'Wij zijn nog
steeds kaffers'
Vlinderslag: beeldende kunst voor zwemmers
Cultuur& Kunst
Wolkers maakt replica
van vernield kunstwerk
'My fair Lady' in Congresgebouw
DINSDAG 15 AUGUSTUS 1995
Dubbelrietfestival in Rotterdam
botterdam Het 24ste Internationaal Dubbelriet Festival 1995,
een jaarlijkse bijeenkomst, die slechts één keer in de drie jaar in
Europa plaatsvindt, wordt dit jaar gehouden in het Rotterdams
Conservatorium. De organisatie van het festival rond de dubbel-
riet-instrumenten hobo en fagot is in handen van The Interna
tional Double Reed Society. De thema's van dit jaar zijn authen
ticiteit en commercie, improvisatietechnieken en volksmuziek.
Op het programma staan concerten, workshops en lezingen
door specialisten.
Trots van Haarlem verlengd
haarlem De tentoonstelling 'De trots van Haarlem: promotie
van een stad in kunst en historie' in het Frans Halsmuseum is
verlengd tot en met 17 september. De tentoonstelling is onder
deel van een serie exposities die is ingericht naar aanleiding van
het 750-jarig bestaan van Haarlem. De gelijknamige tentoonstel
ling in het Teylers Museum is tot en met 3 september te bezich
tigen.
Orgelconcert Out in Katwijk
katwuk De Haarlemse organist Dirk Out verzorgt dinsdag 22
augustus het laatste zomerorgelconcert op het Batzorgel van de
Vredeskerk in Katwijk aan Zee (Voorstraat 35). Het concert be
gint om 20.15 uur.
Kunstschool verhuist naar Oegstgeest
oegstgeest De vrije kunstacademie 'De Nieuwe Kunstschool'
verhuist van Voorhout naar Oegstgeest. Met ingang van het
nieuwe academisch jaar 1995/1996 wordt het voormalige benzi
nepompstation aan de Geversstraat in Oegsgeest betrokken. Het
bestuur verwacht dat het cursusaanbod in de nieuwe, grotere
ruimte, wordt uitgebreid. Aan de academie wordt voornamelijk
les gegegeven aan 'gevorderden', maar bij voldoende vraag ko
men er ook plaatsen voor beginners. Naast schilderen, beeld
houwen boetseren en grfaiek zijn in het lesprogramma ook een
vakopleiding en vakken als kunstfilosofie en kunstgeschiedenis
opgenomen. Een overzicht van het lesprogramma is aan te vra
gen via de tel. nummers 02522-20506 en 071-170426.
(unstenaar Jan Wolkers gaat
replica maken van zijn gla-
kunstwerk, dat in de nacht
zaterdag op zondag in
Vanneperveen werd vernield,
let besluit is genomen in over-
tussen het gemeentebestuur
de kunstenaar. Het kunst
werk komt weer op dezelfde
ilaats en zal op de oude sokkel
worden geplaatst; die is niet be-
chadigd.
De politie vermoedt dat van-
lalen het kunstwerk van zijn
iokkel hebben getrokken. Van
de daders ontbreekt elk spoor.
De omvang van de schade is
nog niet bekend. Volgens de ge
meente Brederwiede, waar
Wanneperveen onder valt, is
het kunstwerk verzekerd voor
een bedrag van 50.000 gulden.
Het werk werd drie jaar gele
den geplaatst. Dat gebeurde
toen een aantaT'Overijsselse ge
meenten -de Milieuprijs 1992
kreeg van het ministerie van
economische zaken. Het is de
tweede maal dat een kunstwerk
van Wolkers is vernield. Eerder
gebeurde dat bij het Auschwitz -
i Amsterdam.
.HM. 1303
Ereplaats voor
Vasco da Gama
jp expositie
n Amsterdam
amsterdam francoise ledeboer
Ifasco da Gama heeft een ere-
la' ilaats op de expositie over Por;
■ugese ontdekkingsreizen in dè
Imsterdamse Oude Kerk. Deze
entoonstelling is samengesteld
'{poor de Nationale Commissie
or de Viering van de Portuge-
Ontdekkingsreizen. Niets op
2 leze expositie is authentiek.
Ook een tentoonstelling zon-
ler 'echte' stukken kan kwaliteit
lebben omdat de educatieve
vaarde daar niet onder hoeft te
ijden. Dat is hier echter wel het
:eval, omdat de foto's worden
oegelicht met enorme lappen
ekst. Zelfs de meest leergierige
lezoeker zal het na een tekst-
)ord of tien allicht voor gezien
louden omdat er dan nog tien-
allen borden zijn te gaan.
