'Westlander gaat niet in oud ijzer'
-Jg
vrij zonnig
Aan boord van de 'Dar
Mlodziezy', dag 6
Tien lezers als VIP naar Sail
'Leven in een roes met
de liefde als basis'
Veelzeggend gezich t
Waterkippen
en vissen
als buren
ISDAG 8 AUGUSTUS 1995
VERWACHTING VOOR MORGEN
De Leidenaar Jeroen Dijkman
vaart de komende dagen mee
op het Poolse schip de Dar
Mlodziezy tijdens de laatste
etappe van de Cutty Shark Tall
Ships' Race. Verslaggeefster
Marina van den Berg doet in
de Waterkrant verslag van de
zeiltocht.
Een onuitgeslapen Jeroen staat
op het dek van de Dar Mlodzie
zy klaar voor de wisseling van
de wacht. De oude en nieuwe
ploeg staan in twee rijen tegen
over elkaar. De ploeg die het er
op heeft zitten, is ongeduldig,
moe en wil naar het ontbijt. De
nieuwe ploeg krijgt instructies.
Jeroen wordt in zijn 'harnas' ge
holpen, waarmee hij zich kan
zekeren: hij gaat zo de mast in:
via het want, het klimrek dat
vanaf de reling naar de kraaie-
nesten loopt. Een instructeur
loopt met hem mee en legt uit
wat hij moet doen. Langzaam
omhoog, je handen niet op de
horizontale touwen van het
want houden, maar verticaal.
Anders gaat iemand voor je op
jouw hand staan. De instructeur
klimt voorop, langzaam gaat het
omhoog naar het eerste kraaie-
nest op zestien meter. Verder
zal hij niet gaan de eerste keer,
dat is voor waaghalzen en het
wordt niet aangemoedigd door
de bemanning. Jeroen volgt
stapje voor stapje op het zwaai
ende netwerk. En dan is het
roestige plekjes bijwerken.
Jeroen baalt, want het is niet
echt avontuurlijk om met een
soepblikje grasgroene verf een
soort koffiepot op het voordek
te schilderen. De lucht van verf
mengt zich met de diesellucht
van de machinekamer. De Dar
ligt sedert zaterdagavond op de
zelfde koers en er gebeurt wei
nig meer met de zeilen. Maar
benedendeks zindert de span
ning. Vandaag krijgen de leer
lingen een examen en een certi
ficaat dat ze deze stage voor de
koopvaardij-opleiding hebben
afgelegd. In uniform staan ze te
fluisteren in de gang bij de Cap
tains Lounge waar de examen
commissie zitting heeft. Een
jongen staat zenuwachtig te
slikken, een ander inspecteert
snel zijn nagels en er hangt een
doordringende aftershavelucht.
Gisteravond scheerden ze el
kaar nog in de gangen. 'Good
luck', zeg ik. 'Thanks', fluisteren
ze terug. 'Nervous?', vraag ik.
'Yes, uh.. no!' Hij maakt een
universeel gebaar: nagelbijten.
MARINA VAN DEN BERG
Tien lezers en hun partner gaan als VIP naar de openingsavond van
Sail '95. Zij zijn de gast van Cutty Shark en het Leidsch Dagblad.
Gisteren werden hun namen getrokken uit de tientallen kaarten die
bij het Leidsch Dagblad binnenkwamen naar aanleiding van een
advertentie op de Waterkrant. Sail '95 wordt op donderdagavond
geopend. De lezers van het Leidsch Dagblad zullen aan boord van
het Poolse opleidingsschip Dar Mlodziezy de opening bekijken en
getuigen zijn van een spiegelgevecht op het water en een groots
vuurwerk.
