Hogeschool Holland blij
met toeloop HBO-Islam
Kerk Samenleving
Wer eldraad van Kerken
lijdt miljoenenverlies
Leiden Regio
MAANDAG 14 AUGUSTUS 1995
BUITENLAND KORT
Organen
De twee belangrijkste islami
tische autoriteiten in Egypte,
de moefti en het hoofd van
de al-Azhar-universiteit, zijn
het oneens over de voor
waarden waaronder trans
plantatie van organen is toe
gestaan. De moefti, sjeik Mo
hammed Sayed Tantawi,
heeft in een fatwa (religieus
decreet) verklaard dat het
niet met de islam in strijd is
om bij iemand die klinisch
dood is de lever te verwijde
ren om daarmee een ernstig
zieke het leven te redden.
Dat meldde het dagblad al-
Akhbar. Imam Gad-al-Haq
Ali Gad-al-Haq, hoofd van de
gezaghebbende al-Azhar-
universiteit in Cairo, heeft in
dezelfde krant het standpunt
van de moefti veroordeeld.
Orgaantransplantatie is vol
gens hem pas toegestaan als
iemand geheel dood is.
Bezwaar
Donatie en transplantatie
van organen is onder mos
lims niet vanzelfsprekend.
Nog onlangs gaf de islami
tische raad voor juridische
zaken in Groot-Brittannië de
moslims toestemming voor
het afstaan van organen. Vol
gens S. Abdus Sattar, woord
voerster van de Nederlandse
Moslimraad, komt orgaando
natie ook bij Nederlandse
moslims voor, hoewel som
migen daar bezwaar tegen
hebben.
Sarajevo
De Franse curiekardinaal Ro
ger Etchegaray is afgelopen
zaterdag naar de Bosnische
hoofdstad Sarajevo vertrok
ken. Met zijn bezoek wil
Etchegaray de solidariteit
van paus Johannes Paulus II
jegens de al meer dan drie
jaar belegerde inwoners van
Sarajevo overbrengen, aldus
het Vaticaan. Etchegaray,
voorzitter van de pauselijke
raden Justitia et Pax en Cor
Unum, zal met aartsbisschop
Vinko Puljic en andere rk-
geestelijken in de stad het
feest van Maria Tenhemel
opneming vieren. De paus
wilde een jaar geleden zelf
een bezoek aan Sarajevo
brengen, maar zegde zijn reis
op aanraden van de Verenig
de Naties uit veiligheidsover
wegingen af.
Prinses Irene
beschrijft 'hoe
haar leven
lichter werd'
DEVENTER ANP
Voor de HBO-opleiding Islam, die in september aan de
Hogeschool Holland in Diemen begint, hebben zich tot
nog toe 71 studenten aangemeld. Coördinator Hasan Yar
van de lerarenopleiding is tevreden over de toeloop. „Dat
is heel veel voor een theologische opleiding. We hadden
niet meer dan twintig studenten verwacht", zegt hij.
diemen» anp
De nieuwe opleiding, onderge
bracht bij d e Theologische Aca
demie van de Hogeschool Hol
land, bereidt de studenten voor
op een canrière als leraar islam
in het voortgezet onderwijs. In
principe staat ze open voor ie
dereen, maar Yar raadt niet-
moslims af om zich aan te mel
den. ,,De instellingen waar ze
gaan werken zullen eerder ge
neigd zijn een moslimdocent
aan te stellen", aldus Yar. Vol
gens hem is 99 procent van de
aankomende studenten mos
lim.
De studenten krijgen naast
een algemene lerarenopleiding
specifieke vakken op het gebied
van de islamitische godsdienst
en cultuur aangeboden. Daar
voor zijn inmiddels drie mos
limdocenten aangetrokken. Het
cursusjaar begint met een drie
daagse training interculturele
communicatie voor alle eerste
jaars studenten aan de Theolo
gische Academie.
Yar is blij dat de reacties vdn
islamitische organisaties op de
opleiding minder negatief zijn
geworden. Met name E. Ates,
oud-voorzitter van de Islami
tische Raad Nederland (IRN),
heeft herhaaldelijk verklaard dat
de HBO-Islam docenten zal af
leveren die de moslimgemeen
schap in Nederland niet accep
teert.
De nieuwe IRN-voorzitter, dr.
