'Popreligiositeit biedt kerk volop kansen' 'Het moet weer rustig worden op het Havenplein' Kerk Samenleving Leiden Lakenhelden ZATERDAG 8 JUL11995 REDACTIE DICK VAN DER PLAS. O Boek ds. Wim Jansen over popmuziek en geloof In de popmuziek is „een schat aan religieus materiaal" voorhanden. Volgens de Enschedese predikant Wim Jansen is het tijd dat de kerken zich daar op bezinnen. „In de popmuziek zou weieens een bedding kunnen liggen voor de moderne geloofsbeleving", aldus Jansen, van wiens hand onlangs het boek 'Popmuziek en geloof is verschenen. DOOR WIM SCHRIJVER Wim Jansen is lid van de werk groep Popcul tuur en spiritualiteit van de Landelijke Hervormde Jeugd raad. Zijn boek over popmuziek en geloof (uitgegeven door Kok in Kampen, 19,90 gulden) is be doeld als aanzet tot een theore tische doordenking van het ver schijnsel religie in de popmu ziek. Daarnaast zal de werk groep ieder half jaar een brochure uitgeven waarin prak tische tips staan om met actuele pop te werken. De predikant en godsdienst leraar experimenteert in de kerk en de klas al geruime tijd met popmuziek. Zijn enthousiasme over de manier waarop de expe rimenten bij de jongeren aan sloegen was zo groot, dat hij be sloot nader onderzoek naar popmuziek te verrichten. ,,lk wil de popmuziek en haar liefheb bers serieus nemen." Popmuziek heeft een groot bereik: „De tieners van de jaren vijftig zijn de grootouders van nu." Ondanks de vele verschij ningsvormen wordt volgens Jansen de grootste gemene de ler gevormd door ,,de herken ning van het moderne levensge voel" via sfeer en emoties. Ook draagt pop bij jongeren bij aan de vorming van de eigen identi teit. Paradijselijk Maar wat lansen vooral belang rijk vindt, is dat popmuziek 'een paradijselijke toestand' kan ver oorzaken. „Bij bepaalde num- mers heb je het. Lang niet elke keer, vaak afhankelijk van de omstandigheden en je voorlig gende gemoedstoestand: een alles te boven gaand geluksge voel maakt zich meester van je en even heeft alles zijn plaats, zijn bestemming." Zo wordt volgens Jansen vooral door die 'zelfoverstijging' vanuit de popmuziek zelf het verband met religie aangereikt. Aan geloof geeft de predikant namelijk de ruime definitie van „het op een of andere wijze be trokken zijn op een hogere macht, die het mens-zijn over stijgt". Popmuziek bevat, meent Jansen, „sporen van religie". Zo ziet hij in het streven naar extase in de house-subcultuur een religieuze dimensie. „Het zou weieens zo kunnen zijn dat grote groepen jongeren bij ge brek aan een vindplaats van ge loofsbeleving, onbewust in de houseparty vervulling vinden van een zekere religieuze be hoefte. Vervulling vooral in de zelfoverstijging, die tot trance wordt." De beleving van een popcon cert heeft al iets van een ritueel, vindt Jansen. Dat begint al met het wekenlange wachten. „Het is advent" (de weken voor Kerstmis), aldus de predikant. De slag om een kaartje heeft veel weg van een 'offer'. En dan. op de bewuste dag, is er de 'pel grimage' met de 'intocht' in het stadion of de hal. Vervolgens is er opnieuw sprake van het grote wachten, vergelijkbaar met de stilte voor een kerkdienst. Maar dan: „Zo- /fefc I De beleving van een popconcert heeft al iets van een ritueel, vindt predikant Wim Jansen. dra de groep begint te spelen ontstaat er zoiets als een vie ring! Van het leven, van je li chaam, van het wij-gevoel, van de vrijheid, van het ontstegen- zijn aan de dagelijksheid." En de zanger is daarin niets minder dan een 'middelaar' en