Pelgrimstocht langs
'wenende' madonna
De Tulp wil geen subsidie voor onderwijs
Kerk Samenleving
Rangeerproblemen
%ert\6[ad^
KM®ode
Leiden
Actiecomité: auto's
rijden veel te hard
door de Apollolaan
Jonkvrouwen op markt
in middeleeuws kostuum
WOENSDAG 12 JULI 1995
BUITENLAND KORT
Belangstelling neemt nauwelijks af
Heiligen
De lutherse theoloog Diet
rich Bonhoeffer en de
rooms-katholieke aartsbis
schop Oscar Romero, beiden
deze eeuw vermoord, staan
op de kandidatenlijst vcior de
heiligenkalender van de An
glicaanse Kerk in Engeland.
Op die lijst staan ook de na
men van de 16e-eeuwse hu
manist en staatsman Tho
mas More, in 1935 door de
Rooms-Katholieke Kerk hei
lig verklaard, en van Ignatius
van Loyola, de oprichter van
de Jezuïetenorde, al sinds
1622 een rk-heilige. De lijst
wordt in een later stadium
definitief vastgesteld.
Zoetmulder
De uit Nederland afkomstige
jezuïet dr. P. Zoetmulder,
emeritus hoogleraar oud-Ja
vaans, is zaterdag in zijn
woonplaats Yogyakarta op
89-jarige leeftijd overleden.
Zoetmulder was van 1950 tot
1973 hoogleraar oud-Javaans
aan de universiteit Gadjah
Mada in Yogyakarta. Zijn
studie Indonesische letteren
aan de Universiteit van Lei
den had hij in 1935 afgerond
met een proefschrift getiteld
Pantheïsme en Monisme in
de Javaansche Soeloek-litte-
ratuur.
BEROEPINGSWERK
NED.HERV.KERK
Beroepen: te Driebergen S. Bruining
te Middelharnis(streek-deelgemeen-
te).
Aangenomen: naar Haamstede(bei-
den part-time) G A. Kansen en mevr-
.L.H.Kansen-Brasz, beiden kandidaat
te Hilversum; naar Hazerswoude W G.
van den Top, kandidaat te Ede; naar
Amsterdamf Noorderkerkgemeente)
C. van Duijn t$ Krimpen aan den IJs-
seKb.w.)
GEREF.KERKEN
Beroepen: te Holwerd mevr.drs. T.
Schuurmans, kandidaat te Haarlem.
Aangenomen: naar Warffum mevr
.drs. A. van Setten-Ruhrwiem. kandi
daat te Renswoude, die bedankte
voor Doezum.
GEREF. KERKEN VRlJG.
Aangenomen: naar Assen-Zuid H.J.C-
.C.J. Wilschut te Spakenburg-Noord.
CHR.GEREF. KERKEN
Bedankt: voor A pel doorn-Oost C. van
Atten te Aalsmeer.
VRIJE BAPTISTEN GEMEENTEN
Aangenomen: naar Huizen(bapt.ge
meente Het Gooi) A. Verkaik te Am
sterdam.
Het beeldje van Onze Lieve
Vrouw van Fatima, waar
van de familie Coumans
uit Brunssum beweert dat
het bloed en later tranen
heeft gehuild, blijkt nog
steeds belangstellenden te
trekken. Zij negeren de ver
klaringen van chemicus J.
van Wersch, hoofd van het
laboratorium van het De
Weverziekenhuis in Heer
len, dat het uit kunststof
vervaardigde beeldje door
de tropische hitte van de
afgelopen dagen niet huilt
maar smelt.
BRUNSSUM ANP
De hars of was waarmee de
ogen in het beeldje zijn beves
tigd, veroorzaakt de bruine vlek
onder het linkeroog van de ma
donna, zo heeft hij bij een on
derzoek van één druppel 'bloed'
vastgesteld. Volgens de politie
was de belangstelling de afgelo
pen dagen aanzienlijk groter
dan verleden week. ,,Geen mas
sale stroom pelgrims, maar op
sommige uren van de dag toch
meer dan honderd", zo liet een
woordvoerder van de Bruns-
sumse politie weten.
