'Wij hebben het drukker dan de Riagg'
Zwemmen tussen algen, surfplanken en dode vissen
Kerk Samenleving
Leiden Regio
Waar voor ie gelD
MAANDAG 24 JUL11995
BUITENLAND KORT
Relikwie
In het bijzijn van kardinaal
Danneels en een delegatie
uit Tremelo is zaterdag op
het Hawaiiaanse eiland Mo-
lokai een relikwie van pater
Damiaan - de botjes van zijn
rechterhand - begraven. De
Belgische missionaris Dami
aan de Veuster (1840 -1889)
werd op 4 juni in Brussel
door paus Johannes Paulus II
zalig verklaard. De relikwie
van pater Damiaan werd vo
rig jaar verwijderd uit zijn
graf in Leuven. Bisschop
Francis Xavier Dilorenzo
nam het mee terug naar de
Hawaii-archipel, nadat de
paus hem dit tijdens de za
ligverklaring in Brussel had
overhandigd.
De botjes werden begraven
naast de kei die pater Dami
aan als zijn laatste rustplaats
had uitgekozen in Kalawao
op de landtong Kalaüpapa.
Daar heeft Damiaan de vori
ge eeuw gewerkt onder de
verstoten melaatsen. Zelf is
hij aan lepra overleden. In
1936 werd Damiaan in Leu
ven herbegraven.
Inval
De politie van Sri Lanka heeft
het afgelopen weekeinde een
inval gedaan in het bureau
van de Raad van Kerken van
Sri Lanka in de hoofdstad
Colombo. Tegelijkertijd werd
in de stad Vavuniya in het
noorden van het land de
Amerikaanse zendeling Ken
neth Mulder uit Michigan
gearresteerd. Hij wordt ervan
verdacht wapens voor de Ta
mil Tijgers te smokkelen. De
politie was op zoek naar ex
plosieven, zei secretaris-ge
neraal dr. Rienzie Perera van
de Raad. Het enige dat in be
slag werd genomen, was een
tekening van een bloedende
witte lotus. Daarbij gevoegd
was de oproep een einde te
maken aan het doden van
burgers in de strijd van het
leger tegen de Tamil Tijgers.
De witte lotus is het symbool
van de campagne die presi
dent Bandaranaike tegen de
Tamils voert.
De met de computer ge
maakte tekening en de tekst
waren het werk van Mulder,
aldus Perera. Maar de veron
derstelling dat de 26-jarige
Amerikaanse methodist wa
pens zou smokkelen, vond
hij bespottelijk.
Hindoe-priester Tewarie zet zich in voor verzoening
De Haagse hindoe-priester Soerinder Tewarie
ziet een grote taak voor hemzelf en zijn 70
collega-pandits weggelegd. Naarmate de
hindoes in Nederland geïntegreerd raken,
krijgen ze steeds meer met de problemen van
de moderne samenleving te maken.
Echtscheiding, generatieconflicten, abortus,
euthanasie en aids: „We hebben het drukker
dan de Riagg."
Waar de vorige ge
neratie pandits
de blik angstval
lig op de eigen gemeenschap
gericht hield, ziet Tewarie het
als zijn plicht de uitdagingen
van de Nederlandse samenle
ving met de eisen van het hin
doeïsme te verzoenen. Hij be
hoort tot de Sanatan Dharm, de
orthodoxe stroming die onge
veer 80 procent van de 80.000
hindoes in Nederland vertegen
woordigt. De rest rekent zich tot
de Arya Samaj, een negentien-
de-eeuwse vernieuwingsbewe
ging die het hindoeïsme van af
goderij en kastenstelsel wilde
zuiveren.
,,We zitten in een fase waarin
hindoes proberen om de mees
te normen van het hindoeïsme
vast te houden alsof ze in India
zijn, terwijl ze in een heel ande
re samenleving dan de Indiase
wonen", zegt Tewarie, voorzit
ter van de priesterraad Shri
Sanatan Dharm Widwat Paris
had.
Om die spanning te vermin
deren, heeft zijn organisatie stu
diecommissies in het leven ge
roepen die zich met vraagstuk
ken zoals abortus, euthanasie
en AIDS bezighouden. Een ken
ner van de hindoeïstische ge
schriften aan de Leidse univer
siteit is ingeschakeld om zijn
licht te laten schijnen op de
vraag waarmee hindoes bij hun
priesters komen: „Hoever kun
nen we gaan?"