Een groot bezwaar zijn ook de
louterige Nederlandse vertalin-
die nogal eens slordigheden
vergeten letters bevatten.
Vie deze hinderlijke zaken voor
emt krijgt na ferm door-
i etten echter wel een beeld van
belang van de Portugese
ontsluiting' van de wereld.
Door de ligging aan de Atlan-
ische Oceaan in het uiterste
j uidwesten van Europa was
li ortugal een ideale uitvalsbasis
oor toen nog gewaagde zeerei-
lar onbekende gebieden,
'anaf de eerste decennia van de
ijftiende eeuw gingen de Por-
I ugezen op pad en dat was zo'n
eventig tot honderd jaar vroe-
;er dan de andere Europese
nogendheden. Behalve het In-
I ische continent bereikten ze
üok Brazilië en openden ze
handelsondernemingen in Chi-
Japan.
Deze reizen brachten het land
welvaart en betekenden
j en enorme impuls voor de ver-
letering van nautische instru-
nenten en de kennis op terrei
nen als sterrenkunde, cartogra-
en culturele antropologie. De
'ortugezen hebben daarmee
onuitwisbaar stempel op de
intwikkeling van de Europese
i leschaving gedrukt omdat hun
li aardigheden al spoedig over
hele continent werden ver-
preid.
De expostie 'Portugal en de
Intsluiting van de Wereld' in
e Oude Kerk (Oudekerks-
)lein, Amsterdam) duurt tot 25
ugustus. De openingstijden
ijn dagelijks van 11.00 tot
7.00 uur en op zondag van
3.00 tot 17.00 uur.
BIOSCOPEN
LEIDEN
LIDO 1, 2, 3, 4 en STUDIO tel:
071-124130/133210, Steenstraat
39.
LIDO 1
Power Rangers al., dag. 14.30.
First Knight 12 jr., dag. 18.40,
21.15.
LIDO 2
Frank en Frey al., dag., 14.30.
Die Hard with a Vengeance 16 jr.,
dag. 18.45, 21.15.
LIDO 3
Flodder 3 al., dag. 14.15, 18.45,
21.15.
LIDO 4
Casper al., dag. 14.30, 19.00,
21.15.
STUDIO
Free Willy 2 al., dag. 14.30,
19.00,21.15.
LUXOR tel: 071-121239, Stations
weg 19.
Crimson Tide al., dag. 18.45,
21.30.
TRIANON tel: 071-123875, Bree-
straat 31
La Reine Margot t/m woe, 20.00.
Outbreak t/m woe 19.30.
French kiss t/m woe 21.45.
KIJKHUIS tel: 071-142895, Vrou
wenkerksteeg 10.
Sleep with me t/m woe (zo geslo
ten) 19.30,21.45.
The madness of King George t/m
woe (zo gesloten) 20.00, 22.15.
DEX
The Wooden Man's Bride wo
20.30.
ALPHEN AAN DEN RUN
EUROCINEMA tel: 01720-20800,
Van Boetzelaerstraat 6
Flodder III al., dag. 18.30,
21.15.
Free Willy 2 al., dag. 13.45,
18.45,21.30.
Die Hard with a Vengeance 16 jr.,
dag. 18.30, 21.15.
Casper al., dag. 13.45, 18.45,
21.00.
Power Rangers al., dag. 14.00.
Franken Freyal., Ned. gespr.,
dag. 14.00.
VOORSCHOTEN
KINDERBIOSCOOP CC tel: 071
790698, Prinses Marijkelaan 4.
101 Dalmatiërs al., Ned gespr,,
di woe 14.00.
Kipling's Junglebook al., di woe
15.30.
DEN HAAG
ASTA 1 tel: 070-3463500, Spui
27.
Crimson Tide al., dag. 13.15,
16.00, 18.45,21.30.
ASTA 2
Casper al., dag. 13.15, 16.00,
18.45,21.30.
ASTA 3
Flodder 3 al., dag. 13.15, 16.00,
18.45,21.30.
BABYLON 1 tel. 070-3471656,
naast Centraal Station
First Knight al., dag. 13.15,
16.00, 18.45, 21.30.
BABYLON 2
The Madness of King George 16
jr., dag. 13.15, 16.00, 18.45,
21.30.
BABYLON 3
A Bronx Tale 12 jr., dag. 16.00,
18.45, 21.30.
Frank Frey al., dag. 13.15.
