raste plaats Design in Kunsthal
ire
ewondering
Grateful Deads
Jerry Garcia
(53) overleden
Cultuur&Kunst
"W9
-J*
IERDAG 10 AUGUSTUS 1995
CHEF CERT VISSER. 071-356441
av mster Esther Muir overleden
ffiRK» De Amerikaanse actrice Esther Muir, die haar loop-
lin de jaren '20 op Broadway begon en in meer dan 70 films
ae Ide, is op 92-jarige leeftijd overleden. In 1936 reisde ze met
Tarx-brothers voor de toneelvoorstelling van 'A Day at the
s' door de Verenigde Staten. Toen dit stuk later werd ver-
1, stond ze ook voor de camera.
Versussen voor de jeugd bij K&O
De Leidse Volksuniversiteit K&O geeft het komende sei-
een vijftal cursussen voor de jeugd. Voor de leeftijdscatego-
m 7 tot 10 jaar en van 10 tot 12 jaar worden tekencursussen
De iets ouderen (10 tot 15 jaar) kunnen bij K&O terecht
afg< cursussen boetseren. Nieuw is ook de cursus Engels voor
in eren van 7 tot 12 jaar. Voor meer informatie of inschrijvin-
!eP!K&0, Oude Vest 45 in Leiden, tel. 071-141141.
ens
he|ipschapprijs voor Wiroja's
vC RPAM» De Stripschapprijs 1995 gaat naar de Wiroja's, een
\werkingsverband tussen Wilbert Plijnaar, Robert van der
en Jan van Die. Het drietal is verantwoordelijk voor het
;s van wat de wederopstanding van Sjors en Sjimmie wordt
emd. Het maakt ook onder meer de populaire strip Claire
t weekblad Flair. De Wiroja's begeleiden bij het Sjors-en
nieweekblad ook jonge stripmakers. In het blad geven de
ïun eigen versie van deze oude striphelden. Zij krijgen de
*.pjschapprijs tijdens de Stripdagen die 21 en 22 oktober in
1 worden gehouden. De prijs bestaat uit een bronzen beeld
een oorkonde.
slui nl
^atiedagen van Christie's
i In aar Het veilinghuis Christies houdt de komende maan-
a neer taxatiedagen op verschillende plaatsen in Nederland.
d igstellenden kunnen op woensdag 23 augustus, van 10.00
stini.00 uur, met hun kunstvoorwerpen terecht in Kasteel Oud-
u enaar. De experts van Christie's taxeren onder meer schil-
in, tekeningen, grafiek, zilver en juwelen, klokken en horlo-
aJ las en keramiek en 20ste eeuwse toegepaste kunst. Op de
gen 29 september, 27 oktober en 24 november zijn experts
81 ilver, juwelen, 19de eeuwse schilderkunst en Indonesische
Sierkunst te raadplegen in Hotel Carlton Ambassador in Den
1 De adviezen zijn kosteloos.
den haag/leiden Karei de Rooij en Peter de Jongh vormen als Mini Maxi al 25 jaar een 'komisch duo'. Voor drie voorstellingen van hun pro
gramma 'Scherzo', op 22, 23 en 24 augustus in de Koninklijke Schouwburg in Den Haag, zijn kaarten verkrijgbaar bij het Uitbureau van K&O
aan de Oude Vest 45 in Leiden, op werkdagen tussen 9.00 en 17.00 uur. foto pr/roy beusker
?t j)ste kunstinstelling in Nederland ruimt de Kunsthal
tterdam vanaf deze zomer een vaste plek in de pro
nering in voor design. Met de expositie 'World
die volgende week zaterdag,begint, opent de
hal een reeks tentoonstellingen op het gebied van
Het programma omvat' vooralsnog exposities
iet werk van Hard Werken, Droog Design, Studio
8 lar, Gerard van den Berg en Jan des Bouvrie.
im evelien baks
ebb
nsthal wil accenten in de
ïmering aanbrengen en
die accenten is design",
m Pijbes, coördinator en
istellingsmaker. „Een
3 keuze, want het wint in
ende mate aan popula-
n a3vij constateren dat er in
^nd interessante dingen
gemaakt, die ook in het
buitenland aandacht krijgen.