De tien gelukkigen zijn: J. Huijgen uit Rijnsburg; M.B. Polderdijk
uit Zoeterwoude; T. van Eenige uit Hoogmade; N. Bouwman uit
Oegstgeest; M. Parmentier uit Wassenaar; L. Plug uit Alphen aan
den Rijn; A. Cramer uit Leiden; R. Gihaux uit Leiderdorp; A.P. van
der Luit uit Leiden; E.M. de Kreek-Van Rhijn uit Katwijk.
De winnaars krijgen vandaag of morgen per post alle informatie
toegestuurd.
Als ik iets in mijn boekenkast zoek, kom ik wel eens het boek te
gen met de titel: 'Het Raadselachtige Kompas'. Het is een boek
uit de periode na 1945 en geschreven door de toen veel gelezen
schrijver Hans de la Rive Box. Als ik dat boek dan in mijn hand
neem komen de herinneringen uit juli 1947 weer boven.
Het is al een lange tijd standvastig, prachtig zomerweer. Ik stap
op de fiets en rijd in een half uur naar het 'stille strand' van
Noordwijkerhout. Met mijn badhanddoek als basis installeer ik
me zodanig dat ik het bewuste boek 'Het Raadselachtige Kom
pas' rustig kan lezen. Ik ben zo met mijn aandacht bij de avon
turen van de hoofdpersonen dat ik niet merk dat er na verloop
van tijd toch wat meer mensen op het stand zijn gekomen. Ik
word er opmerkzaam opgemaakt dooreen opvallend kuchje
vlak bij me in de buurt. Als ik opkijk, kijk ik in het gezicht van
een meisje van naar schatting 16 jaar. Ik groet haar met een
vriendelijk 'hallo' en stort me weer in de avonturen in mijn
boek. Als ik even later weer opkijk realiseer ik me dat er elders
op het strand nog plaats genoeg is. Zou zij bewust'een plekje in
de buurt gezocht hebben? Ik laat het boek voor wat het is, on
danks de spannende inhoud. Ik wil een gesprek.
'Hou je van het strand?'
'ja, jij ook?'
Ik ontwijk een rechtstreeks antwoord door te vertellen dat ik de
schoolexamens achter de rug heb en nu zes weken vrij heb. 'Zit
jij nog op school?'
'Nee, ik werk als kindermeisje bij een gezin uit Utrecht. Ze heb
ben hier een huisje gehuurd. Als cle familie ergens naar toe
gaat, bijvoorbeeld naar een museum, heb ik vrij en kan dan
naar het strand'.
In cle loop van de dag wisselen we veel persoonlijke gegevens
uit. Ze heet Brunhilde, een naam die in overeenstemming is
met de kleur van haar prachtige haar. In de namiddag neem ik
afscheid met een snel bonzend hart. We spreken af voor over
twee dagen. Ze heeft dan 's middags vrij. Als ik dan op liet
strand kom is het weer prachtig weer. Mijn boek waarin ik de
eerste keer de avonturen intensief heb gevolgd, heb ik wel mee
genomen maar ik kan mijn aandacht echter niet op de inhoud
concentreren. Om de minuut kijk ik op om te zien of 'ze' er al is.
Ja, daar is ze. Mijn hart bonst op topsnelheid. Zij loopt zonder
dralen in mijn richting. De verliefdheid blijkt niet eenzijdig te
zijn. Na even is de plaats op het strand die we innemen een
stuk kleiner dan de eerste keer. We nemen niet
meer plaats in dan een enkele strandbezoe-
ker.
We denken in die periode dat er geen
einde aan kan komen. We leven in een
roes met de liefde als basis. Maar het
einde komt toch sneller dan ver
wacht. Als we bij het laatste strand-
bezoek afscheid nemen beloven we
elkaar te zullen schrijven.
Dat gebeurt dus ook. Jammer genot
blijkt echter toch datzo'n laaiende
verliefdheid over kan gaan. Na een
paar brieven is de verliefdheid een
stuk minder. De afstand naar haar
woonplaats Venlo speelt hierin ook
een rol.
