i
'Flierefluiters zijn
snel vertrokken'
Natte
Voeten
Leidse Belg op
Deense Nipper
Aan boord van de 'Dar
Mlodziezy, dag 8 (slot)
Excursie naar
Nieuwkoopse
Plassen:
paradijs voor
botanicus
Luizenleven
zonnig
CLD
WeCoAAOTORSLOEPEN
V\feGo bv
IDERDAG 10 AUGUSTUS 1995
Jeidenaar Jeroen Dijkman
Imee op het Poolse schip
"ziezy tijdens de laatste
Je van de Cutty Shark Tall
Race van het Deense Fre-
jhaven naar IJmuiden. Ver-
pfster Marina van den Berg
van de tocht. Van-
Be slotaflevering in deze se-
(ijk is de kleine Tomasz het
ield van het type man hier
lord; zorgzaam, vol humor
ihtelijk gestoord. Tomasz,
|oei voor de dronkaards,
lij beheert de bar. Elke och-
>m 11.00 uur drentelen de
[passagiers in de lounge, wachtend op Tom.
m hier alleen aangemonsterd als een goed
om de hele dag door te drinken. Om 3 mi-
over 11 zitten ze achter hun eerste biertje.
uur 's avonds gaat de bar dicht en staan
are eikenhouten tafels vol met lege wijnfles-
n halfvolle whiskyglazen. Onder de tafel
ketl ïen voorraadje bier om de rest van de nacht
door te brengen. Het zijn .aardige
aards: ze kletsen, zuipen en storen nie-
Behalve de bemanning,
officier sprak er schande van dat de kapi-
ït pronkstuk van het schip voor zulke zuip-
en openstelde. Kleine onweerswolken
en over zijn Kaukasische gezicht, barsten
id in het dunne laag Britse beschaving dat
ooit eens iemand bij deze man
heeft weten aan te brengen. Indien
toegestaan, zou hij ze naar buiten
slepen en over de reling gooien.
Maar het onderhoud van een schip
als de 'Dar' kost handenvol geld en
in het tempo waarin deze mensen
drinken, brengt dat aardig wat op.
Voor de zuiplappen is Tomasz on
verbiddelijk: na sluitingstijd geen
drank, maar ^ls je hem om een
kopje thee vraagt, antwoordt hij:
yes, yes, tea, I make, come, come.
Enige conversatie is verder niet
met hem mogelijk, want hij be
grijpt alleen dingen die met bestel
lingen te maken hebben.
Toen wij finishten vlak voor de
kust van Nederland en alle hens aan dek was voor
de overstagmanoeuvre, ging Tomasz helemaal uit
zijn bol. Zoals alle bemanningsleden verheugt hij
zich op Amsterdam. De één praat over de prach
tige musea, de ander fluistert over de hasj. Maar
Tomasz, 'tiny' Tom, gaat naar de disco. In trai
ningspak swingt hij over het dek, een walkman
op zijn hoofd met keihard schetterende techno-
rock, een wandelende disco.
Hij is een schoolvoorbeeld van de permanente
bemanning van de 'Dar', attent en knotsgek. Na
een week wordt het moeilijk om afscheid van ze
te nemen.
De naam onderwatersport dekt de lading maar
half. Dat sportduikers hun hobby voornamelijk
onder de waterspiegel beoefenen klopt als een
bus, maar het wedstrijdelement is meestal ver te
zoeken. Of je moet op het idee komen om met
stick en loden puk op de bodem van een zwem
bad te gaan hockeyen, het zogeheten onderwa-
terhockey.
Bij de Leidse onderwatersportvereniging Ca
lypso komt die variant van sportduiken inder
daad voor. Maar voor menig duiker is het hoc
keyen, waarbij één arm op de rug moet worden
gehouden, slechts bijzaak. Daarvoor heb je geen
snorkel, bril of vinnen nodig, laat staan een wa
terdicht pak of persluchtapparatuur. De hoc
keyers happen naar adem, laten zich naar de
bodem van het bad zakken om aan het spel deel
te nemen. In het ongunstigste geval kom je in
scoringspositie lucht te kort. „Dat is mij meer
dan eens overkomen", zegt Bert Swartz, een er
varen onderwaterhockeyer.
