Vluchtelingenkamp Tuzla ontruimd
Lot VN-vredesmacht Bosnië lijkt bezegeld
ir zit voordeel
in de lucht.
Buitenland
rincipe-akkoord over
tatus van Tsjetsjenië
Verdrag over
remigratie
Vietnamezen
Atheners op de vlucht voor bosbrand
Hittegolf in Frankrijk
kost zeker drie levens
Jeltsin begin volgende
week uit ziekenhuis
kTERDAG 22 JULI 1995
Recordwinst Exxon en Occidental
york» Oliegigant Exxon, Amerika's grootste olieconcern,
•eft in het tweede kwartaal van dit jaar een recordwinst be
laid. Het nettoresultaat kwam uit op 1,63 miljard dollar en was
]na tweemaal zo hoog als de 885 miljoen dollar van het tweede
/artaal van 1994. Ook bij Occidental Petroleum leverde het
reede kwartaal een recordwinst op. Dit olieconcern maakte
iteren bekend netto 187 miljoen dollar te hebben verdiend.
(inderdak bij antilopen
'Enhacen Een vluchteling uit het voormalige Joegoslavië
eeft uit onvrede over zijn huisvesting een maand illegaal on-
prdak gevonden bij de antilopen in de dierentuin van Kopen-
kgen. De asielzoeker, die eerder verbleef in een opvangcen-
i ten noorden van de Deense hoofdstad, gaf kennelijk de
orkeur aan het gezelschap van de vierhoevigen. Hij nestelde
jch met enkele bezittingen in een hoekje van de stal van de die-
abin zou verkiezingen nu verliezen
mjzalem Als er nu verkiezingen in Israël gehouden zouden
brden, zou premier Rabin die verliezen. Dat blijkt uit een opi-
epeiling die gisteren in het dagblad Maariv is gepubliceerd.
Hna eenvierde van de ondervraagde Israëliërs gaf aan Benja-
un Netanyahu als premier te willen. Netanyahu is de leider van
t rechtse oppositiepartij Likud. Slecht 18 procent is voor Rabin.
lekraïners krijgen cholera na uitvaart
jv» Eenendertig deelnemers aan de uitvaartplechtigheid van
J|ijnslach toffer van de cholera-epidemie in Oekraïne hebben de
pkte zelf opgelopen nadat zij na de begrafenis besmet voedsel
Idden gegeten. De oude vrouw die begraven werd in een dorp
de havenstad Mikolajev aan de zwarte Zee, was het vierde
)delijke slachtoffer van de epidemie. Er zouden 273 mensen
iet de bacil zijn besmet.
japanners: 'Boycot Franse produkten'
Ikyo» Overlevenden van de atoombommen op Hiroshima en
°bgasaki hebben aangekondigd dat ze een boycot tegen Franse
j€bdukten willen gaan leiden als dit land niet afziet van zijn
annen om ondergrondse kernproeven te houden in de Stille
(idzee. Ruim 70 Japanse milieu- en consumentenorganisaties
ibben aangekondigd voorstander te zijn van zo'n boycot.
n
Jamils dreigen moslims te doden
ilombo Tamil-rebellen hebben in een brief gedreigd duizen-
in moslim-burgers te doden, als ze voor 1 augustus de stad
Ittalam in het noordwesten van Sri Lanka niet hebben verla-
t n. Dat heeft een politiefunctionaris gisteren gezegd. De brief
;rd ook gepubliceerd in de Daily News, een krant die in de
lofdstad Colombo wordt uitgegeven.
