'Flamenco blijft
een raadsel'
feministische film als
pening festival Utrecht
Cultuur Kunst
Jeugdcultuur op nieuwe telefoonkaarten
'Historisch' geschenk
Architectuurinstituut
voorstelling afgelast
")or vliegtuigbom
Jonge ontwerpers reizen naar toekomst
5DAG 8 AUGUSTUS 1995
(posities in Leiden en de regio
Medewerkers, oud-medewerkers en oud-patiënten ex-
HO tefren 101 en met 6 sePtember hun werken in het Diacones-
ïstraahuis aan de Houtlaan in Leiden. De expositie is dagelijks te
jjken van 8.00 tot 20.00 uur. Tot 13 september is in de biblio-
14ék aan de Wijngaardenlaan in Voorschoten werk te zien van
18j;n Persson. De oranjevereniging Katwijk aan den Rijn houdt
af 21 augustus de zevende Oranje-expositie in Het Dorps-
14 s, aan de Kerklaan 10a in Katwijk aan den Rijn. Er valt werk te
ance'onc^eren van verschillende kunstenaars. In verzorgingshuis
ènburg zijn tot en met 10 september tekeningen en schilde-
n te zien van Fran van der Wolk. Dillenburg is geopend van
.15. JO tot 16.00 uur.
x ïwnieuw prijs voor 'De Tasjesdief
fERDAMDe Tasjesdief is opnieuw in de prijzen gevallen. De
3Cjwon de Grote Prijs van het 4de Internationale Kinderfilm-
jval van Japan in Tokyo. Eerder dit jaar kreeg de film tijdens
9. st4nternationale Filmfestival van Berlijn de Glazen Beer. De
18 lesdiefishet debuut van regisseur Maria Peters. Olivier Tui-
'speelt de hoofdrol. De film, gebaseerd op het gelijknamige
k van Mieke van Hooft, gaat over een jongetje dat onder
Ing van criminelen tasjes gaat stelen. De film is nog in enkele
alerlandse bioscopen te zien. De TROS zendt de film te zijner-
-bit op televisie.
895,r
e 19 jncert Chris Isaak in Vredenburg
cht Chris Isaak komt naar ons land met zijn Forever Blue
un° t' Op zondag 1 september treedt de zanger/songwriter op in
'iekcentrum Vredenburg in Utrecht. Kaartverkoop bij de be-
lie adressen.
r" da|S Isaak: Forever Blue Tour.
13.li
70-3
archieffoto pr
Cristina Hoyos met Caminos Andaluces in Nederland
Als een pauw beweegt ze zich over het podium. Het licht
volgt langzaam de schreden van de koningin van de fla
menco, gekleed in een jurk van groen-blauwe stroken.
Haar handen maken een cirkelende beweging boven het
hoofd. Cristina Hoyos lacht het publiek minzaam toe,
terwijl ze het indrukwekkende benenwerk overlaat aan
de groep jonge dansers die haar vergezelt in de show Ca
minos Andaluces. Raffinement en rijpheid compenseren
ruimschoots haar leeftijd. De jaren hebben haar het tem
perament niet ontnomen. Integendeel.
amsterdam simone tangelder
Cristina's innerlijke kracht is al
leen maar sterker geworden. En
kracht, daar gaat het om bij de
dramatische dans uit het
Spaanse Andalusië. Met de
voorstelling, die Hoyös met
haar in 1988 geformeerde groep
geeft, wil ze een hommage
brengen aan de dorpen in die
streek.
De kracht van deSpaanse
danseres komt voort uit levens
wijsheid. Negenenveertig jaar
levenservaring wordt in haar
dans gereflecteerd. Met mini
male bewegingen weet ze het
publiek te ontroeren. „Vergelijk
het met een oudere dichter.
Vroeger had hij een hele pagina
nodig, nu kan hij het in twee
zinnen zeggen."
Cristina kreeg tijdens de ope-
ningsceromonie van de Olym
pische Spelen in Barcelona in
'92 slechts vijf minuten de tijd
om het hart en de passie van
Zuid-Spanje aan de wereld te
laten zien. Sindsdien toont
Hoyos van Tokyo tot Parijs haar
interpretatie van de flamenco.