Als ik nu terugdenk aan deze periode
stijgt het adrenalinegehalte in mijn
bloed toch weer tot grote hoogte, onclan
het groot aantal jaren dat inmiddels ver
streken is.
Alfons de Zwart,
Alphen aan den Rijn.
I bemanning van de Leidsch Dagblad-boot is deze week onder
er te vinden in de Ringvaart rond de Haarlemmermeer. Tips en
gesties voor de Waterkrant kunnen rechtstreeks worden door
even aan de verslaggevers op de boot (tel. 06-52801476) of aan
edactie op de wal (tel. 071-356441).
Bij de tewaterlating gisteren in Warmond doopte Marcel Juffermans de Westlander in 'Groote Juffer'.
Tweeënhalve week geleden kreeg Mar
cel Juffermans te horen dat hij met zijn
achttien meter lange Westlander mee
kon doen aan Sail '95. Er was op het
laatste moment toch nog een plekje
beschikbaar voor de 22-jarige Warm
onden Fantastisch nieuws, maar er
was een klein probleemje: hoewel Juf
fermans de laatste twee jaar al zijn
vrije tijd in zijn schip had gestoken,
was het vaartuig nog Icing niet klaar.
Gelukkig had de Warmonder net va
kantie, kreeg hij hulp van vrienden en
niet te vergeten van zijn vader,
scheepsbouwer Aad Juffermans. ,,We
begonnen iedere ochtend om acht
uur, en stopten op zijn vroegst om elf
uur 's avonds. Maar het is ook wel één
uur 's nachts geworden", vertelt Mar
cel, terwijl hij met de hele familie bezig
is de laatste hand te leggen aan zijn
schip. De Warmonder is duidelijk ge
spannen. Over een uurtje moet de
prachtig gerestaureerde boot te water
worden gelaten.
Toen Juffermans twee jaar geleden
aan de restauratie begon, was het
schip letterlijk rijp voor de sloop. Het
voormalige zeil/vrachtschip was jaren
lang gebruikt als terrasboot bij het
Leidse eetcafé Odessa. Tot de schuit
zelfs voor dat doel te slecht werd. Toen
het bestuur van de Stichting Zeilvaart
Warmond hoorde dat de vlet gratis
kon worden meegenomen, werd deze
overgebracht naar de scheepswerf van
Juffermans. De stichting wilde de boot
met vrijwilligers weer helemaal opbou
wen, maar liet die plannen snel varen
toen bleek dat de oude terrasboot er
wel heel erg slecht aan toe was. De
boot bleek op zo'n 150 plaatsen lek te
zijn.
Toen de stichting de boot niet wilde
hebben, was de vraag wat er dan mee
moest gebeuren. Voor Juffermans was
die vraag snel beantwoord. „Die schuit
moest worden opgeknapt. Want een
Westlander gaat niet naar het oud
ijzer. Daar zijn er al genoeg naar toe
De Westlander van Marcel Juffer
mans is in meer dan één opzicht een
bijzonder exemplaar. Ten eerste is de
boot uitzonderlijk lang. Vader Juffer
mans: „Meestal zijn die schepen een
meter of twaalf. Je ziet ze wel van zes
tien, zeventien meter, maar nooit on
der zeil. Voor zover ik weet is dit de
grootste, volledig opgetuigde Westlan
der."
Daarnaast heeft het schip een impo
sante staat van dienst. De boot werd
101 jaar geleden bij scheepsbouwer
Boot in Leiderdorp gebouwd om als de
'Cornelia' in Rijnsburg dienst te gaan
doen voor het transport van bloemen,
groente en stront. Na de Tweede We
reldoorlog waren het vooral kolen en
turf die met het schip werden ver
voerd. In de jaren zestig werd het zeil
schip uit de vaart genomen en omge-
timmerd tot woonboot. Tot het schip
rond 1980 door brand werd verwoest.
Wat overbleef was een stalen dek
schuit die nog slechts te gebruiken was
als terrasboot.