kou hans hoogenduk
fcrozny, de hoofdstad van de
tandige Russische deelrepu-
k Tsjetsjenië, is gisteravond
principe-akkoord bereikt
de toekomstige status van
I gebied. Dat meldden het
Irifd van de Russische delega-
pminister Michailov, en zijn
f|!tsjeense tegenspeler Oes-
llji Imajev gisteravond in Gro-
i Details werden niet ver-
tCjdien het akkoord ook door
Sjeide achterbannen wordt
'aard kan dit het einde be
nen van de bloedige oorlog
•jetsjenië. Sinds het uitbre-
in december 1994 heeft de-
rijd aan vele duizenden sol-
^n en burgers het leven ge-
[Je Russische onderhandelaar
tyailov verklaarde vrijdag-
nd: „Vandaag hebben we
de toekomstige status van
I republiek". Imajev ant-
[rdde op de vraag of een ak-
"lining Hussein
id blauwhelm
Bosnië zijn
Jordaanse koning Hussein
ft gisteren gezegd dat hij
priate genoeg heeft van de
fische militaire successen in
Ifoië, dat hij bereid is zich
ioonlijk aan te sluiten bij de
r gestationeerde blauwhel-
p koning liet zich deze uit-
jak ontvallen tijdens een te-
iie-show, die was bedoeld
geld in te zamelen voor Bos-
3 iHerzegowina. Aangenomen
3<öt dat hij zich enkel in het
t van zijn betoog en in puur
(retische zin beschikbaar
tax free parfumerieshops op Schiphol zijn alle geuren gegarandeerd nog steeds
voordeligst. Kom dus langs als u gaat vliegen voor ons brede assortiment en advies,
vertoon van deze advertentie en instapkaart een leuke attentie (één per klant).
Amsterdam Airport Shopping Centre
Serviërs voeren na ultimatum mortieraanvallen uit op Zepa
De Bosnische regering heeft gisteren besloten het vluch
telingenkamp op de vliegbasis bij Tuzla vrijwel geheel te
ontruimen. Het nieuws kwam volstrekt onverwacht voor
de Verenigde Naties en de hulporganisaties die de afgelo
pen week geprobeerd hebben het kamp zo leefbaar mo
gelijk te maken voor 6.500 vluchtelingen uit de gevallen
moslim-enclave Srebrenica.
nigde Naties hebben de Bosni
sche Serviërs zo'n twintig ge
huchten rondom Zepa in han
den, maar niet het stadje zelf.
De beschietingen volgden op
het verlopen van een ultimatum
dat Mladic aan de Bosnische re
gering had gesteld. Hij eiste dat
alle mannen tussen de achttien
en 55 jaar uit Zepa krijgsgevan
gen zouden worden gemaakt,
om hen later te ruilen tegen
Serviërs die in handen zijn van
de moslim-strijders. Over het
lot van de bevolking van Zepa
bestond ook gisteren nog grote
onzekerheid.
Volgens VN-woordvoerders in
Sarajevo hebben de Bosnische
regeringstroepen in Zepa als
antwoord op de Servische aan
val beschietingen uitgevoerd op
het VN-kamp waar 79 Oekraïn-
se blauwhelmen verblijven. De
Bosnische troepen hebben ge
dreigd de Oekraïners te doden
als de VN niet bemiddelen tus
sen hen en de Bosnisch-Servi-
sche belegeraars. In een reactie
daarop zei VN-woordvoerder
ZAGREB-DEN HAAG GPD-Rtr-ANP
Volgens een VN-zegsman moet
het tentenkamp 'om veilig
heidsredenen' worden ont
ruimd. De lokatie is een te ge
makkelijk doelwit voor Servisch
geschut. De Bosnische autori
teiten vrezen dat de Serviërs de
vluchtelingen zullen aanvallen
uit frustratie dat de moslim
strijders in de Oostbosnische
enclave Zepa zich niet willen
overgeven.
Gisteren hebben Bosnisch-
Servische milities opnieuw een
uur lang mortieraanvallen uit
gevoerd op Zepa, waar tussen
de 12.000 en 15.000 moslims
verblijven. Woensdagavond ver
klaarden de Bosnische Serviërs
dat zij de macht in de enclave
hadden overgenomen, nadat
het burgerbestuur van Zepa
zich had overgegeven aan de
Bosnisch-Servische opperbevel
hebber Mladic. Dat bleek voor
barig; de Bosnische regering
blijft ontkennen dat de enclave
is ingenomen. Volgens de Vere-
Ivanko dat een hoge VN-func-
tionaris als bemiddelaar zal
worden benoemd.