een 'voorganger'. Heavy metal Daar komt nog eens bij dat in popmuziek veelvuldig van christelijke symbolen en woor den gebruik wordt gemaakt. Ook in de de zwarte symboliek van de heavy metal blijkt vol gens Jansen de „hang naar het mysterieuze". De predikant heeft bewust niet de reli-pop bestudeerd. Gewone pop be reikt veel meer mensen en heeft al heel veel religieuze dimen sies, aldus Jansen. Jansen heeft bezwaren tegen de oppervlakkig- en vrijblij vendheid van de pop. Maar toch durft hij te spreken van 'popreligiositeit'. „Het kan zijn dat we hier te maken hebben me een volksgeloof waarin res tanten christendom zijn achter gebleven. Het gaat dan om een geloof dat veelal geprivatiseerd en verborgen is: verstrooid ge loof." Jansen gelooft dat popmu ziek, mits kritisch geselecteerd (er zit volgens hem ook letterlijk 'heidens kabaal' tussen), zelfs geschikt is om een complete viering mee op te bouwen. En 'heidens kabaal', bijvoorbeeld van 'zwarte' heavy metal, kan in een groepsgesprek met jonge ren tot goede gesprekken lei den, zo is zijn ervaring. Veel kerkelijke beleidsmakers vinden pop- en kerkmuziek on verenigbaar. Jansen niet. Ook hij ziet wel een spanning tussen de 'lijfelijkheid en de roes' van de pop en de stijl van de kerk. Maar: „Dit alles neemt niet weg dat een in zichzelf gekeerde kerk, die opgaat in haar eigen li turgie, in wezen een elitaire kerk en zeker geen dienstbare kerk meer is." Wakker schudden „Wil de kerk ook in haar liturgie concreet iets voor mensen bete kenen", aldus de predikant, „wil ze aanspreekbaar en herken baar zijn, dan vindt ze in de LEIDSCH DAGBLAD (Opgericht 1 maart 1860) Rooseveltstraat82 071-356356 Postadres: Postbus 54, 2300 AB Leiden ABONNEESERVICE Abonnementen 071-128030 Geen krant ontvangen? Bel voor nabezorging Ma. t/m/vr 18 00-19.30 uur en Zaterdag 10.00-12 00 uur 071 -128 030 DIRECTIE B. M. Essenberg, G. P. Arnold (adjunct), J. Kiel (adjunct) HOOFDREDACTIE J.G. Majoor, F. Nypels, H. G. van der Post (adjunct) PUBLIC RELATIONS W. H C M Steverink 071-356356 OMBUDSMAN RD.Paauw 071-356215 Tel. dag. 9 30- 11.30 uur of per post REDACTIE G.J. Visser, chef redactie nieuwsdienst/kunst H.W. van Egmond, chef red. Groot Leiden A.J.B M. Brandenburg, chef eindredactie regio F. Blok, chef eindredactie algemeen W.F Wegman, chef red Duin- en Bollenstreek W. Spierdijk, chef sportredactie J Preenen, chef binnen-, buitenland, eco Redactie Hoofdredactie ADVERTENTIES Maandag t/m vrijdag van 8.30 tot 17 j 071-1 ABONNEMENTEN bij vooruitbetaling: per maand (acceptgiro) I per maand (autom. betaling) J per kwartaal (acceptgiro) lij per kwartaal (autom. betaling) f per jaar (acceptgiro) fl per jaar (autom. betaling) J VERZENDING PER POST per kwartaal (NL) LEIDSCH DAGBLAD OP CASSETTEBj-1 Voor mensen die moeilijk lezen, slechle hebben of blind zijn (of een andere li dicap hebben), is een samenvatting r regionale nieuws uit het Leidsch Dau geluidscassette beschikbaar. Voor inf|_ 08860-82345 (Centrum voor GesprolP tuur. Grave). p K E N H U I l E jv ONGEVALLENDIENST L Academisch Ziekenhuis vanaf zaterdag 13.00 t/m dinsdag 13.00 enj woensdag 13.00 t/m vrijdag 13 00, woensdag 13.00 uur (Diaconessel en dagelijks St.Elisabeth Ziekenhuis. Is r BEZOEKUREN v DIACONESSENHUIS j, (tel. 071-178178): dagelijks 14.30-15.15 uur en 19.00-19.45 uur. Kraam- en zwangerenafdeling: buiten de gewone bezoektijden, voof' ners bovendien van 10 30- 11.15 uur en van 19.45-21.00 uur Special Care. Unit: 10.30-11.00 uur, 15.00 - 15.30 uur en 19.00-19.30 u na overleg met de dienstdoende verpleegkundige. |j Kinderafdeling: 10.30-19 00 uur, na overleg met de dienstdoende pleegkundige. Jongerenafdeling: 14.30-15.15 uur en 19.00-19.45 uur. popmuziek een kans bij uit stek." Het is van levensbelang voor de kerk om een brug te slaan, benaderukt hij. „Popreli giositeit biedt de kerk de gele genheid om de relevantie van haar verhaal opnieuw aan te to nen." „De westerse kerkelijke ge loofsbeleving is volgens hem vooral gekenmerkt door de be grippen 'verbaal, rationeel, openbaring'. De opkomst van New Age moet de kerken wak ker schudden. Hoe het ook kan, kunnen kerkgangers proeven op zomaar een popconcert of -fes tival. De beleving daar is, aldus Jansen, „absoluut overtuigend en indrukwekkend. Dat is bezie ling." klas$ «IJNLAND ZIEKENHUIS vestiging St. Elisabeth (tel. 071-454545): dagelijks 14.00-15.00 uur en 18.30-19.30 II daarnaast ook 11.15—12.00 uur. Kraamafdeling: 14.30-15.30 uur en 18.30-19.30 uur (voor vaders totL uur). f Kinderafdeling: 14.30-19.00 uur (voor ouders de gehele dag). Afdeling hartbewaking (CCU)en intensive care (IC): 14.00-14.30 u| 18.30-19.OOuur. j Spoedeisende hulp: dag en nacht geopend 0 RIJNLAND ZIEKENHUIS vestiging Rijnoord (tel. 01720-63131): dagelijks 14.00-15.00 uur en 18.30-19.30 uur, kl en II daarnaast ook 1115-12.00 uur. Geen spoedeisende hulp meer mogelijk I ACADEMISCH ZIEKENHUIS i (tel. 071-269111): alle patiënten (behalve kinderen) 14.15-15.00 uf 18.30-19.30 uur. Avondbezoekuur afdeling Verloskunde 18.15-19.00 uur, 19.00-20.00 uf leen Partners/echtgenoten met kinderen. |l Voor zwangeren: zaterdag en zondag van 10.00 tot 11.00 uur. uitsli voor part ners/echtgenoten en eigen kinderen. Kinderafdelingen: voor ouders van opgenomen kinderen is er een ruir zoek mogelijkheid in overleg met de hoofdverpleegkundige. Voor andere bezoekers gelden de volgende tijden: keel-, neus- kunde en neurologie: 14.15-15.00 uur en 18.30-19.30 uur: oogheelkun heelkunde 14.15-15.00 uur en 18.30-19.00 uur. Kinderkliniek: zalen voor peuters, kleuters en grote kinderen: 15.15- uur; babyzaal en boxenafdeling: volgens afspraak. CHEF HENNYVAN EGMOND. 071-356414, PLV -CHEF HANS KOENEKOOP. 071-J De opkomst en ondergang van gay-bar De Klikspaan LEIDEN» HERMAN JOUSTRA VERVOLG VAN VOORPAGINA 1 maart 1995. De feestelijke opening van gay-bar De Klik spaan aan het Havenplein is een groot succes. Disc-jockey Nico Bill draait vol overgave zijn plaatjes uit de jaren zestig, le dereen heeft het naar zijn zin die avond. Rien van den Ende en Sjaak Verhoogt, die samen stichting De Klikspaan vormen, lopen rond met een glimlach van oor tot oor tussen de bezoe kers. Homo's, buurtbewoners en andere gasten. Het duo heeft samen met vrienden wekenlang keihard gewerkt om het interi eur van de kroeg èn de buiten kant op te knappen. Dit is hun café, een trefpunt voor homo's. Het Havenplein wordt er een stukje door opgefleurd, zeggen Verhoogt en Van den Ende. 3 juli. De pachtovereenkomst met stichting De Klikspaan is een maand geleden opgezegd door de firma Haco, de exploi tant van het pand. Directeur Hans Schonewille zegt vastbe sloten te zijn een einde te ma ken aan de onrust in en om De Klikspaan. Dat wil hij bereiken zonder pachters. Haco zal nu zelf zorgdragen voor de be drijfsvoering van de kroeg. Daarom heeft hij met zijn zwa ger en vriend Cor Bronk, direc teur van het bedrijf CB Amuse ment dat speelautomaten ver huurt, een avondje georgani seerd voor de