Denksport
I
i
Ml
A
H
4
1
IV
l
A
A
01
1
111
a
A
muni
El
111
A
HI
(ill
E9
i
I
||i
ATERDAG 29 JULI 1995
JRIDGE
PUZZEL
DAMMEN
n de open Nederlandse viertallen kam-
lioenschappen worden willekeurige viertal
en geformeerd, die in competitie- of club-
'erband niet hoeven samen te spelen. In
:en aantal voorronden worden wedstrijden
-an 28 spellen gespeeld. In de finale met 36
iertallen wordt het Zwitserse systeem ge-
ïanteerd (steeds nr.l tegen nr.2 enz. van
lat moment) met wedstrijden van 7 spel
en. Daar worden soms mooie spellen afge-
verkt, waarbij het maken van manches en
lems altijd het meeste betaalt. Soms lijkt
ien manche op het eerste gezicht onmoge-
ijk te maken, maar dan weet een geïnspi-
eerde leider aan het eind van het spel toch
Ie vereiste slagen binnen te halen.
)it is zo'n voorbeeld van Charles Schutte
Is leider, die met zijn team verrassend
ïoog eindigde in de finale. De tegenpartij
ras het team Heemskerk-Heinsman-Piket-
ferhees uit Katwijk. West was de gever en
ia tweemaal pas opende Oost met 1 sch;
1Z pasten steeds; West 2 sch; Oost 3 ha
short suit trial, de korte kleur en dat beviel
Vest wel); West 4 sch.
Oost
H V 7 3 2
H 8 3 B 105
diagram 1
luid vroeg naar de betekenis van 3 ha en
wam vervolgens uit met ha 6, de le, 3e of
ie van boven. Bij het opengaan van de blin-
le blijkt het contract vrijwel kansloos. Te
len goede tegenstanders is het verlies ten-
ninste twee klaverenslagen, een ruiten en
en of twee schoppens. Het probleem is,
lat de blinde bijna geen aankomers heeft,
lij voorbeeld om in ruiten te snijden of om
laar HV in troef te spelen. Een klaverenver-
ezer kan weggewerkt worden als Zuid har
enheer heeft. Daarom liet de leider de eer-
te slag lopen naar de vrouw, die de slag in-
lerdaad mocht maken. Daarna speelde hij
ragens het ontbreken van aankomers in de
ilinde met een stalen gezicht ruitenboer
oor. Zuid had ru H 9 4 en kon niet zien,
lat hij de slag meteen moest nemen. Na
uitenboer speelde de leider ruitenaas en
uiten getroefd, waarbij de heer viel. Op
lartenaas ging een klaveren weg en nu
wam schoppen via de heer voor het aas
an Zuid. Harten na kon Oost troeven. Op
choppenvrouw bekenden beide tegenstan-
lers en op klaverenboer moest ook deze
leslissing nog goed genomen worden. Zuid
lad al zoveel punten laten zien, dat klave-
enaas wel bij Noord moest zitten. Toen
lok dat lukte was het contract en ook de
wedstrijd gewonnen.
)it was het hele spel:
B95
10872
A964
*865 N H V 7 3 2
A 10 8 4 3 t V
6 5 w nr* 0 A V B 3
H83 Z B105
A104
H 7 6 2
H94
V 72
Diagram 2.
an de andere tafel ging hetzelfde 4 sch-
ontract gewoon down, omdat de leider de
nit in ruiten op de heer nam door vanuit
Vest te spelen. Eenzelfde situatie deed zich
oor op dit spel in de wedstrijd tussen de
sams Rakk uit Castricum en Drijver uit
'urmerend:
West Oost
A H 10 V B 8 6 5
73 A 10 4
H 10 6 5 2 A83
873 H9
diagram 3
let bieden was kort. Oost was de gever en
Hen kwetsbaar. Oost opende met 1 sch;
luid 2 ha; West 3 sch; Noord pas; Oost 4
:h. Zuid kwam uit met ru 9 en dat lijkt ver
lacht veel op een singleton. Hoe moet de
ïider het spel afspelen? Klaverenaas zal wel
nis zitten, gelet op het kwetsbare volgbod
an Zuid. Dan heeft de leider altijd vier en
nisschien zelfs vijf verliesslagen. Maar kijkt
maar hoe ook hier twee slagen konden
erdampen. De 9 wordt gedekt door de 10
n de boer genomen met het aas. Het con-
ract is alleen te maken als Zuid maar twee
roefjes heeft. Anders verliest de leider de
ontrole over het spel. Na troef aas en heer
olgde daarom een kleine ruiten naar de 8
an Oost.
