Natuursteen voor
grafzerken en
peperdure j achten
Blij dat ik glij
Aal
Robbers
Hengelsport
vrij zonnig
Zeilbootverhuur
Vuile borden
Het ouderwetse hakken komt nog wel voor, maar veel ambachtelijk werk is vervangen door de computer.
FOTO HENK BOUWMAN
anguilla anguilla
Aal, ook vaak paling genoemd, is van
wege zijn vele culinaire toepassingen en
tongstrelende smaak niet alleen een be
gerenswaardige buit, maar biedt de vis
ser ook een scala van mogelijkheden om
hem aan de schubben te komen. De
meest spannende en directe manier is
tijdens de nachtelijke duisternis met be
hulp van een peur. Dat zijn zo'n 30 tot
40 aan een draad geregen wormen die
vervolgens in een bundeltje aan een
peurstok en peurlood worden gebonden
en zachtjes op en neer worden bewo
gen.
De aal die in de wormen hapt wordt
vervolgens met een soepele beweging
boven de boot getrokken en laat - een
maal boven water - snel los. Dat laatste
vereist dat je die beweging met de nodi
ge vaardigheid uitvoert. Een ervaring die
je je pas naar langere tijd oefenen eigen
kunt maken. In afwijking van de andere
vangst methoden wordt bij het peuren
namelijk geen haak gebruikt.
Je voelt de aal aan de peur trekken en bij
de beginner leidt dat meestal tot een
schrikreactie. Vooral als het om een flink
exemplaar gaat. Leiden en omgeving
heeft met peuren een nationaal beken
de traditie opgebouwd, niet in de laatste
plaats dankzij Hildebrand die in zijn Ca
mera Obscura een apart hoofdstuk wijd
de aan de 'Leidsche peuëraar'. Voor het
hanteren van de peurstok is overigens
een speciale vergunning vereist.
Aal kan respectabele afmetingen en ge
wichten bereiken. Wordt soms tot een
meter lang en polsdik. Dat zijn vrijwel
altijd vrouwtjesalen die worden gevan
gen met bijvoorbeeld een klein visje als
aas. Behalve de worm, die door de
sportvisser het meest gebruikt wordt,
kan ook een dotje maden of een stukje
geurige kaas soms tot verrassende vang
sten leiden.
Met een klein pennetje vissend is de
aanbeet doorgaans goed waar te ne
men. Een paar dansende bewegingen
ten teken dat het aas op de haak al sab
belend wordt 'gekeurd' en vervolgens
een schuin weglopend dobbertje. Het is
zaak de aal zo min mogelijk gelegenheid
te geven zich ergens met zijn kronkelen
de staart omheen te slaan, want dan is
het risico van lijnbreuk gr (Tot.
Ook wanneer zonder dobber met de
werphengel wordt gevist - de lijn wordt
dan verankerd met een flinke loodver-
zwaring - moet zo snel mogelijk worden
binnengedraaid om de aal geen speel
ruimte te geven. Probeer de aal direct na
de aanslag zo snel mogelijk naar hogere
waterlagen te trekken. Gebruik het liefst
langstelige dunne haken.
Aal heeft een spreekwoordelijke glad
heid die het onthaken erg lastig kan ma
ken. Een oude lap kan uitkomst bieden
en voor de doorgewinterde aalvisser zijn
er zelfs handschoenen te koop die voor
het speciale doel zijn uitgerust met een
extra ruw oppervlak-
Dat aal een echte prooijager kan zijn,
zag mijn vismaat onlangs nog. Een col
lega-visser, die met een jig probeerde
een baars of snoekbaars te verschalken,
werd plots geconfronteerd met een he
vig vechtende aal van enkele ponden
zwaar. De bewuste visser schrok zich rot
toen de 'waterslang' boven water kwam.
De aalstand loopt de laatste jaren nogal
achteruit omdat de intrek van jonge gla
saal steeds kleiner wordt en er op vrij
grote schaal illegaal wordt gevist met
fuiken. Voor de grote jongens beveel ik
de vaargeulen aan van drukbevaren ka
nalen. Bijvoorbeeld de Vliet tussen Lei
den en Leidschendam, de Zijl tussen
Leiden en Kagerplassen, de Oude Rijn of
de Ringvaart rondom de Haarlemmer
meer. En dan met een stukje verse vis
en bij voorkeur tijdens de uurtjes waar
op de avondschemering valt.