A. Karagül, staat positiever te
genover de opleiding in Die-
men, maar vindt haar niet ver
genoeg gaan. Afgestudeerden
aan de nieuwe HBO-opleiding
worden godsdienstleraren* die
kennis over de islam overdra
gen. Karagül ziet echter meer in
islamitisch onderwijs met een
'belijdend karakter', waarbij de
leerlingen leren nadenken over
de inhoud en toepassing van
het geloof. Zelf leidt hij aan de
interconfessionele PABO in Am
sterdam en Alkmaar moslimon
derwijzers op die op basisscho
len islamitische catechese moe
ten gaan geven.
Karagül ziet niet veel in het
plan van staatssecretaris Nete
lenbos van onderwijs om mid
delbare scholen de mogelijk
heid te geven hun islamitische
havo- en vwo-leerlingen vakken
aan te bieden die aansluiten op
een latere vervolgopleiding tot
imam. Hij pleit voor een islami
tische middelbare school waar
in de algemene opleiding wordt
gecombineerd met een meer
gedegen en meer belijdend op
gezette basis-imamopleiding.
Prinses Irene van Lippe-Biester-
feld komt in oktober met een
boek waarin zij beschrijft hoe zij
langs een 'weg van vallen en
opstaan' heeft geleerd in ver
bondenheid met de natuur te
leven. „Zij legt grotere verban
den, zoekt naar de dingen ach
ter de dingen", kondigt uitgever
Ankh-Hermes aan. „Haar leven
werd er lichter door
Volgens de uitgever, gespecia
liseerd in esoterische en New
Age-boeken, beschrijft prinses
Irene in haar boek 'Dialoog met
de natuur' „haar weg, haar in
nerlijke groei, haar twijfels, haar
verworven inzichten". Ze neemt
zichzelf als voorbeeld om te il
lustreren hoe de westerse mens
van zijn natuurlijke omgeving
vervreemd kan raken.
Rooseveltstraat 82
Postadres: Postbus 54,
2300 AB Leiden
abonneeservice
Abonnementen
Geen krant ontvangen?
Bel voor nabezorging:
Ma. t/m/vr.18.00-19.30 uur en
Zaterdag 10.00-12.00 uur
directie
B. M. Essenberg,
G. P. Arnold (adjunct), J. Kiel (adjunct)
hoofdredactie
J.G. Majoor, F. Nypels,
H. G. van der Post (adjunct)
public relations
W. H. C. M. Steverink
ombudsman
R.D.Paauw 071-356215
Tel. dag. 9.30 - 11.30 uur of per post.
redactie
G.J. Visser, chef redactie nieuwsdienst/kunst
H.W. van Egmond, chef red. Groot Leiden
A.J.B.M. Brandenburg, chef eindredactie regio
F. Blok, chef eindredactie algemeen
W.F. Wegman, chef red. Duin- en Bollenstreek
W. Spierdijk, chef sportredactie
J. Preenen, chef binnen-, buitenland, eco
Redactie:
Hoofdredactie:
advertenties
Maandag t/m vrijdag van 8.30 tot 17u
abonnementen
bij vooruitbetaling:
per maand (acceptgiro)
per maand (autom. betaling)
per kwartaal (acceptgiro)
per kwartaal (autom. betaling)
per jaar (acceptgiro)
071-356356 per jaar (autom. betaling)
leidsch dagblad op cassette!»!)
Voor mensen die moeilijk lezen, sled:
hebben of blind zijn (of een andere li
dicap hebben), is een samenvattingi
regionale nieuws uit het Leidsch Da
geluidscassette beschikbaar. Voor in
08860-82345 (Centrum voor Gesprol jjn
tuur, Grave).
geneve anp/i-pd
met beleggingen. Vorig jaar was
het rendement echter negatief.
De harde Zwitserise frank zorg
de ervoor dat de Wereldraad op
bijdragen in andere valuta aan
zienlijke koersverliezen leed.
De Wereldraad rekent dit jaar
op een verlies van ongeveer ze
ven miljoen gulden. Volgens
Davies hoeft de organisatie nog
niet in haar activiteiten te snij
den. Hij waarschuwde echter
dat dit na 1996 kan veranderen,
als de inkomsten blijven terug
lopen. Volgens hem doen de
lidkerken er alles aan om hun
bijdragen op peil te houden.
Van de 154 miljoen gulden
die de Wereldraad vorig jaar uit
gaf, ging 54 miljoen op aan de
financiering van het hoofdkan
toor in Genève. De rest werd
De Wereldraad van Kerken
heeft vorig jaar 38 miljoen gul
den minder binnengekregen
dan in 1993. Tegenover de in
komsten van 122 miljoen gul
den stond in 1994 154 miljoen
gulden aan uitgaven, aldus de
overkoepelende organisatie van
324 anglicaanse, orthodoxe en
protestantse kerken. De Wereld
raad dekt het verlies van 32 mil
joen gulden uit de reserves.