Nu is het de beurt aan Neder
land.
Raadsel
De danseres die in 1983 de rol
van de rivale van Carmen in de
gelijknamige film van Carlos
Saura vertolkte en groot werd
als vaste partner van flamenco
koning Antonio Gades, zal niet
al te lang meer op het podium
staan. „Als er na Caminos An
daluces nog een nieuwe show
komt, zal dat mijn laatste zijn."
Hoyos wil zich vooral gaan toe
leggen op choreografie.
Het blijkt onmogelijk om fla
menco met een paar woorden
te definiëren. Zelfs voor Cristina
is het een raadsel. „Een raadsel
van passie, jaloezie, liefde en
sensualiteit. Het is de expressie
van het leven."
Flamenco is Cristina al op
jonge leeftijd 'overkomen'.
„Mijn vader bracht op een dag
een transistorradio mee naar
huis. Vanaf die dag danste ik op
iedere noot die uit het apparaat
kwam."
In de arme Sevillaanse wijk
waar de flamencokoningin op
groeide, leefden de mensen
dicht op elkaar en drong ook de
muziek van de buren door de
dunne muren van het huis van
de Hoyos naar binnen. De voe
dingsbodem van de dans ligt in
het uiterste zuiden van Spanje
op de plek waar arabieren, jo
den, zigeuners en Grieken hun
invloeden als zandkorrels met
de Spaanse grond hebben ver
mengd.
Er is sprake van een culturele
rolverdeling binnen de flamen
co. Hoyos: „De rauwe, naturel
klinkende stemmen van de zi
geuners zijn door geen Span
jaard te evenaren." Maar door
het lichaam van dansers en gi
taristen stroomt puur Spaans
bloed. „Het echte flamencoge-
voel is pas op het publiek over
te brengen als het diep vanuit
het binnenste komt. De gitaris
ten klemmen hun instrument
dicht tegen zich aan om via de
klankkast van hun gitaar de li
chaamstaal naar buiten te laten
komen."
Hoyos maakt een duidelijk
onderscheid tussen de dans die
in een opwelling tijdens een
feest in de volkswijken, de Fer-
ria, of gewoon thuis kan ont
staan, en podiumkunst. Zelf be
drijft ze beide soorten. „Ik ben
een geboren danseres. Flamen
co is als podiumkunst omstre
den omdat er fanatici zijn die
beweren dat het alleen kan ont
staan vanuit een gevoel dat
nooit gestyleerd gebracht zou
kunnen worden."
Hoyos, die al vijfendertig jaar
op de planken staat, is van me
ning dat professionele dansers
heel goed in staat zijn om een
uit gevoel ontstane dansbewe
ging overtuigend op het podi
um te brengen. „Wie zijn pu
bliek serieus neemt, kan de per
formance niet aan de toevallig
heden van de aanwezigheid van
'duende' overlaten. Stel dat die
kracht op een dag ontbreekt."
Hoyos is van mening dat ie
dereen in staat is om flamenco
te leren voelen, spelen en dan
sen. Ze juicht de initiatieven
voor flamencoscholen in de Ne
derlandse steden dan ook van
harte toe. „Gitaar en dans ma
ken flamenco overal ter wereld
mogelijk, maar het gaat vooral
om het gevoel. Met alleen de
juiste jurk en een bloem in het
haar, kom je er niet.
Caminos Andaluces. Tot en
met zondag 13 augustus
(behalve woensdag 9 augustus)
in de Stadsschouwburg in Am
sterdam.
Cristina Hoyos: „Met alleen de juiste jurk en een bloem in het haar, kom je er niet."
iï pieter van lierop
dag
or Marleen Gorris geregis-
5.16 tragikomedie 'Antonia' is
iin als openingsfilm van
tiende editie van het Ne
ds Film Festival (20 tot en
september'in Utrecht).
