'Evangeliseren kan ik niet laten'
Kerk Samenleving
Randstad
Fokker-verlies doet twijfels
Daimler-concern verder rijzen
Nieuwe spoorbrug
Kermisexploitanten willen deel huur terug van Sail
DONDERDAG 17 AUGUSTUS 1995
REDACTIE DICK VAN DER PI
BUITENLAND KORT
DE ROEPING
Vaticaan
Paus Johannes Paulus II
heefl de katholieke bisschop
pen in Libanon uitgenodigd
voor een bijzondere synode
in het Vaticaan. De Libanese
gelovigen kijken volgens de
kerkvorst vol hoop en ver
wachting uit naar deze kerk
vergadering, die op 26 no
vember begint. Ruim vier
jaar geleden kondigde Johan
nes Paulus de Libanese syno
de al aan. De vergadering
moet het begin worden van
„een periode van diepgaande
bezinning met het oog op de
spirituele vernieuwing van
de katholieke gemeen
schap". Alleen een vernieuw
de kerk kan een bijdrage le
veren aan de opbouw van Li
banon, dat zestien jaar lang
door burgeroorlog was ver
scheurd.
Boeddhisten
Het hoofd van de Verenigde
Boeddhistische Kerk van
Vietnam (VBKV) en de num
mer drie van deze dissidente
boeddhistische gemeen
schap zullen worden berecht
door twee provinciale recht
banken. Dit heeft het officië
le Vietnamese persbureau
AVI aangekondigd. AVI vol
stond slechts met de mede
deling dat de twee vooraan
staande boeddhisten, Thich
Huyen Quang en Thich Long
Tri, worden verdacht van be
trokkenheid bij de „affaire"
van de zes boeddhisten die
dinsdag tot gevangenisstraf
fen werden veroordeeld. On
der hen was de tweede man
van de VBKV, Thich Quang
Dó, die vijf jaar cel kreeg.
Gebed en vasten
De Wereldraad van Kerken
heeft christenen opgeroepen
uit protest tegen de Franse
kernproeven op Mururoa op
26 en 27 augustus te bidden
en te vasten. De kerken bren
gen zo hun solidariteit met
de bevolking van de Pacific
en hun afkeer van atoomwa
pens tot uitdrukking, aldus
de Wereldraad gisteren. Met
de oproep sluit de Wereld
raad zich aan bij eerdere
protesten van de kerk in
Frans Polynesië. De kerk in
de Pacific had voorgesteld te
bidden voor een 'atoomvrij
Fenua', de Tahitische aan
duiding voor aarde.
Evangeliseren zit dominee P.H. van der Laan in het
bloed. Heel lang heeft hij het als zijn roeping gezien om
mensen tot het geloof te brengen. Van der Laan werd in
1951 in Groningen geboren in een gereformeerd vrijge
maakt gezin. In 1970 koos hij na een mislukte studie
scheikunde voor theologie en evangelistiek en studeer
de in 1977 af.
Tijdens zijn studie was Van der Laan actief bij de ver
eniging Evangelie en Recreatie. Zomers stond hij enke
le weken op een camping, waar hij de kinderen van de
kampeerders probeerde te interesseren voor poppen
kast, bijbelverhalen en liedjes zingen.
In 1978 kwam hij in Lelystad terecht, als eerste predi
kant in een gemeente. De ervaring die hij hier opdeed,
zou hem later vaïi pas komen. Eind 1979 werd Van der
Laan namelijk in België beroepen om in Gent een ge
meente te stichten. Toen dit eenmaal goed liep, vertrok
Van der Laan in 1988 naar Eindhoven. Sinds 25 juni
van dit jaar is hij predikant van de gereformeerde vrij
gemaakte gemeente in Leiden.
BEROEPINGSWERK
NEDERLANDSE HERVORMDE
KERK
Beroepen: te Arnhem: G.J. van
Asselt te Ommen.
Aangenomen: naar Driebergen:
S. Bruiningte Middelharnis
(streekdeelgemeente).