Met de tewaterlating van de Groote
Juffer, zoals het schip nu heet, begon
de Westlander gistermiddag aan haar
vierde leven. Dat leven begint met
testvaren. „Want we hebben geen idee
hoe de boot zal zeilen", vertelt de jon
ge scheepsbouwer. „We weten hoe
zo'n boot er uit moet zien, maar er zijn
geen preciese tekeningen van waar de
mast moet staan en hoe groot het roer
moet zijn. Het blijft allemaal gissen",
vertelt Marcel.
Helemaal in het duister tasten doet
hij daarbij overigens niet: het is voor
Juffermans junior al de tweede keer
dat hij een Westlander opbouwt, ter
wijl zijn vader in de afgelopen negen
tien jaar twee van zulke schepen
nieuw leven inblies. „We konden ge
bruik maken van onze ervaring bij de
vorige boten. Bij de laatste boot stond
bijvoorbeeld de mast te ver naar ach
teren. Die hebben we later dan ook
naar voren gehaald", vertelt Marcel.
Vader en zoon worden op die ma
nier steeds handiger in het opknappen
van oude Westlanders. Toch staat het
voor beiden als een paal boven water
dat dit echt hun laatste Westlander is.
„Het levert niks op, maar hij heeft er
veel van geleerd", zegt vaders, verwij
zend naar zijn gedoodverfde opvolger.
Marcel beaamt dat. „De volgende keer
ga ik, denk ik, een hele nieuwe boot
bouwen."
De hele familie Juffermans vaart de
ze week nog met de nieuwste aanwinst
naar Amsterdam. Daar is de Groote
Juffer tijdens Sail '95 te zien tussen de
andere oude bedrijfsschepen in de IJ-
haven.
Maandag 7 augustus, Warmond.
Kapitein Rob maakt een knieval. Een week heb ik het
voor me kunnen houden, maar pas nu voel ik me mans
genoeg om ermee voorde draad te komen.
Ik heb iets vernield aan de Mistral.
Ik draai er niet omheen: het was mijn fout.
Ik wilde de boot keren in de Oude Wetering. Draaide
aan het roer, zette 'm in z'n 'achteruit' en dacht: 'ns kij
ken wat jij allemaal in je mars hebt, Mistralletje.
Dus ik draaide de gashendel diep naar beneden. Ach
ter me produceerde de schroef een prachtige vloedgolf
water en de boot vloog naar achteren. Goed gedaan, jo
chie, met de 'achteruit' zit het wel goed.
Totdat de bemanning en ik een enorme knal hoorden.
We keken elkaar aan en zetten direct een noodscenario
in werking.
Leefden we nog?
We leefden nog.
Dreven we nog?
We dreven nog.
Toch hadden we een probleem. We dreven naar het
midden van cle vaart en ik kon de boot geen kant meer
opkrijgen. Het roer had het begeven.
Met de boegschroef en wat stuurmanskunst kregen we
de Mistral aan de kant. Een uur later zat de monteur (op
het oog een kilootje of honderd schoon aan de haak) he
vig transpirerend in een hokje van één bij één te repare
ren wat ik had gesloopt. Ik kreeg er in nette bewoordin
gen stevig van langs. Ik had te hard gevaren. Dat had de
beste man goed gezien.
Ik schaamde me diep en peinsde
hoe ik het goecl kon maken. Dan
is daar het promotiemateriaal
van deze krant. Met twee water-
pistooltjes en twee petjes maakte
ik weer veel goed.
Gisteren tuften we met de
Mistral op weg naar de thuisha
ven in Oegstgeest. Gewoon om
de boot voor een nachtje te stal
len.
Het gezicht van de monteur
sprak boekdelen, toen hij onze
boot ontivaarde. Eerst dook hij
weg, om enige seconden later,
kennelijk bekomen van de
schrik, met een beverige stem te
vragen: „Je gaat me nu niet ver
tellen dat er weer wat kapot is
aan die boot?"