Afgelopen zaterdag arriveerde
een groep zigeuners uit Zwitser
land en Duitsland. Zij voerden
bloemen en kaarsen aan en lie
ten weten dat er zeker vijfhon
derd woonwagens met zigeu
ners onderweg zijn naar Bruns
sum. Zondag verzamelden zich
Het beeldje van Onze Lieve Vrouw van Fatima trekt nog steeds veel be
langstellenden. FOTO GPD
ongeveer 200 zigeuners rond
het Mariabeeldje. Zij hadden
echter geen woonwagens mee
genomen.
Sinds eind juni wordt het
beeldje elke dag vanaf tien uur
's ochtends tot negen uur 's
avonds op de stoep voor de wo
ning van de familie aan de
Voorstraat in de wijk De Egge
opgesteld. Eind vorige week is
het gebruik ingevoerd om 's
avonds een bidprocessie door
de wijk te houden. Aan het slot
daarvan verhuist het beeldje
weer naar zijn vertrouwde plek
in de huiskamer van Gerda en
Jan Coumans.
'Iedereen kan een wenende madonna maken'
LONDEN KNA
Het maken van een wenende
madonna is een fluitje van een
cent. Daarvoor heb je volgens
de Italiaanse chemicus Luigi
Garlaschelli alleen maar een
beetje bloed, een geglazuurd
Mariabeeldje van aardewerk
en een scherpe nagel nodig.
Eerst wordt de holle binnen
kant van het beeldje gevuld
met het bloed dat vervolgens
door het poreuze aardewerk
wordt opgezogen, schrijft Gar
laschelli in het wetenschappe
lijk tijdschrift Chemistry. Dan
hoeft er maar met een scherpe
nagel een krasje in het glazuur
worden gemaakt om het
beeldje bloed te laten wenen.
In Italië en ook in Brunssum
zijn de laatste tijd wenende
Mariabeeldjes gesignaleerd.
In Brunssum huilt het beeld
je bij hoge temperaturen hars,
zoals dr. J. van Wersch van het
laboratorium van het zieken
huis in Heerlen vaststelde.
DE KERKBLADEN
Rijnlandse Kerkbode
ONTMOETING
lil PETRUS INFOaa0
DTr in'triKfciniifipïi* :<i"P
Dominee R.H. Nieuwenhuis
gebruikt in de Rijnlandse
Kerkbode een beeldspraak uit
de wereld van de spoorwegen
om aan te geven dat het met
het fusieproces tussen her
vormden en gereformeerden
niet zo soepel loopt. „Er zijn
grote ran
geerproble
men bij de
Samen op
Weg-trein.
Sommige
wagons zijn
al samen
gevoegd, bij
andere wa
gons wordt
nog gedis
cussieerd
over de
koers en
weer ande
re wagons
weigeren
aan te kop
pelen, om
dat ze niet
met die ge
zamenlijke
trein mee
•willen."
Aan de ene kant kan Nieu
wenhuis zich wel vporstellen
dat mensen moeite hebben
met zo'n proces. Maar aan de
andere kant heeft hij soms ook
het gevoel, dat het gaat om het
bewaren van machtsposities.
„De bezwaren om de wagon
aan de gezamenlijke trein aan
te koppelen vloeien dan voort
uit de zorg te weinig invloed
op de locomotief te hebben.
En dan wekt het wel irritatie."
Je kunt je afvragen, of al die
drukte wel de moeite waard is,
schrijft de predikant. „Toch
blijft het van belang om de Sa
men op Weg-trein op de rails
te krijgen. Dat heeft niet alleen
te maken met de opdracht van
de Heer tot eenheid, maar ook
omdat we zo alleen een goed
getuigenis kunnen geven van
het evangelie. Jongeren begrij
pen niets van de verschillen
tussen Hervormd, Gerefor
meerd en Luthers. In de sa
menleving van vandaag staat
heel het christelijk geloof op
het spel. Daarom is-het van
het grootste belang, dat de
volgelingen van Jezus met el
kaar de weg van de Heer pro
beren te gaan. Wanneer net als
bij de eerste gemeente, de
christenen herkenbaar worden
als mensen van de weg, kan de
betekenis van het evangelie
zichtbaar worden. Samen op
Weg is een
Stones
Scriba H.
