OND HADRIAN'S WALL Toerisme Pont komt meer en meer terug in de vaart Marjolein Bastin in 'Aardhuis' kpAG 12 AUGUSTUS 1995 R EISBERICHTEN Varen met oude botter De Stichting tot Behoud van de Elburger Botter organiseert sinds enige tijd zeiltochtjes mef authentieke vissersschepen op de Randmeren. Er zijn vier botters in de vaart. Die maken tot en met 23 augustus iedere dinsdag en woensdag drie tochten per dag. Landrotten die zich even zeebonk willen voelen, mogen de schipper hel pen bij het hijsen van de zeilen. Een tochtje kost vijf gulden per persoon. Info en reserveringen: VW Elburg, Ledige Ste de 31telefoon 05250-81520. glooiende groene heuvels zijn itte stippen zichtbaar: schapen, effen in aantal de bewoners van van het Engelse Northumbira en. Een merkwaardig landschap. naar het Noordzeestrand dan weer uit een steile klif dan een glooiende baai. Hier zijn de geulen in het zand vanuit de ed te zien. Net de Wadden, elikopter maakt een scherpe opeens zien we het prachtige iamburgh. Het machtige typi- ;else fort ligt pal aan de kust op rel. Een ideaal verdedigingspunt, rte zijn de Fame Islands en het tnd te zien. De bij vogelspotters ulaire Farne eilanden zullen we l aandoen met onze lawaaierige ts daarvan maakt de piloot een ht en scheert laag over het water Holy Island. Ook daar staat een teel. Logisch dat hier overal au- toeristen staan geparkeerd. Via tl weggetje kunnen zij slechts k vanaf het eiland naar de vaste ;t< :n. Wie niet tijdig het eiland ver- :t gedwongen acht uur wachten :efater. b i Engels elwiek begint aan de rand van terrein zijn daling. Een gojfer bur( taasd omhoog, maar maakt zich uit de voeten. We staan weer benen op de grond. Een busje i langs vele tientallen stacara- moet er niet aan denken om in de vakantie door te brengen, ien de drukte in het park is het veel Engelsen hun eigen kas- de informatiebalie staan vier 'ïderlandse stagiaires op een rij jaa om te heten. De eigenaar mikt °9e op meer Nederlanders in dit ty- gelse vakantieoord Haggerston net het decor is van de oude 'Hi-de-hi, Hi-de-ho'. Overal, ïanfo met batterijen biertaps, optre- Dngein als een baby-verkiezing, nbad is net nieuw, maar omdat fat klein uitvalt, is het al meteen Het wordt de hoogste tijd dat g arcs oprukt naar het noorden land. proi et in een stacaravan wil over- kan natuurlijk ook nog kampe hotel zoeken of zich vervoegen bed and breakfast'. Misschien Nortliumbria de toegangs poort naar Schotland wordt de komende jaren nog ergens een van de vele kastelen ingericht ais hotel. Het onderhoud van deze huizen kost de eigenaren immers handen vol geld en soms stijgt het water hen tot de lippen. Italiaans The Duke of Nortliumbria kan er inmid dels over meepraten. Het kasteel in Aln wick, waar hij zelf vaak woont, heeft hij opengesteld voor bezoekers om zo extra inkomsten hirmen te halen. Logeren kan (nog) niet, maar er mag wel even worden rondgekeken in enkele prachtige vertrek ken. De Engelsen lijken het prachtig te vinden om zo iets te weten te komen over de familie. De familiefoto's van The Duke die in de biblio theek staan, worden gre- tig bekeken. Wie niets op heeft met de society van Engeland, moet desondanks het kasteel bezoeken. De ze venhonderd jaar oude burcht oogt van buiten als een typisch oud fort. Halverwege de vorige eeuw werden de groot- ste vertrekken echter omgetoverd in de Italiaanse Renaissan cestijl. Het bladgoud straalt overal vanaf en samen met fijn meubilair, kroonluch ters, schilderijen en porselein ontstaat binnen de