loord moest wel met de vrouw opstappen,
ioord speelde een kleine klaveren na. En
)ost legde de 9. Noord kwam niet meer aan
Nadat Zuid kl 10 en kl A gemaakt had,
on Oost een klaveren introeven. De derde
uitenslag was voor ru 8 en daarna kon
ioord aan slag worden gebracht met troef
'oor de rest van de ruitenslagen. De leider
'erloor maar drie slagen, want dit was het
pel:
932
V 6
VB74
V85
A H 10 N V B 8 6 5
¥73 J A10 4
H 10652w 0 A83
*873 Z H 9
74
HB9852
9
AB1042
Diagram 4.
dleen als Noord troef naspeelt op het mo-
nent, dat hij aan slag is met ruitenvrouw, is
iet spel onmaakbaar geworden. Daarom
noet de leider ook kl 9 spelen als Noord
laveren speelt en niet de heer, want anders
ou Noord nog aan slag kunnen komen met
le vrouw en alsnog troef in kunnen spelen,
n zulke viertallenwedstrijden is het zaak
Jm de manches snel te bieden zonder veel
nlichtingen aan de tegenparij te geven. In
iet uitkomen en tegenspelen moeten ze
Nummer 30
Horizontaal: 1. infanterist; 8. biljartstok; 9. Spaanse
uitroep; 10. kledingstuk; 12. assurantiebewijs; 13. stad
ut Frankrijk; 15. spierspanning; 16. stapel; 18. oogziek
te; 20. guitig; 21. heerlijk; 22. naarling; 24. staafje; 26.
rivier in Siberië; 28. kostbaar gesteente; 30. tapkast; 33.
nachtspiegel; 34. onheil; 35. oproerling; 36. rechterlijke
organisatie (afk.); 37. los neerhangend; 39. jong dier;
40. karaat (afk.); 42. kunsttaal; 45. stad in Duitsland; 48.
roofvis; 49. onderpand; 51. pinakel; 53. begerig; 54.
overdreven voorliefde; 55. lijst; 56. maatglas; 57.
plomp; 58. springstof; 60. hemellichaam; 61. kleding
stuk.
Verticaal: 1. fortuin; 2. geluid als van riet; 3. wind
richting; 4. loogkruid; 5. lidwoord; 6. god v.d. liefde; 7.
af te leggen weg; 8. knaagdier; 11. kleinigheid; 12. aard
kluit; 14. plaaggeest; 15. beoefenaar v.d. topografie; 16.
plakband; 17. heilige; 19. verslag; 23. vuilnisbelt; 25.
groep waarbij men wordt ingedeeld bij een toernooi;
27. sprekende vogel; 28. kledingstuk; 29. spoedig; 31.
familielfd; 32. venijn; 33. zwarte kleverige stof; 38. glas
bier; 39. lekkernij; 41. oude munt; 43. grenswacht; 44.
laten zien; 46. kolenemmer; 47. onderkoning; 49. adel
lijke titel; 50. rijtoer; 52. kinderspeelgoed; 54. zanggo
din; 58. ter zee (afk.); 59. telegraaf restant (afk.).
Welke twee woorden worden gevormd door de letters
in de volgende vakjes: 17 33 45 4 50 41 6 39
22 3 42 47 32 en 36 45 29 42 9 61 31
5 22.
Oplossingen van de kruiswoordpuzzel en/of het
cryptogram, per briefkaart, dienen uiterlijk woens
dag a.s. in ons bezit te zijn. Indien per post wordt
ingezonden, als volgt adresseren: Redactiesecretari
aat, Uitgeversmaatschappij Leidsch Dagblad b.v.,
Postbus 54, 2300 AB Leiden.
Oplossing
nummer29
De twee woorden van de opga
ve van vorige week waren: TER
RASSTOEL en ZITCOMFORT.
kolchoz-oprecht
a--rolaar--e
k-tiras-order-1
elan-flink-naga
taleertam
opus-burijn-dito
e-dader-patio-n
levdos
z-diner-match-a
emoe-rabat-ooft
geltonnat
stek-heler-meta
m-nagel-tiran-c
a--delnar--h
nereide-asperge
Winnaars
De winnaars van een luxe
potlodenset zijn:
M. Beijersbergen, Bothaplein 7,
Wassenaar (kruiswoord)
Tineke v.d. Bos-Devilé,
Bloemlustplein 34, Leiden
(cryptogram).
