.30.
Power Rangers, the movie al., dag.
13.15,16.00.
ODEON 3
Flodder al., dag. 16.00, 18.45,
21.30.
De Leeuwekoning dag. 13.15.
ODEON 4 RIKSBIOSCOOP
My Father the Hero al., dag. 11.45,
14.15, 16.45, 19.15,21.45.
OMNIVERSUM tel: 070-3545464,
Pres. Kennedylaan 5.
Bevers al., dag. 11.00.
The Living Sea al., dag. 12.00,
14.00, 16.00,21.00.
Destiny in Space al., dag. 13.00,
15.00, 20.00.
The Secret of Live al., dag. 17.00.
Is daar Iemand? al., dag. 19.00.
HAAGS FILMHUIS tel: 070-
3656030, Spui 191.
Window to Paris 16 jr., dag. 21.45.
L'eau froide 16 jr., dag. 19.15.
Ermo 16 jr., dag. 19.30.
II Conformista 16 jr., dag. 21.45.
Pen'erse 'kunstin Westergasfabriek
'Aku', van Chairil Anwar op de muur in de Leidse Kernstraat.
Op het festival komt 'gewijde
muziek' van zeer verschillende
oorsprong en inspiratie aan
bod. Zo komt het Egyptische
ensemble van Sheik Ahmad
Mohamad Barrayn met oude
Arabische poëtische muziek
genres en zijn er uitvoeringen
van de Nieuwe Slagwerkgroep
Amsterdam onder leiding van
Lucas Vis, The Cardinal's Music
onder leiding van Andrew Car-
wood (Renaissance) en het
Amerikaanse Celebration of
Praise ensemble, met gospels.
den haag
Op 26 en 27 augustus worden
de Haagsche Kunst- en Antiek
dagen gehouden. Vanaf het
Lange Voorhout waaiert het
evenement uit over de Buurt
schap Centrum 2005, het Hof-
kwartier, de Buurtschap Noord
einde en het Mesdagkwartier.
Bezoekers kunnen tussen
10.00 en 17.00 uur onder meer
een kijkje nemen op markten,
in galerieën, bij antiquairs en
veilinghuizen of lezingen bijwo
nen in Diligentia. Diverse mu
sea en het Vredespaleis zijn ook
geopend.
In een glazen bak ligt een hond die al twee jaar dood is.
Zijn kop is aangevreten en ook de rest van het kadaver is
zwaar in verval. Het dier ligt in de smerige drab van zijn
weglekkende lichaamsvocht. In een ruimte van de voor
malige Westergasfabriek presenteert Martin uit den Bo
gaard dit schokkende beeld als kunstwerk en biedt aan
een raam open te zetten tegeln de stank. Hoort deze Uit
den Bogaard wellicht in een zwaar beveiligde inrichting
met isoleercel thuis?
De Schepping
centraal op
festival
Musica Sacra
maastricht anp
De Schepping is het thema van
het festival Musica Sacra dat op
15, 16 en 17 september in
Maastricht wordt gehouden.
Hoogtepunten zijn de uitvoe
ring van Die Schöpfung van Jo
seph Haydn en van Die Er-
schöpfung der Welt van Mauri-
cio Kagel, onder leiding van de
componist. In totaal zijn er zo'n
twintig concerten in kerken en
zalen in de binnenstad.
Op de openingsavond wordt
Die Schöpfung in de Onze Lieve
Vrouwe Basiliek uitgevoerd
door Musica Antiqua Köln en
Chorus Musicus Köln onder lei
ding van Reinhard Göbel. Ka-
gels werk wordt op 16 septem
ber in het Theater aan het Vrijt
hof ten gehore gebracht. Dat
gebeurt door het radio Symfo
nie Orkest, het Groot Omroep
koor, het BRTN-koor en Lucia
Meeuwsen (mezzosopraan),
Romain Bischoff (bariton) en
Liewe Visser (bas).
amsterdam francoise ledeboer
In de catalogus van de expositie
'Territoria' legt de kunstenaar
uit wat hem voor ogen staat. Hij
wil 'het groeiproces van de
dood terug naar de materie la
ten zien' en maakte eerder ge
bruik van in ontbinding verke
rende vruchten, palingen, mui
zen, vogels en koeie-organen.