Hoek van de
wijkgemeente
Pniël in Kat
wijk hoorde
onlangs, op
weg naar zijn
werk, via de
autoradio dat
bij het laatste
rockconcert
van de Rolling
Stones in Nijmegen 66.000
mensen (jong en oud) aanwe
zig waren geweest. „Als je dat
zo hoort", schrijft hij in het
kerkblad Om de Oude Kerk,
„denk je bij jezelf: wat zouden
al die mensen daar nu zoeken?
Tijdens gesprekken met enkele
aanwezigen die geïnterviewd
werden, hoorde ik verschillen
de meningen: de één kwam al
leen voor het zien van zijn
'helden', de ander voor de
kick, weer een ander voor de
sfeer, en nog een ander voor
de drank en drugs tijdens zo'n
concert."
Ook hoorde Hoek iemand
zeggen: 'Het is een bevreding
voor mij om hier aanwezig te
zijn.' „Terwijl tijdens het inter
view door de luidsprekers
schalde: 'I can't get no satis
faction'. (Ik kan geen bevredi
ging vinden??) Is het vaak niet
zo in het leven, dat alles wat
we zoeken buiten God om,
geen bevrediging geeft."
DICK VAN DER PLAS»
REDACTIE DICK VAN DER PLAS, 071-35
O F O
LEIDSCH DAGBLAD
(Opgericht 7 maart 1860)
KANTOOR
Rooseveltstraat 82 071-356356
Postadres; Postbus 54,
2300 AB Leiden
ABONNEESERVICE
Abonnementen 071 -128 030
Geen krant ontvangen?
Bel voor nabezorging:
Ma. t/m/vr. 18.00-19.30 uur en
Zaterdag 10.00-12.00 uur 071 -128 030
DIRECTIE
B. M. Essenberg,
G. P. Arnold (adjunct), J. Kiel (adjunct)
HOOFDREDACTIE
J.G. Majoor, F. Nypels,
H. G. van der Post (adjunct)
PUBLIC RELATIONS
W. H. C. M. Steverink 071-356356
OMBUDSMAN
R. D.Paauw 071-356215
Tel. dag. 9.30 - 11.30 uur of per post
REDACTIE
G.J. Visser, chef redactie nieuwsdienst/kunst
H.W. van Egmond, thef red. Groot Leiden
A.J.B.M. Brandenburg, chef eindredactie regio
F. Blok, chef eindredactie algemeen
W.F. Wegman, chef red. Duin- en Bollenstreek
W. Spierdijk, chef sportredactie
J. Preenen, chef binnen-, buitenland, eco
TELEFAX
Advertenties 071-32
Familieberichten: 023-31
023-32
Redactie: 071-32
Hoofdredactie: 071-31
ADVERTENTIES
Maandag t/m vrijdag van 8.30 tot 17 ui
071-35
RUBRIEKSADVERTENTIES
Maandag t/m vrijdag van 8.30 tot 17 ui
071-M
ABONNEMENTEN
bijvooruitbetaling:
per maand (acceptgiro)
per maand (autom. betaling)
per kwartaal (acceptgiro)
per kwartaal (autom. betaling)
per jaar (acceptgiro)
per jaar (autom. betaling)
VERZENDING PER POST
per kwartaal (NL)
LEIDSCH DAGBLAD OP CASSETTEBAK
Voor mensen die moeilijk lezen, slechte
hebben of blind zijn (of een andere lee
dicap hebben), is een samenvatting vi
regionale nieuws uit het Leidsch Dagbl
geluidscassette beschikbaar. Voor infon
08860-82345 (Centrum voor Gesproker
tuur, Grave).
ZIEKENHUIZE
ONGEVALLENDIENST
Academisch Ziekenhuis vanat-zaterdag 13.00 t/m dinsdag 13.00 en vi
woensdag 13.00 t/m vrijdag 13.00, woensdag 13.00 uur (Diaconessen!
en dagelijks St.Elisabeth Ziekenhuis.
BEZOEKUREN
D1ACONESSENHUIS
(tel. 071-178178): dagelijks 14 30-15.15 uur en 19.00-19.45 uur.
Kraam- en zwangerenafdeling: buiten de gewone bezoektijden, voor;
ners bovendien van 10.30-11.15 uur en van 19.45 - 21.00 uur
Special Care Unit: 10.30—11.00 uur, 15.00 - 15.30 uur en 19.00-19.30 u
na overleg met de dienstdoende verpleegkundige.