Een goede ademhalingstechniek is een eerste
vereiste voor iedereen die het onder water zoekt.
Net als de hockeyers gaan onderwaterfotografen,
-biologen, -archeologen en spelologen (grotdui
kers), prat op hun grote longinhoud. Na veel oe
fening met een snorkel en de verplichte sportkeu
ring zakken zij met een met luchtfles op hun rug
geleidelijk af naar de diepere regionen. „Gelukkig
is zwembad De Zijl plaatselijk 3,80 meter diep",
zegt trainer Fer Mettelmeijer. „Ideaal voor begin
nende sportduikers. In buitenwater gaan we ver
volgens een meter of tien de diepte in."
Het zakken met behulp van lood lukt altijd. Het
is de kunst om niet te snel te dalen, net zoals snel
stijgen om gezondheidsredenen wordt afgeraden.
De druk op de trommelvliezen kan te groot wor
den en ook een klaplong behoort tot de mogelijk
heden bij ondeskundig duiken. Uiteraard waakt
Calypso voor zulke ongelukken, die slechts bij
WATERSPORTEN
|N. ZOMER
sen. Daarnaast biedt Calypso geen plaats voor
stunters of macho's. Mittelmeijer: „Flierefluiters
komen hier wel, maar zijn meestal snel vertrok
ken als ze zien hoe serieus wij te werk gaan."
Wat overblijft is een bonte verzameling van ge
motiveerde duikers, die allemaal zo hun eigen re
denen hebben om voor een complete duikuitrus-
ting van enkele duizenden guldens in de buidel te
tasten. Mittelmeijer vindt het gevoel van zweven
onbeschrijflijk mooi. Trainer Thijs Keyser doet
het daarentegen puur voor de mooie natuur op
de bodem van Nederlandse en buitenlandse wa
teren. Want de beloning van het riskante dalen
en stijgen bestaat uit een 'wandeling' van tiental
len minuten over de bodem van een meer of zee.
Wie het per se dicht bij huis wil zoeken, kan
zich als sportduiker verdienstelijk maken bij op
het water georgansieerde evenementen. Zo wa
ren duikers van Calypso aanwezig bij de
kwarttriathlon in de Leiderdorpse Dwarswete-
ring. Voor het geval dat. „Maar wij hoefden nau
welijks in actie te komen. Hooguit raakte een
zwemmer in paniek als hij een arm in zijn gezicht
kreeg. Maar het eerste wat een duiker leert is dat
hij nooit in paniek moet raken."
TEKST: TIM BROUWER DE KONING
FOTO: HENK BOUWMAN
hoge uitzonde
ring voorkomen.
Het kan alleen
maar misgaan
door grote pech
of overmoed.
Een grondige
voorbereiding
kan een sport
duiker niet mis-
Borrelend stinkend moerasgas,
enorme watervlakten vol dotter
bloemen, bloeiend blaasjes-
kruid en gele plomp, rietlanden
waarin de karrekiet en rietgors
zich verbergen, moesrasbossen
en de vleesetende zonnedauw.
Voor een béétje botanicus of
vogelaar is het Nieuwkoopse
plassengebied een waar para
dijs op aarde. Een paradijsje
waar de natuurorganisatie Na
tuurmonumenten de scepter
zwaait. Opzichter van het 1100
hectare grote natuurgebied is F.
Alta. Samen met zijn vier vaste
krachten en de rietsnijders in de
wintermaanden zorgt hij ervoor
dat het natuurgebied instand
gehouden wordt.
De Nieuwkoopse Plassen zijn
zo rijk aan natuur doordat er
binnen een relatief klein gebied,
een grote variatie in land
schapstypen te vinden is. Met
name in overgangssituaties,
zoals van water naar land, van
stilstaand naar stromend of van
voedselrijk naar voedselarm wa
ter komen er veel (bijzondere)
soorten voor.
Varend door het Nieuwkoop
se gebied overvalt je een geluks
gevoel waar je bijna onrustig
van wordt. Het water is méér
dan gewoon een flinke plas.