LEIDSCH DAGBLAD
(Opgericht 1 maart 1860)
Anderhalve ton
voor rooms-
katholiek
weekblad
De Bazuin
den haag anp
Het rooms-katholieke week
blad De Bazuin krijgt een bij
drage van 154.000 gulden
van het Bedrijfsfonds voor de
Pers. Het bedrag is bestemd
voor een project ter verbete
ring van de abonneewerving,
de opmaak en de inhoud van
het blad, zo meldt het fonds.
Het opfrissen van het ruim
80-jarige weekblad, met on
geveer 5000 abonnees, gaat
drie jaar kosten. De bijdrage
van het Bedrijfsfonds is-be
doeld voor het eerste jaar.
Voorwaarde is dat dp andere
helft van het voor dit eerste
jaqr benodigde bedrag elders
wordt geworven.
Het progressief-katholieke
'opinieweekblad voor kerk en
samenleving' werd in 1911
opgericht als advertentieme
dium voor de katholieke
middenstand van Amster
dam. In 1921 kwam het in
handen van de orde der do
minicanen. Drijvende kracht
achter het blad was de Am
sterdamse pastoor L.H. Per-
quin, tevens oprichter van de
KRO.
Sinds 1967 bestaan er geen
formele banden meer tussen
de dominicanen en de sticlv
ting De Bazuin. Sinds sep
tember 1992 wordt het week
blad, inmiddels uitgegroeid
tot officieuze spreekbuis van
de progressieve Acht Mei Be
weging, geleid door de eerste
niet-dominicaanse hoofdre
dacteur, L. van Gelder. De
hoofdredacteur en de voor
zitter van het bestuur, J. Reu
ten, waren gisteren niet be
reikbaar voor commentaar.
Rooseveltstraat 82 071 -356 356
Postadres: Postbus 54,
2300 AB Leiden
abonneeservice
Abonnementen 071-128030
Geen krant ontvangen?
Bel voor nabezorging:
Ma. t/m/vr. 18.00-19.30 uur en
Zaterdag 10 00-12.00 uur 071-128030
directie
B. M. Essenberg,
G. P. Arnold (adjunct), J. Kiel (adjunct)
hoofdredactie
J.G Majoor, F Nypels,
H. G van der Post (adjunct)
public relations
W. H. C. M Steverink 071-356356
ombudsman
RD.Paauw 071-356215
Tel. dag 9.30 -11.30 uur of per post.
redactie
G.J. Visser, chef redactie nieuwsdienst/kunst
H.W. van Egmond, chef red. Groot Leiden
A.J.B.M. Brandenburg, chef eindredactie regio
F. Blok, chef eindredactie algemeen
W.F. Wegman, chef red Duin- en Bollenstreek
W. Spierdijk, chef sportredactie
J. Preenen, chef binnen-, buitenland, eco
Advertenties 071-3235
Familieberichten: 023- 3l7j
O23-320L
Redactie: 071 - 321S
Hoofdredactie: 071-315J
advertenties
Maandag t/m vrijdag van 8.30 tot 17
071-3562
rubrieksadvertenties
Maandag t/m vrijdag van 8.30 tot 17
071- 1435
abonnementen
bij vooruitbetaling:
per maand (acceptgiro)
per maand (autom. betaling)
per kwartaal (acceptgiro)
per kwartaal (autom. betaling)
per jaar (acceptgiro)
per jaar (autom. betaling)
verzending per post
per kwartaal (nl)
/331
hebben of blind zijn (of een andere leeshj
dicap hebben), is een samenvatting
regionale nieuws uit het Leidsch Dagbladi
geluidscassette beschikbaar. Voor informs
08860-82345 (Centrum voor Gesproken
tuur, Grave).
K E, N H U I
ONGEVALLENDIENST
Academisch Ziekenhuis vanaf zaterdag 13.00 t/m dinsdag 13.00
woensdag 13.00 t/m vrijdag 13.00, woensdag 13.00 uur (Diaconessenhu
en dagelijks St.Elisabeth Ziekenhuis.
BEZOEKUREN
DIACONESSENHU1S
(tel. 071-178178): dagelijks 14.30-15 15uuren 19.00-19.45 uur.
