Denksport
1
yws
WDGE
it ast het bieden is vooral het tegenspelen
kwestie van een goed partnership. Het
lenkt altijd veel voldoening als je als te-
ïspelend paar een vrijwel dicht contract
h down hebt gespeeld zonder aanwijs-
e fouten van de leider. Soms kan dat
ir een goede uitkomst, soms door de lei
een andere kaartverdeling te suggereren
soms door de leider in dwang te bren-
Dat laatste komt zelden voor en daar-
geeft het aan tafel een extra dimensie
het spel. In het eerste spel is Noord de
er en allen zijn kwetsbaar,
ord opent met 1 ha; Oost 1 SA. Dit was
spel:
t 742
8752
h A106
't A 5
w #HE
z H V
A 1082
B93
943
975
wordt het eindcontract. OW hebben de
;rderheid van de punten. Zuid start met
ten. De leider houdt het aas op, maar
d moet zodanig zijn uitgekomen, dat
ord met harten vervolgt voor het aas. Na
ronden klaveren zorgt de leider er voor,
West aan slag is. Die speelt ruiten in.
I aas wordt meteen genomen. De har-
is worden afgedraaid en de leider is in
png. Op het laatst moet hij tenminste
H 9 overhouden anders maken NZ vier
loppenslagen. Als Noord nu maar geen
pppen speelt, wordt Oost met ruiten aan
t gebracht. De leider mag eerst nog zijn
e slagen maken, maar moet daarna zelf
schoppenslagen naar NZ komen bren-
Down gaan in OW met deze gunstige
peling was beslist geen goed resultaat in
parenwedstrijd.
liet tweede spel was Zuid gever en allen
ten kwetsbaar. Zuid opende met 1 ru;
f passen steeds; Noord 1 sch; Zuid 1 SA.
was het spel;
¥92 t A
A 10 952 w *1T* u E
V32
r V64
H V 8 6
I.HV8
is een slecht contract ondanks de 21
jten, die NZ samen hebben en wel door
ontbreken van alle middenkaarten.
st heeft al meteen een uitkomstpro-
bm. Maar door negatief aftellen is alleen
-9 de uitstekende overgebleven start. Die
pt naar de vrouw. Aan tafel ging Zuid op
uschoppens af, hoewel klaveren waar-
pijnlijk beter uitpakt. Na schoppenaas
.:d schoppen doorgespeeld voor de heer.
ienboer wordt gedekt door dp vrouw,
'%r niet door West genomen en wel aan-
jgnaleerd. Dan volgt schoppenvrouw en
ferenheer, die meteen -genomen wordt,
tijten door en Oost kan vier hartenslagen
apen. En de leider? Die moet op de
Iste harten of klaverenvrouw weggooien
len ruiten. Ook hier is de leider in dwang
peeld. Als Zuid ruiten wegdoet, volgt rui
en is de rest voor West. Zonder dat de
Ier er iets aan kon doen, ging 1 SA kwets-
(r drie down. Ook als de leider schop-
Ivrouw niet incasseert, gebeurt hetzelf-
omdat Zuid dan in een driekleurend-
üg terecht komt.
let derde spel was Oost de gever en allen
fen kwetsbaar. Het bieden was kort: Oost
Inde met 1 SA, waarna werd rondgepast.
hele spel zag er zo uit:
AB8752
A 9 6 V 10 7 4
732 t H V 9 5
H 9 8 w *4* 0 A 3 2
10963 Z H V
H852
had een opgelegde start met ruiten-
-.V. Oost nam met het aas en speelde
Dppenaas en sch 6, die via de boer en
nv door de heer werd genomen. Nu
m ruitenboer voor de heer en sch 9. Het
nu normaal spel om een kleine harten
pelen naar de heer. Die werd door het
genomen. Zuid speelde natuurlijk zijn
vrije ruitens uit. NZ hebben al zes sla-
Als Zuid zijn laatste ruiten speelt, heb-
alle spelers nog vier kaarten over. Dan
ït iedereen nog bijspelen. West en
>rd houden drie klaverens over. Oost
ft nog: sch 10; ha V; kl H V. Als hij
oppen of harten weggooit, komt hij in
volgende slag opnieuw in dwang en
tkt geen slag meer. Het beste is om kl V
te spelen. Noord maakt dan weliswaar
e klaverenslagen, maar West maakt de
ste slag. Desalniettemin was twee down
:a tsbaar een nul in de parenwedstrijd. De
er was in een driekleurendwang geraakt,
merkwaardige is, dat als de leider na
maken van sch 9 met klaveren vervolgt,
iwang wordt opgeheven. De leider gaat
maar één down.