Bijvoorbeeld in de Verenigde
Staten en in Duitsland. En ten
derde is er in in Nederland niet
één museum waar design een
vaste plek in de programmering
heeft. Boymans, het Stedelijk
Museum in Amsterdam en het
Groninger museum besteden er
aandacht aan, maar het is geen
vast item."
Het galeriegedeelte in de
Kunsthal, waar jaarlijks de in
zendingen voor de Rotterdam
Designprijs worden geëxpo
seerd, krijgt daarvoor een
design-bestemming. Het eerste
jaar zal het accent komen te lig
gen op Nederlands Design. Zo
wordt een overzicht gepresen
teerd van het werk van grafisch
ontwerpbureau Hard Werken,
dat vorig jaar van Rotterdam
naar het Amsterdamse Sloten
verhuisde en een samenwer
kingsverband aanging met Ten
Cate Bergmans Design. Deze
expositie, een samenwerking
tussen de Kunsthal en het Kar-
meliter Klooster, zal vanaf 25
augustus eerst in Frankrfurt te
zien zijn. Daarna verhuist deze
naar Rotterdam.
Als tweede is Droog Design
aan de beurt, een jong maar
ook in het buitenland zeer suc
cesvol ontwerpbureau. „Het zal
voor het eerst zijn dat het werk
in één overzicht te zien is", al
dus Pijbes. Ook aan Studio
Dumbar, die onlangs een vesti
ging in Rotterdam opende, zal
een historisch overzicht worden
gewijd.
„Design is in de afgelopen ja
ren een item geworden", ver
klaart Wim Pijbes. „Die toene
mende populariteit zie je overal.
Designwinkels floreren en er
komen er alleen maar meer bij.
Er is dus publiek dat er geld
voor over heeft. Design is luxe
en het is aangenaam".
Pijbes heeft ook plannen om
een tentoonstelling te wijden
aan Jan des Bouvrie. „Een zeer
succesvol Nederlands ontwer
per wat naamsbekendheid en
commercie aangaat. De man is
meer een stilist. Pret-è-porter,
geen haute couture wat hij doet.
Toch heeft een man als Benno
Premsela over hem gezegd: 'als
er één ontwerper is die het Ne
derlands interieur heeft veran
derd, dan is dat Jan des Bouvrie
geweest."
De 'etalage' van de Kunsthal
staat eveneens in het teken van
het dagelijks design. De exposi
tie 'Wat zit er in dat koffertje',
met hele oude maar ook super
moderne koffers, is verlengd tot
begin oktober. Voor de maan
den daarna zijn er plannen voor
een tentoonstelling van voor
deuren, spiegels en dure kerst
versieringen.
e rubriek komen al of
niet bekende
ekgenoten aan het
rd die, hetzij direct,
zijdelings met kunst
cultuur te maken
n. Ze praten over een
nstvoorwerp, een
;tuiting waaraan ze
jzondere waarde
en. Van de snuifdoos
ran oma tot het
Sdraaide muziekstuk
s wat daar tussen zit.
daag spreekt Frank
jeeldend kunstenaar
te Leiden, zijn
ideringuit. „Waarom
mooi, ik zou het niet
Tijad unnen zeggen."
Er zijn te veel dingen
die ik mooi vind.
Braillehandschrift,
id vi platgetrapte
rkon m op de stoep voor de
jstr. p, Tommy Cooper,
edeikan ik geen keuze
uitsl Liit al het moois dat er is.
eenmaal: ik kan
uit^ zen.
i vind ik iets mooi? Ik
rt of ik dat wel kan
n. Deze kartonnen
1
I rnd ik mooi, maar ze
niet mooi. Het is
uslai ^weggegooide rommel,
igeli B0P straat gevonden en
enei °men. Het zijn de
alen an kerstpakketten,
uslai en dat ik ze ooit kan
usla en om er iets van te
igel Ze zijn mooi vanwege
issen die er op staan,
enei rvan om in mezelf te
uslai dus toen jj,. djg dozen
ede' egenomen zat ik me
j af te vragen waarom ik
!n nou z0 mo°' ^"d- Er
Qlen ircissen op. Wat zijn
in|ap n: narcisme. Het zijn
elgié ^etten, ooit heeft er
iedei jezeten. Dus die dozen
luifel 'enlijk voor het
elgiêe van kerst.