METROPOLE 1 tel. 070-
3456756, Carnegielaan 15.
French Kiss al., dag. 13.15,
16.00, 18.45, 21.30.
METROPOLE 2
Crimson Tide al,. dag. 16.00,
18,45,21.30.
Frank Frey al., dag. 13.15.
METROPOLE3
Milk Money al., dag. 13.15,
16.00, 18.45, 21.30.
METROPOLE4
Free Willy 2 al., dag. 13.15,
16.00, 18.45,21.30.
METROPOLE 5
Die Hard..with a vengeance 16
jr., dag. 13.15, 16.00, 18.45,
21.30.
MOVIEWORLD Kurhausweg 2. tel:
070-3515738, reserveren tel: 070-
3515778
Flodder 3 al., dag. 11.50, 14.15,
16.50, 19.20, 22.10.
Outbreak 12 jr., t/m wo 18.15; za
alleen 20.50
Die Hard..-with a vengeance 16
jr., dag. 12.50, 15.40, 18.30,
21.35.
Casper al., dag. 12.10, 14.20,
16 30, 18.40, 21.10.
Bad Boys 16 jr., dag. 16.40,
19.10,21.55,
Power Rangers, the movie al.,
dag. 11.40, 13.50, 16.05.
First Night al., dag. 13.20,
16.10, 19.00, 21.45.
Crimson Tide al., dag. 13.30,
16.00, 18.50,21,25.
Free Willy 2 al., dag. 12.00,
14.10, 16.15, 18.20, 20.30; vr
za 22.40.
A Bronx Tale 12 jR.t/m wo
20.50, za 18.15.
French Kiss al., t/m wo 22.30.
Bad Boys 16 jr., dag. 16.40,
19.10,21.55.
ODEON 1 tel. 070-
3462400/3462401. Herengracht
13.
French Kiss al., dag. 18.45,
21.30.
Free Willy 2 al., dag. 13.15,
16.00.
ODEON 3
Bad Boys 16 jr., dag. 18.45,
21.30.
Power Rangers, the movie dag.
13.15, 16.00.
ODEON 4 RIKSBIOSCOOP
Terminal Velocity 12jr.dag.
11.45, 14.15, 16.45, 19.15,
21.45.
OMNIVERSUM tel: 070-3545464,
Pres. Kennedylaan 5.
Bevers al., dag. 11.00.
The Living Sea al., dag. 12.00,
14.00, 16.00, 21.00.
Destiny in Space al., dag. 13.00,
15.00, 20.00.
The Secret of Lice al., dag.
17.00.
Is daar Iemand? al., dag. 19.00.
HAAGS FILMHUIS tel: 070-
3656030, Spui 191.
Window to Paris 16 jr., dag.
19.30,21.45.
Burnt by the Sun 16 jr., dag.
19.15.
Ermo 16 jr., dag. 22.00.
Chinatown 16 jr., t/m wo 19.15.
Prophets Of Da Cityhiphop uit Kaapstad
Wie de tentoonstelling Vlinder
slag wil zien, moet uit de kle
ren. Het kunstproject is alleen
in badkleding te bezoeken. Tij
dens, voor en na het zwemmen
in het Zuiderbad in Amsterdam
is de kunst te zien. Vlinderslag
loopt van 21 augustus tot en
met 24 september. Tien kun
stenaars doen eraan mee.
Niet alle werken worden na
drukkelijk gepresenteerd als
kunst, zo meldt de stichting de
Zuiderzee.- Sommige kunste
naars maken het „gewone wat
minder gewoon" en het „van
zelfsprekende bijzonder".
Zo merken duikers bijvoor
beeld dat de stilte onder water
wordt verbroken door vogelge
luiden. Vol d'Oiseau heet dit
klankwerk van de kunstenaar
Peter Zegveld. Giny Vos maakte
onder de titel 'Killroy was here'
een soort digitale graffiti; op de
spiegels van enkele badhokjes
verschijnen met onregelmatige
tussenposen kreten, dichtregels
en uitspraken over kunst.
'She said sirens she said' is
de titel van een werk van Jac
queline Verhaagen. Op het
diepste punt van het zwembad
liet ze negen ovale holle spie
gels plaatsen, die de zwemmers
de diepte in lokken. Wie erover
heen zwemt, zwemt zijn even
beeld tegemoet.
Andere kunstenaars zijn
Marlies Dekkers die nieuwe
collectie badkleding voor da
mes ontwierp, Peter Bogers,
Annelies Dijkman, Rineke Dijk
stra, Guda Koster, Hans Ligte-
ringen en Petra Morenzi.