Michael Davies, bij de We
reldraad verantwoordelijk voor
de financiën, noemde 1994 een
'annus horribilis' (verschrikke
lijk jaar). De belangrijkste oor
zaken voor het slechte financië
le resultaat zijin verliezen op be
leggingen en koersverlies door
de harde Zwits;erse frank.
In 1993 verdiende de Wereld
raad nog 6,4 miljoen gulden
BEROEPINGSWERK
NEDERLANDSE HERVORMDE KERK N.M.A. ter Linden te Amsterdam, die
Beroepen: te Amsterdam als predi- dit beroep heeft aangenomen,
kant voor bijzondere werkzaamheden:
leusden De gereformeerde islamkenner dr. J.
Slomp wordt deze maand als eerste niet-moslim lid
van de redactie van het internationale tijdschrift
Journal of the Institute of Muslim Minority Affairs
(JIMMA). Dat maakten de Gereformeerde Kerken
in Nederland (GKN) bekend.
Hoofdredactrice dr. Saleha Mahmood heeft
Slomp uitgenodigd om de redactie te komen ver
sterken. Tot zijn emeritaat in 1994 was Slomp (zie
foto) voor de GKN predikant in algemene dienst
voor de ontmoeting met moslims. Hij schreef al
eerder voor het tijdschrift, dat zich richt op de posi
tie van de 380 miljoen moslims in de wereld die
zich in een minderheidspositie bevinden. Het insti
tuut heeft vestigingen in Djeddah (Saudi-Arabië) en
Londen. foto anp
ZIEKENHUI
ONGEVALLENDIENST
Academisch Ziekenhuis vanaf zaterdag 13.00 t/m dinsdag 13.00 en
woensdag 13.00 t/m vrijdag 13.00, woensdag 13.00 uur (Diaconesse
en dagelijks St.Elisabeth Ziekenhuis.
BEZOEKUREN
DIACONESSENHUIS
(tel. 071-178178): dagelijks 14.30-15.15 uur en 19.00-19.45 uur.
Kraam- en zwangerenafdeling: buiten de gewone bezoektijden, voo
ners bovendien van 10.30-11.15 uur en van 19.45-21.00 uur
Special Care Unit: 10.30-11.00 uur, 15.00 - 15.30 uur en 19.00-19.30
na overleg met de dienstdoende verpleegkundige.
Kinderafdeling: 10.30-19.00 uur, na overleg met de dienstdoend
pleegkundige.
Jongerenafdeling: 14.30-15.15 uur en 19.00-19.45 uur.
RIJNLAND ZIEKENHUIS vestiging St. Elisabeth
(tel. 071-454545): dagelijks 14.00-15.00 uur en 18.30-19.30
II daarnaast ook 11.15-12.00 uur.
Kraamafdeling: 14.30-15.30 uur en 18.30-19.30 uur (voor vaders tol
uur).
Kinderafdeling: 14.30-19.00 uur (voor ouders de gehele dag).
Afdeling hartbewaking (CCU)en intensive care (IC): 14.00-14.30
18.30-19.00 uur.
Spoedeisende hulp: dag en nacht geopend
RIJNLAND ZIEKENHUIS vestiging Rijnoord
(tel. 01720-63131): dagelijks 14.00-15.00 uur en 18.30-19.30 uur,
en II daarnaast ook 11.15-12.00 uur.
Geen spoedeisende hulp meer mogelijk
ACADEMISCH ZIEKENHUIS
(tel. 071-269111): alle patiënten (behalve kinderen) 14.15-15.00 i
18.30-19.30 uur.
Avondbezoekuur.afdeling Verloskunde 18.15-19.00 uur, 19.00-20.00i
leen Partners/echtgenoten met kinderen.
Voor zwangeren: zaterdag en zondag van 10.00 tot 11.00 uur, uitsl
voor partners echtgenoten en eigen kinderen.
Kinderafdelingen: voor ouders van opgenomen kinderen is er een rui
zoek mogelijkheid in overleg met de hoofdverpleegkundige.
Voor andere bezoekers gelden de volgende tijden: keel-, neus- en o
kunde en neurologie: 14.15-15.00 uur en 18.30-19.30 uur; oogheelkulfe
heelkunde 14.15-15.00 uur en 18.30-19.00 uur.
Kinderkliniek: zalen voor peuters, kleuters en grote kinderen: 15.15
uur; babyzaal én böxenafdeling: volgens afspraak.
