Frida
Echtgenote slacht de slachter
'Johnny Shit' en 'Frida'
Boeken
De Gifmoorden scoort mime voldoende
ZATERDAG 5 AUGUSTUS 1995
TORUN LIAN I
Twee boeken over puberteit
jeugdboeken recensie
casper markesteun
Rob Baetens. Johnny Shit Uitgeveni Cla-
vis, ƒ21.90 Torun Lian. Frida. Vertaling
Else Claus. Uitgeverij Clavis. 24.50
In de 'puberteit' gebeurt heel
veel, vandaar dat het een geliefd
onderwerp is in jeugdboeken.
Debutant Rob Baetens houdt
zich ermee bezig in zijn eerste
ling Johnrïy Shit. Het is moeilijk
een goed verhaal over een pu
ber te schrijven, dat blijkt. Bae
tens moet nog veel leren.
Johnny Shit overtuigt geen
moment. De schrijver wü ook te
veel. In 75 bladzijden je hoofdfi
guur van geboorte tot in de vol
wassenheid tot leven laten ko
men, is slechts voor de heel gro
ten weggelegd. Indien je daar
niet toe behoort, moet je je heil
wel zoeken in passages als: 'Na
dat John een paar jaar had ge
werkt voor anderen, begon hij
voor zichzelf. Eerst werd de ga
rage thuis verbouwd'. Als je die
John dan ook nog eens volstrekt
ongeloofwaardige dingen laat
doen, komt er van alle goede
bedoelingen weinig terecht.
John is een ruwe bolster met
een wel verschrikkelijke blanke
pit. Althans, dat wil Baetens ons
doen geloven.
Op Ilse was hij in stilte altijd
al verliefd, maar die had het oog
op Didier laten vallen. 'Zij en
Didier hoorden bij elkaar. Ze
paste als gegoten bij die kracht
patser en braniemaker. Ze hield
de balans in evenwicht. Hij had
de spieren, zij het brein.' Maar
John grijpt zijn kans als Ilse op
de bromfiets bij Didier een on
geluk krijgt. Ilse een dwarslae
sie, Didier laat zich al gauw niet
meer zien, John sleept Ilse door
alle depressies en stelt zijn le
ven in dienst van haar.
Torun Lian doet het in Frida
heel wat beter. Zij laat haar
hoofdpersoon opdraven als die
al twaalf is en een echte, onver
valste puber. Haar zus Kaisa is
vijftien en een heel andere pu
ber. Zeer bezig met haar uiter
lijk, met kleding en met vriend
jes. Frida snapt daar in het be
gin geen jota van. De grootste
vreugde bestaat erin om alleen
of samen met haar buurjongen
Kristian, zus Kaisa al dan niet
met haar vriendje Johan las
tig te vallen. En Frida is daar be
dreven in. Tot lichte wanhoop
van haar moeder die weinig an
ders kan doen dan lijdzaam toe
zien hoe Frida zich op haar heel
eigen, vaak humoristische wijze
gedraagt. Dat laatste is natuur
lijk niet de verdienste van Frida,
maar van haar geestelijke moe
der Torun Lian en vertaalster
Else Claus, die er op een klei
nigheid na goed in geslaagd
is de taaifinesses en de humor
van Lian te bewaren.
Frida gaat gewoon door met
zusje pesten tot de grote kente
ring: ze wordt zelf tot over haar
oren verliefd: 'Het enige wat tel
de, was zijn stem weer te mo
gen horen. Of hem te zien. Ze
stierf al bijna bij de gedachte
hem te zien.' En die 'hem' is no
ta bene Johan Krogh, het
vriendje van Kaisa, die hem in
tussen toch niet meer hoeft. Jo
han maakt Frida duidelijk dat
hij haar nog wat te jong vindt,
wat voor Frida aanleiding is te
vinden dat ze nu wel zin heeft
om ouder te worden. Ze weet
nu in ieder geval dat liefde be
staat. Echte liefde, één van de
meest essentiële dingen die zich
tijdens de puberteit manifes
teert, en die Torun Lian glashel
der onder woorden wordt ge
bracht. Geen psycholoog kan
het duidelijker doen.