Kraam- en zwangerenafdeling. buiten de gewone bezoektijden, voor pa:
ners bovendien van 10.30 -11.15 uur en van 19.45 - 21.00 uur
Special Care Unit: 10.30-11.00 uur, 15.00- 15.30 uur en 19.00-19.30 uuri
na overleg met de dienstdoende verpleegkundige.
Kinderafdeling: 10.30-19.00 uur, ha overleg met de dienstdoende
pleegkundige.
Jongerenafdeling: 14.30-15.15 uur en 19.00-19.45 uur.
RIJNLAND ZIEKENHUIS vestiging St. Elisabeth
(tel. 071-454545): dagelijks 14.00-15.00 uur en 18.30-19.30 uur, klasse Ic
II daarnaast ook 11.15—12.00 uur
Kraamafdeling: 14.30-15.30 uur en 18.30-19.30 uur (voor vaders tot 21
uur).
Kinderafdeling: 14.30-19.00 uur (voor ouders de gehele dag).
Afdeling hartbewaking (CCU)en intensive care (IC): 14.00-14.30
18.30-19.00 uur.
Spoedeisende hulp: dag en nacht geopend
v,
RIJNLAND ZIEKENHUIS vestiging Rijnoord
(tel. 01720-63131): dagelijks 14.00-15.00 uur en 18.30-19.30 uur, klasse
en II daarnaast ook 11.15-12.00 uur.
Geen spoedeisende hulp meer mogelijk
ACADEMISCH ZIEKENHUIS
(tel. 071-269111): alle patiënten (behalve kinderen) 14.15-15.00
ia30-19.30 uur.
Avondbezoekuur afdeling Verloskunde 18.15-19.00 uur. 19.00-20.00 uurl!
leen Partners/echtgenoten met kinderen.
Voor zwangeren: zaterdag en zondag van 10.00 tot 11.00 uur, uitsluita
voor partners/echtgenoten en eigen kinderen.
Kinderafdelingen: voor ouders van opgenomen kinderén is er een r
zoek mogelijkheid in overleg met de hoofdverpleegkundige.
Voor andere bezoekers gelden de volgende tijden: keel-, neus- en oorher
kunde en neurologie: 14.15-15.00 uur en 18.30-19.30 uur: oogheelkunde!
heelkunde 14.15-15.00 uur en 18.30-19.00 uur.
Kinderkliniek: zalen voor peuters, kleuters en grote kinderen: 15.15-17,0
uur; babyzaal en boxenafdeling: volgens afspraak.
CHEF ADRIAAN BRANDENBURG. 071 -356484, PLV -CHEF DICK VAN DER PLAS. 071 -356i
munchenanp
Aan de kopzorgen van Jürgen Schrempp lijkt
deze zomer maar geen einde te komen. De pre
sident-directeur van Daimler-Benz wilde direct
na zijn aantreden dit voorjaar schoon schip ma
ken in het grootste industriële concern van
Duitsland. Maar het bedrijf, dat steunt op de
goed draaiende autoproduktie, krijgt steeds
meer last van de zwaar noodlijdende vliegtuig
divisie.
Fokker zorgde dinsdag opnieuw voor een le
lijke knauw in het beeld van het degelijke Daim-
ler-bedrijf. De Nederlandse vliegtuigbouwer
maakte een recordverlies van 651 miljoen over
de eerste helft van 1995 bekend en liet tegelij
kertijd weten niet langer op eigen benen te kun
nen staan. Meerderheidsaandeelhouder Dasa,
de lucht- en ruimtevaartdivisie van Daimler-
Benz, voorziet Fokker van een overbruggings
krediet om de lopende verplichtingen te kunnen
nakomen.
Het Nederlandse bedrijf blijkt hoe langer hoe
meer een enorme molensteen te zijn. Sinds
Fokker twee jaar geleden onder de vleugels van
Dasa kwam, leed het bedrijf steeds oplopende
verliezen. Daarmee tast Fokker de financiële
draagkracht van Daimler flink aan, terwijl die
juist borg moet staan voor de toekomst van de
Nederlandse onderneming, zo luidde de ver
wachting twee jaar geleden.