;e van Ammelrooy speelt
21 cofdrol: een 80-jarige boe-
op de dag dat ze zal
terugziet op een leven
a ze zich zelden heeft la-
iMgeloren door mannen.
noviefen besloten vertoning tij-
3 igjiet Festival van Cannes -
3.20 vrouwelijk publiek was
welkom - typeerde het
13-pcaanse vakblad Variety de
opn Gorris als een zeer ge-
2l]e 'feministische feel
12-Jnovie'. Naast Willeke van
fclrooy spelen onder ande-
s Dottermans, Jan Decleir,
erenfja de Graaf en Dora van
joen in 'Antonia' mee.
21 tf
jffiche van dit festival is
door Jos Stelling, de
"tien jaar geleden de
fefnemer was van het na-
jop e filmfestival. De Utrecht
Micne Vc
geanjrpen do<
lie vijftie:
Fefnemer
se cineast biedt een sterk aan
zijn eigen film 'De Vliegende
Hollander' .herinnerende voor
stelling van een in lompen ge
hulde man die, gekneveld aan
dikke zwevende touwen,
voortstrompelt door een weids
maar plat landschap met ergens
in de verte nog een klein mo
lentje.
Het is een adequate verzinne
beelding van de minder floris
sante staat waarin momenteel
de Nederlandse cinema ver
keert. Met een begroting van
ruim 1,4 miljoen gulden be
schikt het festival evenwel over
voldoende middelen om de
minnaars van Nederlandse
filmkunst gedurende tien dagen
een hart onder de riem te ste
ken.
Opsteker
Met betrekking tot het prestige
en de financiële vooruitzichten
van het festival zelf is het voor
directeur Jacques van Heijnin-
gen een opsteker dat Philips
zich heeft laten verleiden tot
meerjarige steun. Het concern
wordt hoofdsponsor van het
festival en exclusieve sponsor
van het Film Gala waar op 29
september de Gouden Kalveren
zullen worden uitgereikt. Het
Gala komt dit keer in het spe
ciale teken te staan van 100 jaar
Nederlandse cinema. De AVRO-
televisie zal vanuit de Koninklij
ke Nederlandse Jaarbeurs in
Utrecht rechtstreeks de festivi
teiten rond de prijsuitreiking
verslaan op Nederland 1
Het speciale historische ac
cent van deze vijftiende editie
van het festival zal eerder, op 21
september, een hoogtepunt
krijgen tijdens de herpremière
van de in 1917 gemaakte speel
film 'Het Geheim Van Delft'.
Dat is een drama afkomstig uit
de legendarische Filmfabriek
Hollandia in Haarlem dat lange
tijd verloren was gewaand,
maar waarvan recent een kopie
werd teruggevonden.
De volledig gerestaureerde
film werd door Henny Vrienten
voorzien van nieuwe muziek
die in Utrecht 'live' zal worden
uitgevoerd door het Basho En
semble onder leiding van Jur-
rien Sligter, met voor deze gele
genheid versterking door Joost
Belinfante en Fay Lovski.
Archief van Rotterdams bureau
rotterdam anp
den haag PTT Telecom geeft vanaf vandaag een nieuwe serie telefoonkaarten uit met als thema 'Jonge
Gasten '95'. De serie bestaat uit vier kaarten, met een waarde van één, vijf, tien, en vijfentwintig gulden,
ontworpen door de Rotterdamse Marieke Wessels. Op elk van de kaarten komt een aspect van de jonge
rencultuur tot uitdrukking: hiphop, skate, cyber en house.
De vier telefoonkaarten zijn los en in een verzamelmap te koop. De verzamelmap is voor 45 gulden ver
krijgbaar bij Primafoon en Verzamelservice Telefoonkaarten (06-0993360). De oplage van de verza
melmap is 13.000 stuks.
Het Nederlands Architectuurin
stituut (NAi) krijgt het archief
over de periode 1910-1985 van
het Rotterdamse Architectenbu
reau Van den Broek en Bakema.
Het NAi noemt de schenking
van historische betekenis, om
dat het bureau mede het ge
zicht bepaalde van de Neder
landse architectuur. Het ont
wierp onder meer de Van Nelle-
fabriek in Rotterdam, het Feye-
noordstadion en de voormalige
telefooncel.