Overal borrelt moerasgas op,
een penetrante zwavelgeur ach
terlatend. Dikke klonten veen
drijven als verstilde monumen
ten rond. „Bodemdelen die los
laten", legt Alta uit. Ook de riet
landen bieden aan talrijke vo
gelsoorten zoals de rietzanger,
de snor en ook de bruine kie
kendief, een goed domein. Daar
waar de grond armer is
(schraallanden) en vooral het
water heel schoon, is zonne
dauw te vinden.
De Nieuwkoopse Plassen:
zelfs met de Ogen dicht een
waar paradijs. De bloemengeu
ren, het geluid van klotsend wa
ter, de roep van de kiekendief
en de vleugelslag van de
puperreiger. Het Leidsch Dag
blad organiseert volgende week
twee vaarexcursies (zie ook de
bon onderaan deze pagina).
Natuurmonumenten vaart het
hele jaar door in het gebied.
manning van de Leidsch Dagblad-boot is deze week onder
te vinden in de Ringvaart rond de Haarlemmermeer. Tips en
sties voor de Waterkrant kunnen rechtstreeks worden door-
Jen aan de verslaggevers op de boot (tel. 06-52801476) of aan
«actie op de wal (tel. 071-356441).
O
O
m
br
Woensdag 9 augustus, Ringvaart.
Het zijn er minder dan vorig jaar, maar af en toe ko
men we ze nog wel tegen: abonnees als tuinder-in-ruste
De Graaf uit Leiderdorp. „Tsjonge, tsjonge", schudt hij
zijn hoofd in berustende verbijstering. „Elke dag als ik
die logboekjes van jullie lees denk ik: wat hebben die lui
toch een luizenleven.
Als we vorig jaar één ding hebben geleerd, is het wel
dat er tegen zoveel onbegrip niet valt te redeneren. Mijn
heer De Graaf denkt ook vast dat Donovan Bailey een
luizenleven heeft omdat hij zich voor de wereldtitel
sprint nog geen tien seconden hoeft in te spannen.
Het zijn de grootste componisten die net zo lang aan
een melodietje blijven schaven totdat het klinkt alsof ze
het zo uit hun mouw hebben geschud. Wij op onze beurt
goochelen net zo lang met de begrippen organisatie,
communicatie en navigatie totdat voor een willekeurige
buitenstaander de indruk van 'spelevaren' ontstaat.
Neem nou vandaag. Wat hebben we niet in de plan
ning? De boot ligt in Warmond, we moeten naar de
Ringvaart, hebben als thema voor deze trip gekozen voor
'bedrijvigheid op en om het water', willen derhalve
schrijven over een kalkzandsteenfabriek en een ontwer
per van hypermodern reddingsmateriaal en hebben als
gasten aan boord bijna 150 jaar beurtschipper-ervaring
in de personen van de Leidse gebroeders Groenewegen
(72 en 79 jaar oud), die alles weten van de handelsroutes
tussen Amsterdam en Rotterdam.
Een programma dat staat als een huis. Als een kaar
tenhuis. Een telefoontje naar de kalkzandsteenfabriek
leert dat het bedrijf tot 18 augustus dicht is. Een tiueede
tegenslag is dat we de gebroeders Groenewegen niet van
huis kunnen ophalen, maar moeten oppikken bij het
terras van Het Kompas. Vijf koffie en evenzoveel appel
gebak verder blijkt ook het bedrijf van de reddingsmid
delen telefonisch geen gehoor te geven. Op dan maar
naar ons lunchadres, café De Hanepoel. Ook daar zit het
ons niet mee. Als we van het trapistenbier Westmalle de
Tripel-uitvoering bestellen krijgen we consequent een
Dubbel geserveerd. Bestellen we verse mosselen als
lunchgerecht, dan blijkt dat we
dat alleen als onderdeel van een
totaalmenu met heldere bouil
lon vooraf, ijs met aarbeien toe
en vergezeld van salade, diverse
sausjes, friet en stokbrood met
kruidenboter kunnen krijgen. En
tot overmaat van ramp hebben
de Groenewegens hun colbert
jasjes bij Het Kompas laten han
gen, zodat a: de rekening bij de
Hanepoel voor ons is en b: we de
dag weer eindigen op het terras
(al was het alleen maar om de
jasjes op te halen).