Hier komt onontkoombaar de vraag naar vo
ren of het beleid van Daimler-Benz de afgelo
pen jaren wel juist is geweest. Edzard'Reuter,
die tot dit voorjaar de touwtjes stevig in handen
had. zag het uitbouwen van de autofabriek tot
één groot technologieconcern als zijn levens
werk. Daimler moest behalve personenauto's en
vrachtwagens ook straalvliegtuigen, helikopters
en treinen gaan fabriceren.
Daartoe kocht Daimler-Benz in rap tempo tal
van bedrijven op, in zowel de lucht- en ruimte
vaartsector (Dasa) als in de elektro- en elektro-
nica-industrie (AEG). Het idee daarbij was dat
de verschillende divisies elkaar dienden te ver
sterken.
Aanvankelijk liep dat goed. Door de schier on
eindige reeks overnemingen groeide de omzet
van het concern gestaag en op de financiële re
sultaten viel weinig aan te merken. Dat kwam
vooral doordat de Mercedes, de auto met de
blinkende ster en het symbool van de degelijk
heid van de Duitse industrie, immer gevraagd
bleef en derhalve jaar in jaar uit garant stond
voor een gezonde winst.
De eerste vraagtekens, volgden echter op de
economische malaise in het begin van de jaren
'90. De orders voor verkeersvliegtuigen liepen
sterk terug, omdat luchtvaartmaatschappijen in
een financiële crisis raakten. Ook bleven bestel
lingen van militaire toestellen uit nadat de
spanning tussen Oost en West met het einde
van de Koude Oorlog was weggevallen.
Edzard Reuter bleef aan de uitgezette koers
vasthouden. Maar nog voor Daimler de tijd had
gekregen om alle overnemingen goed op elkaar
af te stemmen, werd het concern getroffen door
de stormen op de wisselmarkten. De koersver-
houdingen groeiden in korte tijd bijzonder
scheef. De Amerikaanse dollar belandde op een
dieptepunt, terwijl de Duitse mark omhoog
schoot. Dat legde de zwakte van de luchtvaart
divisie pijnlijk bloot. DASA haalt driekwart van
zijn inkomsten in goedkope dollars binnen, ter
wijl de kosten grotendeels in dure marken moe
ten worden voldaan.
Schrempp heeft inmiddels rigoureuze maat
regelen aangekondigd die bij de diverse Dasa-
dochters 15.000 banen kunnen gaan kosten.
Ook Fokker ontsnapt hier niet aan en moet
waarschijnlijk nog eens 1700 arbeidsplaatsen
schrappen.
Toch staat Fokker binnen Dasa niet ter discu-
sisie, aldus een woordvoerder van het Duitse
bedrijf. Maar binnen Daimler heersen grote me
ningsverschillen over de vraag hoe men de tal
loze bedrijven moet samenvoegen en het con
cern weer gezond kan krijgen. De kritiek op
Reuter, die kennelijk toch aan een soort hoog
moedswaanzin leed, groeit. Het concern kwam
zelfs zo zwaar onder vuur te liggen, dat
Schrempp zich genoodzaakt zag zijn voorgan
ger in het openbaar te verdedigen.
Maar ook Schrempp is allerminst gelukkig
met Reuter. De voormalige topman liet hem en
kele onaangename verrassingen na. De huidige
baas eiste direct na zijn aantreden dat alles bo
ven tafel kwam om dit jaar alle verliezen tegelijk
te kunnen nemen. Volgend jaar kan hij dan met
een schone lei beginnen.
Zijn onverwachte mededeling'dat Daimler-
Benz dit jaar op een „gevoelig" verlies afstevent,
zorgde voor een schok onder de aandeelhou
ders. Het bedrijf treft voorzieningen die op meer
dan 1 miljard mark kunnen uitkomen. Berich
ten dat Daimler-Benz een verlies van 3 miljard
mark moet verwerken, heeft het concern niet
tegengesproken.