PUZZEL
Nummer29
Horizontaal: 1. Russisch landbouwbedrijf; 5. welge
meend; 10. cilinder; 11. bloeiwijze; 12. vogelnet; 14. be
stelling; 16. geestdrift; 18. stevig; 20. brilslang; 22. hoe
veelheid; 23. voordat; 24. mak; 25. muziekwerk; 27.
graveerijzer; 29. evenzo; 30. bedrijver; 32. binnenhof;
34. vreemde munt; 35. plechtgewaad; 37. middagmaal;
39. sportwedstrijd; 42. struisvogel; 44. korting; 46. fruit;
48. haarverzorgingsmiddel; 49. vat; 50. vochtig; 51.
loot; 53. opkoper van gestolen goed; 55. meisjesnaam;
56. deel v.d. hand; 58. dwingeland; 60. duinvallei; 61.
harlekijn; 62. waternimf; 63. groente.
Verticaal: 1. vogel; 2. paardehaar als vulstof; 3. raam-
scherm; 4. jongensnaam; 6. wandelplaats; 7. wiel; 8. lo
ven; 9. pilaar in de vorm van een mannengestalte; 12.
glooiing; 13. alledaagse gewoonte; 14. onvolgroeid; 15.
verstand; 17. doek; 19. Europeaan; 21. opening; 26.
specerij; 27. knaagdier; 28. voegwoord; 29. dansgele
genheid; 31. naaldboom; 33. voorzetsel; 36. woord
voerder; 37. zwerven; 38. klepper; 39. Frans schilder;
40. bespotten; 41. gezant; 43. voorzetsel; 45. bal; 47.
dandy; 52. losplaats; 53. gevierd persoon; 54. zurig; 55.
tijding; 57. scheepstouw; 59. vlug.
Welke twee woorden worden gevormd door de letters
in de volgende vakjes: 58 16 7 38 41 13 51 9
46 23 34 en 36 19 22 2 25 39 18 14 59
49.
Oplossingen van de kruiswoordpuzzel en/of het
cryptogram, per briefkaart, dienen uiterlijk woensdag
a.s. in ons bezit te zijn. Indien per post wordt inge
zonden, als volgt adresseren: Redactiesecretariaat,
Uitgeversmaatschappij Leidsch Dagblad b.v., Pos
bus 54, 2300 AB Leiden.
Cryptogram nummer 29
Horizontaal: 4. Dat werptuig is te vergelijken met
een pianokruk (7); 5. Kunstwerk in de etalage als model
(9); 7. Folder voor werknemers in de horeca-sector (11);
10. Nakomeling van een berooid insekt (12); 11. Half
groen (4); 12. Snoeperig dansstuk (9); 14. Beest in een
file? (6); 15. Goed uitdoen, goed aandoen (8); 16.
Mismaakt met een paraaf (8); 18. Feestbanket? (8).
Verticaal: 1. Hierbij is er wel aangifte gedaan (14); 2.
Magisch feest in verschillende kleuren (8); 3. Wortel
voor een paard? (4); 4. Het belangrijkste is dat de baas
nuchter blijft (12); 6. Pittig onderzoek (9); 8. Hij is op
weg naar een dierenverblijf (11); 9. Omvangrijke figu
ren zullen duidelijk niet slagen! (9); 12. Strenge pro
testant in een tuin met prei (8); 13. Die hond is klaar
(4); 17. Varkenshol (4).