Bij Vlinderslag verschijnt ook
een publicatie met afbeeldin
gen van de werken en bijdra
gen van kunstenaars. Enkele
schrijvers, onder wie Adriaan
Morriën, Tom Lanoye en Dirk
van Weelden, schreven een
kort verhaal waarin het zwem
bad een rol speelt.
Hpt Zuiderbad heft geen ex
tra entree voor de tentoonstel
ling. Bezoekers moeten wel
voor het zwemmen betalen.
Wie denkt dat popmuziek slechts leeg vermaak is, en
hiphop een gewelddadige uitwas daarvan, zou eens een
gesprek moeten beginnen met Prophets Of Da City. Voor
deze zes jonge kleurlingen uit de diverse townships van
Kaapstad is hiphop een manier van leven en, meer nog,
een manier om de levensomstandigheden in hun omge
ving te verbeteren.
De Prophets maakten in Zuid-
Afrika al drie CD's, maar hun
komende album 'Universal
Souljaz' is het eerste dat aan de
ze kusten wordt uitgebracht.
Dat gebeurt via het Britse label
Nation, nadat Nation-baas Aki
Nawaz met zijn eigen groep
Fun-Da-Mental door Zuid-Afri-
ka toerde en daar met de groep
in contact kwam.
„Ons internationale debuut,
kan je zeggen", vindt Shaheen,
net als zijn compaan Ready D.
een uiterst rappe en gedreven
prater. „In wezen voelt elke
plaat aan als een debuut. We
proberen steeds nieuwe bena
deringen uit, per song bijna."
Zo zijn de Zuidafrikaanse in
vloeden, die hun oudere werk
sterk bepaalden tegenwoordig
wat naar de achtergrond ge
schoven. Al zijn er nog steeds
ruimschoots sporen van dat
culturele erfgoed, in de vorm
van fraai gedoseerde samples,
terug te vinden. „Maar het is
belangrijk om nieuwe bronnen
aan te boren."
Hiphop staat te boek als een
typisch Amerikaanse stijl, gebo
ren in de getto's van de grote
Amerikaanse steden. Maar de
ruggegraat van de hiphop, het
ritme, valt rechtstreeks terug te
voeren op Afrika. Zodat de mu
ziek in handen van de Prophets
eigenlijk weer thuiskomt. „Het
zijn Afrikaanse tradities, uitge
voerd met Japanse technolo
gie", aldus Shaheen. „Hiphop is
ontwikkeld door mensen die
precies zo zijn als wij. We zien
ze niet als Afro-Amerikanen of
dat soort shit, maar gewoon als
zwarte broeders. Daarom kun
nen we veel van hen leren."
Racisme
De Prophets zijn nogal bëin-
vloed door de Britse hiphop en
moeten in elk geval niets heb
ben van de expliciet geweldda
dige 'gangsta rap'. In het dage
lijks leven zijn er al gangs ge
noeg actief, vinden ze. Ready
D.: „Er zijn allerlei problemen
in de townships: drugs, bendes,
taxi-oorlogen, armoe, corruptie,
nog steeds racisme, noem maar
op."
Dat levert volop inspiratie op
voor de teksten, maar daar
houdt het niet op wat de Prop
hets betreft. De groep heeft de
African Hiphop Alliance opge
zet, een soort paraplu-organisa
tie voor de snel groeiende hip-
hop-scene in de townships van
Kaapstad. Shaheen: „We bege
leiden de kids, geven ze infor
matie over de muziekbiz, stellen
apparatuur beschikbaar, voor
zover we ons dat kunnen ver
oorloven. Van draaitafels tot
verfspuitbussen, want graffiti
hoort er natuurlijk ook bij. Dat
geeft de kids de kans om aan
hun hiphop-vaardigheden te
werken, en als ze dat doen heb
ben ze minder tijd en gelegen
heid om in die negatieve bulls
hit van drugs en bendes terecht
te komen."
En dan is er uiteraard nog
datgene waardoor Zuid-Afrika
Truus Menger
maakt beeld
voor Z-Afrika
lange tijd berucht was: apart
heid. Officieel afgeschaft, maar
intussen.. Shaheen: „Racisme is
nou wel uit de wet geschrapt,
maar nog niet uit de harten van
veel mensen. In de ogen van
veel blanken zijn wij nog steeds
kaffers. Dat soort dingen moet
snel uitgezocht worden. Zeker
ook de geschiedenisboeken,
want daar deugt geen bal van!