muren van het plompe kas teel een unieke sfeer. Uniek in Europa is uiteraard ook Ha drian's Wall. Bijna tweeduizend jaar ge leden werd van de oost- naar de west kust een muur gebouwd om de meest noordelijke grens van het Romeinse rijk aan te geven. Het was de Romeinen niet gelukt het land van de wilden, Schot land, onder de duim te houden. De muur die zo vlak bij de Schotse grens werd gebouwd, was zes meter hoog. Via bewaakte poorten kon deze grens wor den gepasseerd. Ook waren er grotere forten waar zo'n vijfhonderd soldaten woonden en werkten. Wie denkt een spectaculaire muur te zien, komt bedrogen uit. Zeker de toeris ten die al eens de Chinese muur hebben bewonderd. In Northumbria is slechts op enkele plaatsen iets van de smalle en inmiddels veel lagere muur te zien. Ten westen van het plaatsje Hexham zijn nog de best bewaarde delen te zien, die fraai over de heuveltoppen slingeren. Van een groot fort is alleen een ruïne over. Je kunt hier ook een wandeling langs de den, terwijl de schapen opzij vliegen. Natuur en historie gaan hier hand in hand. Durham Voor bezoekers van Noord-Engeland en Schotland is Hadrian's Wall altijd al een trekpleister geweest. Sinds Scandinavian Seaways vanuit IJmuiden naar New castle vaart (noordelijker dan North Sea Ferries, die in Hull aanmeert) is er voor de toeristen nog een tweede absolute must bijgekomen. Niet Newcastle zelf, maar het iets zuidelijker gelegen Dur ham. Het 'centrum van deze stad is nog vrijwel intact. Bovenop de rotsen van het schiereiland in de rivier werd in 995 een kerkje gebouwd. Later verrees hier een enorme, van binnen sobere, ka thedraal. Op honderd meter af stand werd indertijd een kasteel gebouwd, dat dienst deed als paleis voor de bisschop. In de ze streek was de bis schop lange tijd ook de machtigste man en werd hij daarom prins-bis schop genoemd. Tegenwoordig heeft de kerkbaas elders een onderkomen en is het kasteel als universiteit in gebruik. Tientallen studenten hebben hier nu een kamer en verder zijn in het kasteel de administratie en de kantine gevestigd. Een" modern zelfbedieningsrestaurant grenst aan de grote zaal van het kasteel, waar de studenten aan lange tafels plaatsnemen. Op een verhoging staat de tafel voor de professoren. Wanneer zij binnenkomen, gaan alle studenten staan. Want tradities staan bij deze uni versiteit hoog in het vaandel. Tussen het kasteel en de kathedraal ligt een fraai plein dat alleen wordt ver pest door geparkeerd blik. Ook de omlig gende straten met winkels en woningen in prachtige oude pandjes zijn een lust voor het oog. Op de auto's na. Wie via Newcastle over de Ml naar Schotland rijdt, komt nog een bijzondere attractie tegen: Beamish. Net even onder New castle is op driehonderd hectare heuvel land een openluchtmuseum neergezet. Uit de hele regio zijn goederen en pan den' aangeboden voor deze collectie. Steen voor steen zijn huizen en bedrij ven van begin deze eeuw uit elkaar ge haald en in Beamish weer opgebouwd. Een tijdrovende en zeer kostbare aan- ook naar. In een straat staan nu huizen van arbeiders, een tandarts, advocaat en uitgever. Verder winkelpanden van on der anderen een kruidenier en een auto handelaar. Binnen is alles in de originele staat. In de snoepwinkel wordt de lekker nij nog echt gemaakt en verkocht. Mede werkers van het museum verkopen niet alleen, maar vertellen ook over het leven van begin deze eeuw. Oude trams Het openluchtmuseum bestaat nu 25 jaar en is nog lang niet af. In het dorpje worden nog een bank, een