Tentoonstelling
Ter gelegenheid van de over
dracht is in het NAi vanaf 29 au
gustus de tentoonstelling Een
telefooncel op de Lijnbaan te
zien. Burgemeester Peper van
Rotterdam verricht op 28 au
gustus de opening.
De expositie geeft een indruk
van het archief dat exclusief de
maquettes, zo'n anderhalve ki
lometer aan kastplanken be
slaat. Blikvanger is de telefoon
cel die L.C. van der Vlugt in
1931-1933 ontwierp. De presen
tatie duurt tot en met 26 no
vember. Voor 1997 staat een
grote tentoonstelling over het
architectenbureau op het pro
gramma.
Oprichter van het bureau is
Michiel Brinkman, aan wie het
NAi eerder dit jaar de tentoon
stelling Industriecultuur aan de
Maas wijdde. Vijftien jaar na de
oprichting kwam zijn zoon I.
Brinkman bij de zaak.
Stadion
Brinkman en Van der Vlugt ont
wierpen samen een aantal ge
bouwen in Rotterdam, die nu
als monumenten van het Nieti
we Bouwen worden be
schouwd. Bekend zijn de Van
Nelle-fabriek (1926-1930), hel
Feyenoordstadion 1934 -1936)
en de Bergpolderflat (1932-34).
Aan dat laatste project werkte
ook architect Van Tijen mee.
In de jaren daarna presen
teerde het bureau onder meer
de Lijnbaan (Rotterdam, 1948-
1953) en het niet gerealiseerde
plan Pampus, een stadsdeel in
het IJ (Amsterdam, 1965).
dg Amsterdam heeft de
■slac e"in£ De Sirenen afgelast
mo8elijlce aanwe-
I van een niet ontplofte
i die in het IJ. Het be-
Jobeert de zeven ton aan
voor de produktie te ver-
1 op de gemeente, omdat
het
iged
een laat stadium duide-
dat er wellicht een bom
de locatie van de voor-
irenen zou van 29 augus-
en met 3 september ge
worden op het Stenen
Op de plek in het IJ waar
'nton met een publieks-
zou komen, ligt moge-
n vliegtuigbom uit de
e Wereldoorlog. Floating
dam ontdekte dit zelf
(in augustus op een kaart
c d'enst Energie en Water-
^00 In juli was er al vergun-
oor de voorstelling ver-
door het stadsdeel Wes
- Die toestemming is
;e de bom ingetrokken,
ens een woordvoerder
van d'e gemeente levert het pro
jectiel geen acuut gevaar op en
is het ook onduidelijk of de bom
echt op de betreffende plek ligt.
De gemeente wilde echter geen
onverantwoorde risico's nemen
met de bouw van een tribune.
De actieve opsporing van oude
bommen is enkele jaren gele
den gestopt vanwege bezuini
gingen. Traceren van het betref
fende exemplaar in het IJ is ook
moeilijk omdat daar nog veel
meer ijzeren voorwerpen liggen.
Het Explosieven Opruimings
Commando is nu wel ingescha
keld om de bom op te sporen.
Dat is echter te laat voor de
voorstelling, waarvoor alle voor
bereidingen al waren getroffen.
Er zijn kosten gemaakt voor
personeel en materiaal. Die be
lopen totaal zeven ton. De ge
meente onderzoekt of ze die
kosten vanwege nalatigheid
moet betalen.
Floating Amsterdan heeft de
voorstelling afgelast omdat de
locatie bepalend was voor De
Sirenen. Wellicht gaat het stuk
volgend jaar door.
Muriel Appel ontwierp deze kast, uitgevoerd in oranje met blauwe, ova
le raampjes. foto gpd
amsterdam fran^oise ledeboer
Zou dat wel lekker zitten, zo'n
witte polyester overall van Petra
de Jonge? En wat te denken van
haar kleding van industriële
materialen als fotopolymeer,
natfiltratiedoek en oranje zeef
drukgaas? Op de expositie van
net afgestudeerde ontwerpers in
de Amsterdamse galerie Nanky
de Vreeze liggen ook de science
fiction-achtige brillen met
klempunten van Hing-Cheung
Yeung. Passen is verboden,
maar wie zich daarmee uitdost
zou zeker nog veel qpzien ba
ren. Omdat de dromen van de
jongste generatie ontwerpers
straks toch de winkels gaan vul
len, is deze uitstalling dan ook
een spannend reisje naar de
toekomst van de consument.