(Foto beschikbaar gesteld door het mi
nisterie van Landbouw, Natuurbeheer
en Visserij)
BRAM VAN LEEUWEN
3 of Vh uur varen.
Vertrekt uit de
haven van Katwijk
-3 uur varen-
Tel. 01718-13228
Vanuit, Katwijk naar en over de Kagerplassen via Rijnsburg,
Oegstgeest, Kagerplassen, Kagerland, langs Leiden. Afvaart:
ma. t/m zondag dagelijks om 14.00 uur. Prijs: volw. ƒ19,50/65
16,50/3 t/m 11 jaar ƒ13,50 Extra afvaart op di., wo., en do. ook
om 11.00 uur.
4Y» uur varen
Vanuit Katwijk via de Oude Rijn langs Leiden, Koudekerk,
Alphen a/d Rijn, Braassemermeer, Kagerplassen. Afvaart: ma.
t/m zo. dagelijks om 12.30 uur. Prijs: volw. 27,-/65 23,-/3 t/m
11 jaar ƒ19,-
Voor vreselijk
grote vangsten
rap naar:
Haven 24
Leiden -071-226107
's Maandags gesloten
Naamloos staan de grafzerken in keurige
rijen opgesteld. Of het nu sombere stenen
zijn met een simpel kruis erop, of granieten
zuilen met daarop druiveranken, voor een
buitenstaander schetst het een somber
beeld. Toch bedriegt deze schijn enigszins.
In de kleine fabriekshal naast het 'ereveld',
leggen zo'n twintig medewerkers van het
Lissese bedrijf Boot Natuursteen zich op
meer toe dan alleen het vervaardigen van
grafstenen.
Kunstenaars en multimiljonairs doen een
beroep op de vakkennis van deze steenhou
wers. Een prentenboek vol badkamers
toont een zee van pracht en praal. Granie
ten wastafels, marmeren badkuipen en te
gelwanden, vervaardigd van de mooiste na
tuurstenen. In de wensen van steenrijke
jachtenbezitters vindt het Lissese bedrijf el
ke keer weer nieuwe uitdagingen. „We wer
ken tegenwoordig met speciale lichtgewicht
panelen. Aan de achterzijde van een dunne
natuursteenplaat zit dan een soort honing
raat, zodat je dit materiaal ook in vliegtui
gen, liften en zelfs zeiljachten kunt verwer
ken", zegt L. Ligtvoet. Precisiewerk dat in
opdracht van bedrijven uit binnen- en bui
tenland wordt uitgevoerd. „We hebben wel
eens een opdracht gehad waar meer dan
10.000 manuren in zat."
Het maken van een mooie grafsteen lijkt
dan kinderwerk. Vooral als het huidige am
bacht met vroeger jaren wordt vergeleken.
„Stenen werden gegraveerd of met hamer
en beitel met de hand uitgehakt. Dat ging
wel eens mis en dan moest een steen weer
worden gepolijst, alvorens opnieuw kon
worden begonnen." De computer lijkt de
mogelijkheden nu onbegrensd te hebben
gemaakt. „Afbeelding en teksten worden in
de computer ingevoerd en daarvan wordt
een uitdraai gemaakt zoals het op de steen
komt te staan. Keurt een klant het ontwerp
goed, dan wordt daar een rubberen mal van
gemaakt. Die plakken we op de steen en
vervolgens worden de letters eruit gehaald
en wordt de steen gezandstraald. Het ou
derwetse hakken komt nog wel voor, wan
neer er om speciale lettertypen wordt ge
vraagd of een naam op een oude steen
moet worden bijgeschreven.
Maar niet alleen het ambachtelijke werk
heeft veranderingen doorgemaakt, ook de
voorkeur voor steensoorten. „Vroeger was
er vooral vrgag naar wit marmer en hard
steen, tegenwoordig is er ook vraag naar
graniet dat in het verleden voor de mensen
veel te duur was. Maar door de wijze van
verwerken en een groter aanbod is de prijs
enorm gezakt." Stenen worden steeds meer
opgesierd met attributen zoals beeldjes en
lantaarntjes. „Per provincie zie je cultuur
verschillen. In Groningen en Friesland heb
ben ze bijvoorbeeld meer geld voor een graf
over. Dat heeft niet alleen te maken met
een andere beleving, maar ook vaak met
voorschriften van een gemeente. Hier in het
westen is weinig plek voor begraafplaatsen,
dus ben je ook beperkt bij het maken van
een steen."