Kinderafdeling: 10.30-19.00 uur, na overleg met de dienstdoende
pleegkundige.
Jongerenafdeling: 14.30-15.15 uur en 19.00-19.45 uur.
RIJNLAND ZIEKENHUIS vestiging St. Elisabeth
(tel. 071-454545): dagelijks 14.00-15.00 uur en 18.30-19.30 uur, klasse
II daarnaast ook 11.15—12.00 uur.
Kraamafdeling: 14.30-15.30 uur en 18.30-19.30 uur (voor vaders tot 2
uur).
Kinderafdeling: 14.30-19.00 uur (voor ouders de gehele dag).
Afdeling hartbewaking (CCU)en intensive care (IC): 14.00-14.30 i
18.30-19.00 uur.
Spoedeisende'hulp: dag en nacht geopend
RIJNLAND ZIEKENHUIS vestiging Rijnoord
(tel. 01720-63131): dagelijks 14.00-15.00 uur en 18.30-19.30 uur, kla
en II daarnaast ook 11.15-12.00 uur.
Geen spoedeisende hulp meer mogelijk
ACADEMISCH ZIEKENHUIS
(tel. 071-269111): alle patiënten (behalve kinderen) 14.15-15.00 i
18.30-19.30 uur.
Avondbezoekuur afdeling Verloskunde 18.15-19.00 uur, 19.00-20.00 uu
leen Partners/echtgenoten met kinderen.
Voor zwangeren: zaterdag en zondag van 10.00 tot 11.00 uur, uitslui
voor partners/echtgenoten en eigen kinderen.
Kinderafdelingen: voor ouders van opgenomen kinderen is er een ruimt
zoek mogelijkheid in overleg met de hoofdverpleegkundige.
Voor andere bezoekers gelden de volgende tijden: keel-, neus- en oorl
kunde en neurologie: 14.15-15.00 uur en 18.30—19.30 uur: oogheelkund
heelkunde 14.1^15.00 uur en 18.30-19.00 uur.
Kinderkliniek: zalen voor peuters, kleuters en grote kinderen: 15.15-
uur; babyzaal en boxenafdeling: volgens afspraak.
CHEF HENNY VAN EGMOND, 071 -356414, PLV.-CHEF HANS KOENEKOOP, 071 -3!
Turks-Nederlands instituut begint in september
LEIDENCAROLINE VAN OVERBEEKE
Ldle ofwel 'De Tulp'. Dat is de jgjjjp* -jfc-
Buurt zamelt handtekeningen in
LEIDEN HANS KOENEKOOP
Auto's rijden veel te hard door
de Apollolaan en de Bach-
straat. Dat vinden minstens
200 bewoners uit de buurt,
verenigd in het actiecomité
Apollolan/Bachtsraat veilig!
Een lijst met hun handteke
ningen wordt komende vrijdag
overhandigd aan wethouder J.
Laurier van wijkbeheer. Met
daarbij het dringende verzoek
om zo snel mogelijk verkeers-
remmende maatregelen te
treffen in beide straten.
Alert
Sinds mei vorig jaar een 9-ja-
rig meisje werd aangereden in
de Apollolaan en daarbij ern
stig gewond raakte, zijn de
omwonenden extra alert ge
worden. „De straten zijn erg
breed en nodigen daardoor uit
tot hard rijden. Ook worden de
Apollolaan en Bachtstraat
steeds vaker gebruikt als sluip
route. Automobilisten kunnen
dan een reeks stoplichten op
de Voorschoterweg en de
Churchilllaan omzeilen. Er ge
beuren nu al veel vaker kleine
ongelukken met blikschade",
zegt Annet Altenburg, initia
tiefneemster van de handteke
ningenactie.
De vrees bij de bewoners is
groot dat ernstige ongelukken
zich in de nabije toekomst zul
len herhalen. Altenburg: „De
wijk is sterk aan het verjongen,
er komen steeds meer kinde
ren bij. En nergens is een ge
schikt speelveldje. Dus loert er
voortdurend het gevaar dat
spelende kinderen de weg op
vliegen."