Bosnische moslims hebben
een voor de VN werkende Ne
derlandse militaire waarnemer,
een 'Unmo', in gijzeling geno
men. Het ministerie van defen
sie heeft de melding hiervan be
vestigd. Volgens een VN-woord
voerder werd de Nederlander
gistermiddag uit zijn post bij de
stad Vares in Centraal-Bosnië
De Serviërs zetten gisteren
hun offensieven elders in Bos
nië voort. In Sarajevo werden
bij Servische beschietingen vier
mensen gerood en raakten er
tien, onder wie vier kinderen,
gewond. In de Noordwestelijke
enclave Bihac zouden de Ser
viërs met een aanval vanuit
Kroatië het stadje Sturlic in
handen hebben gekregen. Vijf
kinderen kwamen bij de be
schietingen om het leven. 800
tot 1.200 inwoners zouden de
bossen in zijn gevlucht.
De moslims en Serviërs in
West-Bosnië lijken er gebruik
van te maken dat de aandacht
van de regering en de interna
tionale gemeenschap vooral ge
richt is op de enclaves in Oost-
Bosnië, waar naast Zepa ook de
situatie rond Gorazde dreigend
is. Volgens de Bosnische pre
mier Haris Silajdzic hebben de
Een vluchtelinge uit Srebrenica wordt, na ontluisd te zijn, teruggeholpen n
kamp van de VN in Tuzla.
Kroatische Serviërs duizenden
troepen langs de grens met Bi
hac verzameld. ,,De Serviërs
spelen kat en muis, terwijl de
hele wereld naar Gorazde en
Zepa kijkt", aldus Silajdzic.
De Kroatische minister van
buitenlandse zaken Mate Gra-
nic heeft in een brief aan de
VN-Veiligheidsraad gewaar
schuwd dat zijn land 'maatrege
len moet nemen om de veilig
heid te garanderen als de status
van Bihac in het geding komt'.
Volgens bronnen bij de VN zijn
nieuwe Kroatische offensieven
tegen de Kroatische Serviërs op
handen.
koord in de nabije toekomst
zou kunnen worden onderte
kend: „Misschien zelfs de ko
mende uren". Later klom hij op
een pantserwagen en verzeker
de zo'n 500 joelende Tsjetsje-
nen dat 'er geen tijfel over mo
gelijk is dat de onafhankelijke
staat Tsjetsjenië zal bestaan'.
Het overleg in Grozny, dat
een week was onderbroken,
wordt vandaag voortgezet. Het
belangrijkste struikelblok voor
een akkoord vormde de toe
komstige status van het opstan
dige gebied. In 1991 had de
Tsjetsjeense leider Doedajev
eenzijdig de onafhankelijkheid
uitgeroepen, maar zijn staat is
door geen enkel land erkend.
Moskou heeft het recht op zelf
standigheid steeds bestreden.
Terwijl de Russen Tsjetsjenië
een verregaande staat van auto
nomie willen toestaan binnen
de Russische federatie, hebben
de Tsjetsjenen tot het laatste de
totale onafhankelijkheid ver
langd.
Het vredesoverleg kwam een
maand geleden weer op gang
nadat de Tsjetsjeense comman
doleider Basajev dit had geëist
in ruil voor de vrijlating van
meer dan 1.000 Russen die hij
had gegijzeld in het ziekenhuis
van Boedjonnovsk. Het gijze-
lingsdrma in Boedjonnovsk,
waarbij meer dan 100 doden
vielen, kostte uiteindelijk drie
Russische ministers de politieke
kop.