drogist, een werkende bakkerij en een fontein opge bouwd. Ook een busstation moet nog uit de mottenballen worden gehaald en een tram is aan revisie toe. Op een nage bouwd station stomen de locomotieven wel, maar rijden niet. Dat moet de repli ca van de eerste locomotief (die van Stephenson) wel gaan doen. Beamish wordt met die lijn en een boerderij uit het begin van de achttiende eeuw, straks een park waar bezoekers zich door de tijd verplaatsen. In het informatiecentrum benadrukt de medewerker dat het in Beamish gaat om het vastleggen van de hoogtijdagen van deze regio. Toen de fabrieken en mijnen op volle toeren draaiden en veel mensen goed verdienden. In een nage bouwde mijn vertelt een andere mede werker juist weer de gruwelverhalen van het harde leven onder de grond. Met het sluiten van de mijnen in de regio is ook een einde gekomen aan mensonterende arbeidsomstandigheden. Daarvoor in de plaats kwam de werkloosheid. Met behulp van subsidies van de En gelse overheid en heel veel geld van de Europese Unie worden momenteel veel projecten uitgevoerd om de werkgele genheid op te krikken. Ook het museum van Beamish krijgt veel geld uit de Brus selse ruif. In Newcastle wordt braaklig gende grond langs de rivier herschapen in nieuwe bedrijfsterreinen en woning complexen. Ver van de prachtige brug gen in het stadscentrum ligt opeens een tropisch zwemparadijs en de terminal van de boten naar Scandinavië, Duits land en ook IJmuiden. De Nederlandse kustplaats van staal en visserij, die nu ook met behulp van geld uit Brussel pro beert de economie weer op te peppen. Wat dat betreft is de veerdienst een wel kome impuls in beide regio's. muur maken. Gezellig door de weilan- gelegenheid, maar het resultaat is er dan Het kasteel Bamburgh pal aan de noordwestkust van Engeland. Spelenroute Geen plek in Nederland of er is wel een fiets tocht met een of ander thema uitgezet. Noord west Groningen voegt aan dat pakket een vari ant toe: de spelenroute. De rit langs dorpjes als Winsum, Eenrum. Houwerzijl en Aduarderzijl is ruim dertig kilometer lang en voert langs negen bedrijven en attracties waar fietsers zich kun nen uitleven in niet-alledaagse spelletjes als trekbiljarten, ringsteken op de fiets, toptafelen. schuiftafelen, zwierbollen, haaks sjoelen, hoef ijzer werpen, steltlopen en spiegel-spelen. De fietsroute en de verschillende spelregels staan beschreven in een speciale brochure die voor f. 3,50 te koop is bij verschillende Groningse VW's. Info (ook over fietsverhuur) 050-139700. Er-op-uit! naar België De Spoorwegen hebben het reeds bestaande pakket uitstapjes in eigen land gebundeld in de pocket Er-op-Uit! uitgebreid met zeven Rail Idee-bestemmingen in België. Antwerpen, Brussel, Brugge, Gent en Mechelen dienen als decor voor de tweedaagse trips. Het Rail Idee alles-in-één-kaartje biedt naast de treinreis ook gratis toegang tot één of meer musea en attrac ties. Volgens de NS levert het gecombineerde kaartje een korting op van zo'n twintig procent. De brochure over de zeven uitstapjes is bij alle grotere NS-stations verkrijgbaar. Samson en Gert Wegens groot succes heeft attractiepark de Ef- teling het aantal optredens van de Belgische kinderhelden Samson Gert uitgebreid tot drie per dag. De 35 minuten durende voorstellingen zijn tot en met 25 augustus te zien om 12.00, 13.00 en 15.00 uur in het Zomertheater. Kinderfeesten Het miniatuurstadje Madurodam organiseert tot eind augustus iedere zondag- en dinsdag middag iets extra's voor kinderen. Tussen 