Vorig jaar zouden we dit nog al
lemaal aan abonnee De Graaf
hebben uitgelegd.
Maar inmiddels weten we dat er
tegen zoveel onbegrip toch niet
valt te redeneren.
Ruim 15 jaar was Kees Walenkamp op zoek naar
de boot, waarvan hij zich nu de trotse bezitter
mag noemen. De Leidenaar, één van de 11 kinde
ren (10 zonen en een dochter) van de bekende
Leidse rijwielhandelaar Walenkamp, is met zijn
60 jaar oude Deense vissersboot - die hij heeft la
ten ombouwen tot zeilschip - op weg naar Am
sterdam om deel te nemen aan Sail '95. Op Kaag
eiland op het terras bij T^nte Kee rust hij even
uit, samen met broer Kluuk en vriend Chris Paul
Stapels.
De wettige echtgenote van Walenkamp, Jette
Hermansen, ligt met een lichte vorm van zeeziek
te in de kajuit van de 'Nipper', die vóór Tante Kee
ligt afgemeerd. De heren hebben wel wat beters
te doen. Zij doen de tweede betekenis van de
naam van de boot eer aan. Ze nippen lekker aan
een biertje, reeds om elf uur in de ochtend. De
Kaagbrug gaat toch pas om half één open, dus ze
hebben nog even de tijd. Ook de derde betekenis
van de schuit - in het Engels betekent Nipper
kwajongen - bevalt hen goed. Het zijn immers,
ondanks hun leeftijd, belhamels. De beman
ningsleden van de Nipper hebben de grootste lol
met elkaar en genieten duidelijk van het leven.
„Maar Nipper is gewoon afkomstig van degene
die de boot gebouwd heeft. Aan de werf van het
beroemde Deense scheepsbouwersgeslacht is de
naam ontleend", weet Walenkamp. Het water en
vooral het varen trokken de Leidenaar, die tegen
woordig resideert in Brugge in België, al van
jongs af aan. „Vroeger liep hij nogal ongelukkig",
merkt Kluuk op. „Ze dachten dat hij zeebenen
had."
Op 16-jarige leeftijd verliet Walenkamp Leiden
om in Vlissingen naar de Zeevaartschool te gaan.
Vervolgens werkte hij bij de Rotterdamse Lloyd
als stuurman alvorens hij naar Denemarken ver
trok om in de vishandel te gaan. In Esbjerg (,,'s
werelds grootste vissershaven qua kilo's aange
voerde vis") heeft hij nog steeds zijn bedrijf, ook
al woont hij nu al weer zo'n acht jaar in België. In
Denemarken heeft hij wat mensen aangesteld om
zijn onderneming te leiden, terwijl dochterlief
een oogje in het zeil houdt.
In Denemarken ook liep hij zijn vrouw Jette en
de kotter tegen het lijf. „Vanaf de eerste dag dat ik
in Denemarken was wilde ik zo'n boot hebben",
aldus de vijftiger. Vijf jaar geleden had hij einde
lijk beet. In Skage, het noordelijkste puntje van
Legoland-land, lag de Nipper te koop. De laatste
eigenaar viste helemaal alleen op kleine kreeftjes
in de buurt van de Shetland-eilanden.
Eenmaal in het bezit van de kotter, liet Walen
kamp hem ombouwen tot zeiljacht. En het resul
taat mag er zijn. „Er varen duizenden van deze
bootjes rond", vertelt Walenkamp. „Maar er was
laatst een makelaar aan boord die zei dat er geen
tien van rondvaren die er zo goed uitzien", valt
Chris Paul Stapels, voormalig fotograaf van het
Leidsch Dagblad, hem bij. Om er aan toe te voe
gen: „Als jij je eigen pr niet verzorgt, dan doe ik
het wel."