Tv
EDE
si,
CHEF HENNY VAN EGMOND, 071 -356414, PLV -CHEF HANS KOENEKOOP, 071
Korte broek aan, pet op» en een flacon factor twaalf in het rugzakje. Over de rand van
zijn zonnebril werpt de toerist een kritische blik op zomerse attracties. Deze week:
de museumtest.
Hard weerklinkt de bel door de
hal. Als de galm is weg gestor
ven, blijft het stil. Het signaal
heeft niets tot leven kunnen wekken. Een
blik door de ruit levert enkel zicht op een
bordje 'verboden te roken'. Wat het Silckens
Schildersmuseum in Sassenheim verder te
bieden heeft, blijft achter een gesloten deur
verborgen. Enige mededeling over ope
ningstijden is niet bij deze entree terug te
vinden. Het is klaarblijkelijk niet de bedoe
ling dat iemand kennis neemt van de onge
twijfeld schitterende, zo niet belangwek
kende schatten die in dit museum hun rust
plaats hebben gevonden.
Het lijkt een onvoorstelbaar staaltje van
klantonvriendelijkheid dat de firma Akzo
Coatings, eigenaar van het Schildersmuse
um, hier levert. Maar het is eigenlijk pas
zo'n dertig jaar geleden dat museumdirec
ties plotseling ontdekten dat er ook muse
umbezoekers bestonden.
De eerste musea werden aan het eind van
de achttiende eeuw opgezet rond particu
liere verzamelingen. Het mooiste voorbeeld
daarvan is het Haarlemse Teylers Museum,
een museum waarvan de kracht niet in de
eerste plaats de op zich ook zeer interessan
te collectie is, maar het feit dat er nog
steeds een twee eeuwen oude sfeer hangt.
Het was niet voor niets dat de vermogen
de koopman Pieter Teyler zijn stenen, we
tenschappelijke instrumenten en schilderij
en aan het publiek liet tentoonstellen. In
zijn tijd leefde de gedachte dat de burgers
gelukkiger werden door het verwerven van
kennis van de wereld. Teyler deed graag
mee aan die volksverheffing.
Maar hij gaarde zijn dingetjes in de eerste
plaats bij elkaar voor de verzameling die het
moest worden. Hij verzamelde kennis. Zijn
verzameling was kennis.
Alle volgende musea hebben op die ge
dachte doorgebouwd. Tot in de jaren zestig
vonden museumdirecties de bezoekers van
hun tentoonstellingen eigenlijk alleen maar
lastig. Die mensen mochten er wel in, maar
alleen om eer te bewijzen aan de collectie.
Voor hen werd niets gedaan. De museum
bezoekers behoorden net zo te lijden voor
de kunst, als de artiesten naar wiens werk
ze kwamen kijken.
Dertig jaar geleden werd ineens alles ge
democratiseerd, van de klassieke muziek
tot de kindercrèche en dus ook het muse
um. Teylers lucht moest worden verdreven.
De musea waren er voor de mensen. Ten
toonstellingmakers gingen rekening hou
den met het publiek en dat publiek moest
ook in de watten worden gelegd met kopjes
koffie, boekwinkels en andere voorzienin
gen.
Die trend zet zich voort tot op de dag van
vandaag. Het is dan ook geen wonder dat
de musea zich nu storten op de hype van de
interactieve media. De gebruiker daarvan
hoeft immers de aangeboden informatie
niet stompzinnig te ondergaan, maar kan al
reagerende wijze eigen keuzes maken.
Zowel het Museum Boerhaave als het
Rijksmuseum voor Volkenkunde in Leiden
heeft een installatie staan waarmee je kan
spelen door op bepaalde plaatsen op een
TV-scherm je vinger te leggen. Vervolgens
komt de gevraagde informatie inbeeld.
Vooral het apparaat in het natuurweten
schappelijk Boerhaave-museum is een sof.
Er zijn drie onduidelijk plaatjes. Toets één
van de drie aan en er verschijnen onderti
telde, statische videobeelden over één of
ander groots wetenschappelijk apparaat. In
het volkenkundig museum zitten er zo'n 25
voorwerpen uit de eigen collectie in het ap
paraat en zijn er ook meer verschillende in
gangen. Maar dat wordt natuurlijk pas leuk
als ongeveer het gehele museumbezit op
roepbaar is, zodat je bijvoorbeeld een over
zicht krijgt van alles wat er uit India is.