Oplossing
cryptogram 28
Horizontaal: 2. bijsloffen; 6.
lichtblauw; 7. jumbo; 8. wiek; 9.
ondermaats; 12. schutsluis; 15.
overgangstijd; 16. klaarspelen;
18. haasje.
MVerticaal: 1. potbloem; 2.
briljant; 3. schommelstoel; 4. fa-
luwhartig; 5. nawee; 10. splin
ters; 11. uitspelen; 13. heelal;
14. pijp; 17. slak.
-P-
-bijslof fen
-r-c-t-l-a
lichtblauw
-1-o-l-u-e-
- jumbo-wiek
ondermaats
-1-1r-p-u-
schutsluis
overgangstijd
-e-lt-p-p-
klaarspelen
-1-1-r-l
haasje
-kn
DAMMEN
Diagram 1
Met verwijzing naar de zomerse
temperaturen schotel ik u van
daag wat luchtige kost voor. Het
gaat hier om een mengsel van
combinaties en eindspellen. De
opgaven zijn niet zo moeilijk
dat u er op zult stranden. Hoog
uit het eindspel in de laatste op
gave zal mogelijk extra inspan
ning vergen. Voor alle vraag
stukken geldt: wit speelt en
wint. Ter controle van de dia
grammen zijn ook de cijferstan-
den vermeld. De oplossingen
krijgt u binnenkort. Cijferstan-
den:
Diagram 1: wit 24, 25, 26, 33, 35,
Diagram 2
36, 38. 42, 48; zwart 12, 13, 14,
15, 16, 17,22, 23 en 27.
Diagram 2: wit 24, 26, 27, 31,33,
34, 36. 38. 39. 42, 44, 48, 50;
zwart 4, 7. 9, 11, 12, 13, 16, 17.
18,22,23,25 en 35.
Diagram 3: wit 25, 27, 32, 33, 34,
35, 36, 37, 38, 39, 40, 43, 45, 48;
zwart 2, 3, 5, 6, 8, 9, 11, 12, 13,
14,16, 17, 19 en 23.
Diagram 4: wit 16, 26, 32, 34, 35;
zwart 6, 22, 23 en 29.
Diagram 5: wit 24, 26, 30, 31, 36,
37, 38,39, 45, 49; zWart 8, 10, 11
13, 17,18, 19, 22, 27 en 28.
Diagram 6: wit 19, 25, 26, 31, 36,
41; zwart 4, 12, 22, 27, 32 en 42.
SCHAKEN
Oplossing
nummer 28
De twee woorden van de opga
ve van vorige week waren:
SCHOLEKSTER en KLA
TERGOUD.
medicijn-dispuut
i-bordrook-e
tg-neet-pont-mr
els-plafond-lid
lethe-a-s-etude
lire-cider-enig
a-orka-r-aura-e
b-plaid-r
w-keur-a-iris-h
haar-index-nota
imago-a-r-femel
pol-vaarwel-sas
pk-aard-teer-mt
e-haailuim-e
toeslag-stroper
Winnaars
s van een luxe
poüodensetzijn:
S. Waal, Houtlaan 55, Leiden
(kruiswoord).
W.M. Claassen, St.
Antoniuslaan 17, Sassenheim
(cryptogram).
lil
lil
lil
lil
1
lil
lil
1
A
j|P
1
III
lil
10
lil
lil
"ill
lil
III
i
lil
1
i
w
1*9
lil
lil
ill II
H
lil
If
'ill
lil
Hl
i
ill!
m
f
|i|
A
lllll
Ill
III!
A
01
111
lil
#1
B
i
lllll
ill
i
111
i
HI
i
0!
A
0
i
ss
A
III
m
-
nu
,ii
III
Bij de pionneneindspelen van
de vorige week speelde de tac
tiek nog een ondergeschikte rol.
