Et
Boeken
Stripblad Zone 5300: Halte
voor een frisse speeltuin
Weer zo'n miskende eenling
die zijn obsessies najaagt
Achtervolging in Groningen
ZATERDAG 22 JULI 1995
REDACTIE RENEE DE BORST 023-150241
STRIPS RECENSIE
JOHN SCHOORL
Zone 5300 Nr 10 Uitgeverij RtK/ZONE
5300 Rotterdam Prijs 3,95.
Ook zo het idee dat met de ac
ceptatie van strips als min of
meer serieuze stipvorm, er een
hoop vervelende smoelwerken
zijn bijgekomen? Van die types
die strips met een ernst behan
delen alsof ze opeens weer oog
in oog staan met hun gerefor
meerde treurjeugd. Aan zulk
soort meelopende meehuilers
heeft Zone 5300 een broertje
dood. Dit Rotterdamse tijd
schrift, vol strips en B-filmcul
tuur, weet dat ernst niet meer is
dan een hondedrol op straat: je
moet 'm vermijden, maar soms
sta je er middenin.
In alle ernst zouden we zo nu
en dan vergeten dat het strip
blad moeder is van alle teke
naars. Om maar een voorbeeld
te nemen aan inmiddels ver
maarde Nederlandse penseel-
ridders als loost Swarte en Peter
Pontiac die in het toenmalige
Tante Leny lekker hun gang
konden gaan. En wat te denken
van legendarische bladen als
Pep en Sjors die de bladenman
zomaar elke week kwam bren
gen.
En nu dus Zone 5300. In ok
tober 1994 verscheen het aller
eerste nummer en onlangs
Nummer Tien. Studenten van
de Academie "oor Beeldende
Kunsten in Rotterdam begon
nen ooit het blaadje Barwoel.
Na 35 nummers ontmoetten de
makers Robert van der Kroft
bekend van Sjors Sjimmie
en Zone 5300 werd geboren. In
middels kent het blad een opla
ge een 6300 en is tot 23 septem
ber in de gemeentebibliotheek
in Rotterdam de tentoonstelling
The Making of Zone 5300 te
zien.
De naam heeft alles te maken
met het openbaar vervoer. Zone
5300 staat op de abri's in Rot
terdam en meer diepgang dan
een verwijzing naar een plek in
de havenstad is er niet. Mis
schien doelen de makers onbe
wust ook op het feit dat het om
een bovengrondse zone gaat, zo
dat Zone 5300 niet teveel als
een vaag underground- blad
wordt gezien.
Zone 5300 is vooral een halte
voor een frisse speeltuin. Begin
nende striptekenaars en schrij
vers krijgen de ruimte, hardco-
re-sprookjes worden gëuit en
bizarre B-films worden aanbe
den. Een tof blaadje dat hetzelf
de gevoel oproept als het wan
delen door je eigen stripboe
ken- en platenkast en het aftas
ten van je eigen hoofd.
Als prijsdieren kent het Num
mer Tien de zomertijdpijnen
van Albo Helm en vooral
de fantastische verhandelingen
van tekstschrijver Frits jonker
en tekenaar Pieter M. Dorren-
boom. Singlemania, heten de
verhalen van dat tweetal. Die le
zen, zoals obscure singeltjes van
een golven terugwijzende surf-
groep, horen. Zone 5300-achti-
ger kan bijna niet.
OPGAVE
OPLOSSING
CRYPTOGRAM
Horizontaal:
1Met grote snelheid omhoog,
dat hoor je zo! (6); 7. Een haas
schept er niet mee op (5); 8.
Schrijfgerei in het klooster (5); 9.
Indrukwekkende afbeelding (5);
10. Zet dicht aan de dijk! (4);
11Stukje grond van een kwartje
(6); 12. Orgelregister van de
vorst (6).
Verticaal:
2. Belgisch-Nederlandse plaats
(5); 3. Noot zonder zuurstof om
te spelen (6); 4. Jongetje met
luis (6);.5. In dit steegje raak je
vast! (4); 6. Levend aas voor de
kabeljauwvangst (8); 10. Ga er
onder bij slaap op jacht! (4); 11
Maak geluid om de insekten te
weren! (3).