FOTO BEN DE BRUYN
3 of Vh uur varen.
Vertrekt uit de
haven van Katwijk KATWIJK Tel. 01718-13228
3 uur varen
Vanuit, Katwijk naar en over de Kagerplassen via Rijnsburg,
Oegstgeest, Kagerplassen, Kagerland, langs Leiden. Afvaart:
ma. t/m zondag dagelijks om 14.00 uur. Prijs: volw. 19,50/65
16,50/3 t/m 11 jaar ƒ13,50 Extra afvaart op di., wo., en do. ook
om 11.00 uur.
4% uur varen
Vanuit Katwijk via de Oude Rijn langs Leiden, Koudekerk,
Alphen a/d Rijn, Braassemermeer, Kagerplassen. Afvaart: ma.
t/m zo. dagelijks om 12.30 uur. Prijs: volw. 27,-/65 f23,-13 t/m
11 jaar ƒ19,-
Tegen inlevering van deze
bon krijg je een
(0,25!)
bij aankoop van een Big Macm
of een Quarter Pounder'" 5
met kaas.
Een eigen eilandje. Op vijf mi-1
nuutjes varen van huis. Een ft
rustpunt in het leven van alle-1
dag. Maar ook: een plek waar je
lol kan hebben zonder dat del
buren klagen. Er zijn zelfs geen s
buren bij het eilandje van de»
Onderwaters uit Roelofarends- 3
veen/Alkemade. Eenden wel.
En waterkippen. En vissen. En, S
aan de overkant van een boe-|
renslootje vol waterlelies: kas-g
sen vol bloemen.
Want het eilandje ligt een!
beetje verscholen in het grote I
tuinbouwgebied van Roelo- g
farendsvepn, niet ver van de al
maar brommende rijksweg A4. I
„Ik denk dat het vergeten is bijl
de herverkaveling", denkt Leol
Onderwater. Met een breedtel
van zo'n twintig meter lijkt hetl
net te smal voor een tuinbouw
kas. Splitsen van het eiland zou, I
met alle graaf- en waterwerken!
vandien, weer te duur zijn.
Des te beter eigenlijk, vinden
de Onderwaters. Ze zouden hun
eilandje voor geen goud missen.
Sterker nog, de broers verfraai
en het eilandje stukje bij beetje.
Stevige walkanten, een beschei
den optrekje voor natte mo
menten, een afdakje voor een
bootje, een beschut grasveldje
en ook nog de nodige ruimte
Leo Onderwater (in het bootje) en broer Fred met zoon Chris en vrouw Jannie: „Op een eigen
voor groente en fruit. Voordat wel een beetje veranderd. Zo is Ook de gezinnetjes van broers
vader Onderwater het kocht, het eilandje niet langer de plek en kennissen zijn er vaak te vin-
herbergde het twintig meter waar Leo in zijn eentje zijn zon- den. Want, zegt vrouw Jeanne,
brede en zeer lange eiland na- den overdenkt. Het vormt juist dat is gezellig. Een eilandje kan
melijk een bloemenkwekerijtje dé bestemming voor zijn jonge ook te stil zijn, zeker wanneer
en een oud schuurtje. gezinnetje, dat thuis een mo- Leo weer eens walkanten repa-
Nu Leo en broer Piet vaders daal nieuwbouwtuintje ter be- reert of toch nog even zijn kano
zijn geworden, is het gebruik schikking heeft. te water laat voor een tochtje
tussen de andere eilandjes door.
„Er liggen er nog een paar te
verloederen", valt hem wel eens
op. „Met van die drassige wal
kanten, zoals wij die vroeger
ook hadden."
PAUL VAN DER KOOU
Legerdump Boogert
HALLENWEG 11 - 2316 JX LEIDEN. NAAST GAMMA
GROENOORDHALLEN TEL. 071-230184 FAX 071-230186