OPGAVE
OPLOSSING
CRYPTOGRAM
Horizontaal:
1Het verkwisten van kosmeti-
sche produkten (6); 7. Onderko
men van de paleispredikant (5);
8. Drijvend vliegruig (5); 9. Met
vrucht wordt een kerel verzocht
om te vertrekken (5); 10. Groei
zame groente (4); 11. Jasje van
een windmaker (6); 12. Wordt na
gebruik heilig en eerbaar (6).
Verticaal:
2. Die Turk is er mderdaag nog
niet zo lang (5); 3. Langzaam
met een sigaar achter de krant
(6); 4. Net vopr het opstootje een
graantje meepikken (6); 5. Ge
liefde in de hens (4); 6. Laat zien
dat je karakter bezit in de mu
ziek! (8); 10. Voor het tekenen
van een strijdperk (4); 11Pro
jectiel met gezwollen omhulsel
X3J
KRUISWOORDRAADSEL
De ijzeren logica van de Taiwanese schrijfster Li Ang
REDACTIE RENEE DE BORST 023-150241
boeken recensie
theo hakkert
n de slachter. Uitgeveri| De Arbeiderspers.
Prijs/29,90.
Het verhaal ontrolt zich met een ijzeren logica.
Geen speld tussen te krijgen. Geen stokje voor te
steken. Soms gaan dingen zo. En hier gaan ze zo.
De vrouw van de slachter, in de gelijknamige
roman van de Taiwanese schrijfster Li Ang, is nog
jong als ze wordt uitgehuwelijkt aan een niet zo
frisse man van rond de veertig. Hij is een alom
geacht slachter, die voor dag en dauw naar het
slachthuis wandelt om daar, met meer wellust
dan goed voor hem en zijn omgeving is, varkens
te kelen. Dat moet goed gebeuren, anders krijgt
het vlees een verkeerde kleur. En hij, Chen Jiangs-
hui, is een vakman.
Het frisse deerntje, Chen Lin Shi, is helemaal
niet aan hem besteed. Maar ze heeft nu eenmaal
weinig te kiezen. Het huwelijk brengt haar niets
dan ellende. Het gaat iets te ver om te beweren
dat hij haar voor een varken aanziet, maar veel
scheelt het niet. Met dezelfde lust waarmee hij
varkens keelt, benadert hij op gezette tijden zijn
vrouw. De man is een beest.
Dat moet verkeerd aflopen. En dat doet het
ook. Op een dag pikt ze het niet langer en steekt
haar man neer. Hij heeft net gruwelijk huisgehou
den met zijn mes in een mand met eendjes en
ook moest ze per se een slacht in het abattoir bij
wonen. Onwillekeurig keek ze daarbij de kunst af
en doodde haar man. Om hem vervolgens net zo
te slachten als hij de varkens placht te doen.
Li Ang heeft daar ook geen twijfel over laten be
staan. Ze begon haar roman met het krantebe-
richt ('Gemengde berichten, ontvangen op...') dat
een jonge vrouw haar man had vermoord.
Wat Li Ang dus wil, is laten zien hoe en waarom
Chen Lin Shi tot haar daad is gekomen. Ze pakt
het genuanceerd aan. In die zin dat er veel
grijstonen in de karaktertekeningen van beide
echtelieden zitten. Hij is niet honderd procent
slecht en zij niet honderd procent goed. Beiden
moeten opereren binnen smalle maatschappelij
ke conventies, die in de roman samenkomen in
de arglistige roddeltante annex buurvrouw A
Wang Guang.
Ontluisterend is dat niemand de ware motie
ven voor de moord wenst te horen. Een vrouw die
zoiets doet, zo is de regel, moet wel overspel ge
pleegd hebben en er een minnaar op na houden.
De werkelijkheid is dat zij niet langer bestand was
tegen de vernederingen. En, zo lazen we al in het
Gemengde Bericht: ,,Ze had gemeend op die ma
nier ook de zielen van de ontelbare beesten te
redden die hij zo bloeddorstig had gekeeld".