Schrempp wacht dan ook een zware taak. De
winsten van de autodivisie zullen dit jaar niet
genoeg blijken te zijn om de de fikse verliezen
en voorzieningen van Dasa en die van AEG te
compenseren. De kritiek dat de autofabrikant
zich bij zijn leest had moeten houden, is steeds
vaker te horen. De Duitse hoogleraar bedrijfs
economie Ekkehard Wenger gaf dat vorige
maand aan met een simpele rekensom. Wie bij
het aantreden van Reuter acht jaar geleden 100
mark in Daimler-Benz had gestoken, zou bij zijn
afscheid eerder dit jaar precies 70,60 mark heb
ben overgehouden. Schrempp is nu aan de
beurt om dat te verbeteren.
weesp Bij Weesp ligt een splinternieuwe spoorbrug klaar om geplaatst te worden naast de bestaande brug over het Amsterdam Rijnkanaal. Het is een tweelingbrug van het exem
plaar dat twintig jaar geleden werd gebouwd. De nieuwe brug is noodzakelijk om de toegenomen verkeersstroom van de spoorwegen op te vangen. Met de nieuwe brug kan het
baanvak Weesp-Amsterdam binnen afzienbare tijd viersporig worden. foto dick hogewoninc
amsterdam anp
Een veertigtal kermisexploitanten heeft woensdag bij
de Stichting Sail een eis tot compensatie wegens in
komstenderving gedeponeerd. Volgens de exploitanten
was het grootse waterfeest in Amsterdam een dag eer
der afgelopen dan contractueel was vastgelegd. De ker
misbazen willen 20 procent van de huursom terug van
de Sail-organisatie, de Stichting Sail en de firma Ende-
mol.
Volgens J. Boots, secretaris van de Nederlandse Ker-
misbond (NKB), zijn de exploitanten 'bijzonder teleur
gesteld' en hebben zij de houding van de organisatie als
'meer dan schandalig' ervaren. Sail zou worden gehou
den van donderdag 10 tot en met maandag 14 augus
tus, aldus Boots. „Op maandag 14 augustus was er ab
soluut geen sprake meer van een evenement dat de
naam Sail '95 Amsterdam mocht dragen." De boten
vertrokken, alle kades waren in de loop van de dag ge
heel en al verlaten.
Het normale verkeer in het gebied rond het IJ kwam
weer op gang, de bewaking leek opgeheven en de grote
schoonmaak van het Sail-terrein begon maandag. Spe
ciale voorzieningen werden afgebroken, evenals de bra
derie op de toegangsweg. Kennelijk was iedereen op de
hoogte van het einde van Sail op maandag, behalve de
kermisexploitanten. Zij menen te zijn misleid bij de in
schrijving, omdat hun daar werd voorgehouden dat het
evenement vijf dagen zou duren in plaats van vier.
Ook anderszins zijn de kermisexploitanten ontevre
den over Sail. De ondernemers hadden wegens een te
kort aan toegangspasjes problemen om op het tenet'
te komen. Volgens Boots werd maandag ook de elektii
citeitsvoorziening voor de woonverblijven van de ei
ploitanten veel eerder stopgezet dan was afgesproken
Al tijdens de manifestatie roerden de keïmisbazef
zich, na problemen met mede-organisator Endemol
Het tegenvallende aantal Sailgangers dat zich naar kei
misattracties liet lokken, deed de gemoederen in eer
enkel geval hoog oplopen. Eén exploitant reed met zij'
auto in op vier agenten. Hij zit nog in bewaring op vet
denking van poging tot doodslag.
B. Heppener, directeur van de Stichting Sail, wil»
gisteren nog niet reageren op de jongste klacht c.q.
tot compensatie.
„De lol van het evangeliseren is
juist dat de meeste mensen die
je benadert er helemaal geen
behoefte aan hebben. Het gaat
er niet om mensen 'en masse'
te bekeren. Wel, dat men weet
dat er Christenen zijn die voor
ze openstaan. Je bent aanwezig,
toont interesse, hulp. Mensen
die daarmee te maken krijgen
voelen dat als een positieve er
varing en dat werkt drempelver
lagend voor de kerk. In Scheve-
ningen sprak ik mensen aan op
het strand en de boulevard. Ik
probeerde met hen over het ge
loof te praten. Daar heb ik wel
mijn twijfels over gehad want
daar kwam het bijna nooit van
echte gesprekken. Dan is het
bijna tijdverspilling omdat je je
doelstelling toch niet echt haalt.