Dialoog
Het actiecomité heeft nog niet
precies voor ogen welke ver-
keersremmende maatregelen
de gemeente moet nemen in
de beide straten. „Dat willen
we graag in dialoog met de ge
meente bedenken. Een 30 ki
lometer zone staat in elk geval
hoog op ons wensenlijstje."
beantwoorden, krijgen ze een
zakje dukaten - werkelijke waar
de 15 gulden - dat bij iedere
marktkoopman kan worden in
geleverd.
Het project 'Het Geheim van
Holland' is een samenwerkings
verband tussen de steden Delft,
Gouda, Dordrecht, Haarlem,
Schiedam en Leiden dat tot
doel heeft het aantal dag- en
verblijfstoeristen in deze steden
te vergroten. De actie die van
daag is begonnen - Leiden, ne
gen eeuwen markt - is bedoeld
om de marktgangers te wijzen
op de markt, die leidde tot het
ontstaan van de stad.
Jonkvrouwen in middeleeuwse
kostuums bevolken vanaf van
daag de woensdag- en zater-
dagmarkten in Leiden. De ver
schijning van de dames is on
derdeel van het project 'Het Ge
heim van Holland'. Drie weken
lang bezoeken de jonkvrouwen
de woensdag- en zaterdagmark-
ten. Ze delen daar bonnen uit
aan het winkelend publiek. Met
de bonnen kan meegedaan
worden aan bet rad van fortuin
op het Stadhuisplein. Wanneer
de deelnemers vragen over de
cultuurhistorie van Leiden juist
Ldle ofwel 'De Tulp'. Dat is de
naam van het nieuwe Turks-
Nederlandse onderwijsinstituut
dat in september in Leiden zijn
deuren opent. De Tulp - ooit
door Carolus Clusius uit Turkije
naar Leiden gehaald - is vooral
bedoeld voor Turkse kinderen
van 6 tot 18 jaar. Zij krijgen elke
zaterdagmiddag les in onder
meer Nederlands, rekenen en
Turks. Doel: de kennisachter
standen wegwerken.
De Tulp wil een aanvulling
zijn op het Nederlandse onder
wijs. Liet instituut is in principe
toegankelijk voor alle kinderen,
ook Nederlandse. Ouders moe
ten de school zelf betalen: per
jaar een bedrag van zo'n 800
gulden, inclusief schooluniform.
De kinderen krijgen ook les
sen in cultuur en maatschappij:
zowel de Turkse als de Neder
landse. „We willen geen school
met een aparte ideologie, we
willen ons niet afzonderen. Wat
wij met De Tulp willen, is de
kennis van onze kinderen op
peil brengen en hun integratie
in de samenleving bevorderen",
aldus initiatiefnemer Ahmet
Korkmaz (32) uit Leiden.
Korkmaz wil geen subsidie
voor zijn onderwijsinstituut.
„Het zijn ónze kinderen: wij zijn
voor hen verantwoordelijk. VVij
willen geen bemoeienis van de
overheid. Het is niet goed om
steeds je hand op te houden.
Dit moeten wij zélf doen want
wij weten het beste waar de
problemen zitten. De Tulp is
door onszelf en voor onszëlf."
Volgens Korkmaz is extra
scholing hard nodig voor Turk
se en Marokkaanse kinderen in
Leiden. „Ik geef zelf autorijles
en ik merk dagelijks dat al
lochtone jongeren een achter
stand hebben ten opzichte van
de Nederlandse jongeren. Dat
vind ik jammer. In Leiden wordt
veel gedaan om de achterstand
van bepaalde groepen op te
heffen maar in het onderwijs
gebeurt dat niet effectief. Op de
oudste universiteit van Neder
land is het aantal Turkse stu
denten nota bene op één hand
te tellen."
„Maar ook de ouders hebben
vaak geen idee hoe ze hun kin
deren moeten helpen. Zij heb
ben vaak zelf niet meer dan la
gere school en kennen het Ne
derlandse onderwijssysteem
slecht." Korkmaz heeft geen ho
ge pet op van de lessen in eigen
taal en cultuur die op basis
scholen worden gegeven. „Het
probleem is dat niemand de
kwaliteit van die lessen contro
leert."