Oplossing
cryptogram 29
Horizontaal: 4. harpoen; 5.
toonbeeld; 7. dienblaadje; 10.
armeluiskind; 11. geel; 12. pol-
kabrok; 14. rijdier; 15. omkle
den; 16. getekend; 18. viermaal.
Verticaal: 1. bronvermelding;
2. toverbal; 3. knol; 4. hoofdza
kelijk; 6. kernproef; 8. asielzoe
ker; 9. dikzakken; 12. puritein;
13. kees; 17. draf.
--b-t-k
harpoen
-o-o-v-o-
toonbeeld
-f-v-rk
dienblaadj e
z-r-a-s-i-r-
armeluiskind
-k-ee-z-p-
geel-polkabrok
-1-d-u-z-k-o-e
rijdier-omkleden
-k-n-i-e-e-f-s-
-getekend
-e-e--r
viermaal
-nf-
Cryptogram nummer 30
Horizontaal: 2. Leest makker in doorsnee (10); 6.
Kleine overgehaalde dieren (10); 7. Rinkelt zij met een
hanger? (10); 8. Betuigt genegenheid aan de zee (4); 10.
De energie van een veranderlijke rivier (12); 11. Han
den en benen (7); 13. Hierdoor gaat de zelfbeheersing
verloren (4); 14. Geluid van wagens die lang meegaan
(7); 15. Gebruik een tang als je erin zit! (4); 18. Knecht
die zich inhoudt (10); 19. Lijnen kost arbeidsplaatsen
(9).
Verticaal: 1. Afnemende stoten in de leiding (14); 2.
Die aap blijft rustig op het Schip (6); 3. Van kwaadheid
gaan ze hartstochtelijk kwaken (12); 4. Voor het verstel
werk op het feest van moeder (7); 5. Bloed- en geldver
lies (10); 8. Daarin hebben de paarden het naar hun zin
(11); 9. Bij elkaar in een groep; 12. Natuurlijk gaat het
automatisch! (7); 16. Vogel die water ophaalt (6); 17.
Deze stand is niet voor een slons (4).
We beginnen vandaag met de
oplossingen van de vraagstukjes
uit de rubriek van vorige week.
Voor het gemak geef ik u ook
nog even de bijbehorende cij-
ferstanden.
Opgave 1: wit 24, 25, 26, 33,
35, 36, 38, 42, 48; zwart 12, 13,
14, 15, 16, 17, 22, 23 en 27. Op
lossing: 1. 25-20 14x25 2. 35-30
25x34 3. 24-20 15x24 4. 26-21
17x26 5. 33-28 23x43 6. 48x28.
De drie-om-drie wordt fraai ge
wonnen door 16-21 en 42-38
27-31 36x16 26-31 16-11 31-37
11-7 37-41 7-1 etc.
Opgave 2: wit 24, 26, 27, 31,
33, 34, 36, 38, 39, 42, 44, 48, 50;
zwart 4, 7, 9, 11, 12, 13, 16, 17,
18, 22, 23, 25 en 35. Oplossing:
1. 27-21 16x27 2. 24-20 25x14 3.
44-40 35x44 4. 33-28 23x43 5.
26-21 17x37 6. 42x31 44x33 7.
48x10 4x15 8. 31x4. Een fraaie
compositie van Hans lansen uit
de beginjaren 70.
Opgave 3: wit 25, 27, 32, 33,
34, 35, 36, 37, 38, 39, 40, 43, 45,
48; zwart 2, 3, 5, 6, 8, 9, 11, 12,
13, 14, 16, 17, 19 en 23. Uit de
partij Ricau-Causse (1956): 1.
25-20 14x25 2. 27-21 17x26 3.
34-30 25x34 4. 40x7 8-12 5. 7x18
13x22 6. 37-31 26x28 7. 39-34
28x30 8. 35x4 en na 16-21 heeft
wit een schijf gewonnen. Voor
gevorderde dammers een tame
lijk bekend winstmechanisme.
Opgave 4: wit 16, 26, 32, 34,
35; zwart 6, 22, 23 en 29- Een
eindspelcompositie van de Rus
Tsomik uit Kiev. Dit werkstukje
behaalde de vierde prijs in een
s
'O,
l'ii li
m
Él
i
(lull
Ml
0;
Hi
Si
3
l!