san francisco ap
Jerry Garcia, legendarisch leider
van de Amerikaanse rockgroep
Grateful Dead, is gisterochtend
overleden. Hij is 53 jaar gewor
den. Garcia werd volgens een
woordvoerder van de politie
dood aangetroffen in Serenity
Knowles, een centrum voor
drugsverslaafden. Hij bleek te
zijn overleden na een hartaan
val.
Jerry Garcia was lead-gitarist,
zanger en componist van de
Grateful Dead, een groep die
wortelde in de Californische
hippiecultuur van de jaren zes
tig maar nog steeds volle zalen
trok. De groep scoorde weinig
hits, maar had duizenden fans,
die hun idolen op bijna religieu
ze wijze van concert tot concert
volgden. Met hun optredens
verdiende de 'Dead' nog altijd
tientallen miljoenen dollars per
jaar.
„Muziek heb je nodig," zei
Garcia eens. „Wij hebben in ons
leven behoefte aan muziek, ver
rukking, en kracht, mythe,
feestvieren en religie, en muziek
heeft daar veel van in zich." De
optredens van Garcia waren
slordig of spectaculair. In de ja
ren tachtig en negentig vergat
hij wel eens de woorden van de
nummers die hij zong. Maar
met zijn geimproviseerde en
breed uitgesponnen gitaarsolo's
bracht hij zijn gehoor in vervoe
ring. Op de bühne was hij wei
nig spraakzaam, naar verluidt
omdat hij bang was dat zijn
woorden verkeerd zouden wor
den uitgelegd door verwoede
fans die iedere nuance zouden
proberen te analyseren.
De gezette Garcia had de no
dige gezondheidsproblemen,
die dikwijls gaten sloegen in het
drukke programma van de
groep. Nadat hij in 1991 uitput
tingsverschijnselen kreeg slank
te hij af, stopte met roken, ver
minderde zijn druggebruik en
nam een fitness-trainer in
dienst. Maar het leven van roek-
muzikant bleef aanslagen ple
gen op zijn gezondheid. „Te
veel sigaretten, te veel junkfood
en te weinig lichaamsbewe
ging", vatte bandwoordvoerder
Dennis McNally het vorig jaar
samen.
Garcia laat een vrouw, zijn
derde, en vier dochters achter.
Maar, zoals de zakenman Amie
Fagan (30) in Columbia, Mis
souri, het zei: „Voor velen is de
dood van Jerry alsof je je groot
vader hebt verloren."
heb ik niets aan.
Waarom vind ik iets mooi?
Jarenlang was ik op zoek naar
een vierkanten leren stoel en
jarenlang probeerde ik er achter
te komen waarom ik dat nou
wilde. Nu ben ik er achter dat ik
leer gewoon mooi vind. Leer
heeft geleefd en is tegelijkertijd
ook een huid. Omdat het een
huid is zie je er een structuur in.
Inmiddels heb ik een hele berg
leer verzameld. Als ik op straat
oude stoelen of banken zie
staan, snijd ik er stukken leer uit
en neem die mee. Die stukken
gebruik ik soms als omlijsting
van schilderijen en ik heb er
ook een aantal kistjes mee
bekleed. Ik zou met die
verzameling leer een heel groot
deel van mijn woning kunnen
beplakken.
Voor een ander is het
waarschijnlijk niet te volgen
waarom ik sommige dingen
verzamel of mooi vind. Maar
dat doet er ook niet toe. Ik zou
het liefst al mijn beelden van
brailleteksten vborzien. Mensen
hoeven niet te weten hoe ik iets
noem of wat ik er mee bedoel.