Nederlanders worden volgens Ligtvoet
niet graag met de dood geconfronteerd.
„Het verandert wel iets, maar er zal hiei
nooit zo gemakkelijk over worden gespro
ken als bijvoorbeeld in Duitsland of Ameri
ka.* Het veelvuldige gebruik van psalmtek
sten op grafstenen past geheel in die be
houdende traditie. „Toch zie je ook dat
mensen steeds vaker iets persoonlijks op de
steen zetten." Maar voor Ligtvoet heeft alles
zijn grens. „Zo kreeg ik eens bij een ander
bedrijf de vraag of op de steen de tekst 'Hier
ligt hij eindelijk op zijn plaats', kon komen.
Dat heb ik geweigerd."
PETER VAN DER HULST
Een schip op het
strand is een
baken in zee
Een baken is - zoals al in een
eerdere aflevering uitgelegd -
elk vast merk dat een loods of
schipper het vaarwater aan
duidt. In deze uitdrukking
wordt een schip op het strand
ook als baken aangemerkt. En
terecht; andere schepen moe
ten een dergelijk gestrand
schip opvatten als een waar
schuwing. Als er op die plaats
goed vaarwater was, was het
schip immers niet gestrand.
In de algemene betekenis, de
enige'die nu nog in zwang is,
geeft de uitdrukking grofweg
ween uit andermans fouten le
ring trekken. Wanneer iemand
bijvoorbeeld van een malafide
handelaar een tweedehands
auto koopt die de volgende dag
door zijn wielen zakt, zou je
daaruit moeten concluderen
dat het niet slim is een wagen
bij die handelaar te kopen.
Motor gestolen
De buitenboordmotor van een roeiboot die
in het water van de Noordbuurtseweg in
Zoeterwoude-Dorp lag is het afgelopen
weekeinde gestolen, de dieven gingen er
ook vandoor met de benzinetank.
Botendief opgepakt
Een 49-jarige Leidenaar is afgelopen nacht
door de politie aangehouden wegens de
diefstal van een boot. De eigenaar van de
boot zag dat de man zijn boot wegnam uit
het water bij het Zuideinde. Samen met een
toevallige passant wist hij de man te belet
ten weg te varen. De gealarmeerde politie
rekende de dief vervolgens in.
Scheepje weer terecht
Het bootje dat afgelopen week uit de haven
aan de Zegerplas werd gestolen is weer te
recht. Het vaartuigje werd na een tip aange
troffen in de Kromme Aa. Onderzoek wees
uit dat vijf jeugdige Alphenaren tussen de
14 en 17 jaar oud aan het spelevaren waren
geweest. Het bootje had daarbij overigens
flink schade opgelopen.
A. C. v. SCHIE
Zijldijk 7 7
2362 AE Warmond
Voor informatie
tel. 071-892894
Op de wal werken gespierde mannen zich in het zweet.
De voorbereidingen voor de camping-kampioenschap
pen 'Blij dat ik glij' zijn in volle gang. Getooid met een
sierlijke paardestaart zegt Dirk Elleswijk, één van gasten
van Camping Spijkerboor aan de Kagerplassen, in on
vervalst Haags accent: „We proberen het met zijn allen
op deze camping zo leuk mogelijk te maken". Dat hij en
zijn kornuiten zich in het zweet moeten werken deert
Dirk niet. In een dagje hebben ze een hele stellage uit de
grond gestamp. Aan één zijde loopt een helling steil om
hoog. Materiaal voor de stellage is ruimschoots voorhan
den: Dirk zit immers in de steigerbouw. „Morgen moe
ten we nog effe een ponton en een stereo-installatie aan
leggen. En dan gaan we ook de vaartuigjes inspecteren.
Er mogen geen scherpen punten aanzitten. De veiligheid
moet wel gewaarborgd zijn. Daarom zetten we ook die
hoek af', wijst Dirk naar de plas. „We willen voorkomen
dat er onverwacht boten aan komen varen."
Op het achtergelegen campingterrein van de gebroe
ders Hans en Ben van der Hulst sprokkelen de deelne
mers allerlei bruikbare spullen bij elkaar om van surf
planken en ski's een mooi vaartuigje te kunnen maken.