Vooral van het Boerhaave Museum zou
de bezoeker verwachten dat het de techniek
gebruikt om een bezoek spannender te ma
ken. Maar nee, hoewel de inrichting zeer
modern oogt, bestaat de tentoonstelling
voornamelijk uit een grootse hoeveelheid
scalpels, pincetten, microscopen, elektri
seermachines, plastic lichaamsdelen enzo
voorts. Maar wel met tekstborden in Neder
lands én Engels.
Ronduit teleurstellend is de speciale 'doe-
zaal', waar het publiek zelf kleine weten
schappelijke proeven kan uitvoeren. De
tentoonstelling begint achter in de ruimte,
zodat bij het binnentreden in eerste instan
tie verwarring optreedt. Veel van de instal
laties zijn kapot. In een luchtledige kolom
moet een kunststof balletje net zo snel naar
beneden vallen als een metalen. Dat balletje
valt echter helemaal niet.
Ook bij de Space Expo in Noordwijk is het
gebruik van de techniek beperkt. Maar in
de grote hal is door middel van licht en veel
schaalmodellen van raketten en satellieten
een sfeer gecreëerd die vooral de jonge be
zoeker onmiddellijk meesleept. Bovendien
kan die een astronautendiploma behalen
door het invullen van een test. Bezoek kost
wel 12,50 gulden. Om kotsmisselijk te wor
den in een 'astronautentrainer' moet nog
eens vijf gulden worden bijbetaald.
Opmerkelijk in Noordwijk is dat de be
zoeker in die grote hal de weg niet kwijt
raakt, maar automatisch de meest logische
route volgt. Dat kan van het Museum voor
Volkenkunde niet worden gezegd. Nergens
een duidelijke plattegrond. Het is dat de
cassière 'beneden Djenne, boven Japan'
mompelt. Met zijn kleine kijkdoosjes aan de
muur is ook dit museum zeer kindvriende
lijk. Helaas hangen die doosjes soms in zeer
duistere hoeken of zijn andere keren zeer
knullig uitgevoerd.
Het Katwijks Museum is het enige van de
bezochte musea waar een rolstoeler in de
problemen komt. Wat er boven de begane
grond staat uitgestald, is alleen te bezichti
gen voor hen die goed ter been zijn. De
kunsthistorische informatie bij de tentoon
stelling 'Katwijk in de schilderkunst' is wel
zeer summier voor de grootse opzet.
Ook de Lakenhal (Leiden) is niet scheutig
met informatie bij de schilderijencollectie.
Maar dat heerlijke bovenlicht uit prachtige
dakkoepels in de zalen voor zestiende en
zeventiende eeuwse schilderkunst, dat zou
eigenlijk verplicht moeten worden in alle
musea. Of de onuitstaanbaar zure lucht die
hangt in de zalen gewijd aan de Leidse tex
tielnijverheid bewust bedoeld is om de sfeer
op te roepen uit de tijd dat die bedrijfstak
nog bloeide, is twijfelachtig.
Het Spinoza-huis in Rijnsburg wil wél de
sfeer uit de zeventiende eeuw in tact hou
den. De twee sobere kamers geven de mo
gelijkheid om héél even uit de drukke we
reld te stappen. De bezoeker kan er boven
dien de kennis op doen dat Baruch Spinoza
van mening was dat de Zoon van God ook
de Vader is, maar dat inzicht niet echt be
langrijk vond. Dat geeft denkstof voor da
gen.
kees bals
Kijkdozen kijken in het Leidse Rijksmuseum voor Volkenkunde.
foto hielco kuipers
oriënterende wan<
min.
plattegrond op vouwblad
zelfbedieningsbar
1,50
boekstal
De Lakenhal (Leiden)
open: di-vr 10-17, za-zo11 d,
17 1 d
entree: 5 (museumjaaiins
geldig) stl'
oriënterende wandelingn .V(
min. n ln
zelfbedieningsbar.
ƒ1,50
boekstal
Museum Boerhaave
open: di-za 10-17, zo 12-
entree: 5 (museumjaaii
geldig)
oriënterende wandeling
min.
plattegrond aan muur
Rijksmuseum voor Vol
kunde (Leiden)
open: di-vr 10-17, za-z
17
entree: 6 (museumja
geldig)
oriënterende wandelii
min.
zelfbedieningskantine:
2,50
boekwinkel
Space Expo (Noordwijk)]
open: di-zo 10-17
entree: 12,50
oriënterende wandel
min.
plattegrond op vouw
kantine: koffie 2,50
souvenirwinkel
open: ma-vr 10-12, 14-1|
14-16
entree: 1,00
oriënterende wandelit
min.
3 ansichtkaarten te koopl