Militair zijn de Tsjetsjenen
volgens het Russische opperbe
vel verslagen. Interfax meldde
gisteren dat van de eens 35.000
gewapende aanhangers van
Doedajev er nog 4.500 actief
zijn. Zij zouden nog tien van
hun 150 tanks hebben. Maar
Basajev heeft in Boedjonnovsk
bewezen dat kleine groepen fa
natieke islamitische fundamen
talisten nog enorme schade
kunnen aanrichten. Het staat
ook nog lang niet vast of zoge
naamde veldcommandanten als
Basajev akkoord zullen gaan
met de oplossing die nu lijkt te
aijn bereikt.
BERLIJN DPA
De ministers van buitenlandse
zaken van Duitsland en
Vietnsam hebben gisteren een
verdrag ondertekend over de re
migratie van Vietnamese staats
burgers. Dat maakt de terug
tocht van 40.000 illegaal in
Duitsland verblijvende Vietna
mezen naar hun geboorteland
mogelijk. De meeste Vietname
zen zijn afgewezen asielzoekers
en voormalige contractarbei
ders uit de DDR, die geen ver
blijfsvergunning meer hebben.
Manfred Kanther, de Duitse
minister van buitenlandse za
ken, sprak over een zeer belang
rijk verdrag. Volgens hem maakt
het akkoord duidelijk dat Duits
land geen immigratieland is dat
duizenden illegalen op wil ne
men. Hij verklaarde georgani
seerde mensensmokkelbendes
de oorlog.
'Eitan betrokken
bij moord op
krijgsgevangenen'
JERUZALEM Rtr
Het huidige Israëlische kamer
lid Rafael Eitan, leider van de
rechtse Tsometpartij, was ten
tijde van de Suez-crisis in 1956
betrokken bij de moord op 35
Egyptische krijgsgevangenen.
Dat heeft onderzoeker dr. Motti
Golani van de universiteit van
Haifa onthuld.
De onderzoeker kreeg toe
gang tot militaire documenten,
die tot dusver geheim waren.
Volgens Golani toonden de do
cumenten aan dat het bataljon
890 van de paratroepen onder
commando van Rafael Eitan 35
Egyptische krijgsgevangenen
doodde.
Eitan bracht het tot legerlei
der bij de Israëlische invasie in
het zuiden van Libanon in 1982.
Door een onderzoek van justitie
werd hij later indirect verant
woordelijk gesteld voor de
bloedbaden in twee Palestijnse
vluchtelingenkampen in Bei
roet. Eitan wil bij de verkiezin
gen van volgend jaar een gooi
doen naar het premierschap
van Israël.
athene Honderden inwoners van buitenwijken van Athene zijn gisteren in paniek hun huis ontvlucht
om aan een bosbrand te ontkomen. Patiënten van een kinderziekenhuis zijn geëvacueerd. De brand be
gon bij de Penteli-berg aan de rand van de Griekse hoofdstad. Gejaagd door de wind spreidde het vuur
zich uit over vijftien kilometer. Duizenden hectare pijnboombos en een onbekend aantal huizen en ande
re gebouwen gingen in vlammen op. Volgens de politie zijn zeker vijf woonwijken en twee campings aan
de voet van de Penteli ontruimd. Vier mensen liepen verwondingen op. Militairen zijn de brandweer te
hulp geschoten. Boven een groot deel van Athene hing een dikke walm, maar het centrum van de stad is
niet in gevaar.
FOTO REUTER YANNIS BEHRAKIS
parus afp-dpa
In Frankrijk zijn zeker drie
mensen overleden als gevolg
van de hittegolf die er sinds
twee dagen heerst. In Parijs be
reikte de temperatuur een re
cordhoogte van 36,2 graden.
Op Corsica kwam donderdag
een 27-jarige Franse toerist om
het leven door een zonnesteek.
Hij was bij een temperatuur van
35 graden met vrienden aan het
wandelen op de heide. In de Py
reneeën kwam een 58-jarige
man door een hartaanval om
het leven toen hij op een hoogte
van 2.200 meter aan het fietsen
was.