„Waar ik op uit ben, is de ont
binding, het vergaan in beeld te
brengen. Dat proces levert intri
gerende beelden op. De dood
leeft voort, het houdt niet op na
de dood. Het gaat mij om de fi
losofie en de mystiek achter het
rottingsproces", aldus Uit den
Bogaard. Met die filosofie en
mystiek doelt hij op afscheid
nemen en onthecht raken, een
onvermijdelijk en loodzwaar in
grediënt van elk mensenleven.
De kunstenaar wil dat afscheid
nemen echter vooral luchtig
zien en noemt voorbeelden als
uit de baarmoeder geworpen
worden, naar de kleuterschool
gaan en trouwen.
Dat klinkt allemaal reuze in
teressant, maar is op de keper
Als mijn tijd gekomen is'
leiden
Tal van muren in Leiden zijn de afgelopen twee jaar opgesierd
met fraaie dichtregels. In de Kernstraat is dezer dagen de laatste
hand gelegd aan een Indonesisch gedicht van de hand van Chai
ril Anwar (1922-1949). Hij schreef het in 1943 en gaf het de titel
'Aku'. In het Nederlands: 'Ik'.
De vertaling van het gedicht (door A. Teeuw) is als volgt:
Ik
Als mijn tijd gekomen is
wil ik van niemand rouw
Ook niet van jou
Niks geen gesnik en gesnotter
Ik ben een eenling geworden
Uitgestoten uit de horde
Laat kogels mijn huid doorboren
Ik blijf tekeergaan en schoppen
Wonden en gif voer ik mee op mijn vlucht
Vlucht
Tot de schrijnende pijn zal verdwijnen
En ik zal er nog minder om geven
Ik wil nog duizend jaar leven
De gedichten op Leidse muren zijn een initiatief van de Stich
ting Tegen-Beeld. De stichting streeft er naar in het jaar 2000 de
(zij)muren van honderd Leidse gebouwen te hebben beschil
derd met dichtregels van verschillende dichters, uit alle tijden, in
verschillende talen, wisselende typografiën en allerlei kleuren.
beeldende kunst
recensie cees van hoore
Expositie: schilderijen van Menno Smitsloo
en Yvonne Poelstra, beelden van Anka
van Kooten. Te zien- t/m 20/8, Kurhaus,
Scheveningen.
Het Kurhaus biedt al twee we
ken gastvrijheid aan de schilde
rijen van de Warmondse make
laar en kunstschilder Menno
Smitsloo, die samen met beeld
houwster Anka van Kooten (in
derdaad, de zuster van Kees) en
Yvonne Poelstra zijn werk in de
bovengalerij aldaar exposeert.
De opbrengst van deze ver
koopexpositie gaat voor een
deel naar het Ronald McDonald
Kinderfopds. Op zondag 20 au
gustus, de laatste dag van de
tentoonstelling, zijn de drie
kunstenaars aanwezig om uitleg
te geven over hun werk.
Smitsloo is een van de voor
mannen van de kunstenaars
groep 'Pragma', die staat voor
een nieuw elan in de ingeslapen
wereld van de kunst. Zijn werk
is een 'bombardement van
kleur', zoals Kees van« Kooten
het tijdens Ge opening van de
expositie betitelde. De galerij
van het Kurhaus biedt een
magnifiek uitzicht op het kleuri
ge Scheveningse strandleven en
de zee. Met het werk van Smit
sloo is het alsof de Kurhausdi-
rectie ook voor de winter de zon
alvast heeft willen binnenhalen.
De beelden van Van Kooten
hebben net zoals het werk van
Anka van Kooten, Menno Smitsloo, en Yvonne Poelstra zijn zondag aanwezig om uitleg over hun werk te ge
ven. FOTO LOEK ZUYDERDUIN
haar beroemde broer iets hu
moristisch. Prachtig gestileerde
vrouwenfiguren die af en toe
van hun sokkeltje lijken af te
stappen, net alsof ze even een
teen in de werkelijkheid willen
wagen. Een van de mooiste
beeldjes is 'De uitgetelde echt
genoot'. Een jongeman zit in
een grote stoel, achteroverge-
zakt, volledig apathisch en afge
bluft. Zijn hand hangt slap over
de leuning. Rust in het kwadraat
- dat is het wat dit beeld uit
straalt. Van Kooten heeft in haar
werk grote aandacht voor het
detail. Er zijn maar weinig
beeldhouwers te vinden die zul
ke levende handen als zij weten
te maken.