(III
S
4»
it if
III)
O
lil
If:
ill
Si
|l|
Diagram 1
compositiewedstrijd, uitge
schreven door 'Het Damspel' in
mei 1967. Wit wint als volgt: 1.
32-27 29x40 gedw. 2. 27x29 40-
44 3. 26-21 44-49 4. 29-24 en nu
bijv. 49-38 16-11 met de econo
mische meerslag 38x30 en
35x24.
Opgave 5: wit 24, 26, 30, 31,
36, 37, 38, 39, 45, 49; zwart 8, 10,
11, 13, 17, 18, 19, 22, 27 en 28.
Een wat ongebruikelijk slagme
chanisme: 1. 39-33 28x39 2. 38-
32 27x38 3. 26-21 17x26 4. 37-32
26x28 5. 30-25 19x30 en 25x3
met een gewonnen afspel.
Opgave 6: wit 19, 25, 26, 31,
36, 41; zwart 4, 12, 22, 27, 32 en
42. Onder de titel 'Miniatuur'
publiceerde Leo Springer in
1974 deze opgave met als poin
te veld 29: 1. 26-21 27x16 2. 31-
27 32x21 3. 41-37 42x31 4. 36x7
21-27 5. 7-1 27-32 6. 1-29 32-37
7. 29-47 16-21 8. 19-13 21-27 9.
13-8 27-32 10. 8-2 32-38 11.
47x29. Hier draait het om: 37-41
Diagram 2
12. 29-23 uit. Op 41-46 volgt 2-
19 terwijl wit eveneens wint na
41-47 23-10 4x15 2-24 etc. Las
tig maar fraai.
Leo Springer heeft het com
poneren van eindspellen overi
gens bepaald niet van een
vreemde. Zijn vader, de legen
darische oud-wereldkampioen
wijlen Ben Springer, heeft ook
een aantal werkstukken op zijn
naam staan. De volgende twee
zijn van zijn hand. De eerste is
niet zo moeilijk doch zeker leer
zaam (zie diagram 1). Wit wint
na 1. 12-8 28x14 2. 8-3 14-20 A
3. 34-30 20x47 4. 30-24 47x20 5.
35-30 met winst. Na A. 15-20 4.
24x4 14-23 5. 34-30 25x34 6. 3-
14 met winst. Ook het tweede
eindspel is aardig (zie diagram
2). Opnieuw niet diep en moei
lijk, maar wel leerzaam. Op dit
eindspel mag u zelf even broe
den. Nadat u de eerste zet ge
vonden hebt, gaat de rest bijna
vanzelf.
Diagram 3
Sommige dammers weten het
eindspel maar matig te waarde
ren. De oorzaak moet veelal ge
zocht worden in het feit dat een
eindspelstand een abstract ka
rakter heeft en het dus niet al
tijd geheel duidelijk is waar de
winstgang begint. Dit vergt het
nodige zoekwerk en dat is aan
veel oplossers niet echt besteed.
Speciaal voor hen is het derde
en laatste diagram bestemd (zie
diagram 3). Het is een compo
sitie van J. Burggraaf (1933). Wit
combineert zich naar een ge
wonnen eindspel via 1. 36-31
26x37 2. 46-41 37x46 3. 47-42
38x47 4. 17-12 47x20 5. 12x23
46x19 6. 15x4 en dan toch de
vraag: hoe wint wit ondanks dat
zwart aan zet is? Indien u de op
lossing binnen vijf minuten
weet te vinden, mag u zich al
min of meer tot de eindspelken
ners rekenen!
SCHAKEN
Vladimir Kramnik heeft het in
ternationale toernooi van Dort
mund gewonnen. De 20-jarige
Russische grootmeester, die al
gemeen als een serieuze kandi
daat voor de wereldtitel wordt
beschouwd, bleef Anatoly Kar-
pov een half punt voor. Jeroen
Piket, de winnaar van vorig jaar,
verloor de laatste ronde van
Kramnik en kwam daardoor
niet verder dan een met Nigel
Short gedeelde zesde- en zeven
de plaats. De Hongaarse
comingman Peter Leko deelde
de derde- en vierde plaats met
Wassily Ivantsjoek. De Duitser
Erik Lobron moest zich met
twee punten en de laatste plaats
tevreden stellen. Met zijn hy-
perscherpe speelstijl smaakte
hij nochtans het genoegen ster
ker geachte opponenten een
moeilijke middag te bezorgen.