12 en 16 uur treden in het kleinste stadje van Neder land clowns op of verzorgt hét Pias Poppenthe ater een voorstelling. Naast de kindermiddagen heeft Madurodam in deze maanden ook nog een expositie van modeltreinen en een ten toonstelling van miniatuur vuurtorens (tot 30 september). Info: telefoon 070-3553900. Maarten Spanjer was de eerste officiële klant van de nieuwste Amsterdamse attractie: een kroegen tocht per watertaxi. foto pr Watertaxi In samenwerking met de Amstelbrouwerij or ganiseert rederij Lovers sinds kort een kroegen tocht per watertaxi langs typisch Mokumse ca fés. Op- en afstappen kan op elke gewenste plek langs de Amsterdamse grachten, maar de ervaring leert dat het Centraal Station een po pulair start- en eindpunt vormt. De Watertaxi vaart geen vaste route. De passagiers kunnen zelf een keuze maken uit zestien geselecteerde cafés die via het water bereikbaar zijn. Ze zijn verdeeld in vier groepen: bijzondere kroegen, cafés langs de Amstel, historische etablisse menten en cafés waar vooral het levenslied getapt is. Er zijn Watertaxi's voor 2 tot 25 perso nen. Prijs: vanaf 120 gulden per taxi per uur, in clusief een drankje en een bittergarnituur. Een folder met beschrijvingen van de zestien cafés kan worden aangevraagd bij rederij Lovers. Prins Hendrikkade tegenover 25, Postbus 1000, AV Amsterdam, telefoon 020-6222181. Jumbo Express De Jumbo-Express, de nieuwste attractie van het Nederlands Spoorwegmuseum, is voltooid. De modelspoorbaan heeft nu een lengte van bijna één kilometer. De super-modelspoorbaan dankt zijn naam aan de Jumbo's, de oude snel trein-locomotieven van de Nederlandse Spoor wegen. Het unieke van de nieuwe attractie is, dat bezoekers kunnen meerijden met een su persnelle TGV en een Nederlandse Intercity 4, een zogeheten Koploper. Het Spoorwegmuse um in het voormalige Maliebaanstation aan de Johan van Oldebameveltlaan 6 in Utrecht is ge opend van dinsdag tot en met zaterdag van 10 tot 17 uur, zondag van 13 tot.17 uur. Info: telefoon 030-306206. Bijbeltegels in Otterlo Onder de titel 'Bijbelse voorstellingen op Ne derlandse wandtegels van de 17e tot de 20c eeuw' geeft het Nederlands Tegelmuseum in Otterlo een overzicht van de rijke produktie van bijbeltegels in ons land. De expositie-bcstaat uit twee delen; de ene groep toont het bijbelse ver haal van het Oude en Nieuwe Testament; de andere illustreert de gevarieerde produktie van de Nederlandse fabrieken. Ook worden prenten en boeken met religieuze grafiek tentoonge steld. De expositie aan de Eikenzoom 12 in Ot terlo is te zien tot en met 15 oktober. Info: 08382-1519. Rijwielhulpkist De ANWB heeft op het terrein van recreatie centrum De Paasheuvel in Vierhouten een rij wielhulpkist geplaatst. Het is de eerste op de Veluwe. De kist bevat een fietspomp, diverse soorten sleutels, binnenbanden, reservelampjes en ventielen. Ien EHBO-doos ontbreekt even min. De kist is bedoeld voor kampeerders op de Paasheuvel en voor fietsers die het bedrijf pas seren. Het gebruik van de kist is gratis; voor en kele materialen wordt een kleine vergoeding gevraagd. Motorgierpont. Skütsje. Mooi-weer-veer. Boogbrugpont. Motor schouwtje. De gids 'Overzetveren in Nederland' van de 'Vereni ging Vrienden van de Voetveren' zit om typeringen niet verlegen. In de jaren zestig, toen het autoverkeer flink oprukte, kwam me nig pontje voor fietsers en voetgangers in de verdrukking. Nu brei den zij zich in aantal weer uit. Zo is onlangs tus sen Ameide en Lopik een voet-fietsveer over