In Charente-Maritime, in het
zuidwesten van Frankrijk, over
leed een 67-jarige campinggast
aan een hartstoornis, vermoe
delijk als gevolg van de hitte.
Nog nooit eerder is in Parijs
op 21 juli een temperatuur van
36,2 graden gemeten. Het vori
ge record voor deze datum
stond op 34,3 graden. Overigens
bleef het kwik nog ver van het
absolute hitterecord van Parijs.
Op 28 juli 1947 werd het in de
Franse hoofdstad 40,4 graden.
De hoge temperatuur had ge
volgen voor de luchtkwaliteit in
Parijs. Aan het begin van de
middag werd in de Parijse ag
glomeratie alarmfase twee be
reikt. De grenswaarde van 180
microgram ozon per kubieke
meter werd op twee van de
veertien meetplaatsen over
schreden.
De autoriteiten adviseerden
jonge kinderen, astmatische en
oudere personen binnen te blij
ven en zware lichamelijke in
spanning te vermijden. Ook in
de omgeving van Marseille
werd teveel ozon gemeten.
Aan de Cóte d'Azur speelde
de hitte monniken in een kloos
ter op andere wijze parten. Zij
beklaagden zich bij de politie
over vier mannen en een vrouw,
die naakt rondliepen op het ei
land Saint Honorat. De nudis-
ten werden aangehouden. Ze
kunnen een boete van 100.000
franc krijgen.
moskou hans hoogenduk
correspondent
De Russische president Boris
Jeltsin zal begin volgende week
uit het ziekenhuis worden ont
slagen. Dat meldde het semi-of-
fïciële persbureau Itar-Tass gis
teravond. De 64-jarige Jeltsin
werd tien dagen geleden met
hartklachten in een speciale
Moskouse kliniek opgenomen.
Zelf sprak hij woensdagavond
van een 'hartaanval'. Na het
ontslag uit het ziekenhuis moet
hij volgens Itar-Tass nog enige
tijd rusten in een sanatorium in
de buurt van de Russische
hoofdstad.
Nadat Jeltsin begin vorige
week onverwacht werd opgeno
men, gonsde Moskou van de
geruchten over zijn gezond
heidstoestand. Daarbij speelden
uiteraard de verhalen over zijn
voorliefde voor wodka een cen
trale rol. Het Kremlin brak in
deze periode met een van de
oude tradities uit de tijd van het
communisme. Elke paar uur
werd namelijk een communi
qué uitgegeven, waarin stond
hoe het met Jeltsin ging. In de
communistisch dagen moest de
hele wereld gissen hoe een op
genomen leider eraan toe was.
Die public-relationscampag-
ne van Jeltsins staf ging zelfs zo
ver dat vorige week vrijdag een
foto via Itar-Tass werd ver
spreid, die duidelijk moest ma
ken dat de president er goed
aan toe was en zijn plichten niet
verzaakte. Helaas voor Jeltsins
voorlichters-en Itar-Tass leek de
foto als twee druppels water op
een opname die begin april tij
dens de vakantie van de Russi
sche eerste man was gemaakt.
Om blijkbaar alle misverstan
den uit de weg te ruimen en een
einde te maken aan de specula
ties, verscheen Jeltsin woens
dagavond op de TV.
Hij maakte een behoorlijk Fit
te indruk, dankte iedereen voor
de beste wensen en zei snel
weer aan de slag te willen. Die
wens lijkt nu in vervulling te
Bondgenoten vinden geen passend antwoord op Servische agressie
boedapest hans gertsen
correspondent
In het hoofdkwartier van de Bosnische Serviërs in
Pale zullen gisteravond ongetwijfeld een paar ex
tra flessen zijn opengetrokken. Ruim tien dagen
na de dramatische val van Srebrenica en terwijl
de 'veilige zone' Zepa ieder moment kan vallen,
zijn de westerse bondgenoten er gisteren in Lon
den wederom niet in geslaagd een passend ant
woord op de Servische agressie tegen de 'veilige
zones' te vinden.