Nanky de Vreeze heeft onder
dak gevonden in een voormali
ge schuilkerk aan de Keizers
gracht in Amsterdam, op loop
afstand van het Centraal Sta
tion. De grote en hoge ruimte is
bij uitstek geschikt om de vaak
fors uitgevallen produkten van
leerlingen van kunstacademies
en hogescholen voor de kun
sten uit het hele land tot hun
recht te laten komen. Op initia
tief van Stichting De Zayer se
lecteerde een jury, waarin onder
anderen de befaamde indus
trieel ontwerper Gijs Bakker zit
ting had, produkten die uiteen
lopen van feestartikelen en kle
den, voor doodskisten tot kas
ten, sieraden en stoelen.
De mode-ontwerpers zijn
echter in de meerderheid, waar
bij de Nederlandse Smirnoff
Fashion Award-winnaar Petra
de Jonge het boegbeeld vormt.
Ze combineert haar rubberach
tig aanvoelende kleren met
zachte stoffen en mag daarmee
in november meedoen aan de
internationale finale in Zuid-
Afrika.
Haar collega Dimitry Krul
vond inspiratie in de schoon
heid van bloemkelken en maak
te papierstoffen breedgeschou
derde jurk-jasjes met massieve
en cape-achtige vonnen. En op
nieuw rijst de vraag: zou dat wel
lekker ziften, zo'n papierstoffen
geval?
Marco Marcus zocht het juist
in het verleden en maakte
shirts, broeken en jassen van
traditionele materialen als wol
en katoen. Op foto's die bij de
kleding hangen is te zien hoe de
man van Marcus eruit ziet: hij is
stoer, heeft een ferme tors met
borsthaar en kan zo meedoen
in een TV-serie waarin ridderlij
ke ruiters op weg zyn het kwaad
te bestrijden.
Lopen mode-ontwerpers nu
eenmaal vaak mijlen vooruit op
wat de 'gewone' burger durlt te
dragen, bij veel andere produk
ten op deze expositie zal nie
mand huiverig voor een aan
koop zijn. Henk Urselmann
maakte bijvoorbeeld de beeld
schone spiraalveren WC-borstel
met houten handvat waarmee
hij een ontwerp-wedstrijd van
de Hema won. De tijd van uit
vallende haren en goedkoop
plastic heeft Urselmann in een
klap naar het verleden verwe
zen en dat scheelt vast een
hoop ergernis bij het schoon
maken.
De kasten van Muriel Appel
wijken af van de gebruikelijke
rech t- toe rech t- aan - p rod ukten
die nu in de meeste huiskamers
staan. Ze wil het praktische,
functionele ontwerp-uitgangs-
punt combineren met het irra
tionele en persoonlijke en laat
zich daarbij inspireren door de
fantasiewereld van kinderen.
Appel slaagde daar wonderwel
toen ze in een oranje kast vier
blauwe ovalen raampjes plaats
te die van groot naar klein ver
lopen. Dat ziet er zo intrigerend
uit dat ook deze kast vast kopers
zal kunnen trekken.
„De perfectie bestaat niet,
binnen een perfect interieur
zullen altijd onvermijdelijke dis
sonanten bestaan. Maar als we
deze beschouwen en behande
len als schoonheidsvlekjes in
plaats van een noodzakelijk
kwaad, kunnen ze iets positiefs
aan de ruimte toevoegen", be
dacht Paul Hessels. Met dat uit
gangspunt ontwierp hij stop
contacten die op een gewone
standaard-inbouwdoos passen.
Wie zou dat niet in huis willen
hebben, zo'n Hessels-produkt
dat een fraai glooiend heuveltje
op de muur is in plaats van het
gebruikelijke gatenpaneel?
De expositie 'Oogst in De
Zayer III' in galerie Nanky de
Vreeze (Keizersgracht 22, Am
sterdam) duurt lot 31 augustus.
Openingstijden: dinsdag t/m
zaterdag van 11.00 tot 17.30