buurtbewoners. Die hebben de laatste maanden veel overlast ondervonden van de gay-bar, zeggen ze. Via een stencil, dat tot twee keer toe huis-aan-huis is bezorgd zijn ze uitgenodigd. Om hun grieven en wensen op tafel te leggen. Slechts een handjevol komt op dagen. Een buurtbewoonster vraagt of er eindelijk eens wat aan de situatie op het Havenplein kan worden gedaan. Sommige men sen voelen zich niet'veilig met al die rondhangende junks. Het ongenoegen van de buurt is voor een deel ook de erfenis van een paar jaar onrust op het Ha venplein, denkt Bronk. Want het eetcafé annex poolzaal dat voor De Klikspaan in het pand huisde was ook niet bijster po- Na drie maanden is homobar De Klikspaan aan het Havenplein al weer een gewoon café. De pachters zijn er door de eigenaar uitgezet. FOTO HIELCO KUIPERS lulair bij de buurtbewoners. Twee jaar geleden werd die zaak opgedoekt nadat de politie bij een inval een partij geheelde goederen en een hoeveelheid clrugs aantrof. Maar er zijn ook klachten waar Bronk en Schonewille wel mee uit de voeten kunnen. Van de mensen die boven de kroeg wonen "bijvoorbeeld. „Het was verschrikkelijk de afgelopen maanden", zegt één van hen. „Het was boem-boem-boem", schreeuwt hij. Hij grijpt met zijn handen naar zijn oren om zijn verhaal nog extra kracht bij "te zetten. „De bassen dreunden maar door. Bijna elke nacht. Tol vier uur, half vijf." Nee, nu niet meer. De nieuwe geluidsisolatie die Haco heeft aangebracht vol doet. We mogen wel even mee naar boven om het te horen zegt-ie. Terwijl de nieuwe bedrijfsleider Willem Duijveman spijkerhard Madonna door de boxen laat schallen, lopen we de trap op. Boven is nog een zacht gebonk hoorbaar van de bassen. In elk geval is er volgens een politiewoordvoerder in het kor te bestaan van het café een paar maal een klacht binnengeko men in verband met geluids overlast en overschrijden van de sluitingstijden. En één keer kwam er een melding binnen van mishandeling. Schonewille, heeft daar nog wel iets aan toe te voegen. „De buurt werd niet alleen geïntimi deerd, in het café werd ook nog eens de boel vernield. Hele WC- potten gingen er uit. En deuren. Dat kon echt niet langer door gaan. Een homocafé, prima, maar niet op deze manier. Als ik een zaak verpachten wil ik er wel nette mensen in hebben. Daarom heb ik het pachtcon- tract beëindigd." Van den Ende en Verhoogt vertellen een heel ander ver haal. „We zijn er gewoon uitge- lubd'zegt Van den Ende laai end. „Zo hebben ze voor weinig een café dat door ons mooi is opgeknapt." Sjaak Verhoogt knikt. „Er is een smerig spelletje met ons gespeeld. Vernielingen en bedreigingen? Echt een goedkope smoes om van mij af te komen. Er was echt niks aan de hand. Net als met die slui tingstijden. Ook een smoes om van Rien af te komen." Kompaan van den Ende be aamt dat. „Luister, ik heb inder daad na tweeën de deur nog wel eens opengedaan. Voor een groepje dat van het COC kwam. Ik heb ze gezegd dat ze voort aan maar wat vroeger langs moesten komen. Maar ik heb niemand binnengelaten. Ver hoogt: „Het waren hün slui tingstijden waar we ons aan moesten houden. Zij wilden juist langer doorgaan. Wij niet. Trouwens de nieuwe De Klik spaan heeft zelf laatst de slui tingstijd overschreden." En politiewoordvoerder be vestigt dat. En Schonewille ont kent het ook niet. „Maar ik ver denk Rien en Sjaak er van dat ze namens de buurt de politie bel len", zegt hij bits. „Bovendien is er nog een verschil tussen door gaan tot één uur en doorgaan tot zes