KRUISWOORDRAADSEL
Robert Schneider in voetsporen Patrick Siiskind en Dieter Eisfeld
BOEKEN RECENSIE
THEO HAKKERT
Robert Schneider 'Wie liefheeft slaapt
niet' Roman Vertaling W Hansen Uit
geverij De Arbeiderspers Pnjs 34,90
In het zuidelijke deel van Duitse
taalgebied, de omgeving van
Beieren, Oostenrijk en Zwitser
land, is iets aparts aan de hand.
Er verschijnen romans met
hoofdpersonen die zeer afwij
kende karaktertrekken gemeen
hebben.
Eerste en bekendste voor
beeld is Het parfum van Patrick
Süskind. De hoofdpersoon,
Jean-Baptiste Grenouille is een
onbegrepen man, die totaal
geobsedeerd raakt door geuren
en er niet voor terugdeinst tij
dens zijn zoektocht naar de ul
tieme (mensen)geur over vele
lijken te gaan.
Een zelfde soort obsessie tref
fen we aan bij Yan Zabor, uit
Dieter Eisfelds roman Het genie.
Zabor denkt de natuur zo te
kunnen manipuleren dat hij het
kan laten sneeuwen in juni en
zomeren in december.
Net zo alleen, net zo miskend
en net zo geobsedeerd is num
mer drie in dit korte, maar mar
kante rijtje: johannes Elias Al-
der. Hij is bedacht door Robert
Schneider, een Oostenrijkse au
teur die een kluizenaarsbestaan
op een hoge alp leidt.
Johannes Elias Aider heeft de
pech ook op zo'n alp te zijn ge
boren, in een bergdorp ergens
in de Vorarlberg. Het jongetje is
uitzonderlijk begaafd. Alleen is
Wie liefheeft slaapt niet
W ROBERT SCHNEIDER
Dit is bel verbaal van dc wusicits Johannes
Elias Alder,die zichzelf op rtveeentznn-
tig/arige leeftijd doodde nadat bij eenmaal
bad besloten niet meer te slapen.
er niemand in staat zijn genie te
herkennen. Zijn bijzondere ga
ven op muzikaal gebied worden
uitgelegd als weer een verschij
ningsvorm van de gekte die al
om op de alp, in een geïsoleerd
gebied dat van inteelt aan el
kaar hangt, heerst.
De kleine Johannes zou de
mensheid muziek nagelaten
kunnen hebben van Mozart-
kwaliteit, ware het niet dat hij
de kans niet krijgt zijn talent tot
ontplooiing te brengen. Het eni
ge waar hij in slaagt, is organist
te worden. Uiteindelijk mag hij
deelnemen aan een talenten
jacht in het dal, waar hij de ul
tieme orgelimprovisaties ten ge
hore brengt. Maar voor Johan
nes is het dan al te laat.
Hij heeft namelijk op jonge
leeftijd liefde opgevat voor het
meisje Elsbeth, maar ook daar
weet hij geen uitdrukking aan te
geven. Teleurgesteld in alles en
iedereen, in zijn familie, in Els
beth, in zijn manipulerende
broer en in God, met wie hij een
rendez-vous in de kerk denkt te
hebben, slaan de stoppen bij
hem door.
Hij besluit niet meer te sla
pen. Want, zo redeneert hij:
'Wie slaapt, heeft niet lief. Als je
van iemand houdt, zoals hij van
Elsbeth, moet die liefde volko
men zijn. Enkele uren slapen
betekent dan enkele uren niet
liefhebben. Hij besluit altijd
wakker te blijven. Zijn slaapsta-
king leidt na dagen van vreselijk
lijden tot de dood.