Geheel anders is dat bij de
voorbeelden van vandaag
waarin de dames een hoofdrol
spelen. Dameeindspelen zijn de
schrik van elke rechtgeaarde
toernooischaker. Ook een blik
in de eindspelliteratuur stemt
niet tot vrolijkheid. Het realise
ren van voordeel vereist enge
lengeduld door de schier onein
dige reeks schaakjes die de ver
dedigende partij ter beschik
king staan. Van Perlo verzamel
de echter allerlei voorbeelden
van dit type eindspelen waarin
iets bijzonders aan de hand is.
Zo zien we ook grote spelers uit
heden en verleden op cruciale
momenten in de fout gaan het
geen een troost mag zijn voor
ons eigen feilen. Voor het eerste
voorbeeld gaan we naar Italië.
In 1970 ontstond daar in de
partij Tatai - Mariotti de vol
gende stelling. (Zie diagram 1).
Zwart beschikt over de moge
lijkheid van een pionnendoor-
braak op de damevleugel. Maar
met de dames op het bord heeft
wit voorlopig voldoende verde
digingsmogelijkheden. De
zwartspeler zag echter kans
zijn tegenstander tot dameruil
te dwingen door 1.g4+!. Aan
gezien 2. Kxg4 na Df5 tot mat
leidt heeft wit geen keus. 2.
Dxg4 Df5!. In zijn ellende pro
beerde wit nog 3. h5, doch na 3.
c4; 4. h6 Dxg4+; 5. Kxg4 Kf6
gaf hij zich gewonnen Ook de
partij Kartanaite - Kutawicie-
ne, Vilnius 1983, kende een dra
matisch verloop. (Zie diagram
ill
I
i
i
i.
i
a
i
i
III
A
0
0
G
E
101
01
a
III1
111
ill
111
i
i
i
i
i
i
111!
i
If
i
W
A
JL
Hill
ill1
n
fill
ill
Wit a
i zet
2). Zwart staat op het punt een
tweede dame te halen. De situa
tie lijkt hopeloos voor wit maar
die blijkt over een verrassende
redding te beschikken die hem
zelfs de partij nog doet winnen.
Er volgde 1. Df8+ Kh5. (1.
Kg5?; leidt tot mat in 2). 2. Df4!
g5. (2. De7; 3. g4+ Kh4; 4. h3!
3. Df7+ Kh6; 4. Df6+ Kh5; 5.
g4+! Kh4. (5. Kxg4; 6. Df3
en mat). 6. Df3 De4; 7. Dxe4
dlD; 8. h3Opnieuw deze
mooie, stille zet. 8. Dd7; 9.
Df3 en zwart gaf op. Vreselijke
dingen gebeurden er ook in de
partij Resko - Kaminski. (Zie
diagram 3). Zwart kan met 1.
Da8 proberen voor remise te
vechten. In plaats daarvan stel
de hij een aardige val met 1.
Dd5. Op 2. Df8 volgt nu 2 g6
mat(!) en 2. De8 Db7 zou na 3.
a8D? Df7+! tot pat leiden. De
witspeler bezorgde zijn oppo
nent echter een onaangename
surprise door 3. a8L! te spelen
Na deze minorpromotie was het
Wit aan zet
snel uit 3. Df>3; 4. Dd7 Dg8;
5. Ld5 en zwart gaf op. Gevoe
lens van deernis worden opge
roepen bij het aanschouwen
van de gebeurtenissen in de
partij Smagin - Agzamov, Riga
1985. (Zie diagram 4). Het
zwarte paard staat aangevallen
en als het zich in veiligheid
speelt slaat wit in op f7. Zwart
vond de prachtige zet 1. Dg2!
daarmee dreigend 2. Dg3+;
3. Kxe4 Dxg4 en mat. De enige
manier om deze dreiging te pa
reren bestaat uit 2. Dxf7. Dit
faalt evenwel op 2. Dxf3+!; 3.