De jonge vrouw wordt ter dood veroordeeld.
„Hoewel men niet heeft kunnen bewijzen dat
Chen Lin Shi er een ongeoorloofde relatie o,p na
hield".
Li Ang, naar verluidt een prominente dissidente
op Taiwan, heeft dit drama ingehouden opschre
ven. Met precies genoeg emotie, terwijl de schaal
van betrokkenheid en distantie in perfecte balans
verkeert. En in filmische beelden ook. Je waant je
soms in een film van Zhang Yimou.
Anderzijds, veel nieuwe inzichten biedt de ro
man niet. In die zin dat er al talloze andere aan
vooraf gingen waarin de achtergestelde positie
van de vrouw aan de kaak werd gesteld. Het
knappe van De vrouw van de slachter zit 'm in de
parallel tussen de sobere, recht toe recht aan ver
telling en het even onontkoombare verloop van
de tragedie. Het ritme van Li Angs taal loopt syn
chroon aan de bonkende paukeslagen die het
verhaal bij de ontwikkeling naar het noodlottige
slot begeleiden.
Het verhaal ontrolt zich met een ijzeren logica.
Geen speld tussen te krijgen. Geen stokje voor te
steken. Soms gaan dingen zo. En hier gaan ze zo.
Pjeroo Roobjee
De kleinzoon van de letterzetter
Uitgeverij Van Halewyck, Leuven
Balans. Amsterdam
Prijs 39,90
Het toppunt van mislukking,
daarover schrijft Roobjee in deze
geslaagde roman. De Vlaamse li
teratuur heeft er wéér een vrolijk
verhaal over een ongelukkige ge
lukszoeker bij. Een door en door
Vlaamse roman vol zinnen in ba
rokstijl, een aaneenschakeling
van onwaarschijnlijke voorvallen
en sarcastische typeringen.
Pjeroo Roobjee heeft een heel ei
genzinnig taalgebruik. Hoe heter
staat lijkt hij belangrijker te vin
den dan wat er staat.
Madeleine Wickham
Het tennisweekend
Uitgeverij Unieboek
Prijs/29,90.
Patrick komt op het idee een ten-
nisweekeinde te organiseren, sa
men met zijn rijke, mooie maar
domme vrouw. Het lijkt duidelijk
wie van de gasten geslaagd is in
het leven en wie niet. Maar de
schijn bedriegtGeslaagd de
buut van jonge Britse schrijfster,
met name de knappe compositie
valt op.
H
T
W
R
Margaret Marons tweede: Jammer van die lange aanloop
thriller recensie
arno ruitenbeek
Margaret Maron. De Gifmoorden. Uitge
verij Centerboek. Pnjs 34,95
Ook Margaret Marons tweede
in Nederland verschenen thril
ler, De Gifmoorden, scoort een
ruime voldoende. Ondanks de
zéééééér lange aanloop... Het
zal wel aan de hitte van het
goed beschreven zuiden van de
Verenigde Staten liggen.
In nummer een, De stille ge-
ruige, introduceerde Maron de
advocate Deborah Knott die
met charme, toewijding en in
ventiviteit een oude moordzaak
in het van racisme vergeven
North Carolina prima oplost.
Deborah is inmiddels rechter
geworden, als opvolger van de
overleden Byrd.
Het begint er in De Gifmoor
den sterk op te lijken dat Byrd
geen natuurlijke dood is gestor
ven, maar met arsenicum naar
de andere wereld is geholpen.
Net als bijna gebeurde met De
borahs broer Herman. Hij dreigt
de rest van zijn leven in een rol
stoel te moeten doorbrengen.
De Knotts zitten in de hoek
waar de klappen vallen: Her
mans dwarse dochter Annie Sue
wordt bijna verkracht. De dader
overleeft de affaire niet, maar
het slachtoffer heeft het niet ge
daan.
Leuke raadsels, met aardige
oplossingen. De intrige komt
niet uit de verf voor wie de pro
loog voor lief neemt. Hoewel
het nog steeds niet storend
werkt, zit Maron met haar De
borah Knott-verhalen erg aan
de beperkte familiekring vast.