Er zitten mensen in de regering
die het goed met ons voor heb
ben, maar er zijn ook zat lui met
negatieve intenties. Zuid-Afrika
is een rijk land, maar het geld
zit bij de verkeerde mensen en
wij hebben niks."
Idioot
Het Zuidafrikaanse apartheids
systeem was wreed. Ready D.
en Shaheen behoren tot de ca
tegorie kleurlingen, maar ze
worden bijna kwaad als je daar
over begint. „We haten die shit!
We zijn zwart, punt uit. Het is
een kwestie van verdeel- en
heerstactiek. Veel kleurlingen
zijn blij dat ze niet zwart zijn,
dat ze beter zijn dan dat. Dat is
toch idioot!"
Ready D., als kind verbannen
uit de wijk District 6 die toen
exclusief voor blanken bestemd
werd: „Vierhonderd jaar slaver
nij heeft enorm veel fysieke en
mentale schade veroorzaakt, en
dat maak je niet zomaar onge
daan. Het gaat ons om mense
lijkheid en wederzijds begrip.
Ooit zullen mensen in vrede sa
menleven. Wij zullen dat niet
meer meemaken, maar dat is
wel iets waar we voor knokken."
Beeldhouwster Truus Menger
(71) heeft een monumentaal
kunstwerk ontworpen voor
Zuid-Afrika. Ze maakte een im
pressionistisch beeld van de
nieuwe Zuidafrikaanse vlag van
11 meter hoog.
Het stalen gevaarte wordt op
22 september in Johannesburg
onthuld bij de opening van het
nieuwe gebouw van het Radio
Freedom Institute of Broadcast
Journalism.
De oprichting van dat insti
tuut is het laatste project van de
Stichting Omroep voor Radio
Freedom. De stichting werd in
1982 opgericht om het in Zuid-
Afrika verboden station Radio
Freedom te steunen. Die zender
was destijds de spreekbuis van
het Afrikaans Nationaal Con
gress (ANC). Met de opening
van het instituut heft de Stich
ting Omroep voor Radio Free
dom zich officieel op.
Prophets Of Da City speelt za
terdag 26 augustus op het
Lowlands-festival in Dronten,
op 31 augustus in het Paard in
Den Haag, 1 september in Ti- prophets Of Da City:
voli Utrecht en 2 september in sen
De Harmonie in Leeuwarden.
Racisme is nou wel uit de wet geschrapt, maar nog niet uit de harten van veel men-
FOTO GPD
leiden/den haag 'My fair Lady'
is en van de vier musicals die het
komende seizoen te zien zijn in
het Nederlands Congresgebouw
in Den Haag. De musical is een
van de zeventien voorstellingen
die zijn opgenomen in het aan
bod voor een Extra Uit Abonne
ment Den Haag.
Tot1 september zijn deze
abonnementen verkrijgbaar bij
het Leidse Uitbureau van K O.
Vooreen meeerkeuze-abonne-
ment moeten minimaal drie voor
stellingen worden geboekt. Vier
Haagse theaters doen mee aan
de abonnementenserie. In het
Congresgebouw zijn behalve 'My
fair Lady' drie andere musicals te
zien: 'Evita', 'The sound of Music'
en 'Chess'. In andere zalen treden
onder anderen op: Seth Gaaike-
ma, Al Stewart, BZN en Tata Mi-
rando.
Bij vijf van de zeventien voor
stellingen is vervoer per bus ge
regeld. Dat geldt onder meer
voor de in het AT T-theater op
te voeren balletten 'De Notekra-
ker' en 'Giselle'. Op de foto een
scène uit 'My fair Lady'. Met on
der: v.l.n.r Vera Mann, Trees van
der Donck en Frédérique Sluyter-
mann van Loo. Boven v.l.n.r: Bas
Groenenberg en Paul van Vliet.
FOTO DEEN VAN MEER
Oud-verzetsstrijdster Truus
Menger-Oversteegen maakte
onder meer het Hannie Schaft
monument in Haarlem. In de
jaren tachtig ontwierp ze ook
een sculptuur voor een ANC-
school in Tanzania. In dat land
staat ook haar bronzen beeld
Solidariteit dat ANC-president
Oliver Tambo onthulde.
Het beeld in Johannesburg
maakte ze op eigen initiatief.
Hoogovens Technical Services
(HTS), een onafhankelijke
dochter van het IJmuidense
concern, leverde het staal. HTS
sponsorde ook de constructie.