Robert Schneider vertelt dit
rare verhaal, waarvan vele, vele
zijlijnen niet genoemd zijn, op
nogal ouderwetse wijze. Hij in
troduceert een alwetende ver
teller, die het relaas op gezette
tijden onderbreekt om com
mentaar te geven of vooruit te
blikken. Schneiders taal fonkelt
en tintelt, maar de vertelling is
wel heel erg absurd. Het
sprookjesachtige de idylli
sche omgeving in contrast met
de wreedheid van het verhaal
ligt er duimendik bovenop. Het
boek is bepaald niet vrij van li
terair effectbejag. Het wachten
is dan ook op een vierde roman
uit deze streken rond weer zo'n
figuur die zijn obsessies tot in
het extreme najaagt.
THRILLER RECENSIE
PETER KUUT
Frank Noë De prooi. Uitgeverij Bert Bak
ker Prijs 24,90.
Ogen in doodsangst staren je
vanaf de omslag aan. Rechtson
der staat 'Nederlandse thriller',
waarbij de twee I's in 'thriller'
zijn vervangen door twee revol
vers. Toch komt er geen vuur
wapen aan te pas in De prooi,
het thrillerdebuut van freelance
journalist Frank Noë (1959). Er
worden slechts wat harken en
schoffels op onreglementaire
wijze gehanteerd. Maar het ver
haal speelt zich dan ook groten
deels af op het Groningse plat
teland. Daar schieten ze niet,
kennelijk.
De hoofdrol in De prooi is
weggelegd voor landmeter
Lambert Greveling, die op een
kwade dag een jonge vrouw on
der zijn terreinwagen ziet ver
dwijnen. Zij is niet meteen dood
en ziet in het ziekenhuis op
het moment dat Lambert vol
schuldgevoelens haar bezoekt
kans in comateuze toestand
de woorden 'Mimi Zuid' te
prevelen. Een week later over
lijdt ze.
Nieuwsgierig naar de achter
grond van het slachtoffer speurt
Lambert naar Mimi Zuid. Hij
vindt haar - een volslanke,
sproeterige, beugeldragende re
kenwonder, dol op literpakken
vla - en wordt halsoverkop ver
liefd.
Door zijn kennismaking met
Mimi raakt Lambert echter ver
strikt in een familiedrama: zijn
geliefde blijkt lijdend voorwerp
te zijn van een psychologisch
experiment van haar vader. Mi
mi is vader Zuid beu en vlucht,
maar pappa vindt de proef nog
niet voltooid en jaagt achter
haar aan. Aangezien Lambert
zich om Mimi bekommert,
vindt ook hij geteisem op zijn
weg. Lambert vertelt zijn weder
waardigheden aan zijn broer,
die ongelovig reageert: „Ge
volgd, in Groningen? Hou op,
zeg". Uiteindelijk vindt er een
beslissende confrontatie plaats,
op het platteland, in een verla
ten kas, inclusief gebruik van
Hendrik-Jans tuingereedschap.
Dan ook komt Lambert erachter
wat de overreden vrouw met de
zaak te maken heeft.
De prooi is een niet onver
dienstelijk debuut: de finale is
tot op zekere hoogte spannend,
de dialogen zijn smakelijk en
humoristisch en 'het noorden'
wordt in beeldende taal neerge
zet. Noë ziet echter geen kans
zijn verhaal van het Kameleon
achtige karakter te zuiveren. Je
blijft als verstedelijkte lezer den
ken: het zal daar op 't mooie
Groninger land niet zo erg zijn.
Volgende keer toch maar een
revolver gebruiken, Frank?
Uit
Riana Scheepers
Onbevlekte ontvangenis
Uitgeverij Prometheus
Prijs 24.90
Verhalen over vrouwen die een
andere weg kiezen dan hun om
geving wel zou willen. Scheepers
groeide op in Zoeloeland, Zuid-
Afrika, waar haar ouders werkten.
TetsukoKuroyanagi
Totto-chan en de gelukkige klas
Uitgeverij Atlas
Prijs/32,90
Japanse best-seller over een on
besuisd meisje van zes dat niet
past in het Japanse schoolsys
teem en op een nieuwe school in
zes treinwagons komt. Ze bloeit
op. Leren blijkt spelen.
Patrick O'Brian
Aan lager wal
Uitgeverij Atlas
Prijs/39,90
Deel twee in de 16-delige serie
historische romans over de
vriendschap tussen Jack Aubrey
en scheepsarts Stephen Maturin.