uur. Dat is toch een slap verhaal van Van den Ende, de deur opendoen om mensen te vertellen dat ze de volgende keer maar eerder moeten ko men? Als je de deur dicht laat, merken de mensen zelf wel dat de kroeg gesloten is. Joh, als hij de deur midden in de nacht open deed zat de kroeg nog vol." En dan is er nog de financiële kwestie. Schonewille zegt dat Haco nog een „aardig bedrag" te goed heeft van stichting De Klikspaan. Meer dan 3000 gul den. Onder meer voor niet be taalde huur, servicekosten en vernielingen aan het interieur. Ook Bronk zegt nog geld te krij gen van de twee. Hij beweert de stichting 8500 gulden te hebben geleend. „Ik weet het, ik weet het", zegt Verhoogt hoofdschuddend. „Ze vinden dat ze nog geld van mij te goed hebben. Daarom' hebben ze verzonnen dat ik te weinig met mijn werk bezig zou zijn. Vaak zou verzuimen. Agressief zou zijn. Weet je hoe het werkelijk zit? De stichting heeft alleen schuld aan de brou werij en de drankenhandel. Maar dat was zo gepland. We hadden het geld eerst nodig voor de verbouwing." „We wilden echt wel betalen, maar nu gaat dat natuurlijk niet meer. We hebben laatst nog aan Cor gevraagd of hij die schul den, ruim vijftienduizend gul den, van ons wilde overnemen. Dan was hij verder van ons af, ook al voelden we ons gebruikt. Maar dat weigerde hij. Verder is de stichting aan niemand wat schuldig. En wat die 8500 be treft. Die heeft de stichting nooit geleend." Iets wat Van den Ende beaamt. Bronk intussen zegt doodmoe te worden van „dat gezeur van die lui". „Als ze blijven treiteren en pesten, ja dan ga ik er na tuurlijk wel werk van maken. Anders niet; Van een kale kip kun je immers geen veren pluk ken. Ze hebben ook een gezin netje. Maar ik heb geen ruzie met ze. Ik hoef die lui alleen niet meer in mijn buurt te heb ben. „Volgens mij weet Bronk dat hij geen poot heeft om op te staan", lacht Verhoogt. „Hij hoopt nu dat de zaak in de ver getelheid raakt. Maar zo zit dat niet in elkaar. Nogmaals, als hij onze schulden had willen over nemen, hadden we van verdere stappen afgezien. Nu niet. We hebben al een advocaat inge schakeld." „Kijk", vult Van den Ende aan. „Wat wij willen is een ver goeding voor geleden emotio nele schade. Die vuiligheid gaat je echt niet in je kouwe kleren zitten. Maar die sleutel van het café hoeven we niet meer te rug." Ook al bestaat de stichting De Klikspaan nog, zo blijkt uit de gegevens van de Kamer van Koophandel. Zoekt die stichting nu een nieuwe ruimte? „Mis schien", zegt Verhoogt. „Dat moeten we nog even bekijken. Maar het rottige is dat de ho mo's, de groep waarvoor De Klikspaan was bedoeld, nu de dupe zijn." Daar moet Bronk hartelijk om lachen. „Een koning zonder land, dat is die stichting nu. Ze wilden ,niets anders doen dan zich zo snel mogelijk verrijken. Die twee deden het echt niet voorde homo's." Schonewille pakt nog een brief van een stapeltje. Een brief van een paar maanden geleden. Van buurtbewoners die klagen over geluidsoverlast van de gay- bar, agressief gedrag van perso neel en klanten tegenover kla gende buurtbewoners, vernie lingen door klanten in de buurt van de kroeg. Maar ondanks de onrust in het verleden zegt Schonewille de toekomst toch zonnig in te zien. Hij hoopt op een goede verstandhouding en een goede samenwerking met buurtbewoners en horeca-on- dernemers op en rondom de Haven. „Het moet echt weer een gezellig café worden. Met veel live-muziek. Weet je, veel van de homo's die er een paar maanden geleden ook al