De met veel tam-tam aangekondigde ultieme
poging om de laatste moslim-enclave in het oos
ten van Bosnië, Gorazde, uit handen van de
Bosnische Serviërs te houden en daarmee tegelij
kertijd het VN-mandaat te redden, lijkt mislukt.
Als Gorazde valt, rest de VN niets anders meer
dan een roemloze en levensgevaarlijke aftocht.
Daar zijn de zestien betrokken landen het roe
rend over eens. Maar helaas niet over de manier
waarop dat onheil voorkomen kan worden.
De Britse minister van buitenlandse zaken, Rif
kind, deed gisteravond toen hij het resultaat van
zes uur moeizaam overleg tussen de zestien be
trokken landen presenteerde, zijn uiterste best
om vastberaden over te komen, maar slaagde er
niet in te verbloemen dat het resultaat uiterst ma
ger is.
De Bosnische Serviërs zullen bepaald niet 'van
angst staan te bibberen in hun laarzen' zoals
een Britse journalist het cynisch formuleerde
vahwege het dreigement dat Rifkind hen namens
de westerse bondgenoten voorhield. Een
Bosnisch-Servische aanval op Gorazde, zal be
straft worden met 'een ferme en snelle reactie',
aldus Rifkind.
Waaruit die reactie precies zal bestaan, bleef
rijkelijk vaag. De Amerikanen repten gisteravond
nog van 'massale luchtaanvallen' op Bosnisch-
Servische doelen. Het zal in ieder geval zeker niet
om 'speldeprik-aanvallen' gaan, zoals de Ameri
kaanse minister van buitenlandse zaken Warren
Christopher het omschreef.
Veel landen die, in tegenstelling tot de Ameri
kanen, wel grondtroepen in Bosnië hebben, zijn
echter als de dood voor dergelijke krachtige straf
acties tegen de Bosnische Serviërs. Die hebben,
zo is onlangs met de gijzeling van honderden
blauwhelmen weer gebleken, nu eenmaal niet de
gewoonte niets terug te doen als ze zich bedreigd
voelen of worden aangevallen.
Het middel 'massale luchtaanvallen' zou wel
eens nog erger kunnen zijn dan de kwaal, zo vre
zen veel landen die blauwhelmen leveren. De
Bosnische Serviërs weten dat maar al te goed. Ze
weten nu bovendien dat de internationale ge
meenschap tegenover hun openlijk aangekondig
de 'voornemen om ook Gorazde in te nemen
slechts een wollig dreigement durft te stellen. Een
dreigement dat, als het er op aan komt, nauwe
lijks uitvoerbaar is omdat ook de hele VN-organi-
satie nog zijn toestemming moet verlenen alvo
rens de NAVO eventueel gevechtvliegtuigen rich
ting Bosnië kan dirigeren. Het is, kortom, eens te
meer een dreigement dat weinig voorstelt.
De westerse bondgenoten hebben de Serviërs
gisteren in feite het volgende gezegd: „Als jullie
Gorazde toch aanvallen, zullen we jullie mis
schien hard straffen. En als dat ook niet helpt,
vertrekken we uit Bosnië". De Bosnische Serviërs
willen niets liever en weten nu wat hen te doen
staat.
De VN-vredesmacht kan de voorbereidingen
voor de eerloze en gevaarlijke aftocht gaan tref
fen. De NAVO, de EU en de VN zullen opnieuw
een gevoelig prestigeverlies lijden. Maar de hoog
ste prijs, zo valt te vrezen, gaan vele honderddui
zenden bewoners van de nog resterende mosli
menclaves ongetwijfeld betalen. De internationa
le gemeenschap heeft hen gisteravond, verborgen
achter veel ferme taal, in feite opgegeven.