Wat is trouwens mooi? Ik koop
van die Delftsblauwe huisjes
om ze te gebruiken voor het
maken van beelden. Zijn die
huisjes mooi? Nee. Maar als ik
er wat mee doe, worden ze weer
wel mooi. Dan kan alles mooi
zijn. Als ik een auto in stukken
zaag en aan het plafond plak
dan is het net een
Michelangelo.
Je hebt als kunstenaar wel het
idee dat je communiceert met
mensen, maar dat blijkt toch
niet zo te zijn. Neem Jetteke
Bolten, directrice van museum
De Lakenhal. Je denkt dat je
met haar communiceert, maar
ze is alleen geïnteressaj
prijzen van mijn kunsT
en niet waar ze over gaS
tekst erna straatsma
ceen, maar
Vakorganisatie
bepleit vast
assistent-
dirigentschap
amsterdam anp
Het assistent-dirigentschap
moet terugkomen. Dat bepleit
de Koninklijke Nederlandse
Toonkunstenaars-Vereniging
(KNVT) in een notitie naar aan
leiding van het komende Kun
stenplan 1997-2000. De KNTV is
met circa 3500 leden de groot
ste vakorganisatie voor profes
sionele musici.
De vakorganisatie constateert
dat jonge dirigenten blijven
hangen in het semi-professio-
nele circuit. Bij de orkesten zijn
te weinig kansen voor de relatief
onervaren dirigent. Een vaste
plaats voor een assistent-diri
gent, gesubsidieerd door de
overheid, zou daar verandering
in moeten brengen.
In de notitie wijst de KNVT
ook op problemen bij het on
derwijs. De tweede fase van de
muziekopleiding is 'te eenzij
dig'. Het onderwijs richt zich te
sterk op de uitvoeringspraktijk.
Docerende capaciteiten worden
niet bijgebracht.
De opleidingen moeten daar
nadrukkelijk aandacht aan ge
ven, aldus de 'Visie op een
nieuw Kunstenplan - sector
muziek', zoals de titel van de
notitie luidt.
Jerry Garcia: „Wij hebben in ons leven behoefte aan muziek, verruk
king, en kracht, mythe, feestvieren en religie, en muziek heeft daar veel
van in zich." foto anp
BIOSCOPEN
foto hielco kuipers
LEIDEN
LIDO 1, 2. 3, 4 en STUDIO tel: 071
124130/133210, Steenstraat 39.
LIDOl
Power Rangers al., dag. 14,30.
First Knight 12 jr., dag. 18.40,
21.15.
LIDO 2
Frank en Frey al., dag., 14.30.
Die Hard with a Vengeance 16 jr.,
dag. 18.45,21.15.
LIDO 3
Flodder 3 al., dag. 14.15, 18.45,
21.15.
LIDO 4
Casper al., dag. 14.30, 19.00,
21.15.
STUDIO
Free Willy 2 al., dag. 14.30,
19.00,21.15
LUXOR tel: 071-121239, Stations
weg 19.
Crimson Tide al., dag. 18.45,
21.30.
TRIANON tel: 071-123875, Bree-
straat 31.
La Reine Margot do t/m woe,
20.00.
Outbreak do t/m woe 19.30.
French kiss do t/m woe 21.45.
KIJKHUIS tel: 071-142895, Vrou
wenkerksteeg 10.
Sleep with me do t/m woe (zo ge
sloten) 19.30,21.45.
The madness of King George do
t/m woe (zo gesloten) 20.00,
22.15.
DEX
Burnt by the Sun do 20.30.
J'ai pas Sommeil vr 20.30.
Le Mépris za 20.30.
The Puppetmaster zo 20.30.
The Wooden Man's Bride wo
20.30.
ALPHEN AAN DEN RIJN
EUROCINEMA tel: 01720-20800,
Van Boetzelaerstraat 6
Flodder III al dag. 18.30,21.15,
zo ook 16.00.
Free Willy 2 al., dag. 13.45,
18.45, 21.30, zo ook 16.00
Die Hard with a Vengeance 16 jr.,
dag. 18 30. 21.15, zo ook 16.00.