Daar moet ze echt iets aan
doen. Met het zijlijntje over ver
dwenen huisdieren en het hon
gerige immigrantengezin be
wijst de schrijfster gevoel voor
humor te hebben.
HEINZ
AU6fS7VS M££»tT
AAMC0OA>
TOM POES
Tom Poes en de Bommel-legende
Heer Bommel schoof Tom Poes opzij en ging achter het
stuur zitten. „Het moet nu maar eens uit zijn met dat ge
praat over mijn sufheid", sprak hij. „Ik ben niet traag,
maar ik denk dieper dan de meesten, dat is het. Laat mij
maar eens rijden, dan zal je zien wat ik bedoel." Zo spre
kende startte hij de motor, schakelde knarsend in de
tweede versnelling en reed het voertuig schokkerig en
springend de weg pp. „De handrem staat nog vast, heer
Ollie", zei Tom Poes.
„Juist", mompelde de chauffeur. „Ik dacht al dat dit
mijn snelheid niet was. Ik word geremd, dacht ik." Hij
verhielp het euvel terwijl hij flink gas gaf, zodat de Oude
Schicht met een ruk voorwaarts schoot. „Nu gaat hij lek
ker", hernam heer Bommel tevreden. „Hè, hier leeft ie
mand van op. Hoor je wel, hoe de motor klopt, jonge
vriend? Hij doet het toch maar goed, hè. Ja, er zijn maar
weinig wagens, die deze snelheid halen. Maar dat komt
van de combinatie: een sterke motor en een vastberaden
bestuurder. Men moet een koel oog en een vlug verstand
hebben om het uiterste uit zo'n mechanisme te halen."
„Hm", zei Tom Poes.
„Wat hm?" riep de ander uit. „Wil je nu nog meer be
wijzen hebben? Moet ik soms..." Hij zweeg en staarde
naar iets op de weg dat Tom Poes hem aanwees. Het was
een grote huisjesslak, die de automobiel met grote snel
heid passeerde en om een bocht uit het gezicht ver
dween. Heer Ollie zakte ineen. „M-maar dat kan niet",
prevelde hij met bevende mond. „Het is mogelijk dat ik
langzaam en traag ben. Als iedereen dat zegt, zal het wel
zo zijn. Maar nu reed ik toch echt vlug, dat weet ik zeker!
En toch word ik ingehaald door een slak! Het is wel ver
met mij gekomen...
Weersvooruitzic
ZATERDAG 05 AUGUST!
Neerslagkans
DOOR HANS VAN ES
Een mooie zomer wordt gewoon
lijk geregisseerd door hogedruk-
gebieden, die elkaar met korte
onderbrekingen opvolgen. Na
tuurlijk speelt de positie van de
hogedrukkern een rol van beteke
nis, want die is bepalend voor de
windrichting. Naarmate de zomer
van 1995 vorderde, hebben we
gezien, dat de gebieden met ho-
gedruk zich geleidelijk van de
oceaan naar het Europese vaste
land verplaatsten; een proces,
dat goed door de lange-termijn-
voorspeller Wolfgang Roder is
voorzien.
In juni werd vaak hogedruk gesig
naleerd op de oceaan nabij de
Britse Eilanden; een ongunstige
standplaats, die vaak een koele
noordelijke stroming in stand
hield boven onze omgeving. Aan
het einde van de maand verbeter
de de situatie. De hogedruk
kreeg een uitloper naar Scan
dinavië en met noordoostenwind stroomde warmere, continental^
lucht naar ons land. In juli hield de hogedruk zich soms op boven
Centraal-Europa. Deze positie stond garant voor aanvoer van zee'
me lucht uit zuidoost of zuid, maar stabiele situaties zijn dat zeil
De opwarming voltrok zich te snel en de hogedruk moest binnem
kele dagen het veld ruimen voor onweersstoringen.