Charles Baudelaire
De melancholie van Parijs
Uitgeverij Ambo
Prijs 29,90
Kleine gedichten in proza.
Schetsen waarin Baudelaire het
moderne stadsleven zoals hij dat
ervoer, wilde beschrijven.
Maria Alice Barroso
Wie vermoordde Pacifico?
Uitgeverij De Geus
Prijs 34,90
Een van de minnaars van de
roodharige Luzia wordt doodge
schoten. Hij is de broer van de
burgemeester van Parada de
Deus. Het stadje wordt het toneel
van willekeur, jaloezie en geweld.
Roman van Braziliaanse schrijf
ster, geboren in 1926. Eerder
verscheen van haar 'Zeg zijn
naam en ik vermoord hem'.
Guido Lauwaert
Een helder hart
Uitgeverij Nijgh&Van Ditmar
Prijs/34,90
Jeugdherinneringen van het 'en
fant terrible' van de Vlaamse let
teren, de uitvinder van de Nacht
van de Poëzie. Lauwaert werd in
1945 in Mechelen geboren.
TOMPOES
Tom Poes en de Bommel-legende
Heer Bommel begon last te krijgen
van een zekere traagheid in het den
ken. Wanneer iemand hem vroeg
hoe laat het was, antwoordde hij
soms: „Maandag", of hij was nog
doende zijn horloge te trekken wan
neer de vraagsteller zich reeds tot
een ander gewend had.
Ook lachte hij te laat om mopjes die
hem werden verteld - en meermalen
lachte hij in het geheel niet, wat nog
erger is.
Dit verschijnsel bedrukte hem. Hij
zelf begreep weliswaar dat zijn ge
weldig verstand zich meer en meer af
begon te keren van beuzelarijen en
dat hij zijn laag bij de grondse omge
ving ontgroeide. Maar toch hinderde
het hem wanneer er gesprekken wer
den gevoerd waarvan de zin hem ge
heel ontging.
„Men kan mij niet langer volgen",
mompelde hij terwijl hij de straat
schuins overstak om zich naar de
Kleine Club te spoeden. „Mijn ge
dachten gaan veel dieper dan die van
de anderen, dat is het."
Er werd ergens luid getoeterd, maar
heer Ollie lette daar niet op.
„De meeste lieden springen opper
vlakkig van het ene woord op het an
dere", hernam hij tot zichzelf. „Ter
wijl ik voor mij een ragfijn web
van..."
Op dat moment kwam er een auto
met gierende remmen vlak bij zijn
voetzolen tot stilstand. De bestuur
der boog zich doodsbleek naar bui
ten en zwaaide naar hem met een
wijsvinger, terwijl hij met overslaan
de stem riep: „Kunt u niet opletten?
In uw tuintje kunt u lopen suffen,
maar dit is een rijweg, meneer!"
Heer Bommel keek op. Hij zag het
gevaar, waarin hij zich bevonden had
en met een kreet sprong hij op het
trottoir om zich in veiligheid te bren
gen.
Weersvooruitzic
ZATERDAG 22 JULI
H E T
DOOR HANS VAN ES
Tropische temperaturen zijn voor
de zuidelijke en oostelijke provin
cies een vrijwel jaarlijks terugke
rend verschijnsel, zeker in de
reeks van warme zomers, die de
jaren negentig kenmerkt. Het
aantal dagen, waarop de tempe
ratuur boven 30 graden stijgt,
loopt echter scherp terug naar
mate we de kustlijn naderen.