Casperal dag 13.45. 18 45,
21.00, zo ook 16.00
Power Rangers al., dag. 14.00
Franken Frey al., Ned gespr.,
dag. 14.00.
VOORSCHOTEN
KINDERBIOSCOOP CC tel: 071
790698, Prinses Marijkelaan 4.
101 Dalmatiërs al.. Ned. gespr.,
ma di woe 14.00.
Kipling'sJunglebook al., ma di
woe 15.30.
DEN HAAG
ASTA 1 tel: 070-3463500, Spui 27.
Crimson Tide al., dag. 13.15,
16.00, 18.45,21.30.
ASTA 2
Casperal., dag. 13.15, 16.00,
18.45,21.30.
ASTA 3
Flodder 3 al dag. 13.15, 16.00.
18.45,21.30.
BABYLON 1 tel. 070-3471656,
naast Centraal Station.
First Knight al dag. 13.15,
16.00, 18 45,21.30
BABYLON 2
The Madness of King George 16
jr., dag. 13 15. 16 00, 18.45,
21.30.
BABYLON 3
A Bronx Tale 12 jr., dag. 16.00,
18.45,21.30.
Frank Frey al., dag. 13.15.
METROPOLE 1 tel. 070-
3456756, Carnegielaan 15.
French Kiss al., dag. 13.15,
16.00, 18.45, 21.30
METROPOLE2
Crimson Tide al,. dag. 16.00,
18.45,21.30.
Frank Frey al., dag. 13.15.
METROPOLE3
Milk Money al., dag. 13.15,
16.00, 18.45, 21.30.
METROPOLE4
Free Willy 2 al.
16.00, 18.45, 21.1
METROPOLE 5
Die Hard..with a vengeance 16 jr.
dag. 13.15, 16 00, 18.45,
21.30.
MOVIEWORLD Kurhausweg 2. tel
070-3515738, reserveren tel: 070-
3515778
Flodder 3 al dag. 11 50. 14.15.
16.50, 19.20.22.10.
Outbreak 12 jr., do t/m wo 18.15,
za alleen 20.50
Die Hard., with a vengeance 16 jr.,
dag 12 50. 15 40. 18.30,
21.35.
Casperal .dag. 12.10, 14.20,
16 30. 18.40.21.10.
Bad Boys 16 jr., dag. 16.40,
19 10,21.55.
Power Rangers, the movie al., dag.
11.40, 13.50, 16.05.
First Night al., dag. 13.20, 16.10,
19 00,21.45.
Crimson Tide al., dag. 13.30,
16.00, 18.50, 21,25.
Free Willy 2 al., dag 12.00,
14.10, 16 15, 18.20, 20.30; vr
za 22.40.
A Bronx Tale 12 jr.do vr zo t/m wo
20.50, za 18.15.
French Kiss al., do zo t/m wo
22.30.
Bad Boys 16 jr., dag. 16.40,
19 10,21.55.
ODEON 1 tel 070
3462400/3462401. Herengracht
13.
French Kiss al., dag. 18.45,
21.30
Free Willy 2 al dag 13.15,
16.00.
ODEON 3
Bad Boys 16 jr., dag. 18.45,
21.30.
Power Rangers, the movie dag.
13.15, 16.00
ODEON 4 RIKSBIOSCOOP
Terminal Velocity 12jr.,dag.
11.45, 14.15, 16.45, 19.15,
21.45.
OMNIVERSUM tel: 070-3545464,
Pres. Kennedylaan 5.
Bevers al., dag. 11.00.
The Living Sea al., dag. 12.00,
14.00, 16.00,21.00.
Destiny in Space al., dag. 13.00,
15.00,20 00.
The Secret of Lice al., dag. 17.00.
Is daar Iemand? al., dag. 19.00.
HAAGS FILMHUIS tel: 070-
3656030, Spui 191
Window to Paris 16 jr., dag.
19.30.21 45
Burnt by the Sun 16 jr.dag.
19.15.
Ermo 16 jr.. dag. 22.00.
Chinatown 16 jr.ma t/m wo
19.15.