Tewarie verheelt niet dal hij
in dit soort ethische kwesties
niet altijd letterlijk de leer van
de Veda's volgt. Soms raadt hij
hindoes met huwelijksproble
men bijvoorbeeld een echt
scheiding aan. „Eigenlijk kan
echtscheiding bij hindoes hele
maal niet", erkent hij, maar
soms is er nu eenmaal geen an
dere oplossing.
Zijn pleidooi voor een ruim
hartige toepassing van de hin
doeïstische geboden valt bij
sommige religieuze leiders in
India niet in goede aarde, heeft
Tewarie gemerkt. Als secretaris
van de Europese Sanatan
Dharm Organisatie probeert hij
dan steeds weer uit te leggen
dat een andere samenleving an
dere eisen aan een godsdienst
stelt. „We gaan niet een soort
Nieuwe Testament uitbrengen,
maar proberen het geloof toe te
passen in deze tijd en deze om
geving."
Bij gebrek aan een represen
tatief samenwerkingsverband
van hindoes heeft de overheid
nog steeds geen geld ter be
schikking gesteld voor het aan
stellen van hindoeïstische gees
telijke verzorgers in de krijgs
macht, gevangenissen en zie
kenhuizen. Omdat de geestelij
ke nood onder hindoes hoog is,
heeft Tewaries organisatie op
eigen houtje met geld van de
Hindoe-priester Tewarie: „We zitten in een fase waarin hindoes proberen om de meeste normen van het hin
doeïsme vast te houden alsof ze in India zijn". foto anp
achterban een bureau voor
geestelijke verzorging Van hin
does opgezet. Er komt een lan
delijk meldpunt en twee geeste
lijke verzorgers kunnen binnen
kort aan de slag.
Volgens Tewarie komen hin
does met hun problemen liever
bij hun priesters dan bij de re
guliere welzijnsinstellingen.
„Wij kunnen meer doen, omdat
pandits nog steeds in hoog aan
zien staan." Bovendien kunnen
priesters de astrologische te
kens raadplegen en mensen die
door hun zorgen de slaap niet
kunnen vatten, het reciteren
van een bepaalde mantra aan
bevelen.
Tewarie constateert dat de
houding van pandits in Neder
land langzamerhand opener
wordt. Dat komt volgens hem
doordat de hindoes in Neder
land de scholing van priesters in
eigen hand genomen hebben.
Sinds 1977 heeft de panditop-
leiding in Den Haag 35 priesters
opgeleverd. Hoewel bijvoor
beeld de inzegening van een ge
mengd huwelijk nog moeilijk
ligt, discussiëren priesters er wel
over. „De eerdere generatie
pandits wilde daar zelfs niet
over praten", weet Tewarie.
In zijn tweede internationale
functie, die van voorzitter van
de Europese afdeling van Brah
man International, probeert Te
warie de Europese brahmanen
(leden van de priesterkaste) te
stimuleren om meer volgens de
regels van hun kaste te gaan le
ven. Kenmerkep als het dragen
van het heilige koord en het uit
het hoofd leren van Vedische
teksten moet weer gemeengoed
worden. De organisatie wil een
nieuwe priesteropleiding in
New Delhi opzetten. Tewarie
pleit voor „een Europese afde
ling, waar de opleiding met de
normen en regels van de Eu
ropese staten kan worden
voortgezet".
Hij haast zich te benadrukken
REDACTIE DICK VAN DER PLAS. 071 -3j
LEIDSCH DAGBLAD
(Opgericht 7 maart 1860)
Rooseveltstraat82
Postadres- Postbus 54,
2300 AB Leiden
ABONNEESERVICE
Redactie:
Hoofdredactie:
ADVERTENTIES
Maandag t/m vrijdag van 8 30 tot 17 uiPf?
Abonnementen
Geen krant ontvangen?
Bel voor nabezorging: u/i
Zaterdag 10.00-12.00uur 071-128030 Maandag t/m vrijdag van 8.30 tot 17
DIRECTIE 071
B. M. Essenberg,
G P. Arnold (adjunct), J. Kiel (adjunct)
HOOFDREDACTIE
J.G. Majoor, F. Nypels,
H. G. van der Post (adjunct)
PUBLIC RELATIONS
W. H.C. M.Steverink 071-356356
OMBUDSMAN
RD.Paauw 071-356215
Tel. dag. 9.30 -11.30 uur of per post.