Poelstra schildert vooral bloe
men. En dat dan in een ma-
gisch-realistische stijl. De kel
ken van sommige bloemen
hebben bij haar iets angstaanja
gends, iets obsceens ook. Echt
salon-fahig is haar werk niet.
Het zijn vooral Smitsloo en Van
Kooten die hun stempel druk
ken op deze benefiet-tentoon
stelling. Aardig detail: hun werk
is (nog) betaalbaar.
beschouwd niets anders dan
het intrappen van wagenwijd
openstaande deuren. Iedereen
weet immers dat lichamen niet
van de ene op de andere dag
verteren en in dat opzicht leeft
de dood inderdaad voort. Uit
den Bogaards kunstwerk bete
kent echter vooral een grove
ontkenning van het leed van
nabestaanden.
Ook de Franse kunstenares
Orlan roept walging op. Met be
hulp van plastische chirurgie
wijzigt ze haar lichaam geregeld
richting het fysieke schoon van
de Mona Lisa, Europa, Venus en
andere mythische vrouwen. De
ze operaties worden gefilmd en
zelfs als het mes erin gaat
spreekt Orlan nog onverdroten
voort over wat haar beweegt. Ze
noemt zichzelf feministe en wil
vraagtekens plaatsen bij de
'schoonheidsnormen die onze
samenleving aan vrouwen op
legt'.
Op de tentoonstelling toont
een videofilmpje van acht mi
nuten beelden van de (zevende)
operatie waarbij ze een kleine
de elementen van de expositie Territoria: een dode hond.De kop is aangevreten en ook de rest van zijn li-
FOTO GPD
Martin Uit den Boogaard bij een van
chaam is in verval.
verandering aan haar slapen liet
aanbrengen. Ze hapt eerst in
een tros witte druiven, zoent de
in haute couture gehulde chi
rurgen en dan gaat het mes
erin. Wie dat filmpje kan uitkij
ken beschikt over een sterke
maag, ook hier overheerst de
walging over wat af en toe on
der het mom van kunst de we
reld wordt ingezonden.
Reikwijdte
De expositie 'Territoria' maakt
deel uit van het Triple X-festival
en gaat over de reikwijdte van
kunst. Tot waar strekt de in
houd van kunst zich uit, wat is
het gebied van de kunstenaar?
Dat zijn zinvolle vragen omdat
nu wereldberoemde werken ten
tijde van hun ontstaan nogal
eens werden verguisd door de
officiële kunstkritiek.
De gigantische lege hallen en
kleinere ruimtes van de oude
fabriek bieden veel mogelijkhe
den tot zo'n terreinverkenning
en dat levert gelukkig ook veel
spannends op. Vlakbij de in
gang staat bijvoorbeeld een
rubberen skelet van Thom Puc-
key, een staketsel met hier en
daar nog resten vlees en kleren
eraan. Het beeld is tegelijk ma
caber en humoristisch en heeft
een onontkoombare visuele
kracht.
Moniek Toebosch zette twee
televisies tegenover elkaar in
een halfduistere ruimte. Op het
ene scherm maakt ze hoog pie
kende en dalende stembuigin
gen, op het andere worden al
leen lichtflitsen in allerlei varia
ties getoond. Zo bewerkstelligt
ze een fascinerend jojo-gevoel
in het hoofd. En Marie-Jo La
Fontaine maakte prachtige gro
te foto's van onder meer een
zwart jongetje dat achtereenvol
gens met een pistool, gevouwen
handen en naast een wereldbol
de zuiveringshal inblikt.
Deze drie, maar ook anderen
op deze expositie, horen zonder
twijfel in het uitgestrekte terri
torium der kwaliteitskunst
thuis. En dat het platte effectbe
jag van Uit den Bogaard en Or
lan daar niet in past, zal duide
lijk zijn.
De expositie 'Territoria' op
het terrein van de Westergasfa
briek (Haarlemmerweg, Am
sterdam) duurt tot en met 27
augustus. De openingstijden
zijn dagelijks vanaf 12.00 uur.