De Leidenaar heeft nog een
ander doel met zijn opleiding:
de eenheid bevorderen tussen
de Turken onderling. „Ik heb
met veel Turkse families ge
sproken en het is me opgevallen
hoeveel verdeeldheid er is tus
sen de verschillende Turkse ver
enigingen en clubjes. Dat is een
slechte zaak. Daarom is het
goed als onze kinderen al tij
dens de opleiding leren elkaar
te accepteren."
Ook om die reden gaan alle
Tulp-kinderen straks een
schooluniform dragen. „Een
donkerblauw colbertje, een
lichtblauw overhemd, een
broek of rokje en zwarte schoe
nen. Een beetje Engels dus. De
tegenstelligen tussen de ouders
en de Turkse instellingen on
derling zijn al zo groot. We wil
len met de uniformen de inte
gratie bevorderen. Bovendien
willen we niet te liberaal zijn: de
kinderen moeten zich confor
meren aan de regels en normen
van de school. Het heeft een
psychologisch effect: het bena
drukt dat alle kinderen gelijk
zijn."
Op De Tulp behouden de kin
deren hun eigen identiteit, be
nadrukt Korkmaz. „Maar ze le
ren ook Nederlandse normen
en waarden. Bovendien betrek
ken we de ouders in het onder
wijs: een keer per maand kun
nen ze bij De Tulp een cursus
volgen op het gebied van maat
schappij en cultuur. Veel men
sen zitten hier in een isole
ment."
Korkmaz heeft, voor zijn
school drie leerkrachten op het
oog, Turkse èn Nederlandse, die
les gaan geven aan groepjes van
maximaal 12 kinderen. Hij wil
zijn instituut ook bij het minis
terie van onderwijs aanmelden.
Hij hoopt straks certificaten te
kunnen verstrekken aan dege
nen die de school met goed ge
volg hebben doorlopen. De Lei
denaar heeft al veel aanmeldin
gen binnen voor zijn instituut
dat vanaf 9 september onder
dak krijgt in de Dr. van Voort-
huysenschool aan de Marnix-
straat. „Zelfs Turkse families uit
Den Haag hebben belangstel
ling getoond."
Provincie: act
tegen aankoop
bedrijven doo
gemeenten
DEN HAAG/LEIDEN GPD
MONICA WESSELING
De provincies werken aan
gedragscode die moet vooii
men dat gemeenten bij ell
bedrijven 'wegkopen' met
nanciële premies. Het voor|
voor de code is afkomstig
de provincie Zuid-Holland,
Vereniging van Nederlan
Gemeenten (VNG) werkt er i
mee.
Begin vorige maand bleek
de gemeente Den Haag
Amerikaanse bedrijf Softv
Support uit Leiden probee
weg te lokken met een subsi
van 250.000 gulden. De proi
cie Zitid-Holland keurde
handelwijze af. Den Haag si
wegens de slechte financiële
tuatie onder curatele en i
uitgave van enige omvang rn
worden goedgekeurd. D
kwestie - bracht het pro vind
bestuur op de gedachte een
dragscode voor gemeenten
maken die dit soort praktijl
moet voorkomen. De ei
moet dan wel voor alle gemei
ten en provincies geldei
Het is de bedoeling dat
meenten in de toekomst alk
nog bedrijven lokken op bi
van de kwaliteit van de gebod
voorzieningen en de locatie,
dien er al financiële steun wo
geboden, moeten daarvoon
te bedragen gelden. Er zouo
een intensieve samenwerki
moeten komen met het age:
schap dat vanuit het ministe
van economische zaken p:
beert buitenlandse bedrip
naar Nederland te krijgen. I
code moet er voor het eindi
het jaar zijn.
Het provinciaal bestuur
niet van plan stappen te ondi
nemen tegen de gemeente D
Haag alleen. 'Een slechte zas
zo oordeelt het provinciaal 1
stuur, maar over de rechtmal
heid van de transactie moei
rechter maar een uitspra
doen. Dat antwoordt het 1
stuur op vragen van statenlid
Vergeer van de SP. De eigen;
van het pand aan de Plesnia
laan in Leiden waar Softwa
zou worden gevestigd heeft e<
kort geding aangespannen I
gen de gemeente Den Haag
dient aanstaande vrijdag.