Kxf3 Pg5+. Reden waarom wit
de strijd staakte Hopelijk zal
van Perlo ons met zijn speur
werk nog jaren blijven boeien.
In Dortmund wordt momen
teel een zeer sterk bezet toer
nooi gehouden waaraan o.a.
Jeroen Piket deelneemt. Vorig
jaar werd onze landgenoot ver
rassend en ongeslagen winnaar.
Hij bleef daarbij Anatoly Kar-
pov voor, die ook dit jaar deel
neemt. Voor de Duitse TV licht
te Jeroen een tweetal partijstel
lingen uit dit toernooi toe die ik
u niet wil onthouden Diagram
5 toont ons de stand uit de par
tij Kramnik - Ivantsjoek waarin
de witspeler een kansrijk kwa
liteitsoffer brengt 1. Txc6
bxc6; 2. Txctt Tb8 Zoekt de te
genaanval. 3. TxgH Txb2; 4. f5
Tb3+; 5. Kf4 Txa3 De vrije
zwarte a-pion kan gemakkelijk
gevaarlijk worden, maar Kram
nik blijkt de zaak goed te heb
ben beoordeeld. 5. Pxe5; faalt
overigens op 6. Te6+. 6. Tg7+
Ke8; 7. c6 Pf6; 8. g4! Deze
fraaie 'zè'l brengt de beslissing
Op direct ff. ö5 is 8 Pd5+ ver
velend omdat de witte koning
niet naar g5 kan. Na de tekstzet
faalt 8. Pxg4; op 9. e5, ge
volgd door 10. f6, terwijl 8. 8.
hxg4; 9. e5 Pd5+; 10. Kg5
eveneens uit is. Zwart probeer
de nog 8. Tal, doch na 9. c5
Pd5+; UT. Ke4 staakte hij de
strijd. Spectaculair, hoewel
vermoedelijk niet foutloos, ver
liep het tijdnoodduel Lobron -
Lautier (Zie diagram 6). Wit
lijkt totaal verloren doch in een
alles of niets poging weet hij de
Fransman in het nauw te bren
gen. 1. f5 exf5; 2. gxf5 gxh5; 3.
f6 De6+; 4. Kh2 Na 4 Kxh4
kan zwart met 4. Dg4+ de da
mes ruilen. 4. Lg3+; 5. Kxg3.
Nu moet hij wel omdat zwart
anders de g-lijn blokkeert. 5.
Dg4+; 6. Dxg4 hxg4; 7. Tf4 On
danks het gereduceerde materi
aal gaat de witte aanval verder.
7. h5; 8. Tf5 hl+; 9. Kxh4
Pxd4; 10. Tg5+ Kf8; 11. Th5
Kg8; 12. Thl en zwart gaf op.
FILATELIE
PTT POST heeft 18 juli twee
nieuwe postwaardestukken uit
gebracht: een briefkaart met
een waarde van 70 cent en een
luchtpostblad. De briefkaart, die
is ontworpen door Wim Crou-
wel, heeft een violetkleurige ze-
gelafdruk in het naar hem ge
noemde cijfertype en komt in
de plaats van de huidige brief
kaart met een afbeelding van
een quizmaster, de zgn. puzzel
briefkaart. De voorraad van de
ze briefkaart zal worden uitver
kocht.
Om de automatische verwer
king bij het sorteren van de
briefkaarten beter te laten verlo
pen is op de nieuwe kaart de ze-
gelafdruk iets naar links ver
schoven om de fosforstrook aan
de rechterkant te kunnen plaat
sen.
Op het nieuwe luchtpostblad
staat geen waarde-aanduiding
meer, .maar enkel: PORT BE
TAALD NEDERLAND PORT
PAYE PAYS BAS. Hiervoor i§ ge
kozen omdat bij een volgende
tariefwijziging het niet meer no
dig is om luchtpstbladen met
een andere waarde-aanduiding
te maken. Het luchtpostblad
kost op dit moment f 1,30.