REDACTIE
ABONNEMENTEN
bij vooruitbetaling:
per maand (acceptgiro)
per maand (autom. betaling)
per kwartaal (acceptgiro)
per kwartaal (autom. betaling)
per jaar (acceptgiro)
per jaar (autom. betaling)
R POST
LEIDSCH DAGBLAD OP CASSETTEBfo
H.W vanEgmond, chef red. Groot Leiden hebben of blind zijn (of een andere Iq
A J B.M. Brandenburg, chef eindredactie regio dicap hebben), is een samenvatting y
F. Blok, chef eindredactie algemeen regionale nieuws uit het Leidsch Dagr
W.F. Wegman, chef red Duin- en Bollenstreek geluidscassette beschikbaar. Voor infq
W Spierdijk, chef sportredactie 08860-82345 (Centrum voor Gesprok^
J. Preenen, chef binnen-, buitenland, e
r. Grave).
I E K
lo!
N H U I Z E
dat hij de brahmanen niet op
een voetstuk wil plaatsen. Vol
gens hem is er van een strikte
scheiding tussen de kasten on
der Nederlandse hindoes geen
sprake. „Wij doen niet aan on
derlinge discriminatie." Som
mige priesters staan er echter
wel op de maaltijd niet met le
den van lagere kasten te gebrui
ken. Zelf hecht Tewarie daar
niet aan. Hij wil graag dat de
hindoes met al hun verschei
denheid één zijn. „Dat lukt he
laas nog niet zo erg: die eenheid
krijgen we nog niet helemaal
voor elkaar."
De bezige pandit zoekt ook
naar samenwerking met andere
godsdiensten. De gezamenlijke
vijf-meiviering van diverse reli
gies en levensbeschouwingen in
Den Haag vond hij een goed
initiatief. „De religie is een pi
laar van het leven. Alleen door
gezamenlijk op te treden, kun
nen we die in stand houden."
ONGEVALLENDIENST U
Academisch Ziekenhuis vanaf zaterdag 13.00 t/m dinsdag 13.00 en r
woensdag 13.00 t/m vrijdag 13.00, woensdag 13.00 uur (Diaconessei
en dagelijks St.Elisabeth Ziekenhuis. i
BEZOEKUREN
DIACONESSENHUIS Ih
(tel. 071-178178): dagelijks 14.30-15.15 uur en 19.00-19 45 uur ,r
Kraam- en zwangerenafdeling: buiten de gewone bezoektijden, vooj,-
ners bovendien van 10.30-11.15uurenvan 19.45-21.00 uur
Special Care Unit: 10.30-11.00 uur, 15.00 - 15.30 uur en 19.00-19.30 if
na overleg met de dienstdoende verpleegkundige. 'r
Kinderafdeling: 10.30-19.00 uur, na overleg met de dienstdoend^
pleegkundige.
Jongerenafdeling: 14.30-15.15 uur en 19.00-19.45 uur. |J|
RIJNLAND ZIEKENHUIS vestiging St. Elisabeth
(tel. 071-454545): dagelijks 14.00-15.00 uur en 18.30-19.30 uur, klasje
II daarnaast ook 11.15-12.00 uur. i
Kraamafdeling. 14.30-15.30 uur en 18.30-19.30 uur (voor vaders toi^
uur)
Kinderafdeling: 14.30-19 00 uur (voor ouders de gehele dag).
Afdeling hartbewaking (CCU)en intensive care (IC): 14.00-14.30 ü61
18.30-19.00 uur.
Spoedeisende hulp: dag en nacht geopend
RIJNLAND ZIEKENHUIS vestiging Rijnoord
(tel. 01720-63131): dagelijks 14.00-15.00 uur en 18.30-19.30 uur, k
en II daarnaast ook 11.15-12.00 uur. SI
Geen spoedeisende hulp meer mogelijk
ACADEMISCH ZIEKENHUIS |s
(tel. 071-269111): alle patiënten (behalve kinderen) 14.15-15.00 u
18.30-19.30 uur. Ib
Avondbezoëkuur afdeling Verloskunde 18.15-19.00 uur, 19.00-20.00 ilF
leen Partners echtgenoten met kinderen. r 1
Voor zwangeren: zaterdag en zondag van 10.00 tot 11.00 uur, uitsli
voor partners/echtgenoten en eigen kinderen.
Kinderafdelingen: voor ouders van opgenomen kinderen is er een ruil
zoek mogelijkheid in overleg met de hoofdverpleegkundige.
Voor andere bezoekers gelden de volgende tijden: keel-, neus- en o<
kunde en neurologie: 14.15-15.00 uur en 18.30-19.30 uur; oogheelku^
heelkunde 14.15-15.00 uur en 18.31M9.00 uur.