Vlak aan zee blijven 'dertigplus-
sers' een zeldzaamheid. Alleen
als er een overtuigende landwind
staat - meestal uit richtingen tus
sen oost en zuid - wordt het op
het strand even warm als landin
waarts. Gisteren lag het hele land
in een tropische luchtsoort bij
een zwakke stroming. In zo'n si
tuatie gaat de ongelijke verwar
ming van land en zee een hoofd
rol spelen. Rond de middag was
het kwik ten oosten van de lijp
Amsterdam - Rotterdam al tot
boven 30 graden gestegen, ter
wijl de temperatuur boven het relatief koele zeewater van 18 gra
natuurlijk veel lager bleef. De opstijgende warme lucht boven lai
moest worden aangevuld en bij gebrek aan een duidelijke tegen
stroom vanaf het land werd de koelere lucht van zee landinwaart
zogen. De waarnemer uit Bloemendaal meldde al voor het midd<
het binnenkomen van een koelere westenwind. Terwijl de warmt
zee heel draaglijk geworden was met ca. 25 graden, scoorde Lin
de hoogste temperatuur van het jaar: 36 graden. In de loop van
avond en nacht werd de benauwde hitte door de zeewind uit het
land verdreven. Vanmiddag ligt het kwik op Hollands niveau met
tot 22 graden bij een frisse noordwestenwind, wat zon en wolker
den. Inmiddels snelt een nieuw hogedrukgebied van de oceaan i
West-Europa en gaat ons in rap tempo een nieuwe warmtreperio
bezorgen. Zondag ligt de kern van het hoog precies boven Neder
Daarbij staat er weinig wind; aan de kust een zeebriesje. De tem
tuur is met 22 tot 24 graden nog heel aangenaam. Vanaf maand
verplaatst het hoog zich naar de Oostzee en met een aflandige w
warmt het weer snel op. De hittegolf in Spanje houdt onvermmdi
aan; dinsdag breidt de zone met tropische temperaturen zich we
naar het noorden uit. Temperaturen van ruim 30 graden zijn dan
zeer waarschijnlijk in Nederland. Aanvankelijk isereen overvloe
zonneschijn; tegen het midden van de week neemt de onweersk,
toe.
Neerslagkans
E
u
KNMI
Weersvooruitzicht
Geldig tot en met
zaterdag. t
Noorwegen:
Overwegend bewolkt en
buien. Langs de westkust
veel wind. In de omgeving
van Oslo droog en perio
den met zon. Middagtem-
peratuur ongeveer 14 gra
den, bij Oslo circa 20.
Zweden:
Zaterdagochtend nog
plaatselijk regen. Verder
zonnige perjoden en een
kleine kans op een bui.
Tamelijk veel wind. Mid-
dagtemperatuur tussen 17
en 22 graden.
Denemarken:
Geregeld zon, maar vooral
zaterdag ook een enkele
bui en een stevige westen
wind. Middagtemperatuur
ongeveer 19 graden.
Engeland, Schotland,
Wales en Ierland:
In Ierland en Schotland
wolkenvelden en hier en daar wat regen
of motregen. In Engeland en Wales veel
al droog en van tijd tot tijd de zon. Mid
dagtemperatuur van 17 graden in
Schotland en later ook in Ierland tot 22
in de buurt van Londen.
België en Luxemburg:
Zaterdagnacht nog kans op onweer, ove
rigens droog en zonnige perioden. Maxi
ma van 18 graden aan de kust tot 22 in
het oosten.
Noord- en Midden-Frankrijk:
Zaterdag in de oostelijke helft nog wol
kenvelden en plaatselijk een regen- of
onweersbui. Verder flink wat zon en
droog. Middagtemperatuur zaterdag van
24 in het westen tot 29 in het oosten.
Zondag iets lager. Langs de Bretonse en
Normandische kusten beide dagen on
geveer 20 graden.
Portugal:
Droog en tamelijk zonnig. Zondag aan
de westkust enkele wolkenvelden en
kans op een bui.- Middagtemperatuur
langs de kust iets onder de 30 graden,
landinwaarts plaatselijk tegen de 40 ga-
Madeira:
Wolkenvelden, soms mist, maar van tijd
tot tijd ook zon Waarschijnlijk droog.
Middagtemperatuur ongeveer 26 gra-
Spanje:
Zonnig. Zondag in het noordwesten op
nieuw wolkenvelden, maar vrijwel overal
droog. Middagtemperatuur aan de cos-
ta's iets boven de 30 graden, landin
waarts op veel plaatsen eerst nog 40
graden. Aan de kusten in het noordwes
ten maxima van 22 tot 26 graden.