Vorige week zagen we reeds zijn
spectaculaire duel tegen Joël
Lautier, dit keer was het Kram
nik die vermoedelijk door het
oog van de naald kroop. Cru
ciaal was de situatie in de partij
Lobron - Kramnik zoals is weer
gegeven in Diagram 1. Lobron
heeft een geweldige aanval op
de koningsvleugel ontwikkeld,
terwijl Kramnik op de dame
vleugel en het centrum aktief is.
Zonder zich om het lot van pion
c3 te bekommeren gaat de
Duitser onvervaard ten aanval.
1. f5 Dxc3; 2. Tfl. Een logische
zet maar zoals GM Helmut Pfle-
ger op de WDR-TV aangaf
kwam hier 2. Pb3 zeer in aan
merking. Na 2. dxe4; 3. Ld4
Dc2; 4. Tfl heeft zwart het dan
zeer moeilijk. Zo volgt op 4.
Tc4; 5. f6 Peg6; 6. fxg7 met be
slissende aanval, terwijl 4.
La6; na 5. g6 Lxfl; 6. gxh7+ Kh8;
7. Lxg7+ Kxg7; 8. h8D zelfs tot
mat leidt. Hoe Kramnik, die
over minder tijd beschikte dan
zijn tegenstander, zich uit deze
situatie gered had blijft voorals
nog onduidelijk. Het werkelijke
verloop was in ieder geval in het
voordeel van zwart. 2. d4; 3.
Lf4 d3; 4. Dh4. Dreigt 5. g6. 4.
Te8; 5. Dg3 Tad8; 6. Tf2. Om
Le5 te kunnen spelen moet
III
111
O
i
1
i
III
i
111!
i
lllllllllll
ill
0,
pi
i
Bl
Ill
'01
111
HI
01
lllllllllll
III
a
lllllllllll
a
m
eerst Pd2 gedekt worden. 6.
Dal+; 7. Tfl Db2; 8. Tf2 Dxa2;
9. Le5. Eindelijk is de loper op
de lange diagonaal beland.
Kramnik komt echter met een
onverwachte counter. 9.
Pxf5!; 10. exf5 Lxg2; 11. Kxg2
Volgens Pfleger bood 11. Txg2
meer kans op verdediging. Het
lijkt me echter dat daarop 11.
Td5 uiterst onaangenaam is
voor wit. Na de tekstzet was het
snel uit. Er volgde 11. Dd5+;
12. Pf3 Txe5l; 13. Dxe5 Dxe5;
14. Pxe5 d2. De pointe van het
zwarte aanvalsspel. Om promo
tie te verhinderen moet wit een
toren geven waarna zwart het
eindspel met twee pluspionnen
gemakkelijk wint. Na 15. Txd2
Txd2+; 16. Kf3 gaf Lobron zich
dan ook gewonnen. Bepaald in
drukwekkend was de wijze
waarop Kramnik de vloer aan
veegde met de Brit Nigel Short.
KRAMNIK - SHORT
1. Pf3 d5; 2. d4 Pf6; 3. c4 e6;
4. Pc3 Le7. Het scherpere 4.
c5 leidt tot een ander type stel
ling. De tekstzet geldt als uiterst
degelijk. Gewoonlijk gaat wit nu
met 5. Lg5 over naar het Ortho
dox damegambiet. Momenteel
staat vooral 5. Lf4 in het cen
trum van de belangstelling.
Door de vroege ontwikkeling
van het witte koningspaard
hoeft zwart de ruilvariant (5.
cxd5) niet te vrezen. Kramnik
komt evenwel met een idee dat
weliswaar niet nieuw is doch
waar nog niet zo heel veel erva
ring mee is opgedaan. 5. Dc2.
De enige plaats waar ik over de
ze zet (uitgebreide) informatie
vond is in Jaarboek 11 uit de be
faamde serie van New in Chess.
Adrian Mikhalchishin meldt
daarin dat de zet ook op het
hoogste niveau werd toegepast,
namelijk in de 20-ste WK-
matchpartij Kasparov - Karpov,
Sevilla 1987. 5.0-0; 6. Lg5 h6;
7. Lxfö Lxf6. Het herkennen van
zetverwisseling is heel belang
rijk in het moderne schaakspel.