DUITSLAND heeft 6 juli de
markante in art-decostijl gete
kende reeks ..Bilder aus Deut-
schland" uitgebreid met vier
100 pf.-zegels. Nu is gekozen
voor mooie gebieden in: Franki
sche Schweiz, Havelland/Ber
lijn, Oberlausitz en Sauerland.
Op 15 juli 1993 verscheen de
eerste serie: RÜgen, Harz en
Hohe Rhön; de tweede op 14 ju
li 1994: Alpen, Ertzgebirge,
Maintal en Mecklenburgische
Seenplatte. Alle 100 pf.-zegels.
Verder verschenen 6 juli een
400 pf.-zegel (motief: leeuw,
1(H)
rfCaCia 150
ilftf
/j Espana
deel van een traktaat uit de 12e
eeuw) ter gelegenheid van de
800e sterfdag van de hertog van
Beieren en Saksen, Heinrich der
Löwen (1129-1195) en een 100
pf.-zegel die de 100e geboorte
dag van de componist Carl Orff
(1895-1982) memoreert. Op de
zegel figuren uit werken van de
componist.
Sinds eind juni is de 550 pf.-
pakketzegel met daarop het
raadhuis van Suhl-Heinrichs uit
de permanente roizegelreeks
„Sehenswürdigkeiten" op de
Duitse postkantoren niet meer
te koop. De zegel zal nog wel
enige tijd te krijgen zijn bij de
"Versandstellen'.
Kijk voor alle zekerheid uw ver
zameling even na of de zegel er
in zit, want hij is ng geen jaar in
omloop (11 augustus 1994) en
er zullen geen miljoenen zijn
verkocht. Het is altijd jammer
als u naderhand ontdekt dat u
de zegel niet heeft. Meestal
moet er dan meer dan het dub
bele voor worden neergeteld.
Over niet al te lange tijd zal ook
de 500 pf.-zegel met daarop het
Staatstheater Cottbus uit de
roulatie worden genomen. Ook
deze permanente zegel is nog
maar twee jaar in omloop: 17
juni 1993.
Duitsland begint volgend jaar
naast de reeksBilder aus Deut-
schland" met de uitgifte van
nog twee reeksen zonder bij
slag: Duitse natuurparken en
„Bilder aus deutschen Stadten"
GROOT-BR1TTANNIE is 6 juni
teruggegaan naar de toekomst.
Op vier op de computer ont
worpen zegels wordt de novelle-
en science fiction schrijver Her-
bert George Wells gememo
reerd. Op de zegels worden illu
straties uit zijn toekomstromans
afgebeeld: 25p, De tijdmachine
(zijn eerste roman, 1895); 30p,
De eerste mens op de maan,
1901; 35p, De oorlog van de we
relden, 1898 en 4lp, De contour
van de toekomst.
IN 'T KORT- Italië: vogels, vier
600 1.-zegels met blauwe reiger
(Ardea cinerea), lammergier
(Gypaetus barbatus), steen
arend (Aquila chrysaetus) en
sneeuwvink (Montifringilla ni
valis); 24 maart, 50 jaar VN, 850
1., embleem en getal 50; 25
maart, 100 jaar monument
„Vijfdaagse opstand/Milaan"
(1848), 750 1., monument
(1895); 31 maart, Einde Tweede
Wereldoorlog, velletje met ne
gen 750 1.-zegels waarop oor
logshandelingen, gevallen ver
zetsstrijdsters en gebouwen.
Spanje: 7 april, oude schepen,
genummerd velletjes met vier
19 ptas.- en 30 ptas.-zegels; 21
april, 500 jaar klooster van Liba-
na, 30 ptas., middeleeuwse
boekillustratie en 60 ptas., land
schap; 27 april, literatuur, 19
ptas., dichter Miguel Hernóndes
(1910-1942) en 30 ptas., schrij
ver don Juan Valera (1824-
1905); 28 april, 100e geboorte
dag van de Cubaanse vrijheids
strijder, journalist en schrijver
los Mart (1853-1895), 60 ptas.,
portret.