Kinderkliniek: zalen voor peuters, kleuters en grote kinderen: 15.1(1
uur: babyzaal en boxenafdeling: volgens afspraak. 1
CHEF HENNY VAN EGMOND, 071 -356414, PLV.-CHEF HANS KOENEKOOP, 07'
De ultieme wens van
de mens is vliegen.
De mythische
Icarus, de Samaritaanse tove
naar Simon (67 na Christus),
Leonardo da Vinci, dr. Lippisch
nog in 1964: zijn gehele ge
schiedenis probeert de homo
erectus op eigen kracht los van
de grond te komen. En na enke
le dappere slagen door de lucht
is hij steeds weer ter aarde ge
stort. Wat we willen is de zwaar
tekracht overwinnen, het over
winnen van de natuurwet die
ons het meest bindt. Het lucht
ruim zal voor ons echter vrijwel
zeker altijd taboe blijven (het
verfoeilijke gemotoriseerd vlie
gen buiten beschouwing gela
ten). Daarom bestaat er water.
Zwemmen is surrogaat-vliegen.
Afgezien van de verkoeling is
het daarom dat we in de zomer
massaal naar zee, meer. plas,
vaart en bad trekken. Vrije tijd
vraagt om de illusie van vrij
heid. Drijvend in het water voe
len we ons verlost van alle knel
lende banden van werk en an
dere maatschappelijke verplich
tingen.
Vanwege diezelfde illusie van
vrijheid duiken we het liefst in
de vrije natuur. Behalve de zee
zijn in het groene lommer gele
gen recreatiepiassen erg in trek,
zoals er in de omgeving van Lei
den verschillende zijn te vin
den: 't Joppe (Warmond), Klin
kenbergerpias (Oegstgeest),
Oosterduinse Meer (Noordwij-
kerhout), Valkenburgse Meer
(Valkenburg), Vlietland (Leids-
chendam) en Zegerplas (Alphen
aan den Rijn).
Al poedelend in één van deze
waters doet zich een paradox
Voor waar de recreant zich niet
van bewust is, en waarschijnlijk
ook niet van bewust wil zijn.
Daar waar de mens zich aan al
les onttrokken denkt te hebben,
zelfs daar waakt de overheid
over hem. Want zelfs voor dat
zwemmen in die vrije natuur
kent de Nederlandse verzor
gingsstaat nog regulering. In het
provinciehuis in Den Haag ze
telt A.J. Vente die in de regio
Leiden streng let op de uitvoe
ring van de Wet hygiëne en vei
ligheid zwemgelegenheden. Be
halve van eigen waarneming
maakt de plassentest dankbaar
BÈtf ié Ju fc "-si
gebruik van zijn bevindingen.
Nog een vreemde paradox is
verbonden aan de recreatiepias.
Neem daartoe als voorbeeld het
Valkenburgse Meer. Zoals vele
recreatiepiassen is dit water
ontstaan als gevolg van een
zandafgraving, voor een belang
rijk deel bedoeld voor de aanleg
van autowegen. Dat is mooi.
Want is de auto in onze maat
schappij niet hét symbool van
de persoonlijke vrijheid. Zwem
men en autorijden als uitingen
van vrijheidswil broederlijk ver
enigd.
Maar het Valkenburgse Meer
ligt om die reden ook pal aan de
A44. En dat is minder mooi. Wie
van zijn of haar vrijheid wil ge
nieten, wordt constant herin
nerd aan de voortgang van het
razende leven. Hier houden al
leen zij het uit die verslaafd zijn
aan het stadse rumoer. Aan het
zelfde euvel lijden met name
ook Vlietland en de Klinkenber
gerpias, maar daar wil je, met
Korte broek aan, pet op en een flacon factor twaalf in het rugzakje. Over de
rand van zijn zonnebril werpt de toerist een kritische blik op zomerse
attracties. Deze week: de recreatieplassentest.
een stevige dosis goede wil,
eventueel nog wel geloven dat
wat je hoort de wind in de po
pulieren is.
Bovendien is het Valkenburg
se Meer nog niet klaar. De re
creant zwemt er tussen de bag
germachines en pijplijnen. De
ligweide is een hobbelige zand
vlakte waar het ingezaaide gras
de indruk van een ééndaagse
baard geeft. Bacteriologisch is
het water in orde, zo meldt pro
vinciaal-controleur Vente de
uitslag van het meest recente
onderzoek. Zoals overigens het
laboratoriumonderzoek naar al
le plassen uit de test niets ver
ontrustends heeft opgeleverd.