We zijn thans in een stelling be
land die gewoonlijk na 1. d4 d5;
2. c4 e6; Pc3 Pf6; 4. Lg5 Le7; 5.
Pf3 h6; 6. Lxf6 Lxf6; 7. Dc2 0-0;
ontstaat. Meestal gaat men nu
verder met het agressieve 8. 0-
0-0, waarna een boeiende strijd
kan ontstaan. Interessant is ook
8. e4, een suggestie van de
Tsjech Filip. Kramnik verkiest
een rustiger voortzetting die
overigens door Romanishin
wordt aanbevolen. 8. Tdl.
Short, die kennelijk de voorbe
reiding van zijn tegenstander
vreesde, week thans af van de
bekende voorbeelden, die met
8. c6 en 8. c5 verder gaan.
8. g6. Kramnik toonde zich
niet onder de indruk. 9. e3 c6;
10. Ld3 dxc4. Dit opgeven van
het centrum verraste de witspe-
ler die 10. Pd7; 11. 0-0 meer
voor de hand vond liggen. 11.
Lxc4 Pd7; 12. h4. Direct gericht
tegen de verzwakking g6. 12.
Lg7; 13. a3. Geheel in de stijl
van Nimzovvitsch: de dreiging is
sterker dan de uitvoering. De
tekstzet beoogt een batterij D-L
via de diagonaal bl - h7. 13.
De7; 14. La2 b6; 15. Lbl h5.
Om h5 van wit te beletten. 16.
0-0 Lb7; 17. Pg5 Tfd8; 18. La2.
Zwart moet vanaf nu rekening
houden met offers op e6. 18.
Pf6. (18. c5; 19. d5). 19. e4
Pg4; 20. e5 Td7. Short prefe
reert een passieve verdediging
boven een actieve (20. c5)
waarvan het nog maar de vraag
is of dat zijn positie wezenlijk
verbeterd zou hebben. 21. Pe2
Tad8. (Zie diagram 2) Thans
acht Kramnik de tijd rijp om te
oogsten. 22. Lxe6! fxe6; 23.
Dxg6 Pxe5. Ook dit kan de situ
atie niet redden. 24. Dh7+ KfB;
25. Pf4. Zwart geeft op. I 19
jarige Marisca Kouwenhoven
uit Delfgauw is in Rheden Ne
derlands kampioene geworden.
De debutante bleef ongeslagen.
Gezien haar bescheiden rating
behoorde zij niet tot de favorie
ten doch het feit dat zij bij de
jeugd al in nationale titels gros
sierde doet vermoeden dat wij
nog veel van deze speelster
kunnen verwachten. Achteraf
bleek de eerste ronde van be
slissend belang. Marisca won
hierin van Esther de Kleuver die
een ronde later ook nog onder
uit ging tegen Linda Jap Tjoen
San. Niettemin herstelde Esther
zich fraai en won zij de volgen
de zeven partijen op rij waar
door zij op een half punt achter
Marisca op de tweede plaats be
landde. Titelverdedigster Erika
Sziva was kennelijk uit vorm.
Zeer opmerkelijk was in dit
toernooi dat van de 45 gespeel
de partijen er 44(!) met 1. e4
werden geopend. Het Siciliaans
was het meest populair. Van de
26 Sicilianen werden er 8 ge
wonnen door wit, eindigden er
6 in remise en werden er 12
door zwart gewonnen. Deze
opening kwam ook in 8 van de
9 partijen van de nieuwe kam
pioene op het bord. Volgende
week een staaltje van haar kun
nen alsmede aandacht voor een
aantal nieuwe uitgaven.
FILATELIE
NEDERLAND kent naast permanente series
zegels (Beatrix en Crouwel) en bijzondere
zegels, die doorgaans maar heel kort op
postkantoren te krijgen zijn en maximaal
een jaar bij de Verzamelservice in Gronin
gen, nu vier velletjes semi-permanente ze
gels. Dat zijn de wenszegels (sedert 2 febru
ari 1993), de zegels 'tien voor uw brieven'
(14 september 1993), het velletje 'Tien voor
Europa' (2 januari 1995) en de sterrebeeld-
zegels (22 mei 1995).