Toch ging ik er mee door, het
strandwerk is namelijk een heel
goede training voor de persoon
lijke vorming van jonge predi
kanten. Bovendien leer je in een
team te werken. Het camping-
werk was veel minder opdringe
rig, daar stonden we gewoon in
een tent en konden mensen uit
eigen beweging naar ons toe
komen.
Als je tijdens een gesprek over
het geloof die vonk ziet over
springen, vind ik dat enorm
boeiend. Op dat moment is Je
zus aan het werk, niet ik. Wel
help ik de ander om zijn geloof
een plaats te geven in zijn eigen
bestaan. Het mooist is het als iemand geen
papegaai wordt, maar zelf iets met het ge
loof doet, het op zijn eigen manier in zijn
gedrag laat zien. Het is zo mooi om dit te
zien groeien. Ik heb momenten gekend
waarop mensen leren bidden en dat voor
het eerst hardop durven doen. Of dat ze een
slecht huwelijk hadden en door het evange
lie weer een weg uit de problemen vonden.
Prachtig.
In Gent was er behoefte om de oude ge
reformeerde kerk voort te zetten. Wij zijn
als gezin daarheen gegaan en zijn samen
met drie oudere mensen begonnen die ge-
Dominee P.H. van der Laan: „Als ik het geloof niet onderhield, zou ik
ook afvallen." foto hielco kuipers
meente op te zetten. Dat was in 1979 en
acht jaar later kwamen er zo'n zeventig
mensen in de kerk, nu is dat aantal tot ne
gentig gegroeid. Het zijn voornamelijk zoe
kende. bijbels georiënteerde, katholieke
Vlamingen die voor die groei zorgen. Sinds
de jaren zestig zijn er immers veel zaken in
de katholieke kerk nogal veranderd. Dit
zorgde voor onzekerheid, maar ook voor
meer opening van de Bijbelse bronnen. De
ze twee factoren droegen er toe bij dat som
mige katholieken behoefte kregen aan een
andere kerk. Ze zagen geen weg meer in de
katholieke traditie, jonge ouders wisten niet
meer hoe ze hun kinderen in de
christelijke traditie moesten op
voeden. Ze gingen op zoek.
Soms sloten ze zich aan bij sek
ten of new age-groepen, soms
bij ons. Die mensen bereikte we
via folders die we huis aan huis
verspreidden of we spraken ze
aan op straat. Ook gingen de
contacten via het gezin of het
werk van mijn vrouw die ver
pleegster is. Als men zich geïn
teresseerd toonde, boden we
een bijbelstudie aan en kon
men lid worden van de kerk. De
nieuwe gemeenteleden werden
gereformeerd maar bleven Vla
ming en hielden hun katholieke
verleden. Dat is de volmaakte
leer van de verlossing, daar ga ik
voor. Het was heel fijn werk. Als
ik kijk naar mijn kunnen en wat
ik mag zijn, dan ben ik heel te
vreden over wat ik daar heb be
reikt.
De vrijgemaakte gemeenten
kennen een intensief pastoraat.
Dat vinden wij heel belangrijk.
Als je investeert in persoonlijke
aandacht voor iedereen, lopen
mensen ook niet weg. Naar el
kaar luisteren, interesse tonen
voor elkaar, een gehandicapte
helpen om naar de kerk te ko
men. Zo weer je ook de sleur.
Ook ik moet dat doen. Als ik het
geloof niet onderhield, zou ik
ook afvallen. Net zoals je moet
eten om je lichaam te onder
houden. Je moet in beweging
blijven. Daar heb ik God bij nodig, maar ik
moet hem wel opzoeken, hij bliksemt niet
zomaar wat uit de hemel.
Ik ga de straat niet meer op. Toch is evan
geliseren nog steeds iets wat ik graag doe.
Zo gingen we vorig jaar naar Frankrijk, ge
woon op vakantie op de camping. Toevallig
had ik een paar preken bij me. Heb ik toch
nog vier zondagen diensten geleid voor
zo'n honderd Nederlanders per keer in het
plaatselijke kerkje. Ik kan het gewoon niet
laten."
carine damen