Minder gelukkig is dat het water
van het Valkenburgse Meer er
uit ziet als algensoep. Wie daar
voor gevoelig zijn, met name
kinderen en oudere mensen,
kunnen er huid-irritatie van
krijgen, zo legt Vente uit. Smoe
zelig, dat is de indruk die het
meer geeft.
Nog beroerder met de algen
staat het bij de Zegerplas in Al
phen aan den Rijn. Hier drijven
vooral in de noordwest hoek
enorme plakkaten blauwwier.
Daartussen dobbert een dode
vis. Nu maakt één dode vis nog
geen botulisme, maar toch... En
het water stinkt.
Is de Zegerplas eigenlijk wel
een recreatiepias? Het is meer
een stadspark met een vijver er
in. Wél een heel grote vijver, die
nagenoeg het hele park beslaat.
Er is enkel een strandje van een
paar luttele vierkante meter.
Wie wil zwemmen - en daar is
het in deze test allemaal om be
gonnen - moet van één van de
vele steigers in hel water sprin
gen.
Zwemmen doe je misschien
nog het beste in Vlietland. Hier
ligt de drijflijn in het water bij
een diepte van 1,50 meter. Dat
betekent dat je voldoende ruim
te onder je hebt, terwijl je niet
bang hoeft te zijn dat er een
surfplank of speedboot over je
kop heen gaat. Bovendien is er
een aparte spartelvijver zodat je
zelf geën angst hoeft te hebben
over een peuter heen te zwem
men. De Reddingsbrigade
Leidschendam houdt - niet
constant en niet specifiek bij
het zwemstrand - toezicht.
Twee minpunten. Met de
aankleding met populieren en
wilgen blijft het zo'n desolate
plek waar altijd de wind lijkt te
waaien. En wie de darmen wil
legen, is aangewezen op een
toiletcabine waar men met ver
bazing en dicht geknepen neus
constateert dat er anderen wa
ren die dat wel hebben aange
durfd.
Deze laatste twee kantteke
ningen gelden ook voor de Klin
kenbergerpias. Hier ligt geen
drijflijn, ondanks een provinci
aal bord dat het tegenoverge
stelde beweert. Zwemmers en
surfers zitten dan ook in eikaars
vaarwater. Oegstgeester tien.ers
schijnen zich er niet minder om
te vermaken. Wel valt hun com
mentaar over een oneffe bodem
op te tekenen.
Een paar kilometer verder, in
'recreatiegemeente' Warmond
ligt 't Joppe, een onderdeel van
de Kagerplassen met een strand
op eiland Koudenhoorn. Het
water is er troebel, maar dat kan
er aan liggen dat het druk ge
bruikt wordt, voornamelijk door
jonge kinderen. De drijflijn ligt
dan ook op één meter. Daarbui
ten gaan is niet aan te raden,
want daar meren de grootou
ders hun sloepen af voor een
goed uitzicht vanaf het dek op
het grut. Op de tot nu toe
warmste dag van dit jaar was de
capaciteit van afgezet water,
strand en parkeerplaats maar
net voldoende.
En dan het Oosterduinse
Meer. Er is geen strand, de wa
terkant is afgezet met een hou
ten beschutting. Maar ondanks
dat ook dit een afgraving is,
komt deze Noordwijkerhoutse
plas het dichtst bij het ideaal
beeld van zwemmen in de vrije
natuur. Die witte klavertjes in
het gras, dat bosrietzangertje
zingend in het riet, die visdiefjes
jagend boven het water en
vooral die duinrand, die einde
loze duinrand.
'T JOPPE n
Uitgebreid strand en lig'
de
drijflijn op 1,00 m diepte
geen toezicht
snackbar P
schone toiletten
klinkenbergen
plas 3'
Uitgebreid strand en li£;
de
geen drijflijn a
geen toezicht
geen horeca
twee stinkende toiletcab
oosterduinse c
61
meer n
Geen strand, mooie ligwr
drijfbalk op 0,70 m diep£'
geen toezicht
snackbar, restaurant me(
ras, 'surfshop' met terraP'
schone toiletten a
p
valkenburgse'!
i
meer L
Beetje smoezelig s/r
hobbelige ligweide 1
drijflijn op 1,00 m diept/
geen toezicht p
snackbar, restaurant mf
ras
geen aparte toiletten
smalspoortreintje (mu»
in oprichtingO
vlietland
Uitgebreid strand en
de
drijflijn op 1,50 m diept
toezicht afhankelijk va
aparte spartelvijver
snackbar
zeven stinkende toile
zegerplas
Miniem strand, uitge'
ligweide
geen drijflijn
geen toezicht
snackbar, café met
chinees restaurant met?
geen aparte toiletten