Het meest stabiel was de situatie van de afgelopen week: een laifu
rekte gordel van hogedruk, reikend van de Azoren tot over Noord
ropa. Dit machtige bolwerk was lange tijd een onneembare barrii 6
voor allerlei storingen. De zon kon dagenlang ongehinderd naar
hittegolf toewerken. Ia
Gisteren trok het hoog zich.tijdelijk terug naar de oceaan, waardj
een noordenwind kans zag de hete lucht uit ons land te verdrijvel
Bovendien bleef het in de noordelijke helft van het land tamelijWX
wolkt. Hier werd het niet warmer dan 20 tot 24 graden. Allleen ij
Brabant en Limburg werd de serie zomerse dagen voortgezet mejd
temperaturen tot 27 graden.
Dit weekeinde breidt de hogedruk zich weer tijdelijk naar het ooi
uit, zodat we nog twee dagen profiteren van warme, landlucht
veel zon en maxima van 27 tot 30 graden. Maandag keert de noi
denwind terug en is het gedaan met de warmte. Vooral in het zupg
van het land is er vanaf zondagavond een onweerskans.
Tot het midden van de week is het typisch Hollands zomerweer:|
zon, enkele stapelwolken en vrijwel droog bij temperaturen van
te
slechts 20 graden. Daarna maakt de zomer een goede kans om i
te herstellen. d(
E U
KNMI
Weersvooruitzicht
Geldig.tot en met
zaterdag.
Noorwegen:
Wolkenvelden, maar in het
zuiden ook flinke zonnige
perioden. In het zuiden
blijft het droog, elders valt
er af en toe regen. Mid-
dagtemperatuur langs de
westkust 14 tot 17 gra
den. in het binnenland 20
tot 26 graden.
Zweden:
Flinke zonnige perioden
en vrijwel overal droog.
Middagtemperatuur uit
eenlopend van 19 graden
in het noorden tot 26 in
het zuiden.
Denemarken:
Flinke zonnige perioden
en droog. Middagtempera
tuur op de meeste plaat
sen rond 25 graden.
Engeland, Schotland,
Wales en Ierland:
In het zuiden van Ierland
en in zuidoost Engeland geregeld wol
kenvelden én kans op enkele stevige re
gen- en onweersbuien. Ook in Schotland
soms wolkenvelden en zondag plaatse
lijk wat regen. Verder droog en flink wat
zon. Maxima zondag rond 23 graden, in
het noorden beduidend frisser.
België en Luxemburg:
Vrij zonnig, zondag mogelijk enkele wol
kenvelden en later heel misschien een
onweersbui. Middagtemperatuur van 24
graden vlak aan zee tot 30 in de Arden
nen en Luxemburg.
Noord- en Midden-Frankrijk:
Zaterdag op de meeste plaatsen flink
wat zon, langs de Normandische kust
soms ook wolkenvelden en kans op een
fikse (onweers)bui. Zondag breiden wol
ken en enkele onweersbuien zich verder
noordoostwaarts uit. Iets lagere maxima,
met op zondag temperaturen van 21
graden langs het Kanaal tot 30 in de Ju-
Portugal:
Vrij zonnig. In- het noorden soms ook
wolkenvelden. Vrijwel overal droog. Mid
dagtemperatuur uiteenlopend van 20
graden langs de Costa Verde tot rond 30
graden in het binnenland en in de Algar-
Madeira:
Flinke zonnige perioden, soms ook wol
kenvelden. Droog. Middagtemperatuur
dalend tot ongeveer 22 graden.
Spanje:
Vrij zonnig. In de noordelijke helft nu en
dan bewolking en een enkele regen- of
onweersbui. Middagtemperatuur op de
meeste plaatsen rond of boven de 30
graden. In het noordwesten lagere tem
peraturen. Dicht langs de Golf van Bis
kaje circa 23 graden.
Canarische Eilanden:
Vrij zonnig; vooral in het noorden ook
wolkenvelden. Droog. Maxima rond 28
graden.
Marokko:
Westkust: overwegend zonnig. Middag
temperatuur vlak aan zee tussen de 25
en 30 graden.
Zuid-Frankrijk:
Zaterdag naast zon vooral in de westelij
ke departementen ook kans op wolken
velden en een regen- of onweersbui.