„Iedere plank hout die ze zien wordt meegenomen", al
dus één van Dirks hulpen. Bomen staan er nog wel, ver
zekert hij. De deelnemers stortten zich afgelopen zater
dag in 35 zelfgefabriceerde drijvers van de zeephelling.
PETER VAN DER HULST
e; )e bemanning van de Leidsch Dagblad-boot is deze week onder
ieer te vinden op en rond de Nieuwkoopse Plassen. Tips en sug-
esties voor de Waterkrant kunnen rechtstreeks worden doorge
ien aan de verslaggevers op de boot (tel. 06-52801476) of aan
t redactie op de wal (tel. 071-356441).
Zaterdag 12 augustus, Ringvaart.
Als bij de afwas het water langzaam van doorzichtig
naar bruin kleurt, heerst er aanvankelijk een euforische
stemming aan boord. „Bier, bier! Er komt bier uit de
kraan!" De bemanning blikt met onverholen bewonde
ring naar de schipper, die op de krant normaliter ook de
portefeuille religie beheert. Maar als het kraantje sput
tert en er vervolgens helemaal niets meer uit komt, kun
nen we niet om de conclusie heen dat de drinkwatertank
tot op het laatste bezinksel moet zijn leeggezogen.
Gebrek aan dieselolie en smeerolie zijn funest voor een
schip, weten we inmiddels. Maar op de terrasrijke Ka
gerplassen wordt drinkwater door ons als de nederigste
aller vloeistoffen beschouwd. Opgelucht worden de vuile
borden in het gootsteentje gestapeld.
Wanneer we aan het eind van de middag een bord 'Al
leen aanleggen voor het inslaan van drinkwater' passe
ren, laten we die gelegenheid toch niet voorbij gaan. Een
hulpvaardige brugivachter gaat er even bij zitten want,
zo weet hij ons te vertellen, zo'n plezierjachtje kan wel
tweehonderd liter tanken. Ons vertrouwen in de functio
naris neemt wat af als hij na verloop van tijd afroept dat
er al 300 liter via het vulgat in de scheepshuid is verdwe
nen. En als even later blijkt dat de teller naar de 400 liter
kruipt, klinkt ook in zijn eigen stem wat verbazing door.
Onze verontrusting neemt nog verder toe als mijn col
lega vanaf de kant een plasje water ontdekt, dat zich
vormt onder mijn stoel bij het roer. Daaronder blijkt
zich een luik te bevinden, met dddr weer onder een kijk
glas dat aangeeft of de tank vol is. En dat is hij. Overvol.
Zo vol dat het water via het glas weglekt naar het dek.
Toch komt er even later, als we besluiten nog even de
afwas te doen voordat we van boord gaan, nog steeds
geen druppel water uit de kraan. We trekken wat
dekluiken open om te zien of er misschien een pompje
verstopt zit. Stond hier al zo veel water?, wil mijn collega
weten als we in het halfduister zien dat het motorblok
gedeeltelijk aan het zicht is onttrokken.
Wat volgt is weer zo'n leerzaam telefoontje naar de
monteur van jachtwerf De Kwaak. Wist u bijvoorbeeld
dat een drinkwaterarsenaal op zo'n jachtje een overstort
kent, die het teveel aan water in het ruim deponeert?
Nou, wij ook niet.
Er gaan diezelfde avond nog wat manuren verloren
met het leegpompen van het ruim. Het onderzoek naar
de-motocueemt de volgende dag nog walmeer tijd in
beslag. De krachtbron heeft
weliswaar niet zo lang onder
water gedraaid, maar dat kan -
zo wordt ons verzekerd - al vol
doende zijn om een heel scala
van mankementen te veroorza
ken, variërend van verstopte fil
ters, tot kromme aandrijfstan-
gen en een algeheel in de soep
draaien.
Het geluk is weer eens met de ar-
gelozen. Enkele uren later dan
gepland kunnen we alsnog uit
varen, met een weer als vanouds
pruttelend motortje.
Als onderiveg blijkt dat er nog
steeds geen druppel water uit de
kraan komt, trekken we maar
een biertje open. Want water, zo
veel is uit het bovenstaande wel
duidelijk, water maakt meer ka
pot dan je lief is.
DICK VAN DER PLAS
poging eindigde zaterdagmiddag in het onvermijdelijke waterballet.