de Lek opnieuw in de vaart gekomen. En tussen Gendt en de Millingerwaard kan sinds kort de Waal per pontje worden overgestoken. Nederlandse en Belgische instanties werken aan toeristische fietsroutes in de Limburgse grensstreek, waarin nieuwe voetveren zouden passen. In het Gooi willen het streekvervoer en een rederij onder de naam Aquanet een veer dienst instellen tussen Almere-Haven en Hui zen. Plannen zijn er ook voor de Ringvaart om de Haarlemmermeer in Schalkwijk (gemeente Haarlem). En bij het Groengebied Amstelland heerst optimisme over een pontje dat de Amstel ter hoogte van café Het Kalfje moet bevaren. Als alles meezit kunnen fietsers uit Amstelveen en Buitenveldert (Amsterdam) daar vanaf april 1996 in de zomermaanden onder meer de rustige oostelijke weg langs de rivier bereiken. Voorzitter Meta de Visser van de 'Vereniging Vrienden van dé Voetveren' bekommert zich al zo'n dertien jaar om pontjes die met opheffing worden bedreigd. Zij rukt onmiddellijk uit als er gens in het land stemmen opgaan om actie te voeren voor de te- Vereniging 'Vrienden van de Voetveren boekt succes rugkeer van een pont. Ook mag zij soms een heroverd veer dopen, zoals laatst bij Ameide waar fietsers en voetgangers zonder kilo meters omrijden weer een recreatiegebied aan de overkant van de Lek kunnen bereiken. ,,Een grote overwinning", constateert zij voldaan. De vereniging, die 1.600 leden telt, spoort voet gangers en fietsers aan om waar mogelijk op een pont te stappen. Hoe meer passagiers, hoe meer overlevingskansen. Naast een gebrek aan belang stelling ligt volgens Meta de Visser ook het gevaar op de loer dat een gepensioneerde veerman niet wordt opgevolgd. ,,Oude schippers zijn bereid onder ouderwetse condities te werken. Maar een opvolger ziet dat niet zitten. Bovendien zijn aan een moderne uitrusting meer kosten verbonden. Ook het geld dat nodig is om aan de veiligheidseisen te voldoen is niet altijd op te brengen." Maar ondanks die financiële belemmeringen lukt het dus op verschillende plekken de pont terug in de vaart te krijgen. Onder meer doordat het veer wordt gezien als bondgenoot in de strijd voor een beter milieu. In het oprich tingsjaar 1982 van de Vereniging Vrienden van de Voetveren telde Nederland vijfenveertig voet-fietsveren; op dit moment zijn er ze ventig bij de vereniging bekend. Voor de gids 'Overzetveren in Nederland' en andere informatie: Vereniging Vrienden van de Voetveren, Ringdijk 432, 2983 GS Ridderkerk, tel. 01804 -13304. Het is traditie dat Marjolein Bastin be kend van haar illustraties in 'Libelle' en 'Grasduinen' één keer per jaar een aantal van haar aquarellen exposeert in Het Aard- huis, het voormalig jachtchalet van koning Willem III in Hoog Soeren bij Apeldoorn. Tot en met 17 september vullen tientallen van haar werken de vorstelijke vertrekken. Omdat de aquarelkleuren langzaam maar zeker achteruitgaan is het waarschijnlijk de laatste keer dat de originele kunstwerken in Het Aardhuis te zien zijn. Het in 1861 ge bouwde jachtverblijf, dat sinds 1978 fun geert als Voorlichtingscentrum voor Wild en Natuurbeheer, biedt tot en met 22 okto ber ook de tentoonstelling 'Wolven, vriend of vijand?' De oprijlaan naar 'Het Aardhuis' is te vinden bij kilometerpaal 30,2 op de Oude Amersfoortseweg in Hoog Soeren. Info: telefoon 05769-1337 of 05705- 1681. en wel bekendste pontje van Noord-Holland, dat van Spijkerboor niet ver van Graft en foto hans van weel

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1995 | | pagina 21