Canarische Eilanden:
Vooral op de zuidstranden veel zon; el
ders ook nu en dan wolkenvelden. Maxi
ma aan zee ongeveer 30 graden.
Marokko:
Westkust: overwegend zonnig, in het
zuiden geregeld mist of laaghangende
bewolking. Middagtemperatuur vlak aan
zee 30 graden of hoger.
Tunesië:
Zonnig. Maxima vlak aan zee ver boven
de 30 graden.
Zuid-Frankrijk:
Droog en overwegend zonnig. In de oos
telijke berggebieden zaterdag eerst nog
kans op een fikse regen- of onweersbui.
Middagtemperatuur van 28 bij Bor
deaux tot 37 in de Provence. Aan de At
lantische kust rond 25 graden.
Mallorca en Ibiza:
Zonnig en warm met maxima van onge
veer 33 graden.
Italië:
Veel zon, maar vooral in de bergen in het
noorden ook een lokale onweersbui.
Maxima rond 32 graden.
Corsica en Sardinië:
Zonnig en warm. Middagtemperatuur
van 31 tot 36 graden.
Malta:
Zonnig. Middagtemperatuur ongeveer
33 graden.
Griekenland en Kreta:
Zonnig, op het vasteland 's middags ook
stapelwolken maar vrijwel overal droog.
Op de Egei'sche Zee waait een stevige
noordenwind. Middagtemperatuur van
28 graden op de Cycladen en Kreta tot
35 plaatselijk in het noorden van Grie
kenland.
Turkije en Cyprus:
Langs de Turkse west- en zuidkust en op
Cyprus zonnig. Middagtemperatuur vlak
aan zee op veel plaatsen rond 30 gra-
Duitsland:
Zaterdag enige tijd bewolkt en enkele,
mogelijk zware regen- of onweersbuien,
plaatselijk met veel neerslag, hagel of
windstoten. In de loop van de dag in het
noordwesten flinke opklaringen, Mid
dagtemperatuur van 19 graden in het
noordwesten tot ruim 30 in het zuidoos
ten. Zondag in het zuiden eerst n
kenvelden, verder flinke zonnigt
den en droog. Middagtemperati
20 graden in Sleeswijk-Holstem
lokaal in het zuiden.
Zwitserland:
Zaterdag eerst zon. later m
en kans op een onweersbui. Zon
zonnig en droog, maar vooral
noorden en midden eerst ook wol
den. Middagtemperatuur zaterd;
31 graden, zondag minder w
ZONDAG 23 JUL11995
Zon- en maanstanden
Zon op 05.48 Zon onder
Maan op 02.26 Maan onde
Waterstand
IJmuiden Katwijk
Hoog 01.36 14.21 01.09*
Laag 08.54 22.00 08.35
MAANDAG 24 JULI 1995
Zon- en maanstanden
Zon op 05.49 Zon onder
Maan op 03.10 Maan onde
Waterstand
IJmuiden Katwijk
Hoog 02.36» 15.05 02.09
Laag 10.25 23.06 10.06
Weerrapporten 21 juli 17 ui
licht bew
half bew.
licht bew.
Amsterdam
De Bilt
Eelde
Eindhoven
Den Helder
Rotterdam
Maastricht
Aberdeen
Athene
Barcelona
Berlijn
Boedapest
Helsinki
Innsbruck
Istanbul
Klagenfurt
Kopenhagen
Las Palmas
Locarno
Londen
Luxemburg
Madrid
Malaga
Mallorca
Split onbew.
Stockholm half bew.
Warschau onbew.
Wenen onbew
Zürich onbew
Bangkok half bew
8uenos Aires onbew
Casatianca half bew
Johannesburg onbew
verzameling:
ZOMERTIJD
BLAUWS
Benjamin
Croquette
Beethoven
;r;t iP5 colfow jgj Cu'rioS
AUGUSTUS U££rT, TW££,
Z££ PA9S££&T, AU££/Z
KOMT VOO/Z,
SCH/&T.'