Zondag breiden wolkenvelden en buien
zich naar het noordoosten uit. Middag
temperatuur ten zuiden van Lyon 30
graden of hoger, in het westen meest
rond 26 graden.
Mallorca en Ibiza:
Flinke perioden met zon. Waarschijnlijk
droog. Middagtemperatuur rond 31 gra
den.
Italië:
Zonnig, in de middag en avond ook sta
pelwolken en in het noorden en midden
plaatselijk een regen- of onweersbui.
Middagtemperatuur variërend van 29
tot 33 graden.
Corsica en Sardinië:
Vrij zonnig. Waarschijnlijk droog. Mid
dagtemperatuur rond 31 graden.
Malta:
Zonnig. Middagtemperatuur ongeveer
33 grade.i.
Griekenland en Kreta:
Zonnig. Waarschijnlijk droog. Maxima
rond 30 graden.
Turkije en Cyprus:
Zonnig Middagtemperatuur van 30 gra
den langs de Turkse westkust en op Cy
prus tot plaatselijk 34 langs de Turkse
zuidkust
Duitsland:
Zonnig, waarschijnlijk in het noorden
ook enkele stapelwolken. Zondag in het
zuiden mogelijk een onweersbui, elders
droog. Middagtemperatuur vanj
den in het noorden tot iets bovt
plaatselijk in het midden en zui4
Zwitserland:
Overwegend zonnig; vooral inIIH
van zondag plaatselijk onweer,
temperatuur ongeveer 29 gradei
Oostenrijk:
Overwegend zonnig; vooral in
van zondag plaatselijk onweer -
temperatuur ongeveer 28 graded N
ZONDAG 6
AUGUSTUS 1995
Zon- en maanstanden
06.09 Zononde
Maan op
17.32 Maan one
Waterstand
'IJmuiden
Katwijl
Hoog 12.05 00.00 11.38
Laag 07.04 19.34 06.45
MAANDAG 7 AUGUSTUS 1995
Zon- en maanstanden
06.11 Zononde
Maan op
18.31 Maan one
Waterstand
IJmuiden
Katwijl
Hoog 00.35* 13.20 00.08
_Laag OF
1.24.20.55 08.05
Weerrapporten 04 augustus 201
Amsterdam
onbew n 5 24
De Bilt
onbew nno 5 24
licht bew. n 5 25
Eelde
zwaar bew n4 21
Eindhoven
onbew nno5 25
Den Helder
licht bew n5 22
Rotterdam
onbew n 6 2*
Twente
licht bew. it 3 2!
onbew. n8 21
Maastricht
onbew n4 21
Aberdeen
onbew o3 19
half bew. zzo4 3!
Barcelona
zwaar oew zzw5 29
Berliin
onbew n 3 21
Boedapest
hcht bew nnw2 2
Bordeaux
licht bew nw 5 3
onbew. n 4 2<
onbew w7 3
Dublin
onbew. no 6 2(
Frankfurt
licht bew. n 4 3
Genève
licht bew. o2 3
Helsinki
half bew. nnw 7 2
Innsbruck
licht bew ono4 2
Istanbul
onbew o 3 2
Klagenturt
onbew. nw2 2
licht bew. n 6 2
Las Palmas
licntbew nno 13 2
Sro
S3£: ÏÏ7 3
Luxemburg
on Sm nro4 3
Madnd
onbew wzw3 3
Malaga
Mallorca
Malta
onbew. nnw 6 3
onbew. z3 3
Moskou
München
onbew. o 2 2
Nice
half bew. z 3 2
Oslo
onbew. zzw 2 2
Parijs
Praag
onbew. n 2 2
Rome
half bew. wzw2 3
Split
onbew. wnw 1 3
Stockholm
Warschau
Wenen
hcht bew. nw3
Zurich
onbew. 0 3 2
Buenos Aires
onbew wnw 11
Casablanca
zwaar bew. no 5 1
onbew ws 0 2
Los Angeles
New Orleans
regenbui zw 6
New York
half bew wzw 5 3