Walenkamp heeft met zijn vaartuig al genoeg
tochtjes gemaakt. Vorig jaar nog zat hij zeven
Kees Walenkamp hijst de Sail-vlag in top van de Nipper.
maanden op zee. „We voeren van België naar
Frankrijk en via Spanje en Portugal naar Gibral
tar. Van maart tot september waren we onder
weg." Vrouw Jette heeft het minder naar haar zin
aan boord. Dat wil zeggen, de Deense heeft im
mer last van zeeziekte. „Ook in de haven bij Ca-
marque in Frankrijk. De vissersboten daar heb
ben de gewoonte om het gas even open te draai
en als ze de haven binnenvaren. Zelfs daarvan
begon het binnen te schommelen."
En over zeeziekte gesproken. Dat komt vaker
voor aan boord van de Nipper. Jaap Schrier, in
eerste instantie de vijfde opvarende toen de ploeg
uit België met bestemming Amsterdam vertrok,
'overleefde' de reis niet. Al in Maassluis ging hij
van boord. Al vomerend van de misselijkheid.
Walenkamp bleef dus met vier over.
De reis uit Brugge duurt inmiddels drie dagen.
Eergisteren voeren ze naar Haarlem, gisteren
naar Beverwijk, terwijl vandaag aan de parade
richting Amsterdam wordt deelgenomen. Onder
weg heeft de bemanning wat tegenslag gehad.
Normaal duurt de reis naar IJmuiden slechts tien
uur, maar door de stevige wind was de Leidse
Belg genoodzaakt om bij Hoek van Holland reeds
de binnenwateren op te zoeken. En toen begon
nen de problemen. „Ik ben gewend aan de zee en
heb dus geen waterkaart aan boord. Bij Schiedam
konden we niet verder. Na vijf bruggen gepas
seerd te hebben kon de zesde niet open."
Ook de rivierpolitie in Rotterdam kon hen niet
verder helpen. „Er werken geloof ik duizend man
daar op kantoor maar niemand kon me uitleggen
hoe ik naar Amsterdam moest komen. Ik kon
maar beter de ANWB bellen."
In Amsterdam leggen ze aan in de Java-haven.
Daar heeft de kotterclub gereserveerd. De zeezie
ke Jaap Schrier komt daar wellicht nog even
langs. Vrouw Jette zal de haven dit keer overle
ven. Als er tenminste geen boten met hoge snel
heid binnenvaren.
GERTJAN VAN GEEN
llü
incruise
kagerplassen
donderdag en
alei rt: 13.00 uur
i Leiden
04i' >9 L.O.I. Zijldijk
ƒ16,-;
jpi t/m 10 jaar ƒ10,-
ujs 1
rF,v
V.O.F.
Hoge Rijndijk 203 - 2314 AD Leiden
Tel.kantoor 071-413183/219875
Bel vroegtijdig!
Woensdag afvaart 13.00
uur Haven Leiden
Volwassenen ƒ17,50;
kinderen t/m 10 jaar ƒ10,-
Op een zoele zomeravqnd genieten van het waterrijke natuurgebied de
Nieuwkoopse Plassen. In een open boot varen langs bonelende
moerasbosjes en vlinderrijke schrale graslanden.
Exclusief voor onze Leidsch Dagblad-lezers hebben wij twee vaar-excursies
georganiseerd. Op maandagavond 14 augustus en donderdagavond 17 augustus
vertrekt onze boot om 19.00 uur van de aanlegplaats aan de Simon van Capelweg
in Noorden voor een tocht van anderhalf uur, onder deskundige leiding van
Natuurmonumenten.
Kaarten voor beide boottochten kunnen op vertoon van deze bon worden gekocht
bij het Leidsch Dagblad, Rooseveltstraat 82, Leiden. Telefoon 071 - 356 356.
Kosten f5,- p.p. en f2,50 voor kinderen t/m 12 jaar en 65 plus.
Per avond kunnen 50 personen meevaren. Tijdig aanmelden is dus verstandig.
met diesel of clectra, 4.70/6.25/6.85 mtr.
import - export
Heilige Gcestlaan 46/48
2465 AX Rijnsaterwoude
tel. 01713-13643
Voor inlichtingen
en/of proefvaarten