Daarvoor zijn er ook al eens enkele semi-
permanente zegels in roulatie geweest: 14
maart 1978, twee 'postcodé-zegels (40 en 45
c.), de zegel 'Huis ten Bosch' (55 c., 16 juni
1981), Paleis op de Dam (50 en 60 c., 5 ok
tober 1982) en Paleis Noordeinde (65 c., 27
oktober 1987). De laatste drie maken deel
uit van een 'paleizen'-serie, die overigens
nooit is voortgezet.
Na het 'Noordeinde' is het tot begin 1993
stil geweest op dit terrein. Vanaf die tijd
heeft PTT Post echter vaart gezet achter de
uitgifte van semi-permanente zegels, te veel
vaart, want je bent snel uitgekeken op dit
soort zegels, temeer daar het qua ontwerp
niet van die hoogstandjes zijn.
Frankrijk begeeft zich sinds 29 mei (eer
ste dag van uitgifte 27 mei) ook definitief op
het pad van de semi-permanente waarden.
De eerste voorzichtige schreden werden in
1992 al gezet met de uitgifte van vier zegels
ter gelegenheid van het feit dat 200 jaar ge
leden de republiek werd uitgeroepen en in
1993 met het boekje 'le plaisir d' écrire'.
Maar nu wordt het in Frankrijk ook serieus.
De zegels zijn geïntroduceerd met de slo
gan: 'De republiek heeft een gezicht: Mari
anne. Maar Frankrijk, het land, heeft vele
gezichten: zijn natuurgebieden. Op de ze
gels dus natuurgebieden. Vier stuks, twee in
het lopende tarief en twee in het goedkope
re: 2,80 fr., Auvergne (rood), 2,40 fr.,
Bretagne (groen), 2,80 fr., Camargue (rood)
en 2,40 fr., Vogezen (groen).
Voor 29 mei heeft Frankrijk nog enkele
(bijzondere) zegels uitgegeven die nog niet
aan de orde zijn geweest. Het einde van de
Tweede Wereldoorlog werd 9 mei (eerste
dag 8 mei) gevierd met een 2,80 fr.-zegel 8
mai 1945 La Victoiré. Op de zegel een por
tret van generaal De Gaulle (1890-1970) en
enkele markante Parijse bouwwerken.
Op 15 mei werd met een 2,80 fr.-zegel
aandacht besteed aan de Assemblée Natio
nal (voorzijde) met op de achtergrond een
uitsnede uit het schilderij De vrijheid leidt
het volk en op dezelfde dag verschenen een
2,80 fr.-zegel in de al jarenlanglopende
reeks foerismé (gezicht op
Remiremont/Vogezen); de jaarlijkse Rode-
Kruiszegel (2,80 0,60 fr.) met daarop een
17de eeuws wandtapijt uit Saumur waarop
de jonge koning Lodwijk XIII te paard is te
zien (ook in een boekje van 10 stuks) en een
grootformaat kunstzegel (6,70 fr.) met daar
op een werk van Pierre Prudhon (1758-
1823) Etude pour le rêve de bonheur.
De 22e mei verschenen twee zegels. Een
4,40 fr.-zegel in de toeristische reeks met
daarop de brug van Nyons/Dróme en een
zegel van 2,80 franc die 50 jaar nationale
voorzorg memoreert (motief: een gevleu
gelde hand).
NOORWEGEN heeft 26 juni met twee ze
gels een van de grootste operazangeressen
van deze eeuw herdacht: de honderd jaar
geleden geboren Noorse Kirsten Flagstad
(1895-1962). Al tijdens haar leven stond Kir
sten Flagstad, die voornamelijk Wagner ver
tolkte te boek als de stem van de eeuw. Op
een 3,50 kr.-zegel (oplage 4,7 miljoen) een
portret van de zangeres als Tsoldé en een
5,50 kr.-zegel (oplage 3,7 miljoen) toont een
scène uit Lohemgrirt.
Eveneens 26 juni verschenen twee zegels
gewijd aan 200 jaar Hof van Arbitragé. Op
de zegels: 7,00 kr., Conflict en 12,00 kr, Ver
gelijk. Van beide zegels zijn 2,7 miljoen
stuks aangemaakt.
STEMPELNIEUWS-Van 1 tot en met 11
augustus wordt in Dronten (Flevoland) de
18e Wereld Jamboree gehouden. Ter gele
genheid daarvan wordt een bijzonder post
stempel gebruikt. Correspondentie naar:
PIT Post Verzamelservice, Postbus 30051,
9700 RN Groningen. Op de omslag vermel
den: Stempel Wereld Jamboreé.