kwa men, komen nog. Net als een stel andere klanten. Dus wat is er dan veranderd? Ja, één ding: in deze tent komt geen narig heid meer. Het moet nu maar eens rustig worden op het Ha venplein." Theo Bakker Verder, telkens weer een dag verder. Dooie diender dagen. Etmalen waarin we onder lig gen, waarin de dingen regeren. De enige dans die we nog dan sen is die van de zucht naar geld. Vervelend. Londen, nog steeds Wimble don, veel mensen om je heen die in arrogantie een kwaliteit zien. Gewoon aardig doen is zwakte, ik stel me voor dat ik öp 16 juli tijdens de Laken- feesten die katapult mag be dienen die mensen als een ra ket de lucht in schiet. En dat ik er dan bij sommigen voor zorg dat die pin, die ervoor zorgt dat ze ooit nog terugkeren op aarde, stiekem losmaak. Tien tallen lui op Wimbledon heb ik al uitgenodigd. Je moet naar Leiden komen, naar de Laken- feesten. Fantastisch, krijg je van mij een gratis 'one way ticket to the moon'. Maar zo ligt het niet. We doen. Veel verder dan doen, komen we niet. Het een na het ander en andersom. Als arbeid adelt, had ik allang in de koninklijke loge plaats kunnen nemen. Maar in plaats daarvan zucht ik voort. Eigen schuld. Erger me aan ruitjesbroeken, crea tieve stropdassen, spelers met oorbellen, aan alle lichtge wichten die zwaarwichtig doen. Maar de ergernis zit vooral in mezelf, aan mezelf. Maar volgende week, eenmaal thuis, terug in Leiden, dan gaan we de boel weer eens naar de hand zetten. Wie is er nou eigenlijk de baas, ja, de maalstroom der dingen, of ik, jij, suffe, duffe medeveertiger? Mag wel hoor, de Lakenfees- ten aanwenden om weer eens een avond ongeremd jezelf zijn. Dat je in die zo heerlijke kennelijke staat eindigt op een divan. Al was het maar, omdat je daarmee voorkomt dat je er over tijdje voor andere doel einden op ligt. Zaterdag 15 juli. wordt de dag. Net als vroeger. Ik kom de Kleine Klup binnen, krantje le zen, cappucino erbij en bij slokje de warmte tegen het zicht laten glijden om de ki te bestrijden. Nee, ik ben i de jongste. Ik herken alle van vroeger. Ze zijn er w Han is er en hij vertelt nog keer dat verhaal van zijn naar Afrika, waar hij als ani pologiestudent was gaan i leggen, dat de negers aid hun dorpen toch echt al e wenlang van een verkeerde frastructuur voorzien, 's Middags slaan we de si boscopen, rookmachines laserbeams van de Coca C Experience natuurlijk o\ Zou niet weten wat dat i 'feest' te maken heeft. E( naar Hans Dulfer, dan als v ouds naar De Uil. Zou Sim daar nog steeds met Ji staan te orakelen. Simon, naar een plastic, nooit gelop hebbende klok kijkt en zich over verbaast dat de tijd lang stil staat. Jaap die I hoofd omlaag houdt en te| Simon zegt: 'Er steekt een s| ker door je voet. Speel je v< Jezus vandaag.' Simon sto inderdaad als genageld, m merkte niets. Een spuit, e spijker, Simon vloog hoog, dagjen. Vervolgens leggen we bij U den Culinair een bodem. H nemen met opzet te weit geld mee, zodat we weer het horloge achter moeten ten als pand. En dan op, een terrasje, naar de danste Helaas, jongelui, zaterdag 15de neemt de ouwe hap v< één avond weer bezit van dansvloer. Eindigen doen we in Nex het vroegere Samantha's. H dansvloertje is nog steeds e\i zweterig klein. De DJ draaiti live-versie van 'Heroes' vi Bowie. En dat gevoel strooi weer door het lijf, dat wij dingen de baas zullen zijn. D we helden zullen zijn, al is h maar voor één dag. Lakenhi den.